MIDDELRl'RGSCHE COl'RANT.
M 271
Vrijdag 16 November 1917»
160* Jairgang,
Abonn. prijs per kwartaal in Mid
delburg en bij de agenten in Vlissingen
en Goes f 1.55; per post f 1.75.
Advertenties 20 cent per regpl.
Bij abonnement veel lager.
Familieberichten en dankbetuigingen
van 1—7 regels f 1.50.
BlNMËNiilO.
i>e strijd om de groote vraag.
Naar aanleiding van onze onder dit
opschrift gemaakte opmerkingen over de
vraag of het met de distributie van goed-
koopc. levensmiddelen aan ëllen kan door
gaan ais nu het geval is, zond ons een
burgemeester (niet uit Zeeland) eenige
meedeelingen die, hoewel ze wellicht niet
bestemd waren als ingezonden stuk, toch
wel publicatie verdienen, omdat ze een
meedeeling bevatten uit de praktijk.
Deze burgemeester mieent, dat de be
zwaren door deleden der Kamer bij het
afdecjingsoaderzoek in Juli 1916 geop
perd ten deele, door de practijk dier
distribulieregeling, zeer goed te onder
vangen zijn.
„In deze gemeente, zoo schrijft hij,
wordt gévolgd met succes sinds ruim een
jaar hel stelsel van kaarten, waaraan
bons zijn gehecht, (ongeveer als de brood
kaarten) welke kaarten voor de levens
middelen staan op naam van den houder,
en op naam van den winkelier, bij wien
hij zijn waren betrekt. De controle op
de winkeliers is dan zeer gemakkelijk.
Wil men den aan hen die het beter ne-
talen kunnen, voor hunne levensmiddelen
in rekening brengen, wat deze waren
werkelijk kosten (dus geen gereduceerde
prijs) dan verkoopt men de kaarten aan
die betergestelden voor het bedrog,
dal gevormd wordt door het verschil
tusschen werkelijken en distributieprijs.
(Ik' heb dit stelsel reeds toegepast op
de zomerloceergasten, zonder dat eenige
klacht is ingekomen).
De minvermogenden ontvangen dan de
kaarten irratis, dus koopen hun waren
tegen distributieprijs, daar de prijzen i n
den winkel voor ieder hetzelfde zijn."
de: verdediging van iiet re-
geeringsbeleid.
"We zullen niet alles aanhalen wat de
regeering betoogt in haar antwoord op
de opmerkingen, in de Kamerafdeelin-
gen gemaakt bij de algemeene beschou
wingen over het nsgeeringsbeleidWe
hebben needs opgemerkt dat daarbij
veel niet nieuw was. Maar er zijn be
schouwingen van groote be teekenis bij.
Natuurlijk doelen we hier niet op on
derwerpen als het weglaten van 't in
roepen van Gods zegen, bij de troonre
de. De leden die daarachter kwaad,
zochten, krijgen het korte en afdoende
antwoord
,,Diie weglating is zeker niet opzette
lijk geschied, en allerminst omdat de re
geering zoude weten, dat deze wegla
ting voor de aanhangers der christelijke
partijen uiterst grievend zou zijn."
Van meer belang zijn de volgende pun
ten:
Kabinet en Kamer.
Vermindering van den invloed der Ka
mer op den gang van zaken, is niet tegleu
te spreken en wordt verklaard door de
buitengewone omstandigheden. Denkt men
daarbij echter ook aan het niet gevolg
geven aan verschillende moties, dan ver
zet de regeering zi ch tegen die beschou
wing. Zij acht zich niet verplicht zulke
wenschen op te volgen ars zij dat nieï
met 's lands belang in overeenstemming
lean brengen. De Kamer heeft dan te
beslissen of verdere samenwerking mo
gelijk is.
Het is niet onmogelijk, dat het optre
den van een extra-parlementair kabinet
tot vermindering van den invloed der
Kamer moest bijdragen. Men mag echter
'niet over het hoofd zien dat het optre
den van een extra-parlementair kabinet'
het gevolg was van de onmacht der meer
derheid om zelve de verantwoordelijk
heid voor de vorming van een zuiver
parlementair kabinet te dragen. Met na
druk moet de regeering er echter togen
opkomen dat zij ook in het minst te kort
heeft willen doen aan hare verantwoor
delijkheid tegenover het parlement.
