BIVIKILill. Si! Staë si Pravineli Aboiin. prijs pee kwartaal ia Mid delburg en bq de agenten in VUesingen ell Goes f 1.55; per poet f 1.75. Advertenties 20 cent per regel. Bij abonnement real lager. Familieberichten en cfcankbetulgititjsn van 1—7 regels f 1.50. Bovenstaande advertentieprijzen worden met 20 o/o' toeslag verhoogd. VIJF-EN-TWINTIG PARTIJEN. 't Is voor den niet politiek aangelegde» kiezer, om er lieelemaal geen moeite meer voor te doen zich door lectuur op de hoogte te stellen van wat ieder van die 25 wil. Als de oorlogscrisis niet reeds eeu domper op de verkiezingsambitie had giezet, zon het toch heel moeilijk zijn geweest een algemeene warmte tc wekken voor dezen verkiezingsstrijd zon der zichtbaar doel, maar met 25 verkie zingsprogramma'^. Wanneer men echter eenige malen meesmuilend en schouderophalend dat getal van 25 herhaald heeft, wanneer men alles gezegd heeft wat er te zeggen is over het nuttelooze en dus' onprac- tisclie van die kleine partijen; wanneer men heeft voorspeld dat er bij de vol gende verkiezingen in 1922 geen twaalf van die 25 terugkomen dan is 't tijd lom OiOk eens te letten op het verschijnsel zelf, dat zooveel groepen van burgers', in weerwil van slechte voorspellingen, van krachtig geargumenteerde ontradin- Igen, töch zich de niet geringe moeite getroostten om over 'theele land organi saties te vormen, die in alle kieskringen 'candidatenlijslen indienen, en daarvoor ijveren. De drang die daar achter zit, verdient iets meer dan minachting'. Ook al zou dit alles niet anders dan 't negatieve resul taat hebben dat de grootere partijen stemmen verliezen, dan blijft 't verschijn sel zijn beteekems houden. Allereerst ais uiting van onvoldaan heid over de groote partijen. Slechts enkele der nieuwe groepen zijn belangen groepen; de meeste werken oj> breeder terrein. En kenteekenend is het dat alle groote partijen nu naast zich kregen klei ne gelijksoortige groepjes, die echter eigen allures aannemen. Alleen de kathor lieke partij, heeft door zijn welbekende tact en ook door 't bezit vhn machts middelen die de andere missen, haar groep tamelijk gaaf bijeen gehouden. Dat verschijnsel is niet van vandaag1;, het is er allang. Wat nu de groote par tijen zijn, ontstond ook uit splitsing van nög grootere van 'vroeger. Het open baarde zich echter nu in eens heel sterk, doordat de kleine minderheden door de Evenr. Vertegenwoordiging' de kans mee- nen te zien, zich te doen gelden. Juist door de plotselinge uitbreiding wordt te duidelijker, dat dit verschijnsel een ken merk is van den ontwikkelingsgang dien hel parlementaire stelsel doormaakt een ontwikkelingsgang' die onvermijdelijk leidt naar een verzwakking. Iedereen voelt vanzelf, dat een parlement geba seerd op 25 partijen, een machteloos li chaam zou zijn. Maar als men dat een maal voelt, blijft men er toch ook de oogen voor open houden dat zelfs een parlement met twaalf of tien partijen, slechts een klein deel van de inwendige kracht heeft welke de vroegere parle menten met twee partijen bezaten. Daarmee gaat jammer genoeg veel ver loren, dat tot het beste van 't parlemen tair© stelsèl belioort. Maar of men daar over al treurt, verandert er niets aan, dat die beweging er is. Het is zelfs een logische voortzetting van den "demo- cralischon geest, die het parlementaire stelsel deed geboren worden. Ieder or ganisme draagt zijn eigen vergift in zich mee. Voor 'de democratische vrijheid is dat vergift eeu uit haar eigen grondbe ginsel voortkomende splitsingsneiging. Scheldt op de scheurmaker^ zooveel ge wilt, maai- sluit uw oogen niet voor 't ver schijnsel als symptoom van een vervor ming. Wanneer naast de bestaande zeven par tijen