ziju tot stand gebracht, een die strek
ken zal tot verhooging van onzen volksU
invloed en een tot bevordering der
volkskracht.
Binnen weinige weken toch zal de
nieuwe grondwet worden afgekondigd.
Beziet men de veranderingen in dfo
grondwet in 't licht van bovengenoemde
twee zaken, dan zijn zij ontegenz.eggev
lijk belangrijk en zullen zij dan ook bij
de a.s. verkiezingen hun beleekenis doen
gevoelen.
Toevallig noemde spr. 't, dat de in
voering van algemeen mannenkiesrecht
(art. 80) plaats vindt op een tijdstip,
waarop een krachtige democratische
strooming door geheel Europa gaat.
Daarvoor mogen wij ons gelukkig ge
sternte dankbaar zijn. Ieder denkt na
tuurlijk aan de heftige tooneelen in Rus
land en Duitschland.
Tot zulke daden is 't hier gplukkig nog
niet behoeven te komen on dat danken
wij aan ons constitutioneel regeerings-
stelsel. De kern is een regoermg van
het volk door het volk. Deze regeenngs-
wijze wordt nu tot volkomenheid ge
bracht zonder schokkende gebeurtenis
sen. I
Om twee redenen is 't in ons land
zoo geleidelijk gegaan. In de eerste plaats
tengevolge van het veldwinnen der de
mocratische denkbeelden sinds, jaren en
ten tweede omdat de tegenwoordige
kieswet geen verdedigïngi nit-cr vindt.
De kieswet van Houten heeft in de
laatste 20 jarenliaar onhoudbaarheid
voortdurend gedemonstreerd.
In de tweede helft van die 20-jarigo
periode zijn van de 3 achtereenvolgende
regeeringen telkens voorstellen tot wij
ziging van de Grondwet gedaan.
In 1905 had men het voorstel-De
Meester, in 1913 het voorstel-Heemsjcerk
en thans dal van heden. Algemeen kiesrecht
heeft in den loop der jaren ook njj
de rcchtschen meer en meer steun gevon
den. Men werd er van overtuigd, dat
niet langer aan 't toeval moest worden
overgelaten of een minderheid al dan
niet vertegenwoordigd zou worden.
Nu is dat toeval veranderd in een re
gel en daarmede iels zeer onrechtvaar
digs verdwenen. Nu hoeft iedere stern
waarde. Er zijn er die beweren, dat in
voering van alg. kiesrecht tengevolge zal
hebben een vermindering van den in
vloed der Tweede Kamer; men vreest
een versterking der positie van de regee-
ring tegenover die Kamer.
Wel is door den drang der omstan
digheden tegenwoordig in de neutrale j
landen de teugel wat Losser en wordt
meer aan de regeering overgelaten.
Men kan dal beter een verduistering
van den invloed van de volksvertegen
woordiging noemen en als dan pok de
vrede daar is, -dan neemt het parlement
ook zijn werk van controleeren en cri-
tiseeren weer ter hand en zal eventueel
een Minister voor de Kamer moeten wij
ken.
Het zwakke punt in de grondwettelijke
bepalingen noemde spreker het gemis
aan vrouwenkiesrecht.
Wel is 't mogelijk gemaakt het in te
voeren, maar wanneer en in welken vorm,
daarvan wordt niets gezegd.
Deze bepaling is iets nieuws,"in de wet
geving.
Spreker gelooft niet, dat *t lang zoo
zal blijven. Na hetgeen de vrouw in ver
schillende landen getoond heeft te
presleeren, kan vrouwenkiesrecht niet
uitblijven. Spreker is er ook voorstander
van en toch heeft hij gestemd voor de
huidige verandering in de grondwet met
liaar addiUoneele bepalingen. Meer was
niet te bereiken; en het goede, wat al
vast le breiken was, prijsgeven, zou
onverstandig zijn geweest.
Tot bereiking van het doei zal echter
bij de a.s. verkiezingen reeds geijverd
moeien worden. De meest pnncipieeie
tegenstand zal komen van de rechterzijde,
Maar ook is tegenstand le verwachten
van den kantthe dadelijk algemeen
vrouwenkiesrecht wil.
