MIDDELBURGSCHE COURANT.
Vrijdag 12 October 1917.
B1IWEIUI!
Bit Stad m PrtMneii.
M 241
160* Jaargang.
A bo an. prg» P* Mid-
deibturg h I» da agenten in -TOttmgea
en Go«« f 456; per poet fr 1.15,
Adveeteattes 20 oanï per *e
Bij abesweowst reel fejor.
Faraiaefcöri«hl»B en du&betniBfagea
ran 1—7 «efels t IJ*0.
BE GRINT- EN METAAL-
DOOHVOER.
De feiten, die aan de Engelsche regee
ring aanleiding gaven tot den zéér
eigfenmachtigen maatregel van stopzetting
van liet handelstelegramverkeer met Ne
derland een maatregel die door geen
enkel oorlogsdoel gedekt wordt, en vol
komen in fs| trijd is met de posttractalen
hebben we onlangs reeds uiteengezet
Wat het grint betreft.
Door het Rijntractaat zijn wij verplicht
Idlopjrvoer van Duitschland naar België
toe te laten van alles wat niet voor mili
taire doeleinden dient. Dat het hier be
doelde grint inderdaad gebruikt wordt
voor de door Duitschland genoemde wegs
verbetering is vastgesteld door twee Ne-
derlandsclie officieren, die zich daarvoor
meermalen naar België begaven. Dit jaar
meende onze regeering dat de voorraad
voldoende was voor hel herstel dier we
gen, en Werd alleen doorvoer toegestaan
noodig voor het onderhoud.
De doorvoer van metaalsplinters (oud
metaal; betreft zendingen uil België naar
Duitschland. Daarvoor heeft onze regee
ring, blijkens een meedeCling in het Hand.
eerst geëischt een verklaring van den Ne-
derl. consul dat die goederen niet afkom
stig waren van gerequireerde metalen. La
ter is de heele doorvoer verboden, be
halve voor taetalen van erts, uit Duitsch-
land in België ingevoerd.
Er worden over deze kwestie onder
handelingen gevoerd, zoo wordt gemeld.
Maar dan toch onderhandelingen die ver
gezeld gaan van een door niets gerecht-
vaardigden dwangmaatregel, welke voor
onzen handel een. ernstige benadeeling be-
teekent.
NEDERLAND EN RB
De hooge petroleumprïjs.
De enorme prijs van petroleum, 44
cent per liter, heeft menigeen doen vra
gen hoe het mogelijk is dat die prijst
zoo hoog steeg.
Dezer dagen werd daarvan in Het Volk
een verklaring gegeven door Z. Wl Mat-
Ihijsse, den waarn. secretaris der Centrale
Kommissie uit de arbeidersbeweging voor
de levensmiddelenvoorziening. Hij schrijft
in een uitvoerige beschouwing o.a. dit:
„Nadat Amerika in den oorlog betrok
ken werd, lieten de duikbooten geen;
pelroleumschepen meer passeeren, wijl
de A. P. C. gedeeltelijk met Amerikaansch
kapitaal gedreven wordt. Desondanks
zijn er de laatste weken nog enkele la
dingen doorgekomen. De aanvoer van
dezen nieuwen voorraad is echter bui
tengewoon kostbaar. Alleen voor assu
rantie moet door de importeerende maat
schappij 6 4 7 cent per liter betaald wor
den, voor wacht pl. m. 16 cent per
liter: daar. komen bij de distrihutiekosten,
ook eenige centen den L., de invoerrech
ten, 'de winst voor importeur, fusschen-
en kleinhandel, terwijl de petroleum zelf
ook betaald moet worden en booger dan
voor den oorlog. Zoodat de prijs van
44 cent mogelijk aan den hoogen kant
is, maar in geen geval als die van zoo
veel andere gebruiksartikelen aan spe-
culanlenpraktijken geweten mag worden
en aan den onmatigen winsthonger van
degenen, die op de voorraden beslag ge
legd hebben.'
