MIDDELBIRGSCHE COURANT.
Zaterdag lO November 1917.
160' Jaargang.
Binnenland.^
Itt Stad ts Prnlneit.
M 266
ftüenn. Dtj?ï per kwtaöst ia HM-
ia Wr1
I
öeïbwp m Rfi dB agwiieB ta <R«fD(M
Ml Gom f ÜJU; IV po*
Sij
Advertenties 09
FanuSaberii
t 1-7
Dit nümïner bestaat uit TWEE bladen,
EERSTE BLAD.
GEWETENSBEZWAREN TEGEN DEN
DIENSTPLICHT.
Een belangrijke beschikking is geno
men door den Minister van Oorlog. Hij
heeft nl. erkennende dat gewetensbezwa
ren tegen den dienstplicht oprecht kun
nen zijn, de volgende regeling vastgesteld
Wanneer een dienstplichtige onover
komelijke gewetensbezwaren heeft tegen
de opleiding voor den militairen dienst,
kan hij daarvan mededeeling doen aan
zijn compagnie-, eskadron-, batterij-, fort
of detachements-oominaudant.
De commandant wijst den dienstplich
tige op de verplichtingen, die volgens*
deze regeling op hom zullen rusten, wan
neer aan zijn gewetensbezwaren mocht
worden tegemoet gekomen.
Wanneer de dienstplichtige, na deze
mededeeling, bij zijn bezwaren volhardt,
dan wordt, mits hij zijn dienst blijft ver
vullen totdat omtrent zijn bezwaren zal
zijn beslist, door den compagnies-, eska
drons-, batterij-, fort- of detachements-
commandant een spoedrapport opge
maakt, dat na mede-onderteekening dooi
den betrokkene rechtstreeks aan den Mi
nister van Oorlog wordt gezonden. De
Minister van Oorlog stelt de zaak in han
den van een commissie van advies.
Is de Minister van Oorlog, de com
missie v.an advies gehoord, van oordeel,
dat er aanleiding is om aan de gewetens
bezwaren tegemoet te komen, dan zal de
dienstplichtige, wanneer plaats voor hem
beschinbaar is, in de gelegenheid worden
gesteld, om, ter vervanging van zijn ver
plichten dienst, een vrijwillige verbintenis
aan. te- gaan voor dienst, welke niet be-
paal'delija gericht is op strijd met de
wapenen, bij welke verbintenis hij de
verplichting op zich neemt een jaar lan
ger onder de wapenen te blijven dan de
werkelijke dienst duurt, waartoe hij zon
der de verbintenis gehouden zou zijn.
Is de garnizoens-commandant van oor
deel, dat de wijze, waarop de dienstplich
tige zijn bezwaren heeft kenbaar ge
maakt, een strafbaar feit oplevert, dan
verwijst hij de zaak niet naar den krijgs
raad, alvorens hieromtrent de meening
van den Minister van Oorlog'te hebben
leeren kennen.
WEER EEN NIEUWE PARTIJ.
Het is de oude A. T. A. G., maar in
een nieuw kleed: het Democratisch Ver
bond.
Men vindt in het programma echten
nog den ouden Adam terug in de eischen
als: afschaffing van het pensioen voor
Kamerleden; en van het „foutieve stelsel"
van evenredige vertegenwoordiging, dat
nu in de add. artikelen is opgenomen;
krachtige bescherming van de openbare
School tegen oneerlijke concurrentie.
Voorts noemen we uit het programma:
de bepaling dat na het uitsterven van de
reohtstreeksche nakomelingschap van Ko
ningin Wilhelmina, niemand wettelijke
aanspraken heeft op den Nederlandsclïen
troon; volledige controle door de Staten
Generaal over het bestuur der buitenland-
sche Intrekkingen; volksstemming over
de doe»" de Staten-Generaal aangenomen
wetsontwerpen; algemeen actief en pas
sief kiesrecht voor mannen en vrouwen
in de Grondwet.
NEDXKLAND EN DB OOILOCl
Stopzet-ting van den boter-
uitvoer naar Engeland.
De boteruitvoer van uit ons land haar
Engeland is opgehouden, doordat de
maximumprijs in Engeland is vastgesteld
Dp een bedrag beneden den productieprijs
hier te lande.
