MIDDELBIIRGSCHE COURANT.
M 22S
Maandag 24 September* 1917,
i6(f Jaargang.
BJj dfit noifltner behoort een Bijvoegsel.
'A bone. prtfB per kwartaal in Mid
delburg en bij de agenten in Vlissingen
en Goes f 1.55; per post I< 1.75t
Advertenties 20 cent per regel.
Bij abonnement veel lager.
Familieberichten en dankbetuigingen
van 1—7 regels f 1.50.
ONEERLIJK.
Dat onze opmerkingen over de
fcLuunter-bcloogikigen gister .op de ver
gadering zouden bestreden Vvorden, was
te "verwachten. Wij verwijzen .daarvoor
naar hel in 't bijvoegsel opgenomen ver
slag.
Als antwoord daarop brengen wc nog
nog eens hel feit naai" voren, dat reeds
14 September in een bijeenkomst van
de leiders der S. D. A. P., Vakverbond en
Arbeiklscoöperbties door den Minister
van L., N. H. uiitvoerige meedeelingcn
zijn gedaan over de in verren staat van
voorbereiding zijnde nieuwe maatregelen,
die aan hun wenschcu te gemoel kwa
men. Dat werd later bevestigd door
de Troonrede.
En toch werden daarna in het ma
nifest tot oproeping voor deze betoogin*.
gen dezelfde wenschen nog eens ge
formuleerd zonder eenige mee(-
deeling van de regeeringsplatt-
nen ,zejfs zonder toespeling daarop,
maai- wel begeleid door de beschuldi
ging dat de rcgeering uit eigen bewe
ging niets doet dat ze nooit vooruil
ziet en geen besef van de nooden van
het volk heeft.
Dal noemen wc oneerlijke taktiek.
Dat de sociaal-democraten aLle ver
diensten voor de genomen maatregelen
voor zich opeischen, is een politiek
kunstje waarover we de schouders op
halen.
Maar erger is het dat men in deze
ernstige tijden door een onjuiste voor
stelling de gedachte wekt, dat de re
geering niet wil.
Als het nu nog mocht komen tot het
aftrekken van liet brandhout van het
brandstoffenrantsoen, zal dit een gevolg
zijn van deze betoogingen, zoo zei de
heer Van Kuvkbof. Maar hij liet achter
wege dat de Minister reeds 27 Juli in
de Tweede Kamer neeft gezegd dat er
reeds een regeling voorbereid is, maar
dat deze eerst zal worden ingevoerd
zoodra het blijkt dat er gebrek aan
andere brandstoffen is, daar die maatregel
niet noiOdig is als iedereen warmte kan
krijgen.
En wie het voorstelt dat het slechts
een kwestie van milli oenen is'om koleiv
invoer te krijgen, zaait een gevaarlijke
onwaarheid in de gedachten van zijn
hoorders.
DE KOLENAANVOER.
Minister Treub heeft 30 Augs. in de
Eerste Kamer bij het debat over de
Export Centrale een zeer besliste ver
klaring afgelegd, die nu wel weer eens
naar voren mag worden gebracht, om
dat ze een kjjk geeft op wat achter
de coulissen gebeurt.
De heer Van Nierop die er blijkbaar
meer van wist, had gevraagd of wij
in verband met den invoer van steen
kolen wel eens verplicht zouden kunr-
nen worden krediet te geven.
Toen antwoordde Minister Treub,
daarbij 't voorbeeld volgend van den
"neer Colijn om niet van Duilschland te
spreken maar veronderstellender Wijze
van Zweden of Spanje, waarbij natuur
lijk ieder heel goed begreep, dat Duilsch
land en wellicht oolc Engeland bedoeld
werd liet volgende:
Hetzij nu van de zijde van Zwef-
den. hetzij van Spanje pogingen
worden gedaan om, vóór dat de
Export Centrale is tot stand gej-
lcoinen, nu reeds le krijgen een rek
geling van langen termijn, waarbij
tegenover een aanbod van zekere
hoeveelheid steenkolen kleiner dan
Wij tot nu toe kregen, men zich zou
moeten verbinden tot het gedurende
maanden geven van kredieten groof-
ter dan wij lot nu toe gaven, daar
zeg ilc tegenover, dat zoolang ik
hier sta als Minister van Finan
ciën, Zweden of Spanje dat wel
kan probeerdn, maar dat er niets
van komt. Ik acht het van be
lang dat ook eens in 't openbaar
duidelijk te zeggen. Dal men zoo
iets van buitenlandsclie zijde poogt
begrijp ik, maar het gebeurt niet
zoolang ik hier zit.
