ËlduifiÉ Courant
BIJVOEGSEL
FEUILLETON,
De Zeevalk,
taat
)tto
VAH DZ
VAN
Vrijdag 11 Hel 1917, no. 111.
Het aantal Staatsambtenaren.
Een gesprek over de onvermijdelijke
aanzienlijke uitbreiding van hel aantal
staatsambtenaren bij evcntueele invoe
ring van het verzekeringsmonopolie leid
de tot de vraag: hoeveel staatsambtenaren
zijn er al in ons land?
We hebben toen de tnoeile genomen
om in de Staatsbegroolingen eens aan
het tellen te gaan. En.'hieronder vindt
men hel resultaat.
Maar we slaan er niet voor in dat het
op eenige honderden na precies klopt.
Want soms stuitten we op moeilijkheden
die ons noopten tot een schatting. Dat
geldt vooral van de begrootingen van
Waterstaat, en.van L, N. en II. Wanneer
men bijv. onder Mijnwezen een post
van f 500 000 vindl uilgetrokken voor
salarissen van ambtenaren en personeel,
behalve de werklieden, dan heeft men er
weinig aan of men al leest dat oen staat
van uat personeel ter griffie van do
Kamer is neergelegd. We moesten toen
wel schallen, en mccnen met 250 niet
Al te ver mis te zijn geweest. Hetzelfdio
gold voor havenmeesters, wegwerkers c
a op de begrooting van Waterstaat.
De Vrijwillig dienende militairen bij hel
leger, officieren en minderen hebben wij
tot de ambtenaren gerekend. Immers zij
hebben daarin him bestaan. De miliciens
.zijn niet meegeteld. Bij de marine was
het moeilijker dal onderscheid nauwkeu
rig uit de begrooting op te maken. W-e
hebben daarvan hel eindcijfer genomen
van 'dè als bijlage bij de begroeting op-t
genomen opgave van de feitelijke sterk
te op 1 Jan. '16. Hieronder zijn dus een
aantal miliciens begrepen, (lie er strikt
genomen niet ~bij behooren maar hun
aantal is niet bijzonder groot.
Voorts hebben we ons alleen bepaald
lot hen die ambtenaren zijn in litui
hoofdberoep. Zij die als bijbaantje een of
luidere ambtenaarsfunclic uitoefenen en
daarvoor een toelage of vergoeding ont
vangen (b.v. didders voor kcuringswerk,
plaatsvervangende ambtenaren, leden van
commissies van advies e. d.) hebben we
niét meegeteld. Voor zoover we ze kon
den vinden natuurlijk wèl de bodes,
portiers e. d.
Maar wij welen bijv. niet het aantal
klerken en bodes van de kantongerech
ten en zoo waren cr meer gevallen.
Aantal Totaal,
ambtenaren.
Hooge colleges
v a n SI a a t
Personeel le Kamer 12
2e Kamer 20
Stenogr. Inrichting 1 4
Tachygr. 9
Raad van Sluto
leden 15
personeel 20
Rekenkamer
leden i 7
personeel 85
Kabinet der Koningin 21
Builcn 1. Zaken:
Departement 51
Gezanten en personen 55
Consulaten 51
Justitie:
Departement 132
Rechterlijke macht.
Hooge Raad 30
Gerechtshoven 99
Arr.-Rechtb. <30
Kantongerechten
(zonder klerken en bodes) 258
Deurwaarders Iloven 12
H. Mil. Cor, Hof
Krijgsraden
Raden van Beroep
Rijksveldwacht
Gevangeniswezen
Tucht- cn opv,-wezen
Toez. gebouwen
Bui (ieitI. Zaken:
Departement
Binnenl. bestuur
Militie-Commissarissen
Ceulr. Bureau Statistiek
Gezondheidswezen
Kweeksch. v. vroedvr.
Krankz. wezen
Armwezen
Rijks Universiteiten:
Leiden (met
kliniek-pers.)
Utrecht (id.)
Groningen
Delft
Middelbaar onderwijs:
Inspecteurs
R. H. B. S.
Vakscholen
Lager onderwijs:
Schooltoezicht
opleiding lOnderw.
Kunsten en Wetensch.
