SCHE COURANT. li»* Jaargang i\o 138. Vrijdag 14 Juni M8. Abonii prijs per kwartaal in Mid delburg en *bij de agenten in Vlissingen en Goes f 1 55; per post f 1.75. Advertenties 20 cent per regel. Bij abonnement veel lager. Familieberichten en van 1—7 regels f 1.50. Bovenstaande advertentieprijzen worden met 20 o/o toeslag verhoogd. KAMEROVERZICHT. Eerste Kamer. Zitting van Donderdag. „Het is mijn voornemen", zoo zei Minister Lely gisteren aan hel eind van hei debat over de drooglegging der Zui derzee met den meest" mogelijken spoed te beginnen met de uitvoering van het wenc. Maar in geen geval in dezen oorlog Toch heeft hij qeeds, zooals gemeld de directeur-generaal voor de Zuider'. zeeworkeh aangewezen, nl. den heer Worlmann. Dit wijst ook op voorbereiding om dadelijk te kunnen beginnen als het eind van den oorlog dien arbeid toelaat Het is ook waar dat verschillende omstandigheden tot snellen arbeid drin gen. Toen dje heer Lely dertig jaap geleden net plan ontwierp, w;as er niet zoo'n landhongcr. Maar nu, zei hij, s de vraag. och. geef ons toch zoovfeel moge lijk land! Wij hebben hel land noodigt Voorts gaf de storm van 1916 een hooger water dan 1825 en de andere stormen. De gevoigen wareneen doorbraak en de vernieling van huizen en vee. Amster dam had bedreigd kunnen worden, al? de dijk ergens anders was doorgebroken. Inderdaad moet deze storm ,ons leeren: pak hel werk aan! Hjet gaat er hier niet meer om, of de winst grooter zal zijn dan het verlies, maar om het behoud, van veel en om het winnen van veel. De watervoorziening van Friesland zal straks neoordeeld worden door de com missie, die spr. wil instellen. Met het oog op 'de winning van het land, op dfe meerdere productie, op de betere water- kcering vroeg hijdurf dit werk aan en geef het geld ervoor. De Eerde Kamer heeft hem het gej vraagde gepeveu, zonder hoofdelijke stem ming Wel zei de heer Reekers dat hij er niet vóór kon stemmen omdat hij biet in de gelegenheid is geweest het ontwerp behoorlijk te onderzoeken, maar hij zou geen stemming vragen als niey mand anders dat deed. Vermelding vterdient voorts nog die verklaring van den heer Staal, oud minister vèn oorlog, dat z.i. dit ontwerp niets te makjen heeft met de stelling! van Amsterdam, en dat men Amsterdam niet mag vergelijken met Antwerpen, want onze kracht ligt niet in het centraal redduit, maar in de inundatie. Teen het ontwerp was aangenomen werd de Minister dpor alle leden geluk- gjewenscht. En toen hij op zijn departe ment terugkwam, werd hij daar opgej wacht door zijn hoofdambtenaren en zij*!, naaste familieleden, die hem ook gelukweuschten met zijn succes. De Eerste Kamer ging daarna verder met de beschikbaarstelling van levens middelen. En mjen kreeg toen een her haling van het distributie-debat uit de Tweede Kamer. Drie critici voerden gister het woord. De heer v. d. Berg (burgemeester van Delft) zocht de oorzaak van de ontevre denheid in twee dingen lo. dat de Minis ter de distributie te veel uit banden heeft gegeven aan commissies en vereenigin gen 2o. dat hij te veel de hulp heeft in geroepen van de burgemeesters en han delaren. De heer Fokker (burgemeester van Zierikzec) liield een pleidooi voor decen tralisatie,1 en wees op de geheel verander de rol van de plattel an dsburgemees te.