Voorts nog de volgende nadere toe
lichting van de veel besproken opmer
king van Minister Cort van der Linden,
dat de regeering tijdens deze crisis haar
taak zal blijven vervullen, ook wanneer
zij in haar politiek een échec lijdt.
Hij heeft alleen dit willen te kennen
geven: indien een belangrijk politiek uit
werp, bijv. de Grondwetsherziening werd
verworpen, dan zou hij in gewone om
standigheden volkomen gerechtigd zijn,
zijn taak als geëindigd te beschouwen.
Hij acht zich daartoe echter thans in
de crilieke omstandigheden niet gcrech-
Maar hij heeft daarmede allerminst te
kennen gegeven, dat, indien de Kamer
hem op eenige wijze beduidde, dat zij
op verdere samenwerking geen prijs snel
de, hij daaruit niet dc gevolgtrekking zou
maken, die een gezonde constitioneele
praktijk eischt.
De Verzekeringswetten.
Minister Cort van der Linden acht
zich gebonden aan de toezegging' in
de Eerste Kamer, in dit zittingsjaar
geen politieke wetsontwerpen aan de
orde te zullen stellen al had hij, noch
de overige leden der regeering voor
zien, dat de afgelegde verklaringen ook
de wederindiening van wetsontwerpen
zouden kunnen omvatten, die de Eerste
Kamer als vervallen zou beschouwen.
Hel komt der regeering voor, dat het
in deze omstandigheden op den weg
der rechtsclie partijen zou kunnen lig
gen, de regeering niet aan haar woord
te binden.
De Minister van Waterstaat stelt er
prijs op te verklaren, dat hij zich
met het standpunt van den minister
van binnenlandsche zaken niet kan ver
eenigen. Zijns inziens behoort vooreer
ze niet voorziene omstandigheden met
de bedoeling der afgelegde verklarin'
gen rekening le worden gehouden, en
krachtens deze bedoeling zou de we-
derindiening van de wetsontwerpen met
alleen toelaatbaar, maai* zelfs plicht
der regeering zijn, ten einde, voorzooj-
veel van haar afhangt, den toestand te
herstellen, die vóór de ontbinding be
stond. Hij zou zich echter niet ver
antwoord achten, indien hij in hel
bijzonder in de bestaande omstandighe
den niet in het gevoelen van d|e(n mi
nister van binnenlandsche zaken zou
de berusten.
De onderhandelingen met
Duitschlnnd.
liet gerucht, dat door drie ministers
ieder afzonderlijk onderhandelingen met
Duiischland over den aanvoer van kb-
tel zijn gevoerd, is beslist on juist:,
Distributie maatregelen.
Wat betreft het beweerd» ingrijpen
op aandrang der Kamer of van an«
deren zij opgemerkt, dat sommige maat-
regelen wel den schijn kunnen weki
ken van op aandrang van buitenaf tot
stand te zijn gekomen, doch dat in
werkelijkheid dit toch niet het geval is.
Komt in het land het besef tot uiting,
dal op eenig punt iets gedaan moet
worden, dan is nagenoeg immer de
voorbereiding tot het treffen van maat
regelen door de regeering reeds lang1
aan den gang, of de maatregel ge
reed.
Overigens worde niet uit het oog
verloren, dat in deze tijden de toestan
den zich soms buitengewoon snel en
in een richting tegen elke redelijke ver
wachting in ontwikkelen, en dat pas
dan een zaak ter hand genomen kan
worden, indien er teekenen zijn, dat
de normale verhoudingen zich eerlang
zullen wijzigen of zich reeds gewijzigd
hebben.
De Mini&'ter van Ocjiflog.
Op de vraag, of lot de functie van
minister van oorlog een burger is ge
roepen, omdat er geen geschikt militair
was, moet de regeering het antwoord
schuldig blijven. De heer De Jong is
als minister van oorlog opgetreden, om
dat te verwachten was', dat hij ten
volle voor de vervulling van zijn taak
berekend zoude zijn.
