MIDDELBERGSEHE CO ERWT.
m 282
Donderdag
NoT«ml!«r 1917,
too* Jaarpang
Binnenland.
Uit Slid is Prorinili.
Abosn. prfl* por kwartaal is Mid
del bttrj en trff do cgrnten in Uiaxfagen
en Ooee t 1.65; per post f l.Ti.
Advertenties 20 cent per esgeL
Bij abonnement veel lager.
FomtiUberi eh ten en
van 1—7 regels f 12>0.
Bovenstaande ed wtenfieprijjren wentfer
met 20 ft too «lag verhoogd.
KAMEROVERZICHT.
Tweede Kamer.
Zitting van Woensdag.
In Minister Cort van der Linden
steekt nog altijd de hoogleraar die ook''
als Minister doceerend een ontwerp be
handelt, en van wien men ook altijd
veel ,/>p steekt".
Reeds verscheiden© malen waa hij het
die door zijn - beschouwingen over d/e
ontwikkeling van .onze staatsrechtelijke
toestanden geheel nieuwe perspectieven
opende.
Zoo was hel gisteren in zijn antwoord
op de algemeene beschouwingen, met zijn
opmerkingen over de homogeniteit van
het kabinet.
Dit vraagstuk, zeide hij, behioiort tot
die zaken, waaromtrent een nieuwe ori
enteering steeds meer en meer noodza
kelijk wordt. Indien diepliggende begin
selen op den voorgrand tredten, is de
eiscli van homogeniteit er een van ge-
zonde politiek. Maar als het gaat om
een bepaald werkprogram, dient ©en
andere eiscli gesteld.
Een homogeen kabinet is alleen het
gevolg van een homogeene meerderheid.
Maar de politieke partijen splitsen zich
in "fractiên, telkens wordt andere groe
peering noodig. De meerderheid, voor de
sociale politiek is niet de meerderheid
voor de defensie, niet voor dj© belastin
gen. Men doet de werkelijkheid) geweld
aan, als men eenheid ten aanzien van
al deze vraagstukken wenscht.
Dat is een der oorzaken van 3e par
lementaire onvruchtbaarheid. Veel meer
dan overeenkwam met de vroegere staat
kunde, zal de verantwoordelijkheid dOr
verschillende ministers in de plaats tre
den van de verantwoordelijkheid van het
gelieele kabinet.
Als na de verkiezingen een kabinet
komt, waarin de heeren Troelslra, Vis
ser van IJzendoorn en Van Raalte zitJ
Cing hebben,, achten zij' dan de homo
geniteit van zulk een kabinet mogelijk
Wanneer dan blijkt, daar deze veelbe
wogen tijd telkens voorzieningen eischt,
die onmiddellijk moeten worden getrof-
"Ten, wat dan? In de toekomst zal een
parlementair kabinet alleen mogelijk
zijn, indien men ten aanzien van de
homogeniteit van een kabinet andere
gedachten heeft.
Dit kabinet was homogeen ten aan
zien van zijn program, maar de oor
log niaakle voorzieningen noodig, welke
tegenstellingen noodzakelijk medebracht.
Dit geldt in het bijzonder de econo
mische politiek. Het zou al bijzonder
merkwaardig zijn, ais negen mannen,
niet om hun overeenstemming ten deze
aanzien bijeengebracht, steeds van het
zelfde inzicht bleven ten aanzien van
de steeds wisselende maatregelen, die
getroffen moeten worden.
Maar het inzicht bestaat bij de Ip-
üen der regeering, dat het noodzake
lijk is in sommige gevallen, eigen in
zicht bp te offeren. Homogeniteit be
slaat ten aanzien van de wetsontwer
pen die de Kamer bereiken.
Men zou willen, dat het Kabinet
heenging als één minister viel. Maar
hoe zou liet dan staan met de Grond
wetsherziening, met de economische
Voorzieningen, met onze internationale
positie te midden van het wereldge
beuren? Dat is geen zelfoverschatting.
Niemand is onmisbaar.
Maar boven alles staat het belang
van het vaderland, de wil om ons
buiten den oorlog te houden en de
liadnhaving van onze neutraliteit. Een
ten dezen aanzien ïs de regeering voh
komen homogeen en lederen twijfel,
die er aan wordt uitgesproken is niet
öllcen volkomen ongemotiveerd, maar
bok een gevaar voor het land.