Spreker bekruipt wel eens de vrees,
dat men de leus van algemeen vrou
wenkiesrecht aanheft om de invoering
van beperkt vrouwenkiesrecht tegen te
gaan. Alg. Vr. kiesr. zou een verdubbe
ling van het kiezerstal geven. Te groot©
schokken dienen echter vermeden te
worden. Beter acht spreker het beperkte
vrouwenkiesrecht, waardoor het aantal
stemgerechtigden ongeveer stijgen zal tot
1400.000.
Wel zal het moeilijk zijn een grens te
bepalen. Een leeftijdgrens acht hij voor
zich 't beste.
Wat het 2e punt, de bevordering van
de volkskracht, aangaat, daarvoor dient
de nieuwe regeling van het volksonder
wijs. i I 1
Er is wel gezegd, dat ten opzichte van
het openbaar onderwijs een minderwaar
dige ruilhandel heeft plaats gehad, maar
sgreker schroomt niet even te rnemo-
reeren, dat dit een onjuiste voorstelling
van zaken en een ongegrond verwijt is
aan het' adres der linkerzijde.
De openb. school is niet verkocht, en
er is dus ook geen prijs voor gevraagd
of ontvangen. Spreker herinnert aan 't ge
sloten compromis; het instellen van een
bevredigingscommissie en de belangrijke
veranderingen, die er bij de beliandehng
van de voorstellen dier commissie in de
bepalingen zijn gebracht.
Genoegen is genomen met finaneièele
gelijkstelling van openbaar en bijzonder
onderwijs Die concessie is van niet ge-j
ringe beteekeuis. Zij geldt niet alleen de
confessioneele scholen, maar ook die door
anti-confessioneele of in anarchistische.
richting op te richten scholen en meer
andere soorten.
Neen de finaneièele gelijkstelling werd
noodig geacht omdat het tegenwoordige
bijzondere onaerwys niet in dusdanige
uiterlijke omstandigheden verkeert, dat
't een maximum van nut levert vo.or den
staat.
Spreker denkt daarbij niet aan mindere
toewijding van 't onderwijzend personeel,
maar wel aan de omstandigheden, waar
onder het werkt.
Zij staan voor veel te groote plannen.
Om de kosten kan het aantal leerkrachten
niet uitgebreid worden en daaronder lijdt
't onderwijs.
Deze toestanden komen Dij 't bijzonder
onderwijs veel voor en maken, dat 'tniet
geeft, wat men er van verwacht.
Maar dan is 't ook een algemeen lands
belang, dat daarin van hoogerhand voor
zien wordt. Niet de helft van de school
gaande kinderen in Nederland behoort
goed onderwijs te ontvangen, maar alle
kinderen.
De tegcnconeessie was, dat 't open
baar onderwijs zou blijven wat 't was
en niet worden zou zooals de wet-Hcems-
kerk wilde, bijzaak. Dit ideaal van de
bijzondere school :s prijs gegeven, 't Bleef
openbaar onderwijs regel, bijzonder on
derwijs uilzondering. Toch zijn er 24 ge
meenten in om land waai* geen openbare
scholen zijn. Hoe dit in zijn werk kan
gaan loonde spreker aan met de ge
meente Ovezaude.
Hoe 't voortaan gaan zal? Een belang
rijk verschil zal er zijn met vroeger.
Afwijking van den regel kan worden
toegestaan, maar de wet zal die afwij
king regelen. Aan het toeval wordt niets
meer overgelaten.
Op de vraag of er pacificatie komen
zal, meende spreker te moeten antwoor
den, dat de bitterheid minder groot zal
zijn en de politieke strijd zijn scherpe
kanten zal verliezen, 't Belang van 't on
derwijs zal meer worden voorgestaan,
't Zal een wedstrijd worden in deugde
lijkheid. Spreker is er van overtuigd,
dat in dien wedstrijd de openbare school
de leiding zal blijven houden.
Toch ljijft 't zaak waakzaam te zijn.
Na den oorlog zal de politiek heusch
met uit de wereld zijn en daarom bij
de a.s. verkiezingen zooveel mogelijk
mannen van vrijzinnige richting gekozen.
Rechts en links zullen weer tegen
over elkaar komen te staan. Toch is
de partijscheidjng niet ideaal.
