MIDDELBURGSCHE COURANT
J<§ 269.
Woensdag 14 Novembei 1917.
i-'Mm
160* Jairyaiig.
a bona. erf's por kvmxtasï to Mid
delburg E' agwtw bi «iMtagsn
in Goes* I £Jï; p*c p©*t 1.79,
Advertafities £2 pee
Bij abotuswsbeöt vs«t tejfM-.
FamffiabaricbitB On datti&a&Sigfngea
✓an 1-7 t 1.59.
DAKL007E MILITAIREN.
h'i ingezonden stuk dat wij onder dit
Opschrift in ons nummer van Vrijdag j.l.
publiceerden, met een opmerking onzer
zijds als toevoeging, bezorgde ons gister
het verzoek bij den garnizoenskomman-
ttant ie komen, door wien wii voor den
eiscli gesteld werden het gepubliceerde
te herroepen als onjuist, met de bedrei
ging anders geschorst te zullen worden,
volgens de wet op den staat van belegf.
We zo.uden ook zonder die bedreiging
bereid zijn om weer te geven, wat van
militaire zijde aangevoerd wordt ter ont
kenning van de juistheid van het inge
zonden <tiuk en ons' onderschrift, welke
verdediging wij meenen te kunnen sa
menvatten als volgt:
le. Die soldaat heeft zijn plicht niet
gfedaan. Als hij naar Middelburg werd
gezonden om zich naar het hospitaal
te betreven, had hij zich ook dadelijk
aan dat hospitaal moeten aanmelden, en
niet aan de kazerne of waar ook. Maar
hij wilde liever niet in het hospitaal zich
aanmelden, omdat hij daar dan had moe
ten blijven. Hij had blijkbaar meer lust
's avonds in de slad te loopen. Er is in
hel hospitaal gelegenheid voor onderdak
voor zulke gevallen.
2e. Militairen die zich hier moeten
bevinden en geen onderdak hebben, kun
nen zicli daarvoor aan het garnizoens-
txureau aanmelden dat dan voor onderdak
rorgt
3e. De andere gevallen van militairen
die op hét politie-bureau een onderdak
zochten, waren hier slechts op doorreis,
komend van of gaande met verlof; en
deze gevallen bepaalden zich tot een
sergeant die uit Amsterdam naar Dom
burg moest, en hier wegens treinvertra-
ging de tram miste, en die hier niet had
mogen blijven en had moeten doormar-
cheeren naar Domburg; en voorts tien
militairen die op eenzelfden avond uit
Domburg hier aankwamen en die door
moesten naar Tilburg. Deze waren, wat
wel meer geprobeerd wordt, te vroeg
uit hun garnizoen gegaan, en hadden
tot den volgenden dag moeten wachten
op de eerste reisgelegenheid. Aan sol
daten die uit moeilijk te bereiken gar
nizoensplaatsen komen, wordt voor de
reis een extra-verloftijd toeglekend. Zulke
doorreizenden hebben geen recht op
pnderdalc.
Aldus de ons gedane feitelijke mfede-
deelingen.
1 Of die echter onze opmerkingen als
geheel onjuist terzijde schuiven? Een
nadere overweging en onderzoek der fei
len, heeft ons daarvan niet overtuigd.
We zijn het aan onze eigen eer maar
niet minder aan het door ons bedoelde
hlgemeen belang verplicht onze Vrijdag
gemaakte opmerkingen toe te lichten,
op gevaar af de strengheid van den
staat van beleg te voelen.
Die eerstbedoelde soldaat had te Breda
tien la°t ontvangen Vrijdagmorgen te elf
jpïir in het hospitaal te Middelburg te
rijn voor een keuring van zijn oogen,
dus niet als een zieke. Daar hij
zoo vroeg niet hier "kon wezen,
werd hem gelast reeds den vori-
gen middag hierheen te reizien. De man
heeft toen geredeneerd: „ik moet mij
morgenochtend aan het hospitaal ver
voegen, dus ik ga voor nachtverblijf naar
tie kazerne." Dat was een fout, zoo zegt
tie militaire overheid. We erkennen dat
graag, maar als zij zegt dat hij dat met
opzet deed, om rond te kunnen loopen,
dan moeten wij zeggen dat ons dat al
heel onwaarschijnlijk voorkomt, gelet op
hel feit, dal die soldaat, toen hij reedsi
tusscheu 8 en 9 uur zich aan het politie
bureau vervoegde, van half 7 at had rond
gesjouwd om onderdak te zoeken; dat
hij z:oh daarvoor niet alleen naar de
kazerne heeft begeven, waar hij nog
vroeg een der onbeslapen stroozakken
van de wacht-soldaten te mogen heb
ben, mr'r ook nog naar de wacht op
het station, vóór hij op de Markt een
pgenl zijn geval vertelde, die hem naar
het politie-bureau verwees.
