JACQ. FRANK,
H. BLIEK,
H. J. KRUIJDER,Firn D. DE JAGER Jr
Advartentiën.
W Barentsen L?.,
Eerste Elaetr. Schoenmakerij
W. JÖ^IASSE,
SlooioolÉnst liie I,
ÖE JÖMG Co,
H. Pieterse,
TIMMERMANS en Familie,
e. L. CastenmlUer-De lening,
A. JOOSSE.
F. TAN DER MADE.
E. JANSE,
E. BarentsenLz,
D. van der Jagt.
Firma K. MEESTERS Jr,
Gebp. Steenlaiid,
J. J. DE VLIEGER,
j. i SfalMlsr,
C V. i t G T,
tapIsie-FÉiel
DE VOS-BEIJLIGER
J. P. D£ RIJK,
J. G. iüRRIHK
F. cl© Fagtep,
W. SOHONIS,
D. M. B@OM£,
in Bouwmaterialen,
J. A. v. d. Hopst,
L Bareuiaen en IcMgeaoott,
D. DEKKER,
L. LEIJNSE-,
F. Bopleijn,
JAC. C VERB AGE-DOL,
G. M. LoiÉijze en F. Uenesse,
Aü BON MARCEE,
JOH. L IE V ENI E,
Wed. S. LIEVEHSE,
H. BABBERS Co.,
A, C. J. VAN Bülerelf,
P. J. TA VENIER,
A. Leijnse,
Fiirwër"CTTKQ0¥AN,
J. A. Mo MaltMa9
G. J. KOOLI.
MAAS e$ DE GROOT,
u F. NOEST,
F. BUIS,
Mej. J. GEERVLIET,
liaansch generaal, herstelde in 1896-'97
het Ilili&ausch gezag in Erythre; Dewey,
Amcrik-iansch admiraal, overwinnaar in
den sL><> bij Manilla in den oorlog metj
Spanje; dr. W'ladow, leider der Boelgaar-
sche beweging in Macedonië onder hel
Turlcsche bestuur; groot-admiraal Hans,
opperbevelhebber der Ooslenrijkache
vloot; Manuel de Arriago, «le eers'te pre
sident van Portugal; Graaf Zeppelin; Jo
seph Hüévy, bekend orientalist; dr. Za-
menhoff, samensteller van het Esperanto;
Richard Otney, oud-minister van buiten-
iandsche zaken der Ver. Staten, die tegen
over Salisbury de Mouroeleer handhaafde^
ten opzichte van Venezuela; van Bissing,
Duitsch gouverneur-generaal van België;
vicc-admiraal Ivailer, Oostcnrijksch mi
nister van marine; Poetnik, Servischop
perbevelhebber; Liberty; pref. Jaeger;
L. Rothschild, Parijs, Therese Carreno,
pianiste, Nieuw-York; koningin Eleonora
van Boelgarije; de sultan van Egypte; Ju
lius Jasth, leider der onafhankelijke par-
tij in Hongarije; hertog Philip van Wur-
temberg; Thomas Aslie, leider der Sinn
Feiners, Aug. Rodin, beeldhouwer, Pa
rijs; generaal' Mande, veroveraar van
Bagdad.
Nerinex, vic«-president der Belgische
Kamer, Labori, verdediger van Dreyfus;
prof. von Schmoller, Duitsch econoom;
Schollaert, president der Belgische Ka
mer; Majorescn, Roemieensch staatsman;
Wcesle, oud-Belgisch minister; Jameson.
191? Ir hel Buitenland.
I.
1917 is in de wereldhistorie een be
langrijk jaar geworden. Wellicht kunnen
wij het in zijn overweldigende beteeken is
nog niet juist zien; tot deze karakter
schets hebben wij niettemin het volste
recht. Nog duurde in het afgeloopen jaar
de chaos van bloed en tranen voort, maat
daarover heen lichtte reeds de dageraad'
eener meuwe ontluiking. Vrede en demo
cratie zijn de woorden waarmee dit jaar
gekenschetst kan worden. Vrede en de
mocratie, wal zijn 'die woorden in Je 365
dagen, die achter ons liggen vaak yp-
bruikt en misbruikt. Het schijnt echter,
wel, dat de begrippen tot velen nader zijn
gebracht en dat de vrede, die komen zal,
een democratische zal mogen heeten Maar
wanneer hij komen zal, houdt de toe
komst nog ai haar schoot verborgen.
