HIDDELBLRGSGIIE M 161 Woensdag 11 Juli 1917. 160* Jaarr «bona. RCfll pet kwartaal in Mid- ételburg en bij ie agenten in Vlisslngea j>n Goes f 1.55; per post 11.75. Advertenties 20 cent per regel. -Bij abonnement veel lager. Familieberichten en dankbetuigingen »an 1—7 regels 1.50. BIÜNEÜLAÜO. DE LANDBOUW EN DE EXPORT- CENTRALE. Zooals we reeds meldden had gister middag liet Nederlandsche Landbouwoo- mité een vergadering in Den Haag bij- eergeroepen Ier bespreking van hel wetsontwerp tol instelling van een Export-Centrale. De voorzitter, de beer Linthorst Homan zette in zjjn inleidingswoord voorop dat ook de vaderlandsehe land bouw ondergeschikt moet zijn aan hel algemeen belang van den lande. Even wel, de landbouw is daarin niet te kort geschoten, wat onwaardige laster ook moge beweren. Meermalen zelfs was er aanleiding tot - protest ook tegen maatregelen, van regeeringswege ten aan zien van den landbouw gopomen. De landbouw wist echter tot dusver 'te zwijgen Thans evenwel schijnt liet oogenblilc aangebroken, dat de Neder- lanasche landbouwers moeten zeggen, dat het nu genoeg is. De onrust is niet door het'wet: ontwerp en zijn memorie van Toelich ting gewekt, maar wel door de Me morie van Antwoord, die doet vree zen, dat de landbouw de lasten zal hebben te dragen. Dc ontworpen statuten voor de op te richten naamlooze vennootschap en bankinstelling laten ruimte voor veler lei verkeerde maatregelen. Met name is '.té' vreezen, dat de landbouw zal wor den opgescheept met buitenlandsche credietpapieren, waaraan de boer niets heeft en dat voor hem waardeloos is. Men schijnt ,den landbouw te willen opleggen, wat de geldhandel niet Wil of niet kan dragen. En daartegen dient ^geprotesteerd. Eenmaal raakt het ge duld uitgeput, zelfs dat van den Neder- lands'chen landbouwer. De toezegging, dat ook vertegen woordigers van den landbouw zullen deelnemen aan hel beheer der vennoot schap, is mot matige belangstelling te aanvaarden, daar het bij de vaagheid der plannen niet bekend is, hoever die deelneming zal jgaan. De landbouw moet eischen, dat niet de regeering, doch de Slalen-Generaal uilmaken, of de crisis al of niet be slaat, dal de deelneming van den land bouw aan den uitvoer geschiede vol gens vaste regelen, dat aan den land bouw voldoende medezeggenschap worde gegeven in beheer en regeling, dat de landbouw niet ondergeschikt worde gemaakt aan den geldhandel. Alleen op deze voorwaarden kan de Neder landsche landbouw zijn medewerking' toezeggen. Bij de uitvoerige bespreking die op inleiding volgde, erkende de heer De Boer, lid der Eerste Kamer, dat er ten aanzien van zuivelproducten en groenten principieel niet veel verandert vergeleken bij den tegenwoordigen toe stand De groole verandering is, dal alles in één hand wordt gebracht door de oprichting eener naamlooze venuool- fechap. En nu lijkt dit verleidelijk Doch heeft men zich wel eens een voorstellihg gemaakt van den omvang der taak, de werkzaamheden en de kosten van deze 'tweede N.Ö,T. En hiertegenover staat alleen deze bespa ring dal de commissies van bijstand overbodig zullen worden. Terwijl het een jllusie is te meenen, dat de oprich ting pener Export-Centrale de moeilijk heden zal doen verdwijnen. Mr. Zaaijer betoogde dat van de •regcering mag worden geëischt rekening -te- houden met de wettelijke rechten van den staatsburger, en voor oogen te houden, dat wettelijke rechten al leen hij de wet mogen worden ge- r« geld en dat zij voor haar daden de verantwoordelijkheid moet dragen tegen over de Staten-Generaal. Vast staat dat belastingen alleen bij de wet mogen worden geheven. En nu blijkt