Staatscourant
19
15
88
1031
77G
305
87
11
21
102
57
32
70
504
515
152
"280
6
459
17
146
235
16
206
M a r i n e
Departement 90
Officieren 809
Onderoff. cn minderen 10.770
Loodswezen 411
Financiën:
Departement 208
Grootboek 38
BeUalm. enz. 48
Directe belast enz. 5888
Registratie enz. 1102
Pensioenraden 53
Oorlog:
Departement 93
Officieren d Staven 115
,T Adm. 161
,5 Infant. 1057
,j Ca val. 138
,f Artillerie 491
Genie 85
(zonder reserve-off.)
Opz. fortificatie 73
Vrijwillige onderoff.
korp. en soldaten:
Infanterie 4136
Cavalerie 1128
Artillerie 2150
Genie 653
Bureel personeel 543
Geneeslc. dienst:
Officieren v. gez. 113
Paardenarts 33
Apoth. 18
Onderoff en verplegers 259
Ondcrwijsinr. 376
Luchtvaart 400
Molorafdeeling 42
Mi lit. kleeding 26
Magazijnm. enz. 60
Topagr. lnr, 74
Waterstaat:
Departement
Korps ingenieurs
opzichters
Bureelambtenaren
Person, alg. dienst
Havenmeesters, Brugge-
wacliters, Kanaalwachters,
Bakenmeesters, enz. ge
schat op
Wegwerkers, enz.
geschat op
Landsgebouwen
Toez. spoorw.
Rijkspostspaarbank
Koloniën, zonder de
auibleu. in O. cn W.-Indië
Departement
Landbouw, N ij v e r-
heid eu Handel:
Departement
Afd. Landbouw.
Alg. Dienst
Onderwijs
Landb.-, Tuin- eu
.Vceleeltleeroren
Roman uit het laatst der 16e eeuw,
naar 't Engelsch van RAFAEL SABATINI.
111).
Zij zonk ,op den cüvan neer, en zat
daar als een toonbeeld Van hopelooze
smart.
i „Ik zie lief," zei zij. „Ik zie het.
Ik heb dit lot over u, gebracht. Toen
gij Lionel op the boodschap uilzondt,
hebt ge vrijwillig uw leven opgeofferd,
om mij te bevrijden. Gij hadt geen
recht dat te doen, zonder mij eerst
te raadplegen. Gij hadt geen recht,
te veronderstellen, dat ik bij zoo iets
medeplichtig zou willen zijn. Ik wil
het offer niet aannemen, ik wil uiet
Sir Olivier."
„Ge hebt, 'Goddank, geen keus!" ant
woordde hij haar. „Maar gij dwaalt in
uw gevolgtrekkingen. Ik alleen heb dit
noodlot over mij gebracht. Het is de
natuurlijke vrucht van mijn zinnelooze
daad. Het werkt op (mij terug, zooals
alle Kwaad op den bedrijver terugslaat."
Hij haalde de schouders ppx als Pin
zich van de zaak af te maken. Toen
ging hij op i!Bn anderen toon, mjfet
Proefstations 91
Distr - en Go.uy. Vee
artsen cn Keuringsdienst 100
Veearlscuij-school en
Serum inrichting 40
Phylopath dienst 12
Botercontrólc,
zuivelinsp 55
Staalsboschbehecr
Afd. Nijverheid.
Mijnwezen
(zonder dc werklieden).
Opsporing delfstoffen.
Sehcepvaartinsp.
.Vissclicrijiusp.
Meteor, dienst
IJkwezen
Afdceliug Handel.
Ondorz. Handclsw.
Bur. Industr. Eigend.
Andere diensten
Afdceliug Arbeid.
Toez. Stpomwel
Arbeids- en Veilig
heidswet
Stuwadoorswet
80
250
10
50
59
9
50
10
37
110
14
Artillerie-inrichting;
BurgcrI. Ambtenaren 203
Milit. tï 22
Landsd rukker ij:
Ambtenaren
Zeilers, Drukkers,
expédite.urs enz.
geschat op
225
13
200 218
Staats vissc hers havo n-
b e d r ij f to IJinuiden
Personeel geschat op
SI a a t s m u n t b e d r ij f
Post eu Telegraph ie*
Hoofdbesturen 121
Postdienst 8165
TeJegr. eu Telcf. 3823
Vereen, dienst 4637
17.046
108
57
138
120
500
300
91
173
57
222
Arbeidersverzekering:
Rijksverzekeringbank 120
Control, genecsk. 11
Agenten 95 229
Totaal generaal 59.720
Fen respectabel cijfer, dat ons echter
hij slot van rekeniug nog meeviel.
