MIDDELBIIRGSCIIE COURANT. 4 t rir M 234 Donderdag 4 October £811» 160* Jaarmn?, 'At»obk. pigR per kwartaal ia Mid lielbwg en h$ de agenten in VEsstagen sn Götfs f S»65; per po& 11.75. Advertenties 20 cant per negeL Bij aboa*5faoot real iagor. Fai^aebsHtóiten eu dankbetuigingen van 1—7 regels I A$G. BIM1EMLAMD. VERKIEZING VOOR DE EERSTE KA NIER IN NOORD-HOLLAND. Het „Hdbl." meldt: De Verrassende benoeming' van den beer Vliegen tot lid "der Eerste Kamer is een gevolg geweest van oneenigheid "in bet vrijzinnige kamp. De vrijzinnig- democraten hadden van te voren aan gekondigd, dat prol. Van Embdcn hun candidaat zou zijn. Daarop volgde een vergadering van de club der vrijzinnige Statenleden (waarvan ook de vrijzinnig- demoeraten deel uitmaken) teneinde .overleg" te plegen over den opvolger Van prof. Drucker. De vrijz.-democra ten meenden, dat het hier g|old een vrijzinnig-democratische vacature waarop zij recht hadden; de unie-liberalen heb-. ben toen naar het schijnt herinnerd aan hel gebeurde in Den Helder waar de vrijz. dem. Oud tot Tweede Kamerlid gekozen werd in de unie-liberale vae- De Meester. Het slot van het „over leg" was, dat de vrijzinnig-democraten de vergadering dgr Slalenclub verlieten. Treurig resultaat van verdeeldheid 1 Br. KUYPER EN ZIJN PARTIJ. Dal dr. ICuyper weer de leiding van de „Standaard" heeft, is bijna dage lijks te bemerken, ook dooi" de manier waarop alle pogingen in de partij om anders te doen dan hij1 wil, worden afgewezen. De anti-rev. Rotterdammer die een afwijkend oordeel had geuit over de wijzigingen in de partij-organisatie als gevolg van de evenr. vertegenwoordiging, krijgt te hooren ,„dat dan dr. ICuyper natuurlijk heeft afgedaan", dat dau „door zijn straks 50-jarig politiek verleden de fatale streep wordt gehaald", en dat hij dan zal moeten aftreden alsi voorzitter en lid van het centraat co mité „om zich voorlaan aan andere stu die te wijden", De Rotterd. zal' nu wel ■begrijpen dat er niets van komt. Een poging van andere zijde om) nu reeds op het centraat' convent geheel de verhouding Lot de kiesrechtplannen aan de orde te stellen, wordt eveneens in een driestar afgewezen, ten eerste omdat men nog geen definitieve gege vens lieeft en ten tweede: „omdat aan -den voorzitter van het centraal-comité .to "Weisser Hirsch een ongeval is over komen, dat hem bijna het leven had gekost, en de gevolgen daarvan nog steeds nawerken. Dit verbiedt hem voor alsnog langdurige vergjaderingen te pre- sideeren. Nog steeds wordt hem door (zijn artsen hooge voorzichtigheid ge boden. „En al kon men nu zeer goed een ander 'als voorzitter laten optreden, dit zo,u dan toch niet wel doenlijk zijn, indien men aan deze samenkomst het karakter wilde geven, van nu eens do" finitief en in alle bijzonderheden onze .nieuwe positie voor de toekomst uit te wijzen." 1 Men ziet het dat de Leider zich geen haarbreed van zijn plaats laat (dringen. Broodkaart. De directeur van het centraal brood kantoor maakt bekend, dat de brood kaart van het 29ste tijdvak loopt van 5 tot en met 15 October. Koffie en thee. Het Bureau voor Mededeelingen inzake de Voedselvoorziening herinnert er aan, (dat van 5 tot en met 13 October een half ons koffie of een half ons thee kani worden gekocht tegen inlevering van het lichaam eener broodkaart voor de 28ste' week, d. w. z. de kaart die op 4 October afloopt. Men beware dus deze brood-* kaart, ook indien alle bnoodtftrfis reeds zijn afgescheurd, indien men tusschen ,5 en 13 October a.s. koffie ojf 'thee wenscht te ko,open. Aardappelen. Naar