Voor de bevreemding, waarmede vele
leden hadden kennis genomen van de
in een te Leeuwarden gehouden rede
door den minister van oorlog geuite
meening, dat de oorlogsbegreoting' na
den vrede tot het dubbele bedrag zou
moeten worden opgevoerd, zou goede
grond beslaan, indien de voorstelling
juist was, dat die minister een mir
liiairistische politiek zou voorstaan ook
wanneer ontwapening geheel of gedeel
telijk mogelijk zal zijn gebleken.
Het is niet duidelijk, waarom hem er
een verwijt van moet worden gemaakt,
dal hij op de hooge kosten van een
goed leger wees; als een optreden tb-
gen hel zich alom in Europa open-
harend streven naar algemeene onte
wapeuing kan dit althans niet worden
beschouwd, aangezien juist zij, die het
krachtigst de ontwapening voorstaan, bij
voorkeur nadruk leggen op de hooge
kosten, welke een voortgezette bewat-
pening met zich zal brengen.
den verbreed en ook dal vrije vischwa,-
ler uitbreiding krijgen.
Is dit laatste voor onze scheepvaart
en voor onze visscliers een aanwinst
dc vernauwing van de- vrije vaart langs
onze Westkust is er een nieuwe en
groole hinder voor. Vooral de visscliers
zullen het pijnlijk voelen. Niet alleen
dat hun vischterrein opnieuw beperkt
wordt, maar te grooter zal het gevaar
worden, dat visschersvaartuigen, builen
hun enge vaart in het versperde gebied
geraken. En zoolang er nog duikbootH
commandanten zijn, die even roekeloos
en onbarmhartig, naar de- letter van
hun bevelen, elk visscliers vaartuig on
der vuur nemen dat even buiten liet
vrije gebied is gekomen, als dezer da
gen, met zoo noodlottige gevolgen, den
logger Huibertje, uit ScheveningCn is
wedervaren, kan er voor ons visschersL
volk een bange tijd aanbreken.
Wat de Duitsclie regeering tot haar
nieuwen maatregel heeft genoopt' Wij
houden het voor het naast, dat zij, rer
kening houdende met de mogelijkheid,
dat de Engelsclie vloot bij hel offensief
in Vlaanderen zal medewerken, in de
buurt het vaarwater, waar die zich
buiten gevaar van mijnen en duikboot-
ten zou kunnen vertooneü, wil beper
ken.
Wij kunnen wel aannemen, zoo
schrijft het Vaderl. dat onze regeering
tegen deze nieuwe beperking van de
vrijheid van de zee lieefl geprotesteerd
gelijk zij het tegen vorige beperkingen
van Duitsche of Engelsclie zijde heeft
gedaan, maar verder zal zij er zich
evenals tevoren bij moeten neerleggen.
day Review" wordt met groote letter
een ingezonden stuk geplaatst, waarin
worot aangedrongen op het afstaan van
onze provincie Limburg aan België tot
verstenring van zijn grenzen, in ruil voor
een stuk van Oost-Friesland en de re
dactie meent dat hiervoor veel te zeg
gen is.
Deze uitlatingen zijn trouwens slechts
een herhaling van wat dat blad in Nov.
'14 schreef, en wat het toen een terecht
wijzing van de Engelsche regeering be
zorgde.
Voor het pr ij zenhof.
Het naar een Britsche haven opge
brachte Nederlandsche s.s. Leonora" en
vier Zweedsche schepen, welke alle met
Belgische steenkolen van Rotterdam naar
Zweden weren bestemd, zullen voor het
Prijzenhof te Londen worden gebracht,
ten einae een beslissing uit te lokken
omtrent de vraag, of Belgische steenkool
als contrabande moet worden beschouwd.
De zee vis sch er ij
In aansluiting op ons bericht van gis
teren kan worden gemeld, dat het sche-
pen-uitvaart-bureau niet het stopzetten
an de Ireilervaart beoogt, maar dat het
in de bedoeling ligt om de üitvaart-ver-
gunningen, die thans voor onbepaald en
tijd gegeven worden, te vervangen door
uitvaartvergimningen voor beperkten tijd.
nederland en de oorlog.
Het Duitsche versiperde
gebied.
Naar het Vaderl. verneemt zal!
Duitschland binnenkort zijn afgesperd
gebied dichter aan onze kust brengen.
