HIDOELISL'RGSCHE COURANT.
No 1.04.
Vrijdag 3 Mei 1918.
161* Jaargang.
B9 dit nwnmee babqcvi «ön ïXt*a*g#l.
AbontL prjjs ptr IhmMI fa MÖ-
tWburg m hij da k>#»feo fa N**Éngeo
ea Goes 13.15; por pcM f ITS.
Adverloatïo» SO cud pe* ragef,
Bfc Ebonaeemwt nel tag*
Patmliebuctddka to rlhafctxJia^pagm
tui 1-7 r«*sfa f IJ®
Rovetwtawr*» MUim
wak 20 2f»
KAMEROVERZICHT,
f ir«6(le tataar.
Zitting van Donderdag.
Het was een onaangenaam geval voor
Minister Lely toen hij gisteren zijn aan-
vullingsbegrooting voor het nieuwe ge-
houw van den postcheque en girodienst
verworpen zag, want zij betrof uitgaven
die reeds lang gedaan zijn. Hij zal daar
nu op een of andere manier een mouw
aan moeten passen en zijn ambtenaren
zullen voortaan rekening hebben te hou
den met de bezumïglngscontróle van de
Kamer, wat weer een goede zijde van het
geval is.
Dat de motie-Ter Laan verworpen
wérd eischend onteigening voor den
Staal van de oeverterreinen langs de
.Oude Maas was de kleine troost-
pleister.
.Toen is de Kamer weer verder ge
gaan mei het Handelsregister, en de
beide betrokken Ministers (Ortt en Pos-
thuma) hebben daarbij opnieuw conces
sies moeten doen aan de Kamer, die
blijkbaar het ontwerp onvoldoende voor
bereid vond.
Ten eerste werd het amendement-Rut-
gers GerretSon aangenomen, dat de
meeste land- en tuinbouwers, visschers
en ambachtslieden buiten het register
houdt.
En ten tweede is er een ingrijpende
verandering gebracht in het maximum-
cijfer voor de inschrijving. Dit cijfer was»
in het ontwerp hoog' gesteld: f 1000
bij de inschrijving en dan nog jaarlijks
f 50 Dat was nu wel het maximum dat
alleen voor de allergrootste zaken zou
gelden; voor de kleinen zou het veel
minclea- zijn, anaar het werd toch te hpog
gevonden.
Tegenover de kritiek op deze heffing
verklaarde Minister Posthuma zich
bereid pan, zoolang de reorganisatie der
Earners van Koophandel nog geen feit
is, die maxima veel lager te stellen, nl.
op f 50 voor de inschrijving en op f 10
jaarlijksche bijdrage.
De artikelen van het voorstel zy'n af
gehandeld. De eindstemming zal echter
nog plaats hebben in een volgende zit
ting
En toen dompelde de Kamer in de
politiek onder, nl. bij' het voorstel-DuyS,
dwz. het voorstel van isbciaal-democra-
ten, vrijz.~democra.ten en unie-liberalen
om hel bij de Eerste Kamer gestrande
regeeringsontwerp tot verleening' van
ouderdomsrenten opnieuw te behandelen.
Dat men van rechts zeer ontstemd is
over dit voorstel bleek reeds dadelijk
uil de redevoeringen van de heeren
Snoeek Henkemansen Van V u u-
ren. Vanmiddag zal men daarover wel
mter hooren. De heele kwestie van lipt
politiek-compromls kwam natuurlijk ter
sprake.
We brengen hierbij in herinnering dat
de vrij-liberalen, hoewel ze vóór het re-
geeriugs voorst el gestemd hebben, dit
nieuwe voorstel niet mede onderteeken
den, omdat zij daartoe in de thans be
staande omstandigheden geen termen
vonden.
BFIIIIIAI1,
NEDERLAND EN DUITSCIILAND
De X-correspondent in Den Haag van
het „Hand." zegt omtrent den stand
van de Duitsch-Nederlandsche onderhan
delingen van gezaghebbende zijde het
volgende te vernemen:
Gelijk men weet zijn, haast en los! van
de zuivcr-economische onderhandelingen
verschillende punten op het tapijt geko
men, die inmiddels slechts voor zoover
de zand- en grindquaestie en die van
hel gebruik van den Limburgschen
spoorweg rakende, aanleiding hebben
gegeven tot langdurig© en moeilijk-vlot
tende besprekingen.
