MIDDELRIRGSCHE COURANT No 37. Woensdag 13 Fsbpuari 1918 163° Jaaryaag. Abona. pr ij s per kwartaal in Mid delburg en bij de agenten in VUssinjgen en Goes f 1.55; per past f1.75. Advertenties 20 cent per regef. Bij abonnement veal lager. VaijüReberichten en dankbetuigingen fan 1—7 regels f 1.50. Bovtnswmae nd verten tiep*ijrtm werdeM met 20 toezag verhoogd kameroverzicht. Tweede Kamer. Zitting van Dinsdag. Als er met 't is een oud» opmerking maar ze komt nu van zelf naar boven als er niet zooveel partij-politiek in de ^onderwijskwestie zat, dan zou er over de onderwijzerssalanssen wel niet meer gesproken, worden dan over d» bezoldi ging van andere groepen amhtenaren Maar nu is 't verschil merkwaardig. Iloer veel uren zqu de nu zittende Kamer we] aan dal onderwerp gewijd hebben? Eerst kwamen de telkens terugkerende opf merkmgen bij de begrootingen om aan te dringjen op verbetering in de salarissen der onderwijzers; toen werden een jaar geleden eenigé fittingen gewijd aan hel .voörstelf-Marc.hant c. s., dat de Minister met ter bekrachtiging aan de Kroon voordroeg. £tu heeft de Kamer al drie izittingjen besteed aan het règeeringsf- ivoprstel daarover, en nu eindelijk het zoover gebracht dat de Minister zal kunnen beginnen op de algemeene be schouwingen te antwoorden En dan wacht ons nog' het voorstel-L'ohman c.s betreffende de jaarwedden der bijzon dere onderwijzers. Of hetgeen nu in drie zittingen ge zegd is over het regeeringsvoorstel'wer- kelijk drie zittingen waard fs? De onder wijzers zelf zullen de eersten zijn om toe te geven dat het, Wat h u n belangen betreft, wel korter had glekund. Dat bijv. de heer Van Wi ij' n e r gen gister efen groot deel van zijn rede wijdde aan 'een bestrijding van de vergoelij kende opmerkingen van den heer Troel stra over de onderwijzers-agitatie, ging al even ver langs 't onderwerp van debat heen als het betoog van den heer L o h- man dat zijn voorstel niet in strijd is met het compromis. Fn "als we lezen hoe de heer Van Wiijmberg'en uitroept: "Welnu thans kunnen de leiders der onderwijzers-! vereenlgingen zien wie degenen zijn, die den onderwijzers dé verhoogingen ont bonden", dan voelen we daarin een verkiezingSargument, dat heusch wiel bui ten de. salariskwestie kon worden ge houden. ."We zullen- in afwachting van het antwoord heden van Minister Cort van der Linden, kort zijn. Van rechts heeft de "Minister steun gekregen van de heeren v. d. Molen, v. Wijn béng en' en L ohm an. De heer De Geer had had bezwaar tegen den nivelleerenden invloed van het regeringsvoorstel Hij zou het liefst aannemen het amende-' mentiKetelaar falgémeen f 100 verhoo- gjng) en 'daarnaast het onfwerp-Lohmam betreffende de bijzondere onderwijzers. Maar hij erkende dat de kansen van laatstgenoemd ontwerp niet goed taan, en zou daarom voor het regeerings- voorstel stemmen. Van links sprak nog de heer Ger hard die 'nog eens herliaaldé (lat dit ontwerp op de slechtst denkbar» ma- «ïier in den misstand tracht te voorzien HU SïIUIH HET WONINGCONGRES. Nadat gisteren ook de overige praead- viezem waren besproken, heeft het Con- grens onder langdurig applaus de volgen de conclusies aangenomen Het WioninghCongres, overwegende, Jat uil de uitgebrachte praeadviezen en de gehouden besprekingen, is pbleken, 'lat de reeds in 1914 bestaande achterstand in den bouw van volles- en middenstands' woningen gedurende 'den' oorlog1 in hoo- ge mate is Verergerd en zich tot een noodtoestand heeft ontwikkeld, dpi deze noodtoestand mei den djag bedenkelijker afmetingen aanneemt, dal hij tot een na tionale ramp dreigt te worden, wanneer na de demobilisatie de uitgesteld^ huwe lijken worden voltrokken, en de bij hun ouders ingetrokken jonggehuwden en de getrouwde gemobiliseerden opnieuw of voor hel eerst om een woning vragen spreekt-als zijn overtuiging uit De toestand der volkshuisvesting is van dien aard, dat onverwijld maatregelen moeten worden genpmen om een vererge ring te voorkomen. De tol lieden van regeer ingswegje ;>e troffen maatregelen zijn onvoldoende Hel is noodig, dat met den meest moge- lijken spoed een r ij k s d i e n-s t voor vi e vökksh nis ve s t jngworde ingesteld, waar alles wal de volkshuisvesting betreft, samen komt en waaronder de woningin- iipecteurs onmiddellijk resprteeren Deze dienst neme, In het volle besef, dat hier een ernstig volksbelang met kracht moet worden behartigd, hel initia tief tot alle maatregelen, die daaraan be vorderlijk zijn en verkrijge hiertoe zeer ruime bevoegdheid. Noodig is, dat van overheidswege ge zorgd wordt voor een voldoenden, en snel len aanbouw van volks- en middenstands^ woningen, (huurgrens overeenkomstig de Iluurcommissiewet). Van regeeringswege worde be paald h e t a a n t a I woningennaar imur- lclasen verdeeld, dat in elke gemeente binnen een vast te stellen termijn iQ&et worden gebouwd. Aan de gemee-ntc worde de ver plichting opgelegd, om voor den bouw van hbl genoemde aantal woningen zorg te dragen hetzij door den vereenigings- bo-uw te bevorderen, hetzij door zelf te bouwen, hetzij door hot particulier initia tief le steunen. Eveneens worde zij ver plicht hiervoor de noodige boumerrzi- nen beschikbaar te stellen. Ter verkrij ging daarvan worden de formaliteiten voor onteigening vereenvoudigd. Van regeeringswege worde alles gedaan om de verplichte totstandkoming der wo ningen, binnen redelijken lijd t»' verze keren, zoo noodig worde van rijkswege gebouwd, waar dit van gemeentewege dreigt niet te geschieden. Verboden worde het willekeurig slao pen of voor andere doeleinden in ge bruik nemen van, woningen (o. a. even tueel door wijziging van het on.twerp- h uuropzeggingswet.) De bouw door gemeente of vereeniging wforde mogelijk gemaakt door het verke nen van bijdragen ouder niet oe- lemmerende voorwaarden, in hel tekort der exploitatie als regel 00 pel. en zoo noodig 100 pet. daarvan,, met dien verstande, dat dp gevolgen, van die abnormale bouwkosten voor de gemeen ten en de vereenigingen zullen worden opgeheven, zoodra met normale bouw kosten kan worden, gerekend. De regeering zorge voor een goede dis tributie van de aanwezige bouwmate- alen. Tegen ongemotiveerde prijsopdrijving dienen krachtige maatregelen genomen te worden. Voor zoover deze bouwmaterialen niet in voldoende hoeveelheid aanwezig zijn terwijl productie in ons land mogelijk is, orde deze met alle beschikbare midde len bevoraerd, o. a. door het verstrekken van brandstoffen, of daarin ingegrepen, en worde deze zoo noodig zelf djpor dp regeeriug ter hand genpmen. Ook ten op zichte van den aanvoer van materialen uit het "buitenland worde aldus te werk gpgaan. Aan dezelfde eis eken, die vóór <len oorlog aan een woning, in verband met plaatselijke omstandighedenj behoor den te worden gesteld, wordjp vastge houden. Vereenvoudiging, die op verlaging van den woningstandaard zou uitloopen, /ij uitgesloten. Ten einde bezuiniging te verkrijgen, worde naar eenheid van onderdjeelen ge streefd, die niet mag worden gezocht ten koste vim de architectonische waarde dei- woningen. Ten behoeve van den verplichten wo ningbouw worde van rijkswege vrijstelling verleend van voorschriften van bouwver ordeningen, voorzoover deze door het oit- eenloopen hunper bepalingen de uitvoe ring van van rijkswege goedgekeurde