Natuurlijk zal hel van beide kan
ten noodigzijn waL water in den wijn
le doen, maar eerst zal moeten vast
staan dat men van den anderen kant
alles geeft, wat men geven kanen
dat men niet van het feit wil gebruik
maken, dat de Export Centrale er op
't oogenblik juist niet is, om ons 'ge
durende den langen termijn vast te
leggen aan een crediet dat wij niet
willen geven. Niet uit onvriendelijk
heid, maar omdat wij het in 's lands
belang In verband met hetgeen van
verschillende zijde is opgemerkt een
voudig niet geven mogen.
Als men zich nu weer in herinnering
brengt wat onlangs door het Duitsche ge
zantschap in den Haag aan een corres
pondent van Hel Volk werd medegedeeld
over de vordering der Duitsche regeering
om den kolenaanvoer gedeeltelijk le dek
ken door een crediet, ten einde de Duit
sche valuta in Nederland te verbeteren,
dan wordt, in verband met de boven
staande verklaring van Minister Treub.
althans één der redenen duidelijk, waar
om de onderhandelingen met Duitschland
niet opschieten.
Het vermoeden ligt voor de hand,
maar het is niet meer dan een vermoeden
dat hol juist die moeilijkheden met
Duitschland zijn, die Engeland na zijn
onmogelijk in te willigen eischen van
vroeger ten opzichte van kolenleveriug,
plotseling zoo toeschietelijk hebben ge
maakt, dat er zelfs beweerd wordt", dat
er een overeenkomst tusschen onze re-
.geering en de Britsche is lot stand ge-'
komen. Immers bet is een Engelsch be
lang, dat Duitschland in zijn steenkolen
geen ruilmiddel meer heeft om van ons
land levensmiddelen le betrekken.
Dc bewering van het Hand. dat de>
overeenkomst met Engeland zon zijn tot
stand gekomen, wordt echter door andere
bladen tegengesproken. De levering van
steenkool door Engeland aan ons land
vormt, zoo wordt gezegd, slechts een
onderdeel van eene; algemeene overeen
komst tusschen de beide landen, waarom
trent op het oogenblik nog niets is be
slist. daar de onderhandelingen erover
nog nauwelijks begonnen zijn. Bovendien
komt dm nog de moeilijkheid om de
kolen van Engeland hierheen te brengen,
daarvoor heeft men weer toezegging;
van Duitschland noodig
Daarvan schijnt werkelijk sprake te
zijn. Het Vaderland zegt het bericht
van het Persbureau Vaz Dias ,dat er
mei Duitschland onderhandelingen ge
voerd worden om een vrije vaargeul te
■erkrijgen tor overbrenging van de En,-
gelsclie kolen uit de beste bron te
kunnen bevestigen.
En bovendien houdt liet Hand. zijn
bewering vol dat de overeenkomst met
Engeland zou zijn tol stand gekomen.
De voornaamste voorwaarden daarvan
zouden zijn' de beschikbaarstelling van
scbeepsruimle «voor de Belgian Relief
en hel in de vaart brengen van opge-
lego.e schepen.
„Ten aanzien van de eerstgenoemde
oorwaarde kan men zeggen zoo ver
volgt het blad, dat het toch beter is
een gedeelte van de scheepsruimte ter
beschikking te slellen om dan met een
even groote tonnenmaat de zoo hoog
noodige brandstof te kunnen aanvoeren,
dan in 't geheel geen brandstof te kun
nen krijgen.
„En wat betreft het tweede punt,
het is ons bekend dat de Reedersvep»-
eeniging, terzake door de regeering om
advies gevraagd, met grooten aandrang,
heeft geadviseerd de voorwaarde inzake
het in de vaart brengen van opgelegde
schepen te aanvaarden. De inwilliging
van d,ie voorwaarde zou juist tegemoet
komen aan de wenschen welke reeds
geruimen tijd leven in reederskringen
waar men het geenszins algemeen
eens was met den maatregel van de rej-
geering om de schepen binnen te lioif-
den. i
„Bovendien is 't zeer waarschijnlijk
dat overwegingen betreffende d© voed
selvoorziening van ons land uit Amerika
van invloed zijn geweest op hel standj-
punt van de Regeering bij de beoordeel-
ling van het Engelsche voorstel".