En die beschuldiging van kwaadwillig
opzet vervalt o. i. geheel en al door het
feit dal de man op straat een kapitein
aanhield om deze te vragen wat hij doen
moest. Iemand die weet dat hij eigenlijk
naar hef hospitaal fnoet, en die daar
juist geen zin in heeft, vraagt niet aan(
een kapitein wat hij doen moet.
De afwijzing door den kapitein, dat hij
daarvoor niet op straat wilde worden
laangesproken, omdat de soldaat daar
voor niet bij hem moest wezen, maakte
den man niet wijzer, en bracht hem
tot de opmerking dat hij dan maar een
ruit zou inslaan, dan zou hij wel bij de
politie onderdak vinden. Iets Wat 'daar
voor met noodip bleek.
Maar behalve dat alles blijft toch nog
als hoofdzaak over: als het zoo van zelf
sprekend is dat een soldaat in zijn om
standigheden zich aan het hospitaal moet
aanmelden, waarom heeft hem dat dan
nt'oinana gezegd? De sergeant van de
whcht in de kazerne gaf hem als eenig
uitsluitsel dat er daar geen plaats voor
hem was; liet garnizoensbureau is op
dal luur gesloten; een officier van dienst
was er op dat oogenblik niet, en de
officier, dien hij aansprak, lichtte hem
ook niet in. Als zelfs een sergeant niel!
weel, wal een soldaat in die omstandig
heden moet doen, is het dan wonder, dat
een eenvoudig soldaat het ook niel weet?
Wat de doorreizende soldaten betreft,
geven wc onmiddellijk toe, dat het voor
hen een heel andere kwestie is. Maar
is er niet ergens een leemte in de regle
menten, wanneer die het onmogelijk
maken zoo'n doorreizen den verlofganger
een onderdak te verschaffen, indien hij
buiten zijn schuld op zijn verlof-
reis bier strandt
Die bovenbedoelde sergeant kwam van
groot verlof uit Amsterdam en moest
naar Domburg, waar hij nog nooit ge
weest was. Zijn tram was weg, en hel
was beestachtig weer dien avond. Moest
die mm nu toch langs een hem onbe
kenden weg naar Domburg loopen? Die
sergeant begreep blijkbaar dat de regle
menten hem dat voorschreven, en dat de
kazerne hem geen onderdak kon geven.
Hij meldde zich daar niet aan, zocht de
hotels af, en toen hij tiaar geen plaats
kon vinden, kwam hij op 't politiebureau.
Die tien militairen, welke op eenzelf
den avond hier aankwamen, waren met
de tram van Domburg vertrokken in de
verwachting met den avondtrein door
te reizen naar Tilburg. Hier aangekomen,
vernamen ze dat die trein niet meer reed.
Toen ae eerste drie? van hen zich aan
het politie-bureau aanmeldden, en nan.
de kazerne gevraagd werd wat er met
hen gebeuren moest, was het advies
ze moeten weer teruglaopen naar Dom
burg. Dat zal wel reglementair juist zijn
geweest. Maar we meenen toch dat men
op 't politiebureau het geval redelijker
behandeld heeft, door hun onderdak te
geven. En ook aan de zeven anderen die
zich later aanmeldden.
Wo hadden echter bij het schrijven van
ons onderschrift nog andere gevallen in
gedachten, speciaal één. Het bleek ons,
dat dit geval zich ook werkelijk heeft
voorgedaan, al is het niet ter kennis
van de militaire overheid gekomen. Dat
geval betrof een soldaat die inet den
laatsten trein was aangekomen, en ook
verder moest, en die door een agent in
den regen op de Markt werd aangetrof
fen, zoekend naar de kazerne, die hij als
vreemdeling niet wist. De agent bracht
hem erheen, maar vond denzelfden sol
daat midden in den nacht in de Abdij,
want hij was in de kazerne niet "toegela
ten. De agent heeft hem doen naar het
Enlrepól gebracht, waar 'de wacht hem
toestond dien nacht in het wachtlokaal
te blijven zitten.