nog slechts! drie er in slagen zich l© doen vertegenwoordigen, dan krijgen we er in de Tweede Kamer tien Dan zal het nog veel moeilijker dan nu zijn cm ©en Lot regeeren in staat zijnde combi natie van partijen te krijgen, met een ge meenschappelijk programma. Van een be ginselvaste partij-regeering) is al lang geen sprake meer. Nu zal 't zelfs moeilijk worden een meerderheidsgroepeermg tc vormen, die 't op zooveel punten eens is dat ze er vier jaar mee kan volmaken. Dat 't bij 't toenemen van 't aantal par tijen steeds moeilijker wordt een regee ring to vormen, heeft men in 1913 links ondervonden, toen de overwin nende vier linker groepen niet hel be wind konden overnemen, omdat óén hun ner zich niet met die drie andere aaa de regeeringstafel wilde zetten. Wal daar het gevolg van is, heert men nu in de Kamer ondervonden een re geering tegenover welke Se "Kamer haar groolsl© kracht verloren had, doordat er geen meerderheid was, die kon zeggen ik neem de regeermgsveranlwoordelijk- keid van u over. Wat omgekeerd er toe leidde dat de regeering zich steeds on afhankelijker voelde van de Kamer. Die toeneming van de regeeringsmucht is er dus reeds. Ze zal nog toenemen door de richting waarin ons parlemen tair stelsel zich blijkens die 25 partij lijsten ontwikkelt, behalve dan nog dat ook de oorlogscrisis in dezelfde richting stuwt. En eigenlijk is dat ook slechts één van vele symptomen van eenzelfde ver vorming in Alle democratisch geregeer de landen. Overal ziet men daar de toe neming van de regeering'smacht tegen over die van de volksvertegenwoordiging' in weerwil van uitbreiding van 't kies recht en van een vermeerdering van den. invloed der arbeidersklasse. In tal van Amerikaansche steden is het zelfs al zoo ver dat men de daar machteloos gewor den gemeenteraden op zij schoof, en,, ter wille van de kracht van 't bestuur, de uitvoerders, in den vorm van een ge kozen oommissie, direct afhankelijk stel de van de kiezérs. Dat gaat dus reeds lijken op de uiterste consequentie van democratie, nl. de verkiezing van den keizer als absoluut regeerder, mandaat- hebber van 't volk. Bij het distributie-debat in Maart in de Tweede Kamer constateerde Minister Gort van der Linden bij ons een drang van Onverdacht democratische zijde in dezelfde richting. Dat was toen mr.' Troelslra van den Minister-President vor derde dat hij ook op de andere ministers zijn invloed in hun departementszaken zou doen gevoelen. „Wanneer dat de taaie zou zijn van den Minister-President, zoo z©i mr. Cort van der Linden, dan zou hij worden een soort dictator met Minis ters als ondergeschikten. Deze drang naai* leiders met buitengewoon groote bevoegdheden is een hoogst merkwaar dig© ontwikkeling van de democratie. Ze bestaat niet alleen hier te lande, maar overal in democratisch geregeerd© lan- >n." De neiging tot het verzwakken van de parlementaire macht zit er dus reeds in. in als men dan nog let op de uiteen- vloeiing van het partij-wezen in 25 lich tingen, dan gaat men zich toch afvragen of het stelsel ook reeds bezig is met de delta-vorming van de monding. Het kan nog heel lang duren voor die mon ding zelf bereikt is. Het is ook nog best mogelijk dat door krachtige kanalisatie nieuwe hereenig|ing in enkele lcrachtigte stroomen tot stand komt. Maar voor 't oogenblik is dat nog niet te zien, en zal men goed doen zich niet blind te staren op hel belang van dg eigen poli tieke partij, maar de algemeene betee- .kenis van dat verschijnsel met zijn ge volgen in 't opg te houden. ONZE POLITIEKE PARTIJEN Zooals -ook bij de vorige verkiezin gen geschied is, goteft de Hollandia- niblLothcek ook dit jaar een serie bro chures uit: Onze politieke partijen, be schreven door haar eigen vertegenwoor digers. Daarvan verschenen er reeds twee,, nl. „De Roiomsch-Katholieke Staatspar tij", door drv A. C. A. Hoffman, lid; van 't do stuur van den Bond van R. Kath. Kiesverecnigingen in Z.