MIDDELRIIRGSCHE COURANT, Maandag 28 Mo'wmbep 1917, 160* Jaargang Binnenland. Tit Stad en ProïineiB. JÉ 279 About prijs par kwartaal in Mid delburg *a bij de agenten in VÜssingen en Gent I 1.55; per post f 1.75. Advertenties 20 cent per regel. Bij abonnoment veel lager. Familieberichten en dankbetuigingen vian 1—7 regels I 1.50. Bovenstaande ad'ortentieprijaeb wéïder met 20 toeslag verhoogd. VRIJZINNIGE MILITAIRE TEHUIZEN. Ds. G J. A. Offerliaus te Eerne- -woude geeft in het Weekblad voor de "Vrijzinnige Hervormden verslag van wat er lot nog toe voor de vrijzinnige mili- tairo tehuizen is gedaan: „Hoor de vriendelijke hulp en mild heid van vele corporatiën en particulie ren mochten wel reeds pi. m. f 9000' verzamelen, en aan 300 plaatsen onze lectuur en spelen zenden. Verder open den wij zelf of steunden grootere en kleinere tehuizen o. a. te Bergen op Zoom, Schoonhoven, Aardenburg, IJ z e n d ij k e, O o s t b u r g, Schiermon nikoog, Dokkumer-Nieuwe-Zijlcn, Zut- phen, Deventer, Denekamp, en zijn grootere in voorbereiding te 's-Hage, Leiden, Assen, Leeuwarden.... Er was soms. zou men zeggen, onwil om ons behulpzaam te zijn in ons werk. Bij dit laalsle denken wij b.v. aan onze po gingen om enkele opcnluchtsamenkom- sien te houden, evenals het vorige jaar in Laren Wij moesten hiervoor le biecht komen bij den veldprediker in algemeenen dienst dr. De Visser, die ons verzoek met welwillende woorden begroette in 't begin van den zomer.... maar nu nog steeds wachten wij op de toestemming of nader antwoord, waar- Om reeds een paar maal gevraagd." Het is geen gebrek aan waardeering van hetgeen in don betrekkelijk korten tijd van een doeltreffender organisatie van dit werk gedaan is, wanneer we ■er op wijzen dat in het bovenstaand (overzicht in 't geheel niet gesproken Wordt van Walcheren, hoewel hier toch werkelijk alle reden is voor bet scheppen van lokalen, waar die solda ten verpoozing kunnen vinden, die zich noch in de christelijke, noch in de ka tholieke tehuizen op hun plaats voeten. Die gedachte aan wat hier op ons eiland noodig is, Werd nog versterkt door het lezen in de Residentie-bode van een oproep van den aalmoezenier Q. Huys, die daarin onder het opschrift [„Walcheren in nood I I" de volgende aardige opmerkingen maakt „Onze Roomsche jongens op Walclie-1 ren - en dat zijn er van alle streken /des lands verkeeren in nood. Ze geeuwen van verveling zoodra de dienst is afgeloopen. En ge weet ,'dat verveling zoo licht tot zonden voert en daarom verkee ren onze Roomsche jongens op Wal cheren in nood. Niet allen evenwel. Want op de meeste dorpjes zijn reeds loodsen ge bouwd, door de milde en herhaalde gif ten van velen welke loodsen dienst doen voor ontspanningslokaal, ja zeer idikwijls ook voor kerk, oim' onze jon gens in de gelegenheid te stellen hun1 godsdienstplichten te kunnen vervullen. Ddar zijn ze dus uit den nood. Ze kunnen er lezen, dammen schrijven, biljarten, .kaartspelen, enz. Ze knopen er nat en droog, en blijven aldus uit, de kroegen. En des Zondags of bij de Algemeene Communie wordl er biecht gehoord en de H. Mis gelezen. Maar och arme, zoo is het niet Joveral Nog wel in vier Kan tonne men ten is er geen verenigingsgebouw, geen kerk. In de kwartieren zijn ze al spoedig te veel omdat er te veel zijn ingekwar tierd. Als ze buiten komen, kunnen ze lacht happen en zien somtijds wel eens een mensch, als het weer tenminste niet te slecht is om buiten te komen. Snapt ge 't dat ze van verveling staan, zitten, of liggen te geeuwen f En dat wilt ge toch zeker zoo niet la ten Neen, niet waar, al moest ge er zelf ook al eens een "Bankje, een plankje voor offeren of eens wat uit sparen op iets anders, hetwelk ge zopdl kunnen missen 1 I Accoord en dan zullen spoedig al Onze Roomsche jongens op Walcheren pit den nood zijn. Met '1000 gulden zal ik het al' een heel eindje sturen. De eerste loods van de vier is op risico reeds aanbesteed. Die kost 1270 gulden. Laat u nu maar ompraten en zend mij spoedig een aangeleekendcn brief een postwisselNiet te lang er over prakkizeeren want dsn zoudt ge h§t nog maar vergeten I Enz." Wij wenschen oprecht den ijverigen, Katholieken aalmoezenier siicdSs toe mot zijn oproep. Hij verdient het, erf het een nuttig werk dat hij' doet. Maar hij zal zelf volkomen billijken dat wij aan de soldaten van vrijzinnige afkomst ook tehuizen toewenschen waar zij zich evenzeer op hun plaat9 zullen voelen, a Is de katholieken in dozijnen. En het is daarom dat we de «aandacht der vrijzinnige organisatie voor dat werk in 'l bijzonder op Walcheren vestigen waar nu zooveel te doen is. Het is ruim een jaar geleden dat \to onder het opschrift „Een goed werk" melding maakten van de circulaire,rond gezonden door de afdeeling Zeeland van de „Vereeniging van Vrijzinnig-godsdien- stigen voor militairen en mililairen Te huizen". Wat we toen schreven over het nut van iedere gift aan die afdeeling geschon ken, klemt nog even sterk als toen, en als we hierboven de aandacht vroegen voor Walcheren, dan was dat met de on uitgesproken verwachting dat de afdeeling er ook geldelijk toe in staat zal worden gesteld. Daarom willen ye nog even als adresaanduiding meedeeleu dat van die afdeeling ds. J. N.' Pattist, Aardenburg, voorzitter is; ds. J. G. Steenbeek, IJzen- dijke, secretaris, en dr. J. van Beek, Wa- terlanakerkje, penningmeester, terwijl in het bestuur ook zitting heeft dr. J. P, Canrcgieter te Middelburg. dergelijk internationaal college kunnen worden opgedragen. Men moet trachten, zegt spr., een conferentie van alle neutrale staten te organiseeren en daar deze vraagstukken te doen bespreken en dan zal men ge makkelijk ook voor den vrede kunnen werken, Spr, meent, dat onze regeering e.en schoone taak zou verrichten door het initiatief te nemen tot hel bijeenroepen v.on een dergelijke neutrale conferentie. Ons laöd, zegt spr,, isj het meest aange wezen om daartoe den eersten stap te doen. Wij hebben op dit oogenblik een minister van buitenlandsche zaken, volkomen berekend voor zijn 'aak, te genover svien "het buitenland zelfs geen concurrent kan plaatsen en die het ver trouwen heeft van het gelieeie Neder-: landsclie volk. (applaus.) Spr. hoopt dan ook, dat de Nederland;- sche regeering den eersten -stap in deze zal doen. (Daverend applaus). Hierna werd van de gelegenheid om vragen te stellen, door verschillende aan wezigen gebruik gemaakt, welke door mr. S. van Houten werden beantwoord, waarna de voorzitter de vergadering sloot* i ONS LAND EN EEN STATENBOND. Mr, S. van Houten heeft Zaterdag in Den Haag in een bijeenkomst van den Ned. Anti-Oorlogsraad en de Vereen „Vrede door Recht", een redo gehou.- over de vraag: Hoe is een duurza- men vrede ie bereiken? In zijn inleiding noemde spr. het onzin, thans den oorspronkelijk schul dige op ie zoeken, waait de omvang van dezen oorlog op dit oogenblik lean niet a«on een man of een parlij: worden geweien. Bovendien, thans is :iog niet afdoende uitgemaakt, wie den oorlog ont ketend heeft. Het zoeken naar den chuldige kan men gerust laten, maar laat men den brand zoo spoedig moge lijk blusschen. Spr. hoopte dat de imitatie van den Zondvloed, n.l. dat God beloofdp de wereld niet meer op dergelijk0 wijze ie teisteren, ook