Zaterdag j.I. is men inmiddels reeds
principieel Lot overeenstemming1 geko
men.
Hierbij dient aangeteekend, dat de
Duitsche regeering verzocht hjad- lo. den
doorvoer van zand en grind voor zoover
noodig ten behoeve van herstel en on
derhoud dór Belgische wegen toe te
staan en 2o. het gebruik van den Lint-
burgschen spoorweg vrij te laten voor
alle vervoer, met uitzondering van dat
van oorlogsmateriaal.
Er is inmiddels, zooals reedsbleek
nil het bericht van den h(oefijzer-corres
pondent, evenmin reden voor optimisme
als voor het tegendeel. Baron Gevers is
na hel Zaterdag bereikte voorloopige re
sultaat naar Berlijn vertrokken met
nauwkeurig omschreven voorstellen ter
voorbereiding van de definitieve regeling'.
Van zeer groot gewicht is het, welk
standpunt men in Berlijn zal innemen
tegenover de van Nederlandschfi zijde
gedane voorslagen betreffende de hoe
veelheden zand en grind, die even
tueel zullen worden doorgevoerd en de
uitgebreidheid van het verkeer op den'
spoorweg. Ook is, als Wij juist zijn inge
licht, nog niet vastgesteld, welke inter
pretatie gegeven zal worden aan liet
begrip oorlogsmateriaal.
DE DEPUTATENVERGADERING DEB
ANTI-REV. PARTIJ.
Dr. Kuyper heeft gisteren de te Utrecht
gehouden depulatenvergadering zijner
partij wegens ongesteldheid aan zijn Keel
niet kunnen bijwonen. Zijn openingsrede
is echter voorgelezen door den heer
Idenburg'.
Van deze rede, getiteld „Wat nu?" is
voor de naderende verkiezing wel het
meest ken teekenen de dat dr. Kuyper
daarin betoogt dat voor de toekomst niet
meer in het Lagere schoolgeding' de
kern van de anti-rev. politiek ligt, maar
in de sociale vraagstukken.
Wel roerde hij tevens aan de Even
redige vertegenwoordiging, waarvan hij
der. vorm afkeurt, en de onderstboven-
keering in Rusland, die de revolutie tot
haar derde phase brengt waarin de indi-
viduceie rechtsorde in de anarchisti
sche geweldpleging' onder gaat. Maar
hel grootste deel der rede wasi gewijd
n het sociale vraagistuk.
Ten slotte gaf hij de volgende sa
menvatting van den politieken toestand:
Vóór alle dingen hangt er piles aan,
of de vrede terugkeert. Zoolang toch de
oorlog voortduurt, en ook de ons buiten
oorlog aangedane oorlog'sroof voort-
duurtj moet van Regeeringswegè gehan
deld al naar de staat van zaken zich
aandient, en kan aan het vellen van
een voorafgaand oordeel niet worden ge
dacht. Mag het daarentegen door Gods
verbeurde goedheid zijn, dat in dit jaar
nog, of in den aanvang van het jaar dat
dan komt, de vrede terugkeert en onze
troepen huiswaarts keeren, dan valt rr
in den eersten aanvang toch nog aan
geen nieuwe regeeringsplannen te ^en
ken Allicht een tweetal jaren zal de
duurtetoeslag nog te handhaven zijn;
't zal alles nog zijn buitengewoon ka
rakter blijven dragen, en onze finan-
ciéele nood zal steeds! meer klemmen.
Onderwijl zal dan toch het Sch)oolgeding
tol oplossing moeten komen en de vrij
making van het bijzonder onderwijs haar
eindpaal bereiken; zoo "t kan zonder
tusachenstation, en liefst rechtstreeks
op algeheele losmaking van de Gemeente
afgaande. Valt ten slotte de duurtetoe
slag weg, dan zal toch hulpe moeten
geboden worden aan wie als arbeiders,
als ambtenaren of loontrekkers in een
volstrekt onhoudbare Stelling geraakten.