Trouwens, het is ook bij burgers, dat
daklooze militairen terecht komen. Ons
werd een geval meegedeeld van vier sol
dalen uit Domburg, die den trein misten.
Aan tie kazerne, waar zij te vergeefs zich
aanmeldden, gaf men hun den raad bij
de boeren te probeeren. En zoo vonden
zij onderdak in een schuur van een be
woner van den Segeersweg. Het was die
soldaten zoo weinig te doen om in de
stad rond te loopen, dat ze, na met den
boer wat brood te hebben gekocht, di
rect ginpen slapen, om met den eersten
trein le vertrekken. "Wat voor indruk
moeten zulke gevallen op het publiek
maken
We herhalen dat al deze gevallen van
doorreizende verlofssoldaten een ander
karakter hebben dan dat van den sol
daat, die naar het hospitaal moest. En
als we ze toch in één adem genoemd
hebben, dan was dat zeker onjuist.
Maar ook als men die gevallen afzon
derlijk beschouwt, blijft er toch ruimte
voor tie vraag zijn de reglementen zoo
onverbiddelijk dat er geen afwijken van
mogelijk is, ook niet op een eiland als
Walcheren, waar de verbinding vaak zoo
moeilijk is, en ook niet in een tijd al^
deze, waarin het missen van aansluitingen
zoo veelvuldig voorkomt?
Wo hebben gisteren vernomen, dat
er ook tal van misbruiken plaats hebben
dat er verlofgangers zijn, die met opzet
hier blijven, of met opzet vroeger weg
gaan van hun garnizoensplaats. En dat
dergelijke doorreizenden niet geholpen
worden, is volkomen verklaarbaar. Maar
de omstandigheden van de hierboven
vermelde gevallen geven er toch een an
der karakter aan.
Deze uiteenzetting van de feiten waar
op onze opmerking onder het ingezon
den stuk berustte, hebben we gemeend
niet achterwege te mogen laten, als een
verdediging legen de beschuldiging dat
wij zonder goede gronden een blaam
hebben geworpen.
de opvoedende kracht
van voetbalwedstrijden
Het is een oud stokpaardje, dat wq
gaan berijden. Maar we kunnen, de lust
niet weerstaan na de lezing vm het
volgend© berichtje «it de sporlrubriedc
in „Het Vaderland"
Na afloop van den in den Haag
Bespeelden wedstrijd H. V. V.—Her
cules heeft een betreurenswaardig
incident plaats gehad. Op den der
den rang had men zwaar ge
wed op H. V. V. en toen de geel
zwarten verloren hadden, moest de
scheidsrechte!*, mr. van Bis^elick,
het ontgelden, want bij werd als
de schuldige van die nederlaag aan
gewezen. Men droog om hem heen
en poogde hem te slaan, dat echter
niet gelukte. De grensrechter van
H. V. V-, het bestuurslid de heer
De Wal, werd op den grond gewor
pen en kreeg een paar opstoppers.
De stevige Hercules-speler Jan van
Rhijn, die te hulp kwam, lo-eeg
een trap en sloeg toen den schul
dige, een soldaat, zijn kepi over zijn
oogen. Inmiddels was politie ge
haald en pas zeer langzaam verwij
derde de menigte zich. Ook op
den Wassenaars clien weg was poli
tie op fietsen aanwezig, die ce me
nigte gadesloeg pn een kalmeeren
den invloed uitoefende.
Die aanwezigheid van politie om een
kalmeerenden invloed op de menigte uit
te oefenen, doet sterk vermoeden dat
zoo'n stemming er meer is geweest.
Maar het meest kenmerkende uit dit
bericht is die meedeeling over het
„zwaar" wedden. We wisten wel düt er
gewed werd bij voetbalwedstrijden, maar
we wisten niet dat die uitwas van het
wedstrijdwezen, die in Engeland .ot het
ingrijpen van den wetgever leidde, hier
ook al een omvang van beleekenis had
gekregen. Tot welke geldelijke gevollgjon
(of erger) dat wedden onder een derde
rangs publiek kan leiden voor de verlie
zers, fantaseer© -iedere lezar zelf. Alj
aanwijzing tot welk een stemming en lot
welke daden het leidt, lezie men 't boven
staande bericht.