op dezen oorlog van toepassing mag zijn. Maar hij is, op dit punt niet erg optimistisch en wees, in dit verband op een redevoering van Cle men ceau, waarin hij zegt, nooit mede le kunnen werken aan het tot s tand komen van een volkerenbond, waarin Duitschland ook zitting heeft. Bovendien wil men nu den Elzas veroveren met <l«j hulp van Amerika, maar wie waarborgt dan, dat deze wisselbeker permanent iil de* handen van Frankrijk blijft. Of wil men de Amerikanen voor altijd als waclilposten aam den Rijn plaatsen? Hoe zal men dan tot een duurzamen vrede kunnen geraken? Spr. bracht hulde aan de vredespor gingen van den Paus en heeft voor zijn werk alle sympathie; eveneens heeft hij sympathie voor het werk van Stockholm, maar hij meent, dat deze weg niet de juiste is. Hij gelooft niet, dat de oorlogvoerende regeeringen gediend zullen zijn van de hulp van een derde om vrede te maken. Voor een duurzamen vrede verwacht te hij slechts heil van een 'Statenbond. Het oprichten van een Statenbond moet geschieden door of ten minste met de neutrale sinten en nu gelooft spr., dat de neutrale staten veel kunnen doen voor een duurzamen vrede, door thans reeds pogingen te doen om een Staten bond op te richten. Spr. heeft in dien geest reeds ben brochure geschreven, welke zoowel in het Duitsch als Engelslch is vertaald en in die landen onder de led|en der open bare lichamen is verspreid. Deze bror cliure komt hierop neer, dat geen ge weld meer mag gebruikt worden zonder de morcele goedkeuring vkn do regeering van dien Statenbond. Oêk de organi satie van dien Statenbond zette spr. nader uileen en meendo dat, als men op deze wijze een permanente commis sie heeft samengesteld, dit ook de beste grondslag zon zijn voor een vredesbasis. Van prof. Lamasch, uit Weenen, kreeg spr. bericht, dat hij zich met deze denk wijze volkomen kon vercenigen. Door de Bryan-lraclaten is bewezen, dat dit practisch ook uitvoerbaar is en spr. meent, dat zulk een college heel goed het toezicht kan gegeven wor den over bepaalde territoiren. Als voor beeld noemde spr. Polen cn hij meende, dat een dergelijk internationaal collego beter toezicht op Polen zou kunnen houden dan Rusland of Duitschland. Ook hét meesterschap van de zee zou op een dergelijke wijze het Beste beslisit kunnen, worden. Spr. geeft toe, dat En geland weinig misbruik heeft gCmaakt van zijn meesterschap ter zee en moest er een meester zijn, d.an zou hij" Engel land prefereeren boven Duitschland, maar waar de zee niemand toebehoort, zou deze kwestie ook het best aan e('n GELDLELNING VAN f 500 MILLIOEN. Blijkens het Voorloopig Verslag dei- Tweede Kamer over het wetsontwerp tot het aangaan van een geldleenmg of leu ningen van f 500.000.000 en nadere voor ziening ben aanzien van dtl 5 pCts. schuld bekentenissen ten laste van het Rijk, ver klaarden vele leden zich. met het voor stel le kunnen vercenigen. Bij verschillende leden ontmoelle obi ter het voorstel Lot conversie, voorname lijk om de wijze, waarop zij zal worden bewerkstelligd, bedenking. In de eerste plaats, eindat die conversie gepaard gaat met een verschuiving naar de toekomst van de aflossing der crisisschuld en xn de tweede plaats, omdat zij is uanecu- gekoppeld aan bepalingen betreffende een gedwongen locning, die bij een conversie niet past. Dit middel mag niet woi-den aangewend om een conversie te doen !a0en, d. w. z. om den staat eenig finan cieel voordeel te verzekeren. Betreurd werd, dat de Minister niet heeftwoorgesleld, thans slechts een lee ning van 250 millioen ter bestrijding van crisisuitgaven en tekorten op den geno men dienst aan te