B1IMEILAM1. FEUILLETON Hat vijf do Wiel Zaterdag 17 Nov. 1917, no. 272. DE POGINGEN TOT SAMENWERKING DER VRIJZINNIGEN. t Omtrent de reeds kort vermelde on derhandelingen betreffende samenwoif- king der vrijzinnigen ontvingen wij de volgende mededeelimgen Na overleg met verschillende persol- sonen uit de drie vrijzinnige partijen, welk overleg mede tengevolge van de vacanlies zeer werd opgehouden, heeft de commissie voor samenwerking uit de Liberale Unie zich onder dagteekening van 12 September rechtstreeks gewend tot de hoofdbesturen der beide andere vrijzinnige groepen, elk afzonderlijk met het volgend schrijven „Wij hebben de eer u 1© berichten dat de Liberale Unie in baar vergadering van 26 Jun i1917 de volgende motie heeft aangenomen „De Algemeene Vergadering' van de Liberale Unie, gehouden op 23 - Juni 1917 te Amsterdam; overwe gende, dat de vrijzinnige beginselen den grondslag vormen van de arie beslaande vrijzinnige partijen; oven- wegende, dat samenwerking van alle vrijzinnigen in den lande pp een vast omlijnd democratisch proc gram in de naaste toekomst mogelijk en noodig is; overwegende, dat een afzonderlijke adile der drie vrijM zinnige partijen in de toekomst, tot schade van 's Lands belang, slechts nadeel zou toebrengen aan de kracht, waarmee het streven van de gemeenschappelijke tegenstanders op politiek terrein moet weerstaan en bestreden worden; roept all© vrijt zinnigen op, hun moreelen en waar mogelijk daadwerkelijken steun aan het tot stand brengen van deze samenwerking te verleenen besluit aan een Commissie op te dragen, in overleg te treden met de heide andere vrijzinnige partijen, ten einde zoo mogelijk lot de ber oogde samenwerking van alle vrijr zinnigen in den lande te geraken." De ondergeteekenden: mr. E. Bin- nerts, prof. mr. J. E. Heeres, mp, dr. E. van Kelwich Verschuur, P. Otto en mr. P. Rink zijn tot leden der bedolelde commissie benoemd. In verband met de ons gegeven op|- dracht veroorloven wij ons, U uit te noodigen, een vijftal Uwer leden aan te wijzen, die met ondergeteekenden cenc bespreking zullen voeren over de mop gelijkheid van de bedoelde samenweré king. Wij stellen U voor, deze bespreking te houden op Maandag 24 dezer des v.ïxl te 11 Va uur, Singel 27 te Amster dam." De conferentie met de gedelegeerden Van den Vrijzinnig-Democralischen Bond had plaats op 24 September des mor gens te Amsterdam. Van de Liberale Unie waren aanwezig de vijf leden der Commissie, van den Vrijzinnig-Democra- ti&chen Bond alleen de voorzitter en de secretaris, de heeren prof. dr. Pb. Kohni stamm en W. O. A. Koster. Uitvoerige besprekingen werden gehouden. De ver. door BEATRKH HERON MAXWELL FLORENCE B. EASTW1CH. Naar het 3itgelse.li. 43). HOOFDSTUK XX. Negentien twintig meisjes genoeg1. Het stoomschip Spartan was halver wege over den Atlantischen Oceaan, een kleme boot in vergelijking met do reu- zenschepen van deze dagen en betrekke lijk langzaam maar niet minder veilig en gemakkelijk ingericht. Harry Suitor's ge zelschap amuseerde zicli enormhet weer was goed en de overige perste klas,se passagiers, geen millionairs en ook geen patriciërs, die zich geheel van onderen afscheiden, beschouwden het comediege- zelschap als een zeer welkome en vroo- lijlte aanwinst. De dagen én avonden gingen vroolijk voorbij. Opendekspelen en wedstrijden vulden den lijd aan overdag met onver- slapten ijver en opgewondenheid, ter wijl dansen en zingen vleugelen ver leenden aan den nacht. Den vierden dag bleek ©en gymkha na een enorm succes le wezen. Janet Speer nam de leiding in handen als organisatrice van de vierspannen j.onge dames en heeren, dio langs het promona- tegenwoordigers van den Vrijzinnigf-Dc- mocraliscehen Bond verklaarden zich niet bereid, hun medewerking tot de verkrij