Maar als we dau (nog bedenken dat
dit alleen ambtenaren in staatsdienst
zijn, aan rijzen er toch getallen voor onze
oogen die wel enorm zijn.
Het aantal ambtenaren in dienst van
de provincies is niet zoo buitengewoon
groot. Samen echter honderden.
Maar hoeveel gemeente-ambtenaren
zijn er in ons land? De kleinste ge
meenten hebben er zeker twee: den
secretaris en den veldwachter (het bur
gemeesterschap is daar vaak een bij
baantje.)
En de grootste tellen ze bij de duir
zend. en ons heele land lieeft meer
dan tien duizend gemeenten.
Verder telden wo hierboven de ou
derwijzers van de rijks-onderwijsinrich
tingen mee. Hebben de onderwijzers
ran de andere scholen, openbare zooj-
wel als bijzondere, een ander karakter,
van a uiblenaarsoogpunt uit beschouwd?
Een vluchtige schatting bracht ons tot
een totaal aantal onderwijzers bij het
lager onderwijs van 30.000. Daarbij komt
dan nog het personeel van de gemeente
universiteit te Amsterdam, van alle
gymnasia, alle gemeentelijke II. Bur
gerscholen, alle ambachtscholen, lianr
delssCholen, enz.
Ons land telt ongeveer 8000 water
schappen en veenpolders, boven 500
H.A. oppervlakte. Hoeve-el ingenieurs,
ontvangers, opzichters, wegwerkers, kan
toorpersoneel enz. hebben die gezamen
lijk in dienst?
En lest best: de spoorwegen, waarf-
van het personeel reeds in het spraak
gebruik als ambtenaren of beambten
wordt aangedu'd. Dal zijn er tiendui
zenden; alleen de S S. heeft er reeds
22.000.
Als uien dat alles eens bijeen voeg
den zou men tot eenige honderdduizen
den komen, die him bes'taan vinden in
de openbare diensten, waartoe de spoor
wegen met him staatstoezicht ook wel
gerekend kunnen worden, evengoed als
oen zeer verlegen, zachte stern voort.
„Is het misschien te wel gevraagd,,,
dat ge mij al het leed vergeeft, dat ik
over u gebracht heb?"
„Ik geloof," antwoordde zij Jiem;,
,dat het aan mij is, u vergiffenis te
vragen."
„Aan mij?"
Voor mijn ontrouw, die de oorzaak
van alles is ge weed Voor mijn bereidwil
ligheid om vijf jaar geleden kwaad van
u te gcloc ven va-ar het ongelezen, ver
branden van uw brief mel het bewijs van
nw onschuld, dat cr bij was."
Hij glimlachte heel vriendelijk tegen
haar. „Ik geloof, dat ge gezegd hebt,
dal uw instinct u leidde. Zelfs, hoewel
ik de daad niet gedaan had, waarvan ik
beschuldigd werd, wist uw instinct toch,
dat ik slecht was; en uw instinct had ge
lijk, want ik bert slecht ik moet het
zijn. Dit zijn uw eigen woorden. Maar
geloof niet, dat ik er it mede bespot.
Ik ben de waarheid er van gaan iuzicu.'
Zij strekte haar handen naar hem uit
„Als als ik zeg, dat'ik ben gaan erken
nen. dat het alles teiigens waren?"
„Dan zou ik begrijpen, dat dit liefda
digheid is, die uw medelijdend, hart be
wijst aan iemand, die ais ik, aan het1
eind ran zijn loven staat. Uw instinct
bedroog u niet."
„O ja, o jat"
Maar hij was niet van zijn overlui
de staal door zijn subsidie' eon'factor*
van beleekenis is in liet bijzonder ou
derwijs.
Maar toch zullen we uil die groole
cijfers geen te stoute conclusies trek
ken over het t groot worden van
het deel der bevolking dal het andere
deel als ambtenaar bedient Vóór ;k*
h'mbtcnaarsgeest een dringend gevaar
voor ons land wordt, moet er nog
veel in onzen landaard veranderen.
