MIDDELBIRGSCHE GOIKANT. Woensdag 22 Februari 1918* 104" Jaargaag. BUURLUI; Uit Stad sr Province. Mo 49. Abonn. prijs per kwartaal in Mid delburg en bij de agenten in Vüssingen en Goes'f 1.55; per past f 1.75. Advertenties 20 cent per rei Bij abonnement veel lager. Familieberichten en dankbetuigingen van f—7 regels 1.50. Bovenfilaande advertentieprijzen werden met 20 o/ó toeslat? verhoogd. KAMEROVERZICHT, dweedc Kam»r. Zitting! van Dinsdag.' Het groote debat is dus begonnen ovei ide distributie, over het. al of niet voort gaan. met het stelsel, overliet beleid van Minister Posthuma, over de daden en den invloed van de Commissie van Bijstand, over de meedeeling'en van de tallooze vereenigjngen en commissies van toezicht, over de beweerd©, knoeierijen Dat kon wel eens weken duren! Voor-, al nu men begonnen is met alle sprekers in eerste instantie volkomen vrij te la- tne. .Het debat is dan ook ingezet met een rede van den heer v. Beresteijn, die na een hcelen middag gesproken te hebben, verklaarde dat hij nog pas op (de helft was. Het is ook geen wonder dat er ein-i delijk eens ter dege van leer getrokken wordt over dit staatsbedrijf. Want er is iets heel zonderlings in deze zaak, dat bij geen enkele andere staatsbemoeiing le vinden is. We bedoelen dat hei zoo gteheel en al buiten de controle van het parlement staat. Hel heele wetsvoorstel bestaat uit twee korte artikels n.l. een na2vraag van 40 millioeii ter verhooging van de bCgrooling voor 1917 en van 130 mil lioen voor die van 1918. Verder niets! Al het andere; de heele organisatie, de Ipersoneelkwestie, de afkondigingen, de motieven, is aan het uitvoerend bewind over gelaten, en leert men kennen uit de toelichtingen en bijlagen, maar wordt biet vastgelegd in door dB Kamer goed te keuren voorstellen Teekenend is het bijv. dat de Kamer eerst na een dringende vraag bij het af- deehmgsonderzoek, in een bijlage van de Memorie van Antwoord van den Minister een opgave kreeg van het aantal Leden en ambtenaren der verschillende crisis- organisaties en van hun sjalarisseai. We hebben die eens opgeleid, en kwa men tot de slotsom dat bij do 90 com missies van toezicht, rijksbureaus, ver- eenteingen enz. (dus zonder de gewone ambtenaren, ook zonder N. O. Tzonder N. U. M-, en zonder al de gemeentelijke bureaux) niet minder dan 1740 ambtena ren in dienst zijn, ongerekend de 295 „leden" der commissies^ en vereenigin- gen, die geen salaris maar vacatiegelden a f 10 per dag ontvangen. En we kregen den indruk, dat dp •opgave nog niet volledig is, want terwijl] bij de regeringscommissarissen voor do graan verzameling in Friesland 96 ambte naren en controleurs worden opgegeven en bij die in N.-"Brabant 84, wordt er bij de commissarissen in Groningen, Dren the en Zeeland geen enkele ambtenaar Vernield. Dat men bij een organisatie niet zoo'n hilvebrcid personeel wel degelijk met een invloedrijk staatsbedrijf te doen heeft wordt nog duidelijker als men let op dp bedragen dei- salarissen. We bedoelen niet dat ze tè hoog zijn, maar wel dat zulkq salarissen ook belangrijke functies be- teekenen. Iedereen heeft wel ehoord van de salarissen van f 750 per maand van de twee leden der conymissie van Bijstand. Maar behalve dat, zijn or sala rissen van inspecteurs, secretarissen, di recteurs enz. van f 7500, f 6000, f 5000. En toch is dat heelomvaltende taats- bed rijf opgegroeid en uitgebreid zondpi dat de Kamer daarin gemengd( werd. Maar nu zal zij trachten haar zegging schap terug te krijgen. Wat gisteren in de Kamer gezegd is zal hen teleurstellen die verdacht waren op sensatie. We zijn echter nog pas aan het begin. Zooals we reeds zeiden, is gisteren al leen de heer