MIIHIELItl lUiSCIIE COURANT.
Jt 73.
Dinsdag 27 Maart 1917.
160* Jaargang-
RIVWIIMVl
Uit Stad en Provincie.
Abonn. prijs per kwartaal in Mid
delburg en bij ae agenten in Vliisingen
»B f 1.55; per post 11.75.
Adverte u t i e s 20 «©ni por r»gel.
Bfj abonnement vaal lager.
Kfcmiliebe richten e* dankbetaigiMgen
Y9Ji S—S regels fl.50.
drc zich nu abonnee rnn, ont
vangen d»»e maand de eoorant gratis.
KEK KWESTIE ZONDER
OPLOSSING.
fine moeien de kinderen en groot,
ren, die dit jaar als .gewoonlijk bun.
Pnasehvacantie by hun elders wonende
•aders of familie willen doorbrengen,
flfla bun middageten komen''
Hsm broodkaarten kunnen ze meene
men Die gelden voor het lieelc j ijk.
Haar hun bonboekjes? Daar Uebp
ben ze in oen. andere gemeente ntets
ui, want die gelden alleen voor de
gemeente van uitgifte. En terecht, daar
«b» fcetrokketr gemeente een deel van de.
kosten betaalt van de op die geuxeenj-
■tolqko bons verkrijgbaai- gestelde ar
tikelen En bovendien ontvangt iedere
gemeente slechts een tolaal-hoeveelheid
dktribuUeartikelen in overeensiemmmg
mot de door haar uitgegeven bonst
Wanneer zij haar artikelen, ook be'
schikbaar stelt voor bons uit andere
gemeenten, klopt het niet meer. De
«nlangs door eeu blad in deze provinj-
«c (uitgesproken meening dat 'emand
die voor eenigen tijd in een andere ge,~
weente vertoeft, op het stadhuis zijn
boaböekje tegen een plaatselijk geldend
lx»«boekje moet verwisselen, lijkt ons
dan *ok onjuist. De meeste gemeenten
dillen ervoor bedanken zoo'n regeling
aanvaarden, nu daarover nog niets
•ffieieel bepaald is. De in tal van
plnntsen gerezen vraag van den burger
meester van Zeist, hoe liet dezen zo(-
öter met de pensiongasten moet gaan,
ft oog onbeantwoord gebleven, en dil
betreft precies dezelfde kwestie.
De tijd voor de pensions ligt nog
©enige maanden ver in 't verschiet!.
Die kwestie is nog niet zóó dringend'
Ifnar er zijn genoeg families, waar
mei zich uu bezorgd de vraag stelt,
boe het in de Paasclivacantie moet
gaan llen stelle het zich niet le een
voudig voor. In een gezin, dat door
dfu bonboekjes juist genoeg heeft aan
erwten, boonen rijst enz., in sommige
gemeenten ook aan het rantsoen aard
appelen, komen nu ineens nog een
pMU- grage jongensmagen veertien dah
gen lang hun aandeel vorderen in den
koÉddagscholel.
Met alle erkenning van de moeilijk
heid der kwestie, stellen we bescheiden
•e vraag, of het niet mogelijk zou
oQn 8e gemeenten het recht Te geven
aan tijdelijk verblijfhoudenden een spe
ciaal soort bons, „vacantie-boos" uit le
reiken, waarvan de inleveriag aan de
gemeente recht heeft op groote-
®6ltrïbutiet-hoeveeVheïd Het gemeente-
aandeel in de onkosten der op die
bons vallende artikels zou kunnen ge
vorderd worden hetzij van de pensions
feilende gemeenten zelf, die daar toch ook
htm voordeel van hebben, he'zij van
de personen die ervan genieten
Het Is gelukt een speciale regeling te
treffen voor de schippers die in ent-
kele veel door hen bezochte gemeenten
fa Wcmeldtnge en Vreeswijk) him
warm kunnen inslaan, welke gemeen
te daarvoor ook een extra-lioeveellieid
üsfrfbufio-goed krijgen. Zou de voor
8e schippers getroffen regeling niet ten
grondslag kunnen worden gelegd voor
•en algemeone regeling voor de lijdelijk
•rgen» vertoevenden
ME TUINTJES
We hebben de voldoening gehad van
verschillende zijden bewijzen van in
stemming te ontvangen met ons verzet
tegen het plan om onze bloemtuinen
•ra te zetten in moesstuinen Ook in 't
N. v. d. D. werd door den landbouw-
me de werker tegen dat p'an opgekomen,
mei verwijzing naar de vermorf-
«ing van de toch 'al zoo sohaarsche
biest door menschen, die er zeker met
het gebruik van maken dat er van te
■aaken is.
