MIDDELBtJRGSCHE COURANT.
m 70.
Vrijdag 23 Maart 1917.
ftlRIEMUMD.
Uit Stad en Provincie.
160s Jaargang.
A b o n n. p r ij s per kwartaal in Mid-
dolbirrg en bij de- agenten in Vüssingen
•n Goes f 1.55; per post fl.75.
Advertenties 20 cent per regel.
Bt(j abonnnment veel lager.
Familieberichten en dankbetuigingen
rain 1—7 regels 11.50.
2$ die zich nu a bonnee ren, ont
vangen deze maand de courant gratis.
KANEROVERZICHT.
Tweede Kamer.
Zitting van Donderdag.
Wog een motie, waarmee de Minim
ie* van Koloniën zich vercenigde, n 1
een Uitsprekend dat ten spoedigste iny
grijpende verbeteringen moeten worden
aangebracht in de geneeskundige verple
ging van de militairen te Soerabaja.
De Minister vond hel best Hij dacht
•r ook niet anders over. Alleen be,
twijfelde hij dat het wegens de wandlui-
•enplaag noodig zou zijn liet heele get-
bo uw tegen den grond te gooien, zooj-
«d« de heer Hugenhollz bepleit had.
Tea slotte nog een marine-debat
De heer Bichon van TJssclmoni-
da lichtte een amendement toe om de
Uitgaven voor de Indische Marine met
I 500.000 te verminderen, zijnde de
eerst© termijn voor den bouw van een
depotschip voor ondcrzeeboolen, waar
van de totaalkosten op f 3.Ö00.000 geL
raamd zijn. De strekking van hel amen
dement is, niet te besluiten tot den
aanbouw van een of moer depot scher
pen waarvan de spreker dc waarde
betwijfelt.
Vandaag Zhl de Minister van Marine
daarover wel zijn oordcel zeggen
De Rijksmiddelen In 1917
De opbrengst der Rijksmiddelen (hoofdsom
en opcenten) over de maand Febr. 1917 be
droeg ƒ13 999.178.98' tegen13.586.938 42
in JTebr. 1916.
Wij laten hieronder volgen de inkomsten
over de eerste twee maanden van 1917,
vergelekea met die over de eerste twee
maanden van 191.6,
Middeloa. 1917. 1916.
Groc-ibelast t 675.248 f 769.280
Personeel 718.688 719.055
Inkomstcnli 7 265 048 6 258.984
Vermog bol. 258.715 237.696
Suiker 4 870 713 3.8.6.8(6
Wjjn 36.605 54 540
Gedistilleerd 4.388 812 8.986 469
Zout 476.508 865 970
Bier en Az(ja269 498 812.869
«eslaoht 1 647 48' 1.522 014
Zegelreehten 1.530.588 1.311915
Registrator 8.248 488 1.889 384
Hjrpotboekr 224.216 131.380
Snoeossier. 2.753.867 8.8t)7.412
Invoerrecht. 1.822.627 2.608 065
Formaatteg 1378 4.135
Bond, silver 111 954 97.633
■asaailoon 155 78 76
ftati tii kr. 247 148
Mjjnieobt. 13.618
Domeinen 317.223 5'1203
Staatsloterij 184 465 184.U84
Jacht, riBsck 022 725
Loodsgelden 92 157 155 596
Totaal t 80.097.978 f 27.161426
NEDERLAND EN DE OORLOG.
Weer een Amerikaanse h schip
getorpedeerd.
Vrij dicht bij ons land .ril. 23 rajjl
benoorden Terschelling is Woensdag
«vond het Amerikaansche s.s „Healdt-
ton" getorpedeerd dat van Philadelphia
met een lading petroleum op weg was
naar Rotterdam.
De omstandigheden waaronder deze
torpedeering plaats had, riiflkon ook haar
lot een van de ergerlijkste voor beelden
van deze oorlogvoering en bovendien
zijn er niet minder dan twintig mtnj-
schenlevens bij te betreuren.
Woensdagavond ongeveer kwart over
acht bevond hei setup zich J5 graden
Oost ten Noorden op ongeveer 25 mij)
van hel Terschelling lichtschip Vol
gens deze aanwijzing zon, hel zich bej-
vonden hebben ten Oosten van de z.g.
vrije vaargeul.
Tot goed begrip dient wel onthouden
dat ten Oosten van die geul zich niel
bet door Duitschland gevaarlijk verklaard
gebied bevindt. Wel het door En
schen met mijnen onveilig gemaakte ge4-
bied. Oorspronkelijk viel ecu deel dier
twee gebieden over elkaar Toen heeft
de Duitsche regeering op aandrang van
pns de Oostelijke grens van. haar sper
gebied meer naar hel Westen verlegd,
eoodat tusschen dit gebied m hel Enr
gelsche mijnenveld een vrije vaargeul
ontstond.
Het schip dat zeer duidelijk niet eleoj*
trische verlichting tusschen de masten, de
namen ,,Healdton", Ne wl York voerde!,
werd plotseling beschoten door een on
zichtbare boot, die het eerst dc veiJ-
lichle benaming wegschool en daarna
het stoomschip zonder eenige waarschu
wing tweemaal lorpedeerile, waarbij
brand ontstond De 41 man equipage
zocht heil in de booten, doch door het
(kjapsjjzcn van bet stoomschip sloeg
een der reddingbooten, om en venlweV
nen de 19 inzittenden in dc golven-
.Alle pogingen tot redding bleven vruchj-
teloos, in de tweede boot namen eersl
7 menschen plaats later kwam de eer
ste stuurman er nog in om het com(-
mando te voeren.
