NIDDELBURGSCIIE COURANT M 239 Vrijdag 2 November 1817. 1H0* Jaargaaj. stboBh ®rtl* per kwartaal in Mid delburg sa ttfi de Qgfenten hi VUsMngen en Goes f LS5; j*r pad, I Ï.76., Advertenties 20 cwt par régel. Bij abonneneeat veel lager. Fanrificfcerfebfcsi On dankbetuigingen van 1—7 regel» f 1.50. KAMEROVERZICHT. II w e tie K a in e r. Zitting van Donderdag. De heer Snoeck Henkomlans meent dat Minister Ppsthuma de aard- appelvxxorzlenmg, vooral van de groote gemeenten, te optimistisch inziet, en lieefl den Minister daarover gister ge ïnterpelleerd. Hij begrijpt nog altijd niet ■waarom de ingezetenen niet voor zich zelf een zekere hoeveelheid, als voor raad mochten opdoen maar bovenal ïneent hij dat de gelegenheid die aan de gemeenten is gegeven om voor zes weken een reserve van aardappels in te slaan, onvoldoende is. Hopelijk krijgen we een zachten winter, maar als de vorst langer dan zes weken duurt, zul len de gemeenten in moeilijkheden ko- taén. Daarom moet de reserve z. L. wor den opgevoerd tot minstens 10 weken Minister Postlvuma beantwoordde de opmerking over het verbod aan par ticulieren om voorraad in te slaan, met bet uitspreken van de vrees dat al die nu zenuwachtige dames niet zouden op slaan een hoeveelheid die voldoende zou, zijn, maar zooveel mogelijk. Dan zou den de beste aardappels zijn opgekocht die de regeering -ook het beste kan be waren, en het gevolg zou waarschijn lijk zijn, dat groote voorraden zouden blijken te zijn bedorven. Het is met den aardappel niet gesteld als met steen kool. De aardappel leeft voort, en moet taet zorg behandeld worden. En van de bevolking der groote steden is het over- groote deel niet in staat een hoeveel heid van twee H.L. behoorlijk te ber gen. Wat den reserve-voorraad voor de gCtneenten betreft meende de Minister Öat als de gemeenten vóór 15 Nov. een hoeveelheid van 12.000 wagens krij gen, dat misschien wel voldoende is Voor 7 18 weken. Hoe de stand van den aardappeloogist is, weet de Minister nog niet, want de opgaven van de bur gemeesters over den voorraad op 1 Nov. waren nog slechts voor een klein deel ingekomen. De heer Snoeck Henkémans bleef volhouden dat de particulieren ook hadden moeten opslaan. Indien nu iemand in de groote steden al zijn bons inwisselt voor aardappels en hij laat die bederven dan krijgt hij geen andere, meende hij, waarop de M ir n ust er heel terecht vroeg- wat moet hij dan eten? Wat de heer Schaper nog iets sterker uitdrukte door den uit roep: Wilt u hem dan laten verhon geren? Een partijgenoot Van den interpellant, !c$l heer De Visser had trouwens ook tiiit diens rede den indruk gekregen dat hij zicli te eenzijdig heeft laten inlich ten door liandelaren en exporteurs. Daarentegen kwamen de hoeren v. d. Velde, Be utter, Boingaerts en Van Vuuren den interpellant steunen, terwijl de heer Te ens tra meende dat imen de regeling onmogelijk onbillijk en Onrechtvaardig' kan noemen, al is zy Voor velen onpracti&ch en bezwaarlijk. (Hij zoowel als de heer Schaper wezen echter op iets anders, n.l. op het verrotten van aardappels bestemd voor de fabrieken De heer Teenstra zocht de oorzaak o. a. in den onwil van de boeren om die aardappels te léveren aan de speculatieve fabrieken, nu ze juist een coöperatie hebben. De Minister deelde moe dat hij eerst de vermaling niet had durven aan bevelen zoolang de proef met het ver bakken van den aardappelvezel in brood nog niet was geëindigd. Die proef is mis lukt en daarna heeft de Minister on middellijk last gegeven tot vermaling. De moeilijkheden die