IUIDDELBURGSGHE COURANT.
M 202
Dinsdag 28 Augustus 131?.
too* Jaargar
Abo an. prgs per kwartaal in Mid
delburg en bij de agenten in Vhssingcn
en Goes f 1.55; per post f 1.75.
Advertenties 20 cent per re
Bij abonnement veel lager.
Familieberichten en dankbetuigingen
van 1—7 regels f 1.50.
T BLIJFT SOMBER.
Onze gister geuite twijfel aan u juist
heid van het Reulerbericht uit New York
over het verlof tol graanaanvoer, werd
tot zekerheid versterkt toen tijdens hel
•drukken van dat nummer het bericht
kwam dat de duur van de broodkaarten
zal gebracht worden op elf dagen, zoodat
we dan slechts op 255 gram brood per
dag kunnen rekenen.
Zoo'n maatregel zou de regeering niet
genomen hebben als er werkelijk uitzicht
was op verbeterden aanvoer van graan
Uil Amerika.
Het Ned Corresp.-Bureau lean dan
ook meedeelen dal aan t Departement
van Builenlandsclie Zaken niets beleend is
•van <lal beweerde verlof aan 70 Neder-
landsche schepen in Amerikaansche ha
vens om hun lading naar Nederland le,
brengen mits wij een hoeveelheid rogge
aan België zouden leveren.
Alleen bleek dal de tusschen onze en
de Amerikaansche regeering gevoerde
.onderhandelingen geleid hebben tot het
voorloopig resultaat, dat een klein ge
deelte van de Nederlandsche schepen,
geladen m Amerikaansche havens lig
gende, en wel uitsluitend mei vee
voeder, deze lading len behoeve van
Nederland hierheen zullen mogen ver
voeren, onder voorwaarde, dat ook voor
de Behef-commissie een deel vau het in
Nederlandsche schepen geladen regee-
rmgsgraan wordt beschikbaar gesteld.
I Blijft dus een somber vooruitzicht.
Vrana niet welke zorgwekkende ge
dachten het bericht van die 2i/ï ons brood
per dag heefL gewekt in huisgezinnen
waar men al de ervaring heeft opgedaan,
dal de m den laalsLen tijd verstrekte
drie ons allesbehalve genoeg was.
Jongensmagen en niet minder de. ma
gen van volwassenen die lichamelijk werk
doen,blijven onbevredigd bijeen rantsoen
Van 2Vs ons brood.
En de toestand wordt nog treuriger
doordat de vroeger gegeven raad. vul
het broodrantsoen aan met iels anders!
steeds moeilijker op le volgen wordt
door het beperken van de hoeveelheid
fijsl, Havermout of gort die op dp bon-
hoekjes verkrijgbaar wordt gesleld, ter
wijl hel koken eerder zou moeien worden
verminderd dau uitgebreid wegens den
brandstoffennood.
In de in Mei j.l. verschenen „nota be-
treffeude den economischen toestand"
die den toestand weergaf, zooals dio
Ongeveer was in de maand Februari
van dit jaar dus vóór den verscherp
ten duikbootoorlog en vóór Amerika mee
deed ken nog gezegd worden, dat er
nog geen aanwijzigingen van ondervoe-
jding konden worden waargenomen Wie
vreezen dat in hel sinds vcrloopea lialC
jaar oe toestand veel ongunstiger heeft
"piaakt.
Reeds toen werd aan liet slot van dio
nola - die concludeerde dal er nog geen
symptomen van een eenigszins belangrij
ken achteruitgang in den aigemecnen eco
nomischen locstand waren Le zien de op
merking toegevoegd- „Wel mag geconsta
teerd worden dal de toestand dergenen
jdie van een klein vast inkomen moelctt
leven en vim een groot deel der fa-<
fabriek! arbeiders zorgelijk kan worden
genoemd".
Daarnfi hebben we den lijd gekregen,
waarin bijna iederen dag berichten in <1q>
bladen verschenen van het beperken of
zelfs geheel stopzetten van industrieën als
gevolg van georek aan grondstoffen en
van steenkool.
liet doet weldadig aan om le lezen met
welk een ijver lal van werkgevers trach
ten door bijslagen of door verschaffing
van anoer werk ra den nood le voorzien.
