IIIDELBI lUiSC No 67. Woensdag IS© Maart 1918,. I6ie Jaargang. NEDEBIANB ES BS GE4SS0C1EEIDEN 'Abo*fl. prf}s per kwartaal in Mid delburg en bij de agenten in Vlissingea en Goes f 1-55; per post f 1.75. Advertenties 20 cent per regel. Bij abonnement veel lager. Familieberichten en dankbetuigingen van 1—7 regels I 150. Bovenstaande advertentieprijzen worden met 20 toesla® verhoogd. Bij dit muntnen behoort Bijvoeg-,e s HET DEBAT IN DE KAMER. De toelichting van Minister Loudon. De nadere toelichting', die Minister Loudon gister igaf vóór den aanvang dor gedachlenwisseling over zijn verkla ring v£n Maandag, en waarvan wij reed kort melding maakte in een deel van onze vorige oplage, betrof in hoofdzaak twee plinten; de vraag of de overeen koniil in strijd is mot onze neutraliteit En voorts de motieven die onze re gcering bij naar besluit geleid hebben Allereerst de neutraliteit. Naar hel oordeel der regeering ver biedt het volkenrecht geenszins aan sche pen. onder neutrale vlag varende, la 'dingen te vervoeren bestemd voor oor logvoerende landen, daargelaten) natuur lijk dal die schepen, indien zij contra bande vervoeren, onder de werkinlgi vat het prijzenrecht vallen. Dal de regcering 'den reeders vergun h.ra schepen, voor zoover zij niet voor vervoer van góederen ten behoeve vat ons eigen land n|oodig zijn, overeenkom slig' kun bestemming vrijelijk tc gebrui ken. is niet strijdig' met de onzijdig kc.ii. Evenmin toch als het met de neu iWiiliteil strijdt dat Nederlandsche bin nenschepen, Rijnaken en sleepbooten jgcliju in zoo groote mate geschiedt voor zuiver Duitsche belangen, uitslui teno '.usschen Duitsche rivierhavens va vc?i, evenmin kan, het in strijd met dt neutraliteit worden geacht dat Neder lan/'sche zeeschepen uitsluitend voor ge associeerde belangen varen tusscherf ge associeerde havens. r Ai behelst het stellig volkenrecht geer bepaalden regel waarbij verboden is he vervoer met neutrale bodems van troe nen en oorlogsbenoodigdheden lusscher twee landen, tezamen tegen; een derder •strijdende, 'zoo heeft de "Nederlandsche reaeering zich toch sedert den aan van, van den oorlog doen leiden, door be becinsel dat zulk dusgenaamd „elap ipenvervcor" onder neutrale vlag' nle gedoogd mag worden, omdat het dooi zijn karakter van daadwerkelijke hulj aan. een der belligerenlen opvallend in ÜrwiVcht tegen het beginsel zelf dei neutraliteit. Het varen onzer schepen door het z;ti. „Sperqyebiet" heeft op zich zelf met de -neutraliteit niets uit te staan. Het is onverschillig of neutrale schepen binnen of buiten dat gebied in dienst der geasso cieerden varen. Die vaart ontleent echter in het geval dat ons bezig houdt bijzondere beteeke- nis plan de omstandigheid, dat de toevoe ren van Amerika slechts door dat gevTÜr- •Jijik gebied EngelandFrankrijk eh'lfi.ftë kunnen bereiken. De vraag is dus of in he> algemeen zoodanige toevoeren in de tegenwoordige om sümdigjlieden uit den ■neiitraliteitsoogpunt ongeoorloofd zijn Te dien opzichte Is meeningsverscliil •gewettigd. Ilc voor mij, zei 'de Minister, ben evenwel van oordeel dat, flï is het möeflijk de juiste grens te bepalen, toch een redelijke afbakening is aan te geven door, gelijk wij aan de geassocieerde re geeringen als voorwaarde hebben ge steld, alleen bet vervoer van troepen en oorlogsbenoodigdheden le verbieden. Indien (de regeering dan ook mei kracht opkomt tegen den nieuwen "ëisch. iigt zulkp hoofdzakelijk in den dwang, 'wel ker- de geassocieerden op haar trachten •uit te oefenen, een dwang en een wille keur, waartegen onze volksgeest zich verzet; het ligt ook in het gevaar waarin daardoor een deel der Neder!' ndjsche viool gebracht wordt en in