1SITIIL4MB,
AlTEBTiMTJllN
v lïkboorHS-™"
Pleisters
gadering, welke op 12 December'a s. te
Middelourg zol plaats hebben, de resul
taten van liet onderzoek zal mededee-
len, door haar in te stellen aan de hand
van genoemd rapport en verder te nemen
informaties.
KUNST EN WETENSCHAPPEN.
- Vrijdagavond hield de gep. kolo
nel van het Ind. leger W. J. Giel,
optredend voor de afd. Middelburg en
omstreken van de Ned. Vereeniging
„Onze Vlooit" in de „Vergenoeging"
pillier een lezing over „Het leven
en werken van den Europeaan in Ned,
Indië." i J
Spreker, die zelf een kwart eeuw
onder de Tropen 'heeft doorgebracht,
deed uitkomen, 'hoe weinig onze In
dische koloniën nog bij hel Neder-
landsch publiek bekend waren, en welke
verkeerde voorstellingen men zich hier
te lande vormde betreffende de po
sitie der Europeanen, hunnen werkkring
en hun dagelijksch leven.
In Indië wordt door de Europeaan
in het algemeen veel liórder gewerkt
dan in Europa en wordt aan den blanke
doorgaans een veel belangrijker werk
met veel meer verantwoordelijkheid toe
vertrouwd. Dit werkt gunstig op <ie
ontwikkeling en staalt ijver en vinding
rijkheid.
Na het auditorium een reeks fraaie
lichtbeelden te liehben vertoond, betref
fende de 'Indische stadsgezichten,
schetste spreker ons op onderhoudende
wijze het huiselijk leven van den Euro
peaan.
Het tafereel dat hij daarvan ophing
en de fraaie plaatjes, die daarbij wer
den. vertoond, maakten een zeer gun-
stigen indruk. In het bijzonder treffend
was hel lantaarnplaatje, waarop de enor
me uitgestrektheid van ons Indië wordt
gedemonstreerd naast Tof liever op) een
kaart van Europa.
Spreker deed verder uitkomen hoe
geheel andere eisclien in Indië gesteld
worden dan hier en wees er op hoe
inniger dikwijls 'de familieband in In
dië is, waar men somwijle met zijn ge
zin geheel van de overige wereld is af
gezonderd; dan geeft het stil, heerlijk,
ruüm en zindelijk tehuis ruimschoots
vergoeding voor <le Westersche genoe
gens.
Wanneer men liefde heeft voor
land en volk en voor zijn werkkring
ïs men bovendierf^overal gelukkig. We.
speelt hierin de gezondheidsvraag ook
een voorname rol, doch spreker be
toogde dat men met een matige en doel
matige leefwijze in Indië jaren lang ga-
zond en veerkrachtig kan blijven. Dat
hel leven in Indië niet ongezonder is
dan in ons land, blijkt wel het best
hieruit, zei spr., dat de tarieven der
levensverzekeringmaatschappijen in beide
streken dezelfde zijn.
Ten slotte vertoonde de heer Giel
een nieuwe serie fraaie lichtbeelden
van het binnenland, waarbij het leven
in de binnenlanden, wat natuurwerk-
Wijze en woning belreft, werd geilht
ïstreerd, waarna spreker hel pro en
contra besprak van een werkkring in
de koloniën.
Jongelieden van beiderlei kunne, met
moed, durf en levenskracht beval hij
een werkkring in onze koloniën, met
breeder horizon aan, boven het hier blij
ven vegeteeren op muffige kantoren
(zonder vooruitzicht. Hij spoorde aan
het eind zijner lezing jong Nederland
aan, hel werk dal onze voorvaderen in
de koloniën hadden aangevangen, voort
te zetten en om Indië te steunen melt
Nederlandsche energie, mei Ncderland-
schen ondernemingsgeest.
De lichtbeelden werden somwijlen op
verrassende wijze afgewisseld met ty
pisch Hollandsclie kiekjes om, doorliet
stellen van contrasten, de aandacht be
ter te laten vallen op de verschel
len tuSschen Europeescli en Tropisch
Nederland.