er nu' zijn, wor den veroorzaakt door de schipperij. Ten slotte nog een klein tooozig-' heidje door een opmerking' terloops! van den Minister dat hij een rege ling had kunnen uitvoeren, als hij niet in de Kamer had behoeven te zijn, wat hij later nog toelichtte door de opmer king dat er v-oor hem meer nuttiger brbeid aan het departement valt te ver richten dan in de Kamer. Dat bezorgde hem een schrobben ring van de heeren Schaper en Mar- 'chant, die beiden betoogden dat liet wel nuttig is als de Minister eens een enkele maal- in de Kamer inlichtingen komt geven. En ook de voorzitter (drukte hetzelfde uit door te erken nen dat de Minister in zijn kabinet Veel en nuttig werk doet, maar voor op te stellen dat dit ook gebeurt in die Kamer. En daarna ging men verder met de ïandarbeiklersWet, de artikels. Op ar tikel 1 waren al dadelijk vier amende menten; een van de socialisten om al leen ran pacht en niet van eigendom te spreken; een van den heer Fleskcns om ook eigendom van los land moge lijk te maken; een, van de heeren Do Jong en De Muralt om ook erfpacht van een plaatsje in de wet op te ne men; en een van de. heeren Rutgers c. s. om achter het woord „eigen dom" in te voegen „in pacht". De Kamer bleef in de behandeling bij deze amendementen steken. BIIIMLAID.- NEDERLAND EN DB OORLOG. V e rb 1 ij fsb e p a l i n g' e n. De commandant der stelling Van de Monden der Maas en der Schelde heeft wegens het betrokken zijn bij den smok kelhandel het verblijf in zijd gezagsge- bied ontzegd aan; C. van Waes, 18 jaar en O. S. Manhaeve, 2G jaar, beiden vlas bewerkers te IJzendijko ©n H. B. Pica- vet, 21 jaar en H. B., Picavet, 19 jaar' beiden veehandelaars te Kapellebrug (Clinge.) Aan J. de Taaije te Eede en G. Stcve- linck te Sas van Gent werd voorwaar delijk vergunning verleend terug te kee- ren. Sinds het begin van den oorlog, is nu aan 430 personen het verblijf m Zeeland ontzegel, terwijl aan 165 van hen voor waardelijk vergunning werd verleend te rug te keeren. Zij die tweemaal zijn uitgewezen zjjtn ook voor 2 personen, geteld. Aardappelen. De minister van L. N. en H. heeft als voor reserve bestemde aardappelen nader aangewezenroode stars van zandgrond, Figenheimers (Borgers) van kleigrond, en daarmede gelijk te atelL len soorten, alsmede partijen daartoe aan te wijzen door de Aardappelver- eeniging. Door voornoemden Minister, is voorts bepaald, dat het vervoederen aan het vee en het bereiden lot veevoeder of het vermengen met veevoeder van voor de consumptie geschikte aardappelen* mét uitzondering van zgn. „kriel" is verbaden. Veevoeder. De toewijzingscommissie voor vee- Voeder te 's-Gravenhage maakt bekend, dat bestelbiljetten om veevoeder te le veren In de maanden December en Januari moeten worden ingediend uiter lijk 19 November bij de Veevoeder bureaux in den lande ,waar van Maan- 5 dezer 10 uur v.m. af formu lieren en inlichtingen verkrijgbaar zijn. Duitseh vliegtuig gelanfd. Bij Holten is een Duitsch vliegtuig geland. De inzittenden, twéé officie ren, die het vliegtuig in brand gesto ken hebben, werden naar Deventer ge bracht, 1 t 0 De kolen uit Engeland. De Minister van Landbouw, Nijverheid en Handel heeft op de reeds vroeger melde vragen van den heer Nierstrasz geantwoord lo. Het is niet juist, dat tot op 17 Oc tober geen schip is uitgevaren voor het halen van de 109,000 ton steenkolen, waarvan sprake was in de vragen dato 4 October. 2o. In verband met sub 1 kan deze vraag onbeantwoord blijven. 