-Holland. En voorts „De Vrijzinnig Democra tische Partij", door mr. H. P. Marchant. Naast de algemeene kenschetsing van de partij, beval ieder bo|ekje ook hek programma van actie. NEDERLAND EN DE OORLOG. De thee-voorraad, Naar „Het Volk" meldt, heeft een door het distributiekantoor voor thee en kof fie ingesteld onderzoek aangetoond, dat de lioeveelheid thee, die thans in ons land voor 3e distributie beschikbaar is, een verstrekking' van li/a ons (per oude thee- en koffiekaart) toelaat. Heeft deze verstrekking plaats, hetgeen wanneer het blad juist is ingelicht, in Juni zal geschieden, dan is! daarmede de thee-voorraad opgemaakt. Het staat nog niet vast, o f driemaal een half ons of in eens anderhalf ons! gedistribueerd zal worden, ofschoon wel kan worden aan genomen, dat in eens li/a ons verstrekt zal worden. HET GRAAN UIT AMERIKA. D© correspondent te Washington van de „Associated Press" seint: „De Amerikaansche regeering heeft aan de Nederlandsche regeermg op haar ver zoek tot het zenden van drie schapen, die zich thans in Amerikaansche havens bevinden met het door president WiilSon beloofde graan voor Nederland geant woord, dat dit niet kan worden toegestaan en dat, om Verdere vertraging in de graanzending te voorkomen, schepen uit Nederland moeten worden gezonden om het te halen. Het bericht, dat Nederland zijn sche pen verbiedt om uit te varen, wordt hier niet begrepen door de autoriteiten, hoe wel aangenomen wordt dat Duitseiiland voor deze houding verantwoordelijk is." Dus weer een nieuwe stagnatie. Den 1-lden April kwam van de regee ring te Washington het bericht dat men daar als uitzonderingsmaatregel zou toe staan dal drie onzer in Amerikaansche havens liggende schepen (de Hollandia te Buenos Ayrcs, de Java te Savannah^ en de Juno te Curacao) graan naar Ne derland zouden mogen vervoeren, mits er drie schepen uit Nederland naar Amerika zouden vertrekken. Daarna is er voortdurend aan die zaak „gewerkt". Er kwamen berichten over uït Amerika, er werden hier drie schepen gebun kerd enz. Maai* toen kwam twee dagen geleden hier in eens het verbod van uilvaart van Nederlandsche schepen. En llians komt, blijkbaar als antwoord op dat uilvaartverbod, de meedceling van d© regeering der Vereenigde Stalen, dat ook die drie graanschepen niet mogen vertrekken. Dal uitvoerverbod is, voor onS minder onbegrijpelijk dan het voor de Amerika nen is. Tenminste er ligt een vermoeden voor de hand dat natuurlijk een ver moeden blijft zoolang' eeu, zeer ge- wenschte, officiëele meedceling geen zekerheid geeft nl. dat de reden daar van ligt in do jongste aanvulling' van de Duitsch© Pris'enordnung, waardoor al onze schepen, waai* ook varend en mei welke lading ook, bloot staan aan ver nietiging door Duitsche duikbooten, ©m- l dat d© handelsvloot van een neutralen staat wordt beschouwd in dienst van den vijand te staan, als het grootste deel van de zich in de vaart bevindende schepen door dien vijand zijn opgevorderd. Het is dus weer het oude liedje. De twee oorlogvoerende' partijen probeeren elkaar te treffen, en wij kunnen onzen riem een gaatje verder dicht trekken Adreslijst. Overeenkomstig haar aankondiging hoeft de uitgever N. Samson een tweeden druk doen verschijnen van de lijst van namen, werkzaamheden, adressen, tele- phiOionnummers, enz. der verschillende rijks- idn andere bureaux en commission, ingesteld gedurende den crisistijd. 