MIDDELB11RGSCHE COURANT.
Maandag 3 September 1917.
too* Jaargang
Binnenland.
Dit Stad en Provtneli.
M 207.
A b o n a. p r ij s per kwartaal ia Mid-
ÖJelbürg en bij de agenten in Vtt&singen
•en Goes f 1.55; per post f 1.75.
Advertenties 20 cent per regel.
Bij abonnement veel lager.
Familieberichten en daabtetmgitigea
ran 1—7 regels f 1.60.
DE GESTRANDE WETSONT
WERPEN
ïn verband met het niet in behandeling
nemen door de Eerste Kamer der Staten
Generaal van de op het oogenblik van de
ontbinding bij haar aanhangige wetsont
werpen, zijn thans opnieuw bij de Twee
de Kamer ingediend een aantal dier wets
ontwerpen; en wel die betreffende:
de dividend- en tantièmebelasting;
de wijziging van den termijn van navor
dering van vermogensbelasting;
- en voorts eenige kleinere wetsont
werpen be tref feilde plaatselijke water
staatswerken, onteigeningen enz.
Maar er bevinden zicli niét
-onder de veel besproken wetsontwer
pen tot voorbereiding van de ten uitvoer
legging der Radenwef.
Naar alle waarschijnlijkheid zal de re
geering deze dus niet weer indienen op
grond van haar toezegging geen wets
ontwerpen van politieleen aard je zullen
indienen in dit „neutrale" zittingsjaar,
ook al heeft de regeering bij die toezeg
ging geen oogenblik gedacht, evenmin ais
iemand anders, aan wetsontwerpen, die
reeds lang aanhangig waren, en die in.
een bui van formalisme door de Eerste
Kamer werden tegengehouden, en nu, loiu-,
ter om formeele redenen, opnieuw den
geheelen weg door het Parlement moeten
afleggen.
Practisclie gevolgen zal die terughou
ding dier „politieke" voorstellen echter
aiel hebben, daar de aanvullingsbegroo-
jting die de kosten moest dekken door
de Tweede Kamer is verworpen. Zelfs bij
.aanneming zou het dus toch niet tot de
^uitvoering zijn gekomen.
DE DIENSTWEIGERAARS.
Tiet 'Kamerlid Gerhard heeft de vol-
'jgende vragen gericht aan de ministers
van corlog en van justitie:
1. Is het den minister van oorlog be
kend, dat er herhaaldelijk reeds klachten
An de pers zijn verschenen over feitelijke
mishandelingen, die „dienstweigeraars"
zouden oudergaan hebben van de zijde
hunner militaire superieuren?
2. Zoo ja, wat is den minister gebleken
omtrent de juistheid der aldus medege
deelde feiten?
3. Indien zij juist'zijn, is de minster
dan bereid mede te déelen ,wtelfc© maat-"
regelen door hem zijn of worden getrof
fen om deze menschen in 't vervolg voor
een onwaardige behandeling te behoe
den?
En tot den minister van justitie afzon
derlijk nog de volgende:
1. Is liet den minister bekend, dat er
menschen zijn, die aangeven onoverko
melijke gewetensbezwaren te hebben te
gen het vervullen van den militairen'
dienstplicht?
2. Acht de minister het bestaan van
.zulke gewetensbezwaren mogelijk?
3. Zoo ja, is de minister clan bereid dei
totstandkoming van wettelijke bepalingen
.te bevorueren, waardoor deze bezwaren
kunnen geeerbiedigd worden, zoo noodig
met oplegging aan de betrokkenen van
verplichtingen van anderen aard?
NEDERLAND EN DE OORLOG
Ee n he ids p rijs van koffie 'en
thee.
De Minister van L., N. en H. heeft als
algemeenen maximumprijs vastgesteld:
voor koffie 1.-, en voor thee f 1.40
beide per Va K.G.
In een circulaire aan de burgemeesters
üeell de Minister hierover nog 'het vol-
igende mee
„Tot het stellen van eenheidsprijzen
is moeten worden overgegaan op grond
van de omstandigheid dat de verschil
lende kwaliteiten koffie en thee zóó
moeilijk van elkaar rijn te onderschei
den dat een afzonderlijke maximumprijs
voor iedere kwaliteit niet door te voe
ren zoude zijn.