plannen beletten. Bouw van noodwoningen worde slechfs in gevallen van uiterste noodzakelijkheid toegepast, d. w. z. wan neer hel voor alles op onmiddellijke voor ziening aanjvomt. In alla andere omstan digheden verdient den aanbouw van nor male woningen de voorkeur. Waar noodwoningen worden gebouwd en andere maatregelen tot tijdelijke huis vesting worden gen,omen (als het weder in gebruik nemen van onbewoonbaar ver klaarde woningen) geschiede dit over eenkomstig regelen, van regeeringswege te stellen. Aan gemeenten, waar in arbeiderswo ningbouw geschoolde krachten ontbreken en waar geen vereen i ging werkzaam is die zich de medewerking van zulk. een krachth eeft verzekerd, worde voorlich ting verleend. Dit geschiede door nevoeg de architecten overeenkomstig een rege ling daartoe in overleg met de betrokken architectcuvereemging te treffen. De. erkenning van woninjg- b o u w v e r c e n i g i n ge n, worde vereen voudigd en bespoedigd^ Alle vertragiug bij het aanvragen van toelating _cn voor schol ondervonden, worde uit dien weg ge ruimd door centralisatie van allés val daarop betrekking liecft bij het >egee- ringsburcau. Voor zoover tot ïitvoering van bovengenoemde maatregel noodig. worde langs wetgovenden weg ^daarin voorzien. Met het ineme» der thans reeds uitvoer bare maatregelen worde geen oogenblik tijd verloren; hel is zaak, lab mei -len grootsten spoed wordt gewerkt. Voor 'oo ver maatregelen thans npg liiet uitvoer baar zijn. dienen zij volledig «te wor den voorbereid, ppdat zij, zoodjra dje, mo gelijkheid zich daartoe voordoef, kunnen worden genomen. Daarna werd overgegaan tot de stich ting van de Vereenjging Instituut voor Volkshuisvesting, een njeUwe vereeniging dip ziclj teil doel stelt het verzamelen en verspreiden van kennis omtrent de vraag stukken, die op do volkshuisvesting be trekking hebben en, het bevorderen van samenwerking lusschen hen, die >p het gebied der volkshuisvesting werkzaam zijn. m DE ZAAK-DE JONG. Naar de N. R. Ct., verneemt, heeft de Unie-Liberale Kamerclub de zaak-De Jong reeds sedert eenigen lijd wederom ter hand genomen. Zij heeft zich thans gewend tot de heeren de Meester, Ilubrechl, Rink, Foclc en PaLijn, die over deze zaak een-verslag aan de club hebben uitgebracht, met het verzoek haar spoedig te berichten, welk»? mededeelingen zij aan de club hebben te doen, naar aanleiding van de gegevens, dcor den heer de Gopde in zijn open brief aan het Senioren-convent gepubliceerd. De heer Dc Jong neemt inlussohen aan de werkzaamheden der club geen deel. Voorls meldde men ons hedenmiddag uit Den Ilaag: Naar aanleiding van den open brief van Ilug-v de Goede, secretaris der Peul- "vruchlenvereenigiug, aan hel Senioren convent der Tweede Kamer inzake de quaestie-De Jong, hebben de voorzitters van de verschillende Kamerfracties zich hel dossier over deze aangelegenheid doen overleggen, hetwelk thans bij hen circuleert. UIT OOST-INDIÊ. Men seint uil Batavia aan de N. R. Ct.. Als resultaat van onderhandelingen, is er een overeenkomst getroffen, waarbij Nederlandscli-Indische schepen maande lijks twaalf duizend ton steenkolen' van Calcutta naar Colombo vervoeren en het Brilseh-Indisclie gouvernement in ruil daarvoor den export van twaalfduizend ton rijst uit Rangoon toestaat. De onder handelingen duren nog voort over het vervoer van vijfentwintig duizend ton steenkroi van Calcutta naar Bombay en Karasji in ruil v.o,or den uitvoer van vijf entwintig duizend ton Rangoon-rijst. nederland en de oorlog. Petroleum. De Minister van Landbouw maakt be kend, dat bon 9 der £tijks-Pelroleuradis- tributiekaarl geldig, zal zijn van 16 