'Van dit hoogst nuttige verzamelboekjè zal in September qon nieuwie uitgave in het licht te zenden. De Huurwetten. •Van de Huurcommissiewet en de Huur- opzeggingswet verscheen een uitgave Lij N. Samson, toegelicht door mr. L. Lie- taerl Peepholte, ten einde in 't bijhouden in het licht te stellen wat die strekking der^we't is, blijkens hetgeen bij de par lementaire behandeling daarover is ge schreven en gezegd, en blijkens de later (enomen beslissingen van de regeering, kantonrechters en huurqommissieH. Wegens zijn benoeming tot commis saris der Koningin in Limburg heeft jhr. mr. Ch. Ruys de Beerenbnouck bedankt als regeeringsQOimmissaris voor de vluch telingen in Noordbrabant en Zeeland. In zijn plaats is met ingang van den: 16den dezer benoiemd overste J. Wil helm, regeeringsoommissaris van het vluchtoord Uden, tot nu toe plaatsvervao.' gend regeeringsoommissaris voorde vluch telingen in Noordbrabant en Zeeland., 0 Uit Middelburg. Van verschillende zijden is ons gevraagd hoe het mogelijk was, dat on danks den gasloozen Woensdag toch en kele personen op gas iets hebben kun nen koken. Ter verklaring vernamen wij het volgende: Hel gevaar van het, door opengelaten kraantjes binnendringen van luciitj heigeen later bij het weder in de buizen toelaten van gas knal-gas zou doen, lontstaan met mogelijk zeer ernstige ge volgen, had het noodig gemaakt toch nog eenig gas in de buizen tojj te laten en van dit ga. hebben enkelen geprofiteerd. Maar wanneer velen dit zouden hebben willen doen, zon de druk niet groot g|e nioeg geweest zijn. Men denke dus niet volgenden Woensdag „o, er is lochias" want men zal dan, bedrogen uitkomen. In de Bakkerskamer van het Schut tershof werd gisteren een algemeene ver gadering gehouden van de vereeniging „Hel Middelburgscli Muziekkorps"'. Door den secretaris), den lieer E. M. Alberts, werd het jaarverslag' uilgebrachf, waaraan liet volgende is ontleend. Kon d© secretarie in zijn vorig jaar verslag getuigten van een normalen con- cortzomer 1916, in tegenstelling met 1915 en 1914, ditmaal is hem die voldoe ning niet geschonken. ImmerS in den zomer 1917 heeft het muziekkorps naar builen weinig' kunnen presleeren, het geen vioorlvloeit uit het feit, dat van ge- me#ntewegc geen vuur en licht verstrekt werd van half Januari tot half Juni. Er kon dus niet gerepeteerd worden, ergo konden in den zomer ook geen concer ten worden aangenomen. Dat het ten slotte gelukt is) pog enkele goede con certen te geven, is enkel en alleen tc danken aan den ijver en de toewij iing van directeur en leden en dat die ijver en toewijding' door het bestuur ten zeer ste worden gewaardeerd behoeft nauwe lijks betoog'. Men vergete 'toch vooral niet, dat de muzikanten liun voornaamste Eerdiensten moeten lialen uit 3fi concert en malineegelden. De jaarlijksche salarissen let w*el jaarlijksclie varieeren van f 10 tot f 60 Wanneer de bijverdiensten, zooals ver leden zomer hel geval geweest is, door liet gering aantal concerten, zoo luttel zijn, dan zal iedereen volmondig moeten toegeven, dat men de blijvende ambitie van het korps bewonderen moet. Terwijl in den Corner 1916 het aantal concerten en matinées weer gestegen was tot 34, 'daalde dit in 1917 tot 17, waar onder 9 Molenwater-uitvoeringen. Er werden 54 muziekstukken uitge voerd en er werden 41 repetities ge houden. Op 31 December 1917 bestond het mu ziekkorps uit-1 directeur, 1 onder-kapel meester, 33 muzikanten en 1 bode. De opleidingscursus, waarvau de kos ten bestreden worden uit het „Bomme van den Broeckefonds", blijft aan zijn verwachtingen voldoen. In 1917 waren 9 leerlingen op dezen cursus; 4 konden later definitief worden aangesteld bij liet korps, terwijl wegens dienstplicht één leerling den cursus moest verlaten. Thms