SI1DDËLBLRGSCHE COURANT. No 13. Woensdag 16 Januari 1918, I6ie Jaargang. BINNEliiAKS. IR %M sa Pro¥iE8li. Abono. prijs per kwartaal1 ia Mid delburg en bij de agenten in Vlissinlgen en Goes f 1.55; per post f 1.75. Advertenties 20 cent per regel. Bij abonnement veel lager. Familieberichten en dankbetuigingen van I7 regels f 1.50. Bovenstaande advertentieprijzen werden met 20o/o boeslag verhoogd. KAMEROVERZICHT. Tweede Kamer. Zitting van Dinsdag. burgemeesters, en financieclo nood der gemeenten, dat waren de drie onderwerpen djie gister ter sprake werden gebracht bij1 ide algemeene beschouwingen over de ber grooting van Binnenlandsclie Zaken. De heer Van der Molen heeft dat bioscoopgevaar toegelicht met feilen, die helaas maar al te waar zijn. Hij haalde) een statistiek aan volgen s( welke jn 250 bioscoopdrama's op het publiek werden losgelaten 97 moorden, 51 echtbreuken, 19 verleidingen, 22 ontvoeringen, -15 zelf moorden. Onder de spelers waren 170 dieven, 25 slechte vrouwen, 35 dronk aards, epz. De noodlottige gevolgen "daarvan zijn onmiskenbaar, niet alléén op de onvol- wassenen, maar toch bovenal voor hen. Telkens komt men te staan voor daden van lcinderen, die ze blijken te hebben afgezien van de dioscoopdrama's. Tegen een afweer van dat gevaar is art. 188 der Gemeentewet niet voldoende. Dal spreekt van voorstellingen in strijd met openbare orde en zedelijkheid, maar maakt geen onderscheid tnsschen ver tooningen voor volwassenen en kinderen. Ook met de circulaire van den Minister aan de burgemeesters kwam men biet veel veder. Èn toch moet naar de mee ning van den heer v. d. Molen de re geering ingrijpenLaat een commissie de bioscoopkwestie bestudeeren, was zijn advies. De heer IC 1 e e r e k o p e r waarschuw de echter tegen te groote verwachtingen van een ingrijpen in de bioscopen; zelf. Het gevaar voor de kinderen erkende deze spreker oolc, maar behalve dat hij het een voorbarige conclusie vond, dat het aanschouwen van de bioscoop-voor stellingen zelf de oorzaak zou zijn van misdadigheid, was z. i. een waarschuwing eer een prikkel tot nieuwsgierigheid dan een waarborg tegen het bezoek. De bioscoop is een nuttige uitvinding maar is geworden een voorwerp van winstmakerij. De gemeentewet geeft daar geen voldoende macht tegen. Bovendien kan niet cle burgemeester zelf keuren. Hij moet dat overlaten aan de politie, die naar spr.'s oordeel daar niet geschikt rooi* is. Het eenige middel ertegen is het ontwikkelen van den smaak van het pu bliek door goede voorstellingen. Minister Corl van der Linden bleef van meening, dat een keuring niet op den weg van de regeering liigt, maar op die der gemeentebesturen. Wat pp de ecne plaats gevaarlijk is, is het wel licht niet op een andere. Mocht werke lijk door een arrest van den Hoogen Baad arl. 135 der gemeentewet (verorde ningsbevoegdheid) niet bruikbaar zijn gé worden voor dit doel, zooals de heer Kleerekooper had betoogd, dan zou de Minister een wetswijziging overwegen, al erkende hij met den heer ICleerekoper, dat het voor de burgemeesters een moei lijke laak is om te beoordeelen waar de grens ligt tusschen het moreel® en het immoreele of het prikkelende tot mis drijf. Het beste leek den Minister, dat de ge meentebesturen verordeningen maken, die zicli "kunnen aansluiten bij plaatselijke toe standen. Dit beeft bovendien het voordeel, dat men verschillende proefnemingen zal krijgen, waar uit men dan de beste oplos sing lean kiezen. Voorts de burgemeesters. Dat de salarissen in 't algemeen te laag zijn, zooals de heer F 1 e s k e n s. gezegd had, kon de Minister niet direct toe geven. In