het Hand. kan mededeelen, be rust het bericht dat de minister zou zijn overgegaan tot rantsoeneering van aard appelen, omdat hij een gedeelte van den (oogst wil doen vermalen tot brood- ïneel, op onvolledig© inlichtingen. De rantsoeneering' heeft uitsluitend ten doel om te voorkomen dat, tegenover groole inslagen eenerzijds, gebrek aan den an deren kant ontstaat en om bederf door onoordeelkundig' bewaren van voorraden door particulieren te vermijden. Intusschen is liet wel de bedoeling het meel voor de broodbakkcrij evenals dat verleden jaar is geschied, te ver mengen met aardappelmeel. Naar aanlei ding echter van de vele klachten, ver leden jaar over het brood tot uiting' gekomen streeft mener naar een be ter soort van aardappelmeel te winnen ter vermenging met broodmeel. Men wil' het zoogenaamde supra-ineel uit het aardappelmeel verwijderen om het aardappelgries over te houden. Proe ven welke daartoe gedaan worden, zijn evenwel nog nïe/t zóó zer gevorderd, dat er reeds nadere mededeelingen over gedaan kunnen worden. De bon,usuitkeering. De uitbetaling van den bonus van den) voorraad haring op 1 Maart j.l. heeft' Dinsdag en Woensdag te 's-Gravenhag© door de reedersvereeniging voor de Ne- de: t. Haringvlsscherij plaats gehad. Door de Engelsche rcgccring was hier voor circa f 3.500.000 overgemaakt. Reparatieleder. Herinnerd zij, dat de gisteren door ons vermelde prijzen alleen gelden voor hen, san wie vanwege het gemeente bestuur een bon is uitgereikt. Invalide krijgsgevangenen. Naar de „Zutph. Crt." meldt, worden er voor Duitsche invalide krijgsgevange hen, die uit Engeland naar ons Jand zul len worden overgebracht, kampen te Wolfheze, Haltum en Dieren ingericht NEDERLAND EN DE OORLOG De kolenvoorziening. Het „Hand." meldt, dat, nadat het Duitsche voorstel betreffende de levering van kolen door Nederland werd afgewe zen, Duitschland heeft aangeboden een Nederlandsch voorstel in overweging te nemen. Er is toen een Nederlandsch voorstel geformuleerd, en aan de Duit sche vertegenwoordigers voorgelegd. Daarover wordt thans geregeld gecon fereerd, Tiet is dus thans niet meer een; Duilsch, maar een Nederlandsch voorstel, waarover de onderhandelingen looien. Nu wij voor onze kolenproductic voor- loopig geheel afhankelijk zijn van onze Limburgsche mijnen, is hel niet ondien stig er eens op te wijzenj&dat voor dq steenkoolmijn-exploitatie hier te lande tal van artikelen noodig zijn, die in Neder land niet worden gemaakt. De heer Van,' Iterson, directeur der Ned. Staatsmijnen te Heerlen, is onlangs naar Zweden ge reisd om aldaar artikelen te koopen_ welke voor het gaande houden van liet bedrijf noodig zijn; artikelen, die vroe ger uit Duitschland en Amerika kwamen, maar waarvan de toevoer thans stil ligt, De heer v. I. is met verschillende van deze artikelen grootendeels geslaagd en meent, hoewel piet zeer hoopvol' voor een ©enigszins v e r w ij d e r d e toekomst gestemd, dat er voorloopig geen wees voor stilstand of inkrimping van het bedrijf in de Nederlandsche mijnen be staat. Uit Stad en Provincie. zich slechts over verbazen dat er geon menschenlevens bij' zijn verloren gegaan. De aclrlerdeelen der woningen zijn totaal in puin geslagen. Een tiental scherp ge nomen foto's geven er een helder beeld van. Onze vroegere stadgenoot, de heer D G Roth, is bevorderd van klerk tof adjunct-commies bij het departement van Oorlog. Uit Middelburg. Door den burgemeester van M i d- d e 1 b u r g werd gistermiddag, mede op initiatief van mevrouw Dumon Tak en mevrouw Sehoule, met deze dames