Een hartelijk applaus dankte den
spreker voor zijn belangwekkende le
zing.
de onderwijzers om beurten te verplich
ten Ide kindieren bezig tc houden, hetzij
door het houden van wandeltochten,
waarbij de ouders het recht hebben om
zelf met him kinderen uit te gaan,
heizij door bij regen of anderszins ver-
tel-uren te organiseeren. Voor vele moe
ders is het een straf al de kinderen
den gelieelen dag om zich lieén ie heb
ben, daar zij niet weten, hoe har werk
klaar te krijgen, ongeacht dat vele kin
deren leeren slraalloopen en den aankle
ve van dien.
Men meldt ons uit Hoedekens-
kerke:
Hel door de militaire autoriteiten ge
vorderde hooi, ten behoeve van tiet le
ger, zal voor deze en omliggende ge
meenten alhier worden geperst, wat zéér
ten gerieve van de leveranciers is. Be
reids is voor dit doel een leeg s,laande
schuur m Deslag genomen.
De inschrijving op f 500 000 o'o
pandbrieven der Noord-Amerikaansche
Hypotheekbank, te Leeuwarden, gehou
den 16 dezer, werd belangrijk over-
tcekend.
De aanvankelijk naar Amersfoort
overgeplaatste le. luitenant J. W. M.
"Wins van het 14e. reg. inf. is bij Kon.
besluit in zijn rang overgeplaatst bij
het regiment jagers.
Au guste Rodin f
Auguste Rodin, de beroemde Pransche
beeldhouwer, is op 77-jarigen leeftijd
tengevolge van een longonsteking over
leden.
Rodin heeft na een moeilijke jeugd en
na jaren !ang onbegrepen te zijn gebleven
bij zijn loven nog ruimschoots de waar
deering gevonden, waarop hij recht had.
Van zijn beelden is de groep „Les
Bourgeois de Calais", dat hem op de
wereldtentoonstelling van 1889 de waar
deering deed winnen van wie zijn kunst
▼ooi-dien vijandig waren, wel het meest
bekend. In dezen oorlog is de waardee
ring voor dit monument nog toegenomen.
ONDERWIJS.
Daar er hier ter plaatse ver
schillende malen verteld wordt, dat het
voornemen bestaat met de Kerstdag-
een extra lang verlof te geven aan de
schoolkinderen, met de bedoeling brand
stof uil te sparen, heeft het bestuur
van den Ghr. Bestuurdersbond aan den
burgemeester verzocht, om, als het niet
anders .kan, en pr geen school kan zijn.
LANDBOUW.
HANDEL, NEJVER7IEI» EN
VÏSSCHERÏJ.
LEGER EN YLOOT.
Voetbal.'
Gisteren 'werd alhier voor Zuid. 2
A de wedstrijd Middelburg II—Veloci-
tas II gespeeld, die welhaast evenveel
publiek had gelrokken als met de eer-
s'le klassewedstrijden aanwezig pleegt
le zijn. De kijkers zullen hun gang
naar het terrein niet betreurd hebben
zij zagen een fraaien wedstrijd, waarin
vooral de voorhoede der Middelburgers
goed werk deed en die dan ook in
een 3—1 overwinning voor de thuis-1
club eindigde.
In deze zelfde klasse warden ook nog
gespeeld N. A. C. II—Doslio 4—3 en
Vlissingen—Bredania 2—2.
In de Zuidelijke le "klasse wekken
twee gelijke spelen (beide 1—1) ver
bazing, zij waren het resultaat van de
onlmoelingcn Wilhelmina—Helmond en
V. V. V.—N. A. C. In Maastricht moest
Al. S. V. met 1—2 tegen Wiillem II
het loodje leggen.
In het Westen won een Rotterdarasch
elftal van een Nederlandsch elftal met
3—1 den onafhankelijklieiidsbeker. D. F.
C. gaf met 5—1 "Hercules klop.
Hier ter stede ontmoetten elkaar 's
morgens nog Middelburg lil en Zee
land ia, welke wedstrijd in een 3-1
(overwinning voor eerstgenoemde ein
digde.
DE OORLOG.
De Toes tand.
De algemeene toestand is op do
Europeesche oorlogstooneclen niiel ge
wijzigd. In Frankrijk en België blijft
de strijd zich tol plaatselijke overval
len beperken, waarbij dc Engelschen
bij Passchendaele steeds blijven knab
belen aan de Duitsclie 'linies, terwijl
elders de Duitschers vrij levendig op->
treden.