3o. Reeds eenige schepen zijn uit gevaren en meerder© volgen: het noe men van de namen der schepen in dit stadium komt den minister niet wensche- lijk voor. 4. De minister meent, dat gezien de vele bezwaren, verbonden aan het vorde ren van schepen, dit vorderen den aan voer van steenkolen waarschijn! ijle niet zou hebben bespoedigd, waarbij hij te vens nog de vrijheid neemt te verwijzen naar het antwoord sub 1 op de vragen van 30 October j.l., np. 19- Uit Stad 8ii Frovtneie. Uit Middelburg, —De opening van de najaaxszitting der Provinciale Staten van Zeeland is bepaald op Dinsdag 4 December a.s. De opening zal niet des avonds, doch des; morgens te half tien geschieden, zulks met hel oog op de lichtbesparing. Dienzelfden dag kunnen dan ook nog hij daglicht de sectievergaderingen plaats hebben. 0 Uit Zuid-Be vél and. In de Woensdagd gehouden verga dering van den gemeenteraad van Wiol- fertsdijk waren alle leden tegenwoor dig. De gemeentebegrooting werd vast gesteld op een bedrag van f 31.098,79, waaronder een bedrag van f 682.705 voor onvoorzien, en oen heffing van den hoof- delijken omslag van f 14.000. Die van het burgerlijk armbestuur pp f 4955.55» Aan den onderwijzer A. A. A. Ver- braat werd eervol ontslag verleend legen 16 Nov. e.k. wegens zijn benoeming als zoodanig te Rotterdam. Voor de vacante betrekking waren 11 sollicitanten opge komen. Hiervan waren op dc voordrachl) geplaatst als no. 1 J. M'. de Nooijer te Kruiniogen, tijdelijk sergeant te Ropzen-, daal, no. 2 A, Rooize van Wolfertsdijk, thans onderwijzer te Anna Jacobapoldcrj en no. 3 J, L. van Dijke, onderwijzer tej Graauw. Hiervan werd no. 1 van dQ voordracht benoemd met 4 stemmen, ter wijl A. Rooze er 3 bekwam. Als lid van het Burg. Armbestuur werd A. Huson herbeuoemd. De jaarwedde van den gemeente-ont vanger werd nader geregeld en verhoogd van f 400 tot f 500. Do voorzitter deelt nog mede dat hij wegens do duurte der sajet aan het Ned< Steun comité had geschreven om aldaan sajet aan te koopen, op welk schrijven hij bericht ontving dat hij 180 kilo sajet kon bekomen i f 8 per kilo, doch dat de' kleur grijs is in plaats van zwart; bij eventueelen aankoop was bereids hier van al een groote partij door do winke liers aangekocht. De raad hechtte hier; zijn goedkeuring aan, terwijl de verkoop^ prijs werd vastgesteld op 6 cent winst voor den verkooper per knot, voor des, gemeente komt flit op een schade van f 100. Tevens werd nog medegedeeld dat er van de distributie voor de maand November 38 kilo zooileder zal worden ontvangen. In de Dinsdagavond gehouden raads vergadering te lerseko werd het Irak-, lemenl van den burgemeester en den secretaris verhoogd lot f 1525 en dat van den ontvanger van f 650 tol f 700. Een verzoek van 15 bakkers en win keliers om een verordening op vervroeg de winkelsluiting vast te stellen werd niet ingewilligd, omdat er kans was dat het door hoogerhand niet zou goedge keurd worden. Van de ver. Ambachtsschool te Goes was een verzoek om subsidie ingekomen. Dit zal bij de begrooting 1918 in bei handeling komen. Den 30en Juli heefl de Raad bij de behandeling der begrooting van het Burg. Armbestuur een subsidie van f 25 voor den ontvanger-griffier niet goedgekeurd, en het Armbestuur is daarvoor bij Ged. Staten in hooger beroep gegaan. Dezfö meldden nu| aan den Raad, dat het Arm bestuur geen recht had voor de toeken ning der subsidie, maar dal do raad! de geheele begrooting had moeten verwer pen. Zij verzochten, dit alsnog te doen, hetwelk gebeurde. Aan de orde kwam nu een voorstel v!an B. en Wl om de verordening op de heffing van haven- en