Dc gestelde eenheidsprijzen zijn hoo
ger dan de tegenwoordige prijzen van
■de mindere soorten en lager dan de
tegenwoordige prijzen der betere soor
ten. Dc detaillisten zullen -derhalve hun
ne verschillende kwaliteiten dooréén
moeten verkoopen teneinde geen ver
liezen te lijden.
Intusscben staat te vreezen dat er
detaillisten zullen zijn, die uilsluitend
hunne mindere soorten zullen wenschen
le verkoopen ten einde daarop een
■verhoogde winstmarge te nemen om
daarop de betere soorten bij wel
ker afzonderlijken verkoop dan verhes
zal moeten worden genomen vast
te houden door voor te geven, dat
:zij .uitverkocht zjjn.
Aldus zoucten zij trachten zich on
rechtmatig te bevoordeelen, aangezien
er maatregelen genomen zijn waardoor
de detaillisten voorraad kunnen Icoo-i
pen welke zij, met behoorlijke winst)
legen de gestelde eenheidsprijzen in
hel klein kruinen verkoopen.
Ik heb de eer U opdracht te ver
strekken
lo. allen, die thee en of koffie in
uwe gemeente in 't .klein vei-koopenf.de
waarschuwen, dat zij, die zich aan
vorenbedoelde praktijken schuldig' ma
ken, onherroepelijk zullen worden uit
gesloten van de verkrijging ten verkoop
van thee en koffie;
2o. aan iederen detaillist in uwe
meente in koffie en thee van wien
bekend wordt dat hij aan gegadigden
zegt geen koffie en of thee (en ver
koop meer voorradig te hebben, op
zeer korten termijn eene schriftelijke
vordering le doen als bedoeld in art.
9 der Distributiewet 1916, de inkomen
de opgaven, na een uiterst nauwkeurig
onderzoek omtrent hare juistheid, toe te
zenden aan het thee- of koffie distribu
tiekantoor te Amsterdam, Vischsteeg 5,
en voor zoover aanwezigheid van kof
fie en thee blijkt, deze in bezit te ne
men overeenkomstig het bepaalde in
art. 9, 2de lid, der Distlributiewet
1916t
Voor zoover aan uwe vordering niet
of niet in overeenstemming' met de
waarheid wordt voldaan, gelieve u daar
van onverwijld procesverbaal te doen
opmaken.
Ik behoef uwe bijzondere aandacht
voorzeker niet le vestigen op het be
lang dat voor de onderwerpelijke distri
butie is betrokken bij een zeer gestren-'
ge doorvoering op de aangegeven wijr
ze van de bedoeling der hiervoor loe-
gjeüichte prijszetting.
Ik zal het daarom zeer op prijs steL-
len, dat deze aangelegenheid uwe bijf-
zondere aandacht heeft."
Rantsoeneering van gas en
elect riciteit.
De Rijkskolendistributie heeft Zaterdag
aan gemeentebesturen, gas- en elecfrici-1
teitsbedrijven en brandstoffen-commissies
een algemeene gas- en etectricitoitsrant-
soeneermg voor het tijdvak 1 October
1917 tot en met 31 Maart 1918 toege
zonden.
De fiijks-Kolendigtributie heeft voorde
rantsoeneering van gas en electriciteit
vcor liet tijdvak van 1 October 1917 tot
en met 31 Maart 1918 de volgende rege
len vastgesteld.
Gas.
Aan alle particuliere verbruikers moet
worden verstrekt:
1. als minimumrantsoen, a. voor ver
lichting:
in October 16 M3.
November 22
December 26
Januari 24
Februari 19
Maart 13
b. voor b ij-k o k e n (waterverwarming
enz.):
10 M8 per gezin per maand, vermeer
derd met 2 M3. voor elkie persoon, waar
uit het gezin bestaat.
JI. als vast rantsoen voor verwar
ming:
180 M3. voor eiken door de Brand
stoffen-Commissie geboekten gashaard,
waarvoor van het brand stoffen rantsoen
6 H.L. steenkool wordt afgetrokken.
Bovenstaand minimum-rantsoen is de'
gemïddeLde behoefte van de kleinere vor-
Lruikers in de groote steden, zoodat,
mits de uiterste zuinigheid wordt be
tracht, met dit rantsoen 'wordt toege
komen.
