MIDDELRURGSCHE COURANT
272.
Zaterdag 17 November 1917.
160' Jaargang.
'A b o n a. p r ij s per kwartaal in Mid
delburg en bij de agenten in Vlissingen
en Goes 1.55; per po.st 1.75.
Advertenties 20 cent per regel.
Bij abonnement veel lager.
Familieberichten en dankbetuigingen
Van 1—7 regels I 1.50.
Bovenstaande advertentieprijzen werden,
met 20 o/o toeslag verhoogd.
Dit nummer bestaat uit TWEE bladen,
EERSTE BLAD,
Binnenland.
NEDERLAND EN DE OORLOG.
Nieuwe grintzendingen
niet tioegetaten.
Aan 39, Donderdag uit Duitschland te
Lobith aangekomen schepen met' grind,
zand en besaltslag voor België is de
doortocht geweigerdDeze schepen moe
ten terugkeeren naar Duitschland.
Een Duitscb vliegtu]ig.
Vrijdagmiddag 2.15 uur passeerde te
Bres kens een Duitsch vliegtuig, waar
van de kruisen zeer duidelijk te onder
scheiden waren. Het vliegtuig werd hevig
door ae militairen beschoten. De inzit
tenden schoten echter een lichtbal af,
het sein van noodlanding. Er werd op
gehouden te schieten en het vliegtuig
mjaakte van de gelegenheid gebruik om
uit den weg te komen. Men kan zeer
duidelijk de twee inzittenden zien, daal
de hoogte slechts ongeveer 100 M. was.
0
Het goederenvervoer.
De directie der Staatsspoor deelt aan
het personeel mede, dat, door het stre
ven om in het algemeen het vervoer per
waterweg zooveel mogelijk te bevorderen t
het waarschijnlijk is, dat op verschillende
baanvakken het vervoer over den spoor
weg gaandeweg aanmerkelijk zal vermin
deren. Met het oog hierop en in '/er-
band met de zoo zeer gewenschte kolcn-
besparng worden de stationschefs ait-
jgenoodigd te berichten of en zoo ja
welke goederentreinen geheel of <op enke
le dagen per week kunnen worden opge
heven of facultatief gesteld.
In het verslag van de lezing van den
heer van Raalte, opgenomen, in liet bij
voegsel, staan twee onduidelijkheden, dio
wij hierbij verbeteren.
Spreker zeide niet, dat bij invoering
van hel beperkte vrouwenkiesrecht het
aantal stemgerechtigden ongeveer stijgen
zal tot 1.100000, .maar tot ver bos-
v e n dit getal, dat nu reeds bereikt wordt
bij invoering van algemeen mannenkies-
recht.
Ook zeide de heer van Raalte niet, dat
de bijzondere onderwijzers voor tegroo-
le plannen, maar voor te groote
klassen sjaaii.
Dit Middel bang.
Woensdag a.>., 's morgens om 10
uur vergadert de raad onzer gemeente,
ter behandeling van de begroeting. Tevens
komt dan o. m. een voorstel lot wijzi
ging der gasprijzen in behandeling en een
voorstel aangaande gemeentelijken toeslag
op petroleumprijzeu.
Voor dc overige punten verwijzen wij
naar de agenda, die onder de bekend
makingen is opgenomen.
Met het oog op de algemeene ma
laise in hel bedrijf van de ijzergieterijen
is door de firma Boddacrt alhier be
sloten om te beginnen in de volgende
week, slechts 10 uur pér week te wer
ken, welke zoo verdeeld zullen worden
dat Zaterdags de fabriek geheel ge-"
sloten zal zijn. f
In den grond geboord
Te IJmuiden is gisteren bericht on In
vangen ,dat de logger Van der Dtiyn
van Maasdam KW. 85, van do reederij
N. Parlevliet ,door een Duitsche duik
boot in den grond geboord is. De op
varenden, van wie één de 20-jarige ma
troos J. van der Plas uit Katwijk
gedood werd, zijn door de duikboot
meegenomen naar Wilhelmshaven.
0
Petroleum.
De Minister van L., N. en H. maakt
bekend, dat bon no. 3 der Rijkspetroleum-
distributiekaarten geldig zal zijn van 16
tot en mei 30 dezer voor een hoe veel
heid van twee liter.