Maar iedereen kan op zijn vingers na
rekenen dal de positie van de minst be
voorrechten steeds lager zinkt.
Tegenover zulk een toestand zal het
mei den dag moeilijker worden een ant-
anlwoora le geven op de vraag: wat moe
ten wij doen om gevolg te geven aan de
.telkens gehoorde aanbeveling om zuinig
met onze levensmiddelen le zijn?
Wij tenminste weten niets te antwoor-
.den "an hen die minder dan genoeg
krijgen.
Wij kunnen ons echter ook niet scha
ren bij hen die aandringen op liet af
schaffen of verbieden van alle ontspan
ning en genoegen. We zijn nog niet a
de begrafenis toe, en lieL hoog houden
van het moreele peil van de bevolking
wordt zeker niet bevorderd door haar
alle gelegenheid tot gepaste ontspanning
le benemen.
Maar óón raad is er, dien we met
aandrang in ieders overweging aanbe
velen.
hoedt u voor le gemakkelijke, kritiek,
^en bestrijdt die naar^ uw vermogen als
ge anaeren hoort redeneeren dat dit niet
deugt en dat niet in orde is.
'I Spreek van zelf dat er veel niet in
orde is als er geprobeerd moet worden
een abnormaal kleine hoeveelheid zoo te
verdeden dat allen genoeg hebben
Maar begin met voorop te stellen dal
een feil-looze regeling onbereikbaar is,
omdal men altijd met mcnschcn te doen
heeft, en dat de bestuurders het beste
trachten te bereiken'.
Eu bovenal: wacht u ervoor le gemakt
kelijk voor waarheid aan te nemen de
praatjes van: die heeft zooveel gekregen
en wij maar zooveel. Er wordt ontzettend
gefantaseerd en gekletst. We weten dat
bij ervaring wanneer we de ons meege
deelde feilen gingen onderzoeken.
Deze raad lot ernstige berusting is
werkelijk niet overbodig. In erisisdagen.
zooals we nu te gemoet gaan, is het
aanwakkeren van ontevredenheid een der
ergste factoren om den toestand nóg
erger te maken.
Er is een blad in ons land, dat, trouw
aan zijn reeds den geheelen duur Van den
oorlog gevolgde methode, ook nu alles
in 'Iwerk stelt om argwaan te zaaien te
gen de regeering en haar helpers. We
kennen geen weerzinwekkender werk in
deze da ren dan een dergelijk stelselmatig
bedrijf, waarvan men helaas al te vaak
de gevolgen bespeurt in gesprekken.
We behoeven werkelijk niet le zeggen
dat wij geenszins onze kolommen geslo
ten houden voor de bezwaren uit ide krin
gen van de belanghebbenden. Dat doet
gelukkig geen enkel blad in ons land.
Maar hel is heel iets anders om le trach
ten ver! «tering te krijgen dan dadelijk
hen verdacht te maken die met de rege
ling zijn belast.
Binnenland.
NEDERLAND EN DE OORLOG
Aanduiding van ,o,ns gebied, o,o,k
s nacht-s.
Een onzer correspondenten schrijft ons
Het is onbegrijpelijk voor iemand, die
niet is ingewijd in de kunst van krijg-
oeren, dat geen afdoende maatregelen
genomen kunnen worden om o,ok des
nachts te zorgen, dat vreemde bommen-
gooiers zich kunnen vergewissen of ze
al of niet hoven neutraal gebied zijn.
Indertijd werd, het voorschrift gege
ven dat op 'torens en kerken zoo moge
lijk de nationale vlag werd uitgestoken;
aan dit voorscinlft is door dp gemeen
tebesturen in Zeeland algemeen gevolg
gegeven, al zijn het er dan soms ook
laggen van de bovenste plank (I)
Verder is door betonning of lichtsche
pen gezorgd dat ook ons vaarwater zoo
veel mogelijk vrij blijft.
Is hel nu niet mogelijk dat op ver
schillende plaatsen aan de grens en langs
de kust van Zeeland en dp. Zuid-IIol-
Jandsche eilanden en wellicht ook op on
ze eilanden in het Noorden, sterke car-
bidlichlen worden geplaatst met naar bo
ven uitstralend gekleurd licht?
Een officieel bericht aan de oorlog
voerende mogendheden en klaar is deze
geheele zaak.