veel gevallen is er een over vloed van bekwame sollicitanten, en bo vendien moet men bij" het salaris letten op de verschillende levensomstandigheden van bijv. een dorp in Brabant en een in Holland. Uniformiteit is volgens den Mi nister niet mogelijk. Ged. Staten kunnen de gevallen het best beoordeelen, maar wel wilde <le Minister gevolg geven aan den wenk van den heer v. B c r e s t e ij n om in deze eenige wenken, eenige leiding te geven. Van socialistische zijde, door de .Vo ren Kleerekooper en S c1 h a p e r wjas voorts aanmerking op de bencie mipg tot burgemeester van Sappomeer van een chr. historische terwijl de ge meente in meerderheid socialistisch is) De Minister hield vol dat de benoemde wiens familie in die streek woont, ze ker door de gemeentenaren zelf zou zijn aangewezen als dat recht hier bestond. Misschien niet door de sociaal den roera ten. Maar de gemeente ia niet in haar geheel sociaal-democratisch. Over den burgemeester van Giesert- Üam, wiens dwaze handelingen door den heer Schaper ter sprake waren ge bracht, vroeg de Minister geen paald antwoord te moeten geven. "Wal den financiéelén njood der ge meente aangaat, wees de Minister allereerst op, dat een regeling tusr* schen rijks- en gemeentefinanciën bij de Kamer aanhangig is. Hij hoopte dat die regeling nog dit jaar zal kunnen wor1- den behandeld. Een voorlO.opigie regeling is de» hulp die zou kunnen worden gegeven uit oorlogswinstbelasting. Die zaak moet ech ter geregeld worden bij een wet. Deze wordt thans voorbereid aan het Depar tement van Financiën. Ten slotte zijn nog aangehaald (lat de Minister den heer Hugenholtz ver zekerde dat het niet in zijn voornemen ligt óm tpt schorsing van het kiesreclit voor militairen over te gaan. Als- hij niet tot een andere regeling kan komen wil spreker aan zijn ambtgenooten van oorlog en marine nadrukkelijk als zijn meening te kennen geven, dat zoo ruim mogelijk gelegenheid zal moeien worden gegeven om aan het kiesrecht te vol doen, Er kunnen dan gevallen zijn, dat men niet aan zijn thans wettelijke ver plichting kan voldoen. De belangen van den dienst en van de marine kunnen het verhinderen. Maar spr. wil daar mee liever genoegen nemen dan een schorsingsbesluit uitvaardigen. Dit Is dus niet te verwachten. Melden w'e eindelijk nog dat de ont eigening ten behoeve van den verkeers weg bij de Gevangenpoort in den Haag na eenig debat met 47 tegen 16 stemmen "werd aangenomen. VERKOOP VAN WEST-INMt>. Hoewel het bericht dat de iteer Van Yollenhoven uit Amerika zou zijn terugge keerd met een aanbod van de Ver. Staten om onze "West te koopen, onmiddellijk is tegengesproken, bly'ft dat onderwerp aan de orde. In de mosgroene Amsterdammer" van Zaterdag j. 1. werd door een gewezen bestuursambtenaar van Suriname bepleit, dat het voor ons toch zoo verstandig zou zijp, om Suriname- en de andere Wi.- Indische kolonies van de hand te doen. We brengen er toch niets terecht, en het kost ons hoopen geld, zoo was dit oordeel. Maar in het denzelfden dag verschenen nummer van de oude Amsterdammer, werd door mr. B. de Gaay Fortman, oud' lid van het Hof van Justitie te Curasao de aandacht gevestigd op de groote belan gen die in de toekomst aan het bezit van dat eiland zullen zijp verbonden, als aan- leghaven op den weg naai* de kust van West-Amerika. en naar Indië, en als >or- Logshaven En in het terzelfder tijd verschenen nummer van „Ons Land" heeft mr. dr. C. T. Schoch onder het opschrift „Neer- land's Uitverkoop" een waardig antwoord, gegeven iop de beschouwingen in enkele Amerikaansche couranten over het aan knopen van onze West-Indische