MIDDELBURGSGHE COURANT.
SIIIiK Hi81.
FEUILLETON,
$0 192
16 Aiigiastus 1818.
ll«* Jaarpïs'
'A'btai&n prijs per kwartaal te Mid
delburg en bij de agenten in Vhssjngen
en Goes f 1.55; per post f 1.75.
Ad verten tién 20 cent per regel.
Bij abonnement veel lager.
Familieberichten en dankbetuigingen
van 1—7 regels f 1.50.
Bovenstaande advertentieprijzen worden
met 20 o/o toeslag verhoogd.
DE KABINETSCRISIS.
Ongezant bij het Vaticaan, jhr
•mV. O. R A. M. v Nispen tot Senenaan.
is gisteravond met den trein van G u.
17 min. staatsspoor in Den Haag aangte-
komen.
Door een invloedrijk katholiek poli-
tikus werd aan hel Volk verzekerd, dat
de vorming van een rechtsch kabinet
■wel vrij zeker was. Het wachten zou
niet zijn op de personen, die waren
zonder veel moeite te vinden wij ge
ven de inlichting, zooals zij ons vol
strekt werd maar op liet vaststellen
van een gemeenschappelijk regeer in gs-
program, waarop de drie rechtsche par
tijen 'zich zouden kunnen vereenigèn.
Daarover was men nog steeds aan hel
onderhandelen en dat leverde nog al
moeilijkheden op en eischle tijd van
bespreking, doch men had goede hoop,
dat de besprekingen tot een bevredi
gend resultaat zouden voeren. Het
lijstje van aanslaande ministers, zooals
dat onlangs door de katholieke „Tilb.
Ct." gepubliceerd werd, was, zoo ver
zekerde men ons nog van dezelfde zij
de, volkomen uit de lucht gegrepen.
VICE-PRESIDENT RAAD VAN NED.-
INDIË.
Bij Kon. besluit van 12 dezer is, met
ingang van 2 September -benoemd tot
vice-president van den Raad van Neder
lands ch-ïadiê de adjudant in buitenge-
wonen dienst van Hare Majesteit de Ko
ningin, luitenant-géneraal H. N. A. Swart,
thans civiel en militair gouverneur van
Atjeh en ondcrlioorigheden, en bij be
slui! van denzelfden datum, is aan ge
noemden opperofficier eervol ontslag
verleend uit den militairen dienst, onder
dankbetuiging voor de vele en gewichtige
diensten door hem aan den lande be-
Het bericht van deze benoeming, in
de Staatscourant van gister opgenomen,
was reeds eenige dagen te voren uit
Indië bekend geworden, cn had in ver
schillende bladen aanleiding gegeven tot
opmerkingen, daar de benoeming van een
militair op deze hooge plaats de
eerstvolgende na die van dén gouver
neur-generaal een buitengewoon feit
is. Steeds werd daarvoor iemand geko"
zen uit de hoogste burgerlijke ambte
naren.
Gevraagd wordt wat de aanleiding is
tol deze afwijking van de traditie.
Zelfs wordt gevraagd of deze benoe
ming een symptoom is van ernstige din
gen, daar generaal Swart reeds meerma
len geroepen werd naar posten waar
men iemand noodig had om een zorgwek
kende n toestand le pacificeeren.
Dat de bedoeling van deze benoeming
niet is het militaire element ook jn den
Raad van Ned.-Indië naar voren te bren
gen, zou men kunnen afleiden uit het
feil dat aan generaal Swart tegelijkertijd
eervol ontslag uil den militairen dienst is
verleend.
ENGFLSCIIE MIJNEN IN ONZE
TERRITORIALE WATEREN.
Het is aan het Handelsblad gebleken,
dal het bij het schrijven van hel (ook
door ons vermelde) artikel van Zaterdag-
DE GOUDEN SLEUTEL,
"saar hot Utafelech
aow b. G. MOBERDESL
56).
Hilary schudde het hoofd en haar ver
warring was even groot als de zijne en
toen vertoonde zich plotseling een_ begin
van begrijpen in haar oogen.
„Het is grappig, dat u vindt dat ik op
iemand lijk, die Glare heen," zei ze.
„Eerst begreep ik er niets van. Maar nu
herinner ik het mijmoeder zei altijd,
dat ik veel leek op haar zuster Clare."
