BRAiOKOUT!
ASSYEBT1
VOLKSONDERWIJS.
FIKF1EEI1
ESD AffliteBaar
RE HMRLEiSCHE
- BYP0TM8AIS
PRIJS6PGAAF
Weideliooi,
0LESTYEBZEEBRIM6
I YAH BAA8LE A Co.
Te koop hij iasehryviag
M otoï?I©lbrra.i§u
A F 8 B k k K,
is de belangrijkste beginsfelen èn voor
waarden vast te stellen, volgens welige
een vreedzaam en vriendschappelijk ver
keer, vooral ook op cultureel en econo
misch gebied zo© spoedig niogelijfc Ve
der aan den gang gebracht kan wor.èn
en bespreking van de beste middelen om
de door den oorlog geslagen wonden we
der te heelen.
Nadat von Kühlmann gewezen had op
het gelukkige voorteelten, <Ial er ligt in
het naderende Kerstfeest, werden ecuige
besluiten getroffen over den gang der
onderhandelingen.
Als talen voor de besprekingen zijn
ioe'gelaten het DuUscli, Boelgaarsch, Rir-
sisch, Turksjch en Fransch.
Kwesties, file slechts enkele der be
trokken mogendheden raken, kunnen een
onderwerp voor afzonderlijke onderhan
delingen lusschen die mogendheden vor-
men.
De officieele verslagen der zittingen
worden gemeenschappelijk vastgesteld.
Op uitnAOidigiog van den voorzitter zet
te hierop de eerste Russische afgevaar
digde in een lange rede de grondslagen
van hel Russische vreclesprogram uikwn,
die in hoofdzaak overeenstemmen met
de bekende hesluiten van de Sovjet en
de Al-Russische boeren vergadering.
De vertegenwoordigers der vier ver
honden mogendheden verklaarden zich be-
reid de Russische verklaringen nader
te onderzoeken.
Het resultaat van het onderzoek zul
het onderwerp van bespreking der vol
gende zitting uitmaken.
Hiermee fs dus het vredescongres wer
kelijkheid geworden. Het valt ie betreu
ren, dat er niet naast Rusland zijn ex-
bondgenooteu. zitten, want den groo'-m
vrede, dien 'men in het Westen in zo©
grootc spanning verbeidt, brengt het nu
niet, brengt het wellicht zelfs nog ver
der af. Wij zullen echter maar net beste
hopen, al vreezen wij dan ook dat er
nog heel wat bloed en tranen zullen
gestort moeien worden eer ook over de
Westelijke velden de vaan van Jen wede
weer ontrold wordt.
O vei* de beteekenis, die een afzonder
lijke vrede met de middenrijmen hebben
zal, zullen vrïj thans niet spreken, die
valt ook niet goed te schatten, zoolang
men niet volkomen van den büinatr-
landschen toestand in Rusjland op de
hoogte is. Zoolang daar immers de na
weeën van de revolutie blijven woeden
zal Duitschland er een oogje in liet z"il
moeten houden, en althans e®nige dek
kingstroepen moeten houden. Niettemin
zal ook in dat geval een belangrijk deel
van de krijgsmacht op het Oostelijke front
naar het Westen kunnen worden overge
bracht, terwijl Duitschland's mensrhen-
materiaal door de vrijkomende krijgsge
vangenen eveneens versterkt kan worden.
Het is dan maar de vraag o!f dit tegen
Wilson's legioenen op zal wegen, als die
tenminste werkelijk over zullen komen,
wat op zich zelf ook weer een vraag is.
Maar.. wij zouden er niet over spre-;
ken.
Laai ons slechts, dankbaar herdenken
dat er morgen tijdens het Kerstfeest ten
minste op het uitgestrekte Oostelijke
front vrede op aarde zal heerschen.
Afrika na den oorlog.
Dr. Self, de Duïtsche minister van ko
loniën liceft een belangrijke rede gehou
den over den rechtstoestand van Afrika
na den oorlog. Naai* zijn meening is
iiel koloniale probleem onoplosbaar,
als de mogendheden niet aan een akw-
meene regeling beginnen met den wit, een
vrede van rechtvaardige tevredenslel'm
te sluiten. Als bij de regeling van de
koloniale kwesties hel status quo ante
hersteld werd, Zou een Icalmt'ering1 van in
ternationale betrekkingen niet te ver
wachten zijn. De mogelijkheid van ver
eeuwiging van de oorlogskaart van dit
©ogenblik, neemt Solf niet eens in aan
merking.
