HIDDELBl'RGSCISE COl RANT.
li! Stad es Provlflela.
m 296 Satsrdag 15 Deeember 1517® 166° Jaargang
Dit ntönmer bas taint uit TWEE bladen
EERSTE BLAD.
A bon*, pnijs per kwnrtfl.il ia Mid
delburg an MJ da ageatcn in Slangen
m öaas I 4.56; paps post f 1.75.
Advertoatie» 20 ©ent p,w *>gaL
Sif abonnement v.eol l^jjar.
Fnnuliabericiiten sb dsbkbefaiiglngon
vön J—7 rojels f L50.
Bovenstaand» 3 dvertentleprijxen. wfcBtler
met 20 ffr ttt&lag «echoogd.
DE RUSSISCHE FONDSEN.
Er zijn geen nadere berichten over de
mededeeJing gister in de Eerste Kamer
tiibpr den heer v. Nierop gedaan over de
rente van de Russische leeningen.
De „Handelingen" van die vergadering
zijn n,»g niet verschenen, zoodat we de
juiste bewoordingen niet kunnen weerge
ven. Maai* naar het schijnt had zijn. m-
.terruptie dezen inhoud: er is hedenoch
tend (dat was dus gis'ler, Vrijdag) op de
geldmarkt bericht ontvangen dat de
iaatst verschenen rente niet betaald is.
Zoo'n mededefcling doet de directeur
vair de Amsterdamsche bank niet, zonder
te beseffen, welk een diepen indruk dat
in het land zal maken. Maar een toelich
ting is toch zeker gewenscht, Beteekent
dat niet-betalen een schorsing1 voor kor
ten lijd? Vallen de in Nederland geplaat
ste stuldcen niet onder de, volgens do
bladen door Frankrijk toegezegde beta
ling? Is het een staking uit gebrek aan
fondsen, of do,or vertraging in de toe
zending van. fondsen? Door wie was dat
bericht afgezonden?
Het zijn alle vragen die voor een
enorm aantal personen van groot belang
zijn. De agitatie, een week geleden ge
wekt door een onjuist bericht, heeft
de gemoederen diep verontrust, want
iedereen vraagt zich af, of Rusland wel
kan betalen, en of Frankrijk dat zelf on
der zulke ontzaglijke oorlogslasten zwoegt,
wel in slaat zal zijn Rusland blijvend te
helpen.
KAMEROVERZICHT.
Htwöede Kamer.
Zitting van Vrijdag.
De Minister van Marine heeft
gister bij de beantwoording op de vra
gen van den heer Nierstrasz over de on
veiligheid der scheepvaart in de Noord
zee o. a. meegedeeld dat het lichtschip
Noord-Hinder is ingenomen op verzoek
van de directie eener scheepvaartondcr-;
neming op Engeland, welke meende, dat
de vaart veiliger zou zijn als het licht
schip werd ingenomen. Met het oog op
het gebrek aan ankers is aan dat ver-
Zoek voldaan. De Minister is bereid den
heer Nierstrasz in zijn kabinet nadere
inlichtingen te geven.
De heer Mendels: Welke motieven
zijn er aangevoerd voor de intrekking
van het lichtschip? Mogen Wij dat ook
niet weten?
Minister Rambonnei: Ik kan
daarop op het oogenblik niet ingaan.
Daarbij zijn allerlei belangen betrekke i.
De heer Mendels: Waarom mogen
iwij dat niet weten?
Minister Rambonnet- Ik wensch
onder deze omstandigheden hierop in
het openbaar geen antwoord le geven.
Later vulde de Minister deze mee-
deelingen nog aan met de verklaring
dat de Steenkolen Handelmaatschappij
intrekking vroeg, omdat men racer hin-)
der dan nut van het schip had. Daarbij
kwam de materieele moeilijkheid van
-gebrek aan ankers en kettingen. Het vera
zoek, waarvan de heer Mendels sprak,
iwas anlerieur. Er is inderdaad groot ge-j
.brek aan ankers en kettingen. De Maal-)
schappij „Nederland" leende er een aan
de regeering. een groote maatschappij
moest zich behelpen met ankers, af
komstig van het wrak van de Eastward.