Nederland en de Franseh-
Russische overeenstemming.
Hoewel de revolutie in Rusland
hl thans voorloopig een eind gemaakt
heeft aan liet nog steeds geheïteföm-
q nig besproken verdrag der geallieerden
over den linker Rijnoever, willen w.
niet onvermeld laten wal het N. v. d. D'
opmerkt over de daarbij betrokken Ne-
derlamdsche belangen, waarop ook reeds
vroegfer in algemeene termen is gewe
zen.
Genoemd blad schrijft
„Indien onze inlichtingen juist zijn
en wij hebben alle reden om na' tc
gëlooven dan zou volgens de bedoe
ling van deze afspraak het Neder-
landsche grondgebied niet on
gerept gelaten zijn. In verband
mei de waarschuwingen die wij vroeger
en- waarlijk niet wij alléén tegen het
Belgisch annexionisme hebben laten lioo-
ren is 't van belang, op te merken,
waar het lot van Nederland een tijd
lang afhankelijk van geweest is. Indien
er niet op, 't goede oogenblik een re
volutie ware uitgebarsten in Rusland..,,
indien de groote aanval op het weste
lijk front tot een gï-oote doorbraak ge
leid haddan hadden wij vrij plot
seling voor het feit kunnen staan, dat
de overwinnende mogendheden reeds
over ons lot beschikt hadden. De kliek?
die hier te lande voor het belang di-r
Entente werkt zou er dan wel wat op
gfevonden hebben om de verbrokkeling
van ens grondgebied goed te praten; de
geschiedenis van den Napoleontischen
tijd zou zich mutatis mutandis, hebben
herhaald en de menschen di£ "zich
blindelings partij stellen voor een van
de (oorlogjvoerenden zonden tot bezinning
gekomen zijn maar te laat/' J
0
Aardappelen.
De minister van Landbouw heeft tot
de gemeentebesturen de volgende circu
laire gericht:
Van verschillende besturen van plat-
landsgemeenten zijn bij mij verzoeken in
gekomen om den inwoners vergunning
te verleenen een nader te bepalen hoe
veelheid aardappelen op te slaan.
Naar laanleiding hiervan heb ik aan het
Rijks Centraal Administratiekantoor voor
de Distributie Van Levensmiddelen mach
tiging verleend, in bepaalde gévallen aan
gemeentebesturen een hoeveelheid aard
appelen toe te wijzen voor een tijdvak
zich uitstrekkende van het oogenblik
der aanvrage tot 22 April 1918.
De hiervoor aangewezen soorten zijn
roode stars van zand- en kleigrond,
blanke Eigenheimers en daarmede gelijk
te 'tehen soorten, tenzij uitsluitend één
soort in de gemeente aanwezig is, wel
ke soort dan kan worden verkrijgbaar
gesteld.
De gemeenten, welke voor het ontvan
gen van aardappelen volgens de voor
noemde regeling ïn de eerste plaats in
aanmerking komen, zijn:
I. Plattelandsgemeenten, met een hit-
gebreide arbeidersbevolking, welke ge
woon is in den zomer gelden over te
leggen, om zich daarvoor in het na
jaar aardappelen voor winterprovisie
aan te schaffen.
II. Uitgestrekte plattelandsgemeenten,
waarvan het voor de verspreid wonen
de bevolking praclisch te bezwaarlijk
moet worden geacht, wekelijks het hun
toekomende rantsoen aardappelen van
het distributiebedrijf te balen.
III. Gemeenten, waarvan bijna alle in
gezetenen zelf voldoende aardappelen
voor eigen gebruik verbouwen, zoodat
slechts weinige gezinnen op di&txibu-
tie van regeeringswege zijn aangewezen.
Voor zoover uwe gemeente in aan
merking zou wenschen te lcomen om
aardappelen volgens de hierboven ge
noemde regeling te ontvangen, zoudl
u zich met een daartoe strekkend ver
zoek tot het Rijks Centraal Administra
tiekantoor voor de Distributie van Le
vensmiddelen kunnen wenden.