v. BeresSleijn aan het woprd geweest. Ilij heeft het in dit eer ste deel van. zijn rede niet gfehad over het principe van het stelsel. Hij meent zelfs dal daar toch niets' aan te veran deren Is. Hij heeft trouwens niet gesprokén oVer de uildeelingsvrang', maar over de productiekwestie, en "heeft met voorop- sicllin" van de geweldige moeilijkheid van do taak van den Minister, uitvoe rig en zélfs tè veel in bijzonderheden er op gewezen, dat bij d© toepassing van het stelsel veel verkeerds gebeurt. Hij wees op de duisterheid waarin veel daden van het Departement van Land bouw gehuld zijn, bp de vele monde linge regelingen, op de vele ontwij kende antwoorden, op het «Jöbrek aan samenwerking met andere departement ten. over het te laat kom&t van ver scheidene regelingen, op de ongelijke en voor velen onbillijk© besluiten. Al die beweringen, werden geillusi treerd door voorbeelden, die voor velen van belang waren bijv. dit: dat de ge geven voorschriften voor taxatie, .op eigenmachtige wijze worden uitgevoerd door personen die daar niet voor be rekend zijn. Het is ons echter onmogelijk uit de stapel feitelijke meedeeling'en een keuze te doen. Dit kan men echter wel zeg- gen: Ide heer v. "Beresteijn heeft nog eens bewezen wat iedereen vermoedde, dat er bij de toepassing] der dislributie- Wet veel willekeur plaats heeft. Vermelding1 verdient ook nog zijn b$4 toog', ontleend aan Groningsche land" houwcijfers, dat de winsten der klei boeren veel gr00(er zijn geweest dan jie Minister aannam. 1 Heden gaat de spreker voort. In de avondzitling vervolgde de Ka mer het debat over de begrooting van koloniën. DE ZAAK-DE JONG. Zooals onlangs werd medegedeeld, heeft de Unie-liberale IvamercLub na liet -erschijnen van den bekenden opeu brief van den heer De Goede „aan -'ie commis sie juit de Club (die indertijd op haar ver zoek een onderzoek heeft ingesteld om trent beschuldigingen, ingebracht aan gaande gedragingen 'van het Kamerlid, den heer De Jong) gevraagd, lot welke mededeeliugen deze open brief haar aan leiding gaf. Deze commissie heeft aan in hntweord op die vraag haar gevoelen neergelegd een nader rapport. Tegelijkertijd publiceert deze commis sie volledig haar eerste rapport, waar van de heer De Jong reeds de voor naamste conclusies bekend maalde. fn dit nadcFe rapport herinnert de commissie, die naai* men weet bestond uit de herren De Meester, Hubrecht, Rink, 50ck en Patijn, eraan, dat haar eer ste uitspraak aan de leden der Club is meegedeeld en dat nimmer door eenig lid der Club cenige opmerking of eenig bezwaar tegen .die uitspraak is gemaakt. De beschuldigingen waren van tweeër lei aard, namelijk: 1. In het dagblad De Telegraaf van 19 November 1915 werd zijdelings te verstaan gegeven, dat de heer De Jong zijn betrekking als voorzitter der Rijks,1" 'qommissie van Toezicht op dc Peulc vruchtenvereeniging had Wsbruikt, om zich geldelijk te bevoordeeien. 2. Door den heer De Goede, secreta ris van de Pe ui vr u ch t en vereen i ging, en "den heer Van Gelder, te ""Rotterdam, werd den heer De Jong' verweten, dat nij van Kennis, die hij 'Als voorzitter van bedoelde Rijkscommissie van Toezicht of als lid der Tweede Kamer had, naar buiten had gebruik gemaakt. Ten aanzien van deze beide beschuldi gingen gaf de commiisie een gemotiveer de meening te kennen. Deze racen ing is niet gewijzigd door den Open Brief van den heer De Goede. De heer De Goede was in 1915 aanklager en is gehoord en het behoeft geen betoog, zoo schrijft thans de commissie, dat een der aankla gers, tevens getuige, van wien wij dus vroeger alles gehoord hebben .wat hij te zeggen had, ons alleen dan tot wijzi- ;iog -onzer wei-overwogen meening zou