De schrijver komt tot de conclusie dat
de regeering een toeslag dient te geven
aan de verbruikers, cn voorts, ter be
perking van hel gebruik daar de voor
raad slechts voor enkele maanden toerei-,
kend kan worden geacht - de electrische
(aansluitingen waar dat kan, moet vermeer-i
deren.
verbruikers die voor een geregelde toe-
bcdeeling van een aandeel in den
verwachten aanvoer uit het buitenland
in aanmerking wenschen te komen, kun
nen door het U. B. tot wederopzegging
als importeurs worden erkend, nadat
door hen eene zekerheid is gesteld.
Voor uitvoer van de bedoelde mar
terialen dienen bestelbrieven te worden
aangevraagd, waarvan stempelgelden kun
nen- worden geheven tot ten hoogste
f 2.50 per ton.
Theeen Koffie.
De Minister van L., N. en H. heeft
bepaald dat gedurende het tijdvak aan
vangende op 15 October en eindigende
op 31 October 1917 zal mogen worden
verkocht en afgeleverd
op bon no. 1 van de thee- en kof-
fiekaart: 0.05 K.G thee en op bon
2 0.2 K,G, koffie,
OnzIjdig'e schepen in Amleri
kaansche havens.
Het Ncderl. Correspondentiebureau in
Den Haag meldt
Naar het ministerie van buitenland-
sclie zaken ons mededeelt, is van den
;ezant te Washington bericht ontvan
gen," dat de regeering aldaar officieel
te kennen heeft gegeven, dat geen bun
kerkolen zullen worden verstrekt aan
schepen op weg naar een neutraal land
in Europa, dat aan Duitschland grenst.
Dientengevolge zullen Nederlandsche
schepen, komende uit Indië en Zuid-
Amcrika, geen Amerikaansche liavcn
kunnen a^nloopen om te bunkerenten
zij de Amerikaansche uilvoerraad goed
keurt, dat de ladingen dier schepen
naai- Nederland worden vervoerd.
Aangezien ook in Zuid-Afrika geen
bunkerkolen verkregen kunnen worden
is op hel oogenblik de vaart tusschen
Moederland en Koloniën onmogelijk.
Onze gezant en de delegatie in Ame
rika voeren in overleg met de regee
ring nog onderhandelingen omtrent de
ze schikking zoowel betreffende onze
scheepvaart als omtrent den toevoer van
gloedcren naar Nederland, doch tot dus
ver verwachten zij geen gunstige beslis
sing der Amerikaansche regeering te
verkrijgen.
tooneeltjec, de zang- en danspartijen uit
de Amsterdamsche volksbuurt, de spreek
wijze, al is die niet altijd welluidend,
doen de lachspieren ook hun werk ver
richten.
De hoofdpersonen gaven allen blijk
hun rol goed machtig te zijn. Mevrouw
Anna Lan?enaken als moeder Bremer,
mevrouw Beukman—v. d. Werf als Neel,
hadden wel de zwaarste damesrollen,
terwijl de heeren Langenaken als Ka
rei, de broer van Neel, en Buderman:
als de steeds dronken vader, zeer ver
dienstelijk spel te zien gaven.
Op, den derden en vierden rang was
alles uitverkocht, de parterre en stalles)
waren ook vrij goed bezet, maar iu de»
loges W-ren nog veie ledige plaatsen.
De -anwezigen gaven herhaaldelijk
blijk, dat zij medeleefden mqt het stuk.
Dit Vlissiage».
- De St. Crt. van gisteravond bevat
de wijzigingen in de statuten van de
Vlissingsche Coöperatieve volks
broodbakker ij en verhruUcsvereeniging
„De Broederband".
Aflevering en vervoer van
ijzer en staal.
De Minister van L., N. en H. heeft
verboden de aflevering1 en het vervoer
van materialen in ijzer en staal, ver
meld in een bij deze beschikking in
de St. Crt opgenomen lijst waarop
wordt vermeld- I ruwijzer; II gegoten
buizen en hulpstukken; III halffabri
katen IV walsfabrikatcn (balkijzer,
slaafijzer, plaatijzer, draad, buizen, rails
dwarsliggers); V uit plaatijzer vervaar
digde onderdeden, VI ijzerconslruclics.
Voorts fe het verbod van toepassing op
oud-ijzer cn oud-sitaal en afval.
