MIDDELBIRGSCHE COURANT.
300
Donderdag SO December 1917.
160* Jasrpaa
Bij «dit nummer behoort een Bijvoeg ;el.
Abonh. prijs per kwartaal in Mid
delburg ea bij de agenten in Ylissingec
en Goes l 1.55; per post f 1.75.
Advertenties 20 cent per regal.
Bij abonnement Teel lager.
Familieberichten en dankbetuigingen
van 1—7 regels f 1.50.
Bovenstaande advertentieprijzen nbifter
met 20 */o toesUg verhoogd
DE PRIJZEN DER
STEENKOLEN.
Hel is met de enorme stijging der
prijzen van steenkool zonderling gesteld.
Het spreekt van zelf dat de steenkolen
Uil de Limburgsclie mijnen niet meer
kosten aan voortbrenging dan een
maand geleden. En toch werd de prijs
met drie vermenigvuldigd. De verklr
ring is* eenvoudig. Of ze bevredigt is
Ben andere kwestie.
De oorzaak zit in de fantasie-prij
zen die wij betalen moeten voor de
ingevoerde Duitsche en Engelscbe steen
kool. Het werd toen noodig geoor
deeld, de prijzen te egaliseer en, d.w.z.
alles soioftgewijs en naar brandwaarde
bijeen te voegen, fen dan het totaalbe
drag door het aantal tonnen te deelen,
en zoo een gemiddelden prijs te bereke
nen. En als gevolg daarvan s teeg de
Limburgsche steenkool van f 18.90 ton
tot f58!
Maar hel bijzondere van het geval is,
dal de particulieren bijna uilsluitend
Li|m!burgsche steenkool ontvangen, en
dat de ingevoerde steenkool naar de in
dustrie gaat. Dat komt dus hierop neer,
dat de particulieren in hun huisbrand
een deel van de kosten betalen, die
anders van de industrie moest worden
jg&vorderd.
Bovendien betalen zij die pa huis,'*
brand koopen nog iets anders, althans
voor zoover ze reeds 10 H.L. ont-
-vingen, n.l. het bedrag dat verloren
Wordt, doordat men hen die nog geen
10 H.L. ontvingen, het restant levert
tBgen den ouden prijs.
Men zit nu echter voor do onbillijk
heid dat zij, die in het afgeloopen half
jaar steenkolen hadden kunilen opdoen
al was het ook maar tot hun eerste
rantsoen van 10 of 12 H.L., daarvoor
goedkoo p terecht konden, terwijl zij die
na moeien koopen boven 10 ILL., voor
schreeuwend liooge prijzen staan.
Aan het Centraal Brandstoffen-<djMrj-
butiebureau heeft men blijkbaar niat
geweten hoe dat geregeld moest woi®1
den, want de veranderingen in re
geling hebben elkaar snel opgevolgd.
In de toelichting lot het 3 Not. ge
dateerde wetsontwerp voor de beschik
baarstelling van levensmiddelen, was
voorgesteld van hen die drie en njjeer,
baard steden hebben een zieer sterk pro
gressieven toeslag te vorderen voor 't
geen ze boven 10 H.L. ontvingen. Kort
daarna werd in de bekende meedeeling
yan het Bureau voor Mededeelijngen in
zake Voedselvoorziening kond gedaan,
dat alle particulieren boven de 10
H.L. een gelijken locslag zouden moeten
betalen, met navordering van dien toeslag
voor hetgeen zc reeds boven 10 H.L.
hadden ontvangen. Enkele dagen daar
na wéér een verandering: geen navor
dering. en alleen zeer verhoogde prij1-
ZBn voor wat men na 1 Dec. ontvangt
boven 10 H.L.
Voor de brandstoffencommïssieS moet
hel zijn geweest om tureluursch te wor
den van die opeenvolgende voorschrift
ten, die we hier slechts zeer kort aan
duidden.
En we meenen dat de nu geldende
regeling evenmin bevredigt als de anu
Jdere.
Ten eerste wordt het als een on1-
redelijkheid gevoeld, dat de huisbran-
ders in den prijs van hun kolen een
enorm bedrag betalen van den prijs,
die eigenlijk de industrie moest opbrenf-
gen. Immers, zij krijgen de dure kolen
nie! En zij kunnen dat meerdere niet
op hun afnemers verhalen, wat de in
dustrie wel kan.