0
Broodkaart.
De directeur van het Centraal Brood-
kantoor maakt bekend, dat de broodkaart
van het 33ste tijdvak loopt van 18 tot en
met 28 November.
Bons van deze broodkaart zullen even
wel reeds heden mogen worden inge
nomen.
Koffie en thee voor militairen.
De Minister van L., N. en H. heeftj
bepaald, dal voor militairen, met voeding
ingekw u-licrd, voor den tijd hunner in
kwartiering, thee- en kofïiekaarten op
denzelfden voet beschikbaar kunnen wor
den gesteld als voor de burgerbevolking.
Vermindering van varkens
vlees c h.
De minister van Landbouw heeft be
paald, dal do aflevering en het vervoer
van geslachte varkens of gedeelten daar
van is verboden. Dit verbod is niet vai
toepassing:
a. vot zoover betreft de aflevering
van varkensvleesch van zoogenaamde re
gecringsvarkens aan consumenten in over
eenstemming met de in een gemeente
bestaande distributiebepalingen
b. op de aflevering van gerookte of
op andere wijze geconserveerde varkens-
vleeschwaren aan consumenten, welke op
den dafura dezer beschikking reeds ten
verkoop voorradig zijn;
c. voor zoover daarvan ontheffing is
verleend door de Rijkscommissie van Toe
zicht op de Vleeschvereëniging of door
een burgemeester.
De mitiister heeft van deze beschik
king aan de burgemeesters een afschrift
doen toekomen en daarbij tot toelichting
het volgende opgemerkt:
De toestand van onzen varkensstapel
brengt de noodzakelijkheid mede, liet
aantal slachtingen aanzienlijk te be-
perken.
Ter' bereiking van het gestelde doel
■wordt verboden geslachte varkens of ge
deelten daarvan af te leveren of te ver
voeren.
Deze bepalingen komen practisch neer
op een verbod van afleveren en vervoe
ren van andere dan regeeringsvarkens,
terwijl hel slachten slechts kan geschie
den tol ten hoogste de helft van liet
vroegere aantal regeeringsvarkens.
Uit Stad en Provincie.
Uit Vlissingen.
Gisteren morgen is de werkman E.
van de Kon. Maatsch. „de Schelde"
le Vlissingen in de binnenhaven van
een vlot gevallen en onmiddellijk in
de diepte verdwenen. Toen de man
werd opgehaald waren de levensgeest
len reeds geweken (VI. Crt.)
De spijzen van de gemeentelijke
centrale keuken te Vlissingen bedra
gen 121/a rent per portie. Zij zijn op
vier plaatsen verkrijgbaar en wel in liet
gymnastieklokaal van school B (Prinsen-
boschje); het gymnastieklokaal van school
D (Groote Markt); het gebouw der groen
te- en fruitveiling (Paul Krugerstraat) en
voor de bewoners van het Eiland in het
brandspuithuisje aan de Kanaalstraat.
De spijzen moeten worden afgehaald
tusschen half twaalf en 1 uur.
Het menu voor de volgende week is
als lolgt vastgesteld Maandag erwtensoep;
Dingdag stamppot van boerekool; Woens
dag huispot; Donderdag bruineboonen-
soep; Vrijdag stamppot van snijboonen
en Zaterdag stamppot van wittekool.
Namens de hoofdbesturen der sa
menwerkende metaalbewerkersbonden, is
door A. J. P. Hooze te Rotterdam tegen
Maandag a.s. een onderhoud aangevraagd
bij het Kon. Nationaal Steuncomité in
zake de sleunregeling bij de Maatschappij
„De Schelde" le Vlissingen wegens
daarbij geldende bezwarende bepalingen.
Uit Walcheren.
Bij de gisteren gehouden stemming
voor een lid van den raad van O. c n W.
So «burg werdén uitgebracht -143 stem
men; van onwaarde 19.
Hiervan verkreeg de heer J. Bosschaart
S. D. A. P, 52 stemmen; M. Dorleijn,
anli-rev., 76; W. N. Jobse, Unie-Liberaal,
174; P. Kole, groep kiezers, 12; A.
Pouwer, groep hervormde kiezers, 110,
zoodat herstemming moet plaats hebben
tusschen dc heeren Jobse en Pouwer.