De heer Mendels vroieg- als er om ge
vraagd wordt, leg u dat lichtschip er
dan weer? Als er om gevraagd wordt,
zal spreker de mogelijkheid overwegen.
De heer Mendels. Als de .scheep
vaartmaatschappij er niet om had ge
vraagd, zo,u u hel dan hebben laten lig
gen?
De Minister antwoordde dit te zul
len doen, zoolang het vol te houden
is. Spreker zou dan intrekken het eer
ste lichtschip dat in aanmerking kwam.
Als er gebrek aan kettingen en ankers
is, en men zegt, dat een lichtschip nie't
iioodig is, dan gaat spreker gaarne tot
intrekking over.
De heer Van Ha mel en de heer
Nierstrasz vonden er een tegenstrij-'
digheid in, dat de Minister eerst als re
den van 't inhalen aangaf 't verzoek van
een maatschappij en daarna hel gebrek
aan materiaal. Maar de Minister zei
die tegenstrijdigheid niet le kunnen in
zien. Er is gebrek aan materiaal, zoodat
hij hel uitleggen van meer schepen had
mopten weigeren.
De zaak zit echter blijkbaar nog die1
per, en zal nog wel weer in behandeling
komen bij de begrooting van buitenland-
scke zaken.
Betreffende de kwestie van het mee
gaan van de gezinnen der marine-iofficie-
ren die drie jaar naar Indië worden
overgeplaatst, wees de Minister er op
dal die scheiding in liet gezin een nood
zakelijk kwaad ijs, dat altijd bij den zee
man gevonden wordt, niet alleen bij de
marine maar ook bij de handelsvloot.
Als men nu alleen voor de officieren
tot het meenemen der gezinnen over
gaat, zou dat voor de onder-officieren
onbillijk schijnen. Als men samen ttsfri
boord leeft, is het voor de minderen
een groote onbillijkheid, wanneer voor
de officieren een uitzondering wordt
gemaakt.
Uitvoerig zette de Minister uiteen wat
er besproken is bij de audiëntie door
hem verleend aan het hoofdbestuur
van den Bond van Minder Marineper
soneel. Het hoofdbestuur heeft toen
erkend in te zien, dat „Het An
ker" niet toelaatbaar was vanwege
den toon van sommige stukken. En die
.toon is niet plotseling te veranderen.
Het onderhoud had dit goede, dat het
bondsbestuur begreep, dat het verbie
den van het blad aan boord nipl ge
beurde om den Bond dwars te zitten.
De voorwaarden voor erkenning for-,
mulecrrl de Minister aldus:
In de eerste plaats zal hij aan het
hoofdbestuur vragen, dat het medewer
king verleene, dat voortaan geen ge
heime circulaires aan boord zullen wor
den gezonden. In. de tweede plaats dat
organen spreker noernt nu maar „Het
Anker niiet meer op geheime wijze
aan boord worden verspreid. En in de
derde plaats, dal men zal Inzien, dat
men zich zal hebben te onthouden van
het optreden als organisatie aan boord.
Zij mogen dus wel hun administratie
voeren en hun contributies innen, maar
zij zullen zich niet mogen bemoeien
met den inwendigen dienst aan boox*d.
De rechtspositie blijft voor de mili
taire organisatie een moeilijk punt. Ver
gelijking met het arbeidscontract is on
mogelijk omdat het militair dienstver
band een zuiver publiek-rechterlijk ka
rakter heeft. Een regeling bij de wet is
misschien mogelijk, maar heeft dit be-i
zwaar dat doel en wezen der militaire
organisatie het onmogelijk maken haar
te veel aan b,aaden te leggenen de
handhaving van de tucht in handen van
den kommandant moet onaangelast
blijven.
Bij de artikelsgewij'ze behandeling
kwam aan de orde een amendement-
Bi c h o n, strekkend om niet toe te
staan de aangevraagde gelden voor den
bouw van een adspirantenscliool te Dor
drecht, voor de opleiding van de ma
chinisten.
Dat liep nogal warm want de Mi
nister beschouwde die zaak als zeer
principieel en stelde zelfs de ported
feuillekwestie.
Dat werd niet al te best opgenomen.