Hij sprak, zopals we reeds zeiden, al
leen over Afrika, maar daarmee wil/l
hij de beteekenis van Duitschland's, be
zit in d© Stille Zuidzee niet verkleinen,
Ten opzichte van Afrika dan merlc.e
hij op, dat de inboorlingen voor zelfLe-
stuur nog niet rijp zijn; de leidende hand
der Europeesch© koloniale mogendheden
is nog onmisbaar. Aan de verdeeling van
Afrika, die door allerlei toevallige fae'o-
rem beheerscht werd, ontbreekt echter
naar zijn meening innerlijke rechtvaar
digheid.
Sommige staten zijn in het bezit van
massa's, land die in omvang het tachtig
voudige van het moederland bereiken
en die zij bij gebrek aan mensch-n en
middelen niet tot een ontwikkeling Kun
nen brengen, als de menschheid ver
wachten mag, België, Frankrijk en P
tugal zijn in. deze positie.
Engeland, dat in andere wereldde®-
len reeds ontzaggelijke gebieden bij siju
wereldrijk heeft ingelijfd, heeft het 'er-
staan, zich van een belangrijk, het Fra
sclie Afrika in omvang! naderend, deel
van Afrika te verzekeren. Daarentegen
zien de Duifcschers zich tot belangrijk
kleinere, verstrooid liggende, bezitting-u
beperkt. Wie naar duurzamen vrede en
een rechtvaardige tevredens telling streef
kan niet de tegenwoordige v©rdeelint
van bezit in Afrika Villen handhaven
want zij beantwoordt geenszins aan hel
lGolionïsatoriseh vermogen en de kraelif
verhouding van de betrokken naties M.
9. w. Duitschland moet een grooter blok
koloniaal bezit in Afrika toegewezen krij
gen. Of het erg verstandig is van den
Duitschen minister om ,op dit oogenblik
met Zoo'n program te komen, dat ii
staal is de oorlogslusl in Frankrijk en En
geland weer eens aan te blazen, laten
wij daar.
Solf merkt op, dal Duitschland sinds
Derohurg's lijd geloond heeft als koJo-
niseerende mogendheid niet als achterste
111 de r ij te slaan, Van Engelsche zijne
is liet wel beschuldigd van wanbeheer
tijdens den oorlog, maar een *lerg«ïlijk
verwijl zou men ook lol Engeland ltu i-
nen richten, waar Solf staaltjes van aan
haalt.
Wat hij verder opmerkt is echter van
beteekenis. „Wij (Duitschland), zoowel
als de andere Eur.opeesche stalen, rallen
na den oorlog ternauwernood een over
schot anti ondernemende jongelieden heb
ben, om zich in Afrika te vestigen. Daar
bij zij nog huilen beschouwing gelaten
in hoever Afrika voor de vestiging van
ons ras gesphikt is.
Hel uitgeput Europa zal echter geeuw
honger hebben naar producten van de
tropen. Deze toestand 'zal voor zekere
gpoepen van belanghebbenden groots
verleiding meebrengen, om onbekommerd
om het welzijn van de Afrilcaansclie stam
men en. zonder den Afrikaanschen bodem
en zijn schatten te ontzien, roofbouw lo«.
te passen. Gewelenlooze uitbuiterspoli-
tiek kon tweeërlei slachtoffers uitzoe
ken- de natuurlijke schatten van het land
en zijn. menschenla-achl. Laatstgenoemde
vorm van roofbouw, die met eerstgenoem
de n ten zeerste samenhangt, is, de ge
vaarlijkste. Afrika is over groole uitge
strektheden dun bevolkt. Oorlog, hongers
nood en epidemieën hebben de volkeren
bij tusschenpoozm gedund, vaak tot uit-
stervens toe. Daar echter de Europeaan
vooi» al zijn ondernemingen zwarte ar
beidskracht niet ontberen kan, is de
gezonde ontwikkeling van de Afrikaan-
sche stammen in allerhoogste mate ©en
Europeesch belang. De verschuiving van
de tegenwoordige toevallige gjrenzen moest
van dit gezichtspunt uit plaats vinden."
