HIDDELItLRGSCHE COURANT.
Dinsdag 24 Juli 1917.
160' Jaargang.
FEUILLETON,
Het vijfde Wiel
BINNENLAND.
Uit Stad en Provineie.
M 172
A bona, prfla per kwartaal la Mid-
Jtelburg en bij (te agenten la Misslagen
»n Goes f 1.55; per post 11.75.
Advertentie» 20 cent per regeL,
öij abonnement veel lager.
Familieberichten en dankbetuigingen
jran 1—7 regels f 1.50.
OM HET NIET TE
VERGETEN.
Er zijn in de laatste dagen zoo,veel
sensationeel© dingen aan onze kust
gebeurd, dat we het voornaamsLe bijna
uil 't oog zouden verliezen. Natuurlijk
niet de reeders, maar wel het publiek.
Hel kapen door de Engtelsclien van
Duitsche schepen in onze wateren, liet
torpedeeren door de Duitschers van een
schip met een lading' pek voor onze
regeering, en het wegslepen door de
Duitschers van een ander schip (ook
al met pek voor Onze regeeriug) nog
wel heel brutaal vlak voor den Nieu
wen Waterweg' het zijn. allemaal han
delingen, die tot weinig welwillende
commentaren, aanleiding' geven.
Maar laten we niet vergeten dat het
ergste van alles het ergste voor ons
beslaan nog volkomen ongewijzigd is,
n.l. de afsluiting van de Noordzee door
een uitbreiding van het Engelsche mij
nenveld.
Van de schikking die volgens Reuter
in overweging Is om een kleine wijzi
ging in de grenzen van het mijnenveld
te brengen, hooren we niets meer, en
het door onze regeering uitgevaardigde
verbod om uit te varen, is nog steeds
van kracht.
Treurig zijn de getallen van de
scheepvaart in onze vooraaaprftLe ha
vens in de afgeloopen week./^e IJmui-
den kwamen 10 stoom- £e^ v2 /Zeil
schepen binnen, te Rotternisjn,," 19. Te
LTmuidéh voeren er 9 uit. Van Rot
terdam worden geen cijfers van uilvaart
opgegeven.
Wal dat .beteekent, kan hieruit blijken
dat in de overeenkomstige week van
1916, toen het met onzen aanvoer
ook ai bedenkelijk was gesteld, nog
68 sch'epen den Nieuwen Waterweg
binnen kwamen.
Wanneer we achter ons kijken, dan
is het zorgwekkend zooals de dwang
maatregelen jegens onze scheepvaart
steeds zijn toegenomen. De aanhoudin
gen en onderzoekingen die ons In het
begin van den oorlog verontrustten, ver
zonken in niet bij de verklaring, door
DuilSchland in Febr. '15, van een deèl
der Noordzee tot oorlogsgebied; aan
den anderen kant kwam toen weer het
gedwongen aanloopen in Engelsche ha
vens, wat op zich zelf zoo erg niet wasf,
tnaar gepaard ging met tergend lang
vasthouden. En dat alles beteekende
weer weinig bij de afkondiging in 't
begin van dit jaar van den onverzoen-
ljjken duikboolqorlog' <loor Duitschland
in een enorm spergebied, dat ons bij
gratie nog een geultje naar hel Noorden
openliet, en ons geheel afsloot van de
vaart op Indië door het Suezkananl.
En nu eindelijk werd ook* dat geultje
afgesloten doordal Engeland zijn mijn-
gebied uitbreidde.
Het. resultaat van dat alles spiegelt
zich af in de onderstaande tabel, diip
aangeeft de cijfers van de scheepvaart
in den Nieuwen Waterweg' over de vier
voorafgaande jaren, voor de aankomst
uit zee; die naar zee stemmen düar vrij
wel mee overeen.
Aantal Tonnemaat.
schepen.
1913 11.285 13^748.784
1934 8.031 885.066
1915 3,883 61.538.386
1916 3.284 5.031.228
1917 (bijna 7
ïndn.) 974 873.000
Van 1 Jan. tot 21 Juli in het jaar
1916 kwamen aan den N. Waterweg uit
zee aan 1746 schepen met 1.785.000
ton, terwijl In datzelfde tijdsverloop van
door
BEATRICE HERON MAXWELL
en
FLORENCE E. EASTWICR.