Gelijk men weet liet het, bij de aan
kondiging van den verscherpten duilte
bootoorlog op 1 Februari, langs onze
kust een vrij vaarwater open van 20
mijl, van het Zuiden tot aan het vuurj-
sciiip van Terschelling. Dit vaarwater
zal nu aanzienlijk worden vernauwd,
nl. lot 4 of tot 7 mijl uit onze kusit,
omtrent de juiste breedtei konden
wij geen zekerheid krijgen.
Daarentegen zal de smalle vaargeul,
die in het Noorden naar het zooge
naamde vLschwater leidt en waardoor
took onze schepen naar Skandimavièy
Amerika enz. varen, aanmerkelijk wor
Onze schepen en Amerika.
In een Reulertelegram uit Washington
lezen we nog de volgende bijzonderheden
De meeste Nederlandsche schepen, die
ter beschikking gesteld worden, zullen
vermoedelijk Argenlijnsche en Australi
sche tarwe en Javasinker naar Amerika
verweren.
Men verneemt echter, dat eventueel
de geheele Nederlandsche vloot gebruikt
zal worden iom voorraden naar Amerika
te brengen en vrachten van daar naar
Nederland. De Vereenigde Staten hebben
besloten, dat geen Amerikaansch ree-
voeder naar Nederland gezonden zal
worden, zoolang de zuivelproducten van
Nederland hun weg blijven vinden naar
den vijand.
De tarwe uit Argentinië en Australië
zal in de Ver. Staten worden gemalen
om weder uitgevoerd te worden.
De „food administration" besloot in
hel vervolg alleen meel uit te voeren,
waardoor scheepsruim!» zal worden uit
gespaard, voeder verschaft voor het Ame-
rikaonsche vee, een voldoende hoeveel
heid meel verzekerd en de Amerikaan-
sche molens aanhoudend aan het werk
gehouden kunnen worden.
Er is nog geen tijd bepaald voor het
overgeven van de neutrale tonnage. Aan
de in Amerika vastgehouden schepen zal
echter thans waarschijnlijk verlof wor
den gegeven bunkerkolen in te nemen
zoo spoedig zij ze kunnen krijgen. Ver
schillende belangrijke dólails moeten nog
vastgesteld worden. Bijvoorbeeld, noe-
veel lerensmiddelen de neutralen noodig
hebben en hoever zij mogen gaan in de
verzending van voorraden naar Duitsch
land. Het eerste zal vastgesftela worden
op de basis van statistieken over den
vroegeren uitvoer naar de neutralen uit
de Vereenigde Staten. Hei tweede ech
ter levert meer in eilijkheden op.
Naar verklaard wordt, zijn Noorwe
gen en Zweden bereid de verscheping
van allo levensmiddcen naar Duitschland
stop 1e zetten.
Nederland heeft, echter tot dus
ver geweigerd om verzekeringen te ge
ven inzake de voorziening met zuivelpro
ducten.
Aan Zweden zal ook worden verzocht
den uitvoer van ijzererts en zekere an
dere materialen naar Duitschland te sla
ken.
Naar men verzekert, zullen -de sche
pen een gedeelte van de lading, bestemd
voor de Belgische Relief Commissie, ver
voeren.
De maatregelen van de beschikbaar
stelling van meer Üan 40.000 ton Zweed
sche scheepsruimle in Amerikaansche ha
vens zijn reeds vele dagen geleden ten
einde gebracht.
Weer toegelaten.
De commandant der stelling van de
monden der Maas en der Schelde heeft
aan K. de Clercq en C. J. van Dammo te
Sas van Gent en D. F. Belaert te Zuid-t
dorpe, allen vroeger uitgezet uit het in
slaat van beleg verklaarde gebied van
Zeeland, voorwaardelijk vergunning ver
leend terug te keereti.
0
GoedkoDpe petroleum.
De raad van Rotterdam machtigde B.
en W. om maatregelen te nemen om
reeds nu, in afwachting van de nadere
beslissing van de regeering, en ook al
zullen de kosten in het ongunstigste
geval gphecl voor rekening van de ge
meente blijven, den prijs van de petro
leum tol 20 cent per liter terug te
brengen.
Uit Stad en Provincie.
ütt fffritfvtfcfta»
Wij verwijzen naar de bekendma
king van oen Burgemeester in dit nummer
betreffende de Arbeidswet.