bezittin gen. Hij wijst er op dat Curasao ons «eni ge vaste punt is tusschen Nederland en Nederl. Indië; dat het eerlang een bruik baar station kan worden voor draadloo- ze telegrafie, een prachtige natuurlijke haven heeft, en het centrale distributie punt wordt voor alle petroleum- en haar nevenproducten. De „Bafaafsche" richtte er reeds een raffinaderij op. Bovendien is de exploitatie van den phosphaatmijn na 20 jaar rust weer her vat. En wat Suriname betreft, wijst deze schrijver op de steeds, stijgende cijfers van uitvoer. Het is waar dat dc kolonie ons ieder jaar geld kost, maar de schrijver merkt daarover op dat de Surinaamsche begrootiiig uitermate gedrukt wordt door de lcoslen van geleend geld, dat Neder land heeft moeten afschrijven als verlies, omdat het een Nederlandsche speculatie in Surinaamsche land- en spoorbouw be trof. Het werkelijk tekort in de koloniale huishouding-is een gevolg van groote cul tuurziekten, waarvan do kolonie thans aan 't genezen is. We behoeven hier weinig aan toe te voegen. Zelfs voor hen die waardigheids- overwegingen in dat opzicht larie vinden, die alben naar dat tekort op de be grooting kijken, zullen toch ook 'wel mo gen overwegen, dat het in dezen tijd van veranderde omstandigheden buitengewoon gevaarlijk is, iets af te slaan omdat het op 't oogenblik gteld kost. Met voldoening zagen we in dc toelich ting Lot de dezer dagten verschenen be grooting van Curasao, dat onze regeering er ook zoo over denkt. In het bijzonder vestigt de Minister de aandacht op de „dringende noodzakelijkheid" om dp van overheidswege ter hand genomen werken en andere voorzieningten voor het aantrek kelijk maken van de haven van Willem stad voor -de groote scheepvaart krachtig te doen voortzetten, „De overtuiging dat Willemstad een belangrijke plaats onder de wereldhavens zal innemen, wint hoe langer hoe meer veld", zoo schrijft de Minister. DE COALITIE VERBROKEN. Als officieele 'mededeeling van de Chrisu lelijk-Hi&torische Unie meldt „De Ne derlander": Daar van verschillende zijden bij voort during, de -bewering wordt gehoord, dat de vroegere .slembus-coalitie van de Chris tel ijk-Historischen met de Roomsch-Ka- tholieken en de Antirevolitionnairen nog steeds bestaat, heeft het Hoofdbestuur der Unie mij gemachtigd openlijk het volgen de mee le deelen: 1. Hel hoofdbestuur is van oordeel, dal de vroegere bovenaangeduide stemj- bus-coalitie met de nieuwe kieswet onver- eenigbaar is. 2. Het acht zich evenwel niet bevoegd dat punt zelf te beslissen, daar alleen de Algemeene Vergadering der Unie daartoe bevoegd is. 3. Het is niet voornemens aan die Algemeene Vergadering eenig voorstel te doen tot voortzetting van een vroeger be staan hebbende stembus-coalitie, of het aangaan van eene nieuwe. (w.g.) H. Verkouteren ECONOMISCHE BOND. De „Tel." wist mede te deelen, dat mr. dl*. Van Zijst het voorzitterschap von den Economischen Bond zo,u hebben neergelegd. Het „Utir. Dagblad" meldt echter, dat. mr. Van Zijst wel voor het voorzitterscliap aangezocht geworden is, maar nimmer dit voorzitterschap heeft aanvaard. De heer Van Zijst is alleen lid van het hoofdbestuur van don Economi schen Bond en zal dit ook blijven. Als voorzitter zal optreden de advoeaat- geueraai bij den Hoogen Raad mr. A Tak. BE DROOGMAKING VAN DE ZUIDERZEE. Naar de „Tel." verneemt wordt er in politieke kringen niet meer op ge rekend, dal het wetsontwerp van Mi nister Lely tot droogmaking van de Zuiderzee in de eerstvolgende maan den zal worden behandeld. Het plan heeft bestaan hel ontwerp in het be gin van dit jaar af te doen, maar de loop van zaken is zoodanig