MIDDELIllRGSCIIE COURANT.
JÊ 174.
Maandag 23 Juli 1917.
160» Jaargang.
Aba na. pcjjl pet kwartaal in Mid-
«elbWrg en bij de agenten In OTissingen
KI Goes f 1.55; pet post 11.75.
Advertentie! 20 ceot pet vegeL
Bij abonnement veel lager.
Familieberichten en dankbetuigingen
van 1—7 regels f 1.50.
TERRITORIALE GRENZEN.
Reuier vindt het noodig een be
schouwing van den maritiemen mede
werker van de Engclsclie „Observer"
over te seinen, waarin ten eerste wordt
(betoogd dat het tot op 3 mijl van de
kust stellen vjan 't territoriaal gebied, do,or
niets gesanctioneerd is, maar voorts
dat, ooi: al stelt men dien afstond op
drie mijl:
het onduldbaar zou zijn, indien Ne
derland aan Duitsche schepen toe
stond de Engelsche blokkade krach
teloos te maken, door ongestraft
door de Nederlandsche territoriale
wateren in de Eems te varen. Neu
traliteit is alleen van waarde, zoo
lang de ware geest van neutraliteit
bewaard blijft.
We vermoeden dat dit wel ongeveer
de Engelsche geestesstemming zal weer
geven. We hebben zelfs al de ervaring
opgedaan, dat er zoo ook door Neder
landers over gedacht wordt, en we wil
len daarom tegenover die bewering nog
even herinneren
dat wij, als neutralen niet de min
ste verplichting hebben, en dat het
het óns als niet-oorlog voerende zelfs
verboden is, om mee te werken tot het
welslagen van een maatregel van één
der oorlogvoerenden, d. i hier de blok
kade van Duitschland door Engeland;
dal de „ware geest der neutraliteit"
niet alleen tegenover Engeland behoort
te spreken maar evengoed tegenover
Duitschland;
dal wij als neutraal geen enkele reden
hebben om koopvaarders van oorlogvoe
renden de vaarl door onze neutrale wate
ren te verbieden, noch tegenover Duit
sche schepen, noch tegenover En
gelsche, die evengoed van uit onze
havens die wateren passeeren.
BISMEMUMB.
DE RAKKERSWET-TALMA
HERLEEFD.
Hel is jammer voor Minister Talma
dat hij dit feit niet meer heeft kuiE-
nèn beleven. Van zijn onlwerp-Balckers-
wel, tol afschaffing van den nachtar
beid en tot beperking van den ar
beidsduur in de bakkerijen, heeft hij
bitter weinig voldoening gehad. Dc
Tweede Kamer heeft dat ontwerp scherp,
gekritiseerd en ten slotte verworpen.
En zie! thans is het in hoofdzaak
door den Minister van L., H. en N.
weer ingediend, zij het ook met eenrg©
wijzigingen van beteekenijs.
De overweging die den Minister daar
bij gfeleid heeft, is in hoofdzaak dat
verreweg het grootste deel der in dit
bedrijf werkzame personen voortdurend
nog des nachts werkzaam is, „zonder
dat er overwegende redenen zijn die
zich tegen verlegging van hun arbeid
geheel of ten deele naar den dag ver
zetten". En voorts: dat hun arbeids
duur zoo overmatig is dat inperking
ervan niet mag uitbljjven.
Maar liet verlangen van het publiek
naar versch brood in de ochtenduren
is zóó sterk, dat van het particulier ini
tiatief geen afdoende verbetering ver
wacht kan worden. Plaatselijk kan de
toestand evenmin geregeld worden van
wege de concurrentie uit aangrenzende
gemeenten. En zoodoende moet de rijks
wetgever tusschen heide komen.
Geen nachtarbeid.
Hel wetsontwerp bepaalt dal voor
de bakkerijen de wettelijke nacht, waar
in niet gewerkt mag worden om 10 uur
aanvangt en duurt tol 's ochtends 6 uur.
Hel wetsontwerp-Talma had het eind
van den nacht op 5 uur bepaald. Maar
de huidige Minister vreest dat dan de
kleine bakkerijen een voorsprong krijgen
doordat zij gelegenheid hebben toch nog
's ochtends (versch brood te leveren;
terwijl dan in tal van bakkerijen in
overmatig snel tempo gewerkt zal wor
den, ten koste van de kwaliteit van
het brood.
