SHDDELBljllGSCHE €OliRANT. 160* Jaargang. M 103. Woensdag J2 Mei 1017. Abonn. prijs per kwartaal ia Mid delburg en bij tie agenten ia Vlissingen en Goes, f 1.55; per post f 1.75. Advertenties. 20 cent per "egel. Bij abonnement veel lager. Familieberichten en dankbetuigingen van 1 7 regels f 1.50. KAMEROVERZICHT. Tweede Kamer. Zitting van Dinsdag. Tol ruim half vier bleef de Kamer in comité-generaal. Toen werd allereerst de wijziging van. de Mililiewel betreffende den dwang Lot officiersopleiding van gemobiüseerden af gehandeld zonder veel verzet Alleen de lieer Duymaer vond er aanleiding in, den Minister voor te houden dat zijn ge brek.aan voortvarendheid zich nu wreekt. En de heer Schaper wilde geacht^ woraen legen te stemmen omdat hij tegen den dwangmaatregel is, waartegenover de heer Mar chant meedeelde, dat hij zijn vrienden hun stem aan dit wetsont werp zullen geven, omdat er anders nim mer iels zal kunnen komen van ieeai volks leger De heer Schaper; Als het daartoe, komt, spreken we elkaar nader. Vervolgens kwam de bespreking van hel buitengewone o.orlogscrediet, die werd ingeleid door de indiening van een mo tie van den heer Duys om de voo:r- schriften betreffende den militairen groet 'te herzien. De motie werd echter door den vo.o zitter, na eenig verzet van den voor steller verschoven naar een „nader te bepalen dag". Vandaag wordt over het crediet verder beraadslaagd. BlMKENLilifl. MONOPOLISEEING VAN HET LEVENSVERZEKERINGREDRIJF. Aan het departement van financiën is gisler geïnstalleerd de onlangs ingestcll- ïde commissie voor voorlichting omtrent de moeilijkheden, welke bij het brengen aan den staat van het levensverzekef riugsbe drijf zich zullen voordoen en omh trenl de wijze, waarop die moeilijkhe den zullen kunnen worden overwonj- nen en de maatregel zal kunnen worg den in- en dooj-gevoerd. De installatie van de gelijksoortige commissie .voor de brandverzekering zal .de volgende week plaats hebben, Minister Tr^ub he,eft bij de in stallatie een uitvoerige rede gehouden, waarin iiij allereerst uitweidde over de noodzakelijkheiddoor de crisis gebof- den, om middelen le vinden tot bet- houd van het financieel' evenwicht, zont- der aantasting der- volkskracht. liet aandraaien van de belasting! schroef kan slechts met zekere mafü- ging worden voortgezet, zoodat ook de Minister door de omstandigheden ger dwongen weivl zijn blik te richten naar de Staatsmonopolies. Over het algemeen ligt intusschen, «aar zijn stellige overtuiging, voor ons land, de financieele uitkomst in die richting niet. Monopoliseering in Staats- handen van bedrijven, die tot nog toe door particuliere oudernemingen werden uitgeoefend, is zonder het toebrengen van schade aan particuliere belangen uil eenmaal niet mogelijk. Aangezien eclij- ter hel particuliere belang, waar hel met het Staatsbelang in botsing komt, steeds heeft te wijken is die overwe ging 'op zich zelf niet voldoende om! bet denkbeeld van het fiscale bedrijfs- monopolie, zonder meer, ter zijde te stellen. De ervaring' heeft evenwel genoog! zaam geleerd dal fiscale monopolies op hel gebied der goederenproductie meer schade doen aan de particuliere nijver heid dan zij voordeel afwerpen voor den slaat. .Op hel gebied van het verkeer is er voor toepassing van het monopoly secringsdenlcbeeld al even weinig plaats. Ook de voorstanders van het brengen onzer spoorwegbedrijven aan den staat tot wie de Minister zelf behoort kunnen daarvan geen verhooging van staatsinkomsten verwachten. De scheep vaart leent zich wegens