geweest, dat behandeling in dit voorjaar hoogst" twij felachtig is geworden. DE NEDERLANDSCHE KOOPVAARDIJ VLOOT. Uit den in de Staatscourant no 12 op genomen vergelijkenden staat van; de Ne derlandsche koopvaardijvloot blijkt, dat die "loot op 31 Dec. 1916 telde 786 schepen met een netto, inhoud van 2.152.681.49 Më; op 31 Dec. 1917 800 schepen met een inhoud van slechts 2.126.718.81 M». Hel aantal in 1917 verongelukte en ge sloopte schepen is 98 met een netto in houd van 175.581.70 M3; het aantal vaar tuigen, die in 1917 voor de eerste maal zeebrieven ontvingen. 112 met een; netto inhoud van 149.105.40 M?. TEGEN DE TUCHTELOOSHEID. Het onderstaande manifest wordt dezer dagen door de Tucht-Unie verspreid en door de zorgen van het departement van binnenlandsclie zaken in alle gemeenten in Nederland aangeplakt. Aan alle ouders in "Nederland. De tuchteloosheid en de verwildering van de Nederlandsche jeugd nemen on der den invloed der omstandigheden toe; baldadigheid en straatschenderij oefenen een zekere bekoring uit; wetten, veror deningen en voorschriften worden uit het oog verloren; het aantal misdrijven en kleinere vergrijpen vermeerdert met den dag; de kindercriminalitcil breidt zich uil. Aan de ouders is de taak, daartegen op te treden en er zich met alle kracht te- >n te verzetten. Wij doen een beroep op hen om paal ten perk le stellen aan de verbastering van dc zeden bij hunne kinderen, door liet 'olgewde in acht te nemen 1. Stelt uwen kinderen door uwe eige ne levenswijze een voorbeeld ten goede. 2. Leert hun hot eigendom en dc vrij heid van anderen te ontzien. Houdt hen van de straat, vooral op die uren bij duisternis en onlijde, waarin de gelegenheid en de verleiding tot onze delijkheid, diefstal en andere misdrijven en vergrijpen, het grootste zijn. 4. Veriiicdt hun te vloeken, alcohol te gebruiken, te rooken, slechte zedenbe dervende tooneél- bioscoopvoorstellin gen te bezoeken en onzedelijke boeken te lezen. 5. Houdt liun do onbehoorlijkheid van baldadigheid en straatschenderij duidelijk voor oogen en zonder ophouden. 6. Leert hun het gezag en de overheid te eerbiedigen, en spreekt daarover nooit in hun. bijzijn met geringschatting, veel minder met minachting. 7. Geeft uwen kinderen voortdurend bezigheidzendt lien voor ontspanning zoo mogelijk naar speelterreinen, sportvelden, leeszalen enz. Ledigheid is de\ duivels oorkussen. 8. Stelt hen in de gelegenheid, gloede toespraken aan te hooren en in zich op te nemen van godsdiensligen, opvoedkun digen en zedelijken aard. 9. Zorgt, dat uwe bevelen, voorschrif ten en waarschuwingen ook worden op gevolgd. Bestraft de on willigen en de nala- tigen. 10. Verzuimt niet, in uw gezin al dat gene te doen en te bespreken, dat strek ken kan om de goede vruchten eener de- geLijke opvoeding niet te doen verloren gaan, maar veeleer te doen toenemen. 11. Bevordert in uw huis orde, net heid en reinheid; verzet u met kracht tegen elke verwildering, ook al kost u dat ouder de bestaande omstandigheden vaak zeer veel moeite. 12. Voorkomen is beter dan genezen en bestraffen. NEDERLAND EN DE OORLOG. De „Nie uw-Am ster dam." Bovengenoemd s.s. is vannacht van Rotterdam naar New-York vertrokken-met 1500 passagiers aan boord. De „WestpoIder". De „Westpolder" was, naar uit nadere berichten blijkt,* op weg vanRotterdam naar Engeland om kolen te halen1 voor de regeering. Volgens mededeelingen door de di rectie van de maatschappij „Westpolder" uit Scheveniügen ontvangen, had men aan boord van de „Weslpolder" 's nacht plotseling een knal gehoord, waarna het schip onmiddellijk was gezonken. Dc be manning