En nu lazen .we weer in de „AmU
•ïerdammer" een artikel van P M. Bul
gers directeur van het landgoed Jol-
hannn Hoeve die daarin waarschuwt
iepen groote teleurstellingen, en daar
voor de volgende redenen aangeeft
1'. Iedere verhouw in dén schaduw
«ui hoornen of huizen levert niets.
2 Daar de mest ontbreekt of te duur
Is en de tijd te kort is, is de eerige
mogelijkheid die goede kansen kan ge
ven, nu direct, nog deze week de graf
velden in den tuin to spitten Daarin
Vit meestal nog voldoende kracht.
9. Men belioude bloemen en heesh
fers! Het geeft niets die nu te laten
verdwijnen omdat de grond daarvoor
beschikbaar, in de meeste gevallen niet
teeer voldoende te verwerken en te bei-
mesten is.
4. De verbouw van aardappels zal
groote teleurstelling geven 'én is on,-
uoodig omdat het tekort van dit jaar
aan zeer bijzondere oorzaken te wijlen
was, die voor den nieuwen oog»t groor
lendeels niet gelden, tengevolge van dc
flinke prijzen door de regeering toege
zegd voor eet aardappels, en door het
le verwachten verbod van export.
5. De verbouw van groenten is on-
noodig, want Nederland verbouwt ruim1
voldoende voor eigen gebruik. Gaat men
in tuinen verbouwen dan levert ook
deze verbouw teleurstelling door onvol
doende mest, le late grondbewei 1 ing
onvoldoende kennis, onvoldoenden ar
beid.
6. Verbouw van erwten. Hiervoor is
het te laat. Deze worden nu gezaaid
op goed voorbereid land.
Verbouw van granen. Eveneens vesl
le laat en in den tuin ook om meer
dere andere redenen onmogelijk
Hel eenige wat hij mogelijk acht en
dan ook sterk aanbeveelt is het ©mi
spitten van de gras-gazons, en het aan-
pooten omstreeks half Mei van bruine
boonen
We willen bij deze deskundige aan-
ulling van onze eigen opmerkingen echt-
ter nog eens herhalen wat we ook
de eerste maal reeds schrevenhet
door de regeering geopperde denk
beeld van het in 'cultuur brengen van
(braakbggenSe gronden, van zij-.tan ten
'an wegen is- heel iets anders dan
het groentekweeken in stadstuintjes..
Of de meerdere opbrengst daarvan
werkelijk noodig is voor onze behoeften
.'oldoen weten we niet. Het komt
ons voor aardappelen en voor groen
ten nog altijd vreemd voor, vooral
nu men reeds bij voorbaat iederen
uitvoer kan verbiedenTenzij wat er
niet bij gezegd is de regeering nog
altijd op een uitvoer rekent als eeu
soort ruilmiddel en zij gewaarborgd wil
zijn tegen een nóg slechteren oogst
dan de ongewoon slechte ran 't vo
rige jaar
En nog een andere veronderstelling
is mogelijk: Zoo de Vereen. Staten in
oorlog mei Duitsehïand bomen, is het
met den aanvoer van graan geheel gedaan
cn zullen we wel andere dingen moéten
eten, want zelf verbouwen we slechts een
hoeveelheid graan voldoende voor twee
maanden.
Maar in ieder geval is het met
dat plan heel anders gesteld omdat
men op die terreinen de vrije ruimte
den frisschen wind en de zon heeft,
die stadstuintjes niet hebben.
En behalve dat zullen we altijd de
Uitgifte van dergelijke gunstig gelegen
moestuintjes aan arbeiders toejuichen
omdat 't een sociaal werk van groote
beleekenis is. Men zie maar eens de
menschen aan 't werk in de tuintjes
van „Buitenlusf' aan den Singel te
\Tissingen|. v.
Maar men hoedé zich er voor mee
te doen, aan iets dat allerlei allures
heeft van een mode-gril.