Zoover de meedeelingen tot heden.
Een helder antwoord op de vraag: krij
gen we kolen? geven ze niet. Maar ze
geVen de kleine, zij het ook schrale,
voldoening dat men er eenigszins door
leert, wM er besproken wordt.
BIIIIWLAII.
NEDERLAND EN DE OORLOG.
Koffie en thee.
Het Bureau voor Mededeehngen inzaj-
ke de voedselvoorziening meldt:
Op 30 September a.s houdt de vporf-
loopige koffie- en theeregeling op te
werken. De bedoeling was, op dat tijd
stip een definitieve regeling in werking
te doen treden. Inlusschen is dit niet
mogelijk gebleven, met het oog op do
omvangrijke, administratieve voorberei
ding dier regeling, met name de uitrei
king van koffie- en theekaarten. Daarom
zal nog eenmaal het lichaam der broodf-
kaart, en wel die voor de 28ste week,
dienst moeien doen Ier verkrijging van
koffie en thee. Deze broodkaart is ecli(-
ter lot 4 October noodig1 tot hel verkrij
gen van brood, zoodat eerst op "o Ocloj-
her daarvan gebruik kan worden gemaakt
voor de koffie- en thee-distributie.
In verband met een en agder is daar
om bepaald, dat van 30 September lot
en met 4 October geen thee of koffie zal
mogen worden verkocht. Van 5 tot en
met 13 October kan dan tegen inlevering
van het lichaam eener broodkaart voor de
28ste week een half ons koffie of een
half ons thee worden gekocht. Tumid»-
dels Itoopt men gereed te zijn mot de
invoering der definitieve regeling.
De betoogingen voor de levens
middelen voorziening.
In de aangekondigde twintig sleden hebj-
ben gisteren de betoogjngen plaats gehad,
.belegd door de S. D. A. P, het Ned Vei*-
Vond van Vakvereenigingen en de Arbei-
derscoöperaties. in de groote steden was
het houden van een optocht verboden. De
vergaderingen moesten in verscheidene
plaatsen in meer dan één zaal plaals
hebben, wegens den zeer grooten toeloop.
Voor zoover de berichten inkwamen, verj-
liepen alle beloogingen ordelijk.
De spoorwegen en de kolent
n o o d.
Naar aanleiding van het bericht van
de Maasbode over het stopzetten van het
geheele spoorweg verkeerschrijft het
Nieuws van den Dag:
Naar men ons mededeelde zijn <le vooi"-
raadcijfers gchc'Ji; builen den generat
ion slaf mogen die aan niemand worden
medegedeeld.
Een feit echter is, dat de voorraden
gering zijn en dat, bij voortduring van de
slagnatie in den kolenaanvoer, naar nieur
we bezuinigingen moet worden uitgezien.
Tot een opmaken van den voorraad, als
de Maasbode wilde doen uitkomen, zou
natuurlijk nooit worden overgegaan.
Doch nadere inkrimping van den dienst
wordt wel in uitzicht gesteld, indien het
uitblijven van nieuwe kolenzendingen aan
houdt. Allereerst zal zich die dan doen
gevoelen voor het goederenvcr-
oe r.
Zooals wij vernamen, is hedenmorgen
besloten met ingang van Woensdag a.s,
het goederenvervoer telkenjs
des Woensdags geheel stil te
zetten.
De goederendienst is dus des Woenst-
dags dezelfde als des Zondags. De Don
derdag zou bij deze nieuwe regeling
overeenkomen met den Maandag.- do
Vrijdag met den Dinsdag.
Het verkeer te water zal ra<?er dan
totnogtoe de spoorwegei van haar gocf
derenvervoer moeien ontlasten, hetgeen
echter ook daar wel op moeilijkheden
zal stuiten, gezien de slagnatie ïn de vaart
van motor- en s toombootem.