en met bestuursleden van een zevental v eenigingen te dezer stede, ten stadkuize een bespreking gehouden, om te geraken lot een centraliseering van voedselbedee- ling in den komenden winter, zoowel we gens den orandstoffennood als den be perkten voorraad levensmiddelen. Uit sluitend had men hierbij op het oog het gratis verstrekken van warme spijzen aan behoeftige Middelburgers. Besloten werd, een klein uitvoerend comité samen te stellen onder leiding van den burgemeester, dat met mede werking van bedoelende vereeniglngen en particulieren, de voedselverstrekking zal controleeren en regelen, opdat deze met de noodige spaarzaamheid, maar tevens met behoorlijke voorziening in de be hoeften der gezinnen, zal kunnen ge schieden. De constitueering van dat comité zal binnen zeer korten tijd plaats hebben. De gisterenavond in de Concert en Gehoorzaal alhier gehouden uit voering van „Hosanna", ten voordeel© van de Zeeuwsche Hervormde Diacones sen-Inrichting te Middelburg, welke met gebed en een toespraak van ds. ten Hove van Rillhem werd geopend, was zoo druk) bezocht, dal vplen zich met een staan plaats tevreden moesten stellen. Uilg< voerd werden „Lauda Sion" en Psaim 42 van MendeLssohn, die op verdienste lijke wijze ten gehoor© werdenvgebracht en hartelijk werden toegejuicht. Mej. Dliont, die als soliste haar medewerking verleende, ontving bloemen. Ook de tweede solist van den avond, de heer Van Abeele, had veel succes. De firma- F. B. den Bo,er a 1 h actief als zij is, heeft heden reeds prent briefkaarten in den turnde 1 gebracht van de verwoestingen in Sluis, aangericht door de neergevallen bommen. Het is een treurige verwoesting en men kan er Uit Vlissingen. Naar wij vernemen is besloten de gemeentelijke centraio keuken te stich ten op het terrein bij de gemoe-nLelijke groenten- fruitveilingj Per circulaire is aan de hoofden van alle gemeentelijke openbare gebouwen te Vlissingefi medegedeeld dat in verband met de kolenschaarschte de kachel in 't a.s. winterseizoen des mor-, gens slechts aangemaakt mag worden, als de thermometer minder dan 50 gr. Fahr. aanwijst. De Vlissingsche havendienst (de zgn. penny-bootjes) is tengevolge van de kolenrantsoeneering weder aan merkelijk beperkt. Van heden af varen; slechts 9 bootjes per dag in beide richtin gen en des Zondags slechts 4. Hit Walcfieren. In den nacht van 1 op 2 Oct zijn met medewerking van den garnizoens commandant door de rijks- en gemeente politie te Vieere op keeterdaad betrapt bij diefstal van 5 vaten benzine, ieder van 200 liter, drie militairen en een bur-, ger, C. S., genaamd. De aangehoudenen zijn naar Middelburg overgebracht. In de Dinsdag gehouden raadsver gadering te Wosfkapel!e, die door alle leden werd bijgewoond, werd op voorstel van B. qn Wl de regeling deq jaarwedden van het onderwijzerspersj- !neel in dien zin herzien, dat de thans; geldende minima der jaarwedden met in gang van 1 Januari 1918 met f 100 wor den verhoogd. Een verzoek van den graf delver om verhooging van jaarwedde werd ingewilligd; niet algemeene stem men werd besloten zijn jaarwedde te verhoogen en deze te brengen op f 60. De aanvrage van het bestuur van de vereeniging tot instandhouding van de christelijke bewaarschool om een subsi die van f 150, om daarmede de jaarwedde 'an hel hoofd der bewaarschool te ver- hoogen, werd met algemeene stemmen van de hand gewezen. Op een verzoek van den militairen commandant om' gedurende den winter gebruik te mogen maken van één of twee schoollokalen voor het geven van onderwijs aan militairen, werd