En dan spreken sommigen nog wel
lover het aanstellen van „beroepsspelers" i
Geneeskundige dienst. Er
wordt 2 millioen méér aangevraagd,
waarvan 1.2 millioen voor den aanmaak
van gasmaskers met monteering.
Voorts is gerekend op f 500.000 om de
voorbereiding te verzekeren van een meer
doeltreffende verpleging van den zieken
en gewonden soldaat in tijd van oorlog.
De zeer hooge cischen, welke alsdan
aan den militair-geneeskundigen dienst
gesteld worden, maken het noodzakelijk
zooveel mogelijk gebruik te maken van de
vrijwillige hulpverleening voor de ver
pleging achter het -front. Die vrijwillige
hiiipverleening is in tijd van oorlog ge
concentreerd in het Nederlandsche Roode
Kruis, welk lichaam een grondige- reor
ganisatie ondergaat, ten einde beter voor
zijn corlogstaak berekend te zijn. Aan
gezien die reorganisatie nog bezig is
zich te voltrekken, wordt niet voorge
steld aan genoemde vereenïgimg een sub
sidie te vérleenen, maar wordt alleen de
beschikbaarstolling van het aangegeven
bedrag gevraagd, hetwelk door den in
specteur van den geneeskundigen dienst
der landmacht zal worden aangewend om
het Rcode Kruis aan zijn doel te doen
beantwoorden. De bedoeling is het daar
heen te leiden, dat 20.000 bedden be
schikbaar zullen komen.
aXXfEmUND EX DB QOSLOO.
Amerika en wij.
Reuter seint uit Wiashingtona dat het
departement voor de voedselvoorziening
in onderhandeling is met de buitenland-
sche eigenaren van voedingsmiddelen, die
in New-York zijn opgeslagen. Het doel
dier onderhandelingen is, bedoelde voor
raden aan te koopen en ze in de -Vier.
Staten aan de markt te brengen.
Naar het heet, zal indien de goed
keuring der Nederlandsche eigenaars niet
wordt verkregen, alsnog een uitweg kun
nen worden gevonden om dit resultaat
te bereiken.
BIXXSIL1IP.
NIEUWE CREDIETEN VOOR IIET
LEGER.
De Minister van Oorlog heeft een vier-
hooging aangevraagd van het buitenge
woon crediet, toegestaan voor de ïeger-
uitgaven, een verhooging die hoofd
zakelijk moei dienen ter voorziening in
de behoeften over het tweede halfjaar.
Een deel ervan betreft de uitgaven
van het departement: bezoldiging, klee
ding, interneering enz.
Het tweede deel betreft echter aanvra
gen van bijzondere beteekenis.
Voor luchtvaart worden gelden
voor uitbreiding gevraagd. De N. V. Ne
derlandsche auto- en vliegtuigenfabriek1
„Trompenburg" is bereid en in staal
bevonden zich voor de vervaardiging van
vliegtuigen op zoodanige schaal in te rich
ten, dat zij belangrijke opdrachten van
de departementen van koloniën, marine
en oorlog heeft kunnen aanvaarden.
Hoewel deze industrie nog met tal van
moeilijkheden te kampen heeft, mag ver
trouwd worden, dat zij met hulp van de
regeering overwonnen zullen Irunnen wor
den. Met de reeds afgeleverde vliegtuigen
zal Trompenburg" nog in het jaar 1917
voor het departement van oorlog in to
taal 27 vliegtuigen kunnen afleveren, ech
ter zonder de motoren. Deze laatste zijn
of worden met de noodigo reservemotO'-
ren door het buitenland geleverd. Intu's-
schen is de fabriek ook met den aanmaak
van motoren begonnen. Binnen^ enkele
maanden zal vermoedelijk d© vervaardi
ging van een goeden vliegtuigmotor zoo
danig cevorderd zijn, dat met de afleve
ring begonnen kan worden.
Artillerie. Er wordt 29 millioen
aangevraagd voor de verdere voorziening
in do behoefte aan artillerie-mafcriaar.
In verband met de te verwachten leve
ringen zal in de 2e helft van 1917 noodig
zijn 0 3 millioen voor 16 Zweedsche en
0.5 millioen voor 16 Duitsche houwit
sers; 2.5 millioen voor 1000 Amerikaan-
sche mitrailleurs en 0.3 millioen voor
400 hier te lande, met behulp van de
particuliere nijverheid, in aanmaak zijn
de bommenwerpers.