liggelden, kaai- rechten en weeglooneu ongewijzigd met 5 jaar te verlengen, behoudens goed keuring door de Koningin. De heeren Wesdorp en Poleij stelden voor de ha vengelden te verhoogen en de opbrengst ervan te besteden aan het uitdiepen der haven. De voorzitter (de burgemeester) be streed dit en na breedvoerige gedachten- wisseling trokken dc heeren Wiesdorp en Poleij him voortbei in en werd het voor stel van B. en W. met algemfeenfe stem men aangenomen. De gemeen te rekening 1916 werd den Raad aangeboden en voorloopig vastf gesteld met een ontv.angst van f 86.937,83s en een uitgaaf van f 83.843,05 (goed slot f 3094,78s. Overgaande tot de herziening det jaarwedden voor de onderwijzers tier openbare lagere scholen stelden B. en Wl de volgende regeling voor: het lioofct van school 1 krijgt f 1400 met 5 twee- jaarlijksche verhoogingen van f 100; het hoofd van school 2 f 100 minder; de onderwijzers(essen) f 700 met vijf 2-jaar- lijksche verhoogingen van f 100. Voor handwerkonderwijs buiten de school uren wordt f' 100 vastgesteld; voor de lioofdacte f 200 en 2 verhoogingen van f 100 om do 2 jaar, nadat de 5 verhoo gingen van f 100 genoten zijn; iedere taalacte geeft f 100 voor talen die onder wezen worden. De hoofden hebben vrije woning of f200 huishuur, andere on derwijzers f 100 huishuur; wie tijdelijk het hoofd vervangt, krijgt het salaris vaw dat hoofd. Dit voorstel werd zonder discussie met algemeene stemmen aangenomen. Bij de laatste rondvraag kwam de heer Wesdorp terug pp een vorig verzoek om een sloot in den Burenpolder af te ras teren. De voorzitter beloofde opnieuw overweging. De heer Poleij deed een goed woord tot milde toewijzing van aanvullings broodkaarten, met name van 2e aan vullingsbroodkaarten en vroeg hoe het stond met de rantsoeneering van aard appelen. De voorzitter antwoordde, dat hij met de toewijzing der aanvullings broodkaarten zoover mogelijk ging en zich bereidwillig wilde betooncn met het toekennen van een kaart aan wie er voor in aanmerking komen. Wat de, rantsoeneering van aardappelen belpeft, de behoefte daaraan is nog niet ge bleken. Uit Zooftw&oft-^laftnaeren O. D. Hel voornemen bestaat te Neuze met 15 Nov. a.s. een centrale keuken te openen. Zij gaat uit van een particulier comité dat daarvoor giften bij de burgerij, inzamelde en overigens ook den steun zal genieten van het Kon. Nat. Steuncomité. - De afdecling Neuzen van den Bond van Staatspensionneering verklaar de zich sterk tegen de voorstellen der heeren van de Velde c.s., tot het als Bond daadwerkelijk met eigen candidaten Bee Ine men aan de politieke verkiezin gen en sprak als hare meeniug uit, dat een dergelijke handeling aanleiding zou; geven tot een geheel teniet gaan van de afdeeling, vermoedelijk wol van meer-* dere in de omgeving. De wagenmakersbond uit het Land van Hulst heeft in een vergadering te Ter Hole besloten, om den jaarlijk" schen feestelijken betaaldag af te sjchaf- fen, evenals de smeden gedaan haddjen opzichtens „St. Eloy". Men meldt ons uit Boschka- pelle: Terwijl een paar personen per fiets door den CatharinapolJer reden, kwam hun een wielrijder tegemoet, blijkbaar een smokkelaar, die eerstgenoemden ze ker voor kommiezen hield; ten minste hij wierp een gpvulden zak in do sloot en maakte ijlings rechtsomkeert. De zak werd in bewaring gegfeven aan een nabijwonend landbouwer, die hem aan de bevoegde autoriteiten overgaf. De inhoud er van was ongeveer 15 K.Gt. zeep in een bus, 1 K.G. kaas en circa 2 K.G. chocolade-reepen. Van het houtwerk, dienende ter af