In gemeenten, waar het gemiddeld ver
bruik in 1914 Lager was dan bovenge
noemd minimum-rantsoen, mag uit den
aard der zaak het minimum-rantsoen niet
hooger worden gesteld dan het gemiddeld
verbruik in 1914.
Nadat voor elke gasfabriek de hoeveel
heid gaskolen (gasolie) is vastgesteld, noo
dig, zoowel om bovenstaande rantsoenen
af te leveren als om in de door de
Rijks-Kolendislribulie vast te stellen hoe
veelheid gas voor industrie, straatverhek-
ling. verlichting van openbare gebouwen
enz., te voorzien, wordt de overblijvende
hoeveelheid verdeeld over de gasbedrij
ven in die' gemeenten, in welke het ge
middeld verbruik in 1914 hooger was
dan het minimum-rantsoen.
Aan alle gasbedrijven zal in de eerste)
dagen van September worden medege
deeld, welke hoeveelheid gas in hot tijd
vak van 1 October 1917 tot 31 Maart
kan worden afgegeven.
Elke gemeente moet een zoodanig stel
sel van gasrantsoeneering invoeren, -dat
elke verbruiker zijn minimum-rantsoen
ontvangt.
Opgemerkt zij, dat deze rantsoeneering
is gebaseerd op een maandelijkschen aan
voer 'uit het buitenland van 80.000 ton
gaskolen.
Electriciteit.
Aan alle particuliere verbruikers moet
worden verstrekt:
T. als minim umranlsoen, voor veriich-
ting.
in October
November
December
Januari
Februari
Maart
16 K.W.U.
22
26
24
19
13
Een verbruiker, die zoowel op het gas
als op het electriciteïtsnet is aangesloten,
ontvangt geen rantsoen gas voor verlich
ting.
II. als vast rantsoen;
a. voor bij-koken (waterverwarming
enz.):
40 K.W.U, per gezin per maand, ver
meerderd met 8 K.W'.U. voor elke per
soon, waar,uit het gezin bestaat.
Een verbruiker, die 'zoowel op het'
gas als op het electriciteitsaiet is aange
sloten, moet voor bij-koken de keuze
doen tusschen gas en electriciteit;
b. voor verwarming:
180 K-Wi.IL in ruil voor ellcen H.L.
steenkool, weikeu men daarvoor wenscht
at' te staan.
Alhoewel in verband met het reit, dat
de eiectrische centralen niet, zo.oals de
gasfabrieken, behoeven te beschikken
over een specialekolensoort, de afgifte
vgn electriciteit minder beperkt behoeft
tc worden, maakt de zorgwekkende toe
stand van de kolenvoorziening het toch
noodzakelijk, ook aan het electriciteits-
verbruik een grens te stellen.
Mitsdien bedraagt het maximum-rant
soen voor verlichting voor particulieren:
in October 32 K.W.U.
November 44
December 54
Januari 48
Februari 36
Maart 26
Centrale Ke ukens in Oorlogs-
t ij d.
Het hoofdbestuur der Maatschappij tot
Nul van 't Algemeen heeft alle gemeen
tebesturen, alle departementen der Mij.
tot Nut van 't Algemeen en vereenigingen
en personen, die zich voor centrale keu-,
kens ïnteresseeren, uitgenoodigd afgc-
digden te zenden naar een vergadering
van belangstellenden in de centrale keu
kens ïnteresseeren, uitgenoodigd afgevaar-
toestand atom in den lande worden opge
richt of dienen te worden opgericht t
aangezien het van het grootste belang is
dat men dit jaar niet vervalt in de fouten,
die op verschillende plaatsen in het af-
geloopen jaar de pogingen tot het exploii
leeren van centrale keukens deden mis
lukken.
Een algemeene gedachtenwisseling on
der leiding van deskundigen is daartoe
hel aangewezen nïiddel. Daarbij dient te
worden gedacht aan de uiteenloopende
belangen van groote en kleine plaatsen.