In Italië bieden de verdedigers zoo
wel in het bergland als achter de Pia4
ve liardnekkigen tegenstand. Aan de
Piave geschiedt dit met zooveel succes,
dat de Oostenrijkers, die al overge-i
stoken waren naar den Westelijken
oever, weer terug moesten trekken. Al
leen aan de monding van de rivier
schijnen zij nog stand le houden. In
hel bergland tussclien de Piave en de
Brenta had de tegenstand der Italianen
in zooverre succes, dat zij den op-
imarsch van den vijand aanzienlijk ver
traagden, zonder hem echter het maken
van nieuwe veroveringen te beletten.
Dc verovering van den Moute PrassoLan
en den Monïe Peurna leverde drag
Oostenrijkers een regimentscommandant,
50 officieren en 750 man gevangenen
op. Volgens de Italianen hadden te
genaanvallen in dit gebied ook succes
en leverden die hun 100 gevangenen op.
Builen Europa werd Jaffa door de
Engelschen veroverd, wat na de be
richten van Zaterdag geen verrassing
meer baart. De Turken verlieten de
stad zonder tegenstand te bieden, waar
uit valt op te maken, dat hun terug
tocht geschiedt volgens een vast plan,
dat de linie waar ten slotte weerstand
zal worden geboden nog verder Noord-1
waarts bepaalt. Van pogingen om door
een flankbeweging ook Jerusalem in
handen te krijgen Iiooren wij nog niet.
In Oost-Afrlka is thans liet geheele
Mahenge gebied in handen ran die'
Engelschen, Belgen en Portugeezen.
Sinds 1 November verloren de Duit
schers 473 Europeanen, 1072 inlanders,
4 marinekanonnen, 33 milraljeurs en
een hoeveelheid materiaal.
Ten slotte zij nog melding gemaakt
van een zeegevecht bij Helgoland. Voor
het eerst sinds de eerste oorlogsmaan
den, zegt Berlijn op triomfeerenden
toon, hebben sterke Engelscbe strijd-1
krachten ter zee vanochtend in de Duil-
sche bocht trachten door te dringen.
Door onze dekking werden ze al op de
linie Ilorns Riff-Terschelling gesigna
leerd en door een aanstonds ondernor
men tegenaanval onzer voorpost-strijd
krachten zonder moeite en zonder dat
we zelf verliezen leden afgeweerd.
Londen daarentegen zegt dat de Duit
schers er van door gingen en dat een
lichte kruiser in brand geraakte en
een andere, vermoedelijk door een lor-
pedoschol sterk acliteroverhelde. Een
mijnveger werd volgens dat bericht in
den grond geboord. De Engelschen had
den gewonden.
Efert nader Duifsch bericht deelt mee
dal van Engelsche "zijde 6 groofe een
heden aan liet gevecht deelnamen en
dal beide strijdkrachten even sterk wa
ren. Ook namen vliegtuigen aan het
gevecht deel. Dit bericht bevestigt nog
niet dat er een Duitsch schip gezon
ken zou zijn.
Van heel veel 'gewicht is dit gevecht
op zichzelf niet geweest; het kan edi
tor van beteekenis zijn, als straks mocht
blijken, dat het de inleiding vormde
van een meer actieve vlootpoliliek van
de Engelsche regeering.
Het beeld, dal wij ons Zaterdag van
den burgeroorlog in Rusland hadden
gevormd, is onhoudbaar gebleken, door
dat blijkt, dat de telegrammen over
onderhandelingen sloegen op den ouden
toestand.
Tlians zijn er weer berichten (giste
ren hebben wij er aan ons kantoor
melding van gemaakt), die er op wij
zen, dat de Leninisten haas zouden zijn
gebleven. Zij zouden Gatsjina hebben
bezet en Kerenski's staf hebben gevan
gen genomen, de „witte garde" (van
Kerenski) zou de wapenen hebben neer
gelegd en het comité van algemeen
Welzijn ontbonden zijn Tevens Wordt
gemeld, idat Kerenski ontsnapt is.
Van andere zijde wordt gemeld, dal
Kerenski dood zou zijn, een gerucht
dat ook weer tegengesproken wordt.
Wat thans de juiste toestand is In
Rusland valt uit de berichten niet op
te maken.