cunnen brengen, wannper hij nieuwe feiten of bewijzen naar voren had ge bracht, maar noch van nieuwe feilen, noch van bewijzen is in den Open Brief van den heer De Goede sprake. Wel blijkt .Lit dien brief, gelijk wij zullen aan leunen, dat dc lieer De Goede op menig punt in dwaling verkeert, wat trouwens begrijpelijk is, daar hij de getuigenver- hooreu niet bijwoonde. Dc commissie geeft haar bevreemding te kennen, dat de heer De Goede, aan wien aanstonds een afschrift der uit spraak door de commissjc is gezonden en die nimmer cenige opmerking of bezwaar tegen haar heeft kenbaar gemaakt, thans, ruim 2 jaar later, zijn Open Brief -chrijft. Van hoogst ernstigen aard wasjiet, nat er, zij hel ook niet door den heer De Goede, dan toch in oen der dpgbladcn zijdelings te kennen was gegeven, dat de heer De Tong zijn betrekking als voor zitter der Peulvruchlenvereeniging, Ji»d misbruikt om zich geldelijk te bevoordee len. Wij schreven in onze uitspraak, zoo zegt de commissie, dat in de gansche zaak niel één aanwijzing was, die daarop duid de, en wij meenden en meenen npg 5 flat de heel* pe Jong te dezer zake vrij uifl- gant en zich in dit opzicht niets te ver wijten heeff. Wij kunnen (thans) daaraan toevoegen,, dal de heer De Goede dit geheel met ons eens was; immers; op 13 December 1915 verklaarde hij ons „dat «db beschuldiging tegen den lieer 1 De Jong niet i st dat deze fin au; ciecl voordeel Irok uil de mededee- lingcat, 'welke hij derden deed.. Er zijn geen aanwijzingen, die daarop duiden. Ook de heel" Van Gelder, de eenig]© getui ge, die met den heer De Goede tot dje aanklagers behoorde, zeide, dat „op de vraag iof hij den heer De Jong beschuldigt daarbij geldelijk voordeel te hebben ge noten, het antwoord ontkennend luidt. Deze beschuldiging is niet juist. Aanvan kelijk daclitMiij (de heer Van Gelder) on gunstig over den heer De Jong, maai* na het laatste obderhoud in het kabinet des Ministers wijzigde zijn meening zich wel eenigszins in diens voordeel. Hij zou thans niet willen zeggen, „dat htj den heer De Jong voor een slecht menschi houdt. Deze schijnt eenigszins, over het paard gebeurd, en niet opgewassen tegen menschen als X." Na hel onderzoek Icon ook de commis sie zich met volle overtuiging i>ij dit oordeel aansluiten. De commissie geeft dan nog eens.een uitvoerige uiteenzetting van het gebeurde met de stelling-erwten ten betooge, dat uit de bewoording van de aanschrijving de eigenaars dier erwten wel «lege1 ijk reeds te voren konden opmaken, dat er een ander© bedoeling bestond dpn de erwten voor het leger over te nemen, in tegenstelling met de voorstelling die tie heer De Goede geeft. De heer De Goede stelt verder de vraag door welke beweegreden verklaard wordt dal de heer De Jong op 23 October zich de moeite heeft gegeven op de beslissing van den minister van oorlog en den' hoofdintendant te wachten en of hij dus wist, dal de bankdirecteur, die voor schot had gegeven aan een handelaar welke de erwten legen hoogen prijs had opgekocht, op 25 October ongerust zou. zijn en dat hij dien bankdirecteur al of niet gerust moest komen stellen. De com missie antwoordt, dat, volgens zijn zeer aannemelijke verklaring de heer De Jong op 23 October de zaak bij het ministerie van oorlog behandelde als voorzitter van de Rijkscommissie van toezicht, in welke hoedanigheid hij in de te nemen beslis sing uit aen aard der zaak groóle belang stelling koesterde. Hij dacht toen niet aan een ongerustheid van den bankdirecteur, daar deze hem eerst op 25 October, dus 2 dagen later ,toen hij tengevolge van dc inbeslagneming (overneming) der erwten van ongerustheid deed blijken, ter zake inlichtingen heeft gevraagd. De