Met de tegenwoordige Engelsche en
Fransclie machthebbers kan men natuur
lijk niet tot een resultaat komen, maar
Solf hoopt op een betere gezindheid ook
in die landen om den toestand van een
Nieuw Afrika zoowel als een Nieuw Euro
pa te regelen.
Ei* moet volgens hem een ifieuwe
grensregeling tomen, zekere bindende be
palingen voor alle koloniseerende mo
gendheden en e®n soort van oppertoe
zicht uit de vertegenwoordigers dier mo
gendheden samengesteld. In den g)eest
van het Congoiverdrag zal men moeien In-
men tot algemeene samenwerking.
„Voor het heele werelddeel óf ten
minste voor het tropisch gebied moet
het traclaatstelsel worden uitgebreid,
•waarvan de grondslagen reeds in het
begin van het moderne koloniale tijd
perk zijn gelegd. Deze verdragen moeten
de deelneming van de blanken aan het
ontginningswerk in de Afrilcaansclie kolo
niën onder gelijke voorwaarden waarbor
gen en grondbeginselen opstellen voor
de gemeen schappelijk^ opl ossing van het
groote probleem van hel koloniaal be
heer. Met alle middelen moet ervoor ge
werkt worden, dat de inboorlingen van
militarisalie bevrijd blijven. Gelukt het,
deze eischen te vervullen, dan zijn de
voorwanden voor een gelukkige ontwik
keling van Afrika en zijn bewoners voor
de komende decennia gewaarborgd. Dan
kunïien en zullen de beste krachten
van Europa zich aan deze groote laait
wijden. Dan gaan de Afrikaansche
stammen een beleren tijd tegemoet.
Dan eerst zal Afrika opstaan als csu
gelijkwaardig deel van de bewoon ie
aarde. Wij Duitsehers voelen ons
roepen, een goed stuk werk van deze
geweldige taak op ons te nemen."
Ongetwijfeld is dit een mooi pro
gram. Hel feit echter, dat Solf een
andere verdeeïmg wil, die op gebieds
uitbreiding voor Duitschland neerkomt
doet aan 's mans onbaatzuchtigheid twij
felen en zal, zooals wij reeds opmerk
ten, niet meewerken om Engeland en
Frankrijk aan te moedigen aan de reed:
begonnen vredesonderhandelingen deel te
nemen.
Nogmaals, het tijdstip voor Solf's me-
dedeelingen lijkt ons niet gelukkig tjefcc
zen.
den dag voor de verkiezing, tot aan den
afloop daarvan de uitgifte van reisbiljet
ten verboden is.
K03TE OORLOGSBERICHTEN.
- Nederlandsche arbeiders hebben
te Oldenzaal verteld, dat door kortsluiting^
een ontploffing heeft plaats gehad in. een
ïfdeebng van de fabrieken vim Krupp
te Essen. Het gebouw, waarin de ont
ploffing heeft plaats gehad, was ernstig
jeschadigd en het bedrijf aldaar- moest
worden stopgezet.
Naar Wiolff meklt, zijn pogingen
om te Somen tot uitwisseling van Duil
sche en Fransclie krijgsgevangenen boven
zekeren leeftijd mislukt omdat Frankrijk
vasthield aan den oisch, dat de uitwisse-
ling zou geschieden naar verhouding iot
het totaal aantal, Duitschland aan den
eisch van gelijken ruil.
Niettemin zijn overeenkomsten getrof
fen, die het lojl der gevangenen zullen
verzachten.
Op besprekingen over burger-geiuter-
neerden ging Frankrijk niettegenslaanue
herhaalde uitnoodiging, niet in,; desniet
temin duren de schriftelijke onderhande
lingen daarover voort. Elke bespreking
over vrijlating van wederrechtelijk vast
gehouden Elzas-Lotharmgers werd door
de Fran sche onderhandelaars gewei
gerd. „De gevolgen van deze weiejering
zal de bevolking van het bezette Frank
rijk moeten dragen."