,'Dc vermindering van. het
broodrantsoen.
De Minister van L.t N. en H. heeft
bepaald:
Me*, ingang van 2 September "a.s. zal
de hoeveelheid brood/, op een brood
kaart te verkrijgen, moeten strekken voor
een tijdsduur van elf dpgen, niettegen
staande op de kaart slaat vermeld,, dat
zij geldig is voor een week:
mitsdien wordt de geldigheidsduur der
broodkaarten, te beginnen met 2 Sep
tember a.s.:
die waarop vermeld staatvoor dp
26ste week: van 2 tol en met 12 Sept.;
die waarop vermeldvoor dp 27sle
week van 13 lot en met 23 September;
die waarop vermeld voor dp -28ste
week van 24 September tot en met 4
October, enz. "St.ct.
Geen brood bij war me ma alt ij dpn
in restaurants.
De Minister van L., N. en H. heeft be
paald. dat de aflevering van brood, ton
gobruikc bij warme fen koude scholels in
gelegenheden bestemd tol hot verstrek
ken van maaltijden aan het publiek, is
verboden, ook wanneer daarvoor afzon
derlijk wordt betaald,. St.ct.
Distributie o.ok van petroleum.
De Minister van Landbouw, Nijver
heid heeft tot de burgemeesters het na
volgende rondschrijven gericht
Ik heb de eer umede te doelen, dpt
het vooruitzicht op voldoende vermeer
dering van hier te lande aanwezige voor
raden petroleum zoo gering is, dal de
distributie van hetgeen nog beschikbaar
is. en, in het gunstigste geval kan ko
men, met de meeste omzichtigheid zal
moeten geschieden.
Ik stel mij voor de voorschriften in
acht te nemen bij de distributie van den
voorraad welke bestemd zal kunnen wor
den voor huishoudelijke doeleindpn, sa
men te vatten in een eerlang af te
kondigen di st rib u lie re ge, ling.
Volgens deze regeling zal de hier bedoel
de petroleum slechts kunnen worden ver
kocht ten behoeve van de verlichting
van woningen waar tot heden noch elec-
triciteit, noch gas voor verlichting of
kookdoeleraden beschikbaar was.
Ten behoeve van ieder gezin, welk®
zoodanige woning heeft, zal vim rijks
wege een petroleumdislribuliekaart be
schikbaar worden gesteld.
Ilc heb de eer u uit te noodigen zoo
spoedig mogelijk, uiterlijk vóór 10 Sep
tember, aan de Toewijzingscommissie
voor petroleum, Parkstraat 109, het ant
woord te doen toekomen op de navolgen
de v raag
Hoeveel woningen het gedeelte van
een huis dat door één gezin wiordj be
woond als afzonderlijke woniug te be
schouwen zijn er in hwe gemeente
in welke noch gas, noch lelectricitcil
beschikbaar is?
Indien op den gesteldpn datum geen
zoodanige opgave van u zal zijn ontvan
gen, zal worden aangenomen, dat in uwe
gemeente geen distributie van petroleum
zal behoeven plaats te vinden.
(St.ct.)
Boterdistributie.
Van bevoegde zijde wordjt er de aan
dacht van detailhandelaars (winkeliers) in
boter op gevestigd, dat zijnu mei 1 Sep
tember a.s. de nieuwe dislribulieregoling
in werking treedt, goed zullen doen er
rekening mede te houden, dat aan be
stellingen eerst ongeveer 10 dagen na
het opgeven der orders uitvoering zal
worden gegeven.
Voor de overgangsperiode zullen de
detailhandelaren dpn ook hebben te zor
gen, dal zij een voldoenden voorraad bo
ter hebben om de ontvangst der eerste
levering onder de nieuwe regeling te
kunnen afwachten. De op 1 September
a.s. te geven orders zullen niet vóór 12
September kunnen worden ontvangen.
Maximumprijs ko-o.1- en raap
zaad.
De Minister van L., N en H heelt den
maximumprijs voor koolzaad en raap
zaad, zoowel van den oogst 1917 als van
vroegere oogsten, vastgesteld op f 65 per
100 K.G., welke prijs geldt voor goede
kwaliteit, droog en marklschoon gele
verd, daar, waar zulks d,oor den regee-
ringscommissaris voor de rijksgraanver-
zameling wordt gewenscht; de prijs voor
afwijkende kwaliteiten is naar verhouding
lager.