ging van de beoogde samenwerking1 te verleenen. Onder verwijzing naar hun schrijven aan het Centraal Comité der vrijzinnigen van April 1.1. deelden zij mede ,na invoering der Evenredige Ver tegenwoordiging een samengaan van alle vrijzinnigen in den verkiezingsstrijd noch noodig, noch gewenscht te achten. Zij snelden zich op het standpunt dat de verschillen tusschen de uiterst© vleugels! te groot zijn dan dat met vru'öht naar een gemeenschappelijk programma zou kunnen wordgn gestreefd. Tegenover het voorstel der Liberale Unie deden zij hunnerzijds het voorstel om te trachten tot een hergroepeering der vrijzinnigen in twee groepen te komen, welk voor stel later werd neergelegd in een schrijL ven van het Hoofdbestuur van den Vrij1- zinnig-Dcniocralischen Bond gericht tot hel Hoofdbestuur van de Liberale Unie, luidende als volgt: „In onze partij wordt, inet het oog op de invoering der Evenredige Vertegenwoordiging, de wenschelijk- heid gevoeld van een hergroepee ring der vrijzinnigen, in dien zin dat de beslaande partijen worden opge heven en twee nieuwe partijen wor den gevormd, een behoudende en een democratische. Wij meenen, dat zeer Velen in den lande ,niet in de laatste plaats 4e leden der talrijke vrijzinnige kiesvereenigingen, die bij geen der bestaande partijen zijn aangesloten, pogingen in deze rich ting met vreugde zouden begroeten. Ingeval Uw Hoofdbestuur in be ginsel bereid mocht zijn tot zulk een hergroepeering mede Lc werken, zouden wij gaarne een bijeenkomst zien van een delegatie van uw bestuur en het onze ter voorloopige bespreking van de vraag of, en zoo j"a op welf* ke wijze het best, zulk een lier- groepeering zou kunnen worden aanhangig gemaakt te gelijkertijd bij alle vrijzinnigen in den lande. Wij zouden U dan willen voorstellen deze bijeenkomst te houden op Maandag 1 October". Onder dagteekening van den 28en Sept. heeft liet Hoofdbestuur van de Liberale Unie als volgt op dit schrijven geanf- antwoord: „In antwoord op Uw brief van 25 September j.l., tot ons Hoofdbe» stuur gericht, hebben wij de eer U te berichten, dat onze voorzitter en secretaris op de door U voor gestelde conferentie aanwezig ho pen te zijn. Wij wenschen ons hiermede niet te verklaren omtrent de vraag of wij in beginsel bereid zijn, tot zulk een hergroepeering mede te werken, aangezien ons Hoofdbestuur te dien aanzien zijne houding nog niet heeft bepaald, maar wij zullen gaarne ran de ons geboden gelegenheid gebruik maken teneinde nader Te verned men op welke wijze U zich de door U bedoelde hergroepeering der vrij'- zinnigen heeft gedacht." De bedoelde conferentie had daarop plaats den ten October 's morgensj te Amsterdam. Aanwezig waren van den Vrijzinnig-Demo cratischen Bond de hee ren prof. dr. Ph. Kohnstamm en mr. J. H. Thiel en van de Liberale Unie de heeren prof. mr. J. E. Heeres en P. Otto. Deze conferentie leidde niet tot over eenstemming. Van dc zijde der Liberale Unie werd betoogd, dat de voorgestelde hergroepeering zou neerkomen op da op-, heffing van de Liberale Unie en split sing ervan in tweeën. Dit zou naar hun oordeel zeer in het nadeel zijn van de vrijzinnige zaak, omdat het grootste deel van de leden der Liberale Unie zich niet zou laten indeelen bij één der beide dek gedreven werden met een halsbre- kenden spioed en eindigde met het succes van Tubby (Stoney Broke) met Lothi Con- nought, Tottie Frere, Dany Meagins en Cleo d'Alroy in het gareel. Die meisjes hadden een aanbidding voor Tubby „dien zorgeloioze." Zijn vadsige manier en leu terige spraak waren in haar oogen het ideaal van mannelijke volmaaktheid. Zij begrepen de positie precies en werden niet misleid door den nom de guerre waaronder zij hem kenden. „Stoney Broke, jawel!" zei Cleo, de, uitverkorene, je mag wedden