De herstemming heeft plaats Woensdag
28 November.
In de Vrijdag gehoudeK raadsver
gadering te W-estkapelle werd tot
lid van het Burg. Armbestuur benoemd
met ingang van 1 Januari 1918 de lieer
Minderhoud J.Kz.
Een verzoek van den Politiebond om
de jaarwedde van den gemeenteveld
wachter te brengen op minstens f S00
werd voor kennisgeving aangenomen
Op verzoek van Ged. Staten werd de
jaarwedde van den gemeenteontvanger
verhoogd en gebracht op f 400.
Met algemeene stemmen werd van de
hand gewézen een verzoek van de Maat-
scliappij „de Schelde", om van gemeente
wege deel te- nemen in de steunregeling
ten bate v in werklieden uit Westkapelle^
die op de fabriek werken.
Aan den heer W. van den Berg werd
op zijn verzoek, wegens vertrek, eervol
ontslag verleend als lid van de commissie
tot wering van schoolverzuim, onder
dankbetuiging.
Een reclame in den hoofdelijken -om
slag van' P. Verhage werd afgewezen.
Do verordening op het herhaling?-
onderwijs werd in dien geest gewijzigd,
dal dezen winter eiken dag onderwijs
gegeven wordl van half 4 tot kwart voor
5, zulk» in verband met gebrek aan olie.
Op verzoek van kerkvoogden en nota
belen der Ned. Herv. Kerk werd tot
wederopzeggings een schoollokaal afge
staan tol het houden van catechisaties en
vergaderingen van den kerkeraad.
Den heer YV. Huijbregsen werd op zijn
verzoek eervol ontslag verleend als eerste
plaatsvervanger van den telefonist cn in
.diens plaats benoemd de heer W>. Huij
bregsen.
Behandeld werd de vroonrekening over
1917. Voor den geheelen weilijd voor
één rund f 19,54V2 en voor den tweeden
weitijd f 7,82. Voor één paard, gedurende
den geheelen weitijd f 20,541/2; voor den
eersten weitijd f 12,32y3 en voor den
tweeden weitijd f 8,22,
0
Uit Zuid-Beveland.
Vrijdagmorgen is door den veldwach
ter van S c h o r e een wagen steenkolen
in beslag genomen, afkomstig van sche
pen uit het kanaal door Zuid-Bcveland.
Men wilde de kolen juist vervoeren naar
Heinkens2ond.
Uit Tholen.
- Door de Rijksambtenaren van Sint
M a a r t e n s d ij k is te Stavenisse in be
slag genomen een groote partij B.U.K. en
harde zeep.
Uit 2 e e u w 9 h-Vlaanderen W. D.
Bij den landbouwer E. Dovlaege
to Schoondijke bij Oostburg, zijn he
dennacht eeuige mijten met veldvruchten
verbrand; oorzaak onbekend.
STUKKEN VOOR DEN GEMEENTE
RAAD.
Toeslag op den petroleumprij s
In de raadsvergadering van 17 dezer
is door een der leden het voorstel gedaan,
om van gemeentewege aan verbruikers
van petroleum hier ter stede een toeslag
van 20 cent per L. te verleenen ter ver
laging van den hoogeren thans te betalen
prijs van 44 cent per Liter voor dat
artikel.
Overeenkomstig hetgeen toen in de ver
gadering te dezer zake is besproken,
hebben B. en W. zich bij schrijven van
19 October j.1. tot den Minister gewend
met het verzoek, onder nadere uiteenzet
ting van den toestand, om den thans
geldenden petroieum-prijs te verlagen.
Op dat schrijven is nog geen antwoord
ontvangen.
Inlusscben werd te rechf gewezen op
het feit, dat deze zaak urgent is en uveen-
Idcn B. en W[. goed te doen met lnm gé-
voelen aan den Raad kenbaar te maken.