.Haar zuster Clare?" heriiaalde Sir
Luke werktuigelijk, „haai* zuster Clare
Dit zeggende zocht hij steun togen den
muiu, en zulk een grijzen tint spreidde
zich over zijn gezicht dal Hilary onwille
keurig de hand uitstak om hem te onder
steunen. Zij dacht een oogenblik, dat hij
zou flauw vallen, maar met een krachtige
.rooging hield hij zich zelf in bedwang
avond j.l. onder hovenstaanden titel van
een onjuiste veronderstelling is uitgegaan.
De nota, den lOen Juli door de Engelsche
regeering' l ot onzen gezant te Londen ge
richt, had geen betrekking op de in de
S'cheld'ewateren builen de ter
ritoriale wateren gevonden4 mijnen,
doch op die, welke binnen de drieraijls-
grens in het Stortemelk zijn aangetroffen,
DE STAKING VAN TRANSPORT
ARBEIDERS.
Twee van de te Rotterdam in de haven
liggende Reliefboioten de President Bun&e
en de Leopeld 11, zijn gisterochtend om
streeks 8 uur naar V1 i s s i ng e n ver
trokken.
(Men zie daarvoor onder Stad en Pro
vincie).
Te .Amsterdam hebben de gecombi
neerde besturen der ha ven arbe i der s-orgia-
misaties besloten de arbeiders zelve tq
laten beslissen over de inzake de lossing
der Rotterdamsche schepen aan te nemen
houding
Gisterenavond heeft toen een gecom
bineerde ledenvergadering1 van de vier
arbeidersorganisaties besloten, onder pro
test voort te gaan 'met de lossing van liet
Zweedsche Reliei'stoomschip Rvgnera, dat
daar, wegens de slaking le Rotterdam,
ter lossing is aangekomen.
DE AANSTAANDE KAMERDEBATTEN.
Er is niet veel durf voor noodig om te
voorspellen dat de vergaderingen der
nieuwe Tweede Kamer in de a.s zitting
merkwaardige debatten zullen brengen
We zullen als gewoonlijk daarvan korte
telegrafische berichten en een overzicht
geven. Maar wie er meer van wil welen,
en geregeld een tamelijk uitvoerig verslag
wil ontvangen, abonneere zich op het
Kort of Analitisch Verslag. De bijzonder
heden daarvoor vindt men in eene mede-
deeling in dit nummer, van de administra
tie van ons blad.
Men geve zich l ij d i g als abonnë op>,
ook wanneer men reeds abonné was.
urr OOST-INDIE.
Geneeskundige dienst.
Men seint uit Batavia aan de N. R. Ct.-
Be "egeering heeft de gemeenten ge-
Imachlijd cm het bestuur over de inland-
isclie wijken ter hand te nemen en eet»
eigen burgerlijken geneeskundigen dienst
to stellen.
NEDERLAND EN DE OORLOG.
Schendingen N.ed. gebied.
Door onze regeermg is weer een „ern
stig protest" lot de Britsclie regeering ge
richt wegens het vliegen van Britsclie
vliegers boven Nederlandsch gebied: op
13 Juli boven St. Anna ter Muiden en
Cadzand, 16 Juli nabij Cadzand en in de
Wielingen, en nogmaals 24 Juli boven
Cadzand.
Bij de Duitsclie regeering is „met
kracht" geprotesteerd wegens het vliegten
door Duitsche vliegers boven Neder
landsch gebied- 1 Juli boven Cadzand,
14 Juli bij Ameland, 17 Juli nabij Goerec.
Schouwen en boven het OosLgat, 21 Juli
boven iJzendijke en Sluis, 26 Juli boven
Wanbach (L.), 27 Juli boven het Oostgat.
Het gevecht bij Ameland.
De 17 leden der bemanningen van
Britsclie molofboolen, die Zondag op Ter
schelling aan Land werden gebracht, zul-1
len geïnterneerd worden. Drie van hen
zijn gewond, van wie één zeer ernstig.
Deze is naar Nieuwediep getranspor
teerd; de beide anderen zijn in het hos
pitaal op Terschelling opgenomen. De 14
ongew-onden worden vandaag naar Den
Haag overgebracht. Van de bemanningen
der motorvaartuigen is 'één opvarende
verdronken. De reddiug van de meesten
is geschied door Nederlandsche torpedo-
booten. Drie Nederlandsche- matrozen
hebben zich onderscheiden bij de red
ding van drie Britsche gewondenzij
zwommen meer dan 2000 M., waarvan
een grooten afstand met een drenkeling.