wordt deze weer bezocht door 7 leerlin gen. De vorderingen waren dooreengte- nomen bevredigend, terwijl het gedrag der leerlingen goed was. Waar d© rekening van den penning meester een goed slot van f 1066,29'/2 aanwijst, merkt de secretaris op, dat daaruit geen verkeerde gevolgtrekkingen mogen worden gemaakt. Men 'bedenke toch, dat dit geen overschot iS van een gewone jaarlijksphe exploitatie. Het spruit "hoofdzakelijk hieruit voort, dat in den ofgeloopen zomer geen extra repe- tilïën konden worden gehouden, terwijl voorts het feit, dat zoo weinig concerten ;©geven zijn, en dus ook minder solisten geëngageerd moesten worden, oorzaak iS, dat de exploitatiekosten aanzienlyk daal den. Wanneer de zomer 1918 weer een normaal concertseizoen mocht zijn hetgeen wij van ganscher harte hopen, daar er thans regelmatig gerepeteerd is kunnen worden zullen er ook weer veel meer uitglaven te doen zijn. Ofschoon er niet meer gesproken kan worden van de traditioneele f 100, die de vrijwillige bijdragen jaarlijks achter uitgaan, is de achteruitgang' toch te groot, Öp 1 Januari 1917 bedroeg het contribuanten 535 met f 1077 contributies, terwijl die getallen op 1 Ja nuari 1918 501 en f 1020 bedroegen. Aan het einde van het verslag zegt de secretaris niet te verwachten, dat In de zen tijd zich vele nieuwe contribuanten zullen aanmelden, maar hij spreekt den wensch uit, dat de tegenwoordige con tribuanten trouw zullen blijven steunen om vooral ook den moed bij de muzikan ten er in te houden. Zelfs al mochten ©r nog eens eenige zomers komen, waarin me, „weinig' waar voor zijn geld krijgt" <le secretaris behoort lot diegenen, oio aan den oorlog' nog geen eind zien dan ziel het bestuur de toekomst nog niet donker in, als het maar een flink aantal getrouwen achter zich heeft, die voelen dat liet Middelburgsch Muziekkorps noode kan worden gemist. Beweringen ais in 1914 ©n 1915 dat in deze ernstige tijden aan „genoegens" niet mag' worden ge dacht, verdwijnen meer en meer en ma ken plaats voor het besfef dat juist in deze lijden, waar zooveel menschen reden tot tobben hebben, een gepaste afleiding de zer beslommeringen slechts ten goede kan komen aan de wilskracht van de menschen. Door den penningmeester, den heer A. J. B. Lambertz, werd de rekening en verantwoording over 1917 overgelegd, welke een eindcijfer aanwijst van f 10300.96; een goed Slot over 1916 ad f 118.071/2 en over 1917 f 1066.29i/2. De voorzitter, de heer Herman Snij ders, bracht dank aan Secretaris en pen ningmeester en wees er op, dat de ge meentelijke subsidie dit jaar f 250 min der zal bedragen en door de jongste gas besparing, de avondrepelilieS maar kun nen duren zoo lang' het dag is. Het be stuur zo©kl naar een lokaal met clectriSch licht. De vereeniging telt op het oogenblik 124 leden. De ontvangsten in 1917 be droegen f 619.95 en de Uitgaven f 158,25. Uit Zuid-Beveland. Wij meldden in ons vorig nummer reeds kort. dat gisteren te Goes dej algemeene vergadering werd gehouden van de Prov. Zeeuwsche Vereeniging „Het Groene Kruis", zulks onder voor/.it't ter schap van dr. C. E. Pluggc van Sou burg. Van deze bijeenkomst vermelden wij nog het volgende: Uit de rekening van den penningmees ter, den heer M. Nieuwenliuijse bleek, dat het batig saldo over 1917 f 753.'35 was. Van de aandeelen der geldleening wer den de no 11 en 23 uitgeloot. Besloten werd de volgende vergadering weer te Goes te houden. Voorts werd een drietal voorstellen v*an het hoofdbestuur uitvoerig besproken en wel tio. een voorstel tot benoeming van een commissie, welke een onderzoek zal instellen naar de wenschelijkheid en de mogelijkheid van een volledige wijkver pleging ten platlelande in