uil de toelichting bij het onder havige wetsontwerp ,dat het de bedoe ling is, beide groote grondregelen van ens staatsrechtelijk leven geheel op zij te schuiven. Het consentrecht, een belasting, zal worden geheven door de op te richten naamlooze vennootschap terwijl le vreezen is, dat de regeering alle verantwoordelijkheid zal willen en dosseeren aan dc Export-Centrale. Het ontwerp strijdt dan ook met de hoste beginselen van ons staatsrecht en met de regelen van onze Grondwet. De Ne derlandsche landbouw heeft er daarom belang bij, dat een dergelijk juridisch gedrocht niet tot leven wordt gewekt. De heer Hombach wenscht lo ver nemen, langs welken weg het kina', dal de voorzitter nog een kansje wilde geven, doch dat mr, Zaayer niet het levenslicht wilde doen aanschouwen, het best kan worden gesmoord. Indien de positie van den landbouw niet slerk ge noeg is om dat te verkrijgen, hoe moet dan die positie worden versterkt? De heer Kruseman erkende dat de nu bestaande regeling in te veel handen ligt. Maar de wijze waarop de .regee ring daaraan een eind wil maken, keur de spr. af. De werkzaamheden van N. O. T en Exportvereenigingen moeten in regeeringslianden worden gebracht en voorop moet staan, dat geen particu lier voordeel trekt van de uitvoering der regeling en dat de regeering geen winst behaalt tengevolge van de hooge prijzen onzer uitvoerartikelen in het bui tenland Aan geld hebben we inNe derland thans niels, als daarvoor de bronnen van onzen welvaart moeien worden prijsgegeven. - Een woord van verdediging van het voorstel werd gesproken door het lid van de Eerste Kamer den heer Wes t er- dijlc die zeide niet in te zien, dat liet! wetsontwerp de positie van den land bouw zooveel slechter zou maken. Wel is hij het ei ens met hen, die meenen', dat de landbouw zich te veel laat rin- gelooren en dat de boeren te weinig georganiseerd hun mond open doen. Doch, dat zij niet industrie en handel zouden moeien ageeren tegen hef wets voorstel kan niet lot hem doordringen; en hij gevoelt iets voor de bewering, dat buurmans leed verzacht; zoodat hij hel zeer billijk vindt, dat nu' ook handel en industrie wat meer in de juiste verhouding tot den landbouw in de algemeene lasten zullen gaan bijdra gen. Inzonderheid betwijfelde spr. of de landbouwer zal worden opgescheept met voor hem waardeloos papier. De aan deden der vennootschap zullen ver handelbaar zijn. En wat de ministri,eele verantwoordelijkheid betreft, de meer derheid der commissarissen van de op ie richten bankinstelling zullen regee- ringscommissarissen zijn; zoodat de re geering zich al bijzonder moeilijk aan de verantwoordelijkheid zal kunnen ont trekken, Dc voorzitter, den heer Wester- dijk, beantwoordend, merkt op, dal het verzet gaat tegen het ontwerp in zijn te genwoordigen vorm. Het is evenwel niet onmogelijk, dat het door amendeering aannemelijk wordt gemaakt. Het groote gevaar ligt in de vaagheid van het voor stel en waar deze gevaar oplevert voor den landbouw, dient deze waakzaam te zijn. Van het verdere debat zij nog aan gehaald dat het Tweede Kamerlid, de ïeer Engels, de vraag besprak, of de producten voldoenden invloed op den gang van zaken zullen kunnen uitoefe nen, zoodat de productie loonend blijft. Spr. vreesde dat de regeering de zaak in handen zal geven van lieeren, die buiten de praclijk staan en meer zullen rekening houden met het buiten land dan met het landsbelang. Daar om moet er, niet alleen door den landbouw, maar ook door de "werkge vers in de industrie en door den ar beider, op worden aangedrongen, dat de leiding van de Export-Centrale in handen zal zijn van