De scheidingslijn zou moeten loopen
dwars door de R. Katli. Staatspartij,
dwars door de .Vrijzinnige parly, dwars
door de Anti-Rev. Partij; er zouden al
leen moeien zijn vooruitstrevende en be
houdende elementen. Spreker vreest, dat
daarvan echter nooit iets komen zal.
Nog enkele maanden en duidelijk zal
het zich weer afleekenen, hoe. onze
vrienden van lieden onze vijanden zullen
zijn. De Vrijzinnig Democraten zijn blijk
baar over de scheiding lieen. Hun parool
is splitsen, afstooten; zij' zijn de -splijt
zwam.
De volgelingen der Lib. Unie willen
dat niet. Onder haar vlag is plaats voor
allen die gewonnen zijn voor en dienen
willen de democratische ontwikkeling on
zer economische verhoudingen, die inzien
dat in den strijd tuss,chen links en rechts
samenwerking reeds bij de sjembus nood
zakelijk is, die het met haar'eShs zijln
ai zienswijze, al verschillen zij- in tem
perament, in durf en moed in de aan
vaarding van de leer.
Spreker wensckle ten slotte de jonge
verqeniging succes en wekte op tot aan
sluiting om zoodoende mede te verken
in toepassing te brengen de beginselen,
die alleen in 't belang van het land kun
nen zijn.
Met een krachtig applaus werd spre
ker voor zijn rede beloond. Er was geen
gelegenheid tot debat.
URKMEUW.
De Geref. kerk te Domburg, dite
besloten had geen predikant meer te be
roepen, heeft besloten met Weslkap
pelle zich te combineeren en beriep nu
ds. T. J. v. Ende aldaar, welk feit wij
gisteren reeds zakelijk meldden.
N«d. Hor v. lerli.
Beroepen te Wierden N. van der Snoek
te Ameide; le Kampen (vae.-wijlen v.
Sloten) C. B. Holland te Raamsdonk,
Bedankt voor Gameren J. H. Koster
te 's-Grevelduin-Capelle.
O e r f. Kerken.
Bedankt voor Wilnis K. van der Veen
te Gasselter Nij'eveen.
KUN» KN WETENSCHAPPEN.
Nieuwe uitgaven.
Liouis Couperus: „Jan en Fioren
ce" en „Wreede Portretten". Uitg. L
J. Veen, Amsterdam.
We gelooven niet dat er in Neder
land één schrijver is, die 'zoo gracieust
kan gezelsen als Louis Couperus.
Deze twee boekjes zijn weer verzame-
lingen van wekelijksche feuilletons in
het „Vaderland"; lichte kost, gemoede
lijke, geestige praatjes over.... niets;.
Maar neem die boekjes niet ter wand,
als ge veel te doen hebt. Want die
praatjes-over-niets hebben zoo'n sjerke
bekoring, dat ge blijft lezen, telkens
weer een nieuw, tot "ge ten slotte ha-,
merkt, dal ge allang iets andere liad
moeten doen. En als ge dan het boek'
weg legt met de gedachte dat die zjO|Q;
makkelijk in u opgenomen Luchtige cau
serieën wel even vlug zullen verdam
pen, pas dan goed op dat ge dat niet
te Luid zegt, want ge zult het later be
merken, dat er nog heel veel is olijven
hangen, dat uit die wolken van geestig!©
futiliteiten ten slotte in uw gedach
ten een. merkwaardig scherpe karakteri
seering achterbleef.
We hebben van Italië uit dat losse
ge ze ls over dit en over dat, een werke
lijkheidsbeeld gekregen, dat ons niet
spoedig uit gedachten zal gaan. En wat
hij, de na ben jaar afwezigheid weer uit
heimwee naar ons land teruggekeerde
Hagenaar vertelt pver het typisch Hol-
landsch van ons land, geeft een on
verwachte frischheid aan je eigen ge
dachten. Want Couperus is iemand die
wat te zeggen heeft, een persoonlijkheid.
Hij vindt zich zelf heel interessant, en
vertelt graag van zich zelf. Maar een
feit is het o,ok, dat hij: een iafceressjant
persoon is.