Hel verbod is niet van toepassing
op. verpakkingsmateriaalijzer en staal
voor marine en leger; ijzer en staal
voor huishoudelijk gebruik beneden 50
K.G.; ijzer en staal uit eigen voorraad
voor eigen gebruik van veryoer-maajti
schappijen.
Van het verbod kan ontheffing verleend
worden door het Ui tv. Bureau.
Handelaren /induStrieelen en groot
üit Uiééelbatg.
Op een gistermiddag ten stadliuize
alhier gehouden vergadering lieeft de
Centrale Voedingscommissie nader haar
werkzaamheden geregeld.
Het doel der commissie is de leiding
op zich te nemen van de gansche gra-
t i s uitdeeling van warm voedsel gedu
rende den komenden winter, gelijk an
dere jaren door verschillende vereeni-
gingen ieder zelfstandig geschiedde. De
kaarten die vorige jaren door sommigen
dezer vereenigingen werden uitgereikt
zullen vervallen, en vervangen worden
door kaarten van de Centrale Commis-
De aanvrage voor kaarten kunnen
gericht worden tot de verschillende sub
commissie, waarover men nadere bij
zonderheden vindt in een advertentie in
dit nummer. Doch de centrale commis
sie beoordeelt wie wel of niet
kaart krijgt.
De bedoeling is eenerzijds ie voor
komen dal er gezinnen zijn die geen
warm eten krijgen, maar anderzijds zoo
zuinig mogelijk om te gaan met den
betrekkelijk geringen voorraad levens
middelen.
Als voorzitter van de commissie treedt
op de burgemeester; als secretaris de
heer S. Mendels, secr. van den Armen
raad. Voorts zijn in de commissie ver
tegenwoordigd Kindervoeding door mevr.
D.umon TakVerlrig't; de Soepcom
missie door F. A. Hiller (penningmees
ter); het Burg. Armbestuur door mevr.
Schoute-Massee; de Vereen. „Pauwpoort"
door mevr. Verhulst—PleyteSt. Vincen-
liius door W. Ceulen; de Armenraad
door mr. F. J. Sprengcr; het Plaats.
Steuncomité door J. Onderdijk; terwijl
voorts als vertegenwoordigers van de ar
beidersklasse zitting hebben J. W. Jonge-
pier en C. Jozaasse.
Uitdrukkelijk zij er op gewezen dat zij
die soepltaarlen beschikbaar steUen, met
name moeten vermelden aan wien zij die
geven.
Het gezelschap Solscr en Hesse
heeft alhier een goeden naam en het
heeft dien gisterenavond in den Schouw
burg weder ten volle gehandhaafd, wij
zouden haast zeggen verbeterd.
Dit laatste slaat in de eerste plaats op
den inhoud van de Amsterdamsche schets
„Mooie Neel", die zeker hooger staat
dan de andere schetsen, hier in den loop
der jaren door dil gezelschap opgevoerc
Ook in dit stukje worgt Ml echte Jor-
daanleven zeer goed vertolkt, maar daar
naast is de strekking van de schets een
scherpe aanvat op toestanden op moreel
en sociaal gebied, die maar al le veel in
Jiet leven voorkomen.
Toch brengt de schets naast dit ern
stige gedeelte ook luim; de .vrioolijke
Uit Wtloktret.
Gisteravond ongeveer 8 uur is weer
een mijn, dié in den loop van den
avond aan den dijk te Westkapel le
voor de Noórdstraat was aangespoeld
gesprongen. Er is wederom heel wat
schade aan gebouwen aangericht, doch
gelukkig hadden geen persoonlijke onge
lukken plaats.
Dadelijk was er veel volk op de
been, dat zich naar den dijk begaf,
doch deze was door de militairen af-
«el. 1
Hedenmorgen om 4 uur is op het
Zu Werst raiul ook een mijn gespron
gen. Dit is de vierde in deze omgeving
één week tijds.
De EngelSche mijn, die op het
Zuiderstrand bij paal 26 was gestrand, is
thans gedemonteerd.
Hedennacht zijn op het strand te
Zontelande aangespoeld twee groote
Engelsche mijnen, waarvan een zeer ge
vaarlijk ligt, alsmede nog een vat olie.
Uit Stnid-B•▼eUti
Door de vrijzinnige kiesvereeniging
te Waarde werd onder zeker voorbe
houd besloten om toe te treden lot de
Liberale Unie.