dat hij zoo heet, kindlief, maar niettemin heeft hij een mooien titel bij zijn naam of je mag mij een sufkop noemen." Tubby was dus bemind aan boord en met zijn gewone tact om allé onaange name dingen van zich af te zetten een talent dat hij van Lord Brismain had geërfd \ergat hij den avond in South Western Club aoorgebracht en zijn tra gisch besluit op de Embankment geno men; slechts nu en dan had hij in 't voor bij gaan een zeker verlangen naar Theo, in Engeland, maar dan daarbij de ver troostende overpeinzing, dat ofschoon zijn lieve meisje hem missen zou, eenmaal alles terecht zou komen. Zijn schudden hinderden hem uiet meer, want een on verwachte ontmoeting met kapitein Car bine zijn buurman aan de speeltafel had den toestand gered. Zij ontmoetten elkaar bij liet hureaü der Transatlantische stoomschepen, waai* Tubby passage ge nomen bad voor S. Broke, Esquire. De kapitein hield hem staande met een glimlach van herkennen. andere groépen, aangezien zij het bij- eenblijven der vrijzinnigen van verschil lende nuance noodzakelijk oordeelen, ter wijl de Liberale Unie in haar geheel het samengaan van alle vrijzinnigen op een vastomlijnd democratisch program zeer wel mogelijk acht. De verlegenwoordi- gers der Liberale Unie verkla_rden ver der, dat zij, indien de Vrijzinnig-Democra tische Bond bereid mocht zijn, zich bij do Librale Unie aan te sluiten, gaarne voorstellen van zoodanige strekking aan hun Hoofdbestuur zouden overbrengen. Een vorm voor zulk een vereeniging zou, meenden zij, met goeden wil wel te vinden, zijn. Zulk een aansluiting acht ten de vertegenwoordigers van den Vrij- zinnig-Democratischeu Bond reeds daar om niet voor uitvoering vatbaar, omdat zij, naar hunne meening, principieel on- vereenigbare elementen in één partij-ver band zouden bijeenbrengen. 1 Onder dagteekening van den 22en Oc tober heeft daarop het Hoofdbestuur van de Liberale Unie het volgende schrijven gericht Lot 'liet Hoofdbestuur van den Vrijzinnig-Democr. Bond „In antwoord op uw schrijven, dd. 25 September j.lwaarbij u de wensclielijkheid te berde brengt van de hergroepeering der vrijzinni gen in dien zin, dat de bestaande vrijzinnige partijen worden opgehe ven en twee nieuwe partijen wor den gevormd, een behoudende en een democratische, tevens in ver band met het onderhoud tusschen uwe en onze delegatie, dat daarop den len October is gevolgd, heb ben wij de eer u te berichten, dat wij tot een zoodanige hergroepeering niet zouden kunnen medewerken, omdat er bij ons overwegend be- bezwaar bestaat tegen opheffing on zer partij en \erdeeliiig ervan in tweeën, daar wij zulks niet in het belang achten van de bevordering der beginselen, welke wij voor staan. Ware er een weg te vinden, waarlangs de vorming van één ster ke democratische partij bereikt zou kunnen worden, dan zou het ons ten allen tijde welkom zijn, een daartoe strekkend voorstel te mo gen ontvangen." Op dezen brief is geen verdere ge- dachtenwisseling gevolgd. De conferentie met de Vrrje Libera len had eveneens plaats op den 21en September, des namiddags. Aanwezig wa ren van de Liberale Unie de vijf leden der commissie en van de Vrije Liberalen de heeren mr. H. C Dressclhuis, F. J. W. Drion, mr. J. Drost, J. H. Scheltema en mr. A. C. Visser van IJzendoorn. Ten vervolge op de conferentie van 21 September had op den 27 October in Den Haag een nieuwe conferentie plaats van gedelegeerden van de Liberale Unie en van den Bond van Vrije Liberalen, waarbij tegenwoordig waren de neeren mr. II. C Dresselhuisj F. J. W. Drion, en mr. A. C Visser van IJzendoiorn van de Vrije Liberalen en de heeren mr. P. Rink, prof. mr. J. E. Heeres en P. Otto van de Liberale Unie. Naar aanleiding van het in deze con ferenties besprokene ontving de Com missie der