R i e Cramer heeft weer een sprook
jesboek geïllustreerd, nu Grimm's
sprookjes, bewerkt door Onno Vere
en Christine Doorman.
Van de sprookjes behoeven we wei
nig te zeggen. We hebben zelf vroeger
meegeleefd met het gevoelige, gelachen
om het grappige, ons laten meevoeren
door 't wonderbaarlijke, en zoo zal het
wol met iedereen zijn. We hebben ook
nog de herinnering dat we er wel eens
van gegriezeld hebben, en met een
hoogroode kleur voor het boek zaten.
Maar in dit boek is dat gevaar verme
den, want de bewerkers hebben alleen
die sprookjes gekozen „welke echt kin
derlijk en teer zijn."
En de gekleurde platen van Rie Cra
mer? Wel, wat we daar vroeger van
schreven, blijft ook weer voor deze gel
den Ze zijn vol fantasie, echt in sprook-
jesstijl vol humor waar het moet, knap
geteekénd en mooi van kleur. Maar op
den duur wat zoet. De invloed van Du-
lac is kenbaar, ook in de afwezigheid
van kracht, wat wellicht ook voor een
deel aan de reproductie-methode te wij
ten is.
De uilgever ,W/. de Haan, Utrecht, heeft
er weer een keurig verzorgd boek van
gemaakt.
Bij de N. V. UiitgCvers-Maatscliappij
v. h. Van Mantgem De Does te Amster
dam is Verschenen. „De practijk van het
elcetrotechnisch en werktuigkundig tee
kenen", samengesteld onder leiding van
E. J. Rothuizen en F. Wind, een gids
voor leerlingen in de eleclrotechniek en
werktuigkunde. Over het algemeen wordt
er, schrijver merkt het in zijn voor-t
woord op, zeer veel onvoldoende tecken-
werk geleverd. De samenstellers van
het werkje hebben zich dan ook in
hel bijzonder tot taak gesteld de be
antwoording van de vraag: Hoe inoet
leer geteekend worden?
Bij A. E. Kluwer te Deventer is ver
schenen: Waterloopkundige beschouwin
gen en berekeningen in verband met
walerbezwaar en afwatering, door H.
Keur, een handleiding ten dienste van
waterbouwkundigen, polderopzichters, ge
meente-architecten, landbouwtechnici en
Studeerenden.
Aanleiding tot het schrijven van dit
werk was, zooals de schrijver in zijn
voorbericht opmerkt, de groote ver
scheidenheid Van formules voor bewe
ging van water, waarmee soms zeer uït-
eenloopende resultaten worden verkre
gen; sehr. heeft in zijn werk de in de
practijk 'meest bruikbaar gebleken for
mules vergeleken en gerangschikt.
HECHTE AKEN'.
De beklaagde C. C. T. alhier, die
Dinsdag jl. voor de rechtbank terecht
stond wegens het afleveren van tarwe
bloem zonder bon, komt in een. ingezon
den stuk op tegen het verslag dat wij
daarvan gaven. We willen daaruit al
leen aanhalen dat hij niet gezegd zou
hebben dat het hier bloem gold die vóór
5 Maarl in zijn bezit was, maar. dat een
hoeveelheid bloem vóór 5 Maart gemaleu,
en hier onder beslag liggend, in Juli door,1
den burgemeester is vrijgegeven, en dat
een deel daarvan door bekl. van een gros
sier is gekocht.
liet overige schrijven, dat een verdedi
ging van bekl. bevat, meenen Wij te moe
ten laten rusten, daar de verdediging
thuis hoorde voor de rechtbank, en niet
in de courant.
Arr.-Recktbaak t« Middelburg.
Voor de rechtbank alhier werd giste
ren behandeld fle zaïak tegen M. C. E.
en P. J. E. te Kattend ij ke. Tegen
ieder hunner werd wegens diefstal van
paling een maand gporwaardelijke ge
vangenisstraf met drie! jaar proeftijd ge
vorderd. M
Tegen G. V. en H. M. te A rne mui
den luidde de eisch f 10 of 20 dpgen
voor ieder, wegens strooperij'.