Zijn nadere toelichting had wel verschild
lende leden en o. a. de meerderheid
van de commissie van rapporteurs lot
andere gedachten gebracht maar dat
in zoo'n kwestie, die wel uitstel kou
lijden, dadelijk met aftreden werd ge
dreigd. werd afgekeurd.
De stemming leverde echter geen re
sultaat, wanter bleken niet genoeg
leden te zijn.
BIIIIIMII.
KAMERVERKIEZING.
Gisteren heeft de stemming plaats ge
had voor de verkiezing van een Kamer
lid voor het district Rotterdam II, in
de plaats, opengekomen door den dood
van den heer Spiekman.
De uitslag was dat verkregen: D. de
Klerk (Unie-llb.) 2035 st., dr. "W. van
Rnveslein Jr. (S. D P.) 150 st-, J. Schou
ten (anli-rcv.) 3441 st., en A. B. do
Zeeuw (S. I). A. P. maar ook. gesteund
door de Vrijz.-Dcm. kiesvereen.) "3628
stemmen.
Zoodat cr herstemming zal1 volgen tus-
schcn den anli-revolutionair en den so
ciaal-democraat.
Er kwamen 9375 van de 17,567 kie
zers op.
NEDERLAND EN DE OORLOG.
L ij n z a a d.
Ilet vervoer en de aflevering van lijn
zaad en „lijnzaad en bollen" is verboden.
Dit verbod is niet van toepassing:
ia. op het vervoer of de aflevering
van lijnzaad geadresseerd aan of afge
zonden door den régeerings-commissm is
voor de rijksgraan verzameling;
b op het vervoer óf de aflevering
van lijnzaad voor den export geschikt,
dal gedekt is door een ver voerbe wijs af
gegeven door den betrokken regeerings-
commissaris;
c. op het veevoer of de aflevering
van monsters lijnzaad geadresseerd aan
de Vlasvcreeniging le Rotterdam, tot een
maximumgewicht van 1 K G.
Lijnzaad voor den export geschikt, zal'
voorloopig niet worden gevorderd en zal
mogen worden verkocht aan erkende
exporteurs.
Het Belgische monument te
Amersfoort.
Het Belgische monument op den Amers-
fcortsclien Berg, bedoeld ,als een gie-
denkleeken van Belgische dankbaarheid
aan. de Nederlandsche natie vo,or de gast
vrijheid in ons tand ondervonden, is thans
voltooid en voor het publiek ter bezich
tiging opengesteld.
M ij n e n.
Gedurende de maand November jl. zijn
483 mijnen op onze kust aangespoeld, te
weten 457 Engelscke, 6 Fransche, 7
Duitsche en 13 van onbekenden oor
sprong.
■ugeznMUËë MdeÉuriiips.
©reunite beloostiag am de Wé-reM-
tentoonstsïlÜBg JL«8k e»
Bpfwsrl
ferzsïurfe genezingen der
lorstziekte en Adeiuiiali&gorgaueii
door de wereldberoemde Balsempillen van
II. van Aken, Apothekers-Specialist le
Selzaete. oud-leerling van het Gasthuis
van Gent.
De voornaamste borstziekten welke den
mensch kunnen overkomen zijn-
DE BRONCIHET OF VERKOUDHEID:
Zij is de kwaal welke meu het meest
onder liet mensehdom onmoet en dui
zenden menschen verkrenkt in den
bloei des levens als men ze op lijd
niet verzorgt. Zij verkort den adem, ver-
krenkt de borst, vermindert de krachten
des lichaams en geleid tot twee schrik
kelijke ziekten: de korlborstigheid (asth-
!ma) en de tering.
Meu verstaan dus door bronchiet en
ontsteking van het vlies der groote en
kleine luchtpijpen, welke zacht en hevig
lean zijn. Als zij zich niet hevig aan
biedt dan noemt men ze een enkele
VERKOUDHEID (VALLING) eu verwekt
gewoonlijk eenen gematigden HOEST mei
weinig fluimen, maar kan hevig worden
als men de inflamatie laat vermeerderen.