"lij afwijking van deze leveringsvoor
waarden dienen kortingen overeenkom
stig de bestaande plaatselijke gebruiken
te worden berekend.
Oliezaden
De Minister van L., N. en H. maakt
bekend, dat behalve dp in zijn bekend
makingen van 1 en 13 dezer genoemde
producten van den oogst 1917 ook zijn of
worden in bezit genomen inlandsch kool
zaad, raapzaad, boterzaad,, dederzaad,
blauwmaanzaad en lijnzaad, afkomstig van
vroegere oogsten, alsmede de verwer
kingsproducten van genoemde producten,
voorzoover zij afkomstig zijn van den
oogst 1917.
De katholieken en de nota van
den Paus.
Naar De Tijd uit den Haag verneemt,
zal de groote betooging van de Roomsch-
Katholieken, om sympathie te betuigen
aan de vredespoging van dpn Paus, niet,
zooals eerst de bedoeling was, te Utrecht
worden gehouden, maar in dp residentie,
en wel op 11 en 12 September a.s
De betooging zal plaats hebben in Re
groote zaal van het Kon. Zool. Bot. Ge
nootschap.
VROUWEN ALS NOTARIS.
In de gistereu gehouden algemeen® ver
gadering der Broederschap van Candjdaat-
notarissen is na uitvoerig debat de vraag,
of de vrouw onder de tegenwoordige
wetgeving benoembaar is tol notaris, met
bijna algemeene stemmen ontkennend be
antwoord.
Do tweede vraag: Zoo neen, dient dan
op wetswijziging te worden aangedron
gen?. werd met 51 stemmen bevestigend
beantwoord; twee stemmen werden blan
co uitgebracht, 39 stemmen hebben de
vraag 'in ontkennenden zin beantwoord.
JIL."
IN HET VLAAMSCII IIOEKJF..
Als het haze grauwt
Ge zit aan uw raam, boven, in uw?
zoldcrkamerkeu.
Ge zit er graag, omdat de slank
zwierige bocht van de veste u steeds,
loU met zijn prachtige, gedokkerde
iepen, met zijn sierlijk slingerende bol-
werk-p-dje, met zijn mooie koopelspils
der Ocsterkerk, even boven de kruinen,
met zijn voozende vogels, en zijn don
kere kraaicn-vluchten.
Gij hebt er den Zomer zien geboren
worden, plots, ,op een Mcie-dag, zwaar
van burrelend groen en rijk van belofte,
Mei is heengegaan, en, na hem de
zomermaanden. Oogst komt aan zijn,
eirde. Het is geweest een pronkende
reeks van levensdagen bloeiende he
mels vol rijk licht, zware, heerlijke on
weerswolken waaruit de ketsende ijl-
flitsen buitelden en kantelden, aandoen
lijke, diepe sterrenachten waardoor de
Hellowagen geluidloos reed, en de Melk
weg als een ziiverstroom vloeide.
Een scboone reeks van levensdagen
waarin ge gedroomd hebt dat ze ook
hel eiude zouden brengen van de razernij
der tegen mekaar opgedreven volkeren.
Daar voor uw raam, kijkend iu het
liooggeboogd azuur, hoe dikwijls hebt
ge niet gemeend dat er de lang ver
wachte blanke vogel van den Vrede voor-
jjij zweefde, zuidwaarts, naai* uw arm,
neergemoord land
Maar gauw wist ge dat ge u vergist
luult; ge steldet uw- hoop uit tojt den
volgenden dag. Als een vizioeu zijn de
zomerdagen verneveld, de hoop in de
komst van den reddenden vogel meteen
Ge zit voor uw raam. De donkernesse
vait reeds en 't is nog geen acht uur!
Dal getrippel en geknesscl boven uw
hoofd, zijn dat late musschen? Of is het
regen? liet is regen. De duizend krin
getjes die in het grachtwater mekaar
overcirkelen, er zeere stervend, spoor
Icos verdwijnen, terwijl weer even zeer
duizend andere geboren worden dat is
regen.