sluiting van een moestuin te Bostchka pel le, haalde men 's nachts een dik ken paal uit den grond en nam hem Jnede; aan de andere had men druk ge werkt, maar de stevige prikkeldraad liad belet ze insgielijks in te palmen. Een egge, door een landbouwer des avonds op het land achtergelaten, was 's morgens verdwenen. Gcotck aan brandstof zal aan een en ander wel niet vreemd zijn. KERKNIEUWS. Vod Hen Bark Beroepen te Zeerijp: C. Sundérineijer, te Lellens. Aangenomen naai- Haarlem (Vrijz. Herv.): ds. F. C. M. Boenders, te Utrecht Ger«f. Gimrintta Tweetal te StellendamG. W, Ak kerhuis, te Sleeuwijk, en J. Runia, to Amemuiden. Bedankt voor Deventer (A.): ds. IJ v. d. Zee, te Zwagerveen; voor Wor- merveerds. H. Brouwer te Schoondijke. KUNST EN WETENSCHAPPEN. Concert van de „Instrumental e". - Toen Schmuller gisteravond in het Beethoven-vioolconcert aan het slot van het eerste deel, na het schitterende' vuur werk van de Cadens de eenvoudige me lodie herhaalde met een smeltend fijn geluid en o! zoo leer vau voordracht, toen was 't om tranen in de oogen tei krijgen. En ook in het Larghetto, alsi de viool zijn diep-ernstig maar niet wee- moedig lied zingt boven de donker ge tinte orkestbegeleiding, had Schmuller een toon, zoo mooizoo week, zoo hel der, en een voordracht z<oo van zelfspre-,' kend eenvoudig en zoo overtuigend, dat er een sterke ontroering van uitging. Dat is dfe ecne persoon in dezen' violist. Dc andere is de man uit het Oosten met het vurige temperament, die een cadenza met ongelooflijke moeilijkheden of de Finale la Ziugara van Wieni- awskv's concert letterlijk uit zijn viool Islingert met zoo'a passie, dat de tonen de lucht in stuiven als een sterrenregen. En tusschen die twee uitersten liggen alle schakeeringen waarin die twee eigen schappen dooreen gemengd zijn: altijd een mooie toon met minder van de gevaarlijk tot het ruwe naderende forsch- lieid van aanzet dien we vroeger wel eens bij hem opmerkten en altijd een volledige afwerking der techniek, difc ieder onderdeel precies in kleur en klank zijn waarde geeft. Juist omdat «hij alles zoo volmaakt meester is, vermag hij ook zoo buitengemeen veel in zijn voordracht, door zijn persoonlijk rythme. We spraken in ons voorbericht over de persoonlijke opvatting die we vari Schmuller in het Beethovenconcert ver wachtten. Dat eigen karakter sprak vooral uit het voortdurend wisselend tempo We heb ben dit concert strenger liooren spelen, en er toen ook met bewondering naar geluisterd. Afaar wat Schmuller er in legt heeft ook volle recht van beslaan. Het is de man van'het Oosten die er zijn vurigen geest in doet werkeu als cham pagne, en Beethoven's concert verdraagt dat. Het wordt er te - kleuriger door, en blijft boeien van t begin tot het eind! in weerwil van zijn lengte. We hebben dat boeiende niet zoo ge-, voeld in de twee declen van Wieniawsky's concert. Het is kleurig, en het was oen geweldige virtuoos die het ons voor, tooverde. Maar wie na de gemoeds-klan- ken van Beethoven de aandacht wil vast houden, moet veel te zeggen hebben* en Wieniawsky heeft boven alles ge dacht aan zijn instrument, aan de viool, en aan het mooie dat hij uit dat instru ment kan halen. De Romance is melo dieus, de Finale is schitterend, en mee slepend, vooral wanneer ze in zoo'n. razend tempo wordt gespeeld als Schmul- lecr gister deed, maar diep gaat djezé compositie niet. Ook in het concert van Beethoven, kwamen gedeelten voor waarin we meer bewonderend toekeken, dan ontroerdi luisterden, nl. in de cadenzen, die naar wo vernamen