de vertegenwoor digers der organisatie. Ten» slotte worden als conclusies der besprekingen vastgesteld lc. dat algemeene eenheid \jrordt ver langd ten aanzien van de regeling van in- en uitvoer; r 2e. dal de meerderheid van de ver gadering liever reorganisatie van het beslaande met gebruikmaking van aan wezige krachten, dan een nieuwe or ganisatie wenscht. (Hierbij vraagt de lieer De Boer, volgens hel verslag in dej N. Rolterd. Crt., in antwoord op een op merking van den heer Westerdijlc of de export-centrale zou zijn voorgesteld, als zulks alleen zou hebben, afgehan gen van minister Posthuma; waaropuit de vergadering algemeen. Neen, neen! wordt geroepen; tprwijl de heeren Ver heggen en Wuyten, onder luide instem ming der aanwezigen, pleiten voorgroo- ter zeggenschap van den landbouw als een der voornaamste verbeteringen in de bestaande organisatie en de voor zitter verklaart overtuigd te zijn, dat de gewenschte krachten in den land bouw aanwezig zijn) 3e dal de vergadering onder geen vorm èh onder alle omstandigheden is togen den vorm van een naamlooze vennootschap. (Deze conclusie wordt aangenomen met 43 tegen 8 blanco- stemmen) 4e. dat ten aanzien van verbetering der organisatie wordt verlangd a. dal in hel geheele samenstel een ruim medezeggenschap worde verleend aan alle belanghebbenden, speciaal aan den landbouw; k. dal deugdelijke regels zullen wor den vastgesteld volgens welke als re gel voorwaarden van geldelijben en an deren aard zullen worden opgelegd en beroep zal kunnen worden ingesteld; c dal gelijke rechten en gelijke plich ten zullen gelden voor allen, zoodat de landbouw niet achtergesteld wordt bij handel en nijverheid. Deze conclusies zullen, gegoten in den vorm van een motie, ter kenni<( van de regeering worden gebracht. NEDERLAND EN DE OORLOG. Peulvruchten. Gisterochtend maalde liet Hand. mel- ding van een mededeelirtg van het R. Distributiekantoor, dat de voorraden peul vruchten graotendeels gedistribueerd zijn en dc nog onuitgevoerde partijen waar schijnlijk niet meer in behandeling wor den genomen. Hel Hand. verneemt echter, dat er in de vemen nog belangrijke partijen over jarige peulvruchten zijn opgeslagen. Deze zijn weliswaar ongeschikt geworden voor de menschelijloc consumptie, maar ze zouden nog zeer goed le gebruiken zijn als veevoeder. Op dien grond en, ge geven ook de onzekerheid omtrent den aanvoer van overzee, is het niet waar schijnlijk dat eenige beteekems lean wor den gehecht aan ter beurze toepende ge ruchten, volgens welke voor deze par tijen consent van uitvoer zou worden verleend. Alen verwacht, dat de Minister tot onteigening; zal overgaan. 'Dan zal den eigenaars de productieprijs plus een winstmarge worden uitgekeerd. Hetgeen echter voor hen een geduchte tegen' valler beteekent. Immers, terwijl de in koopprijs der gemeenten voor het gave product f 36 bedraagt, zou voor buiten landsche rekening voor de overjarige partijen reeds f 80 geboden zijn wan neer de uitvoer wordt toegestaan. Uitvoer van groene erwten. Aan den Minister van Landbouw is door den heer Fimmen, als secretaris van de centrale commissie uit de arbei dersbeweging voor de levensmiddelen voorziening het volgende schrijven ge richt. Vau onze plaa tselijke levensmiddelen commissie te Noordwolde gewordt ons hel bericht., dat in het Oldambl op dit oogenblik uitgestrekte velden met groe ne erwten worden geplukt, te Winscho ten worden geveild en behoudens klein kwantum worden uitgevoerd naar Duitschiand. Deze erwten zijn geen dop erwten, doch groene erwten, die men niet laat rijpen, en die aldus aan de v.oor-* raadvorming voor ons eigen