- Door den „Volksbond tegen drank
misbruik" zal in het a.s. voorjaar weer,
een huisvlijttentoonstelling worden geor
ganiseerd. Bewoners van Walcheren boven
de 12 jaar. die wenschen in te zenden,
kunnen zich aanmelden en inlichtingen
bekomen Vrijdag 23 en Zaterdag 24 de
zer, 's avonds van 7-9 uur in het Militair
Tehuis, Nieuwstraat alhier.
Engelsche annexionisten.
Hoewel we voorop stellen de reeds zoo
aak herhaalde waarschuwing dat de
uitspraak van een blad nog niet een
uiting is van een volk, en nog veel min
der die van een 'regeering, willen we
toch niet onvermeld laten dat in de En
gelsche „Saturday Review" van 20 Oct.
in een artikel over ons land o. a. de vol
gende fraaiigheid voorkomt
„Het kan goed zijn de aandacht van de
Nederlandsche Regeering er' op te vesti
gen, dat, als na den oorlog de grenzen1
herzien worden, het noodig kan
blijken, dat de zuidwestelijke oever van
de Schelde ingelijfd wordt bij België tot
verdediging van Antwerpen."
ling, maar dat hij zijn instemming be
tuigde met het oprichten van genoemd
bureau, zooals trouwens ook de andere
medici heoben gedaan.
0
Uit Vlissingen.
De naamdag van koning Albert
van België is gisteren te V1 i s s i n gre n
op plechtige wijze herdacht. Het begon
des morgens met een Te Deum in de
SI. Jacobuskerk, waarbij door den Bel
gischen aalmoezenier een toespraak werd
gehouden
In het concertgebouw werd des mid
dags een „groot vaderlandsch feest" ge
houden. Daar werd gesproken door den
kanunnik Heynssius.
Voorts werden verschillende muziek
nummers uitgevoerd door het koor, get*
vormd uit leerlingen der Belgische school
In de Bellamy-bioscoop werden voor
stellingen gegeven voor de Belg5sche
kinderen, die daarvan natuurlijk volop
genoten hebben.
Bij het laatst gehouden examen
voor aspirant-conducteur bij de Staati-
spoorwegen slaagde de heer P. Polder
man te Vlissingen.
Uit ïtii d~B o v e 1 a n d.
Geruimen tijd ging te Goes reed*
het gerucht, dal een vrouw in een wo
ning aan den 's-Heer Hendrikskinderen-
dijk in ergerlijken staat van vervuiling
verkeerde.
De gemeentelijke autoriteiten verschaf
ten zich toegang tot de woning en vonden
de vrouw in een hoop vuil liggen.
Haar eenige dekking bestond uit een
ouden zak vol ongedierte. De vrouw wal
ziek en kon niet meer Loopen.
Zij Is naar het gasthuis overgebracht.
Voor het in de woning aanwezige
kindje za! nog een plaats gezocht worden,
- Het Bestuur der Zuid Beveïand-
s c h e Dorcas heeft aan 86 gezinnen uit-
gereiKl 9 baaien rokken, 26 dekens, 51
lakens, 13 mans- en 71 vrouwenhemden
en 48 schorten.
De duurte der stoffen maakte het zeet
moeilijk de gewone bedeeling te houden.
Het bestuur hoopt, dat een volgend
jaar de aan koopen nog gedaan kunnen!
worden.
Bij de gister gehouden herstemming
voor den gemeenteraad te Kruinin-
gen zijn uitgebracht 229 stemmen op A.
van Hootegem en 199 stemmen op Jud.
Verhaagen. Gekozen is dus A. van Hoo-
Gisterenmiddag vergaderde in de
sociëteit „St. Joris" de afdeeling M i d-
d e 1 b u r g van den Ned. Bond voor
Ziekenverpleging, onder voorzitterschap
van den heer J. C. Gieben.
De voorzitter zette in het .kort de
werkzaamheden van *de afdeeling uiteen
:n aeelde mede, dat dit waren, behalve
het bevorderen van den bloei van den
Bond, o-ik daadwerkelijke hulpverleening.
Deze laatste bestond uit het verschaffen
van ledikanten aan een tweetal tubercu
losepatiënten, die uit het gasthuis wer
den ontslagen en verder thuis moesten
worden verpleegd, hetgeen geschiedde in
samenwerking met de Roode Kruis-
afdeeling.