0
Het kiesrecht in Pruisen.
Hel Pruisische kiesrechtontwerp moei
reeds ter kennis zijn gebracht van de
leiders der partijen.
Naar de „Nalional-Zeilung" van wel
ingelichte zijde verneemt, is er sprake
van in hel geheel drie vOjOirsteQlen,
Waarvan er een de kiesrechthervoiN»
ming voor hel Huis van Afgevaardigden
behelst, hel tweede den vorm van het
Ileerenhuiis en het derde in een ver
andering der bepalingen van het he-
grootingsreclit voorziet.
Voor dc verkiezingen voor hel Huis
van Afgevaardigden wil de regeering'
de invoering van het gelijke, recht
streeksclie geheime kiesrecht, hetwelk
eiken Pruis gegeven Wordt, die drie
jaren tot het Pruisische staatsverband
behoort en een jaar in de zelfde
meente woont. Ze is niet voornemens
een nieuwe indeeling der kiesdistric
ten tc maken, doch zal de districten
welke meer dan 250.000 inwoners lel
len en slechts door één afgevaardigde
'erlegenwoordigd worden een tweeden
vertegenwoordiger toeslaan.
De hervorming van het Heerenhuis
imoet Worden bereikt door den ii&
vloed der organen van zelfbesLuur van
handel en nijverheid te vergrooten, ten
gevolge waarvan die van den landbouw
'zal verminderen. Tegelijkertijd zullen
de rechten vah het Heerenhuis op het
jgebiied van de ïinancieele wetgeving
worden uitgebreid.
Hel zal dan moeten blijken of het
Heerenhuis daarmee werkelijk vervormd
anders zou ide uitbreiding der fiJ
nancieelc bevoegdheid weieens de re
actie ten goede kimnen komen.
In Ven'tetil
Een correspondent van de „Dany
Matl" meldt hoe het er op het oo«pr
blik in Venetië uitziet. Het naderen
van het krijgsbedrijf tot de lagunen-
stad, zegl hij, heeft onvermijdelijk groo-
te veranderingen teweeggebracht. Slechts
20,000 menschen zijn er achtergebleven
en alle kunstwerken, die daartoe vat
baar waren, zijn weggehaald. Het doge
paleis is niet meer dan een zielloos
geraamte. Alle werkplaatsen zijn geslo
ten cn van de 'hotels is alleen het
bekende van Daniele nog open. De
winkels, die nog open zijn, houden
uitverkoop. Alle winkels van borduur-
en gouden smeedwerk zijn gesloten. De
Venetianen, die achter gebleven zijn,
zijn kalm. De meeste gondels zijn ver
dwenen. De gondeliers hebben ver-'
scheidene families met al hun hebben
en liouden door de lagunen naar de
kuststeden gebracht. Het Canal Grande
met zijn paleizen, waarvan de vensters
zijn dichtgetimmerd, ligt somber en
nobel, gelijk de Romeinsclie senatoren,
dip den inval van de Gothen (de cor-1
respondent bedoelt; Galliërs) afwacht-1
ten.
Britoche monitors hebben deelgeno
men aan de verdediging van de Piave,
door vijandelijke strijdkrachten aan den
mond van "de rivier onder vuur te ne
men.
0
Laagvliegers.
De „Times" verneemt uit liet Brit-
schc hoofdkwartier in Frankrijk, dat er
steeds meer gebruik wordt gemaakt van
vliegers die de vijandelijke troepen met
machinegeweervuur besloken. De Fngcl-
ischcn zijn er mee begonnen, weldra
volgden de Duitschers hen na en nu
dit nieuwe wapen zoo algemeen ge
worden. dat dc infanterie in loopgraven
granaallrcchlers en op de wegen naar
hel fronl altijd op haar hoede is tegen
hel vuur van laagvliegers.
Hel nadeel, den vijand dagelijks toe
gebracht door onze vliegers, die op ge-1
ringe lioogle langs en achter zijn linie,
heenslrijken is onberekenbaar. Zoo vuur
den dezer dagen een dozijn toestellen
op één dag van hoogten lusschen 100
en 400 voet verscheidene duizenden
patronen af op een groot aantal doe
len, o.a. op troepen die naai- het 'ro 't
marcheerden en die met achterlating
dooden en gewonden verslrooijd
werden, op werkploegen die goederen
wagens aflaadden en zich moesten weg
pakken, op gepakte muildieren d'o
voorraden naar het front brachten, op
wissel wachters, op ploegen die de te
legraafdraden herstelden, op molor-
transporten, zware batterijen die ge
dwongen werden het vuur te staken,
enz.