Mocht ook deze maatregel nog niet vol
doende zijn, dan zal overgegaan worden
tot nog ingrijpender beperking van ?iof
goederenvervoer op de spoorwegen cn
bovendien tot verdere inkrimping van
het personenvervoer.
De kolenvoorziening Is thans zeer
gering; wat nog aankomt is gruis en een
geringe hoeveelheid Hollandsche kolen,
doch daarmee kan het huidige verkeer
niet worden onderhouden, nu de treinen
bovendien zeer lang en zwaar zijn.
Er staat ons dus waarschijnlijk een
nadere beperking van de spoorwegj-
dienstregeh'ng te wachlen.
De voederschaarschtje.
Van de 8 millioen kippen heeft men
er slechts 20.000 als fokdieren kunnen
aanwijzen, zoodat slechts 1 kip op de
400 op regeeringsvoer zal kunnen blij
ven hopen. De pluimvee-voedercommis
sie heeft ook voeder aangevraagd voor
den Konijnenfokkersbond, doch een gun
stig antwoord is nog niet ingekomen.
Ook de kanarieliefhebbers zilten zo-er in
nood. De Toewijzingscommissie voor vee
voeder zal den konijnenhouder en ka*
narieliefhebher waarschijnlijk totaal te
leur moeten slellen.
Uitgewezen.
Wegens het betrokken zijn bij den
smokkelhandel is het verblijf in Zeeland
ontzegd aan Henri Louis Peers, oud 47
jaar, wonende te St. Laureijns (België)
en aan Leopold Baert, 21 jaar, wonendei
le Sas van Gent.
Uit Stad en Provineie.
Uit Middelburg.
De Concert- en Gehoorzaal alhier
zal electrisch verlicht worden. Den 8en
October hoopt men de kleine zaal gereed
te hebben, zoodal dan de repetities kun
nen worden herval. En in den loop dier
maand hoopt men gereed te komen met
de groote zaal.
De laalsle muziekuitvoering op het
Molenwater in dit seizoen is bepaald
op Vrijdag 28 September te half acht.
Tol rijksveldwachter ter standplaats
Ierse Re is benoemd de heer P. Hen-
drilcse, thans agent van politic te Mid
delburg.
Bij de politie alhier is weder
aangifte gedaan van diefstal van cn rij
wiel, dal in deu Zaterdagavond laat oven
buiten oen woning was neergezet.
Zal°rdag is een jongmensch, afkom
stig uit Oostburg, de 17-jarige M., door
de politie te Breda aangehouden en
overgebracht naar V 1 i s s i n g e n, waar
hij zich, evenals te Middelburg, aau
ernstige oplichterij heeft schuldig ge
maakt.
Hij vertoefde te Vlissingen in een hotel,
kocht bij juweliers voorwerpen van
waarde die hij contant betaalde, maar
kwam dan later terug om nog waarde
voller artikelen op zicht te halen, die hij
dan weer bij anderen verkocht, of wel
aan meisjes ten geschenke gaf. Hij
maakte grove verteringen, reed ook veel
per auto. maar vergat daarbij wel eens
af te rekenen.
Het bedrag waarvoor hij de winkeliers
heeft opgelicht loopt in de duizenden.
o
Uit Vlissingen.
In hel Grand Hotel te V lis sin
gle n werd gisteren een druk bezochte
vergadering gehouden vanwege de afd.
Zeeland van het Int. Liefdeswerk voor
Krijgsgevangenen, "waarin de heer Lemai-
rc, Belgisch advocaat, die 3 jaar in
Duitsche krijgsgevangenschap lreeft door
gebracht en daaruit wist te ontvluchten,
een lezing hield over zijn verblijf in
Duitschland.
Uit Walcheren.
Zaterdagmorgen zijn aan den dijk
te W e s t k a p e 11 e aangedreven een
viertal houten blokken, die door staal
draad aan elkander verbonden waren.
De blokken zijn ca. 1% M. lang, 1/2 M.
breed en Vi M. dik en zijn aan 3 zijdei^
voorzien van ijzeren pennen Waarvoor
dergelijke blokken dienst doen wist men
Yiict Zij zijn op last van den burge
meester-strandvonder in de gemeente
bergplaats opgeborgen.
Tc RiJtthem is weer een Duitsche
(proef) ballon gedaald, die in de waterlei
ding terecht kwam. De militairen hebben
hem in beslag genomen.