Maar bovendien zijn er nu tal van
gelukkige particulieren, die in zomer
en najaar een voorraad konden opdoen
boven de 10 H.L. tegen ouden prijs.
Dat hing voor een deel af van de ac
tiviteit en de scheutigheid der Brand-
stoffencomnnssie in hun plaats. En
voor ae industrie geldt diezelfde Irivfes-
fa>. In de N. R. Crt. beklaagde zich
gisteren een persoon dat hem voor
pen waggon gietcokes van 10.000 K.G.
ben bedrag van f 2000 werd gevraagd,
terwijl anderen vóór 30 Nov. diezelfde
hoeveelheid ontvingen voor f 500.
Men stuit telkens op het bezwaar
dal de regeling te laat komt; dat zij
niets meer kan veranderen aan het
geen er in de voorafgaande maanden
ia gebeurd.
We begrijpen heel goed dat hel vei*
bazend moeilijk is een billijke regeling
Be treffen in een zaak, die niet alleen
van ons land afhangt. De hoofdoorzaak
ligt in de enorme prijzen door het bui
tenland gevraagd.
Maar van verschillende zijden wordt
nu het denkbeeld geopperd om niet
de particulieren een deel van den last
voor de industrie te doen dragen, en
eenvoudig een deel van de Limburgsche
kolen voor de particulieren beschikbaar
te stellen zonder extra verhooging,
We hadden verwacht en daarom lieten
we de kwestie rusten dat-zij in de Ka
mer ter sprake zou worden gebracht
bij de interpellatie-Beumer. Maar nu
die is ingetrokken zal de zaak wel
niet voor eind Januari of begin Febr.
aan de orde komen. En dan zal het
wel zeker te laat zijn voor een ver*
andering.
KAMEROVERZICHT,
ïweed# Kaznor.
Zitting van Woensdag.
Het was een technisch waterstaalsde-
bat dat gisteren bijna den heel'en dag de
Kamer bezig hield naar aanleiding van
het wetsontwerp tot het maken van een
waterweg van Dordrecht naar zee. Wft
zullen er niet lang over zijn, daar \va
geen kans zien dc gemaakte opmerkingen
in een voor onze ruimte passend bestak)
saam te vatten
De heer De Mural11 heeft een uit
voerig beloog gehouden, toegelicht met
schetsteekeningen, die hij vóór den spre-
kereslcel hing. Hij had niets tegen hei-
ontwerp, maar hij hoopte dat daarnaast
een veilige verbinding wordt gemaakt
tusschen de Oude Maas en de Zeehaven,
en de meest afdoende wijze leclc hem
beneden de Gors een «feut te maken die
even beneden het Mallegat uitkomt. Dat
Rotterdam niet gesteld is op het wets
ontwerp verwonderde spr. niet. De stad
vreest concurrentie. Maar spr. geloofde
dat Rotterdam vojordeet van het werk zal
krijgen.
Daarmee waren twee Rotterdamsche
leden, dr hecren Van der Molen en
Ter Laan het niet eens. Eerstgenoemde
sprak nog al schamper over de plannen.
Daarentegen was de heer De Kan ter,
afgevaardigde van Dordrecht, natuurlijk
vóór het plan, waarvan hij het denkbeeld-
De MuralE een gelukkige aanvulling vond.
De beer Bongaerts hield een tech
nische beschouwing voü het vraagstuk.
Minister Lely heeft niet anders
kunnen zeggen dan dat de verbetering
van den Waterweg van Dordrecht naar
zee een lange geschiedenis heeft Toen
brak liij zijn rede af.
hedenavond zal men daarmee verder
gaan En dan komt tevens aan de orde
het wetsontwerp betreffende de herstel
ling van de sluizen in het kauaal van
Terne ,u zen.
III11IU1I.
DE VOLKSVERTEGENWOORDIGING EN
DE BUITENLANDSCHE ZAKEN.
Het door den heer Troelstra cn ver
dere leden der Soc. D©m. Kamerfrac
tie ingediende voorstel tot wijziging van
het reglement van orde der Tweede Ka
mer strekt om in te voegen, een nieuw
„Hoofdstuk van de Commissie voor Bui
tenlandsche Zaken, luidende:
,Bij den aanvang van elke zitting be
noemt de Kamer een vast© commissie
voor buitenlandsche zaken.