De volgende bekl., L. V. uit Goes,
was in appèl gekomen v,an een vonnis van
den kantonrechter aldaar, waarbij lijj
wegens dronkenschap bij achtste herha
ling tot 3 weken hechtenis was veroor
deeld. Thans Luidde die eiscli 3 dagen
hechtenis en drie (maanden rijkswerkin
richting.
Wegens overtreding der distribuiiewet
werd gevorderd legten J. B., Middel
burg f 10 of 20 dagfen; tegpn J. de H.i
te Oost kapel Ie f 20 of 30 dagen
Verder tegen M. S. te Waarde, die
4600 K.G. aardappelen vervoerde f 75 of
2 maanden; tegen M. W. te Waarde,
die 1200 K.G. vervoerde f 30 of 1
maand; tegen C. B. te Rilland, die
1400 K.G. vervoerde, f 100 of 6 weken;
en tegen J. R. le Waarde, die 2800
K.G. vervoerde, f 25 of 25 dagen.
Wegens verboden uitvoer had zich o.
a. le verantwoorden P. A. V. uit S t.
Jansteen, die bovendien den verbali-
scerendea commies zou hebben mishan
deld en die nu zeide juist dfoor 'den
commies te zijn aangevallen. De eisch
luidde f 20 of .40 dagen.
Nog werd legen J. IC. te ICloetinge,
wegens diefstal van een afsluitboom f 15
of 30 dagen gevorderd en legen H. J. te
Arnemuiden, eveneens wegensdief-
6tal 3 maanden voorwaardelijke gevange
nisstraf met drie jaar proeftijd.
Uitspraak 23 November.
Gisteren deed bovengenoemde recht
bank uitspraak in de door ons reeds me
degedeelde zaken, waarbij zijn veroor
deeld wegens:
poging tot moord: P. F. d. S., 27 j.,
workmen, Graauw, gedetineerd, tot 1 jaar
gev.slraf, met aftrek voor-arrest;
aiefstai: A. A. D., 21 j. en P. P., 15 j.,
visschers, Ierseke, de le tot f5 b. s.
5 d. h. en de 2e tot f 5 b. s. 2 w. tucht-
school en P. A. M., 70 j., timmerman,
Neuzen, tot f 5 b. s. 5 d. b.;
eenvoudige beleediging. E. J. M. v. N.,
37 j., smid. Koewacht, en G. G. C., 23 j.,
voermansknecht. Waterlandkerkje, oeiden
tot f 5 o. s. 5 d. h.
mishandeling: C. J. v. N., 35 j., smid,
Koewacht, tot f 10 b. s. 10 d. h. en O.
M. C., 30 j., hvr. van IC. W., zonder bew
roep, Sluis, tot f 5 b. s. 5 d1. h.;
desertie gedurende da reis: G. S., 24 j.,
matroos, Barendrecht, tot 1 m: gev.slraf;
overtreding distributiewetP. D. M.,
53 j., broodbakker, Axel, tot f 10 b. s.
10 d. h., en A. T. d'H., 39 j., landbou
wer, Zuiddorpe, en J. C., 37 j., voerman,
Koewacht, beiden tot f25 b. s. 25 d. h.;
strooperij: A. J. R., 20 j., en P. Dh.,
35 j., schippersknechts, Philippine, ieder
tot f 10 b, s. 10 d. h.;
beleediging ambtenaar: G. L. C., 54 j.,
metselaar, Sas van Gent, tot f5 b. s.
5 d. h., en
poging' tot verboden uitvoer: E. Th.,
22 j., klompenmaker, St. Jansteen, A.
J. d'. L., 18 j., landbouwersknecht, Zuid-
zande, en C. S., 34 j., stoker, Hansweerf,
allen gedelineerd, de twee eerstgenoem-
den beiden lot 2 m. en laatstgenoemde
tot 6 w. gev.slraf, allen met aftrek voor
arrest.
Vrijgesproken: L'. A. d. M., 44 j., land
bouwer, Zoamslag, beklaagd van over
treding der inkomstenbelasting.
LANDBOUW.
Met ingang van heden, 17 Novemf-
ber, mogen geen appelen en peren meer
geveild worden voor 't buitenland inge
volge bericht der „Fruit-Centrale".
0-
Afdeelïng Middelburg Z. L. M.