Zooveel mogelijk ervaringsmateriaal dient
op deze vergadering le worden bijeenge
bracht, om daarna geresumeerd het
geheele land te kunnen voorlichten op
de meest praclische wijze.
De samenkomst zal worden gehouden
op a.s. Woensdag 19 September, uur exj
plaats nader te bepalen.
Graan uit Amerika.
Reuter seint uit Washington-
De onderhandeling over den uitvoer
van graanladingen naar Nederland zijn on
derbroken, doordien het Nederiandsche
ministerie van gedachten wisselt over een
tegenvoorstel. De vorige week was er be
sloten dertig graanladingen vrij te laten,
maar hot is nog niet zoover gekomen,
omdat men het niet eens is over de hee
lheid, welke aan de Belgische relief
commissie toebedeeld moet worden.
Uil Washington wordt nader geseind:
Thans blijkt, dat de raad voor den
uitvoer geweigerd heeft de voor
gestelde verdeeling van de Ia
dingen tusschen Nederland en
België goed te keuren. AI het
graan in de Nederiandsche schepen be
derft en kan nog slechts als veevoe
der worden gebruikt. Daar Amerika
meer behoefte aan veevoeder heeft dan
Nederland, zal de raad niet toestaan,
dat liet lcoren liet land uitgaat. Amb
tenaren zeggen, dat Nederland voor de
eerste twee, drie maanden voldoenden
voorraad heeft en houden liet voor on
mogelijk, dat er eenige levensmiddelen
naar neutralen uitgevoerd zullen worden
tenminste niet in de eerste twee
maanden.
Derrie,
Men schrijft ons;
Voor een paar dagen zijn in de verschil
lende havens van Zuid-Be veland ladingen
met brandstof aangekomen, bestaande uit
zoogenaamde „getto-oogde derrie", oftewel
modder Dit goedje is eerst voor korten
tijd aan een der Scheldeboorden. gedol
ven. heeft alzoo niet dc noodige gelegfen-
1 cid gcliad om behoorlijk te drogen en
wadi aldus verscheept om de jHattelan-
der.s in den komenden winter tegen cc
koude te vrijwaren f
Van geregelden vorm is geen spra
ke; bet grootste deel der lading is fijn
akcl het steenkool was en het geheel ge
lijk t, na verwijdering van de bovenlaag op
ó(n massa natte, zwarte modder, En dit,
men zou zoo zeggen waardeloos spul
letje, wordt aan de gemeenten toebe-
schikt tot den prijs van maar eventjes
f 23.50 per 1000 K.G. franco haven.
Er heerscht niet weinig ontstemming
over deze toebedecling en van enkele ge
meenten is het bekend, dat ze geweigerd
hebben de ladingen te 'accepteeren; van
andere dat ze slechts "hebben aanvaard
onder protest.
Zeer terecht wordt de vraag gedaan
waarom men de kleine gemeenten met
dit -goedje wil opschepen, nu er elders
zoovect geschikte turf jop verlading ligt te'
wachten.
't I> waar, zoo erg kieskeurig zal men
op het gebied van brandstof niet behoe
ven te wezen; wat voorheen biet deugde
zal in den komenden winter allicht goed
genoeg zijn. maar aan alles is een grens,
en hier wordt de grens èn wat kwaliteit
èu wat koopprijs betreft, niet weinig over
schreden.
Uitvoerverboden.
Bij Kou. besluit is de uitvoer verbo
den van-
droge en aangemaakte verf;
beuknotenolie
sigaren, sigaretten en verder bewerkte
producten van tabak.
Vooral dit verbod van uitvoer van si
garen enz. zal veel aandacht trekken,
Eieren.
De minister van L., N. en H heeft be
paald: dat voor iedere hoeveelheid van
100 volversche kipeieren, waarvoor con
sent tot uitvoer wordt afgegeven voor de
dagen 2 tot en met 8 September a.s.
eene hoeveelheid van 30 volversche kip-
eieren beschikbaar moet worden gesteld;
dat andere eiersoorten niet beschik
baar behoeven le worden gesteld voor
binnenlandsch verbruik;
-dat een deel van de beschikbaar te
stellen kipeieren, bestemd voor distributie,
door de gemeentebesturen, zoomede een
ander deel, bestemd om te worden ge
conserveerd moeten worden geleverd te
len een prijs van f 8.50 per 100 stuks.