Geslaagd voor het politie-diploma
de heer A. Westerbeke te A a g l e k e r k e.
Uit Zuid-Beveland.
De laatste trein uit Holland slopit
thans ook te Noor d-K r a a ij e r t en
doel dus alle stations en halten op dei
Zeeuwsche lijn aan. Niettemin is hel t in
sneltrein, waarin men vöor zijn rijwiel
f 1 moet betalen.
Toen Zaterdag te Wolfanrtsdijk
de 15-jarige K. S. met een geladen wagen
mest reed over een houten brug, die
over een watergang was gelegd, bezweek
eenkiaps de brug en een der paarden
viel er gedeeltelijk door. De dieren sloe
gen op hol en door den schok viel ge
noemde S. op den disselboom, vervolgens
tusschen de pÜarden, waarna hij een
eindweegs meegesleurd werd. Zwaar aan
het hoofd verwond werd hij opgenomen.
De te hulp geroepen dokter gaf eerst
later op den dag toestemming den knaap
per rijtuig naar de ouderlijke woning
te Oud Sabbinge te vervoeren.
Z/deraagavond was de knaap nog maar
gedeeltelijk bij zijn bewustzijn.
Te 's-Gravenpolder wordt met
ingang van 1 October a.s. heiast met de
lijdelijke waarneming van het kantoor
der directe belastingen enz. tie Rijks
klerk H Bleker vau het 6e kantoor der
directe belastingen te Amsterdam, thans
tijdelijk te Hillegom.
De douane-beambten te Hans-
weert hebben op de stoomgoederen-
boot „Rhenus 27" een partij harde zeep
ontdekt, bestemd voor uitvoerfraude naar
Antwerpen. De knecht is gevankelijk
naar Middelburg gebracht.
De marechaussee aldaar heeft een
partij van 125 K.G. Bukvet in beslag
genomen, bestemd voor uitvoerfraude.
Uit Schouwen-Duiveland.
- Als aanvulling vaii het reeds gepu
bliceerde eerste deel van het door het
Rijksbureau voor Drinkwatervoorziening
uitgebrachte rapport betreffende een cen
trale drinkwatervoorziening voor het ei
land Schouwen en Duiveland welk
eerste deel hel technisch ontwerp van
waterleiding, water-winplaals enz. behan
delde i« nu verschenen een voorloopigl
rapport meldend de voornaamste resul
taten van hel grondwater- en bodemon
derzoek in het duingebied nabij Haam
stede Daar de reproductie van dc vol
ledige bijlagen van dat onderzoek veel
tijd vordert, cn het tweede deel dus eerst
veel later zal verschijnen, is 't wensche-
lijk geacht om in een beknopt verslag de
uit een piactisch oogpunt voornaamste
resultaten te vermelden van het geo-
hydrologiscli onderzoek, dat ook oen
groote wetenschappelijke waarde heeft.
Er werden 13 boringen verricht, waar
van één lot ruim 135 M. N. A. P., vieit
tot 120- 130 M., en do acht overige tot
35 a 10 M.
De hoeveelheid water die in duinge
bieden in den bodem dringt cn niet ver
der door verdamping verloren gaai, wordt
op ruim 10 M3 per hectare en per etmaal
geschat, dat is voor de 3500 H A. van het
hier bedoelde duingebied van Schouwen
35000 M3, terwijl bet dagelijksch gebruik
ook in de eerstvolgende 30 jaren, niet
meer dan 2000 M3 zal beloopen. De hoe-)
veelheid water die aan den bodem wordt
onttrokken zal dus van geringe betee-
kenis zijn voor dc hoeveelheid water
die voortdurend van het duingebied af
vloeit. De matig grove zanden van het
diluvium zullen zeer gemakkelijk door
een aantal geboorde putten deze hoe-
veelneid water kunnen leveren.
Tn een bijlage worden uitvoerig de uit
komsten meegedeeld van het chemisch
en physisch onderzoek der watermon
sters.
Een situatie-kaartje, aanduidend de
plaals der boringen, en een geologisch
dwarsprofiel, lichten den tekst van het
rapport toe.
Uit Tholen.