Evenwel wordt in het ontwerp aan
den Minister de bevoegdheid gegeven
met liet oog op de plaatselijke belangen
of gewoonten in bepaalde gemeenten of
gedeelten van gemeenten daarvoor de
tijdruimte van 8 tol 4 of van 9 lot 5
uur in plaats te stellen.
Eo bovendien kan de Minister voor
bakkerijen, ingericht op onafgebroken
exploitatie, nachtarbeid worden toege
staan onder voorwaarde, dpt de nacht
arbeid voor eiken arbeider binnen re
delijke grenzen beperkt blijft en het
daaraan verbonden nadeel wordt opge
wogen door een korter arbeidsduur n.I
niet meer dan 48 uren nachtarbeid
in de drie weken en niet langer dan
'52 uur arbeid per weck, hetgeen tot
invoering van een drije-ploegen-stelsel
noopt. Bovendien moet volgens het ar
tikel aan de vergunning een voorwaar
de zijn verbonden welke verbiedt, dat
gedurende een bepaald gedeelte van het
etmaal brood uit de bakkerij wordt af
geleverd.
De arbeidsduur.
Bjj het onderzoek van de arbeidsin
spectie in 1910 is gebleken hoe ab
normaal de arbeidstijd in de bakke
rijen is.
Voorgesteld wordt dat de diensttijd
(d.i de lijd gelegen tusschen hel begin
en het einde der werkzaamheden op éón
dag) niet langer dan 12 uren duurt.
Eischt het belang van het bedrijf dat
over de diensten van den gezel gedu
rende een tijdruimte van meer dan 12
uren per dag beschikt moet kunnen
worden, dan zal dpze althans daar
voor een compensatie vinden in een
regeling zijner werkzaamheden, waarbij
hij niet meer dan 10 uur per dag ar
beid verricht.
Aangezien de aard van het pro
ductieproces in vele bakkerijen het
wenschelijk maakt, dat de rustlijden niet
aan bepaalde uren gebonden worden,
mag' zegt de minister verwacht
worden, dat in de ontworpen regeling
een sterke prikkel voor den patroon
gelegen zal zijn om den diensttijd zijner
gezellen tot een tijdruimte van 12 uur
in te perken, hetgeen hem in staat zal
stellen meer dan tot nog toe aan hep
gezinsleven en het maatschappelijk ver
teer deel te nemen.
Het ontwerp houdt er intusschen reke
ning mede. dat een regeling, welke toe
laat den diensttijd van een arbeider op
12 uren achtereen te stellen, zonder dat
zij bepaalde rusttijden gedurende dezen
diensttijd eischt, een correctief behoeft
voor het geval in den diensttijd arbeid
zou worden gevorderd zonder afwisseling
door voldoende, zij liet ook ongeregelde
rustlijden Vandaar dat het ontwerp op
liet voetspoor van het ontwerp-Talma in
zulke gevallen aan het districtshoofd der
arbeidsinspectie ide bevoegdheid geeft om
tusschenbeide te komen met het gevolg
dat dan hetzij de Minister, in beroep,
anders besh t de arbeidsduur van de
gezel! d nauwkeurig op 10 uur moet
worden vastgesteld.
Op den Zaterdag en daarmede gelijk
gestelde dagen laat het ontwerp, evenals
het vroegere, een diensttijd toe van 16
uren, maar het onderscheidt zich daarvan
waar hel den maximum-arbeidsduur van
die dagen op 14 uur vaststelt.
Geen nakkersraden.
In liet ontwerp zijn niet overgeno
men uil de Talma-wet de veel hesproken
commissies van advies welke, behalve
de voorzitter, voor de helft zouden he
slaan uil patroons, voor de andere helft
uil knechts.
hoewel de Minister in het algemeen
bij de uitvoering van sociale wetten hoo-
gen prijs stelt op de voorlichting van com
mission uit belangstellenden samenge
steld, acht hij in het onderhavige geval,
waai* juist over onderwerpen moet wor
den geadviseerd, die de .concurrentie
verhoudingen Detreffen en waarbij ver
schillende loden eener commissie min of
meer partij zijn, een dergelijke voorlich
ting van weinig nut. In elk geval zou de
waarde ervan z.i. niet geëvenredigd zijn
aan den omslag en de kosten, aan de sa
menstelling van de commissie verbonden
Geen beslissing zal echter genomen
worden, dan nadat belanghebbenden in
de gelegenheid zijn gesteld hunne be
zwaren In te Drengen, terwijl tevens van
alle door den burgemeester of den com
missaris der Koningin genomen beslis
sing beroep op den minister bestaat. Het
uitbrengen van advies blijft daarentegen
uilsluitend voorbehouden aan administra
tieve autoriteiten
Patroonsverbod.
