MIDDELIHRGSCHE €01 No 126 Vpijöag 3i M©i WiB, 116* Jaargang Aboan. P»88 i?«* kwarlaal in Mid delburg en bj] do agenten in VUsstn^en pn Goes f 1.55; pec post I 1.75. Advertenties 20 cent pur regel. B2j abonnwBéöl veel (age?. Familiebertshlën. «n dankbetuigingen vaa. 1—7 regple f i.5*. Bovenstaand» ad verten tieprijr en vrorda» met 20 o/o toeslag vechoogd. 8AMEBOTEKZH:i»r -Tweede Kamer. Zitting van Donderdag. Wnarempel weer een dreigende crisis aan -het departement van oorlog1, en op nieuw wegens het niet voldoen door den Minister aan een uitspraak van de Kamer. In dit geval had de Kamer bij motie-Ter Laan verklaard dat een herhalingsoefe ning van de landweer met noodig was, en toch legde de Minister die motie naast zich neer, en schreef hij de oproeping voor die oefening uit alsof er geen motie Was. Dat het daarover weer zou .waaien, was te voorzien. Maar evenmin als verleden jaar bij de kwestie van voorrang van op komst van landstorm of 'militie kunnen we nu cle verontwaardiging deeleu die bij sommigen links is opgewekt door deze houding der regeering. Wat we toen schreven geldt voor ons nu nog. De Ka mer is niet de verantwoordelijke macht voor hel uitvoerend bewind. Ze heeft er wel controle over, en kan de Ministers ter verantwoording roepen voor wat zij doen, maar de Minister blijft altijd vrij te beslissen of hij het met zijn eigen ver antwoordelijkheid kan. overeen brengien naar den wensch der Kamer te handelen. Meent de Kamer dal dan verdere samen werking onmogelijk is, dan kan zij dat uitspreken. En nu heeft men langzamerhand een toestand zien ontwikkelen, waarin de Ka mer véél meer dan vroeger per motie al lerlei wcnschen over onderdeelen van uit voerend bewind tracht op te dringen aan de regeering. Dergelijke moties zijn in de laatste jaren bij tientallen te tellen. En daarvoor dient o.i. de Kamer niet, want zij kèn de ver antwoordelijkheid van dergelijke uitvoe ringskwesties niet dragen, terwijl zij bo vendien niet voldoende over de details kan oordeelen. Verleden jaar bij de land- stormkwestie en nu bij de landweeroefe ning handelde de Minister op grond van wat zijn daarvoor aangestelde advikeurs in dit geval de opperbevelhebber noodig verklaarden. En de Kamerleden zullen nooit tegen die ambtenaarsadvie zen op kunnen. Ze zullen zelfs in de meeste gevallen huq eigen adviseurs niet kunnen noemen. Moet men dan aan l oor deel van die ongenoemden de voorkeur igeven, boven dat van hen die ervoor zijn aangewezen? Die twee dingen, de niet-verantwoor delijkheid van de Kamer, voor 't geen zij een Minister laat doen, en haar onvol doende kennis van uitvoeringsdelails, ge ven voor ons de grenzen aan waarbinnen de conlrlöe over kwesties' van uitvoering beperkt moet blijven. Die grens ïsf vaag, dat géven we toe, maar wanneer zooals hier, de opperbevelhebber spreekt van een noodzaak, dan kunnen wij piet mee gaan met hen die dan maar dadelijk spreken van bureaucralisehen onwil om voor sociale belangen Ie waken. Dan meenen wij integendeel dat de Kamer voor dat advies heeft te zwichten. Degenen die gister de houding dier re geering scherp aanvielen, waren de liee- ren Ter I,aan en Mar chant. Die eerstgenoemde, die cén motie van aft keuring indiende, sprak de meening uit dat de regeering „verplicht is de wen'-, «chen van de volksvertegenwoordiging Le eerbiedigen", Zoover gipg de heer Mar ch ant niet. Een miotic e i s c li t "geen, uitvoering, -zei hij, maar wanneer de re geering de mfatiie weigert uil te voeren^ dan lean de Kamer overwegen, of er