ïn deze dagen is de continuïteit van
het regeeringsbeleid ten aanzien van de
buitenlandsche zaken van het grootste
(belang.
Over de toekom'stige ontwikkeling liet
de M'nister zich niet verleiden tot bfe-
spie^elingcn. Hij zei te gclooVen, dat de
meering van den heer Troelslra juist
is, dat deze oorlog een einde zal malden,
aan veel wat het gevolg is van de Fran-*
schc revolutie En met den heer Van
Hamel i* spreker het eens, dat wfe zullen,'
lerugkéeren tot gemeenschapsorganisa
ties, 7Ïj 'het met m^.er vrijheid Maar het
schijnt prematuur te zijn op het oogen-
(bïilc verder te gaan dan tot het confta-t
tee ren van tendenzen. Geen enkel vraag
stuk is nog rijp voor oplossing. Een orga
nisatie van de maatschappij maakt men
niet van bovenaf Het zal de taak der re
geering zijn, de in de maatschappij opko
mende organisaties le steunen.
Voorts werden door den Minister eeni
ge concrete kwesties aangeroerd.
Ten opzichte van de netelige kwestie
van de ouderdomsrente en de houding
oer Eerste Kamer, zei hij, dat de re
geering het den plicht acht van de Eer
ste Kamer om de wetsontwerpen waarvan
voorloopige verslagen bestaan te onder
zoeken en de consequentie daarvan is
de inzending van de memorie van ant
woord. Het was niet waarschijnlijk, dat
de Eerste Kamer dit wetsontwerp zou'
behandelen, maar de onmogelijkheid stond
niet vast. In de Eerste Kamer is het mid-
•del van de wederindiening van andere
ontwerpen genoemd om uit de impasse
le raken- maar voor de Ouderdomsrente
bleek de onmogelijkheid daarvan. Men
heeft hier le doen met een ontwerp van
een politiek karakter, en de regeering
kan de Kroon dus niet adviseeren, het
ontwerp in te trekken en wefer in te die
nen. Dit is geen vraag van partijdigheid
of onpartijdigheid, noch van formalisme.
Hel is slechts een vraag van politieke
eerlijkheid.
Van een cómpromis te dezer zake
was den Minister 'niets gebleken, maar
blijkt er neiging daartoe, dan zal de re-
gccring gaarne medewerken door weder
indiening van een nieuw ontwerp.
De opmerkingen over onvoldoende pu
bliciteit beantwoordde de Minister met
verwijzing naar de steeds grootere moei
lijkheden hoe langer de oorlog duurt.
Tegenover de klracht van den heer
Marchant over het niet uithoeren
van moties der Kamer, hield de Minis
ter vol dat de regeering dparover vrij
heid moest houden. Het zijn geen. be
velen, maar het gaat er mee als met de
gedwongen leening: men laat de men-
schen vrij, doch cr staat een sjbok, een
dikke stok achter de c(eur. Indien de
regeering in den regel gebonden is aan
besluiten der meerderheid,, dan tefdjt dit
tot verzwakking der regeering. Sterke
personen zijn er niet voor te vinden om
steeds hun meening ondergeschikt te
maken aan die der meerderheid. Een
regeering is even noodig' aid een
sterk parlement. Treedt de macht in
de plaats van het argument, dan zal d;t
evengoed tot verzwakking van het par
lement leiden.
Het slot van de rode betrof enz©
neutraliteit, waarover de Minister uit
den aard der zaak herhaalde wat hij
vroeger reeds zeide.
Als opvolger van minister Cort van
der Linden kwam dp nieuwe minis
ter van Oorlog aan 't woord, die-
trouwens herhaaldelijk bij de algemeene
beschouwingen was genoemd in verband
met zijn Leeuwarder red©. Ook dp Mi
nister-President had 't onderwerp al aan
geroerd door 4e waarschuwing dat wij
ons ten opzichte van de defensie niet
moeten gedragen of de Volkerenbond,
er al is.
Minister ide Jong zei van nieening
te zijn. dat men thans nog niet met de
boodschap van ontwapening naar het
volk mag gaan.