Twee der toestellen zetten koers naar
een dorp, vielen onderweg een mar-
cheerende kolonne aan en beschoten
daarop, op 40 voet hoogte vliegende
maar iets boven de daken der hui
zen Duitsche troepen die de dorps-
straal vulden en him heil in de vlucht
moesten zoeken.
BORTJ3 OOBLOCaESUHCOTEN.
De „Temps" meldt nader dat
Cadorna zich toch nog heeft laten be
wegen om lid van het adviseerende mi
litaire comité van den oppersten krijgs
raad der entente te worden.
Sjoda, de Japansche minister van
financiën, heeft in een rede gezegd, dat
het ten eenen male onmogelijk is om
Japansche troepen naar Europa te zen
den. De geallieerden schalben de moei
lijkheden op hun volle waarde en hiel
den daarop nooit aan, maar Japan's
bereidheid om zich metierdaad met de
feeïdlieerden één te verklaren, blijkt
uit de samenwerking in zake vloot,
scheepvaart, nijverheid en financiën,
alsmede den geldelijken bijstand, die
den geallieerden rechtsstreelcs en in
direct werd geboden en nu bij elkaar
.000.000.000 "pond sterling bedraagt.
Naar uit Tokio gemeld wordt, zijn
de onderhandelingen tusschen Japan en
de Ver. Stalen over den afstand van
scheepsruimte in ruil voor ijzer en staal
afgesprongen.
Het heet, dat president Wilson aan
kolonel House, den militairen vertegen
woordiger van de Ver. Staten in Frank
rijk, heeft Laten weten, dat hij instemt
met de instelling van een centralen oor
logsraad en hem verzoekt de eerste zit
ting bij te wonen.
MARKTBERICHTEN.
"HDEEafOHETEE EN VERWACHTING.
19 Novembir.
T h r w s r r 11 e r L-u. 46
12 48 gr., S 49
Tolegrofto-ho inodedoeliag van.
lïetnorologiioh instituut to De Bilt volgen:
ïo waarnemingen vas heden ocV.*»<i.
Hoogste barotaeerstsjjd 789
in Zuid-Dnit*chl*nd.
Lei; gat* 747.8 t« Sapmand».
Verwaohting tot den avon van 20
Nov., meest matige Zuidelijke tot We*t-lijVe
wind; nevelig lot zwaar Sewolkt; weinig
of geen regen zelfde temperatuur.
Goes, 17 Nov. Op do .heden gehouden
kleine veiling der veilingsvereeniging „Z.
BeveLand" deden peren Beurré Alexan
der Lukas f27, Doyenne d'Alenfon f 15,
Nouveau Poileau f 7—f 10, Groene Chau-
montel f 5—f 7, diverse tafelperen f 4—
f 8, afval lafelperen f 1—f 4, Kleiperen
4—f 8. Gicser Wildeman f 5—f 11, Pond:
peren 1' 7—f 10, afval Stoofperen f 1—f 4,
Wintersuikerijen f 6—f 7, appelenGoad-
reinelten f 13-—f 17, zure Bellefleur f10
f 14, Court Pendu f9—f 11, Pambour
Mortier f 8—f 10, diverse zure appelen
f 4—f 8, afval zure appelen f 3—f 5, Pom-
me d'Orange f 9—f 12, Campagnezoet f 8
f 11, diverse zoete appelen f5—f8.
afval zoete appelen f 3—f 5, Sjalotten
f 16, Witte kool f2-f3, Stekuien Tl-
f 3, Mispels f 6—f 9, alles per 100 K.G.
Pieterselie f0.17 per bos.
Rotterdam, 19 Nov. Tor veemarkt waren
hsde* aangevoerd779 votte runderen, 75
vette kalveren, 000 nuchtere kal «eren, 1880
ichapen. 610 vatXena biggen, 0 bok.