Het wit B. en Wl. voorkomen, dat het
ongewenscht is, om het voorstel, in den
vorm, waarin dat is gedaan en op dit tijd
stip, aan lp nemen en wel op grond van
de navolgende overwegingen;
lo. een besluit in den geest van het
voorstel zal nagenoeg alle waarde en
kracht ontnemen aan het tot den Minister
gerichte verzoek. Het is bekend, dat ook
andere gemeenten adresseerden in boven-
genoemden geest en hoezeer de toestand
dringt, meenen B. en WC nochtans, dat
dit gec-n reden mag zijn om door over
ijling een betere regeling, welke ge-
wenschl wordt, in gevaar te brengen;
2o. door geen onderscheid te maken
tusschen personen, die den toeslag wel
of niet behoeven, zal de regeling ook voor
deze laatsten gelden. Er zijn toch in de
gemeente nog niet onbemiddelde inwo
ners (b.v. in buitenwijken), die geen gas
noch electriciteit hibbcn en ten onrechte
aan ook van dien toeslag zouden proü-
leeren
3o. men zou afwijken van het lot dus
ver steeds gehuldigde stelsel, dat, indien
de gemeente in dergelijke gevallen to«
slag verleent, ook het Rijk een gedeelte
van dien toeslag daarbij voor zijn reke
ning neme.
B. en W. zouden er de voorkeur aan
geven dal, indien het verzoek om ver
laging van den petroleum-prijs niet voor
illiging vatbaar blijkt, aan het plaatse
lijk Steuncomité werd gevrangd, om na
te gaan, wie der ingezetenen al dan niet
voor een toeslag op dien prijs in «aan
merking zou moeten komen.
Alsdan zou een zuiverder resultaat kun
nen worden verkregen.
Nog dient in dit verband vermeld, dat
indien ieder den toeslag bekomt, dit voor
de gemeente een uitgaaf met zich zou
brengen van f 383,60 per week, over een
gehcfl jaar berekend dus van f20.000.
B. cn W. geven dus in overweging met
een beslissing le wachten tot antwoord
van den minister zal ontvangen zijn.
Dc commissie van financiën
vcrecnigl zich hiermee.
Zij gaat ook geheel aeooord niet de
opvatting van B. en W dat, indien het
tot het Rijk gerichte verzoek om verla
ging van den pclroleumprijs niet voor in
williging vatbaar blijkt, de medewerking
van het Plaatselijk Steuncomité ware in
te roepen.
Verhooging Gasprijs
B. en W. stellen voor de gasprijzen
te brengen, op 19>/a cent per M? voor
lichtgas, abonnementen en straatverlidv-
ting, 17i/s cent voor muntgas, 17 cent
voor lcookgas en I61/2 cent voor indus,'-
triegas. (In 1916 waren de prijzen 9,
91/2, 73/3 en 7 cent).
In de begrooting was, zooals wij des
tijds reeds hebben opgemerkt al re
kening gehouden met prijzen van 12, 10
91/2 en 9 ct. Sindsdien was de prijs der
kolen echter nog opgeloopen en ineen1-
den B. en \V. le moeien lcomen met
een voorstel om de prijzen te stellen
op 18, I61/2, 151/2 en 14,5 cent. Zij gim-
gen hierbij uit van een berekening, die
den prijs van de kolen op f38.98 per
1000 K.G. franco fabriek stelde. Bij
dit voorstel merkten zij op, dat zoo niet
tot de verhooging werd overgegaan, de
rekening der gasfabriek weer met een
belangrijk tekort zou sluiten en over
gegaan zou moeten worden tot het aan
gaan eener tijdelijke geldleening1,, welke
dan gelijk de vorige eveneens op vrij
korten termijn zou moeten gesLoten wor
den. Deze leening toch zou te beschou!-
wen zijn als eene, die valt onder de
crisisuitgaven, en dus binnen een zoo
kort mogelijken tijd afgelost moeten worg
den.
Zij stelden den raad voor de keuze
van een dezer beide middelen tot dek
king van het tekort.
De commissie van financiën
kon zicli met dat voorstel niet vereeni-
gen, daar zij het op' een onzuivere
basis achtten opgetrokken, omdat vol'-
gens die prijzen bij een kolenprijs van
f 38.98 in plaats van het op de be
grooting geraamde tekort van f 8-159.91
pen winst zou gemaakt worden van
f 34174.
De commissie meent wel dat het
gasbedrijf zich zelf dient le dekken
en er dus geen tekort mag ontslaan.
Zij maakte op dien grondslag een bere
kening doch kwam, daar de l;olenprijL
zen inmiddels op f 50 per ton gesteld
moesten worden tol de prijzen die ge
noemd zijn in het voorstel van B. en W.