Verhl ij fs be palingen.
De commandant der stelling van Je
ffconden der Maas en der Scheldiee heeft
het verblijf in zijn gezags'gebied wegens
het betrokken zijn bij den smokkelhandel
ontzegd aan: Ji, dp Rijbel, geboren 3 Mei
AS97 le Cl in ge (B.), wonende te Clinge
en C. Wijker, geboren 11 Juni 1888 te
Beverwijk, wonende te Hulst, de eerste
Belg. de tweed© Nederlander.
Aan P. F. Poppe uit Huls t, inder
tijd uitgezet, is voorwaardelijk vergunning
(Verleend in Zeeland terug te keeren.
o—
Uitwisseling van krijgs
gevangenen.
Hedenuamiddag halftwee wordt aan het
terrein van den Rotterdamschen Lloyd
te Rotterdam uit Aken verwacht een
Duitsche hospitaaltrein met 275 gewonde
Engelsche krijgsgevangenen.
Om 2 uur wordt aan hetzelfde terrein
uil Scheveningen een trein met 92 En
gelsche krijgsgevangenen verwacht. Zij
worden onmiddellijk ingescheept op de
hospitaalschepen „Sindoro" en „Zeeland",
waarmee zij vanavond naar Boston (En
geland) vertrekken.
DISTRIBUTIE EN PRODUCTIE.
Nog geen opvordering' van
r ij wielbanden.
In antwoord op verschillende vragen,
deelt de Kampioen nog eens mede,,
dal op het oogenblik opvordering van
rijwielbanden, toebehoorende aan par
ticulieren, nog niet wordt overwogen.
Of het binnen afzienbaren tijd te ver
wachten is, is natuurlijk niet met ze
kerheid le zeggen, doch vooralsnog on
waarschijnlijk te achten. Dat bij een
eventueele opvordering geen hooge waar
de zal vergoed worden, is evenwel vrij
zeker aan le nemen.
ofschoon hij nog leunde tegen den muui-
en haastig en zwaar adem haalde.
„Haar zuster Clare?" herhaalde hij
voor de derde maal, terwijl hij Hilary
angslig aanzag, „en logeert u hier?"
De laatste woorden schenen zoo wei
nig tc pas te komen, geheel zonder .ver
band met de eerste helft van den volzin,
dat Hilary niet wist wat er opi te ian two or
den. Dat zij op de Hall logeerde was
duidelijk en onweersprekelijk, maar het
verband tussclien haar moeder's zuster
Clare en haar eigen bezoek op Grantley
was ver te zoeken, zij kon het tenminste
niet vatten.
„Ja", stamelde zij eindelijk, „ik logeer
hier. Mevrouw Derfield is heel lief voor
mij. Zij heeft mij veroorlooft bij haar te
blijven wonen. En u zij aarzelde en
keek in rijn ontsteld gelaat Vm ging toen
rustig voort u is ook zoo vriendelijk
voor mij geweest. Ik heb u vaak willen
bedanken."
„Bedanken?" De woorden worden uit-
gestooten, de uitdrukking in de oogen van
den sprfcicer werden nog meer verschrikt
en Hilary verbeeldde zich, dat de hooge
Zeep.
Voor toiletzeep is vastgesteld een klein-
haudelprijs van 40 ets. per stuk; voor
scheerzeep van f 4 per K.G. netlo.
Bepaald is, dat met ingang vail 1 Sept',
a.s. de verbodsbepalingen op de afleve
ring en liet vervoer van zeep gesteld,
van toepassing zullen zijn op alle toilet-,
scheer- en medicinale zeep.
Alle zeep zal dan slechts mogen wor
den verkocht, afgeleverd en vervoerd,
voor zoover deze zeep zal zijn verpakt
en de verpakking en/of de zeep zal zijn
gemerkt op de wijze, overeenkomstig de
aanwijzingen van het Rijkskantoor voor
Zeep.
Wat betreft de stukjes zeep met een
gewicht van minder dan 75 gram, zoo
zullen ook deze het Rijksmerk moeten
dragen, daar na 1 September aflevering
en vervoer van die zeepen zonder Rijks-
merk niet verder geoorloofd is.