En het zal toch zeker wel de bedoe
ling zijn. dat gemeenten die zich met de
uitgifte van braakliggende gronden voor
aardappelen of groenteteelt bezig hou
den, goed toezien wat en hoe er ver
bouwd wordt.
»F VLOOTPLANNEN.
De Minister van Marine heeft in een
v. A. op zijn begrooling aan de
Eerste Kamer de volgende mecdeeling
gedaan
Met de meening der leden, die van
oordeel zijn, dat de aanbouw van kr ri
sers en onderzeebooten niet beschouwd
kan worden als een bindende beslissing
omtrent de verdediging van Indié, wordt
ingestemd.
Of de kern der vloot van zware
schepen zal moeten bestaan uit slag
schepen dan wel uit slagkruisers, zal
nader moeten worden overwogen. De
slagkruiser is buitengewoon kostbaar en
heeft het nadeel van veel moeilijker
voor de tropen bewoonbaar te .kunnen
worden gemaakt, terwijl zooals weder
om bleek in den slag bij Jutland, ook
voor dit type van schepen aan goede
pantsering veel gewicht moet worden
toegekend Het is niet onwaarscluj «lijk,
dal in de toekomst de slagkruiser meer
en meer het slagschip zal naderen
Nu is de tnogelijknefd niet geheet
uitgesloten, dat by de uitwerking vay
hei vloolplan zal blijken dat de bouw
en de exploitatiekosten der zware sche
pen zoo .hoog worden ,dat het bouwen
en onderhouden van een vloot van de
organieke* samenstelling als de minister
Zich voorstelt, builen ons financieel
kunnen valt. Alsdan zou men wel ge
dwongen zijn zich te beperken tot min
der kostbare en minder krachtige ween-
middelen daar in de eerste plaats moet
worden vastgehouden aan het beginsel,
dat iedere eenheid, die men bouwt, in
haar soort 't beste moef zijn, dat op
het oogenblik van onlwerpfen mogelijk
wordt geacht.
De bezwaren, verbonden aan hei
betrekken van materialen en ondertlee-
len uit het buitenland, zijn inderdaad
groot.
Wanneer de particuliere industrie de
handen ineenslaat voor maatregelen ter
bevordering van de staalindustrie hier
te lande, zal de regeering niet nalaten
om na-^te gaan in hoeverre daarbij
steun of medewerking zal kunnen wor
den verleend.
Op het oogenblik wordt nog wemig
verwacht Van het zich inrichten op
aanbouw van klein materieel in eigen
beheer.
NEDERLAND EN DE OORLOG.
Dc zeven getorpedeerde
slchc pen.
Officieel.) Hel ministerie van builen-'
Jandsche zaken deelt mede, ,dat een
onjuistheid is ingeslopen in het com
muniqué van Vrijdag 23 Maart betref
fende de torpedeering van de 7 Ne-
derlandsche scheepn.
Van den volzin luidende
„Onder dagleekenfag van 6 Maar. d «el-
de de Duitsche 'gezant mede, dal ziju
regeeifag bereid was, de bemanningen
der zeven schepen schadeloos le stel
len voor de door hen geleden matern'elc
Verliezen ,en zich bezighield met de
vraag om aan de verliezen der reeders
tegemoet te komen door hun zoo zij
dat wenschten, den aankoop van Diut-
sche schepen, nadat de vrede-zo 1 zijn
gesloten, le vergemakkelijken"
moet het slot als Volgt worden ger
lezen:
,,en zich bezighield met" de vrat?'
om aan de verliezen der reeders te
gemoet te komen door hun, zoo zij
dal wenschten, den aankoop van Duif-
che schepen welke zij zonden kunnen
gebruiken nadat de vrede zou zijn ge
sloten, te vergemakkelijken."
K a a s u i t v o e r.
is dat van het zgn. export-
gedeelto de kaas 60 pet. moet worden
gereserveerd ten behoeve van dc Entenbe-
landen en 40 pCt. ten behoeve van
Duitsehïand.
iRrivaatlmest voor land:- cn
tuinbouw.