Eén ding is echter uit die cijfers
duidelijk, n.l. de groote beleekenis die
in dezen tijd de financieele positie van
de ambtenaars heeft.
Het is niet zonder reden, dat telkens
een salarislet ie van ambtenaren de
aandacht vraagt.
VOLLENVELLEN.
Men schrijft ons:
,Door een Belgisch vluchteling, tc
K loosier zand e verblijvende, wor
den moilenvellen opgekocht tegen 10 e
por stuk.
"I Is tc begrijpen, dat op dier lei ma
nieren jacht wordt gemaakt op die nut
tige beestjes".
We hopen, dal de bevoegde politie
beambten zoo spoedig mogelijk een eind
aaa deze dreigende uitroeiing zullen
maken. Want dat hiknt
In de wet van 22 Juni 1911 betreffen
de de bescherming ran in liet wild levende
nullige dieren, werd bepaald dat bij al-
gomeenen maatregel van bestuur voor
schriften voor die- bescherming kunnen
worden gegeven, mits tegelijk ook een
voorstel van wet daarover wordt inge
diend.
De regeering heeft daar dadelijk ge
bruik van gemaakt, en reeds 19 Sept
'14 cou maatregel ran bestuur afgekon
digd waarin werd verboden
het vangen of dooden van mollen op
gronden van een ander, zonder diens
toestemming of zonder verlof van den
Commissaris der Koningin;
het ten verkoop in voorraad hebben,!
te koop aanbieden, verkoopen en ver
voeren van mollen of huiden van mollen
In dezelfde maand werd een wetsont
werp over dit onderwerp ingediend (dal
evenals de alg. maatregel tevens de luk-
vorschen beschermde). Door den oor
logstoestand is van spoedige behandeling
van dal wetsontwerp niets gekomen. Het
eindverslag is 11 Jan. jl uitgebracht,
doch bei ontwerp is nog niet op de
agenda der Tweede Kamer geweest.
Maar in ieder geval oestaat dau loeh
die alg. maatregel van bestuur van Scot
'14, en besLaan de strafbepalingen van "de
wel van 22 Juni '14.
Daarin is aan de gebruikers van gron
den vrijheid gelaten om naar hun per
soonlijk inzicht mollen op hun land te
dulden of ze te vervolgen
Die vrijheid is wenKchelijk omdat som
mige landbouwers de schade der mollen
grooler achten dan het nut.
Maar tegengegaan moeten worden
zooais de regeering zich in de Mem. v.
ïoel. op 't wetsontwerp van Sept. '14
uitdrukte „de buitensporigheden, die
een uhvloeisel zijn van den handel iq
niollenhuidenpaal en perk moeten ge
steld worden aan de driestheid waarmee
mollen vangers van beroep zich op gron
den van derden begeven om daar de
mollen weg te vangen."
Uil het ons gezonden bericht maken
wc op dat men hier met pen typisch ge
val van handel in mollenhuiden (e doen
hebben- Een Belgisch vluchteling die een
dubbeltje per vel geeft, doet dat niet
omdat hij voor zijn grond die mollen
schadelijk vindt.
ging af te brengen. Hij schudde hel'
he old, zijn gelaat stond somber Iemand
die niet slecht was, zou u niet gedaan'
hebben, wat ik deed, hoe groot de bt
leediging ook was. Ik zie het nu duidelijk
zooals mcnschen in hun laatste oogen-
blikken verborgen dingeu zien."
„O, waarom zijl ge zoo op den dood
gesteld?" riep zij" op wanhopigen loon
„Dat ben ik niet," antwoordde hij op
rijn meer gewone manier. De dood is
gesteld op mij. Maar ik kan hem ten
minste zouder vrees of spijt tegen gaan.
Ik zie hem onder de oogen, zooals wijl
allen het onvermijdelijke moeten doen
- als gave ugt de handen 'van het noodlot.
Fn ik ben gesterkt verblijd bijna
door uw lieve vergevensgezindheid."
Zij stond plotseling op en kwam naar
hem toe. Zij greep zijn arm, en viak bij
hem staande, keek zo hem in het gelaat.