Liberale Unie den 25en Oc tober het volgende schrijven van den heer F. J. W. Drion: „Namens de commissie uit het Hoofdbestuur van Vrije Liberalen bericht ik u, dat wij onze pogingen, Vrijzinnig-Democratische voormannen bereid te vinden een oproep tot samenwerking te onderteekenen, geen voldoend resultaat mochten be reiken." Dit schrijven werd onder dagteekening van den 3en November door het Hoofd bestuur der Liberale Unie beantwoord met den volgenden brief, gericht tot het Hoofdbestuur van den Bond van Vrije Liberalen „Ik vrees dat u onlangs op dien avond ongelukkig geweest is," zei hij. Tubby gaf dit toe met de opmerking, dat hij niet ongelukkiger had kunnen, wezen. De kapitein met zijn doordringende oogen trachtte zijn gereserveerdheid te doorboren, misschien was hij beter he kend met Theodor Mauleverer's omstan digheden, dan deze jeugdige telg van een adellijk geslacht vermoedde. „Als u ooit in do klem mocht zitten ik heb daar zelf ook in gezeten dan kunt u er u gemakkelijk uitredden door een beroep te doen op Mr. Alhol Baring in de Jermyn straat. Hij is een verduiveld vriendelijke ke-ei voor iemand met goede vooruitzichten u moet mij niet kwa lijk nemen, dat ik daar op doel, maai' dat zult u wel, daar ben ik zeker van, we zijn bei dm goede vrienden van Lord Brismain (dit was zijn Iciesche manier i om te toonen. dat hij Tubby's naam kende), maar Baring is volkomen eerlijk en men kan hem vertrouwen, als u «nis ooit- zaken met hem doen wilt." Als resultaat van deze inlichting bracht Tubby een bezoek bij den heer Athol Baring en werd voor het oogenblik ten minste ontheven van den last die op hem drukte. Hij verliet Liverpool met een verlicht linrt en een bescheiden rolletje banknoten in zijn zak, benevens de- ver zekering, dat zijn schuldbekentenissen, zouden betaald worden en zijn eer gered Zoo beschouwde liij zichzelf nu vrij om aan te grijpen wat het leven hem had aan te bieden. Janet Speer's in vloed, aangewend door middel van de „Met leedwezen namen wij kennis van het door de commissie uit uw hoofdbestuur tot onze commissjé voor de samenwerking gericht schrijven dd. 25 October j.l., waaruit wij ver namen, dat de pogingen, door uwe commissie gedaan om Vrijziimigf-De mocratische voormannen, bereid te vinden, een oproep tot samenwer king te onderteekenen, geen vol doend resultaat mochten bereiken. Onze commissie sjaat dus thans opnieuw voor de vraag of, en zoo ja, hoe zij haren arbeid krachtens de opdracht haar door onze alge meene vergadering verstrekt, zal voortzetten. Wij voegen hieraan toe, in verband met uw vroeger ter za ke ontvangen schrijven(l) en met de besprekingen, die uwe en onze oom missie mochten hebben, dat wij zoowel len aanzieh van het wel eens geopperde denkbeeld eener hergroe peering der vrijzinnigen in dien zin, dat de beslaande vrijzinnige partij en worden opgeheven en twee nieu we worden gevormd, als ten aan zien van het door u le berde ge bracht voorstel tot samenwerking van uwe en onze partij, nu een sa menwerking der drie partijen door de weigering van den Vrijzinnig-De- mocralischen Bond onmogelijk is ge maakt, het standpunt handhaven door onze commissie tijdens^ de bedoel de besprekingen ingenomen. Een samenwerking van onze Unie met Uw jo Bond zonder medewer king van den Vrijziiwig-Democrali schen Bond zou het karakter van de Unie schaden. Eu tot een hergroe peering als hoven bedoeld zouden wij niet kunnen medewerken, omdat er bij om bezwaar bestaat tegen opheffing onzer Partij en verdeel mg ervan, in tweeën, daar wij zulks niet in hel belang achten van de bevor dering der beginselen, welke wij voorstaan. Ware er een weg te vinden, waar langs dc vormiDg van één sterke, democratische Partij bereikt zou kun- nen worden, dan zou het ons te allen tijde welkom