Beschieten van vliegtuigen en
lu chtsche pen
De minister van oorlog heeft de vol
gende beschikking uitgevaardigd:
Het is gebleken, dat van particuliere
zijde belooningen beschikbaar worden
gesteld voor het neerschieten door mili
tairen van een vliegtuig of luchtschip
van een der oorlogvoerende mogendhe
den, dat zicli boven Nederlandsch ge
bied beweegt.
Het tegengaan van zoodanige schen
ding van ons rechtsgebied isv uiteraard
noodzakelijk en de militair, die op het
vliegtuig of luchtschip schiet, doet zijn
plicht, maar ook met meer dan zijn
plicht. Vioor een bijzondere belooning
bestaat dus geen grond. Zij is den Ne
derlandsclïen soldaat onwaardig; boven
dien krijgt zij allicht een hatelijk ka
rakter tegenover de mogendheid wier
vliegtuig of luchtschip slachtoffer wordt.
Mitsdien doe ik een beroep op het
leger om belooniagen als hier bedoeld,
niet te aanvaarden en draag ik bij deze
aan de commandanten op om hun tus-
sclienkomst tol het uitreiken van zoo
danige belooning te weigeren.
Nader meldt men ons dat tot driemaal
toe de vliegers die Brugge wilden be
stoken tot boven Aardenburg werden ge
dreven en evenveel malen keerden ze
weer naar België terug. De laatste H
gelulde het bommen te laten vallen;
althans zeer zware slagen werden ver
nomen. Daarna trokken ze in Westelijke
richting af.
Verbod van vervoer per spoor
van runderen.
Met machtiging van den Minister van
"Waterstaat wordt met ingang van a.s.
Dinsdag tot nader order het vervoer per
spoor van rundéren in biniienlandscb
verkeer verboden, met uitzondering van
hel vervoer van de stations te Amster
dam, Delft, Deventer, Gorinchem, Hen
gelo, Hoorn, Leeuwarden, Leiden, Pur-
merend, Rotterdam, Rijssen, Schagen,
Sneek, Tiel, Utrecht en Zutphen, doch
uitsluitend op marktdagen in plaatsen
nabij deze stations gelegen, terwijl op die
dagen alleen zendingen mogen worden
aangenomen naar Amsterdam, Rotterdam
en Utrecht of wel naar een station, dal
op meer dan 50 K.M., Uangs den spoor
weg gemeten, van het station van af
zending verwijderd is.
Dit verDod geldt voor alle runderen,
onverschillig van welk geslacht, leeftij'd
of grootte, doch niet voor andere le
vende dieren als paarden, varkens, scha
pen, enz.
Ontheffing van het vervoerverbod kan
worden verleend door het departement
van landbouw, nijverheid en handel, af-
dceling crisiszaken (bureau vervoer).
Vervoer van brandstoffen
verboden.
De Minister van Landbouw heeft liet
vervoer van brandstoffen zonder bijzon
dere of algemeene vergunning verboden,
t. w. van steenkolen, anthraciet, steen
koolbriketten, mijncokes, gascokes, co-
kesgruis, turf, turfbriketlen, veenkolen
en elke andere brandstof van veen af
komstig, bruinkolen, bruinkoolbriketten,
kolensïik en alle andere brandstoffen)
waarvan een van deze producten een
onderdeel van de samenstelling uitmaakt
(dus niet hout).
Calcium Carbid.
De Minister van L. N. en H. heeft
bepaald; dat de verkoop, de aflevering
en het vervoer van calerinm carbid is
verboden, doch dat het verbod niet van
toepassing is op den verkoop, de af
levering en het vervoer van hoeveel
heden van niet meer dan 1 K.G., voor
zoover de verkoop en de aflevering ge
schiedt door kleinhandelaren, als zoo
danig erkend door den voorzitter van
toewijzingscommissie voor kaarsen,
schemerlichten en dergelijke, en die
liet bewijs van zoodanige erkenning kun
nen toonen. j i
Voorts ia bepaald, dat voor zeer bij
zondere gevallen en afhankelijk van den
stand van den import van dit artikel,
eene geringe toewijzing van calcium-
carbid zal kunnen plaats hebben ,voor
bijverlichting van particuliere woningen
van grooteren omvang, die thans uitslui
tend op petroleum zijn aangewezen.