Men zal zich herinneren, «lat nu ruim
een jaar geleden ook het woord vrede op
veler lipp«m lag. In December 1916 deden
Duitschland en Oostenrijk immers hun
vredesaanbod. Spoedig bleek echter, dat
dit vredesaanbod slechtsi de inleiding w^s
tot een nog ruwer krijgsbedrijf. Ne^n,
zeide de entente, op uw aanbod gaan wij
niet in, wij zien het als oen bewijs van
zwakte, wij zullen dit jaar wel met u
afrekenen. Ilad Duitschland dit antwoo-d
voorzien? Wij zouden op die vraag nie!
graag een antwoord geven, doch wel we
ten wij, dat het zijn maatregelen lun
genomen voor een verder doorzetten,
krachtiger en mccdoogenloozer 'wat wel
synoniemen schijnen) nog dan Lot dus ver
De onbeperkte duikbooloorlog zou Enge
land den verderen strijd onmogelijk, ma
ken. Hij werd gerechtvaardigd net een
beroep op het „leer om leer", Engeland
wilde Duitschland uithongeren, nu zou
Duitschland hel Engeland doen. Dat v inr
zoo'n strijd hel duikbootwapen niet deug
de, «lat het non-combattanten en wat no,
erger is, ook onzijdigen met een gr uwer
Jjjken dood bedreigde, djat het de vrijt
zee, waai* Duitschland voor heel 'e strij
den, lot een aanfluiting' maakte, men
mocht er de Duitsche staatslieden ni«l
van 'overtuigen. De krachtige protesten
van de Ver. Slalen zelfs legde het naa;'
zich neer. Had inen zich op een oorlog
met dat aan hulpbronnen zoo rijke land
voorbereid of geloofde men aan ijdcle be
dreigingen van den president, die zoo pas
als vredesapostel weer tot de hoogste
waardigheid in zijn land geroepen 1
Het is weer een van die vragen waarop
de historie het antwoord zal hebben t'
geven. Dal antwoord kan dan tevens een
blik doen slaan in de ziel der Duitsche
machthebbei's, die voor velen m Wesl-
Europa nog volkomen onbegrijpelijk is
Als Duitschland echter vertrouwd had
op Wilson's vredelievendheid, bedroog liet
zich toch. Ook hier rijzen weer lal van
vragen, die thans nog niet op te .ossen
zijn. Voelde Wilson zich als een waar
achtig democraat den uilvoerder van de'
wil zijns vojks Loen hij tot oen oorlo<
met Duitschland den sloot gaf of was zij.
idoen verre van democratisch en leende hij'
slechts het oor aan een kleine groep van
geldmannen, die met de zaak der entente
hun beurs in gevaar achtten? Het eerste
,s de lezing der entenlemannen, het twee
de die der Duitschers. Natuurlijk is de
zaak gecompliceerder en werkten tal vaa
factoren mee en tegen. De gestelde vraag
brengt echter de zaak tot zijn nauwste
proporties terug.
Jn militair opzicht begon het jaar
voor Duitschland niet slecht. De veld
tocht m Wallachijë was nog aan
gang en de laatste stukken van
deze rijke landstreek vi elen net dcc
val van Braila en van Foksani een
Duitschers in de eerste Januaridagen iu
hapden. Met de verovering van Walla
chijë bleek echler de veldtocht te,"
Roemenië doodgel.oopen te zijn «n lang
zamerhand lcwamen er uit Mesopotamia
teleurstellende berichten, die spoedic
door slechte tijdingen uit het Westen
gevolgd werden. Het was in dien tijd.
dat er steeds weer geruchten opdoken
over «ïen .op til zijr.den afzonder? ijken
vrede tusschen Duitsphland en Rusland.