het feit, nat dat zoodoende onze schepen voor een belangrijk deel genoodzaakt zonden wor den „Elappendienst" te verrichten. Door het stellen der voölNvaarden geen ver voer van troepen of oorlogsbenoodig'j- hëeten is, zooals ik zeide, getracht dit laatste bezwaar le ondervangen. Hef'ge vaar voor de veiligheid der schepen is niet te vermijden: voor de reeders en ten einde de Nederlandsche scheepsiruim- te op peil tc houden, wordt vervanging van vernietigde schepen terstond na den oorlog geêischt. Nie Uk- wapening1 der schepen is mede een uitdrukkelijke vóór- waarde, pmdat de regeering natuurlijk niet gedoogen kan dat een neutraal Ne- 'derlaudseh .sohip de kalis zou loppen/ in gewapend conflict le komen met een Duitsch oorlogsvaartuig. En nu de motiveering van'h'et besluit, het onderwerp dat de ge dachten der Nederlanders het meest be zig houdt. In mijn verklaring van gisteren, zoo, zei de Minister, heb ik den meesten :u~ druk gelegd op 'de bedreigde belangen der volksvoeding. Wellicht heb ik daar door den indruk gevestigd, dat dp èvexfgfe belangen, die ik aan het slot mijner rede noemde, met name den nood, beter ge zegd de afzondering onzer koloniën, en. het behoud voor Nederland van oen "be langrijk deel zijner handelsvloot Hechts bijkomstig waren. Deze bedoeling 1%. verre van mij. Gezegd dient te worden wat ik gis teren opzettelijk verzweeg', omdat he mij niet officieel was mddjegie deel <i, doch watik niet langer wil ver zwijgen omdat het door de officieus^ pers r. Engeland/en Amerika onomwon drn gezegd is en door regeeringsper- sonei». onderhands duidelijk is te kenner ge.even: het voornemen is blijkbaar onze gehpele b uiten gaats chei vloot, ongeveer één millioen (toni te ïequirq-erein indien wij piet een deel ervan afstaan voor de vaart door ae gevaarlijke zone. Fn hier. Mijnheer de Voorzitter (reedt het overwegend Neclerlandsch belang waaicp ik gister doelde, zeer in het bijzonder op den voorgrond, eeig belang aal weinig onderdoet voor dat van de volksvoeding'het behoud voor N uerlanïl van zijn hapdielsvloot, een levensbelang ook voor de Neder landsche koloniën. Zoolang'mogelijk heeft de re-Kering er vopir te waken dat on-i 2C vloot intact blijve, zoolang' mogelijk Ie waken, dat de Nederlandsche vloot niet van de zee, van de Oostcrsche zeeën, in hel hijzonder, göbannjen zij, zoolang mogelijk le zorgten dat wij niet van onze kolen'én geheel worden afgesneden, fn i'cval van requisitie zullen onze schepen •een Nederlandsche schepen meer zijn onze koloniale vaart zal verdwijnen, oa ze koloniale handelsbelangen zullen ge heel vtfn den goeden wil der gjeassocl eerde regeeringen komen af te hangen Voorts zou na de requisitie de moge lijkheid eener beschikking door weder cehe prestaties als' waartoe wij nu oi de I óndensche basis definitieve voor stellen hebben gedaan vervallen. Mei horde nl wèl in het oog1, dat er not gteen „agreement" beslaat doch slecht* voorstellen onzerzijds op de Londen jhe „basis oï agreement". Door de requicitie zou de voorziening van Neder Irma uit de geassocieerde landen, wa vo'ksvoieding en industrie be treft, geheel uitgesloten zijn. M -chl Amerika iets waaraan ik nie Twijfel bereid zijn aan Nederlauc graan enz. af te staan, mits wij ei schepen voor uitzenden, dap nog' zout aanvoer niet verzekerd zijn. Duitsch land beheerscht de vaargeul. Het wa Nederland juist tegemoet gekomen dooi af te zien van zijn aanvankelijk ver?e legen het uilvaren van schepen' uit Ne derland. Na requisitie der in de geassocieerde landen liggende schepen zou het echter ongetwijfeld era's tig bezwaar maken tegen het vertrei* pan schepen die, hoewel uitvarende om voor Nederland voorraden te