-s. Zij vervulden vroeger een ecre-betrek- kingl Maar nu hebben zij veel circulaires voor hun rekening', welke samengevat ii hoofdzaal; luiden: gij hebt te zorgen, dat d i t gebeurt en dat wordt nagelalen Wat is het gevolg geweest? Dat de circu laires door eenige burgemeesters netjes op een stapeltje gelegd worden! En nu istelle men zich den psychologlschen toe stand van den plattelands-burgeme ;st?r voor. Alle» wat hij uit te voeren heeft, strekt tot ongerief van zijn gemeentona ren, met wie hij zich gelijk stelt. Js het dan niet te begrijpen, dat het burger /a- derlijk hart luider spreekt dan het burgö- mcesterïijk hart? Deze toestand zal nu ge heel veranderen, als men zegt; <iie.ge meente moet zooveel grond bebouwen. Dan behoeft eên burgemeester niemand meer door de vingers te zien. Ta, z*>lfs de buren zullen elkander control ©eren. Stelt meh nu bovendien den prijs op a 30 cent voor de tarwe en Jien van de boonen en erwten op 6 8 cent, dan zou de minister beter boeren met de boe ren. Nu krijgen 'zij f 19 voor de tarwe, f 17 voor de haver en f 18.50 voor de gerst. Wat de distributie betreft, viert de bureaucratie hoogtij tengevolge van strenge centralisatie. Daarentegen is het ontduiken van de distributie-maatregelen een sport geworden. Het goede hart van een burgemeester speelt hem vaak par ten Spreker kent gemeenten, waar toen voor 't vaderland weg maar varkens heeft geslacht. Nu heeft men wel controleur? aange steld, maar deze worden op de mee^t éclatante wijze bedot 1 In een gemeente had de controleur den burgemeester ge zegö, dat bij kwam controleeren. Miu toen hij kwam, had de burgemeester de boëren reeds gewaarschuwd. Een contro leur kwam bij een molenaar contro'ee- ren, toen deze juist bezig was een zak graan te malen voor.... den veldwacn- ter, die builen de deur liep. Varkens- worden aan boord van schiepen geslacht, niet alleen op de Zuiderzee, maar oq^ in Zeeland. De heer Bergs ma Maar jegt u dan ook eens e'en krachtig woord van afkeu ring over dergelijke praktijken! De heer Fokker. Dat laat ik aan u over. Dat kimt u straks doen. ■Ten slotte ontwikkelde de spreker e» stelsel van bijslag aan hen die het noodig Daarmee zal het Rijk millioenen bespa ren. Uit de rede van den derden spreker, den heer Diepen, stippen we aau dat hij waarschuwde legen het voornemen van den Minister om met het slachten van schapen te beginnen, omdat daar door een tekort aan wol zou ontstaan Heden wordt het debat voortgezet. 3 i NIS11 Af I. BEMIDDELING VAN NEDERLAND. In verband met de onlangs gepubli ceerde verklaring der heeren Dressel- huys,. Kooien en Rutgers betreffende de wenschelijkheid eener vredesbemiddeling door de Nedieriaodsche regeering heeft het bestuur van den Anti-Oorlog Raad gister een onderhoud gehad met den Mi nister van Buitenlandsche Zaken. Uitteraard heeft dit niet geleid tot do mogelijkheid van het doen Van stellige yerklariugen, doch het bestuur heeft zich kunnen vergewissen, dat de Regeering op dit punt voortdurend en ook thans dili gent is en volledige belangstelling voor dit vraagstuk heeft. HET LEVENSVERZEKERINGS MONOPOLIE. De Tel1, deelt mede, dat dei Staatscom missie inzake de monopoliseering van hel levensverzekeringsbedrijf een onder zoek heeft ing!este]d naar de resultaten van dat bedrijf over een tijdvak van tien jaren vóór den oorlog. Het hlejek dat deze niet tmtet 's ministers verwachtingen overeenstemmen. Derhalve heeft de commissie den minister de vraag voorgelegd, of hij wenscht, dat zij thans haar taak óls geëindigd moet beschouwen, (of dat die Minister alsnog verdere voorstel len verwacht. ZooalS men weet, deelde de Minister in dertijd in de beide Kamers het een en an der mede omtrent zijn winst-verwachtin gen. Hij ging daarbij" uit van de veronder stelling, dat in bet