Ook de uitrusting met een voldoende
hoeveelheid munitie voor geweren, mi
trailleurs en vuurmonden eischt, dat nog
steeds met alle kracht de aanmaak en
aankoop daarvan worden voortgezet.
"Wat patronen betreft, zal hetgeen de
patroon fabriek in dit halfjaar uit de
aangeschafte materialen kan verwerken
een uitgave van ongeveer 1.5 millioen
vêreischen.
Genie. Aangevraagd wordt 9 mil
lioen voor cament, wapeningsijzer, enz.
voor het in staat van verdediging brengen
van stellingen, in overeenkomst met wat
de oorlog geleerd heeft.
De NederL handelscommiasie
in Amerika.
Volgens te Rotterdam ontvangen be
richt zou de Nederlandsche handelscom
missie Van Vollenhoven c. s., die in Ame
rika vertoefde, met het oorlogsschip
„Tromp", dat dozer dagen van New-York
is vertrokken^ de thuisreis hebben aan
vaard.
Nader meldt men ons uit den Haag-,
Niet de gebeele Nederlandsche dele
gatie, die In Amerika vertoefde, keert
met de „Tromp" terug, doch idlfcen het
delegeerde lid Joost van VollenhDven, ter
bespreking van eenige aangelegenheden
met het departement van buitenl. zaken.
Daarna keert de heer r. Vollenhoven
naar de Ver. Staten, terug.
De bommen op Axel en Sas van
Gent.
Door den burgemeester tier gemeente
Axel is het volgende telegram ontvan
gen van H. M- de Koningin.:
Hare Majesteit tie Koningin is zeer
getroffen door de berichten der ramp,
welke uwe gemeente heeft getroffen en
draagt mij op u te verzoeken mij -wel
te willen mededeelen. hoe de toestand
der gewonden is.
Om het neutraal gebied kenbaar te
maken, zijn door de directie der coö
peratieve suikerfabriek te Sas van
Gent op de fabriek drie groote elec-
trische lampen geplaatst, in de nationale
kleuren. Reeds van verren afstand zul
len de vreemde vliegeniers kunnen zien,
dat ze zich daar boven neutraal terrein
bevinden.
Dat men in üe plaatsen, die de vorige
week door de bommen werden getroffen,
nog steeds ongerust is, en velen des
nachts opschrikken, als zij meenen het
geronk eener vliegmachine te hoeren,
laat zich wel indenken.
Over de grens.
Maandagavond pl.m. elf hur kwam in
de wacht te S1 u i s aan een gedeserteerd
Duitsch militair, matroos, drager van het
ijzeren kruis. Hij is Dinsdag ter internee
ring opgezonden.
Aanvul lings broodkaart.
De minister van L., N. en H. heeft
aan de gemeentebesturen meegedeeld, dat
aan de lijst van beroepen, opgegeven in
zijn circulaire dato 26 September, kan
worden toegevoegd dat van rijksveld
wachter. (Sict).
ICoffie.
De hier te lande nog aanwezige voor
raden koffie en de vooruitzichten met
betrekking tot verderen aanvoer maken
het noodzakelijk om ook die koffie, welke
werd aangevoerd, zonder eenige beper
kende bepaling ten aanzien van haar
wederuitvoer, hier te lande in consumptife
te brengen. Ter verkrijging van een juist
overzicht van de hier bedoelde voorra
den zal dezer dagen overgegaan worden
tot het vorderen van opgaven van voor
raden.
De minister van landbouw tioodlgt
rechthebbenden op vorenbedoelde kof
fie uit, om zich vóór 20 dezer tegenover
het Rijks-Distributiekantoor van thee en
koffie bereid te verklaren van hun voor
raad telkenmale het van regeeringswegö
bekend le maken evenredige gedeelte, dat
voor binnenlandsch verbruik .onmisbaar
is, vrijwillig in consumptie te brengen en
tot dat doel telkenmale binnen den bij
die bekendmaking te bepalen termijn de
vereisthle dispensatie te verzoeken van
het verbod tot aflevering van ruwe koffie.
Door zoodanig aanbod verbindt de
eigenaar der koffie zich voorts om hel
overige gedeelte zijner partij voor zijn
rekening opgeslagen te luojuden tot uiter
lijk 31 Mei 1918.