Deze kleine stukjes zullen zeer spoe
dig uit den handel' moeten verdwijnen,
daar geen verdere aanmaak daarvan plaats
vindt.
De Minister van Landbouw vraagt de
bijzondere aandacht der burgemeesters
voor de wenschelijkheid, ook de distribu"
tie van alle zeep, dus ook van toilet- en
scheerzeep, op bons te doen geschieden.
Vetwaren.
De pogingen om van de geallieerden
toestemming te krijgen om vetten cn
oliën naar hier le mogen verladen, heb
ben nog steeds niet tot het g'ewensch-
te resultaat geleid en zoolang1 de al-
gemeene overeenkomst met de göalli-i
eerden niet tot stand gekomen is, zal
die toeslemming niet verleend worden
Dit neemt niet weg dat de onder
handelingen door de N. O. T. nog'
steeds worden voortgezet; het heeft
echter allen schijn dat men niet eer
der tot resultaten zal komen voor hier
te lande het nieuwe ministerie benoemd
zal zijn.
De geallieerden zullen waarschijnlijk
ook dan slechts genegen blijken op de
bekende wijze door de N. O. T. toe
stemming tot import te geven, hel geen
wil zeggen, dat aan de uitvoerende
commissie, zoowel importeur als koo-
per de gekochte hoeveelheden medege
deeld moeten worden en deze commis
sie dan op de bekende wijze, eventueel
in overleg met bevoegde autoriteiten,
beslist wat geïmporteerd mag worden
Voor directe importen door de N. O. T,
schijnt men niet veel te voelen.
N. Ct.
Kaarsen.
De Minister van Landbouw heeft den
burgemeesters medegedeeld, dat de voor
raad kaarsen en kaarsenmateriaal zoo ge
ring is, dat bij de toewijzingen van kaarsen
de uiterste zuinigheid m acht dient te
worden genomen.
Bij de toewijzing voor de maanden Sep
tember en October zal in de eersle plaats
•ekeuing worden gehouden met de voor
ziening van kaarsen voor de z.g. licht-
looze gezinnen. Deze gezinnen kunnen
voor deze beide maanden te zamen
slechts één pak kaarsen per gezin ontvan
gen. Waar in de maanden September en
October de behoefte aan kunslverlichting
nog niet zoo groot is als in de volgende
maanden, is hel rantsoen voor deze
maanden betrekkelijk laag gesteld, opdat
voor dc wintermaanden zoo mogelijk een
iets grooler kwantum beschikbaar zal
blijven.
Daar den Minister gebleken is% dat de
opvattingen over het woord „lichtloos"
zeer uilcenloopen, zij er uitdrukkelijk op
gewezen, dat onder lichUooze gezinnen
zijn te verslaan de gezinnen, welke niet
beschikken over gas-, eiectrische, carbid-
of welke andere kunstverlichling ook;
zelfs wanneer, zooals meermalen voor
komt, slechts in één vertrek eeiier wo
ning kunstverlichling is aangebracht, mag
het gezin niet meer als lichtloos worden
beschouwd en komt hel dus niet voor
toewijzing van kaarsen in aanmerking.
Behalve voor gezinsverlichting zullen
ig kaarsen kunnen worden verstrekt
voor: openbare diensten, ziekenhuizen,
stoomketels (benoodigd bij het ketelbik
ken), veestallen, land- en tuinbouwbe
drijven, rijwielen, voertuigen en schip
pers, terwijl bovendien een Ideine reser-
vevoorraad schemerlichten kan worden
vérstrekt, ter voorziening in bijzondere
gevallen van ziekte e. d.
Openbare gebouwen, welke tot nu toe
ook kaarsen ontvingen, jjillen gebruik
dienen te maken van carbidverlichting.
Aan winkels cn kleinbedrijven, welke
niet over andere kunslverlichting be
schikken, kunnen geen kaarsen meer
worden verstrekt. Deze ontvangen dus
slechts het rantsoen, dat voor hen als
lichtloos gezin beschikbaar is.
Nood- en huiss 1 acIT4ingen.