gaan, met bepalingen beli-effende een gedwongen leening, om later een gelijk bedrag bij wijze van do vrijwillige conversieleening pp to nemen. De daarbij toe te kennen bonus zou dan op 1 pCt. zijn te bepalen. Tegenover deze bedenkingen verklaar den vele anaere ledjen met het voorstel geheel le kunnen medjegaan en velen de zen waren er, die een woord van hulde! voor de heldere Memorie van Toelichting cn den zoo juisten opzet van 's Ministers plan niet wilden achterhouden. Zij ver dedigden uitvoerig ook de conversie en <le verschuiving van de aflossing, of- sciioon er verscheidene van hen waren, die de bezwaren tegen gedwongen lee ning bij conversie deelden, maar toch g?en reden vonden dat middel bij' een leening als de onderwerpelijke, die in de eerste plaats een crisisleening is, ta verwerpen, op den enkelen grond, dat die leening een conversieleening is begrepen. Döor enkele leden werd de vraag ge steld, or het geen aanbeveling verdient van den gunstigen stand van de geldmarkt gebruik te maken, door het bedrag der leenui» hooger te stellen dan wordt voor gesteld. Het Laat zich aanzien, dat in de naaste toekomst slechts tegen een hooger per.eiilage zal kunnen worden geleend. And-re leden beaamden dit, doch wezen erop, dat aan de «ogenblikkelijke beleg- gingsicracht van het Nederlandsche pu blick een grens is en dat het Rijk dioor zóó te handelen, in den ailereersten tijd aanzienlijke bedragen aan rente geheel nuttchos zm uitgeven. den prov. waterstaat, den heer J. Ivooper, geschi-even nota met bijlagen, tabellen en kaarten betreffende den te verwachten invloed van de afsluiting van de Zuider zee op de waterhoogten langs de kusten van Friesland en Groningen. De heer Ivooper eindigt zijn nota met te zeggen, dat hij deelt de mecning van den lieer L. II. Mansholt (lid van Ged. Staten) <Lat de afsluiting van de Zuiderzee1 waarschijnlijk tot beteekenende verhoo ging van de stonnvloedshoogten in do aangrenzende .Waddenzee zal leiden, doch dal die invloed voor de Groninger kusten niet waarneembaar zal zijn. NEDERLAND EN DE OORLOO. Van de grens. Uit Sluis schrijft men ons. Bij het schieten op vliegmachines dooi* het Duitsche afweergeschut ontploffen de granaten meermalen boven Nedei-landsch gebied. Men vraagt zich dan af, waar toch de stukken der gesprongen projec tielen terecht komen, en. of daar op een zekeren keer geen ongelukken door zullen gebeuren. Vrijdagmiddag tusschen half twee en twee urn- was het weer een schieten óp vleigniachines van belang! Duidelijk zag men boven deze plaats de rookwolkjes der ontplofte granaten en velen -lachten aan 'l gevaar, dat de neervallende scher ven konden opleveren. En dat dit ge vaar niet denkbeeldig was, bleek uit het feit, dat op de kaal vlak voor de voeten van een 'daar passeerend meisje, een granaatscherf neerviel van ongeveer vier centimeter lengte. Het meisje raapte het stuk op en nam hel mee naar huis, onbewust van het roote gevaai-j waaraan zij gelukkig ont snapt was. DE ZAND- EN GRINDKWESTIE. In antwoord op de nieuwe vraag van den heer v. Hamel naar het uitblijven van de toegezegde publicatie der stukken1 heeft de Minister van Buitenlandsche Za ken geantwoord, dat de toegezegde ovex*- legging van bescheiden vertraging heeft ondervonden, eensdeels door het uitblij ven der gevraagde toestemming tot publi catie wat een tweetal stukken betreft, an derdeels doordien enkele inmiddels ont vangen stukken beantwoording vereisch- l :n en de tekst der antwoorden bezwaar lijk kan worden bekend gemaakt eer zekerheid is verkregen dat zij hun be stemming hebben bereikt. De Minister vertrouwt in den loop