De Minister heeft verder nog bepaald,
dal indien aan houders van voertuigen
en rijwielen geen rijtuig- resp. rijwiel-
kaarsen worden verstrekt en zij in het
bezit zijn van een carbidlanlaarn, door
de in de gemeente aanwezige rijwiel
handelaren en -herstellers, aan deze
personen carbid voor de vulling dier
lantaarns kan worden afgegeven voor
zoover de bij Hezen aanwezige voorraad
strekt en tot een maximum hoeveelheid
van 1 K.G. in de maand per rijwiel en
2 K.G. in de maand per voertuig.
Voor verdere bijzonderheden betref
fende de carbid-voorziening verwijzen
wij naar de St. Crt. no. 263
0
De uitvoer uit Amerika naar
Indiê verboden'
Het Ncd.-Ind. Pers-Agentschap tc Ba
tavia meldt:
NedcrLmdsche schepen, die van San
Francisco zijn uitgevaren, kregen alleen
ladingen in, bestemd voor Japan en Sin
gapore. Er was geen enkel stuk bij voor
Java Ia scheepvaartkringen leidt men
daaruit af. dat Amerika weigert ver
gunning te verleenen tot den uitvoer
naar Ned.-Indiê.
Over de grens.
Gislei en kwam bij Eede nog een Duit-
sche Pradstormer van ruim 40 jaren de
grens over. Hij is naar het interneerings-
kamp doorgezonden.
Vliegers boven Z.-Vlaandcren.
Men meldt ons uit Aar den burg:
Gistermiddag passeerden langs de grens
een 20-laI vliegmachines in Westelijke
richting.
Iets later kwam nog een machine, vrij
wel boven Aardenburg, waarschijnlijk van
de andere afgedwaald.
Door de militairen uit Aardenburg
werd op de machine geschoten zonder
succes. In Z.-W. richting trok de vlieger
België weer in.
En verder werden de volgende lokalen
gevorderd
Perceel van C. Rozemond, Gravenstraat;
Gymnastieklokaal, Groenmarkt; de Werk-
mansvereeniging, Koepoortstraat; perceel
toebeh. aan K. Meertens, Ivortedelft;
schaftlokaal N. V. Houth. xVlberts; het
perceel van J. J. Lameijn, Siiupel-
huisstraat L 172, en het gymnastieklokaal
van de Cbr. Kweekschool, Heerengracht.
Boxendiea een gedeelte van de Groen
markt.
Gisterenavond werd door het „Opera
Solisten Ensemble van Amsterdam in
den Schouwburg alhier een voorstelling
gegeven van „Fausl". In de desbetreffende
advertentie stond vermeld- kapelmeester
Jan van Duinen, zoodat we hieruit meen
den te moeten concludeeren, dat de op
voering zou worden begeleid door oen
behoorlijk orkest, een der voornaamste
factoren, die de attractie eerier opera
vormen. Dit was echter niet het geval.
Het orkest werd vertegenwoordigd door
een piano. Deze teleurstelling
daargelaten en de primitieve middelen,
waarover beschikt kan worden, in aan
merking genomen, viel overigens veel in
de opveering te loven, cn vervulde ieder
op verdienstelijke wijze zijn rol. Het was
goed, dat „Faust" een zoo overbekende
opera is, want door de in de zaal heer-
schende duisternis was het ondoenlijk
het tekstboekje te volgen.
Het publiek loonde zich zeer tevreden.
De schouwburg was goed gevuld
De politie heeft aangehouden P.
W„ D. die zich aan landlooperij schul
dig maakte en die reeds meer is op
gezonden geweest.
Op den hlbek van de Korte Noord
straat aan de zijde van den watertoren
'is 'thans een politiepost geplaatst, tojt
regeling van het verkeer met bespan
nen voertuigen De wagens komende
van de richting jder Noordpoorlstraat
behalve de militaire wagens, moeten
hunnen weg' nemen over den Zuidsingel
en verder door de Koningstraat of de
Bree. Een en ander is "alzoo bepaald,
in verband 'met de herhaaldelijk v>_r
komende opstoppingen in de Korte
Noordstraat* i
0
tf i t Y11i g a.
Te Vlissingen is door de „Vlis-
singen 22' aangebracht een tn het Sloe
opgepikte vischsloep, waarin zich nog
een riem bevond.