Wat het patroonsverbod betreft, heeft
de Minister wet overwogen, of aan de
daartegen geopperde bezwaren niet ware
tegemoet fe komen in den geest van het
ontwerp-Aalberse, dat den patroon wilde
vrijlaten om onder voorwaarde, dat bin
nen bepaalde tijdruimten geen brood
do bakkerij »ou mogen verlaten, derhalve
onder een voorwaarde als het thans aan
geboden ontwerp voor de bakkerijen met
conlinueelen arbeid kent Het scheen hem
ovenwei niet raadzaam dien weg op te
gaan. De controle op de naleving van de
bedoelde voorwaarde zal in de wein|gh
groole broodfabrieken, die continu-arbeid
met een drie oir emnstelsel willen invoe
ren, weinig bezwaar opleveren, maar een
afdoende conlróle schijnt onmogelijk,
anneer er op gelet moet worden, of aiet
uit vele kleine bakkerijen op verboden
uren brood wordt afgeleverd.
\erscl© brood
Ten slotte deeli de Minister nog mede,
dat proeven, die door dei^ heer J K;.
Katz met subsidie der regeering zijn ge
nomen, de mogelijkheid hebben aange
toond brood door een vrij eenvoudig
procédé gedurende eenige uren versch
te houden. Bij een proefneming in de
praktijk zijn dnarmede verrassende resul
taten verkregen; in een rapport van de
directie van den aroeid worden daarom
trent uitvoeriee mededeelingen gepubli
ceerd.
Uiteraard kan nog niet met eenige ze
kerheid worden gezegd, of het procédé in
het bakker sbedrjjf ingang zal vinden,
maar wel is te voorzien, dat, indien dit
het geval is, de bezwaren, welke in de af
schaffing van nachtarbeid gelegen zijn
voor de broodverbruikers, die luoogen
prijs stellen op versch brood bij het ont
bijt, in belangrijke mate zullen vermin
deren.
IIET NED VAK-VERBOND EN DE
DISTRIBUTIE
In een gisteren te Amsterdam gehou
den vergaderingvan dp hoofdbesturen
der Nederlandscue vakbonden, aangeslo
ten bij het N. v. V., is een uitvoerige
motie aangenomen, waarin erkend wordt
dat verschillende vroeger geuite wen-
schen ten opzichte der distributie ge
heel of ten deele zijn ingewilligd, maar
waarin wordt betreurd, d,at dat ten op
zichte van een aantal andere nog altijd
niet liet geval Is, en dat met name nóg
steeds niet is overgegaan tot
de verlaging van den maximum-prijs
van rijst en wittebrood;
de uitbreiding dier reeds ingevolge
iart. 1 der Distribuliewet aangewezen ar
tikelen met Meeding, schoeisel, brei wol,
sajet, zoolleer en klompen, en
dat de verhoogingen d|er bij circu
laire van 28 September 1916 vastgestelde
maximum-prijzen niet zijn vervallen.
Aangedrongen wordt dparom op aan
neming door de Tweetje Kamer van de
motie-Van den Tempel.
DE ONLUSTEN TE AMSTERDAM.
De onlangs door verschillende raads
leden gestelde vragen betreffende de
aardappelonlusten zijn door B. en W;
schriftelijk beantwoord in een zeer uit
voerige nota.
Zij zeggen daarin o. aj. dal hel hun
niet mogelijk was zelfstandig in de
voorziening van Amsterdam met aard
appelen in te grijpen; wel is door de
groole gemeenten met den Minister van
Landbouw tevoren overleg gepleegd en
werd van regecringswege den indruk
gewekt, dat in elk geval in de laatste
dagen van Juni de hoeveelheid beschik
bare aardappelen voor biimenlandsch
gebruik voldoende was. De teleurstel
ling ter zake kwam voor B. en W| ge
heel onverwachts.