ongunstige jaar 1914 door de Nederlandsche Levensverzeke ringsmaatschappijen 41/2 millioen winst is gemaakt, terwijl van het levensverzeke ringsbedrijf in óns land bovendien een derde gedeelte in handen zou zijn van dp buitenlandsche maatschappijen. Zooi kwam de Minister er toe, de winst uit het levens- verzekeringsbedrijf te ramen op 7 d 8 millioen gulden per jaar. In vakkringen was men onmiddellijk van oordeel1, dat deze raming veel te hoog was. Het rapport der Staatscommissie schijnt die opvalling te bevestigen. Verblijfsbepalinge a De commandant der stelling van do monden der Maas en der Schelde heeft het verblijf binnen zijn gezagsgebied ont zegd aan A. Maas, geboren 23 Augustus 1876 te Roosendaal, verblijf houdende aan boord van het Duitsche sleepschip „Edism-1 van beroep schipper, van nationaliteit {Nederlander, en aan den Belg J. C Weijn, geboren 25 Juli J896 te Doie (B wonende te Nieuw-Namen, van beroep smokkelaar, van nationaliteit Belg. Recïitsicracht van vervoer ver boden. Door de wet van 3 Juni 1918 (St.bl. 326i is de wet van 3 Aug. 1914 (Stbl. 341) in dier voege gewijzigd, dat de rechtskracht van vervoerverbioden. wel ke door den Hoogen Raad der Nederlan den werd ontleend voor zoover zij op de Ongewijzigde wet gebaseerd waren, thans verzekerd kan worden geacht In verband hiermede heeft de Minister van Landbouw een beschikking geno men, strekkende de bestaande vervoer- verboden zoodanig te wijzigen, dat ook van deze "de rechtsgeldigheid komt vast' te staan. Schoenwerk. Volgens hel Vakblad v. d. Schoenma kerij ligt liet in die bedoeling, eerlang óver te gaan tol rantsoeneering van h<n) publiek betreffende het schoenwerk. NEDERLAND EN DE OORLOG. Broodkaart. De directeur van het Centraal1 Broiod- kantoor maakt bekend, dat de brood kaart van het 54sle tijdvak 15 tot'en met 21 dezer. Deeenheidssigaar. Het in de Maden voorkomende bericht omtrent het spoedig invoeren van heidssigaren waarschijnlijk met ongeveer een maand, is met 'de daaraan toege voegde verdere uiteenzettingen, volgens hel Hand., minstens voorbarig te noe men. Wel is over deze zaak door regee- ringsambtenaren met industrieelèn en an dere deskundigeii beraadslaagd, dóch de voorgestelde plannen en maatregelen zul len worden getoetst, voordat een gelden - len worden getoest, voordat een gelden de beslissing zat" worden genomen. 1 Wal den tijd van verstrekking der een heidssigaren betreft, kan hieromtrent niets ooraf worden bepaald, daar zulks ge heel zal afhangen van een snelle en goed georganiseerde vervaardiging, controle en distributie. In bet gunstigste geval1 zul len (h iermede nog wel minstens een paar maanden/ gemoeid zijn. Inwisselingvan zilverbons Het Slbl. no. 349 bevat een Kon. besluit van 8 dezer, waarbij is bepaald .Tot en met 31 December 1919 zullen de, bij Kon. besluiten van 20 Maart 1915 en van 31 Maart 1915 ingetrokken, ril ver bons van f 1, van f2.50 (beide ouden vorm) en van f 5 ten kantore van he agentschap van het ministerie van 'inan- ciën te Amsterdam tegen wettig betaal middel kunnen worden gewisseld. De „Helena''. Omtrent het tot zinken brengen van de „Helena'" wordt nader gemeld: Zondagmorgen tien minuten vóór zevenen verscheen een kleine duikboot, zonder merken, doch die men aan kleur en vorm herkende als een Duitsche duik boot. Men bevond zich toen naar gegist bestek op ongeveer 55 graden 40 Minuten Noorderbreedte en !4 graden 20 minuten Oosterlengte en was visschende op 26 vaam 'water, iets beuoorden boei 2, op het Zand. Zonder waarschuwing werd een schot op