gunstig beschikt. De begrooting 1918 werd be handeld en vasLgesteld in ontvang en uilgaaf van f 22.853,201/2- Besloten werd om hel maximum van den Hoofdei. Om slag te verhoogen met f 1000. Verder werd nqg besloten den post voor onder houd van den politiehond te verlioogen' van f 60 op f 100, in verband met de duurte van de levensmiddelen. In de gisterenmorgen gehouden ver gadering van den gemeenteraad te D o m- burg werd de gemeente-begrooting 1918 behandeld. Bij den post onderwijs werd met het oog op de verhooging van dei jaarwedden van het onderwijzend perso neel van gedachten gewisseld. De burgemeester wilde de nieuwe geling, aangegeven door Ged. Staten, in hoofdzaak aannemen tot een iets lager bedrag. Een voorstel om de jaarwedde van het behuwd personeel met 75 gulden en van de ongehuwden met 50 gulden om dc twee jaren te verhoogen, werd met algemeene stemmen aangenomen De heeren G. de Pagler en P. v. Sluijs bespraken de nevenbetrekkingen van den veldwachter, waarbij de heer Elout de opmerking deed, dat voor deze gemeente het noodzakelijk was, den veldwachter alleen politiedienst te laten doen. Hij wilde diens jaarwedde zoodanig verhoo gen, dal hij een flink bestaan heeft, len einde onafhankelijk, te kunnen optreden. Spreker hoopt hierop nog terug te ka men. De burgemeester was het teu volle met den heer E. eons. Nog werd besloten, bij de Kroon mach tiging te vragen tot 't heffen van een mum van f 6000 voor den hoofdelijken omslag. De begroeiing werd in ontvangst uitgaaf vastgesteld op f 16.150,1 D/. Uil Zuid-Beveland. - Tot ambtenaar ter secretarie te 's-II, Ar ends kerke is benoemd de hefir W, J. Venninck, thans in dezelfde betrek king te Vlagtwedde. In de Woensdag gehouden vergade ring van den gemeenteraad van EUe- w o u t s d ij k werd he t aan vangs Iracté- ment voor het boord der o. s. tegen Jan. a.s. bepaald op f 1175 met vér- hoogingen om de 2 jaren lot een tnaxi- maximum van f 1625, na 16 jaren dienst. Het beginlractement voor de onder wijzers zal zijn f 650 met periodieke •erhoogingen van f 75 om de 2 jaren tot het maximum van f 1175, na 16 jaren dienst. Het verkrijgen der hoofdact© wordt met f 100 per jaar beloond, huis huur voor gehuwde onderwijzers f 50. Daarna werd de gemeentebegrooting ro,or 1918 vastgesteld op een eindcijfer an f 21603.82. Het maximum van den hoofdelijken omslag werd tengevolge van de verhoogingen van de jaarwedden djor onderwijzers, veldwachters en havenmees ter gebracht op f 4500, waarvan evenwel 1000 voor het dienstjaar 191S vol doende is om de begrooting kloppend te maken. De begrooting van het armbestuur voor 1918 op f 4886,165 werd goedgekeurd. Op een verzoek van den Alg. Ned. Tim mer! iedenbond, inzake verzekering tegen de geldelijke gevolgen van werkloosheid, besliste de vergadering in gnnsligen zin. o Uit Schouwen-Duivelantt - Den melkboeren te Zierikzeei die Van af 1 October jongstleden den prijs van hunne melk hadden gebracht van 12 op 15 cent per liter, werd gisteravond van politie'wege aangezegd de melk niet hooger te verkoopen dau voor 13 cent de liter, waarop, zoo daar niet aan werd vol daan, een bekeuring volgen zou. De Minister van L., N. en H. heeft Bruinisse een melkprijs zomer 1917, vastgesteld van 12 ct. per L. (con sumptieprijs. melk aan huis bezorgd). Uit 2eeuwiseh-Ylaanderen "W, D. In de raadsvergadering te IJzen- dij ke, gehouden 3 October j.l., werd tot onderwijzer benoemd de heer A. Bruinoo- ge te Hooge Zwaluwe aan school no. II. ""evens werd besloten om alle gemeen- legebouwen en losse goederen te ver zekeren tegen molest bij de maatschappij te Zulphen. Daarna ging de vergadering over tot een jöet gestoten deuren ter behan deling van reclames tegen den hoofdei, omslag. ■Te St. Kruis is opgericht een liberale kiesvereeniging, die zich aan sloot hij de Liberale Unie. Voorzitter is de heer lz. de Bruijne, secretaris de lieer J. llubreglse. Als afgevaardigde naar de centrale \ergadering te Middelburg werd benoemd de heer F. Beuu-Hollebraiid. Besmettel ij ke ziekten. Van 26 Sept.