De commissie dient om een regelmatig
overleg over zaken van buitenlandsch be
leid met de regeering te bevorderen.
Zij vraagt van de regeering de inlichtin
gen, die zij gewensclit acht, en overlegt
met deze over al datgene, waaromtrent
de regeering haar wenscht te hooren.
Alle zaken, waaromtrent de commissie
door de regeering geen geheimhouding is
opgelegd worden door haar aan de Ka
mer medegedeeld, voor zoover die mede-
deelingen niet rechtstreeks vanwege o-
regeering geschiedt.
De voorzitter èii de griffier der Kamer
zijn van rechtswege voorzitter en secre
taris der oommisS|ie. Zij bestaat, met den
voorzitter, uit zeven leden."
Deze wijzigingen strekken zeglgien de
voorstellers in hun Memorie van Toelich
ting ter uitvoering van de motie van
orde, door de Kamer op 10 Mei 1917
aangenomen.
De denkbeelden, die aan dit voorstel
ten grondslag ligï^n, zijn de volgende
De verhouding tusschen Regeering en
Kamer, in de Grondwet vastgelegd, k n
niet door hel reglement van orde wor
den gewijzigd.
Vele leden der Kamer bleken echter
op hel standpunt te slaan, dat op den
door de Grondwet gelegden grondslag in
ruimere mate dan tot heden overleg van
Regeering en Kamer omtrent ouilea-
landsch beleid mogelijk en gewensclil is.
Dit denkbeeld is in de aangenomen motie
uitgedrukt.
De instelling eener vaste Commissie
voor Buitenlandsche Zaken is, ook door
leden, welke wegens de considerans der
motie daartegen stemden, vrij algemeen
can vair d en door de regeering aan de
prudentie der Kamer overgelaten.
In het debat over de motie-Van Leeu
wen traden verder momenten op den
voorgrond: a. de wensch naar meer
openbaarheid en b. versterking van den
invloed der Kamer op het buitenlandsch
beleid.
De meening werd uitgesproken, dal
een voorname taak der commissie hier in
moest beslaan, bij haar overleg met de
Regeering zooveel mogelijk op openbaar
making aan te dringen.
Verder zal de commissie in dit opzicht
niet kunnen gaan, en indien de regeo-
riag blijft staan op het door den Minister
van Buitenlandsche Zaken ontwikkeld
standpunt, zal ook aan haar door de re
geering niets worden medegedeeld, wat
deze ook niet aan de Kamer jiólve zou
hebben medegedeeld.
Tntusschen blijkt reeds, uit de aanne
ming' der motie op zich zelf, dat hier
over bij velen een andere meening be
slaat, zoodat, indien al de tegenwoordi»
ge regeering misschien de in te stellen
commissie niet lot groote beleekenis, zal
laten komen, dit geenszins het geval zal
zijn met elke regeering.
Tocli zal, daar de regeering de ver
antwoordelijkheid draagt, de vraag, wat
voor openbaarheid geschikt is en wat
niet, ten slotte door haar moeten wor
den beslist.
Wat punt 1) betreft, zal de verdere
ontwikkeling der constitulioneele praktijk,
die zeker in de hier aangeduide richting
gaat, over de practische beleekenis der
commissie besjissen.
Terecht werd aldus vervolgt de
Memorie van Toelichting bij de debat
ten over de motie gewezen o,p het ge
vaar, dal de commissie zou kunnen wor
den, in plaats vau. een schakel, pen
hinderblok tusschen Regeering en Ka
mer. De bedoeling der voorstellers is,
dat met behoud van het directe verbant!
tusschen Regeering en Kamer inzake het
buitenlandsch beleid een meer geregel le
voeling zal plaats hebben door middel
der commissie, die daardoor tevens, zal
worden betrokken in de bespreking, niet
do beslissing, der vraag, in hoeverre in
speciale gevallen het belang des land;
al dan niet openbaarmaking vordert.
UITBREIDING DER OUDERDOMS
RENTE.