zijn, een daartoe strekkend voorstel te mogen ont vangen". Naar aanleiding van dezen loop van zaken en in verband met do inmiddels van verschillende zijden uit verschillende deelen van het land bij het Hoofdbestuur van de Liberale Unie ingekomen verkla ringen ten gunste van samenwerking van de vrijzinnigen bij de aanstaande verkie zingen heeft de Commissie uit de Libe rale Unie thans besloten, omtrent hetgeen zij tot dusverre gedaan heeft rapport uit te brengen cn verantwoording te doen in de Hoofdbestuursvergadering van den 24en November a.s., ten einde met het Hoofdbestuur te overwegen wat verder te doen staat. (1) Dit schrijven gedateerd vau den 26en April 1917 luidde als volgt: „Aan het Hoofdbestuur vftn de Liberale Unie. Het Hoofdbestuur van den Bond van Vrije Liberalen besloot in zijn verga dering v?n 20 April 1.1. het volg schrijven tot IJ to richten: Het is U hekend, dat de gedelegeerden van den Bond van Vrije Liberalen in het Centraal 'Comité der Vrijzinnigen in de voorlaatste bijeenkomst van dat Comité mede het voorstel hebben gedaan, in beginsel en behoudens goedkeuring hun ner ledenvergadering te besluiten, dat de concentratie bij de verkiezingen in 1918 onder het stelsel van evenredige vertegenwoordiging zal worden voortge zet, indien men er in mocht slagen tot overeenstemming te geraken omtrent een gemeenschappelijk program. Nu dit voorstel door de Gedelegeer den van den Vrijzinnig-Democratischen hoofdpersoon, had het wonder volbracht. Het bescheiden honorarium van dertig shilling in de week, dat de manager hem aanbood, was een erkenning1 dat Amerika een verborgen adellijken titel niet versmaadde. Tubby's geheim zou een openbaar geheim wezen wanneer hij in Amerika aankwam, want de ma nager was een man van zaken en niet van plan voor niets te betalen. Lord Brismain's erfgenaam als lid van zijn troep was een troerkaartje een troefkaart toch wint dikwijls den slag. Zoo dreef Tubby het vierspan aardige meisjes met meesterlijke hand voort over het dek en ontving van Janet's vriendin, miss Beryl Leicester, een lauwerkraus, idic hij de rest van dien namiddag bleef1 drogen. „Waarom ze?t u niet: Ave Caesar!?" vroeg hij aan Felicia, die behalve al5| toeschouwer geen deel nam aan de races. Deze twee menschen waren groote vrien den geworden sedert hel gemeenschappe lijke ongeluk hen bij elkaar had ge bracht. Felicia stond bekend als „de> stille misse Lorrimor" en Cleo voegde er bij, dat stüle waters hebben diep© gronden. Ze zal ons allen nog de baas worden, kinderen Het begon e'en algemeen praatje te worden, dat Broke en de kleine Lorrimor koek cn ei met elkaar waren en ids zo nog niet geëngageerd waren dan schoolde het niet veel. „Doe je mee met den wedloop met hindernissen?" vroeg Mussels, die met zijn lange, magere armen en boenen in groen tricot veel had van een heel Bond is afgewezen, meent ons Hoofd bestuur, dat er te meer reden is voor de beide andere vrijzinnige partijen, naar samenwerking te streven, omdat een ver der doorgedreven scheiding onder d© vrijzinnigen, onvermijdelijk gevolgd door een bestrijding van elkaar zeer verwante; groepen, verwarring en lusteloosheid on der de liberale kiezers zal brengen. Ons Hoofdbestuur doet Uw Hoofdbe stuur daarom bij deze het voorstel ge zamenlijk te overleggen o? in beginsel tot samenwerking voor 1916 kan worden besloten o» den grondslag van een ge zamenlijk program van actie. Ons Hoofd bestuur is van overtuiging, dat deze samenwerking mogelijk is en dat zulk een program bij goeden wil van weerszijden ongetwijfeld kan worden opgesteld. Indien Uw Hoofdbestuur zich met dit voorstel kan vereenigen, zou ons Hoofd bestuur liet zeer in het belang achten» van onze beide partijen en van de zoo noodige eensgezinde liberale propaganda