MenschÜevcndheid beslaat bij Je Duit
sehers schijnbaar alleen als ruilobject
Naai* de Brijtsche admiraliteit
meldt, is het bewapende stoomschip
Stephen Furness (1714 ton) onder
commando van Th. M. Winston, in het
Iersche Kanaal döor een Duitsche duik"
boot getorpedeerd, tengevolge waarvan
het zonk. Zes officieren en 45 maag
schappen, onder wie de handelsbeL
manning, kwamen daarbij om.
De Matin" verneemt uit Havre dat
baron de Brocpieville zijn portefeuille
van buitenlandsche zaken heeft neer"
gelegd en door den heer Paul Hymans
totdusver minister van economische aan
gelegenheden, oud-gezant te Londen en
eider der liberate partij, is vervangen.
De heer de Broqucville blijft evenwel
minister-president.
Kiesrecht in H o n gar ij e.
In het Hongaarsche Huis van Afgevaar
digden is een nieuw kiesrechtontwerp in
gediend, dat hel kiesrecht geeft aan -ie
mannen boven 24 jaar, olie lezen en
schrijven ktmnen, aan bezitters van ze
kere militaire orden, aan hen, die min
sten twee jaar aan "den oorlog deelna
men en aan bedrijfshoofden en hen, die
in een of ander bedrijf (ook landbouw
bedrijf) een vaste aanstelling hebben, en
bovendien aan de vrouwen, die denzelf
den leeftijd hebben bereikt, lezen en
schrijven kunnen en vier klasspn der bur-
igerschool hebben afgeloopen, aan «e
vrouwen wier man tengevolge van oen
oorlog gestorven is en die uit dien echt
een kind hebben en aan de vrouwen
die minstens twee "jaar lid zijn van een
wetenschappelijke, literaire of kunstver-
eeniging.
Zij die het actief kiesrecht bezitten,
krijgen ook hel passieve.
Voorts bevat het wetsontwerp, dat aan
260.000 vrouwen kiesrecht geeft, bepa
lingen tegen verkiezingsknoeierijen, maat
regelen, dat de kiezers zonder geldelijke
offers de plaats der verkiezingen kunnen
bereiken en een nieuwe indeeling der
kiesdistricten.
Een bijzonderheid is nog, dat in het
district, waar een verkiezing plaats zal
hebben, van 6 uur in den middag voor
Ds- aiiwToor voor de *i «ren veiling der
onder»f(i»o ing Zuid Beveland vim do V. P N.
bodr- eg VO nuk». De prjja was f 15
- p*r 100 stuks.
THERMOMETER EN VERWACHTING.
24 December.
Thermometer albie» Su. v.m.
3ï gr. 12 U'. 39 gr., 3 u. 39 gr.
Telegrafische meaedeelingen van het
Meteorologisch instituut te De Bilt vol
gens de waarnemingen van heden
ochtend.
Hoogste barometerstand 770
in Zuid-Duitschland.
Laagste 745.6 te Hernösa'nd.
Verwachting tot den avond van
25 Dec. matige, later wellicht toenemende
Zuidelijke lot Westelijke wind, betrokken
tot zwaar bewolkt, waarschijnlijk eenige
regen, toenemende dooi.
De Fransche Kamer heelt <Ië en-
schendbaarheid van Caillaux opgeheven
nadat deze in een bede, die djiepea in
druk maakte, daar zelf om had verzocht.
Uit Zuid-Frankrijk worden z ware
sneeuwstormen gemeld. Rivieren zijn hui
ten de oevers getreden en het treinver
keer is aan groote vertraging onderhavig
De veden waarom Kale din en de
militaire kozakken-regeering de macht uit
handen hebben gegeven, is om de vor
ming van een krachtige volks-regeerïng
in de Oekraine mogelijk te maken.
Wolff spreekt het Havasbe richt
tegen, dat de Russische vliegers die
maximalistische proclammies boven de
Duitsche linies naar beneaen gooien, in
geval zij gevangen genomen worden
den kogel krijgen. Deze bewering is
geheel verzonnen.