haar interna;- tionaal karakter voor monopoliseering niet. Aan een. staatsmonopolie van de bin- nen,scheepvaart denkt wel niemand. Slechts ééji terrein bleef ey, naar het hem voorkwam, over, waarop het denk1- beeld der monopoliseering in handen van den slaat, ernstig' in overweging nibosl worden genomen Dat is het teri rein der verzekering. Dc staat is op dal gebied reeds geen vreemdeling'. Met beleggingen op groote schaal bemoeit hij zich reeds zoowel bij de rijksspaarbank en de rijksver zekeringsbank als bij de pensioen fond! sen van ambtenaren en hunne wedu wen en weezen. Het was oorspronkelijk de bedoeling .van den Minister aan de commissie uit sluitend advies Le vragen over de wijze van inrichting van het 'staatsbedrijf, in 'l bijzonder dus over den overgangstijd. Maar toen 't verlangen naai" een ruimere opdracht bleek, heeft hij niet geaarzeld daaraan tegemoet Le komen. De Minister ontveinsde zich niet, dat men zich van een monopolie als dood hem wordl beoogd, vooral in de eerste jaren van zijne werking, geen gouden bergen mag voorstellen, en hij weet zeer wel dal; aan de verwezenlijking van zijn denkbeeld groote bezwaren verbonden zijn, vooral in het overgangstijdperk. Men onttrekt nu eenmaal geen enkel bedrijf, lioe weinig diep liet ook in liet econo misch maatschappelijk leven moge ingrij pen, ,aan do sfeer van werkzaamheid der particuliere onderneming, zonder op be zwaren te sluiten. Intusschen bezwaren zijn er om le; wor den overwonnen; dat geldt voor alle tij den en onder alle omstandigheden Maar voor geen lijn en ondgr geen omstandig heid geldt het zoo sterk als thans, nu de, oorlog de volkeren allerwege voor nieuwe economische en staatkundige vraagstuk ken pianist en nu er minder 'dan ooit ruimte is voor ïiieuwighcidsvrees. Hier zoowel als elders zullen vele van. oudsher gevolgde economische regelen moeten worden herzien, vele uit het verleden) stammende economische itisLellingen door nieuwere moeten worden vervangen. En dit niet omdat enkele leidende persoon lijkheden liet aldus willen, maar omdat de omstandigheden er toe dwingen. Hij bracht in 'L bijzonder aan de aan wezige belanghebbenden bij het levens- verzokcringbedrijf dank voor hun bereid willigheid, hun volledige vrijheid latend om buiten de commissie tegen zijn voor nemen te ageeren, maar hun vragend om in de commissie hun standpunt als be- langheoo.enden zooveel mogelijk af te leg gen, en alleen het algemeen belang voor oogen le houden. Ten slotte drong de Minister aan opl den grootsten spoed. De voorzitter der commissie mr. A. Tak, advocaat-generaal bij den Ho,ogen Raad der Nederlanden, beantwoordde 's ministers rede met een korten terugslag op zijn opmerkingen. NEDERLAND EN DE OORLOG. Vergo.eding van schade door 't springen van mij nen. De commissie, in wier handen zijn ge steld de inlichtingen aan den minister van oorlog ten aanzien der adressen van A VerduynteRetrinchement, L. F. Dert e.a. te VIi s s i n gen, B. J Westen burger e. a. te D o m b u r g,, alle betreffen de vergoeding van schade, geleden doov 't ontploffen ,of doen springen van mijtien, steil ten aanzien van deze adressen voor, den minister d,ajnk te zeggen voor de ver strekte inlichtingen. Wat het adres van B. J Westenburger e. (a. betreft, wordt de Minister uitger noodigd aan het verzoek van adressant om schadevergoeding alsnog te voldoen. De commissie meent, dat er in het gel- val, waarop het adres betrekking heeft, ruimte is vopr de vraag, of de 'oprui ming door het militair gezag wel is ge schied met inachtneming