Iliei bij lieeft zij den cokesprijs berekend
op f 1.50 per H.L. daar f 1.10 in
verhouding tot den kolenprijs liaar te
Jaag voorkwam.
Dekking van het tekort door een
nieuwe leening ontraadde de commissie
Waar zou dat heen moeten? vraagt zij.
Over 1916 was het tekort f 22500, over
1917 zal het vermoedelijk wel niet min
der, wellicht echter nog meer zijn; over
191S zou het een bedrag van circa
I1/2 ton Worden. Deze bedragen zouden
onmogelijk door de gasfabriek terugbe
taald kunnen worden, tenzij ook iin vol
gende jaren de gasprijzen abnormaal
hoog werden gehoudeu, wat dan nog het
nadeel zou teweeg brengen, dat zij dc
ontwikkeling van het gasbedrijf in den
weg zouden staan, en waar toch reeds
dc gasfabriek tengevolge van opvattin
gen in vroegere jaren te hoog' gekapita
liseerd is, zou een politiek van het door
leen in gen dekken van de tekorten niet
anders dan zeer verderfelijk kunnen
zijn.
Naar aanleiding van het rapport van
de commissie van financiën hebben B.
en W. besloten het voorstel der coml-
missie over te nemen, dat is opgemaakt
na omstandig en herhaald overleg tus'.
seüen de commissie van financiën en
den wethouder der bedrijven, welk
overleg tot overeenstemming van gevoer
len heeft geleid.
Rapporten over de begrooting
Ilel rapport der commissie van
fabricage» was dit jaar al heel kort
Zij kon zich met het ontwerp-begrooting
vereenigen.
De commissie van financiën
daarentegen wees op verschillende pun
ten, die in verband met veranderingen
in personeel, invoering der nood-straat
verlichting met electriciteit enz. noodig
zijn Wü zullen daaruit slechts enkele
punten naar voren brengen. Over de
Bedrijven
zegt de commissie, dat het haar is opge
vallen, dnl de loonen van dc meeste werk
lieden «Ier bedrijven niet 2ijn verhoogd
en de duurtetoeslagen nog voorkomen in
de begroeiingen Gasfabriek, Duinwaterlei
ding en G. E B. respectievelijk f2900,
f 250 cn f 104. Gaarne zag de Commissie
dit toegelicht.
Hierop antwoorden Burg. en YVeth.,
dal len vorigen jare de loonen der sjou
werlieden een verhooging hebben onder
gaan, en tot weckloonen zijn gemaakt,
terwijl B. en W'. noch uit een beschou
wing van de loonen der overige werklie
den op zich zelf, noch uit een vergelij
king met de elders betaalde loonen, aan
leiding hebben kunnen vinden om tot
verhooging ovér le gaan. In verband
daarmede moesten de bestaande duurte-
toeslagen worden bestendigd, tot lijd en
wijle de noodzakelijkheid daartoe zou
ophouden te bestaau. B. en W. wenschen
overigens met een herziening der loonen,
inzonderheid van de stokers aan de. gas-
labriek le wachten, totdat ua afloop van
de huidige omstandigheden zal kunnen
worden beslist, in hoeverre voor dat be
drijf hel drieploegenstelsel zal moeten
worden ingevoerd Tevens wijzen zij er
op, dat onder de ten deze bedoelde
loonen nog zijn begrepen die der lan
taarnopstekers, die, gelet op de omstan
digheid, dat hun betrekking slechts een
bijbelrekking is tot hun gewonen werk
kring, door het genot van de juist voor
ecnigen hunner tot hun loon oneven^
redige toeslagen, voor een belangrijk ge
deelte in het diiurtetoeslagcijfer van het
gasbedrijf parlicipeeren.
Voer het overige wordt hunnerzijds
aan duurtetoeslagen boven loonsverliooging
de voorkeur gegeven, voorzoover en
naar hun oordeel in deze bijzonder
lijk het geval indien de voorliggende
omstandigheden niet aanwezig waren,
geen aanleiding tot loonsverhooging zoude
bestean.
Duinwaterleiding.