heer De Jong heeft toen geantwoord volgens de verklaring der gehoorde getuigen: „stel u gerust ,die zaak komt in orde," en volgens het proces-verbaal van de con ferentie bij den minister „er komt «jen ■egeling", welk een en ander geheel op hetzelfde neerkomt. Welke regeling er komen zo;u, is echter door den heer De Jong niel medegedeeld. Te dien aanzien deelt de commissie volkomen de meening van den heer De Goede, dat de heer De Jong niets aan den bankdirecteur had moeten mededeelen. Zij heeli dan ook uitdrukkelijk in de uit spraak gezegd, dat de heer De Jong zich heeft schuldig gemaakt aan onvoorzichtig heid. daar hij had behaoren te bedenken, dal \an zijn mcdcdeeling kon worden gebruik gemaakt tot het afsluiten van handelstransactiën. De commissie heeft dit dus afgekeurd. Dat echter de heer De Jong moer dan onvoorzichtig zon zijn geweest, is niet gebleken; er is geen enkele aanwijzing, dat hij met minder ge oorloofde bedoelingen de mededeelingaan den bankdirecteur zou hebben gedaan. Ook oe bevreemding van den heer De Goede over de ontmoeting van den heer D'e Jong en S. is een gevolg van het feil dat hij niet over dc gegevens beschikte, die door het getuigenverhoor ter ken nis waren gekomen van de commissie, en waardoor bevestigd wordt de verklaring van den heer De Jong, dat het gesprek in café Centraal liep niet over erwten fcn bconen, maar over voederbieten, uien en wortelen. Voorts is als bewijs, dal de heer De Jong van wetenschap, die hij als voorzit ter der rijkscommissie van toezicht op dc Peulvruchlenvereeniging of als lid der Tweede Kamer had, naar buiten gebruik maakte, aangevoerd, dat de heer De Jong op een visitekaartje een mededeelingaan X zou hebben gedaan van den inhoud als in den open brief van den heer De Goede vermeld. Di. visitekaartje is aan de commissie niet overgelegd. Zij is echter uitgegaan van de veronderstelling ,dat de heer De Jong inderdaad aan X. geschreven heeft ongeveer zooals de heer De Goede zegt. De vaag, waarom het ging, was nu bekleedde de heer De Jong oenige be trekking of functie die hem in staat stelde Ce beschikken over wetenschap betref fende den uitvoer van vee? Het antwoord ,luidt zoo stellig, mogelijkneen. Trouwens de lieer De Goede beweert dit ook nu nog niet; hij kan het niet be weren, want het was het geval niet Ilij tast op dit punt de uitspraak der com missie niet rechtstreeks aau, maar uit op ironische wijze twijfel aan die uitspraak, Onidai -Je commissie verklaarde aan te nemen, dat de heer De Jong de inlicii- lingen, die hem tot liet schrijven van hel visitekaartje in staat stelden, van hande laren zou hebben verkregen. Als een handelaar zoe'n advies aan den heer De Jong gaf inplaals van zelf zijn slag te slaan aldus ongeveer do heer De Goe de dan was hij een stommeling of een philantroop. De commissie achtte do door den heer De Jciig gegeven verklaring, dat hij die wetenschap had uit inlichtingen, verkre gen bij zijn navraag voor de Handelsblad- artikelen, niet onaannemelijk, te meer waar hoegenaamd niets was gebleken van kwade trouw. Dat de door den heer De Jong op dat kaartje in uitzicht gestel de hulp slechts bedoelde den weg te wijzen in de verschillende ministerieele beschikkingen, is ook aannemelijk, daar het niet duidelijk is, welke andere hulp de heeV De Jong zou kunnen verleenen ten opzichte van. consenten ivoor vee waarbij hij in geen enkel opzicht be trokken was. Allerminst echter keurt de commissie de handelingen van den heer De Jong goed* Zij verklaarde uitdrukkelijk in haar uitspraak, dat de heer De Jong bad be lmoren le bedenken, dat een man van zijn positie niet te gemakkelijk mag zijn in liet zich beschikbaar stellen voor