ha len, niettemin inr hel machtsbereik vai oe geassocieerde regeeringen zouden ge- raken. En ten slotte wees dte Minister he verwijt al, dat wij' onze toezegging nie zijn nagekomen, om lianjgende cle onder handelingen onze in Amerika, liggende schepen ëén reis te laten maken. Tie cenige wal gebeurde is dit, dat tenge v*»'go van Duitsche bezwaren, onze sche pen nie' voor den Reliefdienst kondet wórden gebruikt. De Minister eindigde met de ver klaring dat de Kamer natuurlijk geheel vrij is in het uitoefenen van kritiek op de beslissing Maar zij zou het, naar hij: vertrouwde, billijken, dat zij het hemt in h.et tegenwoordige stadium mogelijk zon maken, zich niet le mengen in haar verdere gedachtenwisseling. Het debat. Deze verwachting van den Minister dut bij buiten liet verdere debat zou kunnen worden gelaten, zal wel niet vervuld worden. Integendeel! De rij sprekers was nog niet len einde vandaag gaat men voort, en eerst dan zal de regeering gelegenheid krijgen te toonen of ze nog iets te zeggen heeft. Maar gister heeft het zooveel vragen geregend, dat zij niet kón stilzwijgen. Van de elf sprekers die gister het woord) liebhtn gevoerd, was er niet één, die den dwang der Geassocieerden kan bil lijken, een houding die ons van harte verheugt, juist tegenover het buitenland. Slechts een enkelen hunner, zooals de heer P a l ij li, bleef zich achter de regee ring plaatsen en liet aan haar de verant-l woordelijkheid over. En ook de heerem Nolens en M a r c h a n t vielen den Mi nister niet af. Maar alle anderen vroe ge» nadere inlichtingen over een besluit dat zij niet begrepen. En die vragen gingen tevens gepaard hiel den aandrang om meer voeling met de volksvertegenwoordiging te houden. Do beer Van Raallte zei 'dat de Minister op den verkeerden weg was, loen hij zei dat men hem liefst ver der uil het debat moest laten. Dat is precies het tegenovergestelde van wat de Minister in de Kamer behoort te ieecen. De methode die hieruit spreekI mjfcl worden verlaten. De regeering moet zich in deze zaak vooraf trach ten te overtuigen van het gevoelen der Kamer dan bespaart zij zich de teleur stelling van een min, of meer krachtig) uitgesproken desaveu. Do heer De Sav.olrnin Lohman had er te voren al op gewezen dat oe regeering bij bel nemen van haar besluit wel de Kamer en de leiders tier partijen was voorbijgegaan, doch me de groote reeders, wier toestemmingzij ocoig had voor de schepen. Voor hei goldu l ijzondere belangen. Wal nu de zakelijke kwestie 'betreft le'dde de heer DeSaVprnin Loh man de besprekingen met een lauge :eks "lagen in. AVe.vom heeft de regeer mg aan Puitschlandzulk een zwaren eisch ge leld var, 'levering Van 100.000 ton tar we binnen twee maandenterwijl wij volgens den Minister van Landbouw lot Augustus rondkomen? Is het railsysteem van -n- en uitghanlde schepen thans vcr- vallen? Hangen wij icn opzichte van den aan veer naar ons lanid door. de vrije aarn'ci'! af van de welwillendheid vau Du tr-oblanu? ïs 'de voorwaarde der ge associeerden vervallen dat wij den uil- veer 'naar Duitschland moeten stop zet ten? Heeft, de regeering ingestemd niet lid oocT dat volgens de rede van Lor<| Rcbcrl Cecil de geassocieerde reg re- ringen bewogen heeft tot den! maatregel, n 1 cds 'te dwingen kleur te bekennen'» Zcowol de heer Lohma'u als de heer Knobel wezen er op dat de Yer- cenlgdc Staten zeker liet recht hebben al of niet uitvoer te vergunnen! van uwe sloffen en steenkool. Maar waar /om aün onze schépen niel gewaar- srhuwa Jat ze geen kolen zouden kun nen krijste». En, waarom heeft men aaa cnr.e schepen niet veroorloofd weer uit te varen'? Dan ware de houding der Verenigde Staten correct geweest. De