Voorts verMaren B. en W, niet van
meening te zijn, dat hun taak is ver
zwaard door de toezegging der regee
ring, tijdens de onlusten aan een de-
mlatie uit de burgerij gedaan, dat, te
icginnen met 3 Juli 150.000 ft 200.000
K G vroege aardappelen aan Amsterdam
zouden worden geleverd.
Wat liet stelsel van rantsoeneering en
distribueering betreft meenen B. en W|.
dat de overheidszoi'g' bij de levensmid
delenvoorziening, zooals die is neerge
legd in de Distribuliewet, de gemeenten
bindt en de gemeentelijke taak zich
slechts bepaalt tot de distributie en zoo
noodig tot rantsoeneering der haar door
de landsoverlieid ter beschikking' ge
stelde voorraden.
NEDERLAND EN DE OORLOG.
Stopzetting van den steenkool-
aanvoer.
(Met ingang van Dinsdag 24 dezer
worden een viertal kolentremen, die
ieder ongeveer 50 wagens steenkolen uit
Duitschland op Maandag, Woensdag en
Vrijdag naar ons land brachten, opge
heven t.w.2 treinen van Gennep naar
Rotterdam(Feijenoord), 1 trein van Gen
nep naar Rotterdam D. P., 1 trein van
Gennep naar Vlissingen.
Hel ging den laatsten tijd goed met
den aanvoer van steenkolen naar Vlis
singen. Verleden week Woensdag kwa
men hier 319 wagens steenkolen aan,
Vrijdag 36 waggons.
Aan onzen berichtgever is de oor
zaak der opheffing onbekend.
Ook door het persbureau Vaz Dias
werd .ons gemeld dat de aanvoer van
kolen uil Duitschland naai" Nederland is
stopgezet, van af heden, en dat de extra-
kolentreinen van de Nederlandsche grens
Voorloopig met zullen loopen.
(We behoeven wel niet- uit te
weiden over de zorgwekkende betee-
kenis van deze mededeelingen, ook al
zou die stop zetting slechts tijdelijk zijn.
Het is te hopen, en ook heel wensclielijk
dal er spoedig een officieele mcedeeling
jko'mt die uitsluitsel geeft over het
waarom. Red. M. Ct.)
Men zie echter hef geruststellender be
richt onder „Laatste Berichten".
.De Bommen op Zierikziee.
(Officieel). Het ministerie van Bui-
tenlandsche Zaken bericht dat de Bril-
sche admiraliteit zich verplicht gevoel!
de juistheid te erkennen van het stand
punt der Nederlandsche regeering ton
aanzien van de op Zierjkzee gewor
pen bommen.
Zij erkent dat deze zjjn geworpen
door een Britschen vlieger, die meen
de boven het door Duitsche troepen
bezette gedeelte van België ie zijn.
De Brilsche staatssecretaris1 voorbuir
lenlandsche zaken verzocht aan den
gezant aan de Nederlandsche regeering
hel ernstig leedwezen der Brilsche re
geering over deze betreurenswaardig©
vergissing over te brengen, met dc ver
zekering, dat alle mogelijke voorzorgs
maatregelen steeds zijn en zullen wor
den genomen, om soortgelijke gebeur
tenissen te voorkomen.
De Brilsche regeering verklaart zich
bereid om eene schadevergoeding te be
talen die in overeenstemming met'' de
Nederlandsche regeering zal worden vast
gesteld.
Engelsche vliegmachine
g e d aa 1 d.
Zondagvoormiddag daalde in een wei
de van den heer Buijsse, nabij dp Axel"
sche vlakte, onder de gemeente W e s t
oor pc een tweedekker, tl je genood
zaakt was tot een noodLanding. De ma
chine kwam terecht in een drinkput voor
het vee De inzittenden, de eerste luite
nant Knight en de 2e luitenant Truloch.
ran het Engelsche vliegcorps, hadden iri
de lucht zwevende dpn voorraad pa
tronen en hun wapens reeds weggewor
pen Zij waren van meening in België te
zijn gedaald en staken terstond de ma
chine in brand, waarvoor zij van den in
de nabijheid zijnden koewachter, dien zij
vroegen om hun .sigaret aan le steken,
lucifers gekregen hadden. De officieren
waren ten zeerste in hun schilt, toen zij
vernamen dat zij in Nederland waren
neergekomen. Door inmiddels ter plaatse
gekomen militairen werden zij geïnler-
neero "Zij gaven terstond hun ecrewoord
nie; te zullen ontvluchten en zijn via
Neuzen naar het interneeringskamp door
gerei sa.