een reden voor een verschil tusschen Ka lmer en régeering beslaat. Stellen v'e de vraag, of he. beleid van dezen minister uruoct goedgekeurd worden, dan ant woordt de heer Marchanl daarop optken- jneind. De oefeningen hebben niets te bc- teekenfen De mannen worden niet in be hoorlijk verhand gehopden en niet te goe der plaatse. Er is dus geen enkele reden; iopi zc te houden. Maar de militaire auloi riieil wil de oefeningen en ziedaar het verschil 'usschen Kamer en Minister. De Kamer heeft zich nipt neer te- leggen- bij een eisdi van een militaire autoriteit als ze dien onrechtvaardig acht. De Minister van Oorlog was zeer slevig in zijn verklaring. Onder geen (omstandigheid kan hij van zijn standpunt afwijken. Vereenigt de Kamer zich daar niet mee, dan nmfct zij een anderen mi nister z ieken. Waar diet hier geldt een noodzaak, naar 't oordcel van den op perbevelhebber, welk. oordeel de Minis- pter als juist erkend, lean liij niet anders handelen. De. oefeningen gaan in elk ge val door. Als zijn opvolger ze wil aflpslcn, jfijn zc reeds afgol oppen. De heer Ter Laan: Wprdl die ver klaring namens de geheele regeering af gelegd? De heer Gort van d|pr Linden antwoordde beve-ligend. De heer Ter Laan wijzigde toen zijn miotic zoodanig dat de houding t\er re geering wordt afgekeurd. Tot een stemming' over de motie is het nog' niet gekomen. Wel zijn de alge meens beraadslagingen afgeloopen, waar bij de lieer Duymaer (hoewel tegen de oefeningen) verklaard© niet met de komedie van de motie mee te doen, om dat de oefeningen toch doorgaan en de Minister niet gemist kan worden, en de heer D r i o n betoogde dat de Kamer zich moet stellen op het standpunt van de adviseurs, en niet van de niet-advi- seurs èen oordeel dat de heer M a r- cliant natuurlijk niet onderschreef. Maar stemmen kon men niet, want de meeste leden stelden zoo weinig belang in de zaak, dat ze tegen het eind der zitting grootendeels waren weggeloopen. De stemming zal vandaag plaats hebben. s De verdere behandeling der H B. S.- voorstellen heeft weinig nieuws opge leverd. Over den strijd te Helmond zei Minis ter Cort van der Linden o.a. dat de bijzondere school niet bevorderd mag worden ten koste van het openbaar on derwijs. Er is' tegenwoordig meer be hoefte aart een 5-j. H. B. S. dan aan een 3-j. Nu moet men niet die school afbre ken en daardoor aan voorstanders der openbare school verhinderen haar le be zoeken. Maar Ide heer Rutgers nam het voor de katholieken in Helmond op en stelde voor de omzetting der R. H. B. S. te Helmond niet te doen plaats hebben" Dit voorstel werd rechts legen links ver worpen. - Alleen de heeren De Vissler, De Geer en Bichon stemden van rechts tegen. Eveneens links! tegen rechts (behalve de heer Bichon) werd een amendement- Koster aangenomen oin ook over te gaan tol omzetting van de H. B. S. te Almelo. En ten slotte is de heel© suppleloirè begrooting aangenomen, waaronder dus ook de post tot overneming dooir hel rijk van de 3-jarige gemeen telijke H. B. S. te Vlissingen, en uitbreiding daarvan tot een vijfjarige; Vooraf had echter de Kamer nog' een onaangenaam o,ogenblik bezorgd aan Mi nister Treub. Het ging weer over het in komen van de onderwijzers, die zich niet kunnen beklagen, dal de Kamer niet ge noeg aandacht aan hun stoffelijke be langen geeft. Een circulaire van Minister Treub, waarin geconstateerd werd dat de jongste verhooging van de onder wijzer ssalarissen gepaard dienen te gaan met een vermin dering van den duurtebijslag, had aan leiding gegeven