En is dan voorts ons handelsverkeer
met het Buitenland niet alleen op vaster
maar ook op deger voet hernieuwd, dan
zal ten slotte de nieuwe taak die ons
alsdan wacht niet anderS zijn, dan vrat
ik in mijn antwoord op het „Wat nu?"
u op 't harte bond (nl. het sociale arbei
dersbelang). Onze Antirevolutionaire par
tij moet dan weer innig één worden.
Niet een sociale belangengroep naast
een principieele politieke partij, maar
't sociale en het politieke moet in hecht
heid aan elkaar geklonken. Ons poli
tieke streven moet stuwkracht leenen
aan de sociale belangen, en omgekeerd
de sociale worsteling' moet verband en
saamhang zoeken met de historische
ontwikkeling van vaderland en volk.
In de middagzitting der deputatenver-
gaaering werd dr. A. Kuyper met 595
van de 618 uitgebrachte stemmen tot
eerste-voorzitter van het Centraal Cor
milé herkozen, en de beer Idenburg
met 559 van de 617 stemmen tot
tweede-voorzitter gekozen.
Vervolgens werd het program van ache
behandeld. Wijzigingen werden wel van
verschillende zijden voorgesteld, maar
het kwam niet lot verandering, ten deelc
door de aanmaning' van den voorzitter
den heer Idenburg, om het program niet
te overladen, ten deele omdat die wij
zigingsvoorstellen eerst besproken die
nen te worden bij het Centraal Comité.
Dit laatste waS het geval met het ar
tikel betreffende den leerplichtigen leef
tijd tot 14 jaar, waartegen sommigen
bezwaar hadden, daar mon er een uit
breiding van de Leerplichtwet in zag.
DE AMBTENAARS-SALARISSEN.
Naar uit parlementaire kringen wordt
vernomen, zal de Tweede Kamer de
voorstellen tot verbetering van salarissen
van ambtenaren en beambten, om elke
vertraging te voorkomen, aannemen in
den vorm',, waarin zij door de regeering
zijn ingediend op grond van bet rapport
der oomïnissie. Er zal echter krachtig
op worden aangedrongen, de geheele ver
hanging en niet 75 zoo spoedig moge
lijk te doen invperea en om de noodigc
correction te doen aanbrengen in die
salarissen waarvan de billijkheid ten op
zichte van andere salarissen wordt er
kend
In een gisteren te Amsterdam gehou
den vergadering van. vertegenwoordigers
van besturen der bij de vereenigde cen-
(raleu van rijksambtenaren aangesloten
organisaties werd de meening uitgespro
ken dat:
rekening houdende met die ook door
regeering en staatscommissie verwachte
Eèklendiging van een belangrijk hongeren
levensstandaard, de voorgestelde salaris-
wijzigingen voor een zeer belangrijk aan
tal categorieën niet de noodzakelijk ge
achte verbeteringen brengen.
Voorts: dat ten opzichte van de indee
ling van de gemeenten in klassen, het rijk
behoort uit te gaan van een grondsalaris
met toelage voor dure standplaatsen.
NEDERLAND EN DE OORLOG.
De militaire verleven
Naar het Hdbl. verneemt, worden dè
militaire uilzonderingsverloven weer toe-
De graan-kwestïe.
De Minister van BuilenlandSch© Zaken
heeft medegedeeld nog geen antwoord te
kunnen geven op de vragen van het Ka
merlid mr. Van Hamel betreffende het
halen van graan uit Amerika.
•Verblijf sbc pal in gen.
De commandant der stelling van do
monden der Maas en der Schelde heeft
aan A. van Camperhout, St. Jansteen,
Chr. Kcmmers, Rotterdam, K. de Leije,
Teraeuzen, S. C. P. Verbrugge, Sas van
Gent, en G. Wolfert, Philippine, allen in
dertijd uitgezet, voorwaardelijk yergon
ning verleend in zijn gezagsgebied terug
te koeren.
Op een mijn g'eloopen.
Men meldt uit Terschelling, dat, on
geveer op dezelfde plek, waar de G tl
onlangs id verongeluktgistermiddag de
mijnen-visdcher ,^Frans Naerebout", sa
menwerkende met de sleepboot Lupine
op een mijn gelocpen en dadelijk ge
zonken is.
Bij het ongeluk zijn omgekomen de
matroos le klas M. Hoek (stamboek-
nomtner 907), de matroos le klad C.