was overboord gesprongen; en twaalf der drenkelingen hadden een boot weten te bereiken, die door de ontplof fing waarschijnlijk over boord was ge slagen. Stuurman Benckhuizen was in óe boot gestorven. De geredden verblijven nog le Sche- veningen, waar ze uitgeput en van- kpude verkleumd in een hotel zijn onderge bracht. Hel zijn: de kapitein Joh. Witte, de timmerman J. D. Stolz, de matrozen' F Rodenrijs. A, O versier, II. W. v. d. Lijst, P. dó Groot, de lichtmatroos M. W. van Veen, de le mach. B. v Velt- huysen, de 2e mach. M. A. Sigmoud, de donkeyman L. Verhagen en de stokers G. Timmermans en Ph. Starrenburg. Vermist worden de 2e stuurman C. W. Zethovcn, de lichtmatroos D. Wilden- boer, de lok H. Coumouw, de bediende A. P. H. van El'swijk en de stoker L. de Groot. Uit Middelburg. De brands tof fenoommiss ie alhier bericht, dat omtrent den uitslag van het onderzoek van het Rijkskolendistribu- liebureau betreffende grove onregelmatig heden, the volgens geruchten zouden heb ben plaats gehad bij de distributie hier van brandstoffen, het volgende kan wor den meegedeeld ten eerste, dat er van beweerde ver duistering van kolen door derf heer A. Bliek, toen ter tijkl lid van de brandstof- Fencommissie, geen sprake is; ten tweede, dat hij echter als lid dier commissie zijn belangen als, kolenhande laar heeft gediend op een wijze, die niet toelaatbaar was, ten gevolge waarvan hij door genoemd Rijksbureau van kolen is uitgesloten geweest van 15 December 1917 tot 15 Januari 1918; ten derde, dat bet lid dpr commissie, den lieer A. L. Delzenne, die bij deze geruchten ook in minder gunsligeJi zin werd genoemd, geen enkele blaam treft. - Zooals üjl een advertentie in dit blad blijkt, is in onze ge ineen te een adresbureau opgericht ten behoeve der particuliere ziekenverpleging. Het bureau wil deskundige, betrouwbare hulp ven- schaffen, in de eerste plaats- aan de zie ken die niet in ziekeninrichtingpn zijn opgenomen. Wel was men hier, ook tot dusver, niet van goede hulp verstoken immers zijn in de stad een voldoend aantal zusters gevestigd doch hei ver krijgen van tijdige, geschilde hulp kostte dikwijls veel moeite en t,ijd, doordat dp eene zuster om wie hten zond, reeds in 'verpleging was, een tweede zich b.v, niet voipr machtverpleging beschikbaar kon stellen, een derde weer juist met vacan tia afwezig Was, onz. Menigeen die aldus op een zuster is uit geweest, zal zich al de teleurstelling herinneren, aan zulke tochten verbonden, zonder nog te spre ken van de zieken zelf die van dezen toestand zeker wel liet meest de nadeelen ondervonden. De afdecling Middelburg van den Nted^ Bond voor Ziekenverpleging heeft ge tracht hierin veVbelering ie brengen en vond daarbij alle belanghebbenden bereid hare pogingen to steunen. Zo» is het Adresbureau ontstaan, als. stichting van de afdeeling Middelburg van den N. B. v. Z., doch onder een eigen commissie van beheer. De hier gevestigde zusters, hebben zich allen bij het bureau aangesloten, over tuigd als zij moeten zijn dat liaar werk, bij een goede regeling en verdeeling, nood zakelijk productiever moet worden. Vooral ook is bet te waardeeren, dat de genees- heeren hun krachtige medewerking heb ben toegezegd, omdat do,or hen de behoef te aan zulk een instelling in onze gemeen te het best kan worden beoordeeld. Het Adresbureau slaat in verbinding met de gelijksoortige bureaux van den Ncd. Bond voor Ziekenverpleging te Rot terdam, Den Haag enz., waardoor spoedi ge hulp van elders is Verzekerd, ingeval hier ter stede eens geen zusters beschik baar mochten zijn. Voor het vervolg zullen nu aile aan vragen voor