In verband met de tot stand koming
van de wet tot aanvulling en verhooging
van het IXde hoofdstuk der Staalsbo-
grooting voor 1917 zullen alsnog een
aantai 17-jarigen en anderen, die recht
op ouderdomsrente krachtens artikel 369
of 370 der Invaliditeitswet zouden hebben
gehad, doch aan wie die rente niet kon
worden toegekend, in het genot kunnen
worden gesteld van eene uitkecring van
ten hoogste twee gulden per weck.
Tot de vorenbedoelde personen be-
hooren:
lo. degenen, die buiten hun schuld
eene te late aanvrage voor de ouder
domsrente hebben gedaan;
2o, degenen, die een© aanvrage om
ouderdomsrente hebben achterwege ge
lalen, omdat buiten hun schuld geen
tijdige aanvrage was gedaan;
3o. degenen, die buiten hun Schuld
hebben nagelaten tegen de beslissing van
het bestuur der Rijksverzekeringsbank,
waarbij hun aanvrage om ouderdoms
rente werd afgewezen, of tegen de uit
spraak van den Raad van Beroep, waarbij
de afwijzende Beschikking van voornoemd
bestuur werd bevestigd, in beroep Ie
gaan;
4o. degenen, die buiten hun schuld
in hun eerste aanvrage om ouderdoms
rente niet hebben vermeld alle gronden,
waarop de aanvrage zou kunnen steunen
en daarna een tweede, verbeterde aan
vrage indienden, waarop niet-ontvanke-
lijkverklaring volgde.
De personen, die meenen aanspraak
te kunnen maken op de vorenbedoel
de uitkeering, behooren zich hij ongeze-
fgeld adres, onder opgave van de gronden
hunner aanspraak, te wenden lot den
Minister van Waterstaat.
Aanvragen, gedaan vóór de tot stand
kam in g der wet, blijven, tenzij door
gencemden Minister anders wordt beslist,
buiten beschikking
DE UITVOERING DER NIEUWE
KIESWET.
De Staatscourant van gisterenavon I b<
vat verschillende Koninklijke besluiten lor
uitvoering van de Kieswet.
Het eerste daarvan betreft het opma
ken van de kiezerslijst volgens; het bij
gevoegd model.
Het tweede geeft een reglement voor-
hot in Den Haag, in het gebouw van hel
Departement van Binnenlandsche Zaken
te vestigen Centraal Stembureau voor de
verkiezing van leden der Tweede Kamp'
Er. een derde besluit bevat «ie voor
schriften en modellen voor
de candidaatlijsleu; de oproepingskaar-
ten, de stembus; de boven de ]e
senaars in het stemlokaal te hangen lijst
van inlichtingen; het slembiljet; en c© op
té maken processen-verbaal van de st?m-
bureaux, hoofdstembureanx in het cen
traal stembureau.
Het model voor de „Inlichtingen von
den kiezer" bevat het volgende
,,De kiezer teekenl zijn stem op net
biljet aan door met potlood op ééa der
candidalenlijsten zwart te maken ;n
(en met meer dan één) wit stipje,
geplaatst in een s lemvak vóór Jen naam
var. den candidaat zijner keuze.
De kiezer kan, wanneer hij zich bij oe
invulling van zijn biljet vergist, een
maal een nieuw stembiljet aanvragen,
ïr. i t s het eerst overhandigde door heni
wordt teruggegeven.
De kiezer mag aan den lessenaar niet
langer vertoeven dan noodig is om zijn
stembiljet in te vullen.
De kiezer vouwt het biljet dicht naar
de zijde waarop de lijsten van candid,alen
zijn gesteld en begeeft zich daarmede on
middellijk naar liet slembureau.
De kiezer toont, alvorens liet biljet in
de bus te sleken, de buitenzijde met oen
voorgeschreven stempel1 aan den voorzit
ter van het stembureau.
Van onwaarde zijn de stembiljetten
waarop in geen enkel stemvak het wit
stipje is zwart gemaakt;
waarop de namen van andere pe
so nen dan de candidate n of waar
op andere bijvoegingen zijn ge
plaatst,
waarop in meer dan één slemvak
hel wil slipje zwart is gemaakt:
waarop de aanwijzing van den candi
daat op andere wijze is geschied dan
hierboven is meegedeeld; en
die een aanduiding van den kiezer be
vatten.