de zer week de bedoelde bescheiden te kun nen overleggen. DE AFSLUITING DER ZUIDERZEE EN DE GRONINGSCIIE KUST. Gedep. Staten van Groningen hebben aan de Staten doen toekomen een op hun verzoek door den hoofdingenieur Tegen het m ij n g e v a a r. Zaterdag is te Hellevoelsluis bij woelige zee buitengaats een officieele proefne ming gehouden met het stoomioodsvaar- fcuig no. It, waarop het proeftoestel tot zelfbeveiliging legen mijnen volgens het systeem Vink-Benlhcm is aangebracht. Deze proefneming is naar wensch ge slaagd. Behoudens een breuk in een on derdeel der constructie, hetgeen toege schreven moet worden aan het gebruik van minder goed materiaal cn dus van ondergeschikt belang moet worden ge acht, werd door deze proef bewezen dat zelfs nij woelige zee het toestel be hoorlijk te behandelen, voldoende sterk en zeewaardig is. Vervalsching van producten De Minister van L., N. en H. heeft be kend gemaakt: A. Het is fabrikanten, molenaars, han delaren en alle andere personen die grondstoffen voor de bereiding van bloem, meel of veevoeder van de i-egeering ont vangen of met toestemming van de rc- gccringscomniissarissen voor do Rijks- graanverzameling verwerken, verboden in hun molens, fabrieken, pakhuizen of op slagplaatsen aanwezig te hebben, te ver werken of te verhandelen alle stoffen, welke naar het oordeel van het Rijks bureau voor de Distributie van Graan en Meel, behoudens beroep op den Mi nister van Landbouw, Nijverheid en Han del, geen andere bestemming kunnen heb ben dan om te dienen tot vervalsching ran, althans ongewenschte vermenging met het uit de verstrekte grondstoffen te vervaardigen product. ~l. Van dit verbod zijn uitgesloten die producten, welke noodzakelijk zijn voor de goede verwerking van bedoelde grondstoffen tot een eindproduct van deugdelijke qualiteit, een en ander ter beoordeeling van het Rijksbureau voor de Distributie van Graan en Meel. Tot 15 December 1917 bestaat ge legenheid het advies van het Rijksbureau, voor de Distributie van Graan en Meel (Badhuisweg 145—147) in te winnen over de vraag, oï opslag van een bepaald ar tikel sur» A verboden is. D. Allen die na dien datum het hier- voreu vermelde verbod overtreden, zul len worden uitgesloten van alle distri butie van regeeringswege van grondstof fen die zij gewoon waren te verwerken of te verhandelen of die zij voor die Ver werking noodig hebben, of eindelijk van brandstoffen or krachttoevoer, noodig voor de uitoefening van hel bedrijf. Petroleum. De Minister van L., N. en H. heeft tot de burgemeesters de navolgende cir culaire gericht Voor het geval u dit nog niet mocht hebben vernomen van de Toewijzings- commissie voor Petroleum, deel ik u mede, dat aan kwartiergevers van offi- cjeren en onderofficieren voor zoover deze vcrlrck(ken) waarin geen gas of efectriciteit aanwezig is ter beschik king hebben en inwonen zonder huise lijk verkeer, tijdelijk een petroleum- distributiekaart mag worden verstrekt, ook al ontving bet gezinshoofd reeds zulk een kaart, in zijn hoedanigheid als hoofd van een lichtloos gezin. Bijzonderlijk zij de aandacht er op ge vestigd, dat die tijdelijke pelroleum-distri- butieltaarlen weder moeten worden inge trokken, zoodra het kwartier wordt op gebroken. De Minister maakt voorts bekend, dal" bon no. 4 der rijkspetroleuni-distributie- kaarteü geldig zal zijn van 1 December tot en mei 15 December, voor een hoe veelheid van twee liter. Door Gedeputeerde Staten is de sluiting der jacht op klein wild in Zeeland bepaald op Maandag 31 Dec. a.s. mei zonsondergang. 