Febru- wenkiesrecht een vergadering onder voor zitterschap van mej mr. Anne Bolle, die zcide, dat de vergadering belegd is om een uiteenzelting le geven van de pro gramma's der verschillende politieke par tijen, ten einde aan de vrouwen gelegen heid te geven te kunnen beslissen bij welke partij zij zich moeten aansluiten, en zulks op grond van argumenten -en niet omdat een of andere mijnheer het aan raadt. De heer ,L. A. E. van der Leije verkreeg daarop het woord oui de bedoelde uit eenzetting te geven. Hij zei, niet ieder partijprogramma afzonderlijk le zullen be handelen, maar meer het ontstaan der politieke partijen in Nederland in de 19e en dc 20e eeuw. Allereerst zelle de spr. de verschillen uiteen uuschen clericalen en unfi-cleri «den, geloovigcn en paganisteu Al keurt spr. de verdeeliug, door den eminenlen staatsman Kuyper gemaakt, af, toch erkende hij, dal het doel werd bereikt uien hield de geLoovigen bijeen, zij het ook niet volledig, zooals de christen-» Sociali len bewijzen, die door hun be staan de antithese tot een valsghe leuze maakten. Nergens is de samenwerking lusschen kerk en staatkunde zoo sterk als hij de katholieken, bij de ultramont a nenai zijn er ook katholieken, die op staatkundig gebied liberaal zijn. De jongste wijziging iu de kieswet kun wellicht in dezen verandering brengen. De anti-re volutiomiairen zijn vooral tegen de scheiding van kerk en staat. Den schoolstrijd liet spr. ook in het kort de revue passeeren; de tijd zal moe ten leeren of de jongste grondwetsher ziening wijziging in dezen zal brengen, wat de vrijzinnige staatslieden verwachten. In de eerste helft van de 19de eeuw ontstond de strijd tusschen conservatieven en liberalen, met overwinning der laat- sten door de grondwetsherziening van 18-18. Toen de katholieken zich bij de tegen standers voegden, geraakten de liberalen in do miuderheid en in 1889 kwam het eerste coalitie-ministerie onder Mackay aan de regeering. Spr herinnerde vervolgens aan liet ont slaan der CIiristelijk-Historische partij, na- de vrij-antirevolutionnairen waren verdwenen. Spr ging nu na de partijen aan de andere zijde van den muur, aau de lin kerzijde van den voorzitter zittende Spreker wocs er kort op, wat de libe rale oarlij van af het begin van het koningschap deed; hoe zij eerst verdedig de het idee van „Laissez faire, laissez aller maar juist deze houding deed de sociaal-democratie ontstaan. Parlemen- heid vin 2 liter. Broodkaart De directeur van het Centraal Brood- kantooi maakt bekend, dat de broodkaart van het 41ste tijdvak Loopt van 14 tot en met 24 dezer. (St.ct.). De hospilaalschepen. De drie hospitaalschepen zijn gisteren morgen van Nieuwedicp naar Boston ver trok ken. Wegens het breken van een an kerketting van de „Zeeland" was het aandoen van Nieuwediep noodig gewor den) Voedselvoorziening van Suriname. Oificieel). Blijkens van den gouverneur van Suriname ontvangen draadbericht is de voedsolvoorziening der kolonie aan ernstige moeilijkheden onderhevig. De gouverneur liejeft Lhans de lusschen- komst der regeering ingeroepen om de bescln'Kkiiig te krijgen over een schip tot het aanvoeren van meel uit Argen tinië. De Nederlandsche bolsjevvik. In een onderhoud met de redactie der N. R. Ct. heeft de directie van de sigaren fabriek van der Tak Co. te Rotterdam medegedeeld, dat haar mede-directeur, de heer Kalkar, zich zeker niet met bolsjewikschc propaganda kan hebben in- gelaten. jen dal de gpheelc zaak zal blijken van onschuldige» aard te zijn. De bewering, dat de enkele miljoenen roebel, die in het bézit van den heer Kalker zijn gevonden', luit Finland bestemd uren voor de