land worden omltrokken Beleefd verzoek ik u mij te willen be richten of voor dezen uitvoer door u •ertof is gegeven en dring in liet tegen overgestelde geval bij u aan op het ne men van zoodanige maatregelen, dat de pluk en uitvoer der erwten onmiddellijk wordt gestaakt en onmogelijk gemaakt. Bouwmaterialen. Ir de gisteren te Rotterdam gehour den vergadering van den Nederlandscheu Aanneniersbond werden door den voor zitter eenige medcdeelingen gedaan ten aanzien van die meest noodige bouwmate rialen, waariajan wij het volgende ontlee- nen.- IJzer en cement zijn bijna niet meer te krijgen. De iprijs van ijzer isy vopr zoor vei* hier en daar nog iets voorhanden was, verdriedubbeld. De prijs van ce ment stijgt van f 25 per 1000 K G. tot f 140 en hooger. Hetzelfde doet zich voor bij nagenoeg alle overige materia len Metselsteen is tengevolge van de duurdere brandstof en hoogere vrachten gestegen tot ongekende prijzen. Gips is bijna onmogelijk te verkrijgen, glas, o a. dra ai glas, verdubbeld in prijs. 2elfs ar tikelen, welke vroeger niet geteld wer den, zooals draadnagels en dergelijke, stijgen van f 15 tot f 100 en daarboven per 100 K.G. o De bi n n enlan d.sche kaas distributie. De Kaasvereeniging deelt den detaillis ten in kaas o- m. mede. 1. Hel koopen van kaas door den eer neii detaillist van een anderen winkelter, marktkramer of venter, en omgekeerd het verkoopen door den eenen detaillist aan den anderen is verboden. i 2 Geen detaillist mag een groeitere hoeveelheid kaas in voorraad hebben dan voor zijn verkoop in één week noodig is 3 Geen detaillist mag één of meer algeheele kazen verkoopen. o Dure turf. Naar „De Tel." verneemt is behou dens goedkeuring van den Minister van landbouw, met de verveners overeen gekomen, dat de turf aanmerkelijk duur der zal moetenworden dan het vorig jaar De prijs zal ongeveer 40 pCt. hoo ger worden. Zaa ilijnzaad. De minister van L., N fcn H. brengt ter kennis dat verschillende omstan digheden er zeer waarschijnlijk toe zul len leiden, dat voor hel zaailijnzaad, cogsl 1917, een distributieregeling ge troffen zal worden, waarbij geen reke ning kan worden .gehouden met afge stoten of nog af te sluiten contracten, Dit Stad en Provincie. Uit Middelburg. Aan het verslag over 1916 van den! Armenraad alhier, ontleenen wij, dat de raad bleef samengesteld als in 1915. Inlichtingen omtrent ondersteunde of te steunen personen werden gevraagd door instellingen in 80 gevallen; 23 wer den beantwoord met volledige rapporten; particulieren in 22 gevallen; 8 werden beantwoord met volledige rapporten; 28 hulpzoekenden kwamen op het bureau om raad, waervan enkele meerdere malen. Zeer zeker valt, in verhouding met 1915, een vermeerdering te constateeren van de aanvragen om inlichtingen Toch zij hel, merkt het verslag op, instellingen en particulieren aanbevolen, in het be lang van weldadigen en behoeftigen nog ruimer gebruik le maken van het recht, gratis te profiteeren van de diensten van het Lureau. Voor zoover bekend, werden bedeeld door 2 instellingen 90, door 3 dito -15, door 4 dito 11 personen, terwijl dooi* 5 instellingen 1 persoon werd bedeeld. Behalve den steun in den vorm van loon voor arbeid, verstrekt door de Werk verschaffing van den Christelijken Volks bond en de Werkinrichting voor Behoef tige Zeeuwscbe Blinden, welke beide Instellingen niet voorkomen op de lijst, bedeeld in art 3 der Armenwet, werd door de Vereeniging ,,Zeeuwsche Dorcas" 1199 75 uitgegeven als naailoon aan be hoeftige vrouwen en f 20,50 uit een spe ciaal fonds voor hei vervaardigen van kleedingstukken in depót. Deze kleeding- slukken worden