M)DDELIHJR(iSCHE 0URAi\T. J& 178. Dinsdag 31 Juli 1917. 160* JaarpDj. Wbünts. pc!Jï p®ï kwartaal in Mid delburg en bij de "agenten in Vlisstngen j»a Goes 11.55; per post 11.75. Advertenties 20 dent per regel. 53ij abonnement veel lager. Familieberichten en dankbetuigingen >9ö 1-7 regels f 1.50. DRIE JAAR 'T GEWEER BIJ DEN VOET. 31 Juli 1011 het was toen ceu Vrijdag 's middags te half twee, tèe- kende de Koningin liet bevel tot mobili satie den volgenden dag van de geheelc land- en zeemacht, welk bevel in een oogwenk door hel heele land beleend werd. Tocli was er toen nog geen .andere oorlog dan die 28 Juli door Oostenrijk aan Servië verklaard. Maar aan alle kanten was de lucht in enkele dagen loodgrijs van dreigend onweer gewor den, en Zondag 2 Augustus bliksem den de oorlogsverklaringen' o,vet Europa. "Vjte hadden hier toen een paar dagen' van toenemende spanning gehad. Dinsdag 28 Juli verscheen reeds; de waarschuwing' aan de grens- en kust wacht om zich voor mobilisatie gereed "te houden, en werden overal reeds voorbereidingsmaatregelen getroffen. Woensdag 29 Juli werd de Beurs te. Amsleroam gesloten na de heftige too- neelen van den vorigen dag. Donderdag 30 Juli werd de grenz en. kustwacht onder de wapens ge roepen. En daarop volgden de reecis zo.o) vaak opgesomde gebeurtenissen. Voor ons, menschen van de krant* zullen die dagen altijd in herinnering blijven als, een' periode van geweldige zenuwspanning door den vloed van erh- sligc berichten, en door hel telkens uitgeven van bulldti|ns, soms drie op een dag behalve de courant. En tegelijker tijd kwam' op de administratie een ont- stellende toevloed van brieven waar in bijna alle loopende advertenitip-c, orders werden opgezegd, een econo misch verschijnsel van beteekenis! We zullen nu nieL ophalen al de herinneringen aan 'moeilijk' reizen van gestrande loeristenaan toenemende on gerustheid door allerlei, wilde geruch ten. leder zajT wél van zelf die her inneringen weer in zich voelen opkof- men. En bijna iedereen zal wel Weer Ivoor de zooveclste maal herhalen: Toen zeiden .,,ze" dat het geen zes weken kon duren. Lord Kitchener, di,e dadelijk sprak van» minstens drie jaar, werd een beetje uitgelachen. En nu drie jaar later woedt hel vi-eeselijk onweer nog' altijd voort, zelfs .over veel grooter gebied. In plaajts van vier of vijf oorlogvoerende sta|ten, lelt men er nu 28! Misschien wel! meer. We zijn den lel kwijtgeraakt.. Nu na drie jaar, bereiden we ons zelfs voor, met angstige "bezorgdheid/, op een vierden oorlogswinter, die veel en veel ernstiger dreiglt te worden dan een der voorafgaanden. En ook al mocht er vóór den winter vrede komen, dan welen we dat ons een zwaretijd te wachten staat. Dankbaar, innijg dankbaar zijn we, i dat die vreeslijke orkaan niet direct over ons land gegaan is. Maar we kunnen overal ook in ons land de sporen zien van de indirecte gevolgen. En nog altijd weten we, dat zoolang de krijg voortduurt, de mogelijkheid beslaat dal wij er nog' in betrokken worden. Nog' altijd houdt ons leger 't' geweer gereed, al slaat hel dan bij den voet. En slaat ons, economisch', niet nog hel ergslte te wachten? Tot nu toe heeft ons volk niet zóóveel geleden als 'men te voren vreesde. Van onze bcstaaris- bronnen van voor aen oorlog zijn er verscheidene verdroogd, maar daaren tegen zijn er andere ontsprongen door de groole behoeften van de oorlog voerende rijken. De oorlogswind hééft veei verdiensten naar ons. land ge blazen, Maar of 't zoo zal vboritdurent We meenen dal®Ave aan een punt van kentering zijn gekomen. We krijgen