„Wij moeten elkander vergeven, jij en
ik, Olivier," zei zij. „En daar vergeving
alles uitwischt, laatIaat alles, wat
de laatste vijf jaren tussehen ons gestaan
heeft, nu uitgawischt zijn."
Hij hield zijn adem in, toen hij in haar,
bleek, ernstig gezicht zag.
„Is het onmogelijk voor ons Vijf jaren,
terug te gaan? Is het onmogelijk voor
ons terug te gaan tot waar wij in die
vervlogen dagen in Godolpbin Court
stonden?-
I et licht daf plotseling in zijn gelaat
KERKNIEUWS.
Wij vestigen gaarne de aandacht
onzer lezers op de advertente van de
Kerkelijke Kiesvereeniging voor Even
redige Vertegenwoordiging „De Ned.
Herv. Kerk", elders in dit nommer,
ter aankondiging van de vergadering
die Maandagavond in „de VergenocJ-
ging" alhier gehouden wordt en waar
dr. Cannegieter eu de heer G. A. de Kid
der rnt Anriterdam zullen sprektn over.
„De aanslaande kerkelijke verkiezing op
1G Mei". Wij hopen, en verwachten
hel ook wel, dat op deze vergadering,
waar gelegenheid zal bcsUan tot ge(-
dachten wisseling, een groot aantal kies
gerechtigden aanwezig zullen zijn Vooral
de tegenstanders van evenredige verte
genwoordiging wekken wij op deze ver
gadering bij te wonen, die menig ver»
Ueerd begrip uit den weg zal kunnen
ruimen. i
- Onder leiding van ds. J. II. va*
'l Iloff, Ned. Herv. predikaat te St,
Laurens, is een vergadering gehouden
waarin men kwam tot oprichting eener
Christelijke Jongelingsvereeiiiging.
Tot Lesluursleden werden gekozen: S.
Abrahamse, voorz A. II. Verbeek, iecr.;
Jac. Kasse, vicc-voorz.; M. Kwekke-
boora Gzpenn. en H. van Lange velde,
rice -secretaris.
AanvanKelijk bedraagt hei ledental 43.
- Te O d-V ossemeer werden de
zer dagen weer de zitplaatsen verhuurd
in de Ned. Herv Kerk. Opmerkelijk is
het, dat voorheen deze plaatsen gewoon
lijk tegen lage prijzen van de hand ^n-
geu, maar dat is in de laatste jaren zeen
veranderd. Plaatsen van meer dan f 20
huur komen voor en zelfs iot f 10 wordt
(egeven voor die achter in de kerk De
huurders konden hun oude plaatsen be
houden tegen het bedrag van het vorige
jaar; die ze ingaven in de hoop goed-
kooper terecht te komen, kwamen meest
bedrogen uit.
1 i .11 LJ
Ned Herv. Kerk.
Beroepen tc De Rijp- D. van dei- Most
van Spijk le O. en VA Graftdijk; te
Scharnier (c a): J. C. Kars te Winket
N -H te Loon op Zand: G Grootjans,
te OUertoo; te Wanneporveen (toez
J. C. WUsing, cand te Ulrpm.
Bedankt voor Ooltgensplaat: A. Dekker
te Giesendam-Nederliardinxveld; voor
Doornspijk. J. H. F. Reuimc te Oud-
Beijerland, voor IJzendijke. J. G. Franck.
hulppred. te Zuidlaren.
KUNST FN WETENSCHAPPEN.
De St.crt. van gisterenavond bevat
en kc.ii. besluit van 19 April, waarbij het
besluit van den gemeenteraad van Haar
lem van 10 Jan IJ. betreffende slooping
an de gemeentelijke gebouwtjes ten N.
an de groole Houtbrug te Haarlem wordt
vernietigd. Bovenbedoeld» huisjes wor
den in het Kon. besluit aangeduid als)
gebouwtjes van architectonische waarde,
welker afbraak het stadsschoen belang
rijk zou schaden.
Jan Christoffel. „Bin
nenhuis". ■- 'Bij W. L. en J.
Brusse's UHg Mij.
Het zevende deel, en een lijvig dealt
.Maai* nog altijd is het ons niet te
lang, en drinken we met begeerte van
den gedachtenvloed welken Roraain Ro
land in dit werk uitgoot.