Eén lid verklaarde zijn stem te moe
ten voorbehouden.
Maandagnamiddag wist een jonge
venter in postpapier op de hofstede „De
Mooie Staan" te Nisse, midden in de
schoonuiaakdrukte uit een kastje van de,
dienstbode een gouden balsslot met
bloedkoralen en eenig geld te bemachti
gen. Het gelukte aan den gemeenteveld-
achter aen dader op te sporen en hem
bot bekentenis te krijgen. Dinsdag is hij
naar het huis van bewaring te Middel
burg gebracht.
Uit N o f d-B BTtlud.
Gistermiddag! lagen er 5 mijnen
op Noord Bevelands westelijke helft: 1
bij het duin aan den Onrust, 1 voorden
Jacobapolder, 1 nabij de keet van den
Anna Friso- en 2 vóór den Thoornpol-
der.
Te 8 uur 15 n.m. hoorde men een
mijn ontploffen.
Donderdagochtend isl ,op het strand
voor Anna Friso en Jacobapolder onder
Wissenkerke weer een mijn aangespoeld,
Het te WiSsenkerke Woensdag j.l.
opgegraven lijk van den vliegCr-officier
is overgekist en Donderdagmorgen per
rouwkoets, begeleid door den burgemees
ter, naar Cortgene gebracht om van daar
per Middelb. boot naar Rotterdam en
vervolgens naar Wezel (Duitschland) ver
voerd te worden.
Uit Schouw»a-B uiv1 bd.
Tengevolge van ontploffing van mij
nen aan Borrendamme en Flau
wer® is schade toegebracht aan de
basaltglooiing over een breedte van 60 en
30 vierk, meter.
Uit Zeeuwsch-Vlaanöereh O. D.
Bij een landbouwer te Bosch-
kapèlle. die zijn bruine boonen had
gedorsebt en opgezakt, haalde men deze
week den eenen nacht een zak van 70
K.G. en den volgenden nacht een zak
vna 60 K.G. uil zijn schuur.
GEMEENTERAAD VAN GOES.
Gisteravond .vergaderde de gemeente
raad onder voorzitterschap van den bur
gemeester. Afwezig de heeren Risch en
van Dissel met kennisgeving en de Paauw.
Een adres van de Ver. Handelsbelan
gen betreffende een verordening op de
winkelsluiting werd in handen van B. en
W. gesteld.
Op voorstel van den heer v. d. Boiit
werd besloten voor den Hoofd Omslag
een vast percentage aan le vragen, wal
gemakkelijker is dan telkens het beorag
le moeien verhoogen.
De begroeting van liet Gastbuisbestuur
en het Burg. Armbest. werden goedge
keurd.
liet woonhuis Schoolstraatje A 64a
werd weer voor drie jaar aan den heer
J. P. Magielse verhuurd, maar tegen f 180
per jaar, inpl. van f 150. De fin. comm.
heeft geen bezwaar.
De termijn betreffende in gebruik-
geving van een gedeelte van de We,stvest
(kad. D. n,o. 2531), aan S. v. d. Peijl
werd weer met een jaar verlengd.
Om het brandgevaar te voorkomen, flat
huizen bedreigt, door werkzaamheden van
loodgieters en schilders, stelden B. en Wi.
een verordening voor, waarbij verboden
wordt werkzaamheden in de open lucht,
waarbij vuur -$ordt gebezigd, te ver
richten vóór zonsop- of na zonsonder
gang.
Bovendien zijn die werkzaamheden ver
boden aan de Ned. Herv. JKerk, het stad
huis, het huis Turfkade D 25, dat op de
d. Goeskade B 167, en de spijskokerij,
tenzij bluschmaalregelen zijn genomen, de
vuurpot in een bak is geplaatst en. de
werkzaamheden geschieden onder voort
durend toezicht van den 'Gem. Brand
meester of van een door dezen aan te
wijzen persoon.
Een voorstel van den heer Donner, om
ook andere groote gebouweji onder deze
bepalingen te laten vallen, werd niet ge
steund. B en W.'s voorstel vervolgens
h. s. aangenomen.