zelf te veel behoeften door gebrek - aan aanvoer. In ieder geval zou er, ook in weer wil van die' oorlogsbaten, In ons land zeer veel geleden zijn, als do enorme duurte gn schaarschie van al lerlei levensbehoeften nipt aanleiding hadden gegeven lo,l een overheidszorg van zóó'n omvang, als niemand vóór den oorlog mogelijk geacht zal hebben. Van zoo'n snelle staatssocialiseering heb ben dc hoopvolsle socialisten niet droomd. Missclrien zal dat later aangewezen worden als .het meest invloedrijke ge volg' van den oorlog. Er zal een tijd komen dat de o.or- logsgebcurlenissen. die wij nu dagelijks zoo gedetailleerd volgen, worden sa mengevat in ecnige regels van een ge schiedenisboek. Maar de leans is groot dat er dan ;in datzelfde boek bladzijden gevuld zul len worden met een uiteenzetting van den ontzaglijken omkeer dien de oorJ log' heeft veroorzaakt in de oconof- mische toestanden. We zijn nog niet aan 't einde, en niemand* kan zeggen wal er nog uit "de verdere -ontwikkeling' der toestanden ge boren wordt. Iedere dag brengt dingen van verras sende nieuwigheid. De N.O.T. het lichaam dat allen laanvoer onder zijn controle "bracht, leek al iels heel bijzonders. Maar wat is het, vergeleken bij dc Export-Centrale die allen uitvoer in één middenpunt samenbrengt, dien uitvoer zelfs finan- cieerl, en als geheel, stelt tegenover den invoer? Lel eens als voorbeeld, waarvan er veel meer zijn! op de sociale beteekenis van een klein bericht, als dal van -de concentratie van het bak kersbedrijf in Rotterdam cn Amsterdam, -waardoor uien een bezuiniging in brand-' 'Stioffengebruik verwacht van 35 pet. Als dat resultaat bereikt wordt, meent men dan dat zoo. iets weer geheet 'erdwijnen zal na den crisistijd Heb ben de centrale keukens ons ,al niet gebracht op den weg naar dc '(o,verr heidsvoeding? Kijk eens naar dio sterke concentratie in vroeger vrij werkende bedrijven; op landbouwgebied door dc veilingen; op nijverheidsgebied door lal- looze vcreenigitogen van gelijke bedrij ven, die méér doen dan alleen vakbe langen bespreken; op scheepvaartgebied: door reedersvereenigingen en... door staatsinmenging, die een Ongekende me dezeggingschap over het gebruik der schepen vordert. Vóór den oorlog de vrije concur* rentie; tijdens den oorlog de samenwer king onder staatsleiding. Gelooft iemand er aan dat na den oorlog weer een sprong terug zal worden gedaan? 't Is waar dat ook lang voor den oorlog hel vrije concurrentie-slelsel op alLerlei punten moesjt zwiichten, vooral in de hoogtere "b e drijfsregi/onendoor kartells, trust, enz., en in dc lagere' .©bieden door coöperalife en veiling wezen. ,i I Dat alles ging echter vrijwijlig, zon der staatsbemoeiing. En nu, ineens', heeft door den oorlog en door hel ingrijp pen van den slaat, dit proces van ver vanging van wedijver door -samenwer king, zoo'n buitengewoon snel verloop' gehad dal het later moeilijk zal zijn uit 'de gebeurtenissen op te diepen, boe de enorme verandering van vóór lot na den oorlog is lol stand gekomen. In ieder geval zullen wc als staats burgers anders tegenover de slaalslen ding slaan dan vóór dei crisis. Wat dat voor politieke gevolgen zal hebben, is nog niet te zeggen. Aan den eenen kant bewerkt het proces de een- traliseering van de regeeringsniachl; aan den anderen kant doet het door die •ereeniging van belanghebbenden, mach ten in den slaat ontslaan, die er te vo ren niet waren. Vóór den oorlog waren het speciaal politieke onderwerpen, die in de volks vertegenwoordigingen behandeld werden. Ons Ministerie van Landbouw, Handel cn Nijverheid