Schenk (st.n. 3235), de zeeïnilicien-
hofmeester G. J. HavekoSt (st.n. 1187),
de zeemilicien-stoker M. Erkelens (stn.
1545), en de stóker-landstormpliehtige
J. G. Verharen (st.n. 972). De lijken
der omgekomenen zijn op Terschel
ling aangebracht. Vijf opvarenden wor
den Vermist, n.I. de korporaal-kok J.
W Ridderikhof, st.n. 952), de matroos
2e klas P. J. Kortleven (st.n. 1507).
de matroos le klasse R. Broer (st.a.
4838), de milicien-landstormplichtige A.
Arends (st.n. 1006e) en de stoker le
klas P, J. Grootveld (st.n. 32988).
Gered zijn luitenant ter zee 2de kl.
Van Waasdijk, de opperSchipper Gay-
aard, de matroos-machinedrijver Hade-
lous, de korporaal-torpedist Van Dorst,
de korporaal-macliinedrijver De Wijn, de
milicien-matroos Rechtsteiner, de stoker-
land s tor mer Aldud, de matroos le klas
Bakker en de zee-milicien-machinedrjj"
ver Vervark.
Genees- en verbandmiddelen.
In een afzonderlijk bijvoegsel van
St.ct. no. 102 is opgenomen de
beschikking van den minister van Land
bouw, Nijverheid en Handel, betreffen
de distributie van geneest- en verband
middelen. De daarin vervatte regeling
zal den 15den dezer in werking treden.
Van deze regeling vermfelden wjJ het
volgende
De Staatscourant vermeldt de genees
middelen, die onder de distributierege
ling vallen. Daarvan mag geen grootere
hoeveelheid worden afgeleverd dan voor
elk der artikelen is aangegeven, behou
dens ontheffing van het Rijksdistributie
kantoor voor geneesmiddelen (R. D. G.
Oranje-Nassaulaan 13 A'dam).
Verkoop en aflevering van de onder de
regeling vallende stoffen mag alleen ge
schieden door: lo. apothekers, 2o. apo-
Uieekhoudende geneeskundigen, zieken-
inrichtingen en veeartsen, voor zoover de
geneesk. behoeften hunner patiënten be
treft, 3o. hen, die als kleinhandelaar in
deze artikelen zijn ingeschreven, mits
met inachtneming van hetgeen verder is
bepaald.
Onverminderd de terzake bestaande
wettelijke bepalingen, algemeene maat
regelen van bestuur en minislerieele be
schikkingen, is handel in of aflevering
van onder deze regeling vallende stoffen
en voorwerpen aan wederverkoopers al
leen geoorloofd aan hen, die als groot
handelaar in deze artikelen zijn inge
schreven.
Het verzoek tot inschrijving moet wor
den gericht tot hef R. D. G.
Opgave van voorraden geneesmiddelen
enz. moeten belanghebbenden doen aan
het "R D. G. vóór 25 Mei a.s.
Apothekers, apotheekhoudende genees
kundigen, ziekeninrichtingen, veeartsenen
kleinhandelaren zijn verplicht nauwkeurig
boek te houden van de door hen ingeslagen
en afgeleverde hoeveelheden der onder,
deze regeling vallende stoffen en voor
werpen.
Voor de volledige regeling verwijzen
wij belanghebbenden naar do St. Ct. no.
102.
Broodkaart.
De directeur van het Centraal Brood-
kantoor maakt bekend, dat de broodkaart
van bet 48ste tijdvak geldig ia van 4
tol en met 10 dezer.
Bit Stad ii Provintis.
Uil Middelburg
Bij een villabewoner aan den Seis-
singel alhier zijn in beslag genomen
25 K.G. varkensvleesch een hoeveelheid
bruine boonen en een zak bloem, 'die
frauduleus waren ingevderd.
Verder werden nog elders in beslag
genomen 2 zakken tarwemeel en twee
hammen, die vervoerd werden. Van een'
en ander werd proces-verbaal opge
maakt.
Uil Walcheren.