Als ze hevig is dan draagt ze den naam
van SCHERPE BRONCIHET en biedt de
volgende teekens aan. Vooreerst eenen
dikwijs herhaalden d r o, o g e n hoest,
piepen der luchtpijpen, grioiote
hitte en ruwheid der voöi-
borst; de fluimen komen tot nu zeer
moeilijk af en de ademhaling is
zeer lastig, als men zich goed ver
zorgt, dan veranderen die teekens en de
hoest wordt malscher, de fluimen nomen
beter af en zijn nu dik en geelachtig,
de ademhaling wordt ook gemakkelijk en
de hitte der borst verdwijnt.
DE KORTBORSTIGIIEID OF ASTHMA.
Iedereen weet dat het voornaamste lee-
ken dezer kwaal een hevige bevanging
of benauwdheid is welke bijna gansch
den adem beneemt, deze komt meesten
deels des nachts en begint met een
sterke bijeentrekking der borst, onmoge
lijk in het bed te blijven, de lucht is
noodig want de luchlvalen zijn dusdanig
toe, dat het inademen schrikkelijk is
en een zeker gefluit doet zich lerwijlm
hooren: een hevige hoest met weinig flui
men, het aangezicht bleek en de voeten
koud zijn ook aan te merken, eens dit
de lijder eenige fluimen kan uitwerpen
vergaat de aanval welke bij sommigen
duurt tusschen de half uur en 3 urea
en soms meer.
Laat het nooit te ver komen, al deze
kwalen kunnen gelenigd en genezen wor
den door de wereldberoemde BALSEM"
PILLEN van li. van Aken, Apolhekci-
Spécialist te Selzaete, oud-leerling der
Gasthuizen van Gent.
Het is gekend dat BALSEMPILLEN
van H. VAN AKEN krachtigste genee,-
middelen zijn om de ziekten der borst le
genezen, want door hunne balsemende
werking' op de horst vergemakkelijken
zij hel fluimen in geval van catarrhe, bij
verwaarloosde kouden, bronchieleu, slrot-
tenlioof clonts lekingen, longvliesonls'.c kin
gen, genezen zij de inwendige wonden,
de hoest, maken de stem klaar, de adem
haling regelmatig en den slaap zacht. De
bcderiweerende bestanddeelen die cr i:i
voorkomen, dooden de microben die zou
den eindigen met de luchtpijpen en de
longen le vernietigen. Voor een eenvou
dige koude van enkele dagen is een doos
je voldoende en men spaart zich aldus
een zware ziekte.
Prijs dé doos Balsjempillen 75 cent of
fr. 1 50.
Iloofddepöt voor Holland: N. V. vh.
C. A SCIiULTE Co MIDDELBURG
Uit Middelburg-
Twee vragen, bij het afdeeltngsr
ondei'zoek der Tweede Kamer van de
Staalsbegrooling, gesteld over de reslau-»
ratie van het stadhuis alhier, hebben
den heer J. A. Frederiks aanleiding ge
geven tot hel publiceeren van een vlug
schrift: „liet Middclburgsclie Raadhuis
in de Tweede Kamer." Uitgave M. Nijhoff,
Den Haag.)
De eene vraag betrof het hooger aan-»
brengen der nieuwe bekroningen van
de beelden, dan blijkens de daarach
ter bewaard gebleven profileering in de
bedoeling van den bouwmeester heeft
gelegen.
De tweede vraag betrof de plaats
waar de beelden zijn geborgen die door
nieuwe zijn vervangen.
Op de eerste vraag antwoordde de
Minister dal volgens meedeeling van
den leider der restauratie (dr. Cuypers)
de baldakijns zijn aangebracht waar ze
architectonisch belmoren, en dat van
het beweerde onrustige aanzien hem
niet was gebleken.
De beer Frederiks, die er tegen op-i
komt dal de gevierde bouwmeester aan
het eind van zijn roemvolle loopbaan
op weerzinwekkende wijze aan onwel
willende kritiek blootstaat, zet uiteen
dat op de oudste gravure van hel stad-]
huis (van 1595) de bedoelde bekronin
gen precies dezelfde vormen vertooneu,
welke nu aan het Raadhuis zijn toege
past. Eerst veel later zijn de hooge be-'
kroningen vervangen door lagere afdek
kingen die een afschuwelijken vorm
hadden. Het doorloopen der profilee
ring wijst in het geheel niet op Lagere
bekroningen doch is een logisch gevolg
der constructie. Dr. Cuypers lean hier
geen enkele blaam treffen.