Maar dan zuiien we met de bewape
ning ook niet kunnen voortgaan pp de
tot nu gevolgde wijze. .We mogen er
niet op rekenen, dat we ook in de toe
komst drie jaar tijd zullen hebben om
ons voor te bereiden op den oorlog. D©
kosten van de voorbereiding wordpn
juist door uitstel grooter, terwijl anders
regelmatig en dus goedkooper lean wor
den gewerkt. Spreker bedoelt dparmee
geen verwijl aan zijn voorgangers. Men
had van de te stellen eischen een an
dere opvatting .dan thans.
En voorts lichtte deze "Minister zijn
regeling inzake de dienstweigering toe.
Deze zaak zal echter op voorstel van den
heer Eland evenals de ontwapening be
handeld worden bij de begrooting van
oorlog.
bedoelde geval aan S d,e r verboden daad
werkelijk te bevorderen, dat eenig zich
in het vliegtuig bevindend voorwerp door
de bemanning daaruit verwijderd, dian
wel vernietigd of onbruikbaar gemaakt
wordt.
Eveneens is het in dat geval aan
ieder verboden daadwerkelijk te be
vorderen, dat dp bemanning eenig "oor-
werp, hetwelk zij bij de landing bij zich
heeft, vernietigt of onbruikbaar maakt,
dan wel zich daarvan onldpet.
Art. 4. Het is aan burgers ver
boden,■*-*de handelingen, waarvan het
daadwerkelijk bevorderen in h©t vorige
artikel wordt strafbaar gesteld, op ©eni
gerlei wijze te beletten.
Duilsche steenkool.
Het dezer dagen uij het „Vaderland"
overgenomen bericht, volgens hetwelk
Duitschland het door dit land toege
zegde steenkolenkwantum met eenige
tienduizenden ton had verhoogd, heeft
den indruk gewekt, dat het er thans
met onze steenkooivoorziening beter
voor zou staan. Ten einde teleurstelling
op dit punt te Voorkomen, dient daar
bij te worden opgemerkt, dat het uiit
Duitschland afkomstige kwantum ko
len alleen daarom verhoogd is, om
dat de kolentoevoer uit België niet door-'
gaat. N. R. Ct.
Maximum-pr ij zen brandhout.
De minister van L. N. en H. heeft-
lo. vastgesteld de volgende maximum-
klei nh a adelprjjzen voor brandhout;
Meterhout demienhout f 2.70, berken
hout f 4.70, iepenhout f 5, eikenhout
f 5.70 en beukenhout f 6.20;
Halve meterhout: onderscheidenlijk
f 3.20, f 5.20, f 5.20. f 6. en f 6.50;
Blokjes van 15 c.M. gekloofd: onder
scheidenlijk f 4.20, f 5.70, f 6, f 6.70 en
f 7.20;
2o. bepaald, dat allé vorenstaande
prijzen zijn le verstaan franco in huio
per 100 K.G.
De minister deelt in een circulaire
aan de gemeentebesturen mee, dat hij
tot het stellen van deze maximumprij
zen aanleiding heeft gevonden uit over
weging, dat het vervoerverbod van brand
hout waarschijnlijk als reden zou worden
aangegrepen om tot ongemotiveerde ver
hooging van de huidige prijzen over te
gaan.
Q~—
Nederlandsche vrouw gefusil
leerd.
Nr.ar „Het Noorden" verneemt, ismej.
Anna Huitema afkomstig van Hollum
(Ameland) in Amerika gefusileerd, we
gens spionnage in Duitschen dienst.
Ed. Visser van Weeren getoond, betrek
king hebbend op met „Korker" ge
men proeven.
Deze zijn door de verschillende leger-
autoriteiten met ingenomenheid gevolgd.
Het legerbestuur heeft dan ook terstond
dit middel besteld voor de banden der
motor mitrailleurs, terwijl het hoofd
bestuur der Posterijen en Telegrafie
reeds 4000 doozen heeft besteld.
Git Walaheren.