tot een molie-D e Zeeuw, uitsprekend dat bij den duur te- toeslag over 1918 voor de onderwijzers geen „correctief" moet werden ontleend aan salarisverhoogingen. De Minister heeft getracht de Ka mer te overtuigen dat alle ambtenaren over één kam geschoren moeten wor den, en dat voor allen geldt, dat ver hooging der salarissen vermindering' van den duurtetoeslag meebrengt. Het verschil was/ echter dat de salaris- verhooging van de-ambtenaren nog moet worden bepaald, en dat de ouderwijzers die reeds hebben gekregen, zonder ceui-, ge£$needeeling van zoo'n aftrek. Er zijn dus verwachtingen gewekt, en de Kamér nam z. h. s\ de motie-De Zeeuw aan, iets wat den Minister zichtbaar ont stemde. 16. Vrijzinnig Dem. Bond. 17. Economische Bond. 18. Poli tiepar tij. 19. Groep Middenstanders. 20. Christelijk Hist., eerste lijst- 21. Roomsch Katholieken. 8M S t i TWEEDE KAMERVERKIEZING. Gisterenmiddag vergaderde op het stad huis alhier het Centraal Stembureau in den kieskring Middelburg/. Nadjat door hen, die de lijst inleverden vo,or de hee ren P. Leemans en P. Gijze (Geref. Bond) nog was overgelegd een verzegelde /er- klaring van dezelfde personen, die de candidaatslelling teekenden, waarbij zij te gemachtigden- aanwijzen, werden idle lijs ten goedgekeurd. Hierna werd- overgegjaan tot het trek ken van de volgorde, waarin de lijsten op hel stembiljet zullen worden geplaatst De uitslag is als volgt 1Alge ine ene Staatspartij. 2. Christel. Sociale Partij. 3. Verbond tot demo era tiseering der weermacht. 4. S D. A. P. 5. Bond van Christen-Socialisten. 6. S. P. 7. Vrij Liberalen, tweede lijst: 8. Platteiandefsbond, links. 9. Neutrale Partij'. 10. S D' P. 11. Anti-Re volutionnairen. 12. -Christelijk- Hisl. tweede lijst. 13. Vrij Liberalen, algemeene Ijfst. 1!. Liberale Unie 15. Gereformeerde Bond NEDERLAND EN DB OORLOG. Glimpen van het oorlogs toon e e 1'. Gisteravond, vooral omstreeks midder nacht, was hier ter stede weer veel' bedrijvigheid te ziea hoogt in de lyeht bo- yen liet Belgische gebied. In de richting van Zeebrugge, en ook meer landwaarts in zag men telkens tientallen sterretjes schitteren van de springende kartetsen, Het was zeer donker en daardoor ko.i men buitengewoon hoog in de lucht zoel lichten zien heen- en weerzwaaien: La ger nabij den horizon had men het ge wone schouwspel' van opstijgende iicht- kogels. Te vijf minuten voor één klonk een ontzettende slag, die langdurig iqyer de stad rolde. Van de personen (tie ioen op straat waren, hoorden we dal ze even te voren een- fel licht als van een ver ren bliksem, hadden waargenomen. Daai- na was het plotseling stil. Men zagjgeen kartetsen en geen lichtkogjols meer. Volgens een niet bevestigd gerucht zou het een kruitmagazijn in Zeehrugge zijh geweest, dat in de lucht vloog. Donderdagavond c.a. 6 uur waren eeni- ge toeschouwers op den dijk te "West- ik a p e 11 e gcluigp van een niet afier daagsch oorlogstooneeltje. Aan den horizon zag men namelijl silhouetten van een aantal vreemde tor pedohooten, vermoedelijk Duitsche, die b.j prachtig, helder weer begjonnen le vuren Waarop het vuur gericht was, kon men. wegens den grootcn afstand, niet waar nemen. Wel' zag men, dat zij plotseling -*en zwaar rookgordijn ontwikkelden, waar door aan den helderen horizon een zware wolk ontstond, die alle torpedobooten aan het oog onttrok. Die wolk dyeef langzaam af in de ric'r ting van Zeebrugge. Van de booten was daarop niets meer te bespeuren; Ver moedelijk zijn ze in de rookwolk naar de haven van Zeebrugge gei'oppen. 