Dit deel is het boek dat ons, in
tegenstelling met „de Kermis der ijdel-
licid" van het vijfde deel, hel goede
Frankrijk doel kennen, het Fransche
volk met zijn drang naar individualiteit,
naar rede, met zijn intelligentie en zijn
opofferingsneiging, maar tegelijk ook het
volk met zijn neiging tot persoonlijke
afzondering uit weerzin van den strijd
tegen de iuidruchtigen, met zijn gebrek
aan samenwerking, behalve dan op dat
ééne punthet vaderland.
Dit boek van Rolland moet op zijl
Ijatidgenooten gewerkt hebben, zooal
hij Chrisloffel Laat werken op zijn oni
geving, n.l. als een verfrissehende, tol
daden aanzettende kracht. In de voor
rede van dat deel vertelt de schrijve*,
waaróm hij zijn boeken-ree>ks sclireef.
Hij verstikte als zoovelen in Frankrijk
in een zedelijlc-vijandige wereld. Hij
wilde ademen. En hij vertelt daar ook
in dat sommige hoofdstukken der laatste
doelen reeds geschreven waren vóór
of terzelfder tijd van het eerste.
Na het lezen van dit zevende deel
is dit ons nog duidelijker dan te voren
jeflikkerd had, verdween langzaam cn
zijn gezicht werd vaal en vertrokken.
Zijn oogen stonden dof door leed en
wanhoop „Wie gedwaald heeft, moet zijn
dwaling dragen, en dat moeten ook do
geslachten, die na hem komen. Terug
gaan is niet mogelijk. De poorten van het
verleden zijn voor ons dicht gegrendeld
„Laten wij ze dan zoo Laat ons 't ver
leden den rug toekeeren, gij en ik, en.
laat ons oonieuw samen beginnen, en zoa
aan. elkander goed maken, wat onze.
dwaasheid ons in die jaren heeft doen
verliezen."
Hij legde zijn handen op haar schou
ders, cn hield haar zoo op armslengte
van zich af, haar met teederheid aan
ziend.
„Lieve vrouwmompelde hij
zuchtte diep. „God! Hoe gelukkig had
den wij kunnen zijn zonder dat onge
luk...'' Hij hield op eens op. Zija han
den vielen van haar schouders, langs
zijn zijde, hij keerde zich half af, kortaf
nu in toon en manieren. „Ik word senti
menteel. Uw zacht modelijden heeft mij
zoo week gemaakt, -dat ik bijna van
liefde ging spreken en wat heb ik daar
mede te doen? Liefde behoort bij het
leven: liefde is leven, terwijl ik,.. MorU
Lurus te Salutantl"-1)
„O neen, nee»!" Zij klemde zich' op
Die sterven gaan, groeten U.
nieuw met bevende handen aan hem vast,
haar oogen stonden wild.
„Hel is te laat", antwoordde hij haar.
„Er is geen brug over den afgrond
dien ik zelf gegraven heb. Ik moet
opgewekt als God wil er in nederdalen."
„Dan", riep zij in hevige opwinding,
,vil ik met u ondergaan. We zulten ten
minste eindelijk samen zijn."
„Dat is al te krankzinnig!" wierp hij
tegen, en toch klonk er teederheid in zijn
ongeduldige woorden. Hij streelde het
goudblonde hoofd, dat tegen zijn schou
der lag „Wat zou mij dat helpen?" vroeg
hij haar. „Zoudt go mijn laatste uren
willen verbitteren den dood van hl
zijn glorie berooven? Neen, Rosamunde,
jo kunt me beter helpen door te blijVen
leven. Keer naar Engeland terug cn maak
daar de waarheid bekend omtrent het
geen je gehoord hebt. Het zal uw taak
zijn, mijn eer te zuiveren van de vlek,
die er op rust, door de waarheid le ver
kondigen van wat er mij toe dreef een.
afvallige en een zeeroover te worden."
Plotseling liet hij haar los. „Luister! Wat
is dat?"
Van buiten klonk oen plotselinge kreet
„Opl Te wapen! te wapen! Hola! Balak!
Balakl"
„Hel uur is geslagen," zei hij, keerd<
jüfili plotseling om, vloog naar den ingang
eu sloeg hot gordijn op zijde
(Wordt vervolgd).