het inwinnen van inlichtingen, die op par ticuliere Irausacties invloed kunnen heb ben. De heer De Jong is stellig ie gemak kelijk bereikbaar geweest voor de perso nen, die een beroep deden op zijn hulp vaardigheid. Maar tusschen het erkennen van dc juistheid dezer kritiek en het veroordeel en van den betrokkene wegens misbruik van zijn publieke functies ten bate van zich zelf of van anderen is de afstand groot. De vergadering toonde haar. bijval met die woorden. P-rov, brooldcommissie in Zee land. Do minister van landbouw heeft her benoemd tot lid der Provinciale Brood; oommissie in Zeeland, den heer J. W. Wagtho, to T h o l e n|(St.ef Graan uit de O'.ekraj ine. Het Hbld. meldt, dat van Duitsche zijde aan de Vereeniging voor Zaadnan- delaren is medegedeeld, dat Duitschlamf voor den aanvoer van zaden belangrijke compensaties zal kunnen gfeven, ook gfaan (uit Oekrajine). Ten slotte nog de waag of de neer De Jong aan den heer X. geloond heeft hel antwoord van den Minister v_n L. N. en H. op een officieel schrijven, «lat hij tot den Minister gericht had in zijn hoedanigheid van aanstaand voorzitter, der Rijkscommissie van Toezicht op de Peul vruchtenvereeniging. De commissie heeft verklaard tot de overtuiging te z'ijn gekomen, dat het briefje van den Minister, hetwelk !n han den is gezien van X, niet was bovenbe doeld antwoord, maar wel het ontwijkend en niets zeggend antwoord op een vroe ger particulier briefje door ien heer De Jong tot den Minister gericht op een oogenblik, toen de Rijkscommissie vog niet in het leven was geroepen. De heer De Goede valt de conclusie der commissie op dit voor de beoordee- ling van de geheel© zaak zeer belang rijke punt aan en betoogt dat het be doeld ministerieel schrijven het antwoord was, door den heer De Jong ontvangen op den 29 Sept. aan den .Minister gezon den officieel en brief. De commissie betoogt na uitvoerige be spreking, dat dit onwaarschijnlijk is^ in verband met verschillende andere data. genoemd in de getuigenverklaringendat <Ie inhoud van de brieven daar «ook niet mee overeenstemt, en dat bij liet departe ment van Landbouw niets van een ant woord op den brief van 29 Sept. bekend was. Wat de heer De Goede tegen «ie conclusie aanvoert, houdt geen .teek wat ook wel yerklaarbaar is, daar hij de getuigen niet heeft gehoord, en wellicht zelfs de stukken niet heeft giekend. Uit Middelburg. - Morgen komt wijk M aan de beurt voor het in ontvangst nemen der iukwar- tieringsgelden over Januari. - De tweede uitvoering' van de coö peratie „de Vooruit" was gisteren nog jdrukker bezocht dan Maandag1 en de Jaanwezigen gaven blijk, met het door ,Lcs Infatigables" vertoonde zeer inge nomen le zijn Bij oen aanvang' werd door dén heer Le Granse, namens „Excelsior" en de „Volkstem" en door jongjuffrouw Blok- poel, namens de Kleine Stem aan de feestvierende coöperatie een bloemenhul de gebracht. Na het optreden van het trio De Cleir overhandigde de heer Francois namens het personeel van de „De Voor uit" een fraaien ruiker aan madame De Cleir, de medespelende acrobate, Ier- wijl de heer J. Onderdijk namens „De Vooruit" aan het geheel© gezelschap een groolc n lauwerkrans aanbood, waarbij hij er op wees ,dat het "(ezelschap zijn naam van ,,onvermoeiden" alle ebr aan doet. -r „Onze conclusie, zoo eindigt de com missie, was en is nog, dat do heer De Jong onvoorzichtig heeft gehandeld, en dal bovendien een man van zijn positie zich niet aldus had moeten beschikbaar stellen voor het geven van de meer be doelde inlichtingen, welk een en -ander •ij dan ook duidelijk in dp uitspraak hebben doen uitkomen; maai* daarente gen dat van kwade trouw van den heer De Jong of van eenige