De prysonwaren voor runderev 128—85, kal
veren 160—100, nuchtere kalveren 000,
■cbspen 90—75; lammeren 80—86; varken*
f 144f 110, lichte soort 80100, biggen f 000
VIaS8l0«t blauw schoon f6 50 a f 800,
1150 st. bleu* half Reew., bleef onverkocht;
54t0 Gro». schoen f 6.50 a f 9.;.0eQ0 st. Gron.
half geaw ffllfl» f 0.—1040 Heil. geel
scheon f 6 50 tot f 8.00; 000geel half g»zw.
onverkoeht275 wit schoen f 6.50 a f 8 00.
Zaden, karweie f 64 a f 65.00 blauw maant,
af bruin mosterdzaad t 78 a f 80,
geel mosterds f 45 a f 50.
Eioren. Z. f 15— af 17 Overm. f 15
f 17.50.
BTOOG WilHl
VISnei ngea.
Ztüdafj
18
Nor. n?m.
3.26
19
4.11
Dinsdag
20
ii
5.02
Wcintd&g
21
ii
Dondordag.
22
ii
7.26
V rij'leg
23
n ii
7.38
ïst-erdas;
24
ii
8.56
Hedos overleed onzo gvlictdr j
I Docbtor, Zastor, Rehnwdznst. r
en Ttnte,
yejeff.. JÜSTINA JOHANNA
H0NDIU8,
in den oudw-dexn van 42 jaar.
Uit alJer naem
P. R0ND1US. I
Middelburg, 17 No». 1917
Rsqob overland na een lang
durig ea geduldig lijden. OD7.e
lisvn Zuster, Bsbuwdzester en
Tante,
MejufFronwJ. J. B0NDIÜ8,
in d» ouderdom -uh bijna 43
jaar.
Uit aller naam
F. 1TOR8TANJE—Homdius.
H KOR8TANJE bd Kinderen.
Middelbar*, 17 Nov. 1917.
5 Heden ovorleed in het vaite
geleef»vertrouwen, tot ru m die-
I e dreelheid, mijne innig ge
liefde EcbtgeEoeto
COBHELIA L0MMELJÉ.3
in den ouderdom van 66 jaar.
D. KODDE Lz.
't Zand (gem Koudekerks),
17 Nor. 1917.
Heden o<>orl.«ed, na eon kovta
ongesteldheid, onze geliefde
Echtgenoot en Vader, de beer
JACOB THEUNE,
in den onderdom van 34 jsar.
Wed. J. THEUNE-
de keüning en Kind.
't Zand. 18 Nov. Keudekerke
Haden overleed n» een ge- I
duldig lijden onze geliefde I
I Echtgenoot «d Vader de heer
C0RNELI8 DOURLEIN
I i» den onderdom van ruim 69
jaar.
W«d. C. DOURLEIN—Klinkk.
J. DOURLEIN.
8. E. DOURLEIN.
Middelburg, 18 Nov. 1917.
Beden overleed in den ouder-
dom van 69 jaren
C. DOURLEIN
die mij 32 jaren trouw als
arbeider hooft gediend.
W. BEIJNIERSE,
Seieweg
Middelburg, 19 Nov. 1917.
dha 'IMhBlEHHEBMBB
Hedon ovorleed zacht an kalm
onze geliefde Moeder, Behuwd-,
Grootmoeder en Overgroot
moeder
Mej. Ca KOOLE,
Wed. J. SCH00LMEE8TER,
in deD ouderdom van bijna 84
jaar.
Uit aller nsam,
J. SCHOOLMEESTER.
Nieuw- St Joosland,
18 November 1917.
Heden herdenken wij den dag,
waarop onze getrouwe en ijverige
bediend# P. A. MOORMAN, 35
jareu geleden in onze zaak werk
zaam ii.
Firma R. M. SMIT8.
Zij, die nog ieti te vorderen hebben
ten laete van wijlen Mevr. de Wed.
A. W. FOKKERTURK en hnnne
vordering nog niet hebben ingezonden,
worden verzocht hunne rekening zoo
spoedig mogelijk in te dienen bij
Mr. J. A. FOKKER,
Ronaamche Kade G 138.
verdwijnen in drie dagen zonder
pijn door de
van W. KRAAL Jr. te Kampen.
Bij alle Drogisten A 30 ct. per
dooi.