Van het vliegtuig zijn de staart en de
•leugefs geheel beschadigd.
Van de grens.
Vrijdag van de vorige week is het aan
6 Belgen gelukt over den draad te ko"
men Zij kwamen uit Sint Laureyns en
hadden 3 djagen en nachten noodig om
te komen aan een plaats bij den draad idie
slechts een kwartier fietsen van hun
wconplfsts ligt. Ondanks den stroom
kwamen zij met behulp van een ladder en
planken toch over.
Zij klaagden zeer over de ellendp, die
er geleden wordt in dit deel van het
e!?ppengebied.
Nederlandsch schip getorpe
deerd.
Het stoomschip Breda" van de firma
Van Meel te Rotterdam is Zondagochtend,
7 uur tot zinken gebracht, 7 mijlen ten
Westen van de Noordhindjer. Alle opva
renden zijn ongedeerd, en aan boord van
de Noordliindpr opgenomen.
Het loodstransporfvaartuig „Vlissingen"
is hedenmorgen te 4 uur van Vlissin
gen naar de Noordhindjer vertrokken
om aldaar de bemanning van de „Breda"
af te hafen. De ^Vlissingen" wordt he-
denmidd,ag terug verwacht.
o
Hollandsche schepen naar
'Engeland verkocht.
Men meldt uit Rotterdam aan het ,,N.
d D.":
Van de Stoomvaart-Maatschappij Oce
aan" te Amsterdam, zijn 4 schepen en
van de „Furness"-Maatschappij te Rot
terdam, 2 schepen onder Engelsche vlag
gebracht, respectievelijk ten name van
de firma Holt te Liverpool, en Fumes#
Whitely", te Londen.
De N°0. T.
In het vervolg zal de N. O. T. haar
bemiddeling kunnen verleenen voor den
aanvoer van goederen 'uit Zwitserland
over Duitschland.
De aanvragen zullen worden behandeld
volgens dezelfde regelen als voor in
voer van overzee gelden.
Zwitsersche producten als Zwitsersche
kaai. „Maggi" enz. zullen dus weer naar
Nederland kunnen wordjen uitgevoerd.
Eieren.
De Minister van L N. en H. heeft
bepaald, dal voor de dagen 22 tot en met
2S Juli voor iedere hoeveelheid van 100
volversche kipeieren waarvoor consent'
tot uitvoer wordt afgegeven, een hoeveel
heid van 80 kipcieren beschikbaar moet
worden gesteld, andere eiersoorten be
hoeven niet voor binnenlandsch verbruik
beschikbaar te worden gesteld.
o
Rants oen eering rijst.
De Minister van L N. en fï. heeft tot
de burgemeesters de navolgende circu
laire gericht"
Ik neb de eer u te berichten, dat itó
mij, in verband met den aanwezigen
voorraad rijst en met moeilijkheden,
bij den aanvoer ondervonden, heb ver
plicht gezien, het bestaand rantsoen van
0 7 K G. per hoofd en per 4 wekjgn ,to
verminderen.
Dit rantsoen, dat op 1 Augustus a.s. zal
ingaan, is thans door mij vastgesteld op
0.4 K.G. per hoofd en per 4 weken.
Boter.
De Minister van L., N. en H heeft
een distributieregeling voor boter vast
gesteld, waarhij o.a wordt bepaald dat
de aflevering en het vervoer van botei*
is verboden, doch dat het verbod niet van.
toepassing is: a. op personen of veroeni-
gingen van personen, die als producent
of als grossier zijn ingeschreven bij dei
Rijks-Commissie van Toezicht op de Bo-
tervereeniging; b. op detaillisten, die hun
boter uitsluitend betrekken van ingeschre
ven producenten of grossiers; c op hoe
veelheden van 1 K G of minder.