van een zooj- danigc voorzichtigheid en op zoodanige wijze, dat schade aan de naburige ger bouwen voorkomen, of, ontslaande, tot de geringst mogelijke afmetingen beperkt werd En voor zoover de vraag ont kennend moet worden beantwoord, zoiif- de zoowel onrechtmatige daad als schulA- elemont hier te onderkennen zijn en zou du.s omlroni de al' dan nief aanwezigheid van verplichting tot schadevergoeding twijfel geenszins zijn buitengesloten. Hoe dit echter, zij, de commissie meent, dat •eds op gronden van billijkheid aan het verzoek van adressant behoort te worden voldaan. Wat het adres van A Verduyn betreft, meenL de commissie, dat er tusscbeu xle schade-aan adressan Is h uisf en de oprui ming van mijnen geen causaal' verband bestaat; terwijl in het geval van L. F. Dert geen sprake is geweest van oprui ming cener mijn door het militair gezag, en men dus te doen heeft met schade, veroorzaakt doov een van buileA komend onheil. Vreemde vliegtuigen boven ous land. De vliegtuigen zijn den laatsten tijd bijzonder roerig, en de vliegers schijnen zich of bijzonder slecht te oriëuleeren. óf er zich volstrekt niet om te nckom- meren, dat zij zich boven neutralen grond berinden. Zoo hebben Maandagnacht ook veer drie vliegtuigen boven Flakkee ge zweefd. Vooral boven de groentedrogerij an den heer J. C. de Gast te Sommels- dijk, welke 's nachts geheel electriseh is verlicht, hebben zij zich opgehouden Van waar z.c gekomenwaren, is niet vastgesteld. Zij verdwëuen langs de kust in Z.-W'i richting; gelukkig zonder bom men te werpen. Visch voor België Van IJmuiden uit wordt den laatsten tijd* veel zéevisch per spoor naar België en ook naar Noord-Frankrijk gezonden. De H IJ S. M- en de S.S. laten dit ver voer kosteloos geschieden. De visch wordt gezonden aan de Bel gium Relief, dienen vertegenwoordiger le IJmuiden heeft aangewezen; deze Ireedl geheet belangeloos voor haar op. Da Engehche Fish-Export le ÏJinuiden stelt dagelijks zooveel van de haar toegewe zen hoeveelheid versche zeevisch voor dat doel beschikbaar als benoodigd is en zij maar ©enigszins lean missen. c> De Petroleum nood. Nser bei „Hbldverneemt, heeft-de „Toewijzingscoramissie" voor de petrole um een zoodanige regeling getroffen, dat verschillende industrieën voor wie petro leum onontbeerlijk is, voortgang kunnen hebben. Aangezien de aanvoer geheel' stil staat, ■alt op distributie aan particulieren voors hands niet te rekenen O Een v e i I i g h e i d s in a a 1 r e g e De reeders Le IJinuideu hebben toege zegd, nat de rcddmgboolen citer stoom trawlers van zeiltuig zullen worden Voor zien. Zulus naar aanleiding vau het ge- b.c.urde met de „Tres Fratres" enz De h a v cr n o o cl Naar de Tel, meldt, zullen dc slem perijen en vervoermaatschappijen le Rolr terdam, wanneer er geen veranderingïn den toestand komt, ongeveer de helft van hun personeel moeten ontslaan, kvaarj- door alleen daar ter stede 1000 a 1500 gezinnen zouden worden getroffen Voor Rotterdam, waar in verband met dc haven het slcepersbedrijf een groolen omvang nam, is deze maatregel' van zeer ernstigen aard Ons land hangt''voor liet krachtvoeder vrijwel van het buitenland af.. Slechts ongeveer 25 pet. van liet benoodigde proj- duceeren wij zelf Het rantsoen kraclitr: voeder, dat gedistribueerd wordjt, is dau ook steeds minder geworden. De paarden nemen op het oogënblik ontzettend in kracht en gewicht aL Tot nu toe was tegen buitensporig hoogte prijzcn nog een soort graan verkrijgbaar, dat uit 't slechtste van het buienlandsch'e graan werd gehaald