—2 Oct. zijn do navolgende besmettelijke ziekten in Zeeland ter lcen- "van den Centralen Gezondheidsraad gekomen: Typhus 1 geval te Sluis. Roodvonk: 1 geval te 's-H. Arendsker- ke, 5 te Middelburg, 1 te Wolphaarts- dijk. Diphteritis: 1 geval te 's-G'raveupolder, Plontenisse, Kapelle en Schoondijke; 3 Ierseke. HANDEL, NIJVERHEID EN V3SSCHEBL?. Midden slandscredietbank. Gisteravond had in de sociëteit St. Joris alhier eene vergadering plaats, Ier bespreking van de mogelijkheid om een middensLandscredietbank op te rich ten. Onder de aanwezigen merkten wij o. a. op den burgemeester van Middelburg. De heer mr. P. Dieleman, opende de vergadering en wees op de pogingen die reeds in 1904 werden gedaan om een credietbank voor Zeeland op te Tiichten, maar die toen geen succesl hadden. In Terneuzen is reeds een bloeiende bank. Nu is het idee een bank op te richten voor Walcheren, Noord- en Zu,id-Bcveland, Tliolen en Schouwen. De spreker van dezen avond de heer Fiedeldy Dop, directeur van de algemeene centrale middenstandscrediet- bank uit Amsterdam, herinnerde aan de uitspraak in 1909 van den Middenstands bond, dat de regeering verplicht id, de oprichting der credietbanken, die voor den middenstand een levensvoor-, waarde is, te steunen en dat zjj moeten dienen voor credieten op korten ter mijn. Er wqrden verschillende pogingen ge daan banken op te richten, en ook le Middelburg werd een ietwat schuchtere poging door Handelsbelang in dezen ge. daan. Verschillende banken kwamen tol stand en men voelde spoedig1 de behoeft, aan eer. centraal punt, o a. ora dis conto bij de Nederlandsche bank te kunnen bekomen. De middenstand werd wakker en wij len dr, Bos, pakte als voorzitter eener commissie de oprichting eener, centrale bank aan; en geholpen door minister Treub, die zooveel vo.or sociale aange legenheden voelt, kwam de centrale bank tot stand. Al was men wat angstig tij'dens den oorlog, toch kwam in 5 dagen de ton kapitaal te Amsterdam bijeen. Het centraal lichaam kwam in De" cember 1914 tot stand met steun der regoering, der Nederlandsche Bank en der vereeniging voor den Geldhandel. De oprichting van deze centrale banlc was een hoogst belangrijk gebeuren in de middenstandsbeweging, vooral door het besluit dat de bank inkoop-, produc tie- en verkoopvereenigingen zou stich ten en financieel ter zijde slaan. Het aantal bij de centrale aangesloten banken breidde zich snel uit. De banken moesten bepalen, dat zij alleen bedrijfseredieteu verleenen zou den en alleen aan leden, of aan aan deelhouders van coöperatieve crediet banken of naamlooze vennootschappen. Men heeft een Lusschenweg gevonden, «waarbij de betrokkenen aansprakelijk waren naar verhouding' van het ontvan gen crediet en dan tot hoogstens 20 van het crediet, dat verleend werd. Spr. legt op dit laatste nog eens den nhdrulc, omdat de middenstand zéér bang is voor de aansprakelijkheid, het geen spr. een groole domheid noemt. Men vergete niet, dat alleen ais alle kapitaal en reserve op is, do aansprake lijkheid kan gelden. Een bank kan van de centrale vijf maal haar geplaatst kapitaal, waarvan slechts een vijfde moet zijn gesfort, crediet bekomen als maximum. Het cre diet mag alleen gegeven worden aan hen, die zakelijke of persoonlijke borg tocht kunnen stellen. 