In het verslag van de vergadering
der Vrijz.-Dem. kiesvereeniging in ons
vorig nummer, werd gesproken van een
uitgestelde lezing van den voorzitter over
„Evenredige vertegenwoordiging of een
candidatuur daarvanDit moest
zijn caricat|UJlr.
1>
Öli SBKlYfterei*
Een wachtmee ster-trompetter der
veldartillerie, die gisteren "in de groote
zaal yan den heer v. d. Lngt te W.est-
Soubürg een poosje zijn instrument
bespeeld had, viel van het bankje waarop
hij gezeten was. Toen men hem op wilde
nemen was hij een lijk.
Vit
Naar aanleiding van een kapverbod
voor de vier linden te 's Gravenpol
der wordt het volgende gemeld
Deze boomen zijn een sieraad voor
het landschap-, hun rooien zou slechts
wat minderwaardig brandhout opleveren
en zij kunnen nog best eenige eeuwen
staan
De vier linden zijn geplaatst op de
uiterste Zuidgrens van het oude graaf-
scliap Holland en Zeeland, zooals dit in
den leenbrief van Dirk van Holland is
uitgegeven tot Fortrapa. Dit Fortrapa,
later Yoorttrappen (thans Voortraphoek)
is de Zuidelijkste punt van het oor
spronkelijke Zuid-Beveland.
Misschien zijn indertijd de vier boomen
er wel geplant als herinnering aan dit
merkwaardig punt. Gewoonlijk plant men
als grensscheiding slechts 1 of 2 boomen.
Het punt waar de golven van het
Zwaks de grens van het Oude Graaf
schap vormden, mag wel met piëteit
worden bewaard.
De douane-beambten te Hans-
weert hebben op de Duitsche stoomboot
„Rhenus 27" een partij smokkelwaar ont
dekt, bestemd voor uitvoerfraude naar
België De kapitein is gevankelijk naar
Middelburg gebracht.
Bit Kt«4elb«r»
Wal reeds eenigen tijd dreigde, is nu
ze teer he'd de Concert- en Gehoorzaal
hier is door de militairen opgevor
derd. De kleine en de groote zaal, bene
vens de vestiaire staan dus niet rader ter
beschikking voor concerten, repetities
enz. De lokalen in het woonhuis zullen
voörioejng nog voor zangscholen en bij
eenkomsten beschikbaar blijven.
Voorts is thans ook het geheeïe Schut
tershof met inbegrip van het scliilderijen-
mUseum door de militairen in gebruik
genomen.
Dit IKoIsd.
In de Donderdag gehouden vergade
ring van den gemeenteraad te St. Anna-
land werd een verzoek van Ged. Staten,
tot uitvaardiging van een voorschrift om
trent hef op geregelde tijdstippen vegen
der schoorsLeenen, ter voorkoming van
brandgevaar, voor kennisgeving aange
nomen, daar de politie-verordening daar
in reeds voorziet.
Op het verzoek van het gemeentebe
stuur van Soest om adhaesie te betuigen
aan een door dat bestuur verzonden
schrijven aan den Minister van Land
bouw'» om de petroleum te willen opne
men onder de regeeringsgoederen en de
in art 2 der Distributiewret 1916 bedoel
den prijs vast te stellen, werd afwijzend
beschikt.
Het salaris van den telefoonkantoor-
houder werd verhoogd met f 75 en ge
bracht op f 350 en dat van den nachtwa
ker met f 50 en gebracht op f 250.
De salarissen van het personeel aan
de O. L. school werden als volgt gere
geld:
Hoofd der school aanvangsalarisi 1200
met v'if 3-jaarlijksche verhoogingen van
f 75, tot een maximum van f 1575. Voor
de oaderwijzers van bijstand: Aanvang-
salans f 600 met vijf 3-jaarlijksche ver
hoogingen van f 100 tot een maximum
van f 1100
Het bezit der hoofdakte geeft f 150
en wanneer men den 23-jarigen leeftijd
heeft bereikt en aanwezig moet zijn ïn
scholen met meer dan 4 onderwijzers
f 250. Voor de acte Fransch wordt be-
taala f 50, en voor die voor Landbouw
kunde I 100. Tegemoetkoming in de huis
huur van een gehuwd onderwijzer boven
"1 jaar f75.