oneerlijke han deling, welke ook, niet is gebleken. Waar dus elk bewijs van kwade trouw of on eerlijkheid ontbreekt, moest onze uit spraak zijn zooals wij haar hebben ge formuleerd. Zijdelings was le versfaau ge geven, dat do heer De Jong zijn positie had misbruikt om zich te bevoordeeien. toen daarvan niets hoegenaamd was ge bleken, was dit inderdaad', een rehabili tatie." De Unie-Lib. Kamerclub voegt hieraan toe Dc club heeft in 1916 uit den aard der zaak de uitspraak van haar vertrou wensmannen aanvaard. Zij moet ook thans die uitspraak en hot nader Rapport voor hun verantwoording laten. Hernieuwde behandeling der zaak moet, naar het oordeel der club, aan anderen worden overgelaten. Elk nader onderzoek waardoor het volle licht der openbaar-, heid over allo bijzonderheden komt te schijnen, zal haar welkom zijn NEDERLAND EN DE OORLOG. Onze Gasten In den Duitschen Rijksdag gaf een ver tegenwoordiger van het ministerie van bui toni andschen zaken uiting aan den diep gevoelden dank jegens alle officieele en niet-officieele kringen in Nederlanjd die betrokken zijn bij de verzorging ran hier. le lande gastvrijheid genietende Duitsche burger-gevangenen uit Enge and. Uitdeg'racht bij de Vlissingsche brug l h i e r is hedenmorgen hei lijk van n 17-jarige dienstbode opgehaald. De oorzaak van het ongeval is onbekend. Door de keurmeesters van vleesch. is procesverbaal opgemaakt legen, den slager M. J. C. die vleesch verkocht voor f 2, terwijl de maximumprijs' f 1.38 is. Uit Z u i d-B e v e 1 a n d. De Sf. Crt. no. 18 bevat dè sta tuten van de Zuid-iBevelandsche Schoen makerspatrooosvereeniging te Goes. De heer A. Echbardt, lid yan den gemeenteraad te N i s s e .heeft door ver-i trek uit de gemeente ontslag als zooda-« nig genomen. Dinsdag hield de coöp. Boeren (ecu- bank ie K a p e 11 e haar zesde alg. ver gadering. Uit de rekening bleek dat ont vangen en uitgegeven was f 103.990,34, Dc b.dans gaf aan in actief en passief r 56.621,07. Uit het verslag van den toestand der recniging bleek, dat het ledental van 72 tot 79 gekLommen is. Op de spaar- bonk nadden 86 inlagen en 70 uitbeta lingen plaats. Het aantal Spaarders is ge klommen tot 90. Op 31 Dcc, was op de Centrale Bank geplaatst f 29.238,20. De lieer Joz. de Jager Az. werd als bestuurslid herkozen. Als lid van den Raad van Toezicht werd herkozen de heer P. Nijsse. Als plaats very, bestuurs leden werden herkozen de heeren J. Tollenaar en P. Staal Jz. Het salaris -ui den kassier werd vastgesteld op f 200 De aftredende kassier, de heer W. A. C. Sehvier, werd als zoodanig herbenoemd. I)e rente voor spaargelden werd vastge steld op 3 pCt., voor voorschotten op 41/3 l'Ct. met dezelfde bepaling als ver leden jaar. Uit Tholen. In de Dinsdag gehouden vergadering van den Raad van 6 che rpenis'se werd afwijzend beschikt op het ver zoek van Joh. van As om schadevergoe ding 'vc^r de aan zijn schip do-ar het spuien toegebrachte schade. Op liet schrijven van Gedep Staten inzake de jaarwedde van het hoofd der school werd besloten niet aan den wensch van dat collego te voldoen op grond, dat zulks reeds vroeger is geschied. Het gemeente huis z?l telephonisch warden aangeslo ten en in de behoefte aan kasgeld zal worden voorzien door het aangaan cenes geklleening van T 3000. Uit Zeeuw sch-Vïaanderen O. D. Te Waterland kerk je had Dinsdagmorgen omstreeks zeven uur een drie jarig meisje van den landbouwer A. Slur ut het ongeluk in een pot heete melk te vallen; deerlijk verbrand aan de dijen werd de kleine door de moeder opgenomen. Mei ingang van 26 Febr. ia hei verbod van uitslag van idle ten uitvoer

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1918 | | pagina 1