Zeeland; 2o. een voorstel in verband met bo venstaand voorstel om het hoofdbestuur te machtigen tot het aanvragen van sub sidie bij de Prov. Slaten van Zeeland; en 3i>. een voorstel om aan 5 afdeelin- gen op haar verzoek elk een tegemoetko ming te verleenen tot een bedrag van' f 10, ten einde op een der afdeelingsver- gaderingen een spreker te doen optreden. Deze voorstellen werden aangenomen. Door de afdeeling Brouwershaven werd een motie ingediend, waarin de noodzakelijkheid werd uitgesproken de aandacht der Pr,ov. Staten te vestigen op den schadelijken invloed op die bevolking van de veelvuldig voorkomende verval- schingen van levensmiddelen. Ook ö|eze motie werd met algemeen© stemtaen aangenomen. In de Woensdag te 's-H'eeren-i hoek gehouden vergaderingten van in gelanden der onder vermelde polders werden de volgende besluiten genomen: Noord-Kraaiertpolder: rekening' vast gesteld in ontvang op f 3726.25 en in uitgaaf op f 2978.86; begrooting op f 4812.42; liet dijkgeschot op f 14 50 per H. A. schotbaar land. Zuid-Kraaierlpolder de rekening in ontvang op f 1905.855, uitgaaf f 3619 04; begrooting f 5366.96*; dijkgteschot f 12 per H.A. schotbaar land en op f 7.20 per H.A. vroonland. West-Kraaiertpolder rekening in ont vang op f 6445.52, uitgaaf f 6173 62*; begrooting op f 8527.60; dijkgteschot l 17 per H.A schotbaar land. Nieuwen West-Kraaiertpolder: rekening in ontvang f 6338.53, uilgaaf f 4872.97; begrooting f 5596,39; dijkgteschot f 9.50 per H.A. schotbaar land en f 8.75 per H.A. vroonland. De heer J. J. de Jager werd tot dijk graaf herbenoemd. Woensdag was het wederom raads zitting te N i s s e. Het eenige punt der, agenda was de hoofdelijke omslag. Deze werd opgemaakt tot een bedrag van. 190527 als belastbaar inkomen, waar van te heffen 3 pCt. Door de kolen- en petroleum5- schaars ch te kon in den verloopen win ter geen vergadering van het Groen© Kruis te N i s s e gehouden worden en dit kwam nu in de lange dagen Woens dagavond bijeen. De inkomsten bedroe gen f 185.61 en de uitgaven f 93.88. E* werd geklaagd over de duurte en hel niet meer kunnen verkrijgen van vele vcrplegingsartikelen. Herkozen werd tot voorzitter den heer A. F. Ch. Pont en tot penningmeester de heer Jac. Kloosterman. Het salaris van den maga zijnmeester-bode bleef 15 gulden. Voor Kloetinge is vastgesteld een maximum kleinhandelprijs voor volle melk van 16 ets. per L. Uil Mlissingen, De conducteurs le klasse der S. S. J. A. Tellier en W. P. Touburg te V1 i s- s i n g e n zijn met ingang van 16 Mei benoemd tot Iloofdconducteurs 2e klasse. Uit Walcherin. Tot Lesluursleden van do „Vereeni ging tot bevordering van de belangen, dor badplaats Dom b u r g" zijn herkozen de heeren B. Vaandrager en D. Scheele. Uit Thblen. Terwijl Dinsdagnamiddag het 6-jarig zoontje van den arbeider A. v. d. R. De St. Maartensdijk, wilde uitwijken voor een fiets, merkte het niet op, dat juist aan dien kant een rijtuig passeerde. Het kind werd aangereden en bekwamj inwendige kneuzingen. Geneeskundige hulp werd ingeroepen. Te Stavenisse kwamen Dinsdag een tal militaire fietsrijders en namen hij eenige landbouwers wat graan in beslag, maar in den loop van den dag kreeg ieder het zijne weder terug. 0 Uit Zeeuwsch Vlaanderen W. 7X Woensdagnamiddag kwam een boe renwagen, bespannen met 2 paarden in vollen galop den oprit van de Groote, Kaai te B re s k e n s ,pf. In de Dorpsstraat gekomen begonnen de paarden woest te worden; de voerman kon lion niet meer houden en de wagen slingerdei links en rechts. Opeens kwam ztj zoo dat de paarden een eleclricileitspaal mid den tu.vschen zich hadden, dc djssol

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1918 | | pagina 1