legen bepaalde prijzen voor ieder verkrijgbaar gesteld. Op hel gebied van werkverschaffing aan behoeftigen ligt in Middelburg nog een groot veld Draak. Van de 26 instellingen, tot welke een desbetreffend verzoek werd gericht, verklaarden 22, du£ 5 meer dan in 1913, zich bereid, mede te werken aan de sa menstelling van den nieuwen Armenraad Om verschillende redenen wenschten zich niet le doen vertegenwoordigen de diaconie der Gereformeerde Gemeente; de vereeniging „Het Schorerfonds"; het Leger des Heils, afdeeling Middelburg; de vereeniging Kindervoeding. Deze laatste verzocht zelfs het Ge meentebestuur schrapping van de lijst, bedoeld in art. 3, omdat zij meende, ten onrechte als Instelling van Weldadigheid te worden beschouwd. ITel Gemeentebestuur achtte termen aanwezig, om aan dit verzoek te voldoen. Gedeputeerde Staten vau Zeeland kon den echter hun goedkeuring niet hechten aan Jiet besluit tot schrapping. „Kinder voeding'^ is thans doende, om door «.ten rechterlijke uitspraak te zien uitgemaakt, of ze wel of niet een Instelling van Wel dadigheid is. Als een der bijlagen is opgenomen een overzicht van de werkzaamheden vier in stellingen van weldadigheid voor huis zittende armen te Middelburg, wat be treft het aantal der bedeelden 'gezinnen en aiteenloopende persogen) en de daar voor gedane uitgaven (met weglating van in gestichten of huisgezinnen verpleeg den) gedurende het jaar 1916 Door- Tijd Uitgaven. Loopend bedeeld, bedeeld. Burg. Arrab. 190 90 f 14.443,65 Diac N. H. G. 190 51 - 12.413,94® Waalsche 2 - 421,— Engelsche - E. Luth. G 9 4 - 993,55 Doopsgez. 4 553, Ger Kerk A 15 32 - 1.873,— Ger. Kerk B 23 - 1.190,— Ger. Kerlc C 36 16 - 4.369,47 Ger. Gem. 16 3 - R.-K. Armbest. 39 143 - 2.021,05 Israel. Armbest. 3 20 - 1.230, St-Vinc.-Vereen. 33 - 652,30 Ver. t. h b.d.A. 52 66 - 5.782,30 Ver. Z. Dorcas 427 - 1.069,19s Totaal 556 908 f47 012,46 Door het Burgerlijk Armbestuur werd bovendien 8750 Liter melk verstrekt tot een bedrag van f 827,38 aan 64 zwakken of herstellenden, terwijl geneeskundige hulp werd verschaft aan 300 gezinnen of alleen Kopende personen tot een bedrag van f2 021,23, waaronder voor f 1.462,41 aan 199 overigens niet bedeelden. Aan ondersteuning in geld en natura aan bedeelden gaf het Burgerlijk Arm bestuur uit; in 1914: f 11.047,64; in 1915: f 14 177,71; in 1916: f 16.332,80. - Op 't Molenwater is men reeds begon nen met fiet in orde brengen van heC terrein voor hel concours hippique op 1 en 2 Augustus a s. Gisteren was men aan het opslaan der tribune op dezelfde plaats waar deze verleden jaar heeft ge- Ult Walcheren, Dinsdag hield de gemeenteraad van Serooskerke een vergadering. Afwe zig mei kennisgeving J. Simonse. Onder de ingekomen stukken was een aanvrage van dén gemeente-ontvanger J Louwerse om eervol ontslag wegens lang durige ziekte De raad bgjsloot dit ont-< slag eervol te geven, ingaande op 14( Juli a.s. In zijn. plaats werd tijdelijk be noemd C. Geldof van Oostkapelle. De geloofshrieven van de berkozene raadsleden werden onderzocht en in orde. bevonden. Door den gemeentebode G. Kestelbpj was ontslag gevraagd wegens vergevor derden leeftijd. Ook deze kreeg eervol ontslag. Uit Z ui d-B e velaad. De heer J. B. de Beaufort is, met ipgang van 24 dezer, herbenoemd tol burgemeester van Goes. De alpbabetische voordracht voor gemeente-geneesheer te Goes (vacature A. F Lasonócr) bestaat uit de volgende geneeskundigen- W. N. G. Coenen, J. P. W. Geill en W. P, vau der Harst, allen, te Gee?. De heer W_ Gurk, secretaris der ge meente Kioetinge, is in gelijke func tie benoemd te Eibergen (Geld.). De heer J. Lindenbergh