Deze regeling treedt in werking op een
nader te bepalen da<* met dien verstande,
dal verzoeken lot inschrijving als produ
cent of als grossier, tot de Rijks-C.ommis-
sie van Toezicht zullen kunuen worden
gericht van 30 Juli 1917 af.
Uit Stad en Provineie.
Uit Middelburg.
- De gemeenterekening van Middel
burg wijst over 1916 in ontvang aan
f 1.007.357-18* en in uitgaaf f 1030.073,60»
alzoo een nadeelig slot van t 22716.42.
Bij de politie is aangifte gedaan, dat
in den nacht van Zaterdag op Zondag
van een' erf aan den Veerschen weg uit
een hok eten vijftal vette konijnen zijn
ontvreemd.
Hedenochtend vertrok een 20-tal
leden van de afdeeling M idde I buirg
van „De Jonge Garde" er per fiets op
uil, om in de buurt van Waalwijk gedu
rende deze week een kamp te betrek
ken. Het plan is vandaag nog te Waal
wijk te arriveeren. Als technisch leider
van dezen bond is opgetreden de luite
nant De Vries.
o
Uit -Vlissingen.
Gisteravond te negen uur, toen
do drukte op de stand-boulevard te
Vlissingen op haar hoogst was,zoo
wel door liet prgchtige weer als door
hel daar gegeven concert, werd het
publiek plotseling verrast door het neer
dalen op het strand van de militaire
vliegmachine, die Tia eenige zwenkin-
keurig op het strand neer kwam.
Een uur lang bleef zij daar staan, en
toen steeg het door twee luitenants
bemande toestel weer op.
Bij het neerdalen was er gezorgd dat
hel strand tjjdig ontruimd was. Bij het
opstijgen was er echter minder goed
gezorgd voor een vrij terrein, zoodat
de vliegmachine haar aanloop nam over
een betrekkelijke smalle baan tusschen
het op een rij geschaarde publiek en
de zee. Wat meer ruimde zou zeker
niet overbodig zijd geweest uit 't oog
punt van voorzichtigheid
Het schouwspel had duizenden men-
schen gelokt. Het was een dichte
drom die na afloop weer stadwaarts
trok, i
Uit Zuid-Beveland.
Zaterdag belegde de afd. Goes van
den Alg. Netd. Timmerliedenhond een pro-
paganda-vergadering in de socijeleit V.
O. V met het doel de timmerlieden u|t
den omtrek tot organisatie aan te sporen.
Nadat door het bestuur der afd. Goes
doel en streven van den Bond uiteengezet
was, gaven zich 7 gezellen voor de or
ganisatie op en kon worden overgegaan
lol oprichting der afd. Heinkenszand en
omstreken.
- Bij de Zaterdag' te Hoedekenrs-
kerke gehouden herstemming voor twee
leden van den gemeenteraad werden
uitgebracht 211 stemmen waarvan 3
van onwaarde. Hiervan verkregen Pi-
Butejfn (R. Kath. )153, L. Lous (vrijz
92, B. Timmerman (R. "Kalh.) 95, A.
Walrave Jz. (R. Kath., aftr.) 82. Gekozen
alzoo de heeren L. Lous en B. Timmer-
In de Zaterdagmiddag te Katten-
dijke gehouden raadsvergadering werd
medegedeeld dal de heer P. J. d© Wil
de ontslag nam als lid van den raad.
Den heer D. de Graaff werd op ver
zoek eervol ontslag verleend als ge
meenteontvanger en tol tijdelijk ont
vanger benoemd de heer A. Verboom'.
Als secretaris-penningmeester van het
algemeen armbestuur kreeg de heer
De Graaff eervol ontslag op verzoek.
De gemeenterekening 1916 werd voor-
loopig vastgesteld, ook werd de rekening
1916 van het algemeen armbestuur vast
gesteld en de begroeting voor 1918
goedgekeurd.
Te 'Borssclen' is aangespoeld
een lijk van een manspersoon. Het ver
keerde in verren slaat van ontbinding,/
was geMeed in trui met blauwe strepen,
gemerkt J. T. en een buis waaraan twee
marineloioopen en een doek om den hals.
Er is niets op het lijk gevonden. Het had
schoenen aan met houten zolen.