Latere gegevens hebben den indruk ge
wekt, dat die geruchten ongegrond wa
ren; in de ententelanden en spe naai
Engeland sche«m men er ecldcr
wel waarde aan toe te kennen en 'oen
er den lOen Maart gesproken werd van
onlusten te Petrograd en den 15en
Maart bekend werd, «lat de tsaar af
stand van den troon had gedaan t?n
behoeve van zijn broer Michael, heet
te het al spoedig, dat in die gebAur
nissen sjr Buchanan, de Engelsche ge
zant, een rol gespeeld had. Hoever die
rol zich uitstrekte is thansi ook nog
al niet met zekerheid te zeggen, ma;,
wel staat vast, dat men in de onlente-
landen van de Russische omwente
ling, <lie spoedig bleek te je-
den tot een wegzenden van s «e
Roma/nofs. een krachtiger oorlogsvoe-
rinc verwachtte. Tevcus buitte men deze
omwenteling uit door te verkondigen,
dal nu «ierst waarlijk de oorlog gewor
den was een strijd van de democratie
tegen de autocratie, waarbij men echler
ergat om op tc merken, «lat de strijd
er misschien een kon genoemd worden
tusschen democratisch en autocratisch
geregeerde landen, maar dat die demo"
ratisch geregeerde landen in hun bui-
lenlandsche politiek niet minder impe
rialistisch en militairistisch, of laat ons
liever zeggen hebzuchting, waren dan
hun tegenstanders. Zoo deze oorlog te-,
vens in zich bevat een strijd van de-
mocratischen aard, dan wordt deze niet
gestreden tusschen do heide vol^erea-
verbonden, maar in elk der oorlogvoe
rende landen afzonderlijk, f tegen een
machtspolitiek, die ten slotte het land,
hoe het heeten moge en hoe rijk het
weze, ten verderve zal voeren
omdat het verwerven en het hand
haven van de macht de draagkracht van
hel het land te boven gaat.
Reden voor tevredenheid aan de zijde
t entente scheen er alevcl wel te
zijn. Noord-Amerika wierp het gewicht
van zijn miljoenen en zijn rijke hulp.
bronnen in de schaal, in Zuid-Amerik»
en in het Verre Oosten (China) brak
men de betrekkingen met Duitschland
af en op de slagvelden liep men storm
tegen den Duitschen muur, die stond
te trillen op zijn grondvesten en nier
en daar, elastisch, week.
Aan de Aisne en in het gebied tus
schen St. Quentin en Atrecht zetten
Duitschers hun reeds in Februari
begonnen, vrijwUligen terugtocht op de
Hinderburglinie voort. In Me so po-
tamië was Bagdad reeds gevallen en
reikten de Russische en Engels'che troei
pen elkaar de hand. De Italianen maak
ten ernst van hun opmarsch naar Triest
en namen al den Mie Kuk en den Mte
Vodice. Griekenland's koning nam de
ijk en Wenizelos schaarde zich aan
den kant der geallieerden en ten slotte.
Rusland, herleefd door de omwenteling,
had zijn legioenen om den knappen
Broessilof nog eenmaal ter overwin
ning gescliaard; opnieuw scheen als in
'15 het lot van Weenen, zoowel als
van de Ilongaarschc vlakte bedreigd te
worden. In Galiciê stormden de kozak
ken met onbedwingbaren pas voorwaarts,
de Karpaten passen, Lemberg liepen
weer gevaar.
Zoo ongeveer was de stand op de
helft des jaars. Was het wonder, dat de
entente al victorie riep en dat er in
Duitschland een stemming van moede
loosheid kwaxn te heerschen en men er
ine er en meer dien wensch naar een re
delijken vrede hoeren liet'? Betiimann
Hollweg, van wicn men niet wist aan
welken leant hij het eigenlijk hield.
clil vraagstuk zijn balanspoliliek, die
hij zooveel jaren met succes had volge
houden met handhaven; hij duikelde.
/.onder veel leedwezen zagen de po,-
litiekc partijen den weinig kracjiligen
regeerder gaan. Miehaëlis, die zich in
dislributiezaken een krachtig ambtenaar
had geloond, maai- die spoedig voor
dez«;n hoogsten post le veel ambtenaar
zou blijken, nam liet ambt over. De vre-
deskanselier? vroeg men op fluistertoon.
Een iOiOgcmblik leek het ©r op. De Rus
sische vloed in Galiciê werd tot slaan
gebracht en teruggeworpen, de En.se.
schen liaddein juist bij Nieuwpoort achter
den IJser terug moeten gaan en temidden
van dien weer in het evenwicht gebrai
ten toestand nam de Duitsche Rijksdag
zijn vredcsresolutie, vioor e©n vrede zon
der inlijvingen en schadeloosstellingen,
aan. Het ging Duitschland echter op mi
litair gebied weer te goed en Miehaëlis
krabbelde terug; hij maakte zich los van
den preciesen zin der resolutie en viel
zoo den conservatieven ten prooi. Zijn
optreden was een mislukking1 geble'ca
en het was slecht^ de vraag hoelang ine
keizer hem tegen den wil van. zijn volk in
nog zou handhaven.