Ten opzichte van noodslaclilingen heeft
liet Rijkskanloor voor Vee cn Paarden be
paald, dat, wanneer een eigenaar een dier
voor noodslachting wenscht aan- te bie
den, hij daarvan aangifte behoort te doen
bij den plaatselijken correspondent onder
everlegging van een bewijs, afgegeven
door den districtsveearts of diens plaats
vervanger. Het aangeboden dier moet
door de leden den plaatselijke commissie
worden gelaxeerd; bij deze taxatie dien]
er echter rekening mede le worden ge
houden, dat de prijzen der uit nood ge
slachte dieren steeds lager zijn dan die
bij overneming door het Rijkskanloor zou
den zijn verkregen.
Na de taxatie, die steeds ten spoedigste
dient le geschieden, kan het dier den
burgemeester ter plaatselijke distributie
gestalte een weinig heen en weer bewoog
tegen den muur.
„Wil ik u helpen naar uw kamer?"
zei ze vriendelijk, er was iets in Sir
Luke's grauw gezicht en woeste oogen,
dat haar medelijden opnieuw opwekte.
„Ik ben bang, dat u u "niet wel voelt, als
u het mij toestaat zal ik u terug brengen
naar uw kamer."
De vriendelijke flinkheid van haar slem,
een zekere rustige beslistheid in haar
wijze van doen, hadden uitwerking op
den toehoorder. Hij legde zijn hand om
den arm dien zij hem toestak en maakte
geen tegenwerpingen, zoodat zij hem de
gang door kon leiden naar den westelij
ken vleugel. Hij leunde inderdaad meer
op 'haar, dan liij besefte, want toen ze
bij een open deur gekomen waren heel
aan het eind van de gang, was Hilarjy
eenigszins buiten adem en ze had een
kleur, en met een gevoel van verlichting
bracht zij Sir Luke naar een grooten
armstoel en zag ze hem daarin neervallen
met een zucht."
„Kan ik u iemand zenden?" vroeg zij
maar Sir Lpke schudde het hoofd met
beslistheid.
„Ik heb niemand noodig", antwoordde,
hij, „ik moet stil zitten en het te boven
komen te boven komen Zijn stem
stierf weg tot stilzwijgen en tot Hilary's
schrik scheen hij ineens in elkaar te
zakken tot een Idein ineengekrompen
hoopje op den stoel, zijn oogen sloten
zich en de grauwe tint, die zij reeds op
gemerkt had, vertoonde' zich weer over
zijn gezicht. Zij keek vlug de kamer
oud en zag een karaf je cognac op de
plank onder den schoorsteenmantel staan,
zonder een oogenblik dralen bevochtigde
zij de witte lippen met de cognac en
wreef de koude vingers in haar eigen
warme handen. Zij had nog niet besloten
of het het bgst zou wezen heen te gaan
en om hulp te roepen of bij Sir Lukje
te wachten totdat hij weer bij bewustzijn
gekomen was, toen ixij de oogen opende
en opsloeg naar haar gezicht.
„Ik zeg, het spijt mij vreeselijk", zei
hij, „ik moet mijh excuses maken. Ik
weet niet wat mij overkomen is. Ik ben
een beetje gedrukt gewelest en ik denk
ik veronderstel
worden aangeboden; mocht dit niet wor
den geaccepteerd» dan moeien aan het
Provinciaal Bijkantoor nadere instructies
worden gevraagd.
Het Rijkskantoor voor Paarden en Vee
heeft aan de correspondenten meege
deeld, dat aan hen, die Foutieve opnaven
r de inventarisatie van vee hebben
gedaan, aan hen, die geweigerd! hebben
hun handteekemng le plaatsen onder de
opgaven voor de inventarisatie of die
clandestien geslacht of frauduleus ver
voerd hebben, de toestemming tot huis-
slachling moet geweigerd worden.
De nalatige geide ent e bé
st uren.
Naar aanleiding van de bij voortduring
herhaalde beweringen over de nalatigheid
en tekortkomingen der gemeentebesturen
inzake de uitvoering van de Distributie-
wet, heeft het bestuur van de Vereeni-
ging van Nederlandsche Gemeenten zich
reeds op 12 Maart tot den Minister vort
landbouw, nijverheid en handel gewend'
{met hel verzoek, opgave te mogen onf-
'vaogen van de namen der nalatige burg?-
(mecsters, op wie de minister in zijn cir
culaire van 2 Januari doelde. Het bestuur
achtte hel gewenscht, de rechtmatigheid
van dc geuite klachten le onderzoeken
en, wanneer de gemeentebesturen werke
lijk de schuldigen bleken, slappen lot
verbetering te doen.