Naar het Engelseh.
1.0)
„Wij moeten opstaan," zei Fe'i/'a
eensklaps. „Wij moeten net doen als ge
woonlijk. Niemand moet eenig' verschil
aan óns kunnen merken. Ik verwacht
- ik weel zeker dat alles in orde i".,
snaai' wij moeten niet wagen praatjes
:uit le lokken. Haast je Theo, het
is al laat."
Zij voelde zich nog flauw en 7i°k,
maar do onerkende vrees in haar hart
voor Laurie.Laurie dien zij liefhad
met al de kracht van het onverdeelde
hart van een jong meisje, gaf haar
situn, en gaf haar moed.
dit jaar het aantal binnenkomende zee
schepen slechts bedroeg 974 met
873.000 ton. Dp die manier zouden
we dit jaar dan mi^Schlben een
totaalcijfer van 1800 binnenkomende
schepen en een tonnemaat van een an
derhalf millioen halen, luiaar waarsckijnlij
ker veel minder. Want men moet wel
bedenken dal in die cijfers voor d^t
jaar zich nog slechts vo.or een kleine
drie weken de invloed doet gevoelen
van de afsluiting ook van de vrije vaar
geul. Als die mocht blijven duaandan
zal men hier alleen krijgen wal op
eigen risico- komt, oï wel geëscorteerd
is door een torpedovloot, zooals het
konvooi van 17 schepen dat Zondag
ochtend, begeleid door 40 Engelsche
torpedobooten voor den Waterweg
kwam.
We zijn zoo gewoon dat onze re
geering alles doet wat in deze netelige
zaken onze belangen lean behartigen,
dat we ook nu vertrouwen dat zij mei
ijver jracht ons weer lucht te geven.
Maar we kunnen niet ontkennen dat
we met spanning en zorg le gemoet zibn
wat ze als uitslag zal hebben le publi-
ceeren.
Wal zij 6 Juli openbaar maakte was
niet veel belovend Dat was eenvoudig
de Engelsche meedeeling dal wij naar
een anderen uilweg moesten zoeken,
en 't verzoek onzerzijds om de afslui
ting op te heffen daar wij geen anderen
uitweg hadden. En tevens werd aan
onze schepen verboden uit te varen.
Daarna hebben we eerst nog' het
kwaad-spellend bericht gekregen van
het uitzenden van de sleepbooten om
onze lichtschepen langS de vrije geul
in Le halen; toen weer het betere be
richt van het terugroepen van die sleep
booten, en zelfs een verlof tot uitvaart
naar Skandinavië. Maai- dat verlof is
den dag daarna weer ingetrokken en
we weten nu absoluut niet hoe de
kansen Slaan. i
Maai- het vermoeden is gerechtigd, dat
de Engelsche maatregel in nauw ver
band slaat met de vaart van Duitsche
'schepen fuït onze havens, en dus met
de schending door Engeland van onze
territoriale wateren.
Dat juist maakt de zaak zoo inge
wikkeld, dat we voor een snelle op
lossing vreezen.
Wanneer hel bovendien waar is dat
de gister aan de zuidkust van Texel
getorpedeerde Duitsche koopvaarder
„Norderney" op 't oog'enblik van den
aanval ongeveer twee mijl uit de kust
voer, dus binnen ons territoriaal gebied(,
dan zou ook deze aanval een schending
van onze territoriale wateren zijn, en
dan wordt liet optreden der Engelschen
dat men na Bergen nog kön beschou
wen als een onbekookte daad van een
al te ijverig vlootkommandant, een wel
bewuste methode', die ons in nïtet ge
ringe moeilijkheden kan brengen.
DE MONOPOLISEERING OER LF.VENS-
VERZEKERIN G-MIJEN.
De commissie, die door minister Treub
is ingesteld met het doel hem voor te
lichten en van advies te dienen in ver
band met zijn plan lot monopoliseering
van het levensverzekeringsbedrijf, heeft
onlangs aan de verschillende levensver
zekeringsmaatschappijen een vragenlijst
toegezonden.