heer ICnobefI wees voorts o{ de tegemoetkomende hxfuding der Duit isciu regeering, waaraan hij nog toe voegde vernomen te Tiebben, dat Puitrc-hland bereid is mee le werken dat onze schepen, die thans hier liggen kur.nen uilvaren om levensmiddelen te halm en dat deze daarvoor een vrije p as» zullen krijgen een inlichting van ook 'de heer Trofe 1'St r a iets had cK.hcord, Kan de regeering daarover iets meedcelcn9 'Men zie hieronder het be richt der N. R. Ct.) De leer T> roei's tra, die het voor een kleine natie een illusie achtte om in. dozen tijd geheel zich zelf te kun nen lijn. zei, dat ditmaal hef hukken voor geweld pijnlijker gevoeld is door het vclk dan le voren, omdat de regce ring door baar bukken positief heeft meegewerkt aan het vervullen van de jgtesleice eisehen, al zou spr. zonder nad're loelichting niet durven uitspre ken, -'al de regeering het standpunt der neutralen heeft verlaten. Op 'het oogent lik zou de keuze voor liet volk moeilijker zijn dan ooit. De M nister beriep zich in zijn rede voornamelijk op de' koloniën en als re den cm toe tc geven aan de eisehen der geassocieerden, legde hij, naast de levensmiddelen voorziening, het géwicht op hi wdarkorgen van het behoud onzer 1 t-loniën. Spreker erkent dat daarvoor lietnoo- 'dige zal móeten worden gedaan, doch wcn'cht er landgenoot en vreemdeling op Ie wijzen dat in de koloniën ligt eps nelmg. maar dat hier ons hart l.lopt dat in onze koloniën liggen onze rijkdommen ,maar dat aan de monden van den Rijn woont het Nederlandsche vt'k dat hier berusten zijn historie zijne ri.J en zijn idealen. Zoionls we reeds zeiden achtte de heer I» a 1 ij n het noodig zich bij de verkla ring der regeering neer te leggen, al tjee- kende hij protest aan tegen de houding der Geassocieerden, die het juiste mid-) del hebben gekozen als zij ons in do ar men der Centralen willen drijven. De heer Visser van IJzendoorn zei nicl verwonderd te zijn over de slechn te kritiek die de regeering in de pers heeft ondervonden. Hij wilde echter bil lijk wezen. Bij alle critiek heeft hij steeds1 vertrouwen uitgesproken in den Minister van Buitenlandsche Zaken. Bij de eerste 'gelegenheid dat spreker hem niet be grijpt, terwijl lilj voelt dal er dingen! kunnen zijn die zijn handelingen behecb- scben en die spreker niet kent, meent spreker geen critiek te moeten oefenen. Hij kan niet goedkeuren, omdat bij niet weet. En hij kan evenmin afkeuren Spreker verwacht dat de Regeering en het licht over zal doen opgaan, als haai? de tijd daartoe gjed gekozen lijkl. De heer Van der Voort van Zijp was tot zijn leedwezen niet overtuigd, dat tegenover de ongehoorde daad van; ruw geweld der Geassocieerden de re- geerLog zich waardig getoond heeft aan de eervolle overlevering van haaii land. Integendeel, niemand had verwacht een antwoord als door de Regeering op den ei'scli der Geassocieerden is gegeven. Iedereen had kortweg een weigering ver- Wacht, en liet zijn niet alleen personen die belmoren lot leger en vloot, maar( ook andere Nederlandsche burgers, die vragen cf het nu maar niet het beste was te gaan demobiliseeren. Van le vragen die deze spreker stelde, vermelden wc nog die: welke waarborgen onze regee- ring heeft, dat do seheepsruimte volgens- de afspraak verdeeld zal worden? De heer De Kantor wees op het ge vaar dat wij bif de afrekening na den oor log zullen ondervinden dat er nu met weinig achting over ons wordt gespro ken. Ons volk behoort als één man te kennen te geven, dat het niet Wil toege ven, dat hel prijs stelt op het helijoud van zijn eer als vrije, onafhankelijke natie. Ilij vertrouwt, dat de regeering n dien zin een nadere verklaring zal doen. De heer