Ook dit is niet meer le Jbrisomen. Nog een ander*.;'factor werkt m dit verj- band en dit is liet gure weer der laatste maanden. In andere jaren brengen de boeren om dezen tijd liet vee naar de weide en verkoopen zij den paardenliou- ders don resteerenden voorraad hooi- Daar is thans geen sprake van. Gras is er jiiog niet, dus de boeren voeren hei hooi au hun eigen vee. En wat men van den boor lbs krijgt, is fabelachtig duur. De Engelsche Noord zee versperring, T«n derden male heeft Engeland vei(- anderdng gebracht in zijn versperring van de Noordzee. De verandering komt hierop neer, dat het versperde gebied in het Zuid^ Westen een stuk Westwaarts en Zuid waarts wordt uitgebreid. De open vaar geul tusschen de Engelsche en de Duit- sche zone wordt dus nauwer. Gedroogde vruchten uil Canada. Reuter seint uit Ottawa, dat overeen stemming is verkregen nopens een rant soen van 10 000 ton gedroogde vruch ten voor Nederland. Uit Stad on Provincie, Uit Middelburg. Maandagmiddag 2 uur werd ten raadhuize alhier dc 8e vergadering van den Armenraad le Middelburg gehouden, tevens de eerste na afloop van den vier jarigen termijn, bedoeld in art. 44 der Armenwet De burgemeester van Middel burg, krachtens do wet voorzitter van deze vergadering, wees er in zijn ope ningswoord op, dat de Armenraad te de zer stede in de eebste vier jaar van zijn bestaan bewezen heeft, op den goeden weg to zijn. Dal liet hem dan ook niet, aan waardcering ontbreekt, kan zeker liieruit blijken, dal thans vijf instellingen meer zich in den Armenraad hebben doen vertegenwoordigen dan in 1913. De raad, thans beslaande uit 21 led'en, zou er -23 tellen, als de drie diaconieën der Geref, Kerken niet tot één waren in eengesmolten. Tot bestuursleden werden aangewezen en gekozen de heeren J Baljcu, Mr. F N. van der Bilt, mr G. F. baron thoo Schwartzcnberg en Ilolienlansberg, Ch. Boasspn en mr. F B Evens; tol plaats vervangende bestuursleden mej. J. Er- merins, mevr. D. As van Teijlingen—Op ten Noort en de lieercn dr. J. C Bolle, .J L. van der Harst en ds. N. M. de Ligt Tol voorzitter werd herkozen de heer mr. F. J. Sprengcr. De benoemden, voor zoover aanwezig, werden door don burgemetester (geïnstalleerd. Besloten werd verder, het p laatstelijk steuncomité te verzoeken, iemand aan te wijzen om als raadgevend lid, bedoeld^ in art. 43 der Armenwgt, in den Armen raad zitting te doen nemen. Hedenmiddag' is in de Noordstraal alhier de heer A hoofd der school te St. Laurens bij het oversteken der straal door eenrijtuig aangereden en heeft hij daarbij den enkel gebroken eu een hoofdwonde bekomen. Na bij een der omwonenden le zijn binnengebracht, is liij per brancard naar hel gasthuis ver voerd. Gisteravond is a 1 li i e r wederom een rijwiel ontvreemd, dat een militair een oogënblik voor een café had ge plaatst, Op dc Komng'sbrug alhier reden hedenmiddag twee rijtuigen tegen elkaar; van een der rijtuigen braken beide boo- (inen. Persoonlijke ongelukken kwamen niet voor. T, 1 Uit Vltssingen. In 10 dagen tijd zijn te V1 i s s i 11- gen 4 rijwielen gestolen. Uit Walcheren. Gistermiddag werd door B. ell W van "Vee re in de raadzaal aldaar in; hel openbaar verhuurd liet jachtrscht dier gemeente voor den tijd van drie jaren aan den heer Henry Claeijs te Wissingen voor de som van f80 per jaar. - Tc Koudekerke hebben de inolkslijters gistere» den prijs der melk met 3 cent verhoogd en gebracht opl 13 cent dc liter. - Te R i 11 h c m is op 77-jarigen leef tijd overleden de heer P. Willemse. Hij is verscheidene jaren