De Venice ntebegroo ling dienst 1918
werd vastgesteldop, f 38.7 40,446.
Het maximum van den H. O. werd
verhoogd met f 7000 en gebracht op
f 14000, terwijl werd besloten de aflos
sing der tijdelijke geldleening voor de
slotting 10 pCt. op het aandeelcn-ka-
pitaal der N V. Waterleiding Maatschap-
lij Tholen uit te stellen tot vóór of op 31
December 1918.
De begrooting van het weezen armhOst
1918 werd vastgesteld op f 12794,94.
Aangenomen werd een voorstel van den
heer M. J. Heijboer tot herziening der.
verordening op dc belasting op de hon
den en den aanslag daarin te bepalen:
op f 5 per hond en om de waak- en
trekhonden daarin mede te betrekken en
verworpen diens voorstel tot evenre
dige sehoolgeldheffing.
Mede werd met algemeene stemmen
afwijzend beschikt op het verzoek van
den heer C. Krabbedijk om terug te lco
men op het besluit, vroeger genomen
inzake het verleenen van een duurte-
toesïs?.
D.
- Reeds eenigen tijd werd bij den
landbouwer B. in de Frederikapolde -
te Rilland Bath tarwe ontvreemd
Gisteravond gelukte het aan den rijks-
en den gemeenteveldwachter den dader
op te sporen. Deze, een der arbeiders,
de 17-jarigd C. S. had wederom tarwe
ontvreemd en doordat in de zak waar
in hij die vervoorde een gaatje was,
gelukte het den veldwachters zijn SDOor
te volgen tot aan de woning der ouders.
De jongen werd uit bed gehaald en in
verhoor genomen. Hij bekende reeds
meermalen tarwe te hebben ontvreemd.
Uit Z «e» wBok-VlBüBÖflnoB O.
Te Axel is een commissie gevormd
met het doel gelden in te zamlelen voo!r'
de slachtoffers van de ramp op Woens
dagnacht j.l. Deze commissie bestaat uit
de hoerenL. J. den Hollander, voorzit^
er: F. Dekker, A. P. de Ruijter, II. Ze-
jers, L. P. Bakker en rG. Heijnsdijk.
Vlocht later blijken, dat de schade op
een andere manier zal worden vergoed,
dan zullen deze gelden dienen voor een:
fonds, om, mochten dergelijke gebeurte
nissen zich herhalen, de betrokkenen
daarbij te steunen.
Vrijdagmorgen vielen, door het nit-
'ijken van een stelling in de Ger. Kerk
te Axel twee schilders, die op die stel
ling aan hel werk waren, naar beneden.
Het ongeval liep vrij goed af, daar zij er
met den schrik en een paar kwetsuren
aan het hoofd afkwamen.
De gemeenteraad van Philippine
benoemde in zijn zitting van 7 November
j.l. lot hoofd der school den lieer A.
iSwagemakerSj onderwijzer aan die school
en tol telephonist den heer J. Cornells,
den laat sten in plaats van zijn vader,
den heer L'. Cornelis, die als zoodanig
eervol ontslagen werd.
0
Uil l6B«w*eh-Yl*andcreö Wk D.
In een Donderdagavond te Bres
ken s gehouden ledenvergadering der af-
deelinpskiesvereeniging van He Liberale
Unie zijn definitief lot bestuursleden be
noemd de heeren J. de Hullu lol voor
zitter, C. Dieleman tot secretaris-penning
meester, L. A. J. Bootsgezel, K. Minder-
houd, J. P. SaLomé, J. Verschelling en
H. J. Weijkman.
De vergadering besloot bij de behande
ling van liet reglement het stellen en het
bevorderen tot het verkiezen van eandi-
daten dezerzijds vooralsnog niet in het
reglement op te nemen, doch te dien aan
zien een afwachtende houding aan tc
nemen.
De toetreding wierd .uitgestrekt tot per
sonen van 23 jaren
In de Vrijdag te Cadzand gehou
den raadsvergadering werd besloten dje
jaarwedde van den ontvanger tc bepalen
op f 100, ingaande 1 Januari 1918 In de
verordening, regelende de jaarwedden dei-
ouderwijzers wejrd een wijziging gebracht;