van Schmuller zelf waren. Het is een curieus overblijfsel uit ouden! tijd, dit recht van den violist om een ©ogenblik niet gebonden te zijn aan den componist, maar zelf zijn volle talent als speler te toonen op zijn wijze. Wel* Schmuller hééft in die cadenzen getoond wat hij kan. Het was een wonder! Maar we waren telkens toch pas weer goed in de stemming als de overgang volbracht! was en «we Svcer in de compositie aelf Wa ren aangeland. De violist had een ware ovatie in ont- Vhngst te nemen. Het talrijke publiek toonde zijn opgetogenheid door lang en warm applaus. Behalve deze twee viool-conoerten op zich zelf al een praestatie op één) avond! bevatte het programma nog voor orkest de tiende Sinfonie van Haydiï en de Petite Suite van Debussy. Het was goed dat de vioolconcerten, daar tusschen in lagen, want er is een, groot contrast tusschen die twee Haydn'a werk een tonenwcefsel met helder ge trokken lijnen, bekoorlijk zonder diepe stemmingen te wekken; Debussy's! werk modern van bouw met onver dachte wendingen, kleurrijk in de instrumentatie, en sterk beeldwekkend in zijn illustratief karakter. Het is zeker merkwaardig dat deze Suite eerst voor piano, vierhandig, werd gecomponeerd, en toen voor orkest werd bewerkt. Want men kan zich bijna niej voorstellen, dat de lypeerende instrumen tatie er later m werd aangebracht. Het is echter een bewijs hoe reeds het werk zelf die suggestieve kracht bezit. Die vier deeleu zijn stemmingsmuziek in den besten zin die dat begrip kan heb ben. Ze geven meer dan een illustratie, ze geven een fantasie-beeld, mooier dan de werkelijkheid: in „En bateau" het wijde stille van het water met zijn mystieke geluiden; „Cortëge" de opwinding van een voorbijtrekkenden optocht; „Menu et" de sierlijkheid van ingetogen dans passen; „Ballet" de tot wildheid opge voerde dans van door elkaar warrelende' groepen. En dat alles met een klank- pracht, die een genot voor de ooren is. De vertolking van dit werk was uit stekend, en een warm applaus was hef welverdiende succes. Ook in de begelei ding van de vioolconcerten, die heel wat in had bij een violist met zoo'n onge breideld temperament, was over het al gemeen veel te lovien, al was ook niet, altijd liet oogenblik van invallen precies te berekenen. ONDERWIJS. Door Burg. en Weth. van Middel burg is benoemd tot tijdelijk onder wijzeres aan school I mej. C. J. He ij boer, te Koudekerke. De Minister van Financiën heeft o. den heer P. J. N. van Os, ontvanger der directe belastingen en accijnzen te Vlissingen benoemd tot lid der com missie voor het vakexamen van Sjiimmne- rairs der directe belastingen, invoerrech ten en accijnzen, en der cömmissie voor het examen voor ontvanger, bedoeld bij het Koninklijk besluit van 30 Maart 1904. Benoemd tot onderwijzer aan de openbare school te Watergang (N. Holl.) de heer H. A. Appel te K o u d o k e r k e. Het onderwijzend personeel der openbare lagere school te Kloetinge heeft zich, in verband met de salaris wijziging tot Ged. Stalen gewend, met het verzoek, degemeentebegrooting voor 1918 met goed te keuren. Mej Wl H. J. Bongers, leerares in de Duilscho taal en letterkunde te Nemen heeft tegen 1 Januari a.s. ont slag aangevraagd. Volksonde rwljs. Woensdagavond vergaderde de aldeelmg Middelburg van de veneeniging „Volkson derwijs" in de sociëteit de Vergenoeging onder voorzitterschap vpn den heer mr. W. Zijlstra. Van bet bestuur der Industrie- en Huisf- lroudschool was naar aanleiding van het

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1917 | | pagina 1