lid van den gemeen teraad en wethouder geweest; ook heeft hij kerkelijke betrekkingen Vervuld Uit Zuid-Beveland. Over April 1916 was het gasverbruik te Cr o e s 67880 MB. 75 o/o daarvan as 44122" MA In April 1917 is gebruikt; 46133 M®, dus is te weinig' bezuinigd 2011 ML - De vctd-arliUerist Ggedetacheerd te S chore, rende Dinsdag in vollen galop den afrit van den zanddijk af en stortte daarbij van zijn paard Bewuste loos bleef hij liggen. Door infanteristen werd hij naai- Kruiningen gebracht en onder geneeskundige behandeling gesteld. Hij bleek in- en uitwendig zwaar ge kneusd Vervolgens is hij per raderbran- rard en den trein naar het militaire/ hospitaal te Middelburg vervoerd. List Zee uwsoh-Vlaaaderen W.. D. Bij kon. besluit van 30 April is, met ingang van 1 dezer op zijn verzoek,. eervol ontslagen als plaatsvervanger van den districlsveearls, wien Breda als stand plaats is aangewezen, de veearts M. L'u- cicer te Oostburg. DE RAMP TE ZIEKIKZEE. Het blijkt ons uit een schrijven van onzen correspondent, dat in den nacht van Maandag op Dinsdag de bezorgdheid te 'Ziorikzee voor een nieuwe komst van vliegers gewekt werd doov dezelfde twee sterke lichten, hoog in de luelU, die ook hier ter stede telkens zichtbaar wat- ren, tijdens het gevecht bij den vlieger aanval op Zeebruggeen die waarschijn lijk, blijkens hun vaste plaats, afkomstig waren van luchtballons, Me» kon die twee lichten van uit Zierikzee waarnemen van ar de Haven, bewesten het licht van het Havenhoofd Ze werden aangezien voor lichten Van vliegtuigen of van een-luchtschip, en het rumoer der schoten, en het flikkeren an do springende granaten bracht me nigeen in zorg'. Wacht maar, zoo werd geredeneerd, als de maan maar eens onder is, dan zul je zienhetgeen tengevolge had dat van slapen bij velen weer weinig is get- tcomen. Eerst liever de maan onder laten gaan Er werd wat gewandeld of gezeri ten tot pita. half 3 uur. Toon kwam men tot de conclusie dat alles weer vei lig was. Het bezoek Maandag en Dinsdag aan de plaatsen des onheils is verbazend groot geweest. Niet alleen van liet eiland, maar ver van daarbuiten kwam men kijk ken. Van rijkswege zijn te Zierikzee bet- noeind de heeren M. B. van Dorth, goi- mcenIet-bouwmeester en P M. Panny, aannemer, om de schade aldaar, ontstaan door de bomontploffingen, op te nemen. De militaire commandant van Schou wen en Duiveland, de heer Louwersc, deelde aan een verslaggeefster van hel Hand. mee, dal noch omtrent de nar- tionaliteit, noch omtrent dc wijze waad- op de machine koerste, ook maar iets met zekerheid gezegd kan worden. Dc icdmmandant, die in het hotel Van Oppen in de Verre Nicuwstraal lo geerde, op ongeveer zeven minuten -af stand van de plek, waar de bommen zijh geworpen, vertelde dat hij, toevak lig wakker liggende, des nachts te on geveer lialf drie plotseling een licht straal zag, die onmiddellijk gevolgd werd door een slag, iets krachtiger dan een geweerschol. Ik begreep terstond, dal een vlieg machine een bom had laten vallen en begaf mij dadelijk' naar de kazerne. Zoo vlug heeft zich hel gelicele geval af gespeeld, dat ik reeds le Jcwart voor drie liet gebeurde naar Middelburg kon melden. Even heb ik nog de machine gehoord, en het leek mij toe, dat zij uit Noordelijke richting kwam. doch ook dit is slechts ee» vermoeden. Her haaldelijk toch lilijkL, dat het gehoor, speciaal ten opzichte van vliegmachines, zeer bedriegelijk is, als gevolg vart het geluid, dal de weerkaatsing tegen de wolken veroorzaakt. Had de - vliegma chine zich inderdaad