Wat de „legende der beelden" be
treft deelt de heer Frederiks mee, dat
de oorspronkelijke, tusschen 1511—1519
vervaardigde beelden niet tegen de zilte
Zeeuwsche abnosphecr bestand waren,
en niet alleen reeds spoedig herstellm-i
gen behoefden maar in 1696 geheel
vernieuwd werden. Uit de stadsrekenin
gen blijkt dat toen 22 beelden werden
gemaakt. Maar ook die vereischten tel
kens herstellingen, zelfs voor sommige
geheele vernieuwing tot dat ze in 1838
„radicaal werden opgekalifaterd". Het
karakter der reeds niet oorspronkelijke
beelden van 1696 ging door al dat ge
knoei en gepruts geheel verloren, de
ineengedrongen en bijgelapte figuren be
zaten hoegenaamd geen kunstwaarde,
terwijl zij als portretten der voorgestelde
vorsten nooit op eenige historische
waarde aanspraak hebben kunnen ma
ken
Bij de jongste restauratie zijn de
oude beelden opgeborgen in de kruis
gang a an de Abdij, als een ware cliaos
van zwaar beschadigde heelden, stuk-
leen van afgevallen ledematen, brokken
cement en fragmenten van wapens. In
1907 gaven B. en W. order de vrijwel
waardelooze massa eenvoudig naar de
puinplaats te rijden. De lieer Frederiks
kreeg vergunning enkele vrij gave frag
menten le behouden, en zond de beste
eruit naar dr. Pilt met de vraag of ze
ook nog eenige waarde bezaten om in
het Nederlandsche Museum le worden
opgenomen. Dr. Pilt vond ze "terecht
daarvoor le onbelangrijk.
Drie nog later terug ontvangen oude
beelden zijn in Dcc. 1912 door B. en
W. üi publieke veiling verkocht, en
voor ongeveer twintig gulden toeglewe--
zen aan een uitdrager, die ze weer
aan een antiquair overdeed, waarna ze in
particulier bezit zijn gekomen. Andere
fragmenten zijn van uit de puinhoopen
verkocht aan liefhebbers van curiosi
teiten.
In «Jen Woensdag j.l. alhier ge
houden vergadering van afgevaardigden
van Gbr. Hist kicsvereenigingen onder
leiding win rar. J. An kor man. lid van liet
Hoofdbestuur dor Christ. Ilist. Unie werd
een bestuur gekozen van den Kamerkies
kring der Stalenltringen Middelburg, Vlis-
singeu, Goes, Hulst en Zierikzee
De mcdedeelingeii door de afgevaar
digden gedaan, getuigen van toenemende
belangstelling in heel de provincie.
De Nieuwjaarscommissie hier ter
slede zal Maandag as. bij de ingeze
tenen een collecte houden voor de alge-
ineene armen. De tijdsomstandigheden
zijn van dien aard, dat we wel niet be
hoeven uit te weiden over 'dc redenen
oin deze collecte goed te bedenken.
Hit ViissingoH.
Indertijd heeft de commissie van
toezicht op het lager onderwijs, ge
steund door predikanten en "hoofden
van scholen, er bij B. en W. op
aangedrongen een verordening te ont
werpen betreffende hel bioscoopbezoek
door kinderen. Thans hebben B. en
W. bericht, dat zij geen reden aanwe
zig achten een dergelijke verordening
aan den raad voor le stellen.
Te Vlissingen is inbraak gepleegd
in de rustkamer bij de barakken aan
den Singelweg, waarbij schoenen onH
vreemd werden. De daders, die vlucht
ten werden door een schildwacht op-'
gemerkt, die op hen schoot, zonder
hen echter te r aken.
In het Badpaviljoen te V1 is|4
sin gen is hedenmorgen geopend een
tentoonstelling getiteld „Oorlog in Beed"
welke tentoonstelling photografiêen om
vat van de verschillende fronten.
Bij de opening waren verschillende
autoriteiten aanwezig o.a. de garni-1
zoenscommandant en andere officieren.
Uit Walcheren.