Bepaald werd dat de afkondiging van
plaatselijke verordeningen en bekendma
kingen zal geschieden door middel van de
Goesche Couranten, door aanplakking aan
het gem. aanplakbord. In spoedeischende
gevallen alleen do,or aanplakking.
Het voorstel van B. en \VL om in ver
band met de uitbreiding der werkzaam
heden dc belooning van den directeur
van het leveiismiddelenbedrijf te verhoo
gen tot f 125 per maand, met ingang
van 1 Juli 1917, werd z. h. s. goedge
keurd.
Naar aanleiding van het verzoek van
<Wl J. M. Bitton cJ. Om in verband me(t
buil plannen; om het terrein, gelegen aan:
do J. 'Al v. O. Goeskade kad. D, 260q4
voor bouwterrein te bestemmen en opj
Üat perceel bestrating aan te brengen,
deze bestrating door demping van dej
sloot te mogen aansluiten aan de ge-
meentegang, teneinde toegang te verkrij
gen naar de M. Sinallegangesbuurt, hoek
Adolf v. Westerwijksbuurt stellen B. en W.
voor dit verzoek onder eenige voorwaar
den in te willigen. 1
Goedgekeurd behalve door den heer
Kakebeeke, die in inwilliging ziet een
voorbereiding van bovengenoemde exploi
tatie. Hij vraagt een volledig plan, opdat
een fatsoenlijk geheel verkregen worde.
De bouwverordening werd zoodanig ge
wijzigd, dat alle woningen waarvan de
bouw is aangevangen na den len Augus
tus 1917, en welke minder dan 100 MT.
verwijderd zijn van de waterleiding, daar:
bij moeten worden aangesloten.
De heer C. de Vriese werd met alge-
meene stemmen benoemd tot onderwijzer
in hel Fransch aan de o. 1. school voor
M. U. L. O.
Centrale "keuken.
Omtrent de eventueeie oprichting van
een centrale keuken deelen B. en Wl
mee. dat de kosten per maand op f 9600
voor installatie worden geschat en de ex
ploitatie op f 5484 per jaar. Het is de
bedoeling aan het Kon. Nat, Steuncomité
te verzoeken om 3U in die kosten la
willen bijdragen, zobdat overblijft voor de
gemeente voor gebouw en installatie
f 2500 en voor exploitatie f 1500. Deze
bedragen vermceuen B. en Wi. niet rui
mer te moeten nemen, aangezien het!
eerst later zal blijken hoeveel precies
zal noodig zijn. Op grond hiervan stel
len B. en Wi. voor, -een crediet toe Iq
staan tot f 5000 (f 3000 plus f 2000) on-
der vooroehoud, dat bet Steuncopiité,
den noodigen steun verleent.
De heer Plazier vreesde o.a. dat d*
opzet te grootsteedsch is en informeert
naar de kosten van twee menu's.
De heer Dekker erkende, dat er iets
moet worden gedaan, doch gaf tor de
voorkeur aan, dal een proef met de
oeconomische spijsuildeeling wordt ge
nomen, omdat dc kosten zeer hoog wor
den. Spr. ontraadde op grond van de er4
\aring, de aanschaffing van een aard
appelschilmachine. De voorzitter schatte
drt 400 goedkoope en 300 duurdere por
ties gevraagd zuilen worden, welke schat
ting de heer Donner echter veel tc
gunstig achtte.
De voorzitter zeide, dat de ketel van
dc oec. spijsuitdeeling niet geschikt is
voor het doel. Het gebouw aan het eind
an de BIcekerstraat schijnt heel goed
voor een centrale keuken tc zijn. Voor
vlugge distributie wordt gezorgd,
De heer Brandts deed een beroep op
het Burg Armbestuur en betwijfelde of
twee menu's gegeven kunnen worden
Verschillende leden betoogen, dat een
proef in de oec. spijsuitdeeling het doel
zal missen. Een volledige proef wordt
vereischt. De heer Dekker dringt
verder niet aan op een proef met de »ee.
spijsuitdeeling, waarop B. en W.'s voort
fstel z. h. s. werd aangenomen.