Gisteren zijn op het strand te Zon-
telande drie Engelsche mijnen aange
spoeld waarvan heden nacht te half
twee uur vlak voor de kom der ge
meente, een dezer met een geweldigen
knal ontplofte waardoor de ingezetenen
weer een aanzienlijke scliade onder
vinden. In verschillende jjebouwen zijn
al de ruiten vernield, alsmede in de
kerk en school geheele ramen stuk ge
slagen, schuren waarvan de planken af
sloegen ,de pannen van de daken op el
kander geschoven, zelfs ïn sommige hui
zen meubelstukken geruïneerd. Persoon-
flijke ongelukken Zijn gelukkig niet te
betreuren. r
De gemeenteraad van Zout© lan
de besloot niet te voldoen aan het ver
zoek om een deel der ond/ersteuning aan
de in die gemeente wonende werklie
den der Kon. Mij. De Scheld© voor re
kening van 'de gemeente te nemen.
De uitslag van de gister gehouden
raadsverkiezing le O. en W. Souburg,
was als volgt:
Oost Souburg: "Wt N. Jobse 175 st., A.-
Pouwer 116 St. Van onwaarde 2 stemmen.
West Souburg: W. N. Jobse 76 st. A.
Pouwer 26 st Van onwaarde 3 stemmen.
Zoodat is gekozen de heer W. N.
Jobse.
Door den rijksveldwachter van
Souburg is 75 kilogram tarwe in
beslag genomen, die door den landbou
wer I. L. wonende te Souburg met een
handwagen werd vervoerd, om bij een
mofenaar voor eigen gebruik te laten
malen.
NEDERLAND EN DE OORLOG.
Bij het landen van vreemd
vlieg tui gen.
De Commandant der Stelling van de
Monden der Maas en der Scheld©, Com
mando Zeeland, heeft ondpr dagteeke-
ning van 23 Nov. een verordening uit
gevaardigd, waarvan de eerste artikelen
luiden
Art. 1. In geval een niet tot de
Nederlandsche strijdmacht beboerend
vliegtuig binnen bet in hoofde dezes ver
melde gezagsgebied landvt, is h©t aan een
ieder verboden dp bemanning op ©eni
gerlei wijze behulpzaam te zijn bij het
vernietigen of onbruikbaar maken van
hel vliegtuig iof eenig onderdeel daarvan,
dan wel de wederopstijging van dat vlieg
tuig te bevorderen.
Art. 2. Het is in het 'in artikel 1
bedoelde geval aan burgers verboden
op enigerlei wijze te beletten, dat liet
vliegtuig of eenig onderdeel dparvan door
de bemanning wordt vernietigd, of on
bruikbaar gemaakt, dan wel, dat het vlieg
tuig weder opstijgt.
Art, 3. Het is in het in artikel
Dit Riadelbarf.
Wij verwijzen naar de bekendma
king in dit nummer betreffende inkwar
tiering. i
'Alhier worden pogingen aangewend
om een Christelijk Historische Kiesv©r-
eeniging op te r.ichten, welke pogingen
aanvankelijk succes hebben.
De St. Crt. no. 279 bevat de sta
tuten van de Vereeniging van den Pro
vincialen bond van Zeeuwsche Hotelhou
ders en restaurateurs gevestigd te M i d-
e I b u r g. Zij stelt zich ten doel de
stoffelijke .zedelijke en maatschappelijke
belangen der leden te bevorderen en het
vak te verheffen.
Tijdens de afwezigheid van de be
woners is uit een kast in de woonka
mer in een woning in de Lange Delft
een bedrag van f 13 ontvreemd; van
de kast was het slot geforceerd. De
poliltie stelt een onderzoek m deze
Wij waren heden op ons bureau ge
inige van een demonstratie, gegevendoor
den heer Francis Nieuwenhuize, die na
mens de firma Pennock en Co. te 's-Gra-
venhage optredend, deed zien hoe een
fietsband opzettelijk lek gemaakt, door
er met een priem een gat in te boren,:
aanstonds weer voor het gebruik ge
reed is. door er een oplossing van ..bar
ker's puncture" in te pompen. Toen eten
weinig van het vocht in den lekken!
bamt gepompt werd en het wiel daarna
snel eenige malen werd rondgedraaid,
bleek de breuk volkomen gedicht te zijn.
Nadat de band weer was opgepompt, was
allts in orde.
Ook wprd ons gedemonstreerd, hoe
men door een met „Kerker" behandelden
band eenvoudigweg priemen en andere
scherpe voorwerpen kan steken, zonder
dat de band leegloopt. Men heeft slecht^
het wiel even om te wentelen om het
door bef scherpe voorwerp ontstane gat
te doen helen. „Korker" is, naar ons
werd verzekerd^ het middel om eenS
en voor altijd punctures te voorkomen.