Te Ou d-V ossemeer geraaato
Zaterdag een rijtuig van een landbouwer
uit St Annaland in een sloot op denf
Hikschen dijk; aan het rijtuig kwam heel
wat matcriale schade, maar de inzitten
den kwamen er tamelijk goed af.
Aan de wed. M. Quakkelaar te;
Poortvliet werd bij kon besl. van
'j Sept. j.l. een gratificatie van f 100 ver
leend 111 verband met hel verlies van haar
kostwinnenden zoon D. M. Quakkelaar,
die tijdens de mobilisatie in 1914 t«
Terneuzen op een noodlottige wijze om
het leven is gekomen.
Vrijdagavond werd door het voor-
loopig comité van de centrale electrische
verlichting te Poortvliet een alge
meene vergadering gehouden. Het resul
taat was, dal er een centrale electrische,
verlichting zal worden opgericht Gelden
door aandeelen zijn meer dan voldoende
beschikbaar en de toetreding voor aan
sluiting was schitterend De aanvrage,
tot oprichting is of zal worden ver-
:onden.
Uit Ze e u w s c h-V 1 aan d e ren O. D.
- Vrijdag werden de volksfeesten to
Neuzen voorlgezet met het houden van
een vliegerwedstrijd, waaraan oen redep
lijk aantal jougelui deelnamen, en die
werd opgeluisterd door het muziekkorps
n een Landwcerbaialjon.
Zaterdag was het de laatste dag, die
van het muziekfeest. De gezelschappen
uit Zuid-Beveland brachten al vroeg in
den voormiddag levendigheid in de strai
ten. „Mozart" van lerseke gaf op de
muziektent een matinee, dal beëindigd
werd door bovengenoemd militair korps.
Des namiddags arriveerden ook de ge
zelschappen uit Zeeuwsch-Vlaandereu, ter
wijl de treinen en de tram tal van
vreemdelingen aanvoerden. Hel werd in
de stad een ongekende drukte.
Het festival begon met een optocht
der deelnemende gezelschappen. Onder-
tussehen werden de afgevaardigden der
muziekkorpsen ontvangen op het stads
huis, waar ze namens de feestcommissie
werden verwelkomd, door den waarnee
menden burgemeester, den hoer van
Borssum Waalkes, die hen ook de heq-
innermgsmedailles overhandigde.
Bij de uitreiking der premies werden
deze toegekend als volgt: f 30 aan .,Mof-
zart" van lerseke, f 25 aan „Con Affez-
zione" van Kwadendamme, f 20 aan „Elk
naar zijn krachten" te Hoek, f 15 aan „De
Vereenigde Vneuden" van Sas van Gent,
en f 10 aan „De Volharding" van ZaamL
slag.
Voorts namen nog aan het feest deel,
henevens „De Vereenigde Werklieden"
van Neuzen en de bataljonsmuziek
van Vlissingen, „Concordia" van Axel en
Vlijt en Volharding" vau Hulst.
Tn alle lokalen der stad en m de
tenten heerschic een groole drukte, ter
wijl de orde nergens verstoord werd. De
avondtreinen voerden honderden vre©m{-
delingcn naar hun woonplaatsen terug.
Met middernacht behoorde het feest tot
het. verledene. De commissie die het orf-
ganiseerde, heeft eer van haar werk gef-
had, terwijl hel weer alle vier de daj-
gen meewerkte. Voor de neringdoenden
was het een voordcelige week, voor velen
waren hel genoeglijke dagen.
-- Geslaagd voor het politie-diploma
de heer C. Wiskerlce te Koewacht.
Uit Zee u wscb-Vlaanderen "W. IX
- Te Hoofdplaat, is Zondag ben
haverlioop door vuurtje-spelen van kleine
kinderen afgebrand. Zij stond in het zoo
genaamd poldertjr bij het dorp en be
hoorde toe aan J. Marteus.
KUNST EN WETENSCHAPPEN.
Ter gelegenheid van do 3 October*
feesten to Leiden zal door een lcoor van;
200 meisjes en 50 jongens worden uit
gevoerd dc cantate „Leiden's strijd en;
zegepraal", muziek van V Lysen. woor
den van W. II. Hasselbach, beiden alhier
De begeleiding is aan hel Haarlemsch
orkest toevertrouwdsolisten zullen zijn