'Bij mis gaan van een bank moei altijd eerst het niet gestorte ka pitaal gedeeltelijk of geheel worden op gevraagd. i De aansprakelijkheid van de crediet- nemers is dus tot een minimum be perkt. Het maximum crediet is f 25.000 voor één persoon. Ook het deponeeren van geld bij de Bank, en het betaalbaar stellen zijner wissels bij de Bank geeft groote voor- deelen voor den middenstand en dit wordt ook door eigen banken bevor derd, beter dan dat men bij particu liere banken terecht moet komen. De beoordeeling van middenstands- credieten, inzonderheid kleine, js moei lijk, en dat vooral voor particuliere in" stellingen. Die kleine credieten kunnen de eigen banken geven. Dit is de mooie sociale taak der banken. Naluurlijk moe ten de banken ook de betere posten hebben, anders kunnen zij niet bestaan. De regeering heeft in deze gesteund door 55 o'o der aansprakelijkheid over le nemen van de gemobiliseerden en van hen, die door den oorlog' geleden heb ben. Verschillende gemeenten volgden dit goede voorbeeld en hielpen daardoor el en op de been te houden. De bedoeling van een middenstands- bank is niet te concurreeren met de groote bankinstellingen, maar met steun an de groolere ook de kleine midden standers te helpen. Spr. eindigde met eene opwekking de coöperatie der verbruikers tegen te gaan door gezamenlijke inkoopên, waar door men ook den druk der producen ten kan verminderen. De middenstand moet de lauwheid afschudden, de afgunst verdrijven, den onderlin«en bank versterken cn voor dit kaatste is de middenstandscredietbank; een hoeksteen. r De heer mr. J. A. Fokker maakte gebruik van de gelegenheid tot debat en zeide, dat de vraag bij hem heeft post gevat of hier te Middelburg de coöpera tieve voorschotsvereeniging niet voorliet in het door den inleider bedoelde. Spr. meent, dat hier Ier plaatse een gemoe delijke omgang is tusschen de credïet- nemers en de bankinstellingen, heel an ders, dan in groote plaatsen. De coöpe ratieve vereeniging —verleent juist ook kleine credieten van f 35 tot f 2000 toe en zij heeft dan ook reeds 40 iaar gunstig gewerkt, zij zou ook makkelijk uit te breiden zijn. De heer A. Verliage vroeg of men pan grooilere credieten bij de eigen banken voordeeliger geholpen kan wor den, dan bij de bestaande banken ,die ook 'makkelijker crediet geven in de laatste jaren. De heer H. Buijze vroeg of leden van een onderafdeeling van een inkoopver- eepiging bij de credietbanken terecht kunnen lcomcn. De heer Fiedeldy Dop, zegt, dat hij wel gelooft aan eene goede verhouding in kleinere plaatsen, maar daarom geeft hel nog niet wat spr. wenscht. De middenstandscredielbanken bedoe len niet concurrentie met particuliere banken, maar deze kunnen hun sociale laak niet verrichten zonder ook grootere posten te hebben. De voorschotbanken, zooals de heer Fokker bedoelt, kunnen natuurlijk samenwerking zoeken, maar spr. zegt, dat zij in vele plaatsen naast de mifjclcnstandscredieten rustig door werken. Alleen de handeldrijvende en mdustriecle middenstand kan zich bij de middenstandscredielbanken aansluiten. Aan den heer Verliage antwoordt spr. dal liet moeilijk te zeggen is in liet al gemeen, maar hoe grooter de reserve bij de centrale bank wordt, hoe voor deeliger. Aan den lieer Buijze antwoordt spr.,

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1917 | | pagina 1