Verblijf -ontzegd.
De commandant der stelling van de
monden der Maas en der Scheld,e heeft
bet verblijf in zijn gezagsgebied ontzegd
aan den 32-jarigen verlofhouder J. Petrie
uit Amsterdam; den 23-jarigen arbeider
L. Cauwels te Aardenburg; den 23-jarigen
arbeider R Hoogerwerf te Aardenburg
en den 30-jarigen arbeider L. Debreo
te Aardenburg, allen wegens liet betrok
ken zijn bij den smokkelhandel.
„De
Een officieel weekblad
Distributie".
Zaterdag is te Utrecht het eerste num
mer verschenen van „De Distributie",
een weekblad dat het gemeentebestuur
van Utrecht voortaan geregeld zal doen
verschijnen, om in een korten, voor ieder
een bevattelijken vorm een overzicht te
geven van een toelichting op alle maatree
gelen, die op het gebied van de distribu
tie van levensmiddelen en brandstoffen
genomen worden
In het blad zullen verschillende me-
dedeelingen worden opgenomen aan
gaande den stand van de vraagstukken
der levensmiddelen- en brandsloffcnvoor-
ziening. Omtrent in voorbereiding zijnde
regelingen zullen voor zooveel mogelijk
iniicJitingen verstrekt worden. Wenken,
die in acht. genomen kunnen worden
om tot een zoo zuinig en zoo voordeel!^
mogelijk gebruik van verschillende goe
deren Le komen, zullen gegeven worden.
Verklaringen van de beweegredenen, die
hebben voorgezeten bij het nemen van ze
kere beslissingen zu'len, indien dat moge
lijk is, worden medegedeeld.
Ook zal aan het publiek door middel
van een Vragenbus gelegenheid gegeven
vorden "dm inlichtingen te vragen over
dingen, die men voor het betrekken vari
dislributiegoederen wenscht te weten.
Zooveei mogelijk zullen de vragen, in
dien zij binnen liet bestek van de be
moeiingen der Gemeente vallen, beant
woord worden.
Een hinderlijke Duitsche maat
regel.
Onder dezen ütel hebben, wij indertijd-
melding gemaakt van het feit, dat een
groot ceel der omstreken van Eindhoven
ondg-r water was gelo.open, waardoor a^n
de veldvruchten enz. groote schade was be
rokkend, een en ander doordpt op List
van de Duitsche regeering was doorge
stoken de dijk van het zgn. Ivempeiische
Kanaal, teneinde liet steeds 'toone-mend
vluchten uit bezel België naar Nederland
tegen te gaan.
Door een- groot aantal ingezetenen van
Eindhoven en omliggende ge me en ton is
thans een adres aan den Minister van
Buitenl. Zaken gezonden, waarin den Mi
nister verzocht wordt stappen ie doen,
dat verkregen worde, dat dp Duitsche re
geering aan 'adressanten in nalura ver
goedt de door haar geledpn schade aan
gebouwen en. dergelijke en de opbrengst
de''geteelde landerijen, subsidiair een
scliadevergoeding verleent, teneinde ten
in staat te stellen een overeenkomstige
hot veelheid levensmiddelen als vernie
tigd werd, in te koopen.
Uit Middelburg.
lederen morgen vragen we ons af wat
voor vervelend nieuws we nu weer aan
onze lezers zullen moeten meedeelen.
Vandaag is liet de tegen 1 October in te
voeren algemeene rantsoeneering van gas
en electriciteit, waarvan men de bijzon
derheden vindt onder „Nederland cn d'e
Oorlog".
Maar men leze die meedeeliag goed:
Ze beteekent een minimum-rantsoen van
gas op den grondslag van een maande-
lijksclien aanvoer uit het 'buitenland van
80.000 ton, en daarvoor heeft men slechts
hoop eg 'geen zekerheid.
Voorts wordt nog aan iedere gemeente
overgelaten een eigen regeling in le voe
ren, mits iedere verbruiker bet aange
geven minimum-rantsoen ontvangt.