Tegemoetkoming werd verleend aan
verpleegden in sanatoria, terwijl 2 maal
de reiskosten werden betaald voor een
wijkverpleegster, die een zieke vrouw,
die moeilijk ter been was, naar het aca
demisch ziekenhuis te Leiden verge
zelde. Ook werd steun verleend aan de
Commissie voor Spijsuitdeeling aan zieken.
Bij de besprekingen was een voorstel om
hier een informatiebureau op te richten en
werd de naam veranderd in Adresbureau.
Het zal gevestigd worden ten huize van
mejuffrouw M. Callenfels en heeft ten
doel het bijhouden van adressen van
parliculierc verpleegsters in Middelburg
en steeds aan te teekenen, wie harer vrij
zijn om bij aanvragen door doktoren of
particulieren direct hulp te kunnen ver
schaffen.
Leden van het bureau zullen zijn de
verpleegsters en de doktoren, terwijl
ieder, die een aanvrage doet, daarvoor
zal moeien betalen Thans komt het meer
malen voor, dat geen hulp of slechts
na veel moeite hulp kan worden gevon
den, terwijl die toch bij betere regeling
wel direct te vinden was geweest. Het
bureau zal voor heel Walcheren hulp
verschaffen.
Het bureau zal staan onder toezicht
behalve van mejuffrouw Callenfels, van
de heeren dr. J. C. Bolle en J. C. Gieben.
Nog werd medegedeeld, dat dr. D.
Schoute wegens drukke werkzaamheden
- De douane-beambten te H a n a-
weert hebben op het Reliefschip
Aequador" een groote partij goederen
ontdekt (in een geheime bergplaats) be
stemd voor verboden uitvoer naar België.'
liet schip is in beslag genomen en de
schipper in arrest gesteld.
Woensdag kwam de werkman M. S.
te 's-G r a v e n p o i d e r bij het suiker
bieten laden in het schip, zoo ongeluk
kig te vallen, dat hij een knieschijf brak.
Geneeskundige hulp werd ingeroepen en
de dokter achtte opname in het gasthui®
te Middelburg noodzakelijk.
In hetzelfde nummer van „The Satur-I bedankt heeft als bestuurslid der afdee-
Uit 9®h«ftweo-Daiv»Iai<L.
In de Woensdag te Bruiniss.»
gehouden gemeenteraadsvergadering wer
den de geloofsbrieven van het meuw-
gekozen raadslid "M. Hage in >rde be
vonden.
Uit hel gesticht Vrederust" was be
richt ingekomen van het overlijden van
D. Bal, die op gemeentekosten werd
verpleegd.
De jaarwedde van den gemeenteont
vanger werd m. a. s. gebracht van
500 op f 600, Het tractement van den
klerk ter secretarie werd verhoogd van
f 400 op f 450, dat van de politie-agenten
werd aangehouden tot een volgende ver
gadering; voor dit jaar werd hun een
gratificatie toegekend van I 75.
Besloten werd zich aan te sluiten
bij de waterleiding.
Daarna werd een brief behandeld van
Ged Staten, die goedkeurden dp verhoo
ging van hel salaris van het hoofd der
school tot een maximum van f 1500
met om de twee jaar verhooging, doch
de salarissen van het overige personeel,
dat de gemeente gesteld had op f 1000,
moesten volgens Ged. Staten gebracht wor
den op f 1100, en het handwerk onder
wijs, dat B. en W. gebracht hadden op
f 50 per jaar, op een gulden per les
uur. wanneer het meer dan 50 lesuren
bedraagt.
Uit Zeeuwsch-Vlaanderen O. D.
Woensdag werd te Koewacht een
raadsvergadering gehouden, waarin rle sa
larissen vane enige gemeenteambtenaren
geregeld en verhoogd werden. Er werd
vastgesteld, dat de minimum jaarwedde
voor de hoofden van scholen bedraagt
f 1100, Idie der onderwijzers f610;
deze wedden worden vijf maal om de drip
jaar verhoogd met f 75, de onderwijzers
genieten f 100 vergoeding voor huist;
huur. Het liandwerkomlerwijs zal wor
den betaald met f 150 en f 100