Naar aanleiding daarvan heeft de, dooi;
de directies van alle Nederlandsche le-
vensverzekeriiigsniaatschappijen benoem
de „Commissie voor de Bcdrijfsvrijheid'
der Levensverzekering" tot die directies
een circulaire gericht, waarin wordt aan
geraden de gestelde vragen zonder voor
behoud ie beantwoorden.
NEDERLAND EN DE OORLOG.
Do lorpedeering van de
„Breda".
Z o is dan gisteren Vlissingen, na
dat dit geruiinen lijd niet was voorgeval
len, weder eens de plaats van aankomst
geweest voor Nederlandsche zeelieden,
die met de duikbootaclie .'Van de Duit
schers maai-'van aL te nabij hadden ken
nis gemaald. Het was ongeveer 5 uur,
toen het loodstransportvaartuig „Gissin
gen' met de 10 leden der equipage van
hel 300 ion gro.ole stoomschip „Breda"
van de reederij Van Meel uit Rotterdam
te Vlissingen binnenliep. Onder de 10
man bevonden zich Lwee Wis singers, ter
wijl ook de overige mannen niet onbe
kend waren té Vlissingen, daar de
„Breda" nog korj geleden aan de electro-
tinfabriek tin héel't geladen.
Kapitein De Wil en zijn mannen za
gen en allen goed uit. Het was Zondag
morgen ongeveer half zeven, toen zooWel
aan bakboord- als aan stuurboordzijde
een Duitsche onderzeeër kwam opzetten,'
die heide direct het met aardappelen;
voor Londen geladen schip aanvielen en
er op begonnen te schieten. Onze zegs
lieden telden 33 schoten Door dit schie
ten werden telkens stukken van het schip
weggeschoten; de aardappelen vlogen
door hel luchtruim, maar hét schip bleef
drijven en nog was een torpedo noo-
dig om het vernielingswerk te voltooien
Intusschen. waren, ondanks den kogel
regen. de mannen in de twee booten ge
gaan, medenemende hetgeen men had
klaar «ezet, omdat natuurlijk aanhouding
le vreezen viel, en trachtten door hard
roeien weg te komen van deze gevaar
lijke plaats. Wonder boven wonder is
daaroij niemand getroffen.
Toeu het sch.p gezonken was, kwam
een Fransclie vliegmachine boven de
bciton. waarop de' durlcbooten spoedig
hun heil onder water zochten Van uit
de machine wist men aan zes Engelsche
torpedobOiOtjagers te seinen wat cr ge
beurd was; vijf dezer booten gingen toen
blijubaar op zoek naar de duikbooten,
terwijl de bemanning van de zesde de
vriendelijkheid had de schipbreukelin
gen aan boord te nemen en heu te voe
den en een aangenaam verblijf te geven
Men stoomde in de richting van de
Noord-Hinder en bij dit lichtschip, van
waar men het gebeurde met den kijker
had kunnen gad -slaan, werd een boot ge
streken om een deel der bemanning, die
haai- boot had izien ioroslaan, op 'de Noord-
Hinder te brengen; de anders mannen
konden met hun eigen boot er heen
roeien.
Op de Noord-Hinder bleven de mannen
ongeveer 24 uur, totdat de „Vlissingen"
hen kwam halen.
Hier werden de gebruikelijke verkla-
•ingen afgelegd voor den versperrings-
commandant, waarna de mannennaar
hun haardsteden konden verder reizen.
o
Ned. motor sch,oener getorpe
deerd.
Bij de firma Soetermeer, Fekkes en
Co te Rotterdam, eigenaresse van den
motorscliioener „Sjrra", is telegrafisch
bericht ontvangen, dat dit scheepje op
weg naar Amerika is getorpedeerd en de
volfallige equipage Jop de Shetland-
eilanden geland is. Nadere bijzonderhe
den ontbreken.
Duitsche schepen over de
Noordzee.