den logger gelost; de gra naat vloog over het schip. Tjerstond volgde een tweede schot, dat langs den logger ging. In allerijl wjerden de zeilen gestreken, het schip werd met den kop op den wind gegooid en de scheepsboot buiten boord gezet. Terwijl men daar mede bezig was, regende het granaten/. Juist toen vijf der opvarenden zich in de scheepsboot hadden begeven, sprong een gno-'.e granaat in de onmiddellijke nabijheid van de boot en werden drie der inzittenden op slag gedood. Zij sloe gen verminkt en doorboord van de gra- maatkogels op den bodem van de boot. De heide anderen vluchtten weer op den logger, cmdat de boot op vele plaatsen lek gescholen was en veel water toaakte. Onophoudelijk werd van de duikboot ge- vuuid, tot de logger bjegon te kinken. De zes zich nog aan boord bevindende menschen waren gedwongen in scheepsboot te gaan. (De gaten in de boot hielden zij met handen, knieën en kleedingstukken dicht, om zinken te voor komen. Toen m|en met de hoot op eenigen afstand van den zinkenden log ge to men was, stoomde de duikboot tusschen dc scheepsboot en den logger door en gaf ze hjet schip het genade schot. Zonder zich om de boot mjéfi menschen te bekommeren, ofschoon men aan boord van de duikboot gezien moet hebben, dat er slachtoffers gevallen wa- reti, verdween de duikboot tot de uiterste punt van de periscoop onder water. Nadat ze 12 uur lang' zeilende en roeiende in de boot vol water, met de drie dot den bij zich, hadden dJrorgM bracht, werden de uitgeputte menschen opgenomen door den IJmuidjer logger Catliarina TJM. 87, die de levendien en (Jooden naai* het lichtschip Doggersbank- Noord bracht. Uit Middelburg. Het was gisteren op de Botermarkt een ontzettende toeloop van personen, die tuk waren op een „eitje". In rijen 4 werden de wachtenden door die politie opgesteld op de Korte Burg en bij vier tegelijk tot de beurs toegela ten om 5 eieren te koopen. Tot 3 uur duurde dc verkoop voort, die ten genoe gen van allen geregeld was. De „N i e u w-A msterda m", De directie van de Holland Amerika Lijn deelt mede, dat de „Nieuw-Amster dam" Halifax niet behoeft aan te 1 oopen. Er is bij die directie niets bekend in zake een sluiting' der liaven van New York. Alleen worden des nachts de vuren gebluscht. De te Singapore gerequ,ireerde schepen. Volgens een Nipa-telegram uit Batavia van 4 dezer zijn er aanwijzingen dat de te Singapore in beslag genomen Neder- ülandsche schepen zullen worden vrijge laten, wijl de inbeslagneming in strijd was met het contract. (Dit bericht slaat op de schepen van de Mij. Nederland, den Rptterd., Lloydf en de Kon. Pak. Mij,, die onder contract met de Britsch-Inchsche regeering voeren bestemd voor het vervoer van kolen en rijst, en te Singapore 'in beslag geno men werden.) Buitenlandsche royaliteit. Ilei. Hand. verneemt, dat alle schepe lingen, officieren en gezagvoerders in cluis, van de in Amerika in beslag ge nomen Nederlandsche schepen, dieeeni gen tijd geleden hier zijn teruggekeerd;, allen van het Anuerikaansche gouverne ment door oemiddieling van het consu laat generaal nog een extra maand gage hebben uitbetaald gekregen. De Duitsche krijgsgevangenen aan bcord van de „Sindoro" hebben, naar gemeld wordt, onmiddellijk na de ramp met de „Koningin Regentes'L-een inza meling gehoudjen ten bate van de slacht offers. M Stad m Prevneit. - Door den Commissaris der Koningen is op verzoek van den voorzitter van het hoofdstembureau, kieskring Zeeland, voor verkiezing van leden voor de Twee de Kamer der Staten-Generaal, bepaald, daar