Die goede keer voor Duitschland's wa
penen was een gevolg van het ineens to.
ten der Russische weermacht. De ont
reddering achter het front en d© wensch
naar vrede, die door geen krachtig gez:
meer onderdrukt Icon worden, waren fac
toren, waartegen Broessilof len slolte me?
bestand bleek. Tot a chter de Oostenrijk-
sclie grens moes|ten de Russen lerugwij
ken.
Deregcering der Icadctten, die een oor-
logsregeering was ^eweCsj, moest aftre
den, en Kerenski, een dei- helden van de
Russische revolutie, wiens bezielend
woord con groolen invloerl pitoefenle.
werd hoofd der regeering. Maar ook Ke
renski moest gaan. Zijn optreden was,
niet voor* het minst een gevolg hiervan,
dat Miljoekof aan de oude imperialisti-
s'che eischen, die de verovering van Kon-
stantmopel en de zeeëngten door Rusland
inhielden, vasthield. Het maken van ver
overingen en de bezetting van -vreemde
landstreken waren in strijd met le denk
beelden der revolutie, die het „zelfbe
schikkingsrecht" der volken inhielden. Op
den grondslag van geen inlijvingen, geen
schadeloosstellingen en het zelfbeschik
kingsrecht, wilde het Russische volk a.o
spoedig mogelijk den algemeenen vrede
zien verwezenlijkt. Daarom ondersteunde
het de pogingen, die van. de Hollandsohe
en Skandmavische socialisten waren uit
gegaan om de leiders der socialistisch-
partijen in alle landen, die rechtstreeks
of middellijk bij den oorlog betrokken wa
ren, te Stockholm bijeen le brengen, op
dat zij het eens zouden worden over een
grondslag voor vredesonderhandelingen
en in hun land propaganda zouden voe
ren om dd regeering tot het aanvaarden
van dien grondslag te bewegen. Men weet
hoe deze pogingen door het verzet in de
landen der entente, de beruchte weigering
der passen door de regelingen en den
steun, dien deze ondervonden van eeo
groot deel der socialistische part ijen zelf,
mislukten, en hoe ook een Pauselijk aan
bod tot bemiddeling op den onwil der
ententoregecringen afstuitte. Ook Kerens
ki, «Re evenzeer als zijn volk voor een
democratischen vrede ijverde, maar de
zen slechts in verbinding met de .bond-
genooten wilde tot stand brengen, slaag
de daarin niet, tot toenemende ontevre
denheid van de raden van arbeiders- en
soldatenafgevaardigden, die sind^ de re
volutie een groote inackt in den sta jt
vormden. Zijn pogingen om de legers lot
nieuwe krachtsinspanning aan le zetten,
die welRcht ondernomen werden op
krachtig aandringen van de zijde oer
bondgenooten, maakten het wantrouwen
in zijn bedoelingen nog grooter.
(Wordt vervolgd).
Onze BESTE WENSCHEN met den
aanvang van het Nieuwjaar aan onze
begunstigers, vrienden en bekenden.
J. LORIER en Echtgenoole,
Noordsingel R 56.
Mr SMID,
wenscht zijn vrienden en begunstigers
een GELUKKIG NIEUWJAAR.
De Directie wenscht haar begunstiger»
een GELUKKIG J.AAR.
wenscht zijne geachte clientèle een
VOORSPOEDIG NIEUWJAAR.
Sleeper, Breestraat O 161, Tel. 329,
wenscht de geachte clientèle, vrienden en!
kennissen een VOORSPOEDIG JAAR.
p. t. Dampoortstraat 205.
Firma S. M. AIJMESSSïf,
p. I.
Parapluiehandel
Korte Delft.
Café Marat „CENTRAL",
p. f.
JAC. v. LEUR,
Lange Delft.
In Verlichtingsartikelen,
p. f. ICorle Delft.
J. VAI LQQ ©ii 10O1Ï,
TIMMERMAN en METSELAAR,
p. f. Dwarsstr. O 205i—St. Jorisslr L ,65.
SCHILDER
in KOLONIALE WAREN,
p. f. Noordstraat.
Korte Delft,
p. f.
MAGAZIJN „DE VLINDER"
p. f. Lange 'Delft?.
Coiffeur.
Restaurateur Station.
ELFCTROTECHNISCH BUREAU,
p. f. Nieuwstraal G 214.