Kurk en mica zijn de hoofdbestanddee-
len van het middel.
Ons werden ten slotte een groot aantal
fraaie photo's, vervaardigd door den heer
Hit. 7. u i *-"* v e 14
Te Borssele Is Woensdag een
groote mijn aangespoeld. Ze ligt aan de
steenglooiïng en men heeft er een wacht
bij geplaatst, 1
Nu het water wat is bedaard en de
haren te Wolf^artsdijk bij laag
water droog komt, blijkt dat er ook
daar een groote partij bieten met den
jongsten storm in de haven zijn ge
spoeld. Dinsdagavond is men bij laag
water begonnen om de bieten zooveel
mogelijk op het droge te brengen.
Het vaartuigje van P. Thorenaardat
in de haven lag, is losgeslagen en tegen
de steenglooiïng gedreven waardoor het
zwaar lek is geworden.
Bij de verkiezing Woensdag te
te Ierseke voor een lid ,yan den
gemeenteraad zijn candïdaat gesteld de
heer J. Huihergtse en M. Mieras.
Uil 2»«»wa «h-Tla»*®»»»» ©-
De j J. Maandag te Axel gehouden
jaarmarkt, bij welke gelegenheid in den
namiddag en avond ook vergunning ge
geven wordt tot het maken van dansmu
ziek in de lokalen gaf de daaraan
deelnemende jonge landelijke bevolking
aanleiding om weer eens uitermate uil
te bulderen. Op verschillende plaatsen
ontaardden dp dans- in vechtpartijen.
De politie had de handen vol mét in
rekenen en schelden van vechtlustigen.
Ook het mes kwam te voorschijn en
toen omstanders op Üe vlucht gingen
voor het tekeer gaan van een paar
woestelingen, liep hierbij Ben uit
Sluiskil afkomstige 22-jarige diensf-'
bode een ernstigen steek in de zïj^e op.
Zij bemerkte eerst onder het naar huis
gaan verwond te zijn en kon toen toch
nog hare woning bereiken waar ge
neeskundige hulp werd verleend. Des
nachts werden ban het meisje de laat
ste sacramenten toegediend. Gister was
haar toestand weer beterend.
Een en ander zal er niet to© bijdra
gen die danspartijen populair te maken.
GEMEENTERAAD VAN VLISSINGEN.
Vervólg.
Overeenkomstig het voorstel van. B. en
W. werden Se verordeningen op dp hef
fing en invordering van tolgelden op den
Vlissïngslch—KoudekerksChen weg op
nieuw onveranderd aan Ged. Staten Ier
goedkeuring toegezonden.
Goedgekeurd werd de begrooling voor
1918 van de commissie van beheer van
genoemden straatweg, aanwijzend in ont
vang en uitgaaf f 1361.31s, met een post
voor onvoorzien ad f 464.31®.
Eveneens werd goedgekeurd d,e re
kening van de groenten en fruitveiling
over 1916, met een eindcijfer van
f 2540,30' in ontvang en uitgaaf
Aan vfeilmgloon is ontvangen f2321,08,
terwijl de 'gemeente f 10,92* in het tekort
bjjdroea,
A JkOOip Tollen.
B. en W. stelten voor het verzoek van
Vreemdolingerverkeer inzake het zenden
van een adres aan de Provinciale Staten,
in le willigen. Het geldt hier de ook
verleden week te Middelburg behandelde
aanvragen om de bijdrage in den afkoop
der lollen in eens of in 30 jaarlijkscho
termijnen te mogen betalen.
Aldus wordt z. h. s. besloten.
Krati fie a tie.
B. en W- stelten voor den heer W van
Bakergem voor de waarneming van het
directeurschap van de Burgeravondschool
en Avondschool voor Handwerklieden van
Mei tot November een gratificatie vat»
f 286.75 toe te kennen.