Ten aanzien van de partijen, waarom
trent op 20 dezer geen bereidverklaring
als vorenbedoeld is ingekomen, zal tot
inbezitneming worden overgegaan; van de
aldus in bezit genomen voorraden zal
telkenmale een gelijk evenredig gedeelte
als van de vrijwillig aangeboden partijen
in consumptie worden gebracht. Gelijk
bekend mag worden aangenomen, wordt
voor In bezit genomen goedereneen
prijs betaald overeenkomende met de ge
middelde waarde-taxatie door twee des
kundigen.
Pasmunt.
De minister van L, N. en B. heeft
het volgende bepaald:
lo. het vervoer van Nederlandsche
bronzen of nikkelen pasmunt in ver
boden;
2o. het verbod sub 1 gesteld ia niel
van toepassing op hoeveelheden van niel
meer dan 2 K.G.;
3o. van het verbod sub I gesteld knü
ontheffing worden verleend door het
Rijksbureau voor koper, gevestigd Bui
tenhof 8, 's-Gravenhage;
4o. deze beschikking treedt In wer
king 25 dezer.
Oiud koper en oud brons.
De minister van L., N. en H. heeft ber
paald:
lo. de verkoop, de aflevering en het
vervoer is verboden van oud rood kopen,
oud brons in soorten en oud geel koper
(messing);
2o. van bet verbod sub 1 gesteld kan
ontheffing worden verleend door hel
Rijksbureau voor koper, gevestigd Bui
tenhof 8, 's-Gravenhage.
0
Duitsche en Engelschfe k r ij ga
ge vangenen.
Te "Wolfheze is een kampement voor
3000 militairen en te Hattem een voor
1000 burgers in aanbouw. Woonbarakken
en hulpmiddelen voor den bouw van hel
kampement worden uit Duitschland aan
geroerd.
Tegen den burgerlijken tiienat-
plicht.
Naar bekend is, is het wetsontwerp
tot regeling van den burgerlijken <lienst-
plicht \an den Raad van State terug ont
vangen bij bet departement van oorlog^
zoodat weldra de behandeling in <1/3
Tweede Kamer verwacht huig worden.
Maandag nu is te Amsterdam een druk
bezochte vergadering gehouden van hel
re vol u t ionnair-social i s ti sjch comité om Ie
irotestecren legen den burg. dienstpX
Een desbetreffende motie werd aangeno"-
men, waarin de arbeiders worden opge
roepen, zich achter dit protest te scha
ren en daaraan zoo noodig door mïddpJ
van staking kracht bij te zetten.
De bed r ij f s toe s t a n d van Bel
derde kwartaal 1917.
Het volgende is ontleend aan afl. 10
van het Maandschrift van het Centraal
Bureau voor de Statistiek-
De velerlei moeilijkheden, waarmede!
de meeste bedrijfstakken reeds te kampen
hadden, zijn in het derde 'kwartaal van
dit jaar hand over hand toegenomen.
Vooral het steeds nijpender kolengebrek
speelde, naast schaarsehie der grondstof
fen, welke uit hel buitenland moeten
worden betrokken, een zeer Voorname
rol. Voortdurend moeilijker werd het
het industrieel bedrijfsleven gaande t«
houden Niet alleen waren tal van fabrie
ken gedwongen haai- productie te lie per
ken door korter te laten werken en (of)
haar personeel te verminderen, doch ook
kwamen, vooral in de 2e helft van het
kwartaal, tai van fabrieken voor kortere»
of langere» tijd geheel of zoo goed als
geheel stil te liggen. Dit moet He meer
betreurd worden, omdat d© vraag naar
de fabrikaten vaak voldoende óf zelfs
flink was. In het bijzonder geldt dit voor
een aantal bedrijven, waaronder ook voor
nam ore, als de metaalindustrie (machine-
fabrïcage, scheepsbouw, enz.), de textiel
nijverheid, (katoen-, wol- en lintienin-<
tiuslrie), de chemische nijverheid (kaar-
senfabricage„ kunstmeststofrenfabrieken,
olieslagerijen, enz.) en verscheidene be
drijven der groep voedings- en genotmid'-»
delen (o. a. de brood- en meelfabrieken,
rijslpellcrijen, koek- en beschuitfabrie
ken, cacao- en chocoladefabrieken en
kunstboterfabrieken).
En verder:
In het algemeen valt te wijzen Dp lifet
feit, dat verscheidene ondernemers, wier