Onder bijvoegingen worden niet begre
pen punten, strepen, vlakken, nagelin-
drukken, vouwen, scheuren, gaten ©n
lekken, tenzij deze blijkbaar opzettelijk
zijn aangebracht,"
MAATREGELEN TEGEN HET VER
SMELTEN VAN 's RIJKS MUNTENb
In zyn Memorie van Antwoord op het
afdeclinps verslag over het wetsontwerp
tol vaststelling van bepalingen in het be
lang van den omloop van 's Rijks mun
ten, uit de Minister van Financiën het
vertrouwen, dat door het samenstel van
de in het wetsontwerp neergelegde maat
regelen en die, welke te dezer zake
reeds aanstonds werden getroffen, het
kwaad, dat een ontwrichting van het
betalingsverkeer zou ten gevolge hebben,
zat geweerd wordeü.
De Minister is van oordeel, dat aan
de gewoonte' van sommige bewoners van
het platteland om hun metaalgeld on
der den grond te bewaren, geen argu
ment tegen het voorstel kan ontleend
worden. Hij zou hef integendeel «een
voordeel achten, wanneer de ontworpen
regeling er toe zou bijdragen, dat dezte
verouderde gewoonte, welk© volgens do
ervaring tot verliezen aanleiding geeft en
rentederving medebrengt, werd verlaten.
De Minister vestigt er de aandacht
op, dat slechts verboden en gestraft!
wordt behoudens dispensatie
het voor den omloop ongeschikt ma
ken van de munten, doch geenszins het
onder zich hebben van zekere hoeveel
heden dier munten. Weliswaar opent de
voorgedragen regeling de mogelijkheid om
de boven de in het wetsontwerp bedoel
de bedragen, zich in handen van het
publiek bevindende munten op te eischenj
ter inwisseling tegen ander wettig betaal
middel. docli het ligt geenszins in de be
doeling hierbij verder te gaan dan door
de eischen van het betalihgsverkecr ge
rechtvaardigd wordt.
De Regeering zal van haar nieuwe be
voegdheid niet dan met groote behoed
zaamheid gebruik maken. Echter zal niet
alleen in die gevallen het opzamelen van!
munten moeten worden tegengegaan,
waarin de bedoeling voorzit die mun
ten te zijner tijd om te smelten of uit te
voeren, doch er bestaat alleszins aanlei
ding ook dan het vasthouden van mun
ten tegen te gaan, wanneer geen straf
bare bedoeling aan dat vasthouden ten
grondslag ligt, maar over de munten de
beschikking dient verkregen te worden,
ten einde aan de eischen van het beta
lingsverkeer te kunnen voldoen.
lit Stat! ei Fmtaili.
NEDERLAND RN DE OORLOG.
R ij wie Iban den.
De Minister van L., N. en H. heeft be
paald, dat de termijn, gedurende welken
het nog geoorloofd zal zijn. rijkvielban-
don, niet voorzien van een stempel, aan
duidende de kwaliteit, le verkoopen en
ten verkoop voorradig te hebben, wordt
verlengd, tot 31 December 1917.
Pap ierfabri edge.
Gisteren is het Nederlandsche stoom
schip „Eendracht" van Gothenburg in
Vel sen aangekomen met een volle lading
grondstoffen voor de papierfabricage.
Uit Middelburg.
Op hel oogenblik, dat wij dit schrij-
ven, viaest het nog steeds, een naar gra
tiën. Meteen hangt er ©en dikke mist,
die takken en twijgen van boomen en
struiken met een rijplaag heeft doen be
dekken, zoiodat hel builen looverachtig
mooi is.
Wij zagen gisteren reeds een jeugdigen
waaghals in de bocht van de vest bij da
„Griffioen" schaatsenrijden, en heden lie
pen al drommen jongens van lcn cteien
kant van de vest naar den anderen. Wan
neer het door mocht blijven vriezen., zal
het ijs zeer spoedig ook voor niel-waag-
halzen toegankelijk worden. De wind is
cchle'r Zuidelijk en het weerbericht luidt
niet gunstig. In hel Noorden des lands
zijn de ijsbanen geopend; lieden heeft Is
Joure een hardrijderij plaats.