Deze boot is te Vlieland aangekomen.
De koksmaat, ook een Hollander, whs
over boord gesprongen ten kon door
de duisternis niet gered worden, zoodat
vermoedelijk 20 der opvarenden zijn
omgekomen. Donderdagmorgen tegen acht
uur werd de derde boot niet 13 der opva
renden opgemerkt door de juist napr
de visscherij vertrokken stoomlreiler
,Java" ,die de 'menschen opnam en
onmiddellijk naar IJmuiden 'erugstoom^.
de De opvarenden van dc „Java" deeh-
den mede, hoe zij op ruimen afstand
dc hoog oplaaiende gloed van het bi-anr
dende stoomschip hadden waargenomen
De geredden waren den ganschen nacht
in de qpen boot blootgesteld geweest
aan lievige hagel- en sneeuwbuien Vol
gens mededeeling van kapitein Chase
Christoher van de „Heatdum" is zijn
stoomscliip met 2 lorpedoscboicn, waar
van het een het achterschip en. het an
dere het middenscliip trof, tot ontbran
ding geraakt en gezonken
Omtrent dc* nationaliteit vm de aan?
vallende boot kon niets gemeld worden
Toen de treiter bij de boot kwam
hadden de inzittenden geen kracht meer
om zelf langszijde van <len treil er te
komen Het kostte den schipper Bruin
dus zeer veel zeemanschap om de boot
zoo tc naderen, dal deze niet oversloomd
werd. Toen de treiler de boot langs
zijde was gekomen sprongen eenige
Nedorlandsclie yjsschers over en braeh„
ten de boot daarna bij den treiler. Zoq-
dra de inzittenden niet 'veel moeite
.op het visschersvaartuig overgebracht
waren, vielen ze op dek flauw van uit
putting Men deed hen te goed mef
spijs en drank en hielp hen aan droge
kleeren.
De bemanning bestond uit allerlei na
tionaliteiten, w o. 13 Amerikanen, van
wie slechts zes gered werden Ook ver-
dronKen twee Nederlanders, Van den
Does en Lensvelt, beiden uit Rotterdam.
De passagiers van de „Sin dor o"
en de ,,H o 11 an d ia".
Naar van het ministerie van Buiteit-
landsche Zaken werd medegedeeld, zijn
de noodige stappen ondernomen om het
aan de passagiers van het te Gibraltar
beschadigde stoomschip „Sindoro" en het
te Vigo liggende stoomschip „Hollandia"
mogelijk te maken over land naar het
vaderland terug te keeren
De gouvernements-passagiers, alsmede
het marine-personeel aan boord van
eerstgenoemd vaartuig, zullen de reis op
's lands kosten maken. "Voor de passa
giers die voor eigen rekening reizen,
heeft het ministerie voornoemd zich be
reid verklaard de noodige gelden over le
ranken, terwijl Hr. Ms. gezant te Madrid
is gemachtigd aan hen, die niet over
▼olnoende middelen beschikken, het noo
dige voor te schieten. Aan den zich aan
boord van het s.s. „Sindoro" bevinden
den majoor van het Nederlandsch-Indi-
sche leger, Van Gigh, is verzocht als ge
leider der tezamen repatriêerende reizi-
;ers op te treden.
Voor het verkrijgen van faciliteiten om
door de oorlogvoerende landen te reizen
zijn aan de betrokken gezanten de noo
dige opdrachten verstrekt. Het is even
wel niel uitgesloten dat de reizigers in
Zwitserland eenïg oponthoud zullen heb
ben.
Van de grens.
Uil Sïui S:
Werden tot voor eenigen tijd behalve
de gewone hoeveelheden brood, slechts
eenige honderdduizendpn sigaretten en si
garen naar België uitgevoerd langs St.
Anna ter Muiden, thans heeft de uitvoer
den iaatsten tijd een grooteren om van;
gekregen.
Sedert de Duitscliers Scliapenbrugge bij
Westeapelle aangewezen hebben als kan
toor van invoer, worden langs Sluis da
gelijks eenige duizenden kilogrammen
versche visch uitgevoerd.
Ook gaan veel' uien de grens over
(heden 10.000 K.G.) en gisteren werden
voorde eerste maal 10.000 K.G. kandij
naar België gevoerd. Dezer dagen wor
den nog een paar wagons van deze kos
telijke waar verwacht voor den uitvoer,
alsook een groote partij aardappelmeel
Het spreekt vanzelf, dat een en ander
een groote drukte meebrengt. Het is een
ongewoon gezicht, die vele vrachtwagens
en camions langs den weg in de richting
van de grens. En aan de grens zelf, waar
de koopwaren van de vrachtwagens over
geladen worden op gereedstaande wag
gons van de StoomIrammij. BruggeSluis
Heyst, heerscht groote bedrijvigheid bij
het afleveren, in ontvangst nemen en
betalen der goederen. Want, dat het
„boter bij de visch is, bewijzen de dik
ke stapels bankbiljetten, die van eigen
aar verwisselen. Er worