MIDDELBURGSCIIE CO Zaterdag 13 April 1918. I0£r Jaargang. IIIEILAR8. Stad g» Froflneie. Wo 87. Dlit nxtminBr bestaat ait TWEE bladen EERSTE BLAD. Abonn. prfjB per kwtxrtoSd in Mid delburg eh bij de Binten in VUssingen on Goes f 1.55; per pogt f 1.75. Advertenties "20 cent per ïfcgel. Bij abonnement veel lager. Familieberichten en daakbeWigin^en fan 1—7 regels f 1.50. Bovenstaande edvortenGeprjjizcn wórden niet 20 o/o toeskig verhppgd. OPSTOOTJES EN ERGER. Dc juiste kwalificatie is moeilijk. De -woorden relletjes en opstootje^ zijn te zwak, ophoer is te sterk. Moeten we al van „honger" spreken? We geiooveu het niet. Er ds schaarschte, en het is in de (glro.ote steden zeer bezwaarlijk voor de arbeidende klasse om iederen dag zich voldoende te voeden. Maai' ernstig zijn deze onlusten wel. Wc willen dadelijk van de beteekenis van die gebeurtenissen aftrekken het groole aandeel dat opgeschoten jongens belusj: op relletjes, daar altijd aan hebben; en ook het aandeel dat het uitvaagsel! van een stadsbevolking daar aan heeft. Maar wanneer in verschillende steden Iegelijk en dan eenige dagen achtereen zoo'u beroering tot uiting komt, en wanneer zooals in Den Haag met slecht.^ op één plaats, in één buurt, maar tege lijkertijd in verschillende stads,deelen een bevolkingsgroep uit haar gewone rust komt en straatgevechten levert, dan is dat een bewijs dat er een sterk, ver breide ontstemming bestaat, waarvoor (hel hoogst onvoorzichtig zou zijn de dogen te sluiten. En nu heriialen we "wat we feeds .éenigé dagen geleden schreven wieden staf breekt over die dé straat optrek kende vrouwen en mannen, mag zich wel afvragen of hij' zelf niet in een te gunstige positie verkeert om te mog|*n vercordeelen. Een arbeidersvrouw uit de volksbuurten in de groote steden, die «enige dagfen geen brood kan krijgen, -die zelfs moeite heeft een eetbaar aard- appeimaal' aan haar gezin voor te zet ten, die moet men het niet te zwaar aan rekenen als zij dan dingen doet, die een ander imensch, met meer kennis van za ken, en meer inzicht in de toestanden niet doen zal, omdat hij weet dal ze toch nergens toe dienen. Maar geen woord van veroordeeling is Sterk genoeg ten opzichte van hen die de onbesuisdheid en hartstocht van de' iiiet-beler-wetendenopwekken om op stootjes aan te steken en deze dan te laten voortbranden. Het is in Don Haag', weer leekeniend geweest, dat het Revo lutionair Comité of hoe het heeten mag den eersten oproep deed lot een straatbc- fooging en daarna niets meer van zich' liet hooren. Om te begrijpen wat het met dien brand wil, moet men reyolution- nair aangelegd zijn. Dat zijn wij niet, en bel gaat ons begrip te boven. Van een leiding, die een bepaald do;el nastreeft merkt men niets. Wjj zien alleen dat diq onlusten voort wroeten als een heibrand, ïxu liier, dan daar uitbarstend, En we ho pen van harte dat de overheid er in zal slagen die beweging spoedig onder be- Jdwung le krijgen. Maar het is ,of zon'n^ -cprbergeest werkt als een besmettelijke massa-begoocheling. En nu ziet men weer het giewone verf schijnsel nat de regeering verantwoorde lijk gestold wordt voor die uitbarstingen. We kunnen niet meezingen uij het koor van hen, die nu aan de regeering gebrek aan vooruitziendheid verwijten, zelfs luchthartigheid en nalatigheid ('t zijn ter men uit een hoofdartikel van de N. R. Ct.) We zijn werkelijk niet blind voor wat er nog aan de regeling ontbreekt. We hebben ook met ongeduld waargenomen: dat 'de kaasrantsoeneering, die een ver goeding zou geven voor het verminderde broodrantsoen, uitbleef, en dat de toege zegde eenheidsworst maar niet kwam- •We hebben onlangs al gewezen op het betreurenswaardige samenvallen van de vermindering van het broodrantsoen, de vermindering van het peulvruchlenrant- soen, de beëindiging van levering van ko,ol on uien, en het niet mfeer beschik-, haar zijn van vleesch. Maar die tekortkomingen eSnerzijils, eb die toevallige samenloop anderzijds, verscherpten wel den toestand, maar heb ben hem niet gjejschapen. In de Eerste Kamerdebatten van gij ter is door verschillende regeeringsver- klaringen in het licht gesteld, dat het besluit van de Geassocieerden om die, schepen in beslag te nemen, en als ge volg daarvan de verdwijning van de hoep van graantoevoer, geheel onver wa clift kwam voor onze regeering'; dat 'ij tel op diep dag nog altijd volte reden had om te liopen dat zij erin jx>u slagen, aanvoer van gra^n1 te ver- rokeren. GL'oen die hoop zoo, plotseling vernietigd werd, moest wel ineens tot ingrijpende maatregelen worden, over gegaan, wil men niet in Augustus voor algeheel gebrek staan. Jawel, redeneeren van den anderen' kant de critici, maar. ge hadt het aanbod om zelf schepen te sturen niet zoo boud',moeten afwijzen; ge kunt den enormen voorraad in de stelling-Amsterdam op gebruiken, Maar het is gister ten opzichte van die schepen ook al weer duidelijk ge worden dat de Reuterberichten geen officicele meedeelingCn zijn. „Het is mij niet bekend ,zei minis ter Cort van der Linden, dat de Gek associeerde regeeringen waarborgen heb ben gegeven dat de schepen terug kunnen komen". Is dat dan niet meer 'dan een dïplof- malicke vormkwestie (term van den lieer Vlieger) wanneer onze regeering, niet durft ingaan op oen courantenbericht? Wal liet gister ook door ons, maar met voorbehoud vermelde Reuterbericht uit Washington betreft, over het zenden van twee ladingen graan, naar ons land zei Minister Posthuma gister uitdruk kelijk dal niemand weet of dit nieuwe schepen zijn, dan wel of het nog het oude aanbod is. „De regeering, zoo voegde hij er aan toe, ziet geen aanleiding', het brood' rantsoen te verhoogen, vóór het graan hier op de kade ligt'" Durft iemand de juistheid van de op vatting te bestrijden? Wij durven dat niet, en wij kunnen evenmin den Minister van Oorlog ongelijk geven als hij zegt de militaire reserve- voorraden, die trouwens Voor ons heele volk slechts enkele weken kunnen strek ken, niet te willen beschikbaar stellen dan in den uitersten nood, fil'. wanneer de itiïeuwe oogst niet gehaald mocht kunnen worden. Een leger gemobiliseerd te JvoUQCh ?n 'toch de voorraden ;ta.n te spreken, jS irrationeel en onlogisch, zei bijl. 1 "Wat dan? Berusten? Ja, dat is zeker noodig, met bovendien vertrouwen, dat het mogelijke gedaan zal worden, en dat wat nu nog ontbreekt in de regeling van dat mogelijke, ook zal worden gedaan. Mits men maar beseft dat niet alleen de regeering iets te doen heeft. Er kan ook iets gedaan, worden door tal van ingezetenen, in 'L bijzonder hier in Zee land. "We anlaken in dit nummer gewag van een vermaning van den regeeringfcom- missaris voor de graanverzameling in Zeeland, waarin hij het heeft over het verkoopen van brood zonder bon. We hadden daar meer van glehoiord. Iedereen, in deze provincie zal trouwens wel eens vernomen hebben, dat er bij tal van boeren nog graam is achterge houden, dat zij nog zuiver tarwebrood eten, en dat er zelfs openlijk van' dat brood verkocht wordt. Van die gerucht ten hebben we nu de bevestiging van een onverdachte bron. We willen er al leen bijvoegen dat volgens onze berich ten niet alleen op Z.-Bevteland zuiver tarwebrood gegeten wordt. Maar laat men dan ook ïdiiet (dat kwaad lachend vergoelijken met een: nou ja dat doen ze natuurlijk allemaal? Ze doen het gelukkig niet allemaal. En die het dcdCn, misdeden. Als we ons herinneren, hoe diep ver ontwaardigd de boeren zich toonden, toen de maatregel van het inbfeslag' ne- frien van alle granen werd (afgekon digd: hoe er toen waren die bij hoog en iaag bezwoeren dat het die onder ging was voor hun bedrijf voor hun vee, wanneer zhun graan moesten af staan, dan komen er harde woorden ons op bij de 'gedachten aan. het larwe-brood dat ze nog eten ,en de ou- lustcn in de steden als bet gCvolg' van schaarschte aan graan. Die boeren'wel ke nu met behaaglijke zelfgenoegzaam heid denken aan hun' g'oed-opgeborgen voorraad taiwe, mog'en zich wel eens afvragen of zij niet mede verantwoor delijk zijn voor de treurige gfebeurtenisi- sen in de steden. En wat de andere menschep betreft och, 'laat niemand zeg'gen dat 'hij niets Kan doen. Want wie in, gesprekken niet anders doet dan „kankeren" over alles wat de regeering' doet en niet doet. helpt een geest verwekken, die in dezen tijd slechts verderfelijk kap zijn. En ze zullen zelf Wiet beweren dat zulke gesprekken de zaken iets vooruit brengen. ONZE GEZANT TE WASHINGTON. Blijkens een telegram uit Washington van 11 dezer heeft nir. Aug. Philips, de Nederlandsche gezant te Washington, die met verlof om gezondheidsredenen AmC- rika verlaat, zich met zijn. familie inget- scheept op het stoomschip Heilig Olaf, dal naai- Kopenhagen vertrekt. NEDERLAND EN DE OORLOG. De bropdrelletjes. Hedenmorgen hebben wij het vol gende gehulletineerd De relletjes te 's Graven ha ge na men gisteren in de avonduren vooral in de binnenstad weer hand over hand loe, De politie en de militairen, bene den en onbereden, veegden door her- lwlde charges en het lossen van sal vo's de straten schoon. _^Op dc Prinsengracht werd een zestien jarig meisje, dat uit de avondschool naar huis ging', door een verdwaalden kogel gedood. In dc Hamerstraat werd een man, ver moedelijk een Belg, met een schotwond in de borstdood op straat gevonden. De gemeentelijke hulpdienst verleende aan een vrij groot aantal verwonden hulp. O. a aan tien personen, die sabelhouwen hadden opgeloopen en aap drie personen, die schotwonden in arm of been hadden bekomen. Ook in het R. K. ziekenhuis werd een jongen opgenomen, die in den onderarm was gescholen. De politie en de militairen beheersch- ten volkomen den toestand. Hieraan, willen we nog het volgende toevoegen: Ondanks de aanmaning van den ourge- meester om niet onnoodig op straat te komen, waren er toch heel wat nieuws gierigen op de been en in de om'gjeving vail dc Prinsegracht voerden de kleine straatschooiers, en opgeschoten jongens en meiden, die Donderdagavond zooveel schade aanrichtten, weer den boventoon. Maar de baldadigheden als het ingooien van ruiten kwamen slechts bij uitzon dering voor. Toch' werd het in den loop van den avond noodzakelijk tegen over de samenscholende menigte op de Prinsegracht wat energieker ,op te tre den. Aanmaning en een paar charges van de politie hadden niet veel' resultaat: meer indruk maakte een korte bajonet- Charge van een kleine afdeeling grena diers, Waarbij pok met wachtpatronen geschoten werd. Het schieten was den geheelen avond niet van de lucht. Gelast werd, dat alle openstaande ra men, waarachter men kwaadgezind volk •ermoedde, onmiddellijk gesloten moes ten worden en als daaraan niet onmid-* dellijk voldaan werd, richtten de mili tairen hun geweren op het venster, waar na ijlings sluiting volgde. Tegen 10 uur 's avonds wa^ de politie, ook op dc meest critieke punten den toestand volkomen meester. In de binnenstad in Den Haag worden de ruiten allerwegen van een planken blindeering voorzien om ze tegen vern[e- nieling te behoeden. In sommige straten ziet men deze planlcenbetimmeringen thans vrijwel Jiuis aan huis. De groote café's hebben dit voorbeeld gevolgd. Een detachement veldartillerie is ter assistentie van de politie opgetreden, om in verschillende gedeelten der stad te patrouilleeren. Dc politie heeft alle munitie, in de magazijnen of winkels in voorraad, in beslag genomen. In Rotterdam hebben gisteren ook weer opstootjes plaats gevonden. Ook daar zijn in vele straten de ruiten met planken beschermd. Door politie en mi- li Lairen zijn lierliaaldelijk klappen uitge deeld. Het volk wierp met sleenen en vuil. Tevergeefs sommeerden in de Vliet- laan de soldaten de menigte uileen te gaan. Het volk drong op en bedrcigfje de militairen, waarop een hunner een paar schoten met zijn geweer loste. Een vrouw heeft een. kogel iu haar linkerbovenarm gekregen. Zij' is in het ziekenhuis opge nomen. Ook is naar het ziekenhuis gebracht een man, wien bij een charge op het Oostplein de neus half is, afgeslagen mei een sabel. De overgroote meerderheid van de on rustwekkers zijn jongens' van 14 tot 20 jaar, die het dadelijk op een l'oopen zet ten, zoiodra ze een helm of een uni form zien, maar met steenen gooien, als ze er kans voor krijgen. Om 10 uur in den avond was de rust vrijwel overal' hersteld. Ook te Haarlem hebben gisteren on geregeldheden plaats gehad. Charges werden uitgevoerd, waarhij een persoon werd gewond. Daarna bleef alles rustig'. Te Delft werden de laatste dagen brood wagens geplunderd. 0 De le vcnsmiddeien V.JaoB 'zieni'hg. De bestuursraad van. den Economi sch en Bond heeft heden aan 'den minis' ter van binncnlandsche zaken, als tijdei- lijk voorzitter van den ministerraad, hel volgende tcfegram gezonden De bestuursraad van den EconomK sclien Bond dringt er met allen, ernst bij de regeering' op aan, -dat ten spoe digste maatregelen worden genomen; om verdere levensmiddelenschaarschte te voorkomen en loenemenjde ondervoeding van het volle te kcerön Morgen 2 uur 1st» Bekerronde Entré» 50, 30 en 15 cent. (Ingezonden Mededeeling). meent, dat geen hoogheidsgevoel mag beletten, uiterste maatregelen te nemen, als: het zenden van schepen, naar de Vereemgkle Staten en Argentinië, elke mogelijkheid van gevaar ten spijt, in dien niet onmiddellijk aan' de toezegu gingen van het buitenland wordt vol daan; dringt aan op verdere beperking van den uitvoer van eerste levensbenoodigdr heden; meent verder, dat heerschende nood niet alleen op minder-gegoeden mag drukken, waar koopkrachtigon nog steeds levensmiddelen kunnen verkrijgen, welke gerantsoeneerde artikelen kunnen ver vangen; verwacht van verbetering' van laatst genoemden misstand meer eenheidsge voel in het geheele volk, doch vooral langer duren van beschikbare voorraden voor allen. 0 Aattvullingsbroodkalaï-ten De minister van landbouw heeft tot de gemeentebesturen de navolgende cir culaire gericht: Onder verwijzing' naar mijne circulaire van. 28 Maart j.l. !lit. A, afdeeling crisis1- zaken, wensch ik er uwe aandacht op te vestigen, dat het niet lin de bedoe ling kan liggen de noodzakelijke be sparing aan broodgrondstoffen, te niet le doen door het op ruimer .Rchaal ver- strekken van aanvullingsbroodkaarten, weshalve ik mij' genoodzaakt zie te be palen: lo. dat in het vervolg' vo.ob de gé- meenten geen grooter aantal aanvul- lingsbroodkaarten kan beschikbaar wor den gesteld dail in de laatste perioden Van 4 tijdvakken door het centraal brood kantoor is verstrekt, behoudens in bij zondere gfevallen, als vermeerdering der bevolking' e.d. waarvan dan aan noemd bureau mededecling' behoort te Worden gedaan 'lo. dat bij de uitreiking van eerste aanvidling'sbroodkaarten de meest moge lijke zuinigheid worde betracht en dat geregeld opnieuw wordt onderzocht of de reden die lot uitreiking' oener zoof- danige aanvullingsbroodkaart heeft 'gej- leid, nog' steeds aanwezig is; 3o. dat geen 2de en 3de aanvulling'^- broodkaarten worden uitgereikt aan an dere categorieën van per.-'enen dan. door mij in de betreffende" circulaires gs vastgtesteld. j 0 Brood zonder bon. De Regeeringscommissaris in zake de Ryktgraanverzameling in Zeeland J. W. A G. Collot d'Escurv deelt in het „Z. L. en T.bl.'' mee: Sinds eenigen tijd loepen er geruch ten, ual op het eiland Zuid-Beveland in groote hoeveelheden brood zonder bons zoude worden verkocht. Aan de politie is order gegeven, hierop strjeng te letten,, en, daar ieder thans voldoende Weet dat de broodvoorziening van Nederland met de meest groote moeilijkheden gepaard gaal, kan men er van verzekerd zijn, dat tegen de schuldigen krachtdadig zal wor- den opgetreden. Ik doe een beroep op leder rechtge aard landbouwer, om met alle kracht te gen deze overtreding op He treden en„ waar mogelijk, de politie met de gepleeg de feiten in kennis te stellen.'' Uit \V<a I f aar ts dijk meldt men ons idal Vrijdag j.l. bij de verschillende bak kers brood en meel in beslag genomen zijn, tlaL builen de distributie werd ver handeld. In de Nieuwe Amsterdammer staat ehn versje van C. Beveland Jz. over „Ons zelfbeschikkingsrecht", daf ook al op het wittebrood van de 'Zeeuwsche boeren betrekking lieert, en waarvan we hier twee coupletten laten volgen Is ook de Nederlandsche Leeuw Van hongbr bijna dood, De echte onvervalsclite Zeeuw Eet zuiver "wittebrood. Er staat"Wie in den wijngaard werkt, De vruchten daarvan eet. Dus wordt ons brood, door 'f Woord fgiesterkf, Van farwebloem gekneed. 0 Regeriingsbloem en melel. De minister van landbouw heeft be>- paald. dat met inghng van [(15 dezer zal worden verstaan onder regeerings- bloem. 80 pet. tarwe- en roggebloem; 10 pet. aardappelmeel; 10 pet,Amerikaan- sche bloem; en onder rcgeeringsmieel45 pCt. on- gebuild tarwemeel10 pet. ongehuild roggemeel; 10 pet. erwten-boon en meel: 5 pet. gries-grind-zemelen, of bij afwe zigheid van enrten-hoonen( 50 pet. on- jgtebuild tarwemeel; '45 pet. ongebuild roggemeel; 5 pet. gries-grind-zemelen; met dien verstande, dat de hoeveel heid erwlen-boonen wel minder maar, niet meer dan 10 pet. mag' bedragen, terwijl bij minder dan 10 pet. aan erw4- ten-boonen bet resteeren|de percentage gelijk over de tarwe en. rogge verdeeld moet worden. D u i t s c he kinderen. Te Arnhem zijn gisteren 100 Duitsche kinderen aangekomen, bestemd voor Amerongen. Komen die hier bij-eten? Dat zal hun tiie1 meevallen. Maar wordt het geen tijd daaraan nu een. eind te maken9' Ook al was 'l alleen om geen verbittering te wekken bij Nederlandsche ouders 'die óók hun kinderen niet voldoende kunnjen geven. 0 Goedkoopekalkeiereii. Uit ecu autwoord door het coöpera tief Noodcongres te Utrecht van den Minister van Landbouw ontvangen, blijkt dat aan de besturen van eenige groote giemeenten is medegedeeld, dat er in beginsel bij den minister geen bezwaar tegen, bestaat kalkciemi tegen verlaag den prijs beschikbaar tc stelten. Het slachtverbod. Door den minister van L., N cn H. zijn eenige wijzigingen gebracht in het 'slachtverbod van 0 dezer. De veranf- dering komt in hoofdzaak hierop neer, dal thans uitdrukkelijk wordt bepaald, wat onder „noodslachtingcn" moet wor sen verstaan, n.l slachtingen Welkfe! •moeten plaats vinden a. omdat een dier door een' ernstig' ongeval werd getroffen i b. omdat een dier gevaat oplevert vooé de plgemcene yejligkeid.; c. omdat een. dier in dreigend tevenk- gévaar verkeert, enz'. De eigenaren van de uit n^ood ge slachte dieren zijn voorts verplicht- 1. onmiddellijk na den dood van een dier aan den burgemeester een gemoti veerde verklaring' over te leggen van een veearts, waarop duidelijk is oml- sclireven, waarom hel dier moest wor den geslacht en indien het betreft een geval bedoeld onder c den naam van de ziekte waaraan het dier heeft ge leden. Deze verklaring! wordt door den bur gemeester aan <len districts!--veearts ge zonden 2. op eerste aanvragb heï vleesch de zer dieren af te leveren voor de ge meentelijke distributie tegen een prijs bvereeaköniènde met het gemiddelde der waardebepalingen, vastgesteld doóF twee taxateurs, door den burgemeester der gemeente aan te wijzen. Terwijl vroeger van hel slachtverbod uitsluitend algemeen© ontheffing werd verleend voor het geval van noodslaeh- slachtingjen van runderen, schapen en varkens, is dit thans uitgebreid met paarden. Verder is bepaald, dat de burgemees ters bevoegd zijn ontheffing van het slachtverbod van koeien eu vette kalveren te verleencn (met uit zondering van voor kennelijk dra gende dieren en voor vrouwelijke die ren met melktanden ,niet in het bezit van breede tanden) ter voorziening in de behoefte aan vleesch voor ver pleegden in ziekenhuizen en krankzinni gengestichten. 0 De te Rïtthem gedaalde vlieg machine. Aanglaaudë het nederdalen van een 'Franschc vliegmachine le Rilthem wordt n$g het volgende geméld. Daar de inzittenden niet wisten 'in welk land zij waren aangekomen had den zij zelf de machine in brand gef- stoken. Door het neerkomen in 'een breede sloot, sloeg de. machine onder ste beven, zoodat wonder bovbu wonder de inzittenden er heelhuids afkwamen. De machine was gemerkt H. P. 630, Jan. 1917 en'had twee groote motoren, machinegeweren ën ëlectrïsche batte rijen voor het werpen van bommen. De machine was 12 M. lang en met de vleugels ongeveer 25 M. breed. Vrijdag morgen werd van het brandend toestel' nog een foto genomen, terwijl de En!- gelschen er bij stonden. Zeer vele menschen uit Middelburg en Vlissingten kwamen naar het niet alla- daagscli schouwspel kijken. Uil Middelburg, - Men verzoekt ons tc melden, daC dc nieuwe koffie- en theelcaarten Maan dag- en Dinsdagmiddag" van 1 tot 4 urn* kunnen wördeh afgehaald. Wij wijzen het publiek er uitdruk kelijk op, dat het verkrijgen van nieu we brandsloffenkaarten niet beteekent, dal men de oude moet vemieligen. Het is mogelijk, dat deze nog ecn9 diens#

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1918 | | pagina 1