0 Uit Middelburg. In het in druk verschenen jaarver slag van den Chrislelijken Bestuurders- bond alhier, welk verslag over .ander half jaar loopt, wordt een uitvoerig overzicht gegeven van het vele dat door den Bond gedaan werd ter zake van dip voedselvoorziening, waarbij betreurd werd dat de pogingen voor een geregelde sa menwerking met den Middelburgschen Bestuurdersbond door dezen werd, af gewezen. In bijzonderheden worden vermeld dp bemoeiingen van den Chr. Best. Bond voor een Centrale Keuken, en voor het thuis bezorgen van de verstrekte goed- koope cokes. Met waardeering vermeldt het verslag de erkenning der organisatie door het gemeentebestuur, blijkend uit de benoeming van vertegenwoordigers in verschillende commissies. Een der leden werd door den bur gemeester gemachtigd om conlröle uif le oefenen op de naleving der distribH- üewet. Gelukkig bleek, dat vele klach ten overdreven waren, en do Middci- burgsche winkeliers over het algeme&n poogden de uitvoering zoo goed mogelijk te doen zijn. Herinnerd wordt verder aan een conferentie tot oprichting eener bouwvereeniging, welk vraagstuk echter nog in het stadium van voorbereiding is. En voorts «aan de werkzaamheid van het bureau van rechtskundig "advies. Het aantal leden steeg van 292 op 321, nl. schilders 24, metstelaars 20, kan toorbedienden 6, timmerlieden 34, chr. typografen 15, Chr, Werkmansbond 135, Patrimonium 90, -0 Uit V 11 s s i n g e o- Vanaf heden zijn le Viissingen ten stadhuize nieuwe aanvraagformulieren verkrijgbaar voor het verkrijgen van melk tegen 11 cent per liter voon zwakken en zieken. Om over de aan vrage te beslissen zal de heer A. F. Unger, arts iederen Donderdag van hall drie tot halfvier zitting op het stadhuis houden, terwijl de huisartsen niet meer gerechtigd zijn verklaringen af te «e- - Door de politie te Viissingen is, maar we aan de VI. Crt. ontleenen, aangehouden een marine-matroos die koperen scheepsonderdeelen van zijn bo dem had ontvreemd en verkocht bij een opkooper daar ter stede, waar zij in be slag genomen zijn. Mede is aangehouden een marinier, die koperen sluitstukken van geschuts poorten en koperen schroeven van zijn sebin had gestolen en deze in een cafó daar ter stede had verkocht aan een burger die, welende dat hel koper van diefstal afkomstig was, het verder aan een opkooper had van de hand gedaan, waarbij hij voorgevend slechts weinig voor het gesto.lene te hebben ontvangen den man maar afscheepte met een derde deel der ontvangen gelden. Bedoelde burger is daarop wegens heling eveneens gearresteerd, terwijl de politie het ontvreemde koper heeft kun nen nasporen en in beslag nemen. Uit "Walcheren, - Te Oost-Souburg trad Zaterdag voor de Liberale Unie kiesvereeniging als' spreker op de heer ds. T. H Siemelink met het onderwerp „Evenredige Verte genwoordiging. Aansluiten en waar?" De matig bezochte vergadering werd geopend door den heer Wi. N Jobse. De heer Siemelink zette uiteen waar om hij zich bij de Unie heeft aangeslo ten en waarom hij dit ook aan ieder ander vrijzinnige aanraadt. Van de gelcgehheid lot debat werd' gebruik gemaakt door den heer Herman! Snijders, die gescheiden optrekken ver dedigde. Bij de repliek werd de heer Siemelink' heil ma! del ijk gein terrum poer»! De voorzitter uitte nog zijn spijt, dat de heer Snijders de nieuw opgerichte» kiesvereeniging kwam bestrijden. -- De in een bericht in de courant van Zaterdag vermelde visscher, die uit een opgevischt vat de vloeistof te Vee- re verkocht, was met van Veere», maar van A mem'ui den. - Vrijdag werd te Veere uit zee cent lijk aangebracht, dat in vergevorderden

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1917 | | pagina 1