Vereenigde Hollandsche Sigarenfabrieken combinatie, waarvan de firma van der Tak deel uitmaakt spreekt de directie met beslistheid tegen. De firma heeft uil de betrokken lauden een oedrag le vorderen, dat daar ver b». neden blijft, en er is de directie overi gens niets omtrent de herkomst of» de bestemming bekend van de gelden, welke de hoer Kalker bij zicli zou hebben ge dragen, noch van een opdracht van dezen als koerier van den Finschen minister van buitenlondsche zaken Sir.ola Ut Hal n Piwiaifc, Uit Middelbmg. Gisterenavond hield de afdeeling Middelbard van den Ned. Bond voor Vrou ari af—5 Maart 1918, voor een hoeveel- -taire -sociaal-democratie volgde spoedig, met de S. D, A. P. als organisatie, naast welke echter ook zich vormde de D. P. en de beide sociale organisaties van christenen, nl. de Bond van christen- socialisten en de Christelijk sociale partij. Maar spr. keerde terug naar de oude liberale partij en schetste hoe zich* daar de geest wijzigde tot de, inmiddels weer verdwenen, radicalen zich afscheidden, later gevolgd door de vrij-liberalen en in 1901 door de vrijzinnig-democraten. Iii 1913 vereenigden zich de drie par tijen op het standpunt van algemeen' kiesre.-hl en deze concentratie heeft niet te vergeefs bestaan, want het algemeen mannenkiesreeht kwam tot stand en liet passief vrouwenkiesrecht eveneens Thans is het met de concentratie uit, en ook dc coalitie heeft afgedaan bij de evenredige vertegenwoordiging. Ten slotte ging spr. na de totstandko ming van den Economischen Bond, aan de democratie waarvan hij meent niet te moeten twijfelen; het Democratisch Ver bond; den Plattelandersbondde plannen om groepsbelangen te doen vertegen woordigende Christen-Democratenden Nationalen Bond van protestantsche kie zers, enz. De spreker had toen bijeen minstens 16 partijen; een voordeel is het, dat dit ,Elck wat Wils" geeft, vooral na de evenredige vertegenwoordiging tot partij- Leus dwingt. De parlijeu zullen hun beginselverkla- Agon echter moeten herzien, zooals ..de vrij-liberalen en katholieken reeds in con cept deden; ovferal woelt de veranderinL en iiel zal spreker niet verwonderen als dit jaar ons heel wat verandering in de politieke verhoudingen brengen zal Spr. ging nu na welke partijen iets over omvenkiesrecht in hun programma hebben staan,' en daaruit concludeerde hij, dat hel vrouwenkiesrecht binnen af- zienbaren tijd werkelijkheid zal worden. De presidente dankte den inleider voor zijn duidelijke uiteenzetting, waarna nog een opgewekte gedachlenwisseling werd gevoerd. Gisterenmorgen omstreeks kwart voor zes werden de bewoners van. de Turfkade en Nieuwe Haven gewekt door hulpgeroep. Het bleek, dat achter het Badhuis een militair in het water was gcloopen. Evenals Zaterdagavond W. II die toen te water liep, werd ook nu deze soldaat gereed dpor dje Belgische familie K., die mei een stoombootje in de kade aldaar ligjt. Het schijnt, dat deze soldaat, die onder weg naar het station was, gemeend iieefi dat achter het Badhuis de Stalionsbrug was, en de gebouwen aan de overzijde van de kade voor het station aanzag. 