0 Ve r b 1 ij f s be p a 1 in ge n. De Commandant der Stelling van dip monder der Maas en der Schelde heefli het verblijf in zijn gezagsgfebieil Wegens het betrokken zijn bij den smokkelhandel ontzegd aan: J. Verplante, gleboren 12 Februari 1900, P. J. Wage, geboren 3 Februari 189S, G. P. E. Delmé, geboren, 19 September 1896, en J. Maas, geboren 24 Januari 1900, allen geboren en wo nende te Sluis, allen Nederlanders en Van den Belg a. M. L. H. G, 'de Majes. schalk, geboren 19 November 1894 te Dudzeelc, wonende le Eede. De Opperbevelhebber van Land- en Zeemacht heeft, daar de aanwezigheid van den na te noemen persoon) in lief geheele in staat van beleg verklaarde/ gedeelte van het rijk geacht moet wor den gevaarlijk le zijn v(opr d'e rust en 'dej algemeene veiligheid, besloten den toe gang tot en het verblijf binn'en het in staat van beleg verklaarde .gedeelte van het rijk le ontzeggen aan J. de Block, geboren 9 Augustus 1890 te Stekend (Belgié) wonende le St. Jansteen, van Belgische nationaliteit Aan de navolgende personen, irider tijd uitgezet uit het in staat van beleg verklaarde gebied van Zeeland is voor waardelijk vergunning verleend om met ingang van 1 Juni daarin terug te keeren A. van Laere, Overslag, F. I. v <L Steen, Wesldbrpe en A. Verdurnxen, Zuiddiovpc. Het convooi naar Indië. Uit een officiéél bericht blijkt, dat liet niet de bedoeling van onze Regeeriug' is, onder bescherming van oorlogsschepen een liandelsverkeer naar Indië v. v. in te stellen, dat zonder die bescherming' door de oorlogvoerenden naar hun opvat tingen van handelsvrijheid der neutralen niet zou worden toegelaten. Zelfs zal geen mail* worden medegenomen Naar men weef, zouden de oorlogs schepen (Hertog Hendrik" en (Zee land" beide naar O.-Indië zijn vertrok ken. Aan eers(genoemden bodem over kwam het bekende ongevJl, terwijl in verband met een ernstige kelelaverij aan hel oude pantsers'chip „Kórtenaer", waardoor deze bodem tijdelijk uit dienst moest worden gesteld, de Begeering het niet gewenscht achtte, do „Zeefand" aan 's lands dienst te onttrekken. Daar echter een groot aantal gouver.ie- ments-amblenaren en officieren van hel Tndische leger r'eeds sedert lang op scheepsgelegenheid wachten en bovendien uitzending van gouvernementsgoederen naar Tndië dringend noodig is, besloot de regeering een handel ssloomer Ie char le ren (dit zal waarschijnlijk de „Nanrdnm" zijn) en 'dezen ter vervoer van bedoelde passagiers en goederen mede le zenden in convooi met de „Hertog Hendrik" wan neer deze zal zijn hersteld, en het tot hulpkruiser verbouwde s.s. „Tabanan". De „Bengkalis" gaat mee als kolenboot. De oorlogsschepen zullen met anders aan boord hebben dan militair personeel, het koopvaardijschip slechts gjouvernemeatsr passagiers en -goederen. Het behoeft geen betoog, dat de con- vooi-commandant geen onderzoek van de geoonvoyeerde schepen zal dulden. Vol gens hét gebruik zal hij bij ontmoeting met een belligerent oorlogsvaartuig, op eventueel verzoek van den bevelhebber, dezen inzage geven van de ladingspapie ren, die onder hem berusten. Aan de be trokken mogendheden wordt trouwens vóór hét vertrek van hier mededeeling van die papieren gedaan. Zooals ook bij het uitzenden van oor logsschepen in deze tijden gebruikelijk is, ten einde misverstanden, bij eventueele ontmoetingen te voorkomen, is aan de re geeringen der oorlogvoerenden van de uitzending van hel convooi kennis gege ven. Half Juni zal de reis, die rfe 3</j maand zal duren, om de Kaap de Goede Hoop worden ondernomen. 