in het gcheele land, als ten spoedigste Dte1 het overleg werd aangevangen, te meer daar op een voorloopig plan tot samenwerking nog de goedkeuring der beide partijvergaderingen zal moeten wor den gevraagd, en ook daarmede eenige tijd gemoeid is Ons Hoofdbestuur zou het daarom zeer op prijs stellen indien het zeer spoe- aig Uw antwoord mocht tegemoet zien. Hoogachtend, Namens hel Hoofdbestuur van den Bond. van Vrije Liberalen- w g. H. C. DRESSELIIUYS, Voorz. F. J. W'. DRION, Secretaris". Mr E, E VAN RAALTE TE VLISSINGEN. Gisterenavond trad o p uitnoodiging van de afdeeling „Liberale Unie" te Yhssih- gen in de „Oude Vriendschap" aldaar voor belangstellende vrijzinnigen en vrou welijke belangstellenden als spreker op mr. E. E. van RaaRe, lid der Tweede Kamer. Na een inleidend woord vah den lieer Jos van Raai te voorzitter der afdeeling, begon de spreker van den avond erop te wijzen, dat tegenwoordig moeite kost naast het geweldig wereldgebeuren en wal daarmee voor ons land in verband staat, zijn aandacht le bepalen lot onze binnenlandsche politiek. De maatregelen die onze regeering treft in verband met den oorlog n.I. de brandstoffen- en lichtbeperking, de broodrantsoeneericg, de distributie, dc inmenging in land bouw en bedrijf, zij vormen zoo deon- derwerpen onzer dagelijksche criitiek, dat er geen tijd overblijft om aan poli tiek te doen. Als goede burgers wijden wij ons aan onzen arbeid en onze zaken en zorgen wij voor ons gezin, niettegens staande al onze aandacht in beslag gei nomen wordt door het grootsche wereld gebeuren. En zoo doet ook onze re geering. Sedert de verkiezingen m 1913 heeft onze regeering en de volksver tel gen woordiging een groot deel van haar werkkracht moeten geven aan voorzie ningen in verband met den oorlog. Duurte toeslagen, woningnood, aanvoer van benoodigdheden, distributiemaafre- gelen, goede gang van de finantiën zijn zoovele bijzondere maatregelen, die zij heeft moeten treffen, dat dit haast als een verontschuldiging zou kunnen gel den als ander, belangrijk werk onafge daan ware gebleven. Maar dat is niet 't geval, en geluk kig, want eenmaal toch zal de vrede terugkeeren en zal een nieuwe wereld geJ*oren worden Dan zal Nederland een roeping hebben te vervullen, zoop wel op economisch als maatschappelijk gebied En daarmee is rekening gehou^ "en. Twee zeer belangrijke veranderingen groote sprinkhaan. Tubby antwoordde dat -hij van plan was op zijn lauweren te rusten en Mus sels zei over zijn schouder heen, terwijl hij voortliep „Wensch mij goed succes, miss Lorrimor Hij bewonderde het rus tige meisje cn zou het eten genot gevon den hebben den zegevierenden Tubby den loef af t steken door hem tje over treffen in hoogspringen. Tubby on Felicia stonden over de verschansing geleund samen te praten. „Ik wou wel eens weten wat er in1 Engeland gebeurt, 't Schijnt mij jaren toe sedert wij het laatst iets van hen allen gehoord hebben vier dagen vier eeuwen!" Tubby klapte ongeduldig met zijn tong tot antwoord Ik persoonlijk verlang er in 't geheel niet naar. Geen nieuws is een genot voor m>j." „Waarom?" „Omdat ik een nieuw tijdperk van mijn leven ben ingetreden en niet aan liet) verleden herinnerd wensch te worden Fee keek hem aan. Zij had steeds op gemerkt, dat hij iedere toespe(Iing op hun Doornen-Jachtomgeving behalve Theo scheen le ontwijken. Over Theo praatte hij soms vol geestdrift het liefste» meisje en het vroolijkste dat hij kendie cn. dan vertelde hij de een of andere wilde grap of handig slukje van dé kleine dolleman, die hij liefhad. Nuf staarde hij peinzend over den stillen! oceaan; een groot stoomschip vertoonde! zich aan den horizon en kwam Langzaamf nader I 'Wordt vervolgd).

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1917 | | pagina 5