Van Doorn zei ziëli niet le zullen laten verleiden door een oilerlij- ken schijn, doch vertrouwen te willen stellen in de mannen van het Kabinet en ie gelooven dat zij goede gfonden hadden voor een schikking die zulk een pijnlijken indruk maalde. Maar hij vraagt den (Minister dan ook te wilieri meedeefen wat de motieven waren. "Wij gaan den weg uit van Griekenland. Dit is een eer ste stap. De heer Nolens was weer rustig als vroeger. IIij zei den gedacktengpng van de regeering te kunnen begrijpen, en vond het een belangrijk punt, dat ónze neutraliteit door de beslissing der re- geerirfg in gpen enkel opricht geschon den wordt. Ilij vond het echter Te op timistisch van den Minister om te ver wachten dat hij niet meer over de zaak zou behoeven te spreken, al keurde spr. het af dat men nu in eens zich keert tegen den Minister, die vier jaar iang den lof van allen oogstte. Ten slotte de heer Manchant, die meende, dat de vrije zelfbepaling ons reeds lang is ontnomen; die bet gemis van een parlementaire commissie v ór buitenlandsche zaken nu sterk voelde, doch meende dat de Kamer, nu we zoover zijn gekomen, de regeering niet kan afvallen. DE KAMERZITTING VAN HEDEN. (per telefoon). Minister Loudon weer aan 't Woord In de zitting van heden zei M i; n i s ter I ounon de uitingen van toon en verontwaardiging in de Kamer et het h'.nc'. niet zonder voldoening Le heb bert vernomen Het is goed dat ae oor logvoerenden de stem van het Neder landsche volk vernemen Spreker is he eentor eens met hel verstandige woon van den heer Nolens "De regcering heeft "-erder te zien dan het volk Zij was aanvankelijk voornemens le weige ren, 'OA-. fv is met het oog op de volks- ver oin.gde handelsvloot, de koloniale vaar! m <ie verbindingten van het moe derland met de koloniën tot de geno men beslissing gekomen, waarbij het jantweorn van Duitschland inzake de gravr levering grooten invloed heeft ge had ll-aewel de regteering in zulke zaken zelf moet beslissen, btetreurt spreker liet vooraf niet een vertrouwelijke ge dachtewisseling met de Kamer te heb ben gehouden Hij zal zulks voortaan deen Hij gteeft een overzichl van den stara der onderhandelingen De eisch der geassocieerden betreffende hel af zien ou?srzijdsvan niet varen in de ge- vaariiike zone, is alleen gemotiveerd $oov een beroep op de veranderde sehocpvaartsiluatie Uit deze periode da- leerf n de officieuze berichten over het nemen van al onze schepen, die binnen dc mprhfssfeer der geallieerden ligg?n, wat rii.- 1 miljoen ton zou kosten. Daar-i onv heefl men den eiscli betreffende het niet-varen van 500.000 ton ook in de gevaarlijke zone laten vallen. Anoerc voorstellingen dan, die van dc regeering zijn onwaar. De Duitsche regcering 1-eeft met de meeste bedist il- i(i verklaard ons geen graan le kun nen leveren, zelfs geen kleine hoeveel- lie'd na 'twee maanden. do geassocieerden is uitdrukkelijk ae zekerheid geêischt van levering var -100 000 ton. waarvan 100 000 Ion o[ 15 April. De reeaevs zijn in vertrouwen gteno men, omdat hun advies onmisbaar was. Spreker vertrouwt, dat Duitschland geen mociiijKbeden in den weg zal leggen aan oen tcevcer van graan uit Amerika naar tr.s l&nd, Pc vaargeul blijft voor de daarvoor aor.dige schepen open. Do minister herhaalt, dat door toe geven aan de eisehen der geassocieer den onder de gestelde voorwaarden de ucutrafTc-i' uiet is geschonden. De re gteering'denkt er niet aan lussclien twee partijen te kiezen. Zij zal geen duim- nrce a verder gaan, dim zij nu ging. 