(Vervolg).
Bij het voortzetten van zijn rede tot
toelichting der reorganisatie-plannen ging
de heer Zwagerman aan de hand der
onlwerp-statufcen na, wat het doel van.
den Z. L. T. Bi. zal zijn, hetgeen reeds
blijkt uit het gepubliceerde ontwerp.
Spreker wees er op, 3at liet hoofd
bestuur ook propaganda zal maken voor
liet uilbreiden van de werkzaamheden-
van de dorpsvereenigingen en voor sa
menwerking dier vereenigingen, waarbij
het hoofdbestuur kan helpen bij aan
koop voer de geheele provincie. Spr. wees
er o. a. op, dat de Vereeniging van ak
kerbouwers overbodig wordt; trouwens
zij is het thans reeds, omdat voor all©
alzonderlijke belangen commissies zullen
komen, hetgeen verdoeling van arbeid
brengt.
Het hoofdbestuur zal hoogstens uit
25 tot 30 leden bestaan. De moeilijkste
kwestie was die der contributie. Men
moest voldoende geld bijeen, brengen voor
ambtenaren, courant, enz., maar ook
moest een weg gevonden worden waar
door alle landbouwers in Zeeland lid
kunnen worden.
De commissie stelde voor de contribu
tie voor de algemeene leden to laten
zooals die is. Om ook voor de leden der
dorpsvereenigingen te laten betalen naar
het aantal verbouwde H.A., meende men
niet te kunnen doorvoeren.
Het laten betalen van een bepaald;
percentage van haar omzet door de dorps
vereenigingen, achtte men onbillyk, om
dat dan een actieve vereeniging zou
betalen voor zwakke vereenigingen.
Er werd dus bepaald, dat de dorpsver
eenigingen voor ieder lid 50 cent betalen
moeten, en bovendien volgens een te ma
ken ochaal, waarbij de omzet van een ver
eeniging per lid als norm wordt aan
genomen. Hierdoor zal een boer (met
meer intensieve cultuur, m©er betalen dan
een boer met veel weiland; een groote
boer veel meer dan,een kleine.
De dorpsvereenigingen zullen vrij zijn
in de wijze waarop zij dit geld bijeen
zullen brengen.
De commissie is tot de conclusie ge
komen, dat de coöperatieve aankoop hier
niet onder zal leiden als de toestand van
voor den oorlog zal zijii teruggekeerd.
Spr. eindigt met het uitspreken van
de hoop, nat, al is het met wijzigingen
van de statuten, een organisatie van alle
Zeeuwsche landbouwers tot stand zal
komen.
De voorzitter bracht dank aan den
heer Zwagerman voor zijn duidelijke in
leiding en stelde voor heden alleen in
principe uil'te maken of men zich met
de plannen vereenigt.
De lieer Van de Woestijne meentj
dat de finaneièele steun van de niet-
landbouwers toch ook niet "gemist zal'
kunnen worden. Bovendien kan er be
hoefte zijn aan voorlichting; het is hier
een verschil tusschen theorie en prac
tijk.
De heer Zwagerman zegt nogmaals,
dat als de dorpsvereenigingen niet mede
doen, alles blijft zo opis het is; doen zijl
wel mede, dan kunnen ook niet-lands
bouwers er zich bij aansluiten en gaan
hun finaneièele steun en hun adviezen'
niet verloren.
Op een vraag van den heer Van de
W o e s t ij n e hoe het met de, vergade
ringen zil gaan, wees de heer Zwager
man op de kringvergaderingen.
De hoor A. Geschic re meent, dat
de zaak voldoende toegelicht is en brengt
dank aan Jen heer Zwagerman.
De heer P. Melis juicht de plannen
toe, maar vreest voor de finaneièele
regeling, die bijv. van Oostkapelle f 200
zou vragen.
De heer Zwagerman zegt, dat iede
re reorganisatie geld zal kosten, maar als
de aankoop weer een beetje normaal
wordt, is met een klein percentage op
den omzet de contributie te vinden; als
men de 50 cent beschouwt als het abon
nementsgeld voor de courant.