Daar Engeland ons niet toestaat, vol
doende hoeveelheden kunstmest ten be
hoeve van onzen land- en tuinbouw
aan le voei«en, moeten thans ier vuor-
tening in de behoefte aan mest an
dere maalregelen worden genomen De
Minister van oorlog heeft nu bevel
gegeven om den privaalmest, welke in
militaire gebouwen ter beschikking komt
en niet noodig \s voor de bemesting
van militaire gronden, meer recht
streeks dan lot dusver ten bate le doen
komen van de teelt van voedingsgewas
sen.
Hij noodigl daarom zoowel vereeui*
gingen van land- en tuinbouwers ,ats
rijksland- en luinbouwleeraren uit om
zich met hunne wensclien of lol hel
plegen van overleg te wenden tol de
commandanten van garnizoenen en ltan-
tonnementen, welke nabij hunne plaats
van inwoning zijn gevestigd ,ten einde,
zoo mogelijk le komen tot een regeling
voor de beschikbaarstelling van dien
mest'.
Hij vestigt er voorts de aandacht
op, dat het de bedoeling is, dat oxv-
derhandsche sclu-if lelijke overeen kom
sten zullen worden aangegaan ,<lat de
inhoud van deze overeenkomsten niet
mag schaden aan de belangen van den
militairen dienst zulks ter beoordeel
ling van de militaire autoriteiten
en dal bij elke overeenkomst een prijs
zal worden vastgesteld welke verband
houdt met de voor andere meststoffen
geldende prijzen.
Smokkelaars uitgewezen.
De commandant der stelling van de
monden der Maas en "der Schelde (com
mando Zeeland) heeft aan de navolgende
16 personen wegens het betrokken zijn
bij den smokkelhandel, het verblijf in
zijr, gezagsgebied ontzegd:
T. C. van Cmapenhout, arbeider te St.
Jansteen- J. van Houten, St. Jansteen,-ar
beider (Belg); A. van Dorsselar, St. Jan
steen, arbeider; vrouw M. van Daelen,
Clinge (Belg); T. de Koeijer, arbeider, St.
Jansteen (Belg); A. Raes, arbeider, St.
Jansteen (Belg); P. J. Mervis, arbeider,
St Jansteen (Belg); J. Claus, arbeider,
Clinge (Belg); vrouw M. N. Poppe, St.
JansteenP. Beeckman, veldarbeider,
St Jansteen; L. van Campenhout, arbei
der, St. Jansteen; vrouw M. van Cam-
penhaut, St. Jansteen; L. Wittman, arbei
der, Clinge; S. de RijbeJ, arbeider, St.
Jansteen (Belg); H. de-Vos, arbeider,
Clinge (Belg); A Arts, arbeider, St. Jan
steen; S Post, schipper, Hansweert, a.
b. sleepschip „CulenfeJs"; A. de Vreeze,
arbeider, Eede; H. Meire, arbeider, Eede
(Belg).
De levensmiddeleii-
schaarschte.
#,De Hotelhouder" verneemt dat de
regeering overweegt het beperken van
menu's fa de hotels en restaurants
Het dure leder..
In een gisteren le Tilburg gehouden
vergadering van den Alg. Ned. Bond' van
Schoenfabrikanten is de volgende motie
aangenomen
Dc ledenvergadering, overwegende, djat
de prijzen van het gemaakte artikel in
geenerlei verhouding staan tot de prijzen
der grondstoffen; gezien de nog steeds
stijgende prijzen en schaarschte van alle
ledersoorten en fournituren; besluit
schoenenprijzen wederom aanmerkelijk te
verhoogen en draagt het bestuur op, dit
ter kennis van de schoenhandelaars en
van het publiek te brengen.
Varkens.
De directie van het rijks centraal ad
ministratiekantoor voor de distributie van
levensmiddelen heeft aan de gemeente
besturen bericht, dat bij haar het ver
moeden bestaat, dat verschillende ge
meentebesturen in de meening verkee"
ren, dat zij op 2 April weder varkens
te hunner beschikking zullen krijgen.
Daar tal van gemeenten onvolledige op
gaven hebben verstrekt, hetgeen uiter-
aard een uitgebreide correspondentie met
zich brengt, moet deze datum van 2
April verschoven worden en zal tot nader
order worden doorgegaan met die dis
tributie van gezouten varken svleesch.
o—
Ontduiking maximumprijzen
Een winkelier to Utrecht vond den
maximumprijs voor soda to laag. Hij
wist er raad op, mengde zijn stoda
aan met Glauberzout, en verkocht dit
mengsel onder den naam van „Sodane"
tegen een beduidend hoogeren prijs. Dit
geval i s voor de rechtbank te Utrecht
behandeld en de man werd rrijge'
«preken. 1 1 i 1 1
De zeevisch van IJmuiden.