Z. h. s. wordt aldus besloten.
Jaarwedden IIande 1 s-
herbal ingschook
Naar aanleiding van een desbetreffend
verzoek van den heerS. Caljouw, le©raar
in de stenografie en mackinesckrijven
aan de handelslierhalingschool, om zijü
salaris gelijk te sjeilen met dan van an
dere leeraren, stellen B. en Wu voor,
hieraan te voldoen eu het ook te bepa
len op 50 per wekelijkse!» lesuur met
een minimum van f 1.50 voor elk. gege
ven lesuur. Hierbij zou dan moeten ver
vallen voor deze vakken de verplichting
van het hebben van een lager of middel
bare acte, daar die hierbij niet bestaan.
Z. h. s. wordt aldus bestolen.
Subsidie bewaarschool.
Door het bestuur der vereeniging tof
bevordering van christelijk onderwijs, wag
aan B. en W. verzocht medewerking tel
rerleenen om een subsidie te verkrijgen
voor de bewaarschool in het Bellamy-
park, Daar de kosten steeds; hooger wor
den en de gemeente nog nooit iets voor
het bewaarsehoiotonderwgs uitgaf, eu B.
en "W. het opheffen der school zeer
zouden betreuren, stellen zij voor, voor-
Loiopig gedurende den crisistijd, een sub
sidie van 25 cent per schoolgaand kind
per kwartaal te geven. Dit laatste omdat
het aanLal kinderen dikwijls wisselt. Ge
zien het gemiddeld aantal kinderen over
de laatste drie jaar, zou deze subsidy
f 155 per jaar vorderen.
De heer Van II a 1 wil dit voorstel
niet bestrijden, maar vraagt of B. en "W.
reeds maatregelen hebben genomen of
overwogen om toezicht uit te oefenen
op den hygiënischen toestand in de scho
len voor voorbereidend onderwijs.
De heer Auer (weth.) meende, dat R.
en W. bij een zoo kleine subsidie geen hy
giënische maatregelen konden voorschrij
ven, daar dan de beleekenis van het sub
sidie geheel zou vervallen.
De heer Van Raalte ondersteunde
het denkbeeld-Van Hal, terwijl de heer
Tichelman de meening verdedigde,
dat B. en W. geen maatregelen mo
gen voorschrijven, daar de wet hun
geen bevoegdheid daartoe verleent. De
heer Linde ij er bestreed dit en merkte
op, dat men aan oen subsidie immers
steeds een voorwaarde kan verbinden.
Hygiënisch toezicht is zeer ge wenscht,
ook met het oog op verspreiding van
kinderziekten.
De heer Vermaas stemt hier vol
komen mee in en zal de kwestie
in de gezondheidscommissie ter sprak©
brengen.
(De heer Merckens komt ter ver-
jgaderingk
De Wethouder van Niftrik geeft
in overweging dit voorstel aan te ne-
ïnen. Het geldt slechts voor korten
termijn. Wil men op den weg van
subsidieering doorgaan, dan zal men
de zaak op andere wijze onder de
pogen rapeten zien.
De heer Maasc wil de voorwaarde
opnemen, dat de leidster der school
een deskundige is, waarop door B..
en "W. geantwoord wordt, dat dit zoo
is en dat B. en W. niet genegen zijn
toet dergelijke voorstellen te komen
voor bewaarscholen, die niet onder lei
ding v,m een gediplomeerde staan.
Bij de verdere, besprekingen vraagt
de heer Staverman B. en W. om
de wenschelijkheid te overwegen om
van gemeentewege in behoorlijk voor
bereidend onderwijs te voorzien, daar
dit in Vlissïngen nog zeer veel te
wensehen /over laat en het aantal kleine
kinderen, dat op straat een speelplaats
vindt veel te groot is.
Ten slotte wordt het voorstel van B.
en W. aangenomen.
Telefoonkantoor.
In verband met de voorgenomen over
name door het rijk van de algemeen©
Telefoon Maatschappij door het rijk, stel
len B. en \V. voor de thans gratis in
gebruik zijnde lokalen aan de Maat
schappij te verhuren voor f 250 per jaar*
zulks om hel rijk zekerheid te geven*
dat het Öesgewenscht die lokalen kan
huren.
De huur zal ingaan met 1 Januari
maar dan zal de gemeente moeten beta-
f 140 voor vier telefoonaansluitingen, die
zij thans gratis heeft en komen ook de
kosten van liet gewoon onderhoud voor
rekening van de gemeente-, niet het
schoonhouden en de dagelijksche herstel
lingen.
Het voorstel werd z. h. s. aangenomen.