'De beer Van Doórn verklaart nu vertrouwen 'te hebben m de regteermg. Hij wnacl of het wel zeker is, dat wij Lel toegezegde graan zullen krijgen, nu ook voor hier verblijvende krijg-,ge- van.' ren toegezegde voedingsmiddelen met :.ijn ontvangen. Do lieer Troel'stra is thans over tuigd, oaf de regeering te goeder trou.v vi.n oerdeel is zich binnen de grenzen van ,1c neutraliteit te hebben gehouden. De beer Nolens spreekt den wenseh uit, da', de regcering een voorbeeld zal geven van eenheid en dat hel geiieele volk aal <!oordrongen zijn van zijnraede- voi antwcordelijkhoid voor het welzijn \c.f"' het land in deze moeilijke tijtfèn. Hel cichat wordt hierop gesloten. De Eerste Kamer. tn de Eerste Kamer is gisteravond door don Minister van Binhenlandsche Zaken op een vraag van den heer Crerner of ae Regcering ook in deze "Kamer een verklaring van haar beleid zal afleggen, .'n 'nke de vordering van schepen dooi de geassocieerde Regeeringen, geanl- worrd, dat het de Re geer mg aang;- ïia/,rn zal zijn ook dc mecning der Eerste Kamer te vernemen. Daar de verdedicing van het beleid bij den minis ter wo Buitenlandsche Zaken berust zal dc-zc zender twijfel gaarne de ëersle gelegenheid aangrijpen om in deze Kamen aanwezig te zijn. Nederland en Duitschland. Naar de N. R. Ct. verneemt, heeft de Duitsche regeering, om de voorziening van Nederland met levensmiddelen en grondstoffen in de hand te werken, zich. er mee vereenigd, dat de Nederlandsche in Nederland liggende seheepsruimte on der de volgende voorwaarden in de vaarc komt De Duitsche regeering geeft den uit-- varenden schepen vrijgeleide. Om hier mee dadelijk een practisch begin le, maken, zullen binnen kort 15.000 ban seheepsruimte, in Nederland liggend?, uitvaren. Daartegenover moet Nederiand- sche seheepsruimte, die uu in niet-Euro- poesche havens ligt, in de vaart gebracht worden. Duitschland stemt er in toe, dat deze uilwisseling op den grondslag van weder- zijdsehe final clearance piaals heeft, d.w.z. van Duitsche zijde wordt er niet op gestaan, dat de Nederlandsche sche pen uit de havens van de entente eerst in Nederland moeten zijn aangekomen, voor dat een Nederlandsch schip vrijgeleide; krijgt, uit een Nederlandsche haven in de vaart te komen. De Duitsche regeer in g waarborgt, dat de final clearance de vrije vaart van doza schepen tot de haven van de eind-bei- stemming verzekert. Dezelfde waarborgen voor de final clearance moeten ook de geassocieerde regceriugen geven. i 1 l Hedenmorgen maakten wij dc volgende berichten per bulletin bekend Vertraging. Reuier meldde gisterenavond uit Lon den, dat daar dien morgen het antwoord der Nederlandsche regeering nog niet was ontvangen. Daar noch de Engclsclie gezant in den Ilaag, noch de Nederland sche te Londen bericht hadden gezon den, werd een nieuwe kennisgeving tof den Haag gericht, inhoudende, dat in dien de nota niet pp ondubbelzinnige wijze word aangenomen, de geassocieer den onmiddellijk zouden overgaan tot vordering der Nederlandsche schepen. In Amieriks» Uit Washington meldde Reuter, da. de regeering voor hel in beslagj nemen tier Nederlandsche schepen op bericht uit Londen wachtte. De toebereidselen wa ven voltooid. President Wilson had c'b proclamatie voor de requisitie reea<. ge- leekend, In deze proclamatie zouden de redenen, die tot de in beslag neming ;eleid hebben, worden openbaar ge maakt. Uit Duitschland. De „Kölnische Zeitung" meldt, blijk baar officieus uit Berlijn, dat Duitsch-* land uit liet afwijken van de itrikto neutraliteit door Holland, de eenfg moge lijke conclusie zal Trekkenen aan Hol land eisehen zal gaan stelten, die het tot nogtoe niet gesteld heeft, en die het, in dien Holland de nolitraliteit zou Tiebben gehandhaafd, pok niet zou hebben ge- steM. - H.I1SI

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1918 | | pagina 1