is nog slechts negen jaar oud! En. toen bemoeide het zich in hoofd zaak met onderwerpen van sociale ver zorging der arbeiders. Ni\ den oorlog zullen hel meer en meer economische k west fles zijn die de aan* dacht vragenr egeling van in- en uitvoer, behartiging van belangon van handel en nijverheid om die toch maar zoo krach- lig cn zoo productief mogelijk te maken. Wellicht ook nog heel lang:|de distributie zoo niet voor de eters, dan toch voor de nijverheid. Men moet blind zijn om niet te zien dat daarin kiemen liggen, die liet heele karakter van onze bïnnenlandsche politiek kunnen veranderen. ritoriale waterfen. De prijsbemonning heeft liet toen verladen. De onderzee-i boot verwijderde zich, nadat bet sein neutraliteit eerbiedigen, op een der tor pedobooten was geheschen. Hierop hoeft de Nederlandsche lorpedohootconnnan- danl het schip Pinnen de lerri tori aid ens verankerd. De Zeemeeuw is naar Nieuwediep ge sleept. de Batavier II is tengevolge van de bekomen schade gezonken en zal vanwege de regeering gelicht worden. ïïundvleesc h-d istributie Naai de N. R. Crt. verneemt, staal het: vrij vast, dat bij de rundvieesch-djslri- butie inkoop door de slagers en vrij ver voer van vlee .^h.-zal plaats hebben, ter wijl de beste kwaliteit vermoedelijk van distributie woré. uilgesloten. Granen en. vee v oe der ar t i ke 1 en. De Minister van L N cn II. maakt be kend, dat granen en veevoederartikelen, die in- dc maand Augustus wordpn toe gewezen tegen de volgende prijzen door de regeeving -zullen worden afgeLeverd: Mixed en La Platamais 1' 25 per 100 K.G.Haver f 25 per 100 K.G; Boenen f 25 per 100 KG.; Kanariezaad f 32 per 100 K.G.Amerikaansche lijnkoeken f210 per 1000 K.G. Zemelen, grind en gries, gemengd f 21 50 per 100 K.G. Gerstafval f 21,50 per 100 K.G. Haverafval f 10.50 per 100 K G. Gemalen afval van tarwemeelfabrieken f 23 per 100 K.G. NEDERLAND EN DE OORLOG. De Ba ta vi e r II e n de Zeemeeuw. Officieel. Ilêt departement van marine deelt mede: Den 27cn Juli zijn nabij Texel builen de Nederlandsche territoriale wateren,; hel s.s. Batavier II iuet de motorboot Zeemeeuw op sleeper, onder Duitsche vlag op weg naar Hamburg beschoten1 door de Britsche onderzeeboot E 55. Na dat de beide schepen binnen de Neder landsche wateren gevlucht waren, zijn zij door de Duitsche bemanningen verlaten en is volgens waarneming der militaire kustwacnl de Britsche onderzeeboot bin nen Neaerlandsch rechtsgebied gekomen, en heeft een prijsbonianning op de Ba tavier II geplaatst, die het stoomschip buiten ons gebied voerde en getracht beeft op te brengen. Dij aankomst van 2 Nederlandsche lorpcdoboolen, waren dc onderzeeoool zoowel als de Batavier II wederom builen de territoriale wateren, doch dit laatste schip, dal veel water maakte, dreef tengevolge van den oos- tclijken stroom wederom blinrien de ter Uit Stad en Provincie. UitMiddelburg. Het bestuur der vereen/ging „Uil het Volk—Voor het Volk' alhier heeft per circulaire de aandacht gevestigd óp zijn kinderspeeltuin aan het Hofplein I-Iet werd daartoe genoopt, omdat bleek, djat het velen niet bekend was dat iedereen begunstiger of lid van den speeltuin kon worden en daardoor zijn kindieren kon doen genieten van dc aangeboden gele genheid tot ontspanning Ile'. herinnert er aan dat van .1 Mei tot 1-5 Sepl Mumdags, Dinsdags, Don derdags en Vrijdags van 5—7 uur en Woensdags en Zaterdags van 51/2—7 uur kosteloos in den speeltuin worden toe^ gelaten die kinderen van de openbare lagere scholen voor min- en dnvermo- génden, welke door goed gedrag en trouw schoolbezoek