In de Zwitsersclic Kamer is e<?n
voorstel aan de orde geweest lot schr p-
ping der onrlogsbegrootingj, dal was in
gediend door dc socialisten van djp Ziinj-
merwaldrichting. Het is verworpen met
133 tegen 9 stemmen. Ook de niet Zim-
merwald-socialisteu s(temden tegen.
SAJBttrBF-SIGHTBN.
Gisteravond werden door de veilingv
vereaniging „Walcheren dto volgende
prijzen besteed
goud reinetle 25—30 c., zure bellet-
fleur 1316,5 c„ zoete bellefleur 13 c.
grauwzoet 15 c., campagnezoet 16 e.,
armgaarrt 15—16 c, court pendu 15 c.,
reine d'or 12,5 c., schijving 1^,5 e.,
touwtjes 10 c., bergamotten 9 c. joden-
peer 9 c., giezer wildeman 12 c„ mis
pels 13 e., uien 8 c., peen 46 c., ka,-'
roten 45 c., koolrapen 3 c., spruiten
33—42,5 c., alles per stuk; bloemkool
4—23 c., roode kool 6—7 c., savoijekool
3,5—8,5 c., boerenkool 2—2,5 c., andijvie
1—2,5 c., alles per stuk; veldsla 31—47
c., molsla f 1.55, spruitenkoppen 15
40 c., alles per mandje; prei 12—14 c.,
rapen 4,5—6,5 c., selderij 8,5—2 c., ka,*
roten 44,5 c., schorseneer 11;,5 e. al
les per bos.
Vlissingen, 22 Dec. Bij de gisteren ge
houden groente- en fruitveiling werden
de volgende prijzen besteed:
Andijvie 22—59 c., per mand; prei
13,515 c., selderie 6,5—8,5 e., rapen
4,5 c., alles per bos; boerekool 4,5
c., bloemkool 12,5—25 e.', savoije-i'
2,5—8,5 c., roodekool 2 c., alles per
stuk; peen 4,5—7,5 c., karoten 3—5,5 c..
uien 9,5 c., molsla 48 c., spruiten 29,5-
35,5 c., koolrapen 3,5 c., zure belle»
fleur 19,5—22,5 c., rambour-mortier 21,5
c,, zoete bellefleur 17,5 c., zoete venen
7,5—10 c., ajuinappel 20,5 c., ermgaard
21,5 c., witte reinetten 22,5 c., goudrei-,
netten 25,530,5 c., reine d'or 17,5
18,5 c., 'gieser wildeman 18 c., Francois
Borgia 13,5—14,5 c., kleiperen 10,5
11,5 c., alles per K.G.
öt«. 34 Dec. Opt**f der mnkteommissi».
Boter f 3.50 a f 0.01 per kilo; part. f 0.-
Eiarea f 15.00.
AföeBllcs KiaaslJinrf"
van
Aan de leden wordt verzocht,
hun stembiljet (afgedrukt in No. 11
van 27 November 1017 van het
Orgaan der Vereeniging) voor de
verkiezing van één lid van het
Hoofdbestuur te zenden min den
undergeleekende VóóK 3 JANUARI
A. S. !N EEN GESLOTEN ENVE
LOPPE, DIE AAN DE ACHTER
ZIJDE VOORZIEN IS VAN HUN
1I\NDTEEKENING.
Namens het Bestuur,
C. HACK, Secretaris
Nieuwpoortslraat P 195.
D« Hear on Morronw BLOEMSM a
OOORBNBOS gevoü hiorbij kea
vxn de rorrapoodige gkboorts van linn
dochtertjo
FEHNA AUKE
op 22 éazar.
Middelburg, 24-12-'17.
overleed, in don ondsr-
dsni van bijna 73 j*nr, oezc-
golielde Mooder, Bokufld-
Grootmoeder,
ifevro*^ de Wed. R. VAN OlSj
MEIJER8.
R. L. LEIJDESDORFF—
VAN Os.
L. LEIJDEBSOBFP.
ALBERT LE1JDE8D0RFF.
8ELMA LEIJDESDORFF.
Middetbnrg, 23 Doe. 1917.
Rouvrbozootc kan niet worden
afgewacht.
Reden overleed te Deventer,
ir den ouderdom vn» 77 jaar,
onze geliefdo Koeder, BehtiTrQ-
en Grootmoedor, Mevr.