Het leven van iederen mensch is eigen
lijk ook maar zoo'n kringetje: het rim
pel! een wijl op het vlak van den vlie
tenden lijd, verdwijnt terwijl andere
kringetjes even aanriblielen en op him
beurt wegsterven.
De veste is bezaaid met ontelbare
bk-ek-grocne eilandjes, eendenkroos. En
dat is fraai zoo, naast het wiegewagendo,
sierlijke riet. De iepentak, neerhangende
pal voor uw venster is liel-gcel. Dat
ziet ge nu alopeens! En waarachtig! op
heel de bollige reke iepenkruinen ligt
een oranje-waas, alsof er wat avond
zonneglans was blijven hangen De Herfst
vlerkt reeds aan in den hemel.
De blanke vogel zal nu niet meer,
komen
Strak-, wandelt de nacht over de bol
werken. Dan zult ge uw handen voor uw
oogen niet meer zien langs de singels.
Geheimzinnig en reusachtig en dreigend
zal de zwarte boomenmassa daar saam
drummen langs het zwijgende zwarte
water. Geen lantaarn is dan aan. Alleen
uit enkele liuizekens speutert schaars"
ecu geel straaltje naar buiten. En dat is
een dubbel sterreken door de weerspie
geling m de gracht. En dat is zeer
schoon
Tragisch is het diepe donker der
nachten over de stede, 't Is alsof deze
zich schuw toedekt uit vrees voor wat
komen kan. Ten Zuiden stralen zoek
lichten op, en priemen als gouden zwaar
den vlak ra 't hartje van den nacht, of
gispen, als vlammende sabels, langs «le
boomon. Lichtbundels speieren en stil
leren uit den einder. Langs de wolken
spelen verre, nare schijnsels. Helder-
gensterende kogels blekkeren een stond©,
verglimmen.
Straks komt de nacht. Hoor, aldoor als
een woedend beest, dat overdadig loeit en
kroeil, als een razend losgelaten ondier
buggell het kanon over het argemareide
Vlaanderen..
Is er dan niemand, niemand ter wereld
die dat ondier ketent? O de booswicht
die bel losliet-Waar blijven nu Je'
inzichtige mannen der heffende gedachte
En die van de almachtige pen? Die van de
veredelende kunsten en die der wijze wijs
heid? Waar blijven nu de geleerden waar
liet menschdom Irotsch op was, en dc
ahveters die trolsch waren op zichzelf?
,'Waar zij die zegden het volk lief te
hebben de goedheid lief te hebben en de
Liefde? Waar zij die beweren Christus'
leer te prediken en te volgen?
Enkele hebben gesproken uit «len
school van het gemartelde volk en ujt
dien van veel te lang gezwegen hebbende
prelaten weerklonken heilige woorden.
Maar wat doen de anderen? Liggen ze
daar neer, botsbollig kruipend voor de
treurig-dwaze macht van het zwaard
waarin ze meer vertrouwen dan in dc
macht van het Recht, dau in het woord
van hun God? Knielen ze, onbeschaamd
naar winsten en glorie hengelend, voor
hei afgodsbeeld van enkele murlsema-
lcnde mannen die, achter veilige muren,
in l'luweelen armstoelen, geen andere
redding welen te vinden voor beschaving
en kuituur, of JLever geen amlere oplos
sing cm geheime doeleinden tc bereiken
dan de houtmagere volkeren en de af-
gcleusle landen die zij beweren zoo
lief .te hebben! steeds weer tenHoode
op l' jagen?
Enkelen heboen heilige, gouden woor
den gesproken. Wat doen de anderen?.
Zie! zie', daar zweeft dutsalleeno en met
tragen, vermoeiden slag een blanke tor-
Icl aan. Zij draagt den palm vau den
Vrede1 Dat kan uw speurend oog nog
zien al hazegrauwl hel reeds O lieve,
lieve duifje vau den Vrede!... Maar
kwavelgen lawaaien grinnikend het drui-
zelende schepselken na. Ze jouwen het
wit. Een werpt met een steen Heeft
hij doel getroffen'? Het diertje is ver-,
dwenen.
De Singels worden zwarter. Een paar
eenden gakken. De nacht schuift langs
de regeupezen die nu rinke aaneen neer-
slroomen.
Hel oorlogsbeest gromt aldoor De don
kere boomen staan peinzend te luisteren.