daarop aanspraak kur.nen maken Maar voorts hebben kinderen bene den de 14 jaren van begunstigers en lé den kosteloos toegang tot den tuin, des Woensdags en Zaterdags van 's namid dags 11/2'- ot 1 uren; ook dagelijks, van 's morgens 10 tot 12 uren, zal 0e tuin •oor begunstigers en leden en hun lmis- gen ootep opengesteld zijn, mits alsdan door ben zeiven gezorgd worde voor een behoorlijke begeleiding van lnin kinde ren en het verëischte toezicht Zooals wij reeds eenigen tijd geled<en meldden, hebben dit jaar een zestal groje* pen van leden der Nederlandsche Rteis- erecniging Walcheren als doel, of al thans als deel van hun doel gekozen'1 De eerste twee 'groepen bevinden zich thans op ons eiiand en wel de wiiel- ■ijdsters cn wielrijders, die onder leiding van den heer H. Michelsen uit Haarlem; van 28 J.uli lol 3 Aug. een tocht door Zeeland -en Noord-Brabant maken ei1 de eerste groep van het Vacanlie-huisplan; „Naar WïilfcJieren", die van 30 Juli tot 5 Aug. ons eiland bezoeken, onder leiding 11 den heer W H. Meijer int den Ilaag, De afdeeüng Walcheren van de. N R V had gisleren de deelnemers aan deze beide tochten op de bovenzaal van 'l hotel ,du Commerce" saóm gebracht; de heed van de Garde had gezorgd dat muziek djo bijeenkomst zou opvroolijken. De zaal was geheel gevuld met de' loiirbten, tal van leden van de ontvan gende a Meeting en enkele genoodigden. Onder dc laalslen waren de heer,en H. J. G. Hartman, J. W. van Bentliem Jutting en mi'. Ia. Doorenbos, als vertegenwoor digers van het bestuur van „Vreemde lingenverkeer". Namens de afdeeüng Walcheren heette de heter tl. C- Reijers dc leiders en leden welkom,» waaraan hij een woord van/ dank vastknoopte aan den lieer van de Garde voor zijn medewerking en aan „Vreemdelingenverkeer" en de Nijver-, heidsverceniging voor him beloonde be langstelling Nadat de muziek de N R. V.-marSch! hacl gespeeld bedankte de lieer Meijers, tevens sprekend namens den heer Michel sen en de deelnemers, voor de goede ontvangst. Spr. 'was overtuigd dat Wal cheren veel bezienswaardigs biedt, en dat men voldaan huiswaarts zou keeren. In den loop van het verder zeer gezel lig samenzijn, waarbij clans, zang, voor dracht en muziek, elkaar afwisselden, nam ook de heer Hartman als voorzitter van Vreemdelingenverkeer liet woord. Spr he.eft met groot genoegen de plannen van de Reïsvéreeniging gevolgd. Vreemdelingenverkeer is als de vogelaar, die met zoel gefluit de vogels lokt; liet is aangenaam, dat zooveel vogels op het gefluit zijn afgekomen; spr. wcnschteden touristén mooi zomerweder toe. Men bleef nog Isyigen lijd gezellig, bijeen. De toestand van den militair, die Zoiulaaav-ond bij de vechtpartij in de Noordstraat gewond werd, is zeer bevre digend. Een der aangehouden burgers, die nekend heeft de sLeken te hebben toegebracht, is na opgemaakt proces-, verbaal weder op vrije voelen gesleld. Uit -V t i s s n g e n. - Door de drie rechtsche kiesvereeui- gbigen te V1 i s s i 11 g e n is besloten geen candidaaf te stellen voor de in liet derdcj district ontstane vacature in clen gemeen teraad. EvenweL zal door een groep rechtsche kiezers candidagt worden ge sleld de heer M. Laernoes, wethouder, die oij de periodieke aftreding niet werd' herkozen. - Hot Duitsche stoomschip „Magda- lcna Fischer" is gisleren weer V1 i s s i n- gen gepasseerd, komende van Zee- brugge, mcL bestemming naar Antwerpen. Uit Walcheren. - T. t burgemeester van G r ij' p s- e n M e I i s k e r k e is benoemd de lieer J .1 de Keijzer, lid Ivan den gemeenteraad van. Oost- en West-Souburg. In de