Het Zweedsche schip „Maorilands",
(lat le 1 uur Donderdagmiddag van Dom
burg wegvoer, is eerst Vrijdagmorgen
ongeveer half 10 te Vlissingen aangeko
men, daar het wegens den mist heeft
moeten ankeren voor Zonteiande. De reis
naar Vlissingen werd door twee Dom
burgers en twee te Domburg wonende
Belgen meegemaakt.
Als een bijzonderheid kan gemeld
worden, dat le Rilt hem in de laatste
7 maanden niemand overleden is.
Tc Souburg had de Chr.-Hist.
kiesvereeniging een kwijnend bestaan Na
een lezing van mr. Ankerman is in do
vereciKging nieuw leven ingeblazen, door
dal een 16 personen zich als lid op
gaven.
Te Oost-Souburg is opgericht
een voreeniging, ten doel hebbende het*
fokken en exporleeren van raskonijnen.
0
Uit Zuid-Be velaotl.
Uil een aangeleekenden brief, welke
op 1 December van Goes na&r
Kloosterzande werd verzonden,
zijn 6 bankbiljetten van f 1000 ver
mist en wel de volgende nummers. A.
073110; AB 030795; AA 50677; AA
i37889; AB 020314, A 75752.
Uil Th o Ion.
Tc Oud-Vossemeer vergaderde
Vrijdagnamiddag de Raad, in welke zit
ting de nieuwe salarisverordening, in ver
band met door Gedep. Stalen gemaakte
opmerkingen werd gewijzigd, o. m'. wat
betreft de opklimming en het bedrag der
vergoeding voor huishuur aan de on
derwijzers; djt werd gesteld op f 100.
ifit Zeeuwseh-VlaanderonO
Te Koewacht deed het gerucht
de rondte, dat bij de Duitschers het plan
bestond de klok uit den toren te halen
welke klok later als eigendom van een
Nederlandsch kerkbestuur tiaar de op dit
deel ven het dorp gebouwde hulpkerk
zou worden overgebracht. Het gerucht
bleek valsch; wel hebben de Dull sobers
eenige gaten in den torenspits geslagen;
zij schijnen dit gedaan te hebben met
het dool den toren te kunnen gebruiken
als observatiepost.
Gedeputeerde Staten hebben hun
goedkeuring onthouden aan het raads
besluit der gemeente Koe w a c h t, waar
bij oe jaarwedden van het onderwijzend
personeel werden vastgesteld.
KERKNIEUWS.
Bij de Ned. Herv. kerk te S c. h o o n-
d ij lc e zijn benoemd tol ouderling do
heer Ver hogede Bruijne en Lot dia
ken Anth. Luleijn Jr. De aftredenden
Iz. Risseeuw en J. de Winde wenschten
geen herbenoeming.
Ned. H o r v. Kerk1.
Beroeoen te Zetten, An deïst en In-
doornÏK (vac W'. Bieshaar P. Zandt le
Ede
Bedankt voor Gameren N. WarmoILs
Nz. te Nedcr-Langbroek.
Geref. Kerken.
Beroepen le Schcveningen. W. H, Gis
pen le Zwolle; le TerwispeL Domna 1
te Ambl-VoUenhove
Bedankt voor ILardmxvekl H. Roetof-
sen te Zeist.
KUNST EN WETENSCHAPPEN.
Zeeuwsch Genootschap der
Wetenschappen.
„De bas en haut" was de zinspreuk
van Chrisfoffel Roeis, den eersten pen
sionaris van Zeeland en zij kon wel liet
devies zijn van alle archivarissen -on in
hel bijzonder van den spreker in het
Zeeuwse-li Genootschap op Woensdag
avond, den heer Dr. K. Heer in ga. Wat'
heefl de archiefstudie, sinds zij in de
laatste kwart-eeuw wetenschappelijk be
oefend werd, niet allerwege licht en
betc-r begrip verspreid, uitgaande -.van
kleine, schijnbaar onsamenhangende fii-
leu en bijzonderheden, en opklimmende
tot de groote lijnen en gezichtspunten;
der geschiedenis van land en volk, Bre-
(lius eu Hofstede de Groot ontleenden
aan dit archiefonderzoek geheel nieuwe