En ook aan de verbruikers van elec
triciteit wordt een grens gesteld, want
hoewel daarvoor niet een speciaal soort
kolen noodig is, heeft men voor electrici-,
teil ook ernstig rekening te houden met
de steenkolenschaarschie, r
Nu wordt in de verschillende gemeen
ten de kwestie beheerscht door zooveel
verschillend© factoren (gebruik voor nij
verheid, al of niet aanwezigheid van
e.eclricileit, gelegenheid tot beperking van
openbare verlichting' enz.), dat de re
geling in iedere gemeente kan afwijken
van die, elders in te voeren-
Voor Middelburg is- de stand van za
ken ongeveer deze
In de maand Augustus is onze gasfa
briek, dank zij de medewerking van de
burgerij nog juist, maar slechts héél
weinig, beneden het haar toebedeelde
verbruik gebleven. We gaan echter de
nieuwe maand in zonder tekort, en dus
ook zonder extra-straf. r
Maai- de gebeurtenissen van de laatste
da gen van Augustus hebben genoegzaam
geleerd dat het voor September .noodza
kelijk is de grootste zuinigheid te blij
ven te:trachten, willen we toet voor de
rncé.'üjkheid staan, dat in het laatste ileel
der maand een buitensporige bezuiniging
meet worden voorgeschreven Want meer
dan no vooraf berekende hoeveelheid
steenkool krijgt de gasfabriek niet Laat
dus ieder blijven meewerken, om te voor
komen, dat hier ten slotte toch nog, ?oo~
als bijv. in Den Haag en Amsterdam, en
tal van andere gemeenten, eenige uren
per dag de gaskraan wordt dicht ge
draaid.
Daarvoor zullen echter ook blijven ge
handhaafd de nu reedjs geldende bepalin
gen van algemeenen aard. De straatver
lichting zal tot een minimum worden be
perkt, en ook voorgeschreven beëindiging
van liet gasverbruik van winkels om 8
uur en voor café's om 10 uur, blijft gel
dig. Daarbij zal, naar wij vernamen,
Waarschijnlijk ook -spoedig een nu be
staande -onbillijkheid worden weggeno-
door de verbruikers van gas 'en eteclnci-
teit over één kam te scheren. Daarvoor is
te fmeer reden pu ook de electriciteit eer
lang zal worden gerantsoeneerd. De ver
bruikers van electriciteit zullen echter
een goeo-werk doen, ook nu reeds gelijk
met hun gas-collega's hun Winkels le sh%
ten En of 't nu zoo strikt noodig isy
dat zij, die toevallig nog Over petroleum
beschikken, dat kleine beetje opbranden
na het eindigjngsuur voor gas? We
kunnen het nog begrijpen voor enkele
„aanloop-winkels" (bijv. sigarenwinkeliers,
bakkers e. d.). Maar voor anderen betwij
felen we het sterk.
Te verwachten is ook een voorschrift
dat voor avondconcerten e. d vooraf ver
lof moei worden gevraagd aan B. en W_,
die naar de omstandighedjen kunnen be-
oordeclen of er reden bestaat om daar
voor verlichting toe te staan
Zoo hoopt men de maand September
goed door te komen, mits allen blijven
medewerken.
En dim in October? Wel, welke rege
ling dan zal gelden, zal vooral afhangen
van de ervaring, opgedaan in de maand
September.
Zooals uit de reeds genomen maatre
gelen blijkt, zit bij B. en Wi. het streven
vc-or om, zooveel het kan, het gebruik
in de huisgezinnen mogelijk te maken,
zij 't ook beperkt. Blijkt het public li tot
die beperking voldoende zelf mee le
werken, dan zou het wel eens mogelijk
kunnen zijn, er met de maatregelen van
algemeenen aard te komen.
We meeneu dat er alle reden is om
B. en' W. te helpen in dit streven, want
hel is een groot belang voor de bevoL-
king-, dat de gelegenheid blïjve beslaan
om thuis te koken De bezwaren verbon
den aan centrale keukens zijn in de
praktijk van dien aard gebit: keu, dat
we ze niet wensclien als ze niet strikt
noodig zijn. Wat natuurlek niemand belet
om met anderen onderling een regeling
voor gezamenlijk koken Ie treffen; en even
min belet aan personen die er gelegene
beid voor hebben (restaurants, hotels