niet alle processen-verbaal op Don derdag 4 Juli 1918 vóór 's middags twee uur het hoofdstembureau zullen hebben bereikt en de onvoldoende verbinding in deze provincie aanleiding kan geven, dat deze processen-verbaal niet tijdig op den bepaalden tijd aanwezig "kunnen zijn, dat de zitting van vorenbedoeld hóofdstem- bureau naar gelang van omstandigheden zal worden verdaagd tot Vrijdag 5 of Za terdag 6 Juli d.a. v. des namiddags twee uur. Uit Vli ssin'gen. In de vergadering van de Coöp. Volikswasscherif te Vlissïngem is een commissie benoemd, die met het böstuur nog eens zal onderzoeken of voartzet- ttog van het bedrijf ónder de huidige om standigheden mogelijk is. Dit geschiedt op verzoek van de meerderheid der aanwe zigen, die tegen sluiting der inrichting was. Uit Walcheren. Voor de gemeente Koudekört is vastgesteld een maxtomm-kleinhandefr- prijs voor volle melk van 15 ets. voor de kom der gemeente en van 16 ets. voo 't Zand. -- Donderdagavond trad in de zaal van den' heer J. Schreijenberg te Koude- kerke voor den Vrijzinnig-Democrati- schen Bond op de heer Herman Snij ders. Ingeleid door Mr. Adriaanse zette de spreker in 2 uur voor een goed bezette zaal uileen de evenredige vertegenwoor diging cn wat de Vrijzinnig Democraten willen. Van de gelegenheid tot debat werd gepn gebruik gemaakt. Distributie Domburg. Van' 15 tot 21 Juni a.s. is verkrijgbaar iop bon no. 178 21/2' ops erwten of boonen. 179 1 ons gort of havermout. Men r;chrijft ons uit Wiestka- pellc: Alhier is thans een zoo groot gebrek aan regenwater, als in jaren niet is gekend. De regenbakken zijn alle zoo •ils leeg. Ook den verkoop van iet water uit den grooten regenbak bij de Ned Herv. Kerk heeft men móeten staken. Hetgeen er thans nog in is, wordt in reserve gehouden voor de zieken. Donderdag werden op het gemeente huis een paar bons afgegeven, om daar mee ton behoeve van zieken, een paan emmers water uil dien bak te verkrijgen, wat, voor zoover men zich kan herinne ren, nog nooit, zeker in jaren, niet id orgevallen. Het is te hopen, dat het gemeente bestuur zoo spoedig mógelijk aan den wensch der ingezetenen voldoet, <om zui ver drinkwater van elders te doen aan voeren. Dje vrouwtjes zien met schrik tegen den „waschdag" op, nu zij zich moeten behelpen met het „harde" water uit den welput, en nog wel met zulk een groot gebrek aan zeep. Maar beven dienzou het drinken van onzuiver water op den duur geen nadeeligen in vloed hebben op onze gezondheid Óch was Walcheren, als Zuid Beveland, irtaar ge zegend met leidingwater, een behoefte, die nóoil zoo goed gevoeld wordt als in. tijden van droogte. r> ff; 1 e - ut*) fe Uit Zuid-Be veland. De ingelanden van den W.ilhelm'i- napolder stelden in de Donderdag jl. gehouden vergadering de rekening over 1917—'18 vast in ontv. op f 14581.505 en in uitgaaf op f 7897.64de begroting op f 19019.82 en hel dijkgeschot, evenals in 1917—18, op f 8 per H.A. Op den staat van aanbeveling ter be noeming van een dijkgraaf ter voorziening in de vacature, ontstaande tengevolge van periodieke aftreding van den beer H. A. Hanken, werden geplaatst de heeren H. A Hanken, L. Kranenburg en J Min- derhoud. Wegens periodieke aftreding van dep. gezworene J. Minderhoud, werden op den slaat van aanbeveling geplaatst de hee ren J. Minderhoud, G. Verburg en B. v. Liere. Tot ontvanger-griffier werd benoemd de heer D. de Graaf en zulks ter voorzie ning in de vacature, ontstaan tengevolge van het overlijden van den heer E. van den Bosch. Een militair te Schore ontving van een