0 Zachte zeep De Mislrihulie van zachte zeep zal, volgens het Hdbl., binnenkort bij' gje- bretc asr. grondstoffen geslaakt moeten worden. 0 Broodkaart. De directeur van het Centraal Brood- kantoor maakt bekend, dat de broodkaart van bet 52ste tijdvak geldig is van 1 tot en met 7 Juni. lilt Slag sa Proviieli. Uit Middelburg. In de Woensdagavond gehouden, Ledenvergadering der Chr. Hist. Kies- vereenigiiig le Middelburg is na af loop der werkzaamheden het voorloopige bestuur io xlbonden,, en werd overgegaan Lot hel kiezen van een difinitief bestuur, 'twelk thans bestaat uit de heeren. H. J. van der Sluijs, voorzitter, C. de Jongh secretaris, Tl. A. Enklaar^ penningmees ter, A Cr. van der Hooft, 2e voorzitter, D. de Vries, 2e secretaris, W'. J. Bos dijk, 2e penningmeester. Het beduur der afdeeling van den „Nederlandscheu Bond van Werklieden in Openbare Diensten en Bedrijven heeft in een adres aan B. en W. verzocht te willen besluiten a Lot het toekennjen van een Loops verhooging van f 3.— per week voor aile werklieden in dienst der Gemeente) Middelburg; b. tot invoering van den vrijen Zater gmiddag; I c. tot handhaving van den lÖ-urendag in alle bedrijven; d. tot invoering van het drieploegen- slelsel voor de werklieden aan de Gas fabriek, die geregeld afwisselend in «lag- •n nachtdienst werkzaam zijn. De nadere mo li veering dezer verzoe ken is opgenomen in de memorie van toelichting. Adressanten zeggen daarin ou. dat hun verzoek niet voortsprun uit gebrek nan waardeering voor hetgeen het College reeds in dezle benarde tijden voor het gemeen lepers oneel heefl gedaan. Zij heb- oen die vrijheid ontleend aan de omstan digheid, dal de levensomstandigheden steeds moeilijker worden en dc gezin nen der gemeenlcwerKlieden voor! durend met een steeds gr-ooter l© kort te wor stelen hebben. Waar tal van Gemeernen reeds zfjn voorgegaan om verbetering in de loonen le brengen en kort geleden ock van Regeeringswege voorstellen hij de 2e Kamer zijn ingediend o,m de loonen van hel personeel in dienst van den Staat te verhoogen op den grondslag, van het ^Rapport van de Staatscommissie Stork", daar meenden adressanten zich volko men vrij lot B. en Wi. te mogen wen den met het verzoek om de loonen van de werklieden in dienst d,er Ge meente Middelburg te verhoogen. Bij resolutie van den Minister van Koloniën is II. H. Dalman, te M i d- delburg gesteld ter beschikking van dm Gouverneur-Generaal' van Nederlandsdh Jndiê, om daar le lande te worden iw- noemd lol derde-stuurman bij de gouver nementsmarine. - De politie alhier lxield Woens dag aan den. marinier C. A. v. d. B. uit Vüssingen, die zich heeft schuldig ge maakt aan diefstal van een portcmominio met ion ge veter f 70 ten nadeele van een rgeant der infanterie. De man is heden aan de militaire overheid voorgeleid. De pofilie plhior heeft gislereni twee personen aangehouden die iedeb een kleine hoeveelheid vleosch vervoer den. -- Wegens het'vrij veel voorkomen van iipiiieritis onder de leerlingen, is school J, aan de Bree alhier tijdelijk gesloten. Na ontsmetting zullen de lessen Dinsdag weder een aanvang nemen- Uil SIliailugaD, Aan B. en W. van Vlissingerf is door de vrouwenvereeniging NVoop- uilgang" een verzopk gericht inzake de gasrantsoeneermg; speciaal wordt ge vraagd om do verhooging van den prijs bóven het maximumgebruik voor hen die niet hooger dan de vijfde klassej zijn aangeslagen terug te brengen op 20 pCt. Ook le Ylissingen werden heden- mórgen eieren, die vervoerd werden, in