De besprekingen tu^schen de vertegen
woordigers der Engelsche regeering, der
Algimex (Algemeene lm- en Export), der
commissie uit de Reedersvcreeniging, der
Rijkscommissie van Toezicht op de Zee
visch vereeni ging en van den handel te
IlJmuiden hebben, naar aan de N. R. Ct.
werd gemeld, tot een overeenkomst ge
leid, die, behoudens het overwinnen van
nog één hinderpaal', binnenkort tot aller
bevrediging zal in werking treden. Deze
overeenkomst, die contractueel' zal wor
den vastgelegd, komt hierop neer1
Van de te IJmuiden aangevoerde visch
zal in de eerste plaats de Commissie van
Toezicht op de Zeevischvereeniging zoo
veel tot zich nemen, tegen vooraf over
eengekomen prijzen, als voor de distri
butie in ons land noodig is.. Daarna
zullen de vrije handelaren te IJmuiden
op de markt tegen concurreerende prij
zen zooveel' visch mogen koopen, als zij
in bestelling hebben, zoowel voor het
binnen- als voor het buitenland, terwijl
van het daarna nog overige Engeland
en Duitsehïand ieder de helft zal mogen
nemen, tegen vooraf Vastgestelde prij
zen Deze overeenkomst Icon slechts dan
tot stand komen, indien Engeland afzag
van het voorrecht, buiten de vastgestelde
(er beschikking te stellen 35 procent,
zooveel visch op de vrije markt te lcoo-J
tegen concurreerende prijzen als het
goed dacht; Engeland heeft zich bereiij
verklaard, van dat voorrecht af te zien,
doch stelt daartegenover de voorwaard)©,
dat alle door de Engelsche Export-Mij.
naar Engeland verscheepte visch, welke
door Duitsche strijdkrachten ter zee
wordt vernietigd of onbruikbaar gemaakt,
eerst in gelijke hoeveelheid van de voor
de beide landen tezamen ter beschik
king te stellen visch, ten gunste van
Engeland wordt afgenomen.
Zou nu werkelijk voor de Neder-
landsche monden de tijd aanbreken, dat
ze weer eens proeven hoe versdho visch
smaakt?
ruim 20 pet gestegen en bij do dtukn-
doors zelfs, wegens gebrek aan kalk,
(ot 50 pCt. Uit Enschedé wordt melding
gemaakt van een werkloosheidspercenta
ge in Januari van pi n». 60.
De schaarschte is niet uitsluitend m
wijten aan eeiu werkelijk gebrek, doch
mede in niet geringe mate aan het feit^
dat in het land belangrijke hoeveelheden
woi-dcn vastgehouden door handelaren^
die wachten op nog meerdere verhan
ging der prijzen
De „Cere»'.
Het ten N. W. van Ameland ge
strande Duitsche s.s. „Geres', het
welk de reis naar Stockholm had wil
len ondernemen, had sedert liet -uit
breken van den oorlog le Dordrecht
in de haven gelegen. Hef schip
nog niet vlolgekomen
Uit Duitsehïand terug
De Arnhemse!»© koopman J. van Gcf.-
der, die indertijd onder verdenking van
spionnage in Duitsehïand gevangen in
genomen en U/z jaar fa Duitsche ge<-
vangenschap heeft doorgebracht, is gis-
ternamiudag over Oldenzaal in ons land
teruggekeerd:
De Ai-nh. Ct. geeft betreffende dit ge
val de volgende bijzonderheden
Den !3en November 1915 werd de heer
v. G. in Duitsehïand op beschuldiging van
spionnage gevangen genomen Einde
Maart 1916, een jaar geleden dus, werd
hij te Leipzig van de hem ten laste ge
legde spionnage vrijgesproken; niettemin
weigerden de Duitsche autoriteiten hew
los te laten, en de bemoeiingen van zijn
familieleden bij onze en de Duitsche re-
gcering hielpen evenmin als de ingeroe
pen tusschenkomst van den burgemees
ter van Arnhemdie persoonlijk bij onz»
regeering, en de bevoegde Duitsche auto
riteiten alles in 't werk giesteld lieef*
om de vrijlating van den heer van G. té
verkiijgen, alles evenwel tevergeefs
Gisteren is eindelijk de heer v. G-
hier te lande gearriveerdom twee
uur 's middags kwam hij aan het station
te Arnhem aan, verwelkomd door vele
familieleden en vrienden. De burgemees
ter was op het perron aanwezig, be
groette den heer van G hem met zijn
behouden terugkeer geluk wenschend, en
noodigde hem uit in zijn auto plaat* ti
nemen. De burgemeester geleidde, den
lieer van G vervolgens naar zijn woning,
Welke motieven de Duitsche autoritei
ten hadden om genoemden heer oruiank*
zijn vrijspraak le Leipzig nog een' jaar
gevangen te houden, wordt niet mede
gedeeld.