Maandagnamiddag gehouden ergadering van den gemeenteraad te Vee re werden de geloofsbrieven on derzocht en in orde bevonden van d<4 herkozen en nieuw benoemde raadsle den, en tot hun toelating besloten. Aangeboden werd de gemeenterekening 1916 lol een bedrag 111 ontvangst van f 12,562,15 en in uitgaaf f 13.086,191/» j Tot kantoorhouder van het hulptele- roonlcmLoor werd benoemd A. J. Vente- ville. Ontslag werd verleend wegens ver trek naar elders als regentes van hei- Godshuis aan mevrouw Roest—Keppy. Eenige verzoeken en bezwaarschriften, ii\ zake den II. O. werden behandeld.. Alvorens de vergadering te sluiten richtte de voorzitter eenige hartelijke? woorden tol de liéereu J de Bree en A* P Wouters, die voor het laatst het raads lidmaatschap, bekleeddeu, en dankte hen voor de vele diensten, der gemeente bc- wezen Uit Zuid-Beveland. - Zaterdagavond jl. werd te II c i n- kenszand opgericht een afdeeüng Hcmhen.szand en omstreken van den Algem. Ned Timmerliedenbond met 11 leden. Het bestuur beslaat uit de heieren A. Hubreglse, Ileinkenszand, voorzitter; A v. Liere, 's-Heer Arendskerlce, secre taris; C. de Maker, 's-IIeerenhoek In de Maandagavond gehouden raadsvergadering v.an I e r s e k e werd aah den heer H. Vette op zijn verzoek50» vierk. M van de buitenglooiing van den Noordelijken lurven dijk in huur gegeven om daar een houten loods op te hou wen. De heer J. de Rooij vroeg vei'gunnmg Om op den Oostelijkéu havendam klap pers (een zoutwaterplant, die op de sieengioniingen der dijken groeit) (e dro gen, ten einde die in den hanael te brengen Het verzoek was pas dien- ze) fder dag "ingekomen. Op voorstel van den heer Willemsen besloot de raad voorloopig bij wijze van proef vergunning tö verleenen en verder de zaak aan B. en W óver te laten. Tot onderwijzer aan school 1 werd met ingang van 1 Sept. benoemd de heer C. I Serie te IJzendijke. Met hem ston den op de voordracht de heerêu Nie- kerk tc Nieuwerkerk ten Hoste te Oost- burg. De brandput aan ,de Damstraat, gele gen tegen het erf van den heer P. van Boven t wercf voor f 5 aau dezen ver kocht en de gedempte brandput op liet Bekhof zal 111 het openbaar geveild wor den Vooraf ging onttrekking aan den openbaren dienst der beide perceelen. Na onderzoek der geloofsbrieven werd besloten lol toelating van de Iteeron J C. v d. Burght, D Schipper. 'I Willem sen, "J Kramer en P. J. Poleij Dc voorzitter wijdde een woord van lol' en dank mui den heer M v. Hameien (afwezig), die 26. jaar raadslid en 20 jaar wethouder was geweest en nu voor die ambten had bedankt Het Kohier der schoolgelden met een eindbedrag van f 788,70 werd zonder dis cussie vastgesteld. Dc voorzitter deelde mede, dat de verbreeding van den grintweg tussclicn de hoeven der heeren E. de Jonge en P de Ivoeijer, als die gepaard moet gaan met afrastering en het dempen en rio- leeren van een sloot naar raming f1261 zal kasten, welk hoog bedrag voor 't grootste gedeelte aan de buitengewone prijzen van materialen en werkloonen moet toegeschreven worden. De heer Willemsen vond het dem pen van de sloot ook te duur maar met de verplaatsing "der haag en liet aan- brer-gen van een afrastering wilde hij hever niet wachten, omdat de materia len waarschijnlijk ook nog lang np, "den oorlog duur zullen blijven. Do raad vereenigde zich met 7 van de 9 stemmen met die zienswijze. Do rekening 1915 van het burgerl. of alg armbestuur wer'd na een klein'e wijziging goedgekeurd met een baligslot van f 80S,86. Bij dc rondvraag bracht de heer' Wes- dorp bezwaren te berde tegen de wijze van verkoop der petroleum