JOH DE MAEGT.
Uit Stad en Frovineie.
Uit Middelburg
In een advertentie in dit nummer
vindt men de nieuwe tariefregeling voor
de Electrische tram.
De hoofdbepaling is dat er geen re-
tourbiljetlen meer worden afgegeven.
Maai de prijzen voor enkele reis blijven
gehandhaafd, evenals d/e verdeeling van
de lijn in twee seclies, met Souburg als
scheidspunt. Voor iedere sectie Delaalt
men 7i/<? cent.
Een rei naar Vlissingen blijft dus 15
cent kocten, maar voor een reis heen en
terug betaait men 30 cent, inplaals van
25 cent, zooals nu.
De abonnementen worden met 15 pet.
verhoogd, maar de in omloop zijndp kaar
ten blijven zonder hijslag geldig tot den
op de kaari aangegeven datum.
Voorts vindt men in de advertentie
een nieuw tarief voor goederen vervoer.
A an B. cn W. der gemeente Midj
delburg is door de afd Middelburg
van den Nederlandschen Bond van Werk
lieden in Openbare Diensten en Bedrij
ven in een adres er op gewezen
dat de loonen van het gemeente-
personeel niet voldoende zijn om d©
steeds stijgende kosten van het gezins-
onderhowd te betalen;
dal zij van oordeel is dat het thans
gevolgde stelsel van uurloon vele bezwa
ren voor de werklieden bevat cn d©
vaststelling van weeklooneu dc voorkeur
/erdient;
da? de betaling in uurloon bijna niet
meer m Overheidsdienst voorkomt cn ook
niet gevolgd wordt voor ambtenaren cn
beambten
dal een minimum van f 14 door adres-
sanle hoogst noodzakelijk wordt geacht
als grondslag voor een loonregeling waar
bij rekening wordt gehouden met de*
dieustprestalie van verschillende groe
pen,
dat daarbij een stelsel van periodiek©
verhoogingen noodig is, zooals dit door
adressante is gevraagd bij haar adres naa
den Raad van 28 October 1916.
Uit Vlissingen.
Hedenmorgen le ongeveer 7 uur is
een boom op de Zeilmarkt omgewaaid en
op den olectrischen draad, terecht geko
men, welke afbrak Hierdoor was heden
morgen een deel van de slad, van eloclri-
schen stroom verstoken, hetgeen voorver-
schillende bedrijven groot ongerief op
leverde
- Gisteren had „Vlissingen Vooruit"
met haar tentoonstelling den eersten
slechten dag. Door de hevige regens was
de tuin, waar de Vlaamsche kermis ge
houden wordt, onbegaanbaar geworden.
Enkele bezoekers dwaalden er maar langs
de lenLjoi en een draaiorgel dreunde in
den hoek een zeurigen dans af. Dc plan
kenvloer bleef echler onbezet Het Con
or! van de Bataljonsmuziek had nu plaats
in de zaai, waar het bezoek ook nl door
hel minder gunstige weer leed
Uit Z uid-Be velan d.
- Op de aanbeveling voor gemeente
ontvanger l© Kattend ij k© zijn ge
plaatst de heeren J G. Cornelisse en Ja
cob Dagevos, beiden aldaar.
Uit Zeeuwseh-Vlaanderen O. D.
Hel derriesteken nabij de tramhalte
te He ngs t dij k is onverwachts ge
staakt, men schijnt ook niet weer le zul-
Ien berinnen, want het kipspoor wordt
opgeruimd
Naar men zegt, was de derrie niet zoo
gemakkelijk meer le verkoopen, in ver
band mei voorraden en prijs van Drent-
sch© turf
Uit ZeeuwBch-VlAanderen "W'. Di
De landbouwersknecht P. R., di©
Woensdag op zijn voer veldvruchten on
der Biervliet overleed, is naar zijn
woonplaats te Hoofdplaat vervoerd.
Nog altijd rusl het stoffelijk overschot
in hel lijkhuisje aldaar, wachtende op
een nader geneeskundig onderzoek.
Zaterdag jl had echter al in de R. K.
kerk de lijkdienst plaats, en hij 't afzen
den van dit berecht, Maandag, was de»
dokter van de overzij der Schelde nog
niet present.