- Burgemeester èn Wethouders van
Westkapelle benoemden den heer
W Huibregtsen Hz. lot ambtenaar "an
de distributie. De tegenwoordig^ amb
tenaar, de beer J. Minderhoud, nam als
zoodanig ontslag, wegens zijn aanstelling
als controleur bij de Cultuurcommissie.
Uil Zuid-Be vel anti.
- Door het flink en krachtdadig optre
den van den gemeenteveldwachter E.
Tang© en den Rijksveldwachter Van Baal
het gelukt de daders* van den diefstal
van de f 4000 van het bureau der Ves
tingartillerie te Ril land-B at h te pik
ken te krijgen en tot bekentenis te
brengen.
Het waren de administrateur de Q en
de kok de H. Het feit heeft als volgt
plaats gehad. Het geld was medege
nomen door den heer de Q., die het
volste vertrouwen zijner officieren ge
noot. Na het geld des middags te heb
ben medegenomen nam hij des avonds
het geldkistje, dat duS ledig was meJe'
en wierp dit in de sloot in den der
tien weg.
Het geld was door hem in een
broekzak verborgen. Van de broek
werd een pakje gemaakt en dit pakje
werd afgegeven aan den winkelier C.
de G., die het na ontvangst van een
schrijven van het meisje van den heer
de Q meest verzenden. De winkelier
de G., die niet wist wat er in het
pakje was, wilde zich gaarne van dit
verzoek kwijten, en had natuurlijk niet
de minste erg in den truc.
D© Q. had toen hij des avonds
het bureau verliet, het touw van het tui
melraam door gesneden. De H. had een-
paar sloten mede genomen en deze
vijlsel en vijl bij de kist gelegd waarin
door geveild en het vijlsel bewaard als
mede ook de vijl. Des avonds werd en
hèl geldkistje verborgen wast Het door
snijden van het touw van het raam,
het doorvijlen van de sloten, moest
dus op het feit doen wijzen, dat waar
hel raam een tuimelraam was de
dader döor dat raam was gekropen,
daarna het slot of de sloten had open-
gevijld en het geldkistje uit de groo-
tere kist had medegenomen.
Door ©enige vragen die dan weder
Op de eene en dan weder op de ande
re wijze door de Q. werden beant
woord hield de politie vol, en bracht
ze het zoover dat, na bijna een dag
verhoord en onderzocht te hebben, de
Q. hel eerst door de mand viel en
het feit volledig bekende, terwijl toen
eenmaal de Q bekend had en volledig
alles mededeelde ten slotte ook hoe
wel na veel moeite de H. bekende.
Bij het openen van het pakje bleek
het geheele bedrag aanwezig te zijn.
De daders werden direct in bewaring'
gesteld.
Uil S ollö**w©i*-DaiT«liitïö.
Toen schipper C. H. te Bruinis&e
Dnsdagmorgen met zijn hoogtiarts naar
zijn mosselperceel wilde varen, kwam
hij tot de onaangename ontdekking dat
al zijn touwwerk, noodig voor de mos
sel visseherij, verdwenen was. Reeds een
poosje geleden werd uit een ander vaar
tuig ook al eens touwwerk vermist, trot
heden bleven de daders onbekend.
Uil ThDiem
Te D ud-VosSemeer is opgericht
een musSchengjlde, waar ruim 80 per
sonen als lid zich bij aansloten. Voor
zitter is de heer Wi. J L. Douw en
secretaris de heer E. H. Verhees. Een
kwarteeuw geleden bestond er ook zooTn
g'Ilde. maar na eenige jaren van bloei
verliep het, zoodat het werd opgeheven.
WHH. Herv. Berk.
Beroepen te Waddmxveen3. Seve-
rijn te Wilnïs; te Drunen (N. B.)toez.:
ds A. P. van der Vlugt te Zuidzande
(Z VI.); te "Wjjckel: Idss. P. W. P, Ooms
te Zijderveldte Blankenhamds. R.
de Haan te Nieuwkoop (Z. H.).
Uit Zise»wB»h Vl3(rnd»r»o O. D
De Groentendnogerij van Canisvliet
te Sas van Gent, sedert het najaag
in exploitatie, is Donderdagavond uitge
brand De brand is begonnen na beëin
diging van het werk. Vermoedelijk ont
stond hij in het warme luchtkanóaL De
fabriek enz. is verzekerd.