particuliere zusters bij het Adresbureau worden ingewacht, en daar worden behandeld. Het Bureau is gevestigd ten huize van mej. M- Callenfels, fcjecrelarissC van het Adresbureau, Londensche leade II 65. Na ontvangst van een telegram van' de politie alhier is door de marechaus see te Rosendaal aangehouden -en naar hier overgebracht een soldaat! der gre nadiers, die zich op 1 Januari alhier aan diefstal van een rijwiel schuldig maaktje. Na verhoor en opgemaakt proces-verbaal is de man, die volledig bekende, aan de militaire overheid overgeleverd. Gisterenavond werd in Holfel Beige aan de Stationsstraat alhier een ruil in geslagen door zekeren J. Hij werd door de politie aangehouden, die wegens ver- nieting en dronkenschap tegen hem proces-verbaal opmaakte. Bij de-politic is aangiftfc gedaan van diefstal van 50 liter petroleum uit een loods op het stationsemplacem'ent. 'Uit Vlissingen -- Evenals de drankbestrijdersvereeni- gingen te Middelburg, hebben thans ook de zusterverecnigingen te Vlissingen besloten een krachtige actie te voeren ter besparing van het graan verbruik, dooi* aan H. M. de Koningin te verzoeken het .graan dat nog aanwezig is, vooral niet le gebruiken ter vervaardiging van alcohol- Ten eerste wordt daardoor bereikt, dat het broodkören werkelijk wordt gebruikt, waarvoor het bestemd is, nl1. voor de voe ding van den mensch en wordt daar door tevens medegewerkt aan de bestrij ding van het alcohol-misbruik. Aan den Boulevard Bankcrt te VI i s- s in g e n is hedenmorgen weder een mijn aangespoeld. U i t 2 u i d-B eveland. Hedenmorgen is een mijn gespron gen te Borss-ele, nabij de zgn. direc tie-keet. Het was een van de twee aldaar aangespoelde mijnen, eenheele groote. Na met de ebbe te zijn weggedreven, was zij met den volgenden vloed weer voor den wal gekomen Een lange eraan bevestigde staaldraad had zich om een perkoenpaal gewoeld en gister lag het gevaarlijke voor werp te dobberen in de Schelde, vlak oor de woning van den waterbouwkundig opzichter. Dat deze en zijn gezin zich allesbehalve op hun gemak gevoelden, is te begrijpen. En die vrees Is gerechtvaardigd geble ken. Want hedenmorgen is de mijn ont ploft. Alle ruiten in de ambtenaarswoning zijn stuk; ook de lamp is sj.uk gevallen. Het polderhuis vlak bij de woning ligt voor een groot deel in eikaar. Een groot gat is in de steengloooiing gjpsjagen eb. een 50tal zware perkoenen werden afge rukt en ver over den dijk geslingerd. Br zijn geen persoonlijke ongelukken bij te betreuren. Ook in bet dorp werden verscheidene ruiten vernield. Hel lijk, dat bij Borsselo is aan gedreven, is door de politie van 's Heer- Arendskerke gehaald en zal daar begra ven worden. Do politie van Borssele had den drenkeling vooraf onderzocht. Hei lichaam was in 't geheel nog niet lot ont binding overgegaan. Het was iemand van waarschijnlijk ongeveer 20-jarigen leeftijd. Om het lichaam bevond zich een kurken zwemgordel, die moest stuk gesneden worden, om te kunnen onderzoelten, ol er zich ook iets in de kleerojj van den ongelukkige bevond. Hij had aan de pink zijner rechterhand een gouden ring. waar- 'n gegrift stond C. A In een van zijne broekzakken vond men een nikkelen sigarettenkoker, waar zich 4 vrouwenportretten in bevonden. 5 bank noten van een Engelsch pond en een enveloppe, waarop met inkt een oriefjö was geschreven. Op het portret /an een bejaarde vrouw stond üi 't Engelsch „Mag God U sparen en voor alle letsel bewaren" Uw liefhebbende moeder. Der by House, Sale, 3—7—15. Op de drie .overige was te lezen: „Van

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1918 | | pagina 1