sommige menschen krijgen 'niets van de verkoo- pers, andere dubbel of meer. Hij wenschte invoering van bonboekjeS om dit euvel weg te nemen. Dc bespreking die deze wensch uit lokte, leidde tot geen resultaat. Uit Noord-Beveland. In dc laatste raadsvergadering te Wissenlterlce waren, behalve de lieer au Hee, alle leden tegenwoordig. De begrooting van het burgerlijk armhestuiu' werd vastgesteld in ontvang en uitgaaf lof een bedrag van f 1371,52, waaronder een gemeente-subsidie ad f 1000. Overgelegd werd dc gemeenterekening 1916. die aanwees een ontvang van i'S.lO to,79'' en een uitgaaf van f 75S31.G1 In verband met op 1917 over te schrijven kosten van distributie zal 'l vermoedelijk goed slo'. 1' 61-1,785 bedragen. De herkozen raadsleden werden toe gelaten Besloten werd, dat de gemeente tegen ec-n contributie van f 10 zal toetreden tot dc verceniging dc Ambachtsschool te Goes, terwijl een subsidie van f 2% per jaar en per leerling ?al worden verleend tol een mpximum van f 100 Vrijstelling zal worden aangevraagd van de bepalingen omtrent de rijksbijdrage voor liet onderwijs in verband met den gedwongen langen duur der vacature van hoofd der school in de kom Bij de rondvraag informeerde het lid (1c Jonge, jof er niets aan te doen zou zijn den auto-dienst Wolfaartsdijk - Goes, die wegens benzine-gebrek gestaakt is, weef in gang te brengen, al was het alleen op enkele treinen, die zonder snel vervoer moeilijk tijdig te bereiken zijn, B en W: antwoordden, dat ge Ir acht zon worden, in overleg met de andere gemeentebesturen van Noord-Beveland. do tus.schenkomst van God. Staten te ver krijgen toi de gewenschte verbetering. ij gelijken geest werd een andere op merking van hetzelfde lid beantwoord betreffende de voor 't verkeer hinderlijk overhangende takken aan den Boomdijk. - Uit Zeeuwsch-Vlaanderen O. D. In den avond van 29 Tuli j] is ocj* Duilsck sqldaal aau het Belgische grens- geblicht ..de Pos!horen' nabij Philip pine over de grens gekomen. Nadat hij! den nacht in de kazerne der marechaus see had doorgebracht, is 'hij den volgen-/ den morgen naar Terneuzen geleid. - Bij het onweer dat zich Zondag namiddag hoven Hoek ontlastte werd een veulen van den landbouwer J de Kraker in de weide door den bliksem! gedood. - Een slager die Vrijdag te Iloelc een stier vervoerde, werd door biet woe dend geworden dier op de horens ge nomen en zoodanig tegen den grond ge smakt, dal hij per as' huiswaarts ver boerd moest worden. - Als Jooier in den zin «der distributie-/ regeling voor huiden en leder is alsnog) erkend Prudent Gmlleil te Westdorpe. O- Uit Zeeuw sch-V laan deren W. D. Bij koninklijk besluit is met ingang van 1 Augustus 1917 benoemd tot in specteur der directe belastingen, invoer rechten en accijnzen le O o s l b u r g, N J. T. Slubbe, waarnemend adjunct- inspectear dier middelen ter inspeelt© Tilburg t Aan het reddingstalion C ad zand zijn vuurpijlen toegezonden tot het geven van seinen aan in nood verkeerende sche pen. zij zijn gelijk aan die, welke van rijkswege van (ie lichttorens worden gege- KERKNlEirVVS- Tot' organ!d van de Lulhersche' kerk te Middelburg is benoemd de heer C. J. van Vlaanderen. Begin Augustus verschijnt „Dat zij allen één zijn", door ds. J B. Netelen bos te Middelburg, ean woord, naar aanleiding van zijn optreden in een gods dienstoefening van Hervormden te 's-Gra- venhage. Ned. Herv. Kerk. Beroepen te Nijmegen: F. II. J. van; fterson te Wirdum. Bedankt voor Xieuw-Helvoet: Wl van Dooren te Benningbroek.

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1917 | | pagina 1