.VRACHTRIJDER,
p. f. Havendijk.
p. f.
m. h. g.
Willemstraat 26,
Dordrecht.
AUen vrienden en begunstigers mijn
BLSTE WENSCHEN in 1918.
M. WOLSE,
Costumière.
MAISON „CHIC'
Lange Delft 118.
p.r.
9f
p. i.
Handel in KOLONIALE WAREN,
p. f. Stationstraat.
Agent ner Hsineken's Brouwerij
sa der Firmi H C Wijsrs,
p. f. Rollerdamscjje Ifcade O 239,
ETUI- en CARTONNAGEFABRIEK,
BOEKBINDERIJ.
p. f. Wagenaarstraat E lila.
Firma P. v. LANGERAAD.
ZEEUWSCHE BIERHANDEL.
p. f. Kinderdijk P 113.
S. v&ïf EEHENHAAH,
Hendel in Granen en Meel, Kruideniers
waren en Gedistilleerd,
p. f. Hoek Korte Noordstraat.
Kanaal P 40, bie«ien met de jaarwisseling
hun hartelijke geluk>yenschen aan.
p. f.
STUCADOOR.
Brakstraat 258.
p. r.
in Steenkolen enz.
Wagenaarstraat.
Slager.
Dwarskade.
Fa. VAN NEDERVEEN en Co., Handel1
in venster- en spiegelglas, lakken vernis-
sen. kwasten enz., wenscht haar geachte
clientèle een GELUKKIG JAAR.
ELECTRO TECHNISCH BUREAU.
J. J. MULDERS.
Spanjaardstraat F 80 Telepkoon 325.
p. f.
Ai J< AU BE,
Timmerman en Metselaar,
p. f.
H.H. Bottines Boxkalf 'handwerk.
p. f.
Gistslraat 160.
Onde'-geteekenden wenschen hunne ge
achte clientèle een voorspoedig Nieuwjaar.
F. J. MURK, Coiffeur.
A. MURK-POULEIJN, Coiffeuse.
A. VAN DEN BOUDT,
Rund- en Var ke n ss la ge r,
wenscht zijn geachte clientèle een VOOR
SPOEDIG NIEUWJAAR.
p. f.
J. A. MAREE,
timmerman en metselaar, wenscht vrien
den en begunstigers een GELUKKIG
NIEUWJAAR toe.
p. f.
Mr. SMID,
Wagenaarstraat.
GebPS.Van Bopt,
VISCHHANDEL.
p. f. SegeerslraaL
JAC. L. A. SE Ï.AIBE,
Melkinrichting
„De Nieuwe Landbouw", Hofplein.
P. J. VAN AARTSEN,
In Verlichtingsartikelen en Giftvrij
Geëmailleerd,
p. f. Segeerstraat.
MELKHANDEL,
p. f. VeerscheWjeg.
TIMMERMAN EN METSELAAR.
P~ t-.
- Gravenstraat en N. \Z. Dam.
p. f.
TIMMERMAN EN AANNEMER.
f.
In fijne Vleeschwaren.
p. f. Korte Delft F 21.
H. JANSE Jzn.,
TIMMERMAN, METSELAAR en
AANNEMER,
p. f. Noordsingel.
AANNEMERS.
p. f.
p. f. Langedelft H 25.
MOLENAAR,
p. f. O. .VIL weg.
■p. f.
wenschea hun geachte eliëntèle en be
gunstigers een GELUKKIG JAAR.
MIDDELBURG.
Handel in Paktouvr, Bindtouw en
Katoenkoof8. p. f.
Mr. SMID.
p. f.
Rund-, Varkens- en Lamsslagerij.
p. f. Segeerstraat H 90.
Lood-, Lei- en Zinkwerkerij.
p. f. Spuistraat 143.
p. r.
Cuisinier.
Sociëteit St. Joris.
p. f.
Café Restaurant.
Jo L. Pouwop,
LOODGIETER,
p. f. Noordpoortstraat M 4.
GROSSIERS IN KOLONIALE WAREN,
p. f. MIDDELBURG.
p. f.
H. VAN D1FFELEN,
A. M. .VAN DIFFELEN
LE GRAND.
p. f.
p. f.
Handel in Vischwaren.
Dam F 149.
W. Daaiêlss en Echtgenoot©,
MELKSLIJTERIJ en SLEEPER,
p. f. Havendijk.
COSTUUMNAAISTER,
p. 1. Heerengracb.t M 26.