Uit Middelburg.
Bij (kon. besluit is C. M. Si
de Haan, adjunct-controleur met
persoonlijken titel van controleur dee
grondbelasting te Middelburg, tact
ügang van 1 Mei benoemd tot contro
leur der grondbelasting aldaar.
Uit Walcheren.
Do maréchaussée L. C. Buyck to
Westkapelle wordt overgeplaatst naar
Budel, terwijl diens plaats ingenomen
wordt do.or den maréchaussée J. v*n
Eijkeren van Dussen.
Bouwmaterialen.
De Kamer van arbeid voor de bouw
bedrijven te Rotterdam lieeft, mede uit
naam van vele andere Kamers w. o. die
te V li ss in gen, een adres gezonden
aan den minister van L N. en H., waar
in aangedrongen wordt op maatregelen
ter voorziening fa de schaarsichte aan
bouwmaterialen, en op inventarisatie van
de meest noodige en schaars verkrijj
bare grondstoffen
De Kamers wijzen er op, dat in weer
wil van de nijpende behoefte aan woon
gelegenheid in nagenoeg alle gemeenten,
waaraan tot heden niet kon worden tege
moetgekomen, de reeds thans heerschen-
de werkloosheid fa de "bouwbedrijven
onrustbarende afmetingen zou kunnen
aannemen. Met betrekking tot het aan
talonmiddellijk bij de bouwbedrijven
belanghebbende arbeiders, lieten de be
roepstellingen van 1899 en 1909 een
uitbreiding zien van 110,900 tot 117 000,
zoodat thans zeker op een aantal van
120 h 125,000 moet worden gex-ekend
De werkeloosheid te Amsterdam is bij
de timmerlieden, wegens giebrek aan
hout, tot 20 pet.,, by de metselaars tot
Uit 2'tfid- Bevela«d.
Gister werd door den burgemeetfe*
van Krabbend ij ke ook de slager A.
L. uitgesleten van het ontvangen van
regeeringsvarkensvleesch Nu is er van dè
vier slagers nog slechts één, die regee-
ringsvarkensvleesch ontvangt. De burge
meester doet een ernstig beroep op d«
burgerij, hem te steunen bij de uitvoe"
ring van de distributiewet
Uit Schouwen-I>ulveland.
Bij de Maandag gehouden herstem
ming te Zierikzee voor lid van dea
gemeenteraad is gekozen de hejjr P ML
Paimy (lib.) met 435 stemmen.
De heer L. Quant (anti-rev.) verkreeg
367 stemmen.
Uit Ze» a wseh-Vla under O. D.
- Te Hedel (Geld.) is tot gemeenterr
verloskundige benoemd mej J vanDijke
te Pihil wppine».
IN HET VLAAMSCIIE HOF.KSKEN
Bioscoop en nog wat.
Probeer het maar eens naar zoo'n bï-
oscoop-vertooning te gaan zonder dat er
drie paar dikke jranen uw blik verdoe
zelen en dan openspatten op het toe
gangskaartje dat ge, zonder te weten
waarom, in de vingers knelt!
Zijn er die bewenen dat die vochtige
wimpers rechtstreeks In verband Maart
met de venijnige bioscoop-tocht die ver
stollen riisepeeuwen komt om uw verste
ven go'aat of om uw halfbevroren voe
ten geloof ze niet
De film is het die het doet. De film
san den Yser.
In de duinen. Zon er over o#
sneeuw? Of beide Over pannen en,