De heer Dekker zeide, dat zij die 3i
H.L. cokes konden krijgen, soms slechts)
ruun 2 mud kregen, omdat de levering
bij gewicht geschiedde. Spr. en ook do
heer Kakebeeke drong aan op teruggave;
van het teveel betaalde. Uit het verdere)
debat bleek, dat een regeling van do
warmwatervoorziening (hetzij door bak*
kers, hetzij in geijzers van de waterlei-<
ding) in voorbereiding is.
Op voorstel van den heer Dekker zal
verzocht worden den ochtendsneltrein op
meerdere plaatsen op Beveland te doem
sloppen.
De heer Donner verzocht de lantaarn
bij DJiont in de L. Kerkstraat te doen
branden bij avond.
De voorzitter zegde overweging toe.
Na gëheime zitting werd behandeld het
adres van den heer W. N. J. Coenen, arts,
waarbij deze f 350 eischt voor de waar
neming van de praktijk als gemeentege
neesheer gedurende 70 dagen, B. en W|*
bieden f 223.3 35 aan voor de heeren Coe
nen en v. d. Harst samen en betoogen dat
deze heeren onder de oude voorwaarden
als plaatsvervangers benoemd zijn. Dq
veraeeling van dit bedrag laten zij aan de
beide artsen over. Na eenige discussie»
wordt B. en W.'s voorstel met 6 tegen
4 stemmen aangenomen. Tegen: Kake
beeke, Hollmann, von Schmidt en v. d.
Leeuw,
KERKNIEUWS.
Ned. Herv. Karh,
Beroepen te Hoogkarspel Van Santen,
te Hekelingen.
Aangenomen naar Klundert G. Tiche
laar, te Wilsum.
Geref. K»rlcen.
Beroepen le Nieuw-Vennep R. K, M
Hummelen, te Heerenveen.
Aangenomen naar 's Graveiand H. JWj,
Smit, prop. te Ierseke.
Geref. Gemeenten.
Bedankt voor Giesen-Nieuwlcerk J. R.
Kuijper te Alblasserdam.
Gister slaagde te Delft voor het prop.
examen werktuigkundig ingenieur de heen
Overman van Middelburg.
Geslaagd voor het voorloopig ma
chinistendiploma L. van Belzen, leerling
der „De Ruyterschool" te VI is sin gen.
De lieer A. Hermans van O s s er
nisse slaagde te Amsterdam voor hel!
lste natuurkundig examen.
Onze vroegere stadgenoote, mej;
W. Happee, thans tijdelijk onderwij
zeres te Egmond aan Zee, is benoemd!
tol onderwijzeres aan de openbare la
gere school te Egmond aan den Hoef.
ONDERWIJS-
RECHTZAKEN.
Uit het Requisitoir van den A. O. XL
r. Gomboult, gehouden jl. Zaterdag,
zijn abusievelijk opgenomen de woorden
,eu hij wil dan ook geen gevolg geveöl
aan een wenk van den off. v. justitie om!
tot inbeslagneming over te gaan".
Dit moet zijn. „dat hij in dit geval,
waar beklaagde te goeder troiuw heeft
gehandeld uit onwetendheid en na waar
schuwing direct met het vervenen is op
gehouden, geen termen aanwezig acht
om in te gaan op een verzoek van den
subst.-officier van justitie om, zoo daar
toe termen zijn, over te gaan tot ver-,
beurdverklaring der. uitgegra
ven vee n."
LANDBOUW.
Naar we vernemen geldt het verbod
voor het vervoer van suikerbieten per
spoor niet voor de treinen Jn Z.-Vlaan
deren.
Naar wij vernemen wordt door de
Landb. Maatschappij nauwere economi
sche samenwerking gezocht met den R.
K. Boerenbond Z VI O D, opdat beider
leden door vereende krachten in de toe
komst meer kans op succes zouden heb
ben bij den strijd om hel beslaan. De vol
gende week zal, ter bespreking dezer
samenwerking, een bijeenkomst worden
gehouden door de commissie voor de re
organisatie der Maatschappij en het dagel.
bestuur van den Boerenbond.
LEGES EN VLOOT.
Met afwijking van de tof nu toe|
geldende bepalingen heeft de minister
van oorlog bepaald, dat tijdens de alge*
meene verloven idle militairen gehand
haafd worden in het genot van tralcte-T
ment, jaarwedde, soldij, mobilisatie-toe*