0— Vit Vlissingen. Gisteren zijn de boerinnen, die ge woon zijn haar boter bij winkeliers te Vlissingen af te leveren, weder mef haar boter verlrokkeu. Te Vlissingen is na melijk tot heden nog niet de hand gehou den aan de bepaling, dat boterproducen- tcn zich moeten laten inschrijven bij de noterverecuiging in Den Haag en bij pro ductie vin meer dan 5 K G. per week een garantie van f 50 moeten storten. Gisteren nu was een inspecteur der bo- terverceniging te Vlissingen aanwezig om deze bepaling te doen handhaven. Bovenstaande was ook oorzaak, dat geen l oter-noteering werd opgemaakt. Uit Watcher#». Daartoe uilgenoodigd door het be stuur van de afdeehng van den Vrijzinni gen Road le W e s I k a p e 11 e trad Dins dagavond in hel „Kasteel van Batavia" j^l- voor een niet talrijk opgekomen pu bliek - een 30 man was aanwezig op de heer ds. T. H. Siemelink uit Vlissingen om e» n uiteenzetting le geven van de Evenredige Vertegenwoordiging, den aan staanden stembusstrijd en van de begin selen van de Liberale Unie. De heer K Dekker, voorzitter van de afd van den Vrijz. Bond bracht den spr. dank voor ziju bereidwilligheid om daar- \oor nnar Westkapelle le komen. Tc Westkapelle is van een af- weerkanon, op den dijk, het koper ge stolen De daders of daders zijn onbe kend. o Uit Zuid-Be vela ad. - Door de politie te G o e s is bij twee winkeliers aldaar Maandag j.l- in neslag genomen 61 K.G. thee en 100 stukjes iwatta. De totale opbrengst van de door het gemeentebestuur van Goes verkochte loomen in de plantsoenen aldaar be draagt f 2709, zijnde ruim f 700 Doven het geraamd bedrag. Maandagavond vergaderde de raadi der igemeenle K r a b b e n d ij k e. De heer J. van Gorsel was zonder kennisgeving1 atr •Wezig'. Aan de orde kwam het voorstel van B. W». tot omzetting van de O I' school lot een school vo,or U. L. O en oproeping van een onderwijzer mei akte Wiskunde. In zijn inleiding \\ees de voorzitter er op, dat, nu een der ouderwijzer* weggaat en het aantal leerlingen van dien aard is, dat onder de tegenwoor dige omstandigheden geen zesde in zijn plaats zou worden benoemd, het de ge schiktste gelegenheid was, om over do lomzetting der school in een voor U. L. O te spreken Voor Krabbeudijké is dat noodzakelijk. Langs allen kant groei! en bloeit de gemeente. Wanneer nu met 5 onderwijzers zou moeten worden voortgegaan, zou de school achteruitf- oolc met 4 is er niet aan te denj- ken, daar dan een school verbouwing noodzakelijk zou zijn. We zijn nu In B. en W. gekomen tot een compromis/Een factor was, dat het de gemeente zoo weinig mogelijk geld moet kosten. Door een concessie le doen van spr.'s kant door genoegen te nemen met een uicu" we verordening op de schoolgéldheffing, kunnen langs dien v»eg de kosten wor den binnengehaald. Door geven en ne men zijn wij tot elkaar gekomen In B en W. is eenstemmig tot de omzetting besloten. De heer Vogelaar wees er op, dal het onderwijspunt altijd een verdeelpunt, geweest is in den anders zoo eenstem mige» raad In beginsel is nu eeu' middel gevonden ofn die klove te over bruggen. Onze plicht is, te zorgen, da! de O. L school voor wier zorgen wij gjesleld zijn, zoo goed mogelijk is, en Dék, als het lam, haai* peil te veiy- hoogen. Maar het gedeelte der burgers, dal met profileert van het onderwijs aan die school, hoeft er óok niet han mee te betalen. Zoo vlug mogelijk moet nu de schoolgeldheffing1 worden herzien. Voor verbetering van liet on derwijs zal ieder ouder der schoolgaanr de kinderen op de O. L. school iels over hebben. De heer Weststraie vroeg', ol het niet mogelijk zou zijn verder te gaan on de school om te zetten in een voor M. i U. L O Als Rilland, Waarde en Krniningen in dezen steun toezegden, dan leek hem dat niet duurder en meer deugdelijk. Verder vroeg1 hij, waarom als eisch akte Wiskunde was gesteld De Burgemeester bracht daarna in hel openbaar een oprecht woord van hulde aan dc Wethouders voor bun in genomen standpunt. Op de vragen van den heer West- strat»> antwoordde hij, dat in de toef- kom sl wellicht verder gegaan kan wolf den, doch dat de omstandigheden hel'

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1918 | | pagina 1