Wed. C. A. C. KRUYDER—
WINTBR.
liiddelbnrg, 21 Dec, 1917.
H. J. KRUYDER.
E. KRUYDER—
KLUppblbiseg
en Kinderen.
D. KRUYDER.
Rouwbezook kan niet wordeu
afgsmabt.
Eenige en algemeene kenniegeving
i, W alcheren"
Zij, die sog .etï ie vorderen bob
ben, vroróon drisgoed verzocht daar
van betaling to ontvangen op Don
derdag 27 Deceaabor 1917 vau 2 tot
•4 uur in be^ FcilingBlokea?.
HET BKSTUÜE.
^oekï jnot 15 Januari «en ZIT- eu
eon SLAAPKAMER mat pension.
Brieven met volledige prijsopgave cn
inlichting»*, onder No. 317, aan he*
bureau van dit blad.
l&aiftiiilooze VeBtkootfsebap
De DIRECTIE bericht dat de
Coupe»» der 8'/, .pCt., 4 pCt. en
5 pCt. PANDBRIEVEN, vervallende
1 JANUARI 1918
van dies datum at betaalbaar zyn te:
MIDDELBURG by de B.H. J. A.
Tak Ce.
VL1BS1NGEN bij de Natiaaala
BaiakTere9«igiig
AMSTERDAM bij Breekmau'
SffectoakaB teor
en bij ;de VertegenvroordigorB der
Bank in andere plaatwa.
gevraagd voor de levering vre
36000 K.G< geed gowoaaea
te leverei franco te Rillaad-B&th.
Inlicbtiagea te verkrijgt» bij de»
teorsfans der Landbonwrereoniging
ta Rillaad-Batb.
TE KOOP eeaigo klampen KEiIBSF-
■©UT, e» aa» 't zelfdo adroi
«1AADHAG1L8. Fr. br. onder
motte »lo*t". Bureau va» dit blad.
SiÉteÜKtrg, Blsiwstraat 219
35 Olmen en
23 Ccüad2lic>OjQioa,
8taapd9 bij d« hofstede »D o Ben-
dra c h t".
Belichtingen to bekonseu en bil-
jettan in t« lo»&rsn voó 8 Januari
a.a. bij J. POLDESDUK te Nieuw-
Si. Jooalaud.
Ondergeteekende bericht hier
mede, dat hij zich met ingang van
1 JANUARI 1918 uit DE ZAAK,
gedreven onder den naam J.
KOSTENSE EN ZOON, TERUG
TREKT en dat liij die heeft OVER
GEDAAN aan zijn drie zoons
Hij betuigt zijn dank voor het
genoten vertrouwen, dal hem ge
durende 30 jaar in zoo ruime mate
werd geschonken en beveelt zijn
opvolgers in datzelfde vertrouwen
ten zeerste aan.
Hoogachtend,
J. KOSTENSE.
Kruiningen, December 1917.
Naar aanleiding van bovenstaan
de berichten wij U hiermede, dat
ij DE ZAAK van onzen Vader van.
(af 1 JANUARI 19iS OVERNEMEN.
De zaak in Kunstmeststoffeni
Vei derarlikelcn, Agentuur en Com
missiehandel zal op denzülfdcn voet
worden voortgezet onder den naam
FIRMA J KOSTENSE EN ZOON.
Ilopende, wij hetzelfde vertrou
wen van U mogen winnen dat onze
Vader had, hevelen wij ons ten.
zeerste bij U aan.
Hoogachtend,
C. L. KOSTENSE.
L. J. KOSTENSE.
A. M. KOSTENSE.
Kruiningen, December 1917.
Dc Notaris J. C. BLAUPOT TEN)
CATE zal verkoopen DONDERDAG
27 DECEMBER n.s., des namiddags
ten ëén uur, een belangrijke hoe
veelheid
geschikt ter verwerking wb. Den
ren. Ramen, Kozijnen, Eiken en
andere Buiten- en Binnenblindenj,
Toonbanken, partij BRANDHOUT,
Keckel» en wat verder is te zien dp
den morgen van den verkoop.
Alom verkr^j gbftcr.