wapenbroeder een duw met hel on gelukkig gevolg, dat hij met den pols viel in den sikkel, waarmede een «irbei- der gras aan den kant van dè sloot sneed en zoodanig verwond werd, dat onmid dellijk geneeskundige hulp moest woroen ingeroepen. Donderdagavond had te Kruidin gen in het Wapen van Zeeland een openbare vergadering plaats van de Vrij zinnig-Democratische kiesvereeniging, waar liet Tweede Kamerlid Th. M. Kete laar optrad met het jonderwerp„De Vrij zinnig-Democraten en tie a.s. verkiezin gen". Gedebatteerd werd met le he'°rcir Buijze en Koolhaas, belioorcnde lot dd anti revolutionaire en de cliristelijk-histoè rische partij. Een zeer aandachtig publiek woonde deze vergadering ten einde, toei bij. Aan 't «tod wekte de voorzitter de aanwezige vrijzinnigen op te stemmen op de Vrijzinnig-Democraten. Uit S chouwen-D ui veland. - Te Zierikzee heeft de politie "de eieren, welke per Schouwsche vrachtrij ders werden aangevoerd, in beslag geno men, betgeen naar onze correspondent vermoedt een maatregel is om het opkno pen door vreemden tegen te gaan <n de distributie te dezer stede te bevorderen. Het gebeurt thans meermalen dat geen ei le koop is in de winkels. Woensdagavond trad in het heir.! Padmós te Bruinisse voor den Bond van Vrije Liberalen als spreker op de heer J. D Viruly, burgemei ster vaa WestkapeUe, Sleclits een klein getal be langstellenden, 'ongeveer 25, was opgeko men. Spreker begon zij'n rede met da oorzaken op te geven, waarom de Vrije Liberalen bier vrijwel onbekena waren wat in het vormen der concentratie zija oorzaak vond, daar in deze provincie Unie Liberalen werden gesteld. Het speet hem. Idat de concentratie n'et wederom lot stand was gekomen; de Vrije Liberaifen hadden er echter zoo lang mogelijk voor gepleit. Daarna beliandeldé hij eenige punten van het beginselprogram r,n las enkele onderdeden van hot manifest voor. In liet bijzonder wees hij er op, dat de Bond van Vrije Liberalen als een der hoofdpunten van zijn program opgeno men heeft, dat de lastige diotrihutie- bepalingen niet langer gehandhaafd mie ten worden dan strikt noodzakelijk i". Vervolgenslegde de spreker ..enige be palingen uit van de nieuwe kjeswet, oim daarna de wijze te bespreken, waarop de ontzettende schuldenlast zal moe tan worden afgelost. Willen de socialisten en de Vrijzinnig Democraten dit doen door een heffing ineens, de Vrije Libe ralen willen daartoe de noodige belas tingen heffen, daar huns inziens aan een heffing ineens te groote bezwaren ver bonden zijn. Na nog een korte bespre king van het Vrouwenkiesrecht, waarvan spreker zich voorstander verklaarae, we -d de rede geëindigd. Eenige der aanwezigen deden enkele vragen, welke beantwoord werden. Uit Tholen. In de 1.1 Maandag te Stavenisse gehouden raadszilbng werd de in Dec. l'.l. vastgestelde regeling der onderwijzersjaar- wedden, in verband met de wet <918 (Staatsblad 14-7), weder herzien. Er werd bepaald, dat de tractementen met terug werkende kracht tot 1 Jan. 1918 zoo danig zullen worden verlaagd, dat de door het Rijk, bij aangehaalde wet, toege kende verhoogingen geheel' kunnen wor den genoten. Daar de straatverlichting thans clee- trisch geschiedt, werd beslóten de bei trekking van lantaarnopsteker op te nef- fen. Na onderzoek der geloofsbrieven van" het nieuw benoemde raadslid, den heep Anlh. Stoutjesdijk, werd tot diens toe lating besloten. Uit Zeeuwsch Vlaanderen O. DL In de Donderdag' te Axel gehouden vergadering van stembevoegde

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1918 | | pagina 1