Een paar boomrooiers uit BoSch-
k a p e 11 e dolven bij het boomenvel-
len op den dijk van den polder, waarin
de stad Axel is gebouwd, een paar spo
ren op, gelijkende op die, welke tegen
woordig de polderjongens onder hun
voeten binden, wanneer zij bij regenach
tig weder geladen kruiwagens over een
plank omhoog moeten rijden- zij staan
dan stevig op hun beenen en glijden
niet uit.
Aangezien de gevonden sporen niet
alleen zeer veel verschillen met die te
genwoordige, maar ook met die, welke
voor een honderdtal jaren werden ge
bruikt, is het lang niet onmogelijk, dat
zij gebruikt zijn bij het indijken van bo
ven genoemden polder; zij zouden dan
verscheidene eeuwen oud zijn.
Uit Zseiwseh Vlaanderen Wl D.
- Tot lid van het bestuur van het
waterschap Sluis aan de Wielingen js
benoemd A. Buyck te Sluis.
KERKNIEUWS.
- Gisteren is door het Provinciaal
Kerkbestuur in Zeeland tot de evange
liebediening toegelaten de heer J. C.
Salverda candidaat te Utrecht.
ONDERWIJS.
- Naar de Tijd meldt, heeft het be
stuur der R.-K. Handelsschool te Bergen
pp Zoom liet initiatief gfenomen met
September a.s. een Handelsschool mèt
3-jarigen cursus voor meisjes te openen.
Verpleeg-Bxamen „vrederust".
Nadat J.I. Maandagavond in de Slich-
tingskerk de bidstond was gehouden on
der leiding van ds. Donner, den voorzit
ter der Vereeniging, namen Dinsdag dB
examens van het verpleegperSoneel een
rang' ten overstaan van een Commis
sie uit het Bestuur en onder toezicht
Tan gecommitteerden der „Samenwer
king" van Geref. Vereenigingen op hel
terrein der barmhartigheid. De uitslag
was ais volgt:
Aan het examen voor leerling A n&-
ïnen deel 3 bröleders en 15 zusters. Hier
van slaagden de broeders J. Geldof, E.
Peet en C. Taal en dè zusters* C. Bakker,
G. J v. d. Berg, Jac. Butijn, Joh. Butijn,
J. Wi den Dunnen, C. Haretnaker. P.
Hendrikse, S. H. M. Janisse, A. Post, R.
Run ia, A. Slavenburg, G. Smallenbroek,
J. J Verburg, M. Verzijden en A. van
WijnBn.
Aan het examen voor leerling B na
men deel 2 broeders en 15 zusters*
Hiervan slaagden de broeders' J. Mersie
en A Westra en de zusters G. Beneder,
G. S. de Blaey, L. Boer, C. Bossèlaar,
II. A' ti. Jagt, D. Eoole, G, Louwerse,
P den Ouden, C. Poppe, A. Sontag en
\V, G. Verschoor.
Aan bet laatste examen namen deel
3 broeders en 7 Zusters. Hiervan slaag
den de broeders J. Roode, M. Boone
en K. Ypïrta, en de zuster» J. de Bntijaei,
B Coors, J. Hoekwater, E. L. Leijs, G.
Vaalburg en L. de Waal.'Deze verwier
ven het diploma met insigne der Ver
eeniging, hetwelk onder een toespraak
van ds. Donner aan hen werd uitgereikt.
LAfiDBPFW,
Donderdagavond werd in Café
Bloetnendaal' te St. Laurens de -Al
gemeene Vergadering van de Boeren
leenbank gehouden, onder voorzitter
schap van den heer J. Gideon.se.
•Uit de mededeclingen van den kassier
bleek, 'dat het ledental op 31 Dec.
1917 117 bedroeg. Er zijn 210 spaar
boekjes in omloop. Het salaris!, van den
kasjter werd bepaald op f 400
Tol lid van het Bestuur werd her
kozen de heer S. Simonse; tot lid van
den Raad van Toezicht de heer K. Hou
terman en toj plaatsvervangend© be
stuursleden de heeren J. Versluijs en L'.
Marinissen. De kassier, de heer P. Vader
Hzn., die aan de beurt van aftreding
was, werd weder voor een tijdvak van 4
jaren herbenccmlh