De Commissie kan zich vereeni-
gen mei eene verhooging van het per
centage voor het abonnement van 4 °fd
op 5 0/0 der belastbare opbrengst op
grond van de zeer hooge ledenprijzen,
doch zij moet opmerken, dat in IIfelst.
art. I, der uilgaven mei die zeer
hooge kolenprijzen geen rekening is ge
houden
Geschiedde dit, dan zouden de uilga>-
van f 5340 hooger worden.
Hel tekort op dit bedrijf zou dan
worden f 10176,73<yo, een bedrag dat on
geveer gelijk zou zijn aan het tekort
over vorige jaren.
Indien de bedoeling van B. en W.
mocht zijn geweest, liet tarief te ver-
hoogen, teneinde dit bedrijf financieel
minder nadeelig voor de gemeente te
doen worden dan zou het, naar de
commissie vermeent, gcwcnscht zijn, elit
niet bij de behandeling der begroeting
le doen, doch hiervoor een afzonderlijk
voorstel aanhangig le maken. Hierbij
ware dan ook, alhoewel het geen be
langrijk bedrag is, te denken aan het
lage tarief voor luinbesproiïng.
Burg en Weth. antwoorden hier6
op, niet te mogen ontkennen, dat bij
hén mei de verhooging van den con
sumptieprijs van het duinwater, niet al
leen de bij het opmaken der begrooting
dreigende kolenprijsverhooging heeft me
degewerkt, doch ook dc wensch om de
uitkomsten van het bedrijf in meerdere
male dan tot heden het geval was, bij
die prijsbepaling in aanmerking te bren
gen.
De enorme verhooging der kolenprijs
zen, die dan ook voor dit bedrijf op
f 60 per ton moeten worden gebnfcht,
verhoogen liet nadeelig saldo van het
bedrijf, zooals dit was geraamd, inder
daad in die mate als in liet rapport
der commissie is uiteengezet, waarom
trent, ook te dezen aanzien in ruime
male .overleg met den wethouder is ge
pleegd. Zij meenen dat bij toezicht op
zuinig stoken de uitgaven iets minder
hoog zullen zijn en liet tekort zal kof-
men op f 9676.735.
B. en W. blijven van meening ,dat
een dergelijk tekort o pden duur voor
dit bedrijf niet mag worden gecontinuf
eerd en dat, zoo de raad te eeniger tijd
niet mocht willen besluiten tot hel uit
sluitend leveren van waler over oen
meier (waarloc helaas thans geen ge!-
legenheid is) Wet zij door latere besten
diging der thans bedoelde verhooging
van den waterprijs sub. Ia, ook nadat
de kolenprijzen lager zullen zijn ge*
worden, heizij zoo de bestaande omstan
digheden onverhoopt nog langer moehf
len vcorlduren ,<Ioor een andermaligo
verhooging van elien prijs, meer eveui
redigheid in de verhooging van inkomr
slen en uitgaven voor dit bedrijf moet
worden verkregen. Een voorstel daai-
tOC wordt thans vooralsnog achterwege
gehouden, omdat de tlians voorgestelde
verhooging van den waterprijs reeds
een belangrijk offer vergt.
Gaarne wordt aan de commissie van
financiën toegezegd, dat bij een nader©
prijsoverweging, B. en W. niet zullen
nalaten, dan ook den inderdaad lagen
prijs van waler voor tuinbesproeiïug
aan eene herziening te onderwerpen.
Zij meenen die parlieele herziening, die
financieel bovendien weinig gewicht in de
schaal legt, thans te mogen achterweg©
laten.
De Noodverlichting.
Uit <Ie antwoordnota van B. cn WL
blijkt, dat de electrische noodverlichting
thans is uitgebreid tot omtrent 25
lichtpunten van elk .100 N. K., waarvoor
argalampcn a 60 Watt worden gebezigd.
Op dit oiogen blik mag niet worden voor
zien, dal deze verlichting ook maar
eenigszins belangrijk kan worden uitge
breid, vermits gebrek aan materialen
daaraan in den weg slaat, en dc omstan
digheden er niet op wijzen, dat voorloo-
pig verbetering is te wachten. Veeleer
is het omgelüeerde het geval, want nage
noeg dagelijks wordt de voorziening moei
lijker.
S'choiollotkalen voor Gods
dienstonderwijs.
Naar aanleiding van. een verzoek van
de Prov. Ver. van Vrijz. Hervormden i»