Do minister meende echter geen aan
leiding te kunnen vinden tot het noe-
jnen van de betrokkenen aan liet be
stuur er vereeniging, waai- hij tevoren
evenmin aan den heer Sannes, lid den
Tweede Kamer, deze opgave had ver
strekt. f
o-
De Rijksklceding-
voorziening.
De heer II. Hertzberger, directeur der
Rijksldeedingvoorziening schrijft in een
meedeeling aan de bladen
..Naar aanleiding van diverse kranten
berichten en in verband met een gehouj
den proleslvcrgadering van konfektiefa-
brikanten op j.l. Maandag, stel ik er prijs
op de ongerustheid cn verkeerden indruk
bij de betrokken fabrikanten en hande
laren ontstaan, weg te nemen, door be-
besliste tegenspraak van allerlei onjuiste
berichten betreffende inbeslagname ten'
behoeve der Rijkskieedmgvoor/ionin g.
Er is nimmer van mijne zijde, noch
voor zoover mij 'bekend, van den direk -
leur-generaal van den Arbeid voorgesteld
om manufakturen en konfcklie, bona fide
fabrikanten of handelaren loebehoorend.
in beslag te nemen, en zullen dusdanige
inbeslagnemingen op mijn advies ook nim
mer plaats vinden» Overleg heeft plaats'
gevonden tussclien autoriteiten, den heer
an Bennelcom voorheen directeur van
het Rijksbureau voor manufakturen en
ondergeleekende, hoe te handelen met
eventueel zeer groole voorraden manu
fakturen (vollcsgoedercn) bij fabrikanten
of verkoopers van stukgoederen voor
handen. Dienaangaande is besloten te
trachten door minnelijken aankoop een
Idein gedeelte van dien evenlueelen voor
raad, mits voor volksgocd geschikt, aan
lagen prijs te verwerven, met kondilie,
dat voor verdere voorraden van ingedien
de inventarislijst van Juli j.l. garantie
werd verstrekt, deze zonder eönig voorbe
houd voor de vrije markt op R. B. M.-
konditiën konden worden aangewend De
heer van Bennekom deelde deze opvatting
ten volle, en stond zijn heengaan dan ook
hiermede niet in verband, voor zoover
mij bekend.
Al de te fabriceeren ondergoederen
en verreweg 't grootste gedeelte der benoo-
digdc bovengoederen voor dp le volgen
distributie worden, over geheel Nederland
verdeeld, gekonfeclioneerd, met welker.
konTektioneering a.s. week wordt begon
nen. De Bond van Ivonfoktiefabrikanten
is hiervan in kennis gesteld eênige dagen
nadat de Rijksldeedingvoorziening was in
gesteld. Fabrieks- of andere geheimen
,U is nog niet heelemaal sterk", ant
woordde Hilary. „U voelde u wat flauw,
dat was het eenige'Er was iets zonder
ling moederlijks in haar manier van
doen, hetgeen een glimlach op Sir Luke's
lippen te voorschijn riep, een weifelend
glimlachje, dat bijna dadelijk verflauwde
en zijn gezicht werd weer ernstig; zijü
han<i bewoog zich rusteloos alsof hij zich
nog onrustig voelde of pijnlijk.
„Ik hen niet sterk", zei hij en het jonge
meisje merkte op hoe bitter zijn stem
was. „Ik kan niet tegen schokken. Ik kan
niet tegen dingen die mij plotseling jaan-
grijpen. Het is bespottelijk; het is een
voudig bespottelijk. Hij sprak op knorri-
gen toon „Ik ben nog niet een' oude
rpan. Ik hen nog maar vijftig. Een man is
in den bloei van zijn jaren op vijftig. En
toch kan ilc niet tegen verrassingen, of
of tegen een schok."
„Maar u zult gauw weer beter zijn:"
Hilary sprak op dien kalmeerenden, moe
derlijken toon, die zoo eigenaardig ciT
bekoorlijk van haar was. „Het kost altijd
een beetje tijd heelemaal beter te wor
den en (Wordt vervolgd.)