beslag genomen. Tot op heden doen de gemeentelijke broodkaarten te Vïissingen nog) geen dienst. Den weigerachtigpn bakkers zal' nu niet vergund worden reepen eetchor colade te verkoopen. Met den bouw van een muziektent op den Boulevard te Vïissingen is een aanvang gemaakt. Ze zal' achtkantig worden en op dezelfde, even win lönge plaats verrijzen als do omvergewaaide. Uit "Walcheren. Distributie te Domburg. In de week van 1—7 Juni a.s. is krijgbaar op bon No. 172 1 ons bak- en braadvet. No. 173 2Va ons rijst. Dinsdag 4 Juni, 's avonds van 7—9 uur uitgifte van klompenbons. Woensdag 5 Juni, 's morgeus van 9— 12 uur uilgif te vin broodkaarten. Donderdag fi Juni, 's avonds van 7—9 uur uitgifte van schoenenbons, op hjet gemeentehuis. Gisterenavond hebben een Inspec teur en een hoofdagent van politie van Middelburg een bezoek gebracht aan Biggekerke, om aldaar met den ge- meentev(eldwachi.er een onderzoek in te stellen naar oen vermoedelijk verborgen geslacht varken. Hel varken word niet gevonden, maar toen men zich toegang had verschaft lot een zolder, die alleen van buitenaf over een dak is le bereiken, tnof men daar een vrij groote parlif gerst on tarwe aan. Die boer, die eerst ontkende het graan daar te hebben ge bracht, viel spoedig door de mand. On der toeloop van een groot deel der gé- meen lei'aren en der ingekwartierde mili tairen werd alles naar lxel gemeentehuis overgebracht. 1 I Uit Zoid-Be vel and. Iu de Woensdag gehouden vergade ring van stemgerechtigde ingelanden vau het Waterschap H-ocdekenskerke, waren 20 ingelanden uilbrengenidc 21 stemmen aanwezig. De rekening over 1917—1918 werd goedgekeurd in ontvang ad f 15805.71 in uitgaaf ad r 14814.41, dus met een g)oed slot van f 901.30. Op een verzoek van den waterbouw- kundig ambten aai- om verhooging van jaarwedde werd mei algemeene stemmen, afwijzend be schild Eervol ontslag is verleend tegen 1 Augustus aan den lxeer P. J. v. d. Mau- dere als ontvanger-griffier van den Wil lem-Annapolder te K a p e 11 e. In de raadsvergadering van 1 er- se ke van Dinsdag l.l werd nog be noemd tot lid der schattingscommissie voor de rijksiukomstenbalasbng de heer C Hartoog', ter vervanging van den heec M. v. Harmeien, die zijn ontslag genomen had. i i In dc Woensdag te K a 11 e n d ij k e gehouden raadsvergadering werdu den heer C. van Blilterswijk eervol ontslag verleend als lid der schal tingscommis- sie voor de inkomstenbelasting en in diens plaats benoemd de heer Joh. v. Kleunen. Naar de Vergadering 'van de waterlei ding werden afgevaardigd' die Duperen D. de Graaff en P. M. van den Broeckc. Als commissieleden inzake reclames H. Omslag werden benoemd de heeren P. M van den Broecke, J-oh. van Kleunen en J. A. van der Kemp. Op hét adres van het Nederlandsehi Verband van Vakvereenigmgien om blij vend steun te verieenen aan de werlï- loosheidskassen werd afwijzend beschikt. Op het adres van den Bond van Nedl Ouderw. om uitbetaling rijksbijdrage we cd besloten dit te doen mits d,e '»e- meentekas dat toeliet. Uil T h o 1 e n. Het bestuur van het waterschap Oud-Vossëmeer heeft het recht Tot uitwatering in de leidingen door bezitters van brongasinstallaties bepaald op f 20 per installatie jaarlijks, .veile bedrag in de. kas van hel stoomgemaal komt. Eenige jaren geleden werd te O u d-V os seme eb in de Kaljshuurt bij De Doelen aldaar een n-orlonwel geslagen, maar daar er geen behoorlijk gebruik var. gemaakt werd, heeft men dc ouizoij

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1918 | | pagina 1