Ondanks vden Engelschen aanval dei-
vorige week zijn, volgens „De Maasbiode",
Zaterdagavond opnieuw eenige Duitsche
schepen (4 uit den Waterweg en 1 uit
IJmuiden naar Scandinavische liavenk
vertrokken.
Een Duisch schip getor
pedeerd.
Het Duitsche stoomschip „Niordemey"
van Rotterdam naar Stockholm, is gis
teren morgen nabij Texel getorpedeerd.
Elf opvarenden zijn door een Neder-
HOOFDSTUK IV.
Er zjjn mensch'en die twee en
twee zoo onhandig b ij e 1 k a a r
optellen dat ze drie of viff
kr jj gien.
In de onbjjlkamer vroegen mijnheer
en mevrouw Pridham den butler, I-Ios-
kins, naar den moord die was bedreven
op een steenworp afstand van hun eigen
bezitting. Mevrouw Prijdham, maje
stueus belangstellend, lette niet op hol
binnenkomen van de beide meisjes en
evenmin dat zij zoo laat kwamen.
„Wie is liet arme kind?" vroegte,
toon ze binnenkwamen.
,„Eon zeer achtenswaardig, heel fat
soenlijk jong meisje," antwoordde ÏIos
kitis; „ze is een maand of wal ge'c-
den hier komen wonen om haar groot
moeder op te passen na den dood var
huur grootvader. De oude vTöuv Ba'n-
lon i s zeer zwak en Liz was heel good
voer haar. Zij had hier in de buu-i
een goeden naam. Niemand had iets oo
het meisje te keggen."
„En je zegt', dat ze doodgestoken werd
landsche torpedoboot aan land gebracht.
Een stoker is vermoedelijk omgekomen.
Het schip zonk niet, doch bleef op
de waterdichte schollen drijvende. Het
is de haven van Nieuwediep binnenge
sleept.
Waarschijnlijk is de „Norderney" door
een Engelschen onderzeeër getorpe
deerd. De bemanning heeft duidelijk de
bellenbaan van een torpedo waargeno
men.
Volgens de berichten uit Nieuwediep
was het schip op't oogenblik van het
torpedeeren pl.m. twee mijl uit de kust.
Dat zou dus zijn binnen onze ter
ritoriale wateren. De" aanvallende
boot zelf is niet gezien.
Verkeer met Engeland
Gisterochtend is te Rotterdam aan
gekomen een. convooi van 17 schepen,
het grootste, dat tot dusver aankwam.
Hel convopi is door Engelsche tor
pedojagers lot de territoriale grens be
geleid. Het aantal torpedojagers lelde
ditmaal 40,
Met dit convooi zijn een aantal pas
sagiers uit Indië, Amerika en Engeland,,
alsmede een mail, medegekomen.
De tegenspraak vaneen Reuter-
bewering.
Reuter bracht dezer dagen „van ge
zaghebbende bron" de bewering dat in
1916 de waarde van onzen uitvoer naar
Engeland slechts ongeveer 160 millioen
bedroeg tegen een uitvoer van 540 mil
lioen naar Duitschland.
Het Ned. Corr. Bureau heeft daar
over zijn licht opgestoken bij het Ex
port-Bureau, waar ten eerste werd op
gemerkt dat van April '36 tot eind
December Engeland voor meer dan 222
millioen gulden uit ons land heeft ont
vangen, maar waar bovendien gewe
zen werd op 't volgende:
dat vóór Juli '16 bijna niets naar
Engeland ging, en alles naar Duitsch
land daar eerst toen een regeling werd
getroffen het uitvoeren van een zeker
percentage naar eerstgenoemd land;
dat Duitschland veel ho.ogere prij
zen betaalt dan Engeland, wat van veel
invloed is op het eindcijfer;
dat een deel van de export over land
is afgeleverd aan de Belgische Relief-
commissie, wat dus niet bij den uitvoer
naar Duilscliland gerekend moet wor
den, maar bjj die naar Engeland;
dat in het begin van 1916, dus toen
de regeling met Engeland nog niet in
werking Was getreden, een gro-ote uitvoer
naar Duitschland heeft plaats gehad van
vee, afkomstig uit de watersnoodstrekenj,
wat eveneens van Invloed is geweest
op het totaalcijfer.