ten tweeden male boven dc stad gewaagd, dan zou de ontvangst niet bepaald vriendelijk zijii geweest, want ongeveer honderd gewe ren waren voor tien aanval gereed. Nadat de catastrofe had plaats ge had, zijn mijn mannen onmiddellijk aan deu arbeid getrokken, cn zij hebben inderdaad als leeuwen gewerkt. Onafge broken waren zij van Zondagnacht half drie lot gisteravond 12 uur bezig, eerst met het eigenlijke reddingswerk, later, mei li et opruimen en repareeren. Al wal werken kon heb ik in dienst van de burgerij gesteld. Zoo zijn dan nu soldaten bezig met verven, met timme ren, met ruiten inzetten, in één woord met alles wat er toe kan leiden om het stadje zijn gewoon aanzien te her geven. De stukken van de bommen die ■overal verspreid lagen, zijn gisteren onmiddellijk naar Den Iiaag opgezon den, en hoewel de technici er zich nog niet over kunnen uitlaten, veronderstelt men toch, dat er voldoende materiaal is om uit le maken tot welke nationali1- teit de machine, die de schade aan richtte, behoort.' Volgens dc officieele opgaven -wer den 40 a 60 huizen zwaar en 40 meer of minder gehavend. De schade wordt globaal op U/2 ton geschat. In opdracht van commandant Louwerse is een com missie, bestaande uit den gemeente" architect, een gemeenteraadslid, tevens deskundige, en een bouwkundig opzich ter, thans bezig de verwoesting in elk perceel afzonderlijk op le nemen Uil een advertentie in dit nummer blijkt dal zich een comité heeft gevormd i' onmiddellijke hulp aan de talrijke onvermogende slachtoffers. Indien de be trokken untie het onheil vergoedt, war den de gelden terugbetaald aan dc gevers KERKNIEUWS. Ned Herv. Kerk. Beroepen le Huizen ds. J. I-I F Remme, te Oud-Beijcrland, Bedankt voor Randwijk en Laker- mond ds. J. H. Koster, te 's-Grevef- duin-Kapelle. Geref. Kerken. Bedankt voor Rijsoord ds. J. H. Jonker, le Voorburg; voor Stellendam en Ouddorp ds. T. Sap te Gouda; ■oor Sehettens en Longerhou: ris. M v. Alphen te Voorst; voor Midwolda M. Post le Gees. Beroepen te Drogeham M. Elzinga te Groolegast. KUNST FN WETENSCHAPPEN - Donderdag 17 Mei (Hemelvaartsdag) zullen de heeren W. J M. van Bijsteif- veld (tenor) en A. van Os (orgel) 's mid dags een uitvoering van gewijde muziek geven in de Waalsche kerk a 1 li i e r, welke uitvoering door den lagen toer gangsprijs door velen bezocht zal kun nen worden In de advertentie vindt men, behalve orgelmuziek van Matlliison Hansen en CapoLci, ook liederen van Wolf cn Mahler aangekondigd Die liederen ver dienen nog een bijzondere loelichTing. Die Wolf zullen aan de meeste muziek! Iiefliebbers onbekend zijn. Ze werden althans op concerten in ons land wei nig of niet uitgevoerd. Het zijn nl. vijf liederen uil de cyclus van hel zgn. Spanisehes Liederbucli, een verzameling van tien h'cderen door Gei- bel -samen met Hcye bewerkt naar Spaansche gedichten Ze hebben een zeer mystiek karakter, de eerste vijf ge rijd aan Maria, de vijf iaatsrie aan Jezus, <1 w- zjr van de religieus zinncliecldigè Jczus-geuackte. Het zijn deze vijr laatje liederen die gezongen zullen worden. De muziek die IlugO' Wolf voor deze cyclus schreef, wijkt sterk af van zijn andere liedermuziek. Dc begeleiding die, oorspronkelijk voor piano werd geschre ven, maar een merkwaardig orgelkarak- ler heeft, en aan de muziek van Bach doel denken, is door Max Reger voor orj- gcl bewerkt. Van Mahler zullen gezongen worden: ,,Ich bin der Welt abhanden gekommen", en „Um Milternachttwee liederen die

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1917 | | pagina 1