Op een vraag van den heer Jan se
uit Biggilterke, of de Boerenleenbanken
in deze mei Kunnen helpen, zegt d©
heer Zwagerman, dat geleend geld,
moet worden terug gegeven, al is hij
bang, dat niet alle staten daaraan zullen
kunnen voldoen. Wel heeft de commissie
nog nadere bronnen van inkomsten!, ge
zocht ea die o.a. gevonden in de moge
lijkheid van toetreden als begunstiger
door de vei lings vereenigingen.
De heer De Fe ij ter is bang, dat de
groote landbouwers bedanken zullen voor
de dorpsvereeuiging en algemeen lid blij
ven, ah zij dit voordeelig achten, terwijl
deze spreker meent, dat de -klein-land-
bouwers jrcen 50 cent voor het blad over
zullen heoben.
De heer P. Melis zegt, dat de land
bouwers toch lid zullen moeten blijven
van de dorpsvereeniging voor den coöpe
ratieven aankoop.
De heer Zwagerman zegt, dat er
zeker moeilijkheden zullen blijven, vooral
voor de dorpsvereenigingen met een
groot percentage arbeiders. Voor wegloor
pen van leden is hij niet bang. Trouwens
h©t is hier een wordingsproces en men
moet niet denken, dat direct alle dorps
vereenigingen zich zullen aansluiten.
Op een vraag van den heer L. do
Waard zegt de heer Zwagerman, dat de
voordeeten van coöperatieven "(inkoop
zzeker zullen verminderen, maar dit zal
toch niet veel zijn.
Na nog enkele opmerkingen merkte do
heer J. H Geschiere, bestuurslid der
afdeeling, op, dat de contributiekwestie
eerst eens in de dorpsvereenigingen en
in den kring der vereenigingen te be
spreken is; o. a- geeft hij het ;dée aan,
dat bijv. zij die het landbouwblad niet
willen otatvangen, bijv. maar 25 cent
betalen en zij, die dit wel ontvangen,
bijv. 50 cent.
De heer G. Leijnse brak ook nog
een lans voor de billijkheid van betalen
naar verhouding van den aankoop. Te
Zoutelande doet men dit in tie dorpsver
eeniging thans ook.
De heer de F e ij t e r vroeg waarom de
naam veranderd is, waarop de lieer Zwa
german antwoordde, dat men geen kleine
geschillen moet voorop stellen, de iijdsp
omstandigheden hebben dit toch vol
doende geleerd. De nieuwe naam was
noodig, omdat men moet voelen, dat heel
wat anders wordt gesticht, namelijk een
federatie der dorpsvereenigingen, enz.
De heer d e F e ij t e r wijst op do op
merkingen van den heer F. Kakebeeke in
de afdeeling Goes, ota den Tuinbouw
er niet in le trekken.
De heer Zwagerman zegt, dat in
Zeeland de tuinbouw maar een onder
deel van gemengde bedrijven is ten dat
het moeilijk zal gaan naast een alge-
meenen landbouwbond nog een algCmee-
nea tuinbouwbond voor Zeeland te
slichten. De dorpsvereenigingen kunnen,
zich splitsen in groepen van landbou
wers en tuinbouwers. De tuinbouw isf* in
Zeeland te veel verdeeld om een goed
blad uit te geven. Het opnemen van.
den tuinbouw is in het belang van dat
bedrijf zelf, ook uit organisatorisch oog
punt.
Op een nadere vraag van den heer
de Feijter zeide de heer Zwager
man, dat het niet de bedoeling is, door
te drijven; liet moet één organisatie zijtt,
van de boeren voor de boeren. Als de
tuinbouw beslist niet wil, zal hij ge
schrapt worden.
Bij nicclamalie yereenigde de vergade
ring zich in principe met de voorgestelde
reorganisatie.
Medegiedeeld werd nu, djat do cursus
in paardenkennis zal aanvangen Woens
dag 28 November van 2 tot 4 uur in de
sociëteit St. Joris.
De voorzitter zeide, dat de deel
name in het renteloos voorschot voor
het Landbouwhuis nog giering is in Wal
cheren. I-Iij wekte lot meer deelname op.
Boter.
Bij de rondvraag werd de kwestie
van de boterlevcring besproken. Do heer
J, Vader deelde mede, djat Donderdag