0
Telegraf iana.
Onlangs werden door de Telegraaf
cijfers gepubliceerd waaruit zou blijken
dat wij uit Duitschland slechts zeer
weinig terugkrijgen voor hetgeen wij
daarheen invoeren.
Toen van andere zijde werd voorge
rekend dat die cijfers geheel onjuist
waren, heeft het blad die verbete
ringgenegeerd. De Telegraaflezers
hier en in Engeland, welen nog niet be
ter dan de onjuiste opgave.
De vorige week werd door de Tele
graaf in een artikeltje over de varkens-
politiek beweerd dat bij het zouten van
varkensvleesch in sommige plaatsen 60 a
70 pet. werd afgekeurd, dat er voor
't rijk voor vele millioenen schade was
gieteden, en het afgekeurde vleesch
als voer voor varkens werd bestemd.
De administrateur van de Vleesch-
vereeniging zond aan het blad een stuk,
waarin werd 'gezegd en toegelicht, dat die
beweringen, met nog andere, geheel on
juist waren; dat van een afkeuring' van
k 70 pet. niets bekend was, dat die
Schadepost van vele millioenen in de
verbeelding van de redactie bestond;
en dat er geen vleesch voor varkens
voer was gebruikt.
De Telegraafweigerde dit stuk,
op het pad naar het kanaal?"
„Ja mevrouw. Vlak in heL hart L
't moet een vreemd soort mes geweest
zijn twee sneden, net een kruis."
„Wat zeg je?" vroeg mijnheer Pridham.
„Er is nergens een wapen te vinden;
mijnheer, maar ze lag zoo dicht bij het
kanaal, dat het best in het water gegooid
lean zijn. Ze zijn bezig er haar te dreggen,
mijnheer."
„Er naar te dreggen, zeg je? Ze had
den wel zoo beleefd 'kunnen zijn mij'
daar permissie voor te vragen. Daar moet
ik eens naar informeeren."
Mijnheer Pridliam stond op, liet: zijn
ontbijt onaangetast staan en iiep naar de
deur; hij gaf I-Ioskins bevel de auto dade
lijk voor te laten komen.
„Waarom wandel je daar niet naqr
toe?" zei zijn vrouw, die haar goedkeu
ring niet kon hechten aan iets dat zij
zelf niet oedacht had
„Omdat ik eerst naar den gemeente
raad ga,'' antwoordde hij1 kortaf en ver
trok.
Hoskins kwam weldra terug en zag er
uitermate ontsteld uit.
„Neem mij niet kwalijk, m'evrouw",
zei hij. „Juffrouw Marsh wou u graag
spreken."
„Zoo aanstonds," antwoordde me
vrouw Pridham, „ik lean nu mijn aan
dacht niet bij de huishouding bepalen."
„Zij zegt dat het zeer dringend is me
vrouw, anders zou ze u niet gestoord
hebben. Zij denkt dat u het dadelijk we
ten moet."
De twee meisjes, Felicia en Theo,
keken elkaar heimelijk aan. Felicia deed
haar uiterste best niet weer flauw te
vallen.
„Zeer goed, zei mevrouw Pridham,
en de huishoudster kwam Tïinnen, zich
'orontschuloj .'end, maar met veel ge
wicht.
Haar oog viel op Felicia en ze zei op
dramatischen toon. „Ik geloof, dat ik u
liever onder vier oogen zou willen spre
ken, mevrouw
„Waar is dat allemaal over?" vroeg
mevrouw Pridham geëergerd. „Ik ben
nog niet eins klaar met ontbijten, Marsh."
maai- plaatste wel een bestrijding' ervan,
dal weer nieuwe onjuistheden bracht.
De administrateur zond toen zijn stuk
aan Het Volk, welk blad het plaatste.
'Moeilijkheden in den bier-
handel.
Volgens een mededeeling vim den N'ed.
Bond van koffiehuis- en restauranthou
ders zal binnenkort door de brouwe
rijen slechts één soort bier worden af
geleverd legen een nog veel lioogeren
prijs dan tot heden het geval is, terwijl
de afnemers slechts de helft kunnen
bekomen van de hoeveelheid, die on
der normale omstandigheden door hen
betrokken werd. Het spreekt wel van"
zelf, dat al deze moeilijkheden door liet
publiek gedeeld zullen moeten worden.
De steenkolen en de studenten.
De senaat Van het Delftsche sludenten-
korps heeft in een circulaire aan de
studenten gewezen op de wenschelijlcheid
om tij'dig te zorgen voor aankoop van
hulpbrandsloffen. De directeur van het
Brandstoffenbureau heeft zich op ver
zoek van den senaat bereid verklaard^
alle sLudenten, die den wensch hiertoe
te kennen geven, een persoonlijk, op naam
gesteld rantsoen le geven.
Honing.
Door den Minister van L. N. en H. is
ingesteld een Rijksdistributiebureau voor
honing. Nadere bijzonderheden bevat de
St. Crt van gisteravond.
Uit Middelburg.
Met ingang van heden worden, wat de
Zeeuwsche lijn betreft weder twee voor
treinen van sneltreinen opgehevent w.
voortrein 102 (voortrein van trein 102
vertrek 7.07 v. le Middelburg richting
Roosendaal);
ou voortrein 109 (voortrein van trein
109 vertrek 11 26 n. le Middelburg, rich
ting Vlissingen)
De trein van 7 07 v. geeft te Roosen
daal aansluiting op den trein naar Am
sterdam via Rotterdam; de trein van
11 26 n. wacht te Roosendaal op aanslui
ting van Rotterdam.
- Vrijdagavond a.s. te 8 uur geeft het
Middelburgsch Muziekkorps weder een
uitvoering op het Molenwater.
Uit Vlissingen.
- Benoemd tot concierge aan de Ruij-
lerschool te Vliss in gen den heer J.
Deulekom,
Uit Walcheren.
- Gisteren hield de gemeenteraad te
Seroosker ke een openbare Vergade
ring, waarin allen aanwezig waren. Hetda-
gelijksch bestuur legde de gemeente-reke
ning van 1916 over De inkomsten waren
f 30.953.10, uitgaven f 10 456.50. Zij werd
na onderzoek goedgekeurd.
Tot gemeente-ontvanger werd benoemd
B. Melis.
Men schrijft ons uit Souburg:
Nu er weer z.gn. zigeuners in onzen
omtrek zwerven, moeten vooral winke
liers op hun hoede zijn. Hier en daar
trachten zij weer hun ouden truc toe te
passen om geld te wisselen.
Men zy dus gewaarschuwd en kijk©
de slimme vrouwen gloed op de vingers,
daar zij brutaal optreden. Een "paar
woonwagens stonden gisteren op den
Abeele, nu op den Ouden Vlissingschen
weg.
Uit Zuid-Beveland.
- Bij resolutie van den minister van
Financiën is, met ingang van 1 Augustus
1917, benoemd tot teekenaar van het
kadaster, de heer J. Tollenaar te GoeS.
- De klerk-telegrafist der staatsspoor
C. J. v. d. Dussen wordt met ingang van
„Hel spijt mij mevrouw, maar het is
lastig ais de jonge dames er bij zijn."
„Nu, ga dan maai- mee." En mevrouw
Pridham ging haar voor naar haar bou
doir, dat in de ontbijtkamer uitkwam
De huishoudster volgde haar en Feli
cia bracht haar handen naar haar gezicht
om het trillen van haar lippen te doen;
bedaren. „Theo", fluisterde zij, „ze Iceeki
mij den heelen tijd aan. Zij weet jets. Ik
wou wel eens weten wat
Hel gemurmel van stemmen in de aan
grenzende kamer ging eenige ©ogenblik
ken voort en toen kwam mevrouw Prid
ham terug, verliit, verontwaardigd snui
vend.
„Ik hoor daar zooeven iets zeer on
aangenaams", zei ze. „Miss Leach, u|
schijnt vannacht naar beneden gegaan te
zijn. men heeft u in de hall hooren
spreken mei een man, hem hooren uit
laten door de zijdeur en die achter hem!
grendelen. Wal beteekent dat?"
(Wordt vervolgd).