Cz. Le W. e- meldinge is gisteren herkozen als lid van hel hoofdbestuur van den Ned. Aan neniersbond. Uit Th oden. Bij de herstemming voor een lid van den gemeenteraad te Scherpenis,- se op 10 Juli jl tusschen de aftredende leden G. A. Geuze en Jn de Graaf, tvvèr- der uitgebracht 206 geldige stemmen Hiervan waren 119 stemmen uitgebracht op den heer C A. Geuze en 98 stemmen op den heer Jn. de Graaf, zoodat de heer C. A. Geuze is herkozen Uit Zeeuwsch-Vlaanderen O. D. De Maandagavond te Neuzen ge houden raadszitting was speciaal belegd naar aanleiding van een schrijven ran deii Min van Binnenl. Zaken, waarin deze mededeelde, onder welke voorwaarden hij bereid was de gemeente-H B. S. over te nemen en verder 1e dolen ex- ptoiteeren als Rijks H. B. S. met 5-jarigen cursus. Er bleek, dal meerdere leden, deze voorwaarden zeer bezwarend, en de eischen hooger gesteld achtten, dan in den laatsten tijd aan andere gemeenten geschiedde. Aan overgave der school zit vast een verplichting der gemeente tot het bouwen eener nieuwe school voor M. U. L. O In verband daarmede werd' betoogd, dat met de te verleenen bijdra gen aan hel Rijk de gemeente nog zwaar der zal worden gedrukt dan thans het geval is. Hiertegen werd aangevoerd dat bij eigen exploitatie de kosten ook zullen1 stijgen en dat beëindiging van den tegen woordigen toestand, in verband ract de minder goede verstandhouding tusschen liet hoofd dei M. U. L. O. school en, directeur en leeraren der H. B. S. in liet! belang van het onderwijs gcwenscht is Ten slotte werden de heeren Van Bors- sum AVaalkex en Nolson benoemd omi met den voorzitter en den wethouder Dees in deze bij den Minister nader de belangen der gemeente te bepleiten. Besloten werd de gemeente-eigendom- me u voor een bedrag van f 275 000 te gen molest te verzekerlïi bij eenie onder linge verzekerings-maatschappij Verworpen werd een voorstel van 'den voorzitter, om de kermis evenals de drie! voorgaande jaren le schorsen. Het vorig jaar gaf de militaire overheid geen ver gunning de kermis te doen doorgaan Principieele tegenstanders onder alle omstandigheden verklaarden er zich te gen op grond van de tijdsomstandigheden, terwijl van de zijde der voorstanders hier tegen werd aangevoerd, dat in de groote plaatsen het leven den gewonen gang gaat; cinema's en theaters geven geregeld voorstellingen Hier heeft men die zaken niet en men zag er geen bezwaar in, dat ook aldaar, aan hen die dit wenschen, eene gelegenheid tot ontspanning wordt geschonken. Naar aanleiding van voorgekomen over- slroomingen van stadsgedeelten bij regen buien, een euvel dat zich pas in 'le iaat- sle weken herliaaldelijk voordoet, had eene uitvoerige discussie plaats. Van de zijde van Burg. en Weth. werd betoogd dat hel gebeurde te wijten Is aan te wei nig capaciteit der riolen, die alleen bij vallend waler op natuurlijke wijze kunnen leegslroomen, terwijl enkele leden op wezen dat het rioolstelsel al jaren zóó te en zich nu pas het gebeurde voordoeb Allereerst werd noodig geacht grondig reinigen dér riolen, wal sedert lang niet meer gedaan is, alvorens tot het maken van kostbare werken te besluiten. Ji. Zondag is te Neuzen aange komen de bemanning ran de Ned. zee- tjalk „Roelfine", thuisbehoorende te Rot terdam, bestaande uit kapt. S. de Vries en 3 andere opvarenden Het schip was V3n Rotterdam met een gemengde iading naar Frankrijk vertrokken, 4 Juni II. in de Noordzee door een Duitsche duik boot aangehouden en naar Zeebrugge op gebracht. Via Brugge-Gent is de beman ning över de grenzen gevoerd.

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1917 | | pagina 1