Wij wekken onze lezers op, voor hef
geval de vorst aanhoudt, kruimpjes, kaas
korstjes en dergelijkcn afval voor de vo
gels te strooien. Duizenden hunner ko
men tijdens de vorstperiode van honger
om. s f i
Door een militair :is gemeld, dat
hij in een café alhier een portefeuille
met f 610 aan bankpapier heeft vermist.
In verband met den diefstal in de
Ijzergieterij alhier is thans behalve
tegen 5 personen wegens diefstal, ook te
gen 5 personen wegens heling proces
verbaal opgemaakt.
0
Uit Walcheren,
!n de jongste vergadering van dep
Raad der gemeente Arnemuidcn werd
door oen voorzitter medegedeeld, dat
tot ambtenaar ter secretarie benoemd is
de heer J. van der Iloek te Gotes, cn. dat.
het besluit tot goedkeuring van den ver
koop der boomen op de oude begraaf-!
plaats is verdaagd, in verband met hef
door den burgemeester aan hel Slants-
boschbeheer gevraagde kapverbod. Voorts
de missive van Ged. Staten, houdende
goedkeuring van de wijziging der Instruc
tie van den gemeente-geneesheer, den
heer W. F. Th. v. d. Bijl.
In verband hiermede werd overgegaan
lot het onderzoek der geloofsbrieven vau
den heer v. d. Bijl, en tot zijn toelating
als Raadslid besloten.
De verordening, regelende de jaar
wedde der onderwijzers, was van Ged.
Stalen met een aantal opmerkingen terug
dhtVAhcefl B. en \V. stelden voor, haar
ongewijzigd weer aan genoemd college
terug te zenden. Dit voorstel werd mpt
algemcene stemmen aangenomen.
Vastgesteld werd een wijziging in dó
verordening op den hoofdclijken omslag.
Het maximum werd van f 6500 op f 10.000
gebracht. De verzekerde waarde der ge-
moontegebouwen werd miet 50 pCt. ver
hoogd in verband met de verhoogde»
bouwkosten, terwijl deze gebouwen levens
werden verzekerd tegen oorlogsschade.
Een verzoek van „Patrimonium" be
treffende het beschikbaar stellen van
goedkoope melk voor kinderen werd ge
steld in handen van B. en Wt om advies).
Bit Z a i d-B e v el a d
B. on W„ van Goes hebben aan:
den raad overgelegd het rapport be
treffende het verbeteren der bestaande
zwemgelegenheid aan de haven, mam*
deelen daarbij mee dat zij geen vrijt*
heid kunnen vinden om een bedrag
van f 10300, welk bedrag in verband met
de belangrijke prijsstijging van de mate*
rialen nog aanmerkelijk zal worden ven-
hooad, te gaan besteden voor een zwem
en badinrichting, waarbij aan den .-dien
eersten eisch, dien van zuiver en frisch:
water niet kan worden voldaan.
Ook de exploitatie-rekening Lijkt hun,
wat ae ontvangsten betreft niet volko
men juist f 600 van 50 abonué's ad f 12
per jaar. benevens f 50 van vreemde^
1 in gen, die zich in dat zuivere water
zullen komen verfrisschen, worden zet-
ker nooit ontvangen, terwijl liet voor
zooveel hun bekend, ook nog geensj-
zins zeker is, dat het B. A. een som
van f 250 zal bijdragen voor on- en
minvermogenden.
Voor werkelijke liefhebbers van zwem*
sport zal de inrichting bovendien weinig
aantrekkelijks hebben, aangezien in het
diepste deel van het bassin slechts
1 60 meter water staat. Op grond van;
een en ander stellen B. cn W. voor
niet over te gaan tot het inrichen van
een zwem- en badgelegenheid, die een
groote uitgaaf zal vorderen, niet even1*
retlig aan hetgeen daardoor verkregen
wordt.
De raadscommissie ad hod-(Brants,
Donner en Holhnann) gaat accoord inef
het advies van den gemeen tcbouwmeesr
ter. in de overtuiging dat als het ab
solute niet te verkrijgen is, het be
trekkelijk goede verre te verkiezen is
boven het minderwaardige. Ze stelt voor
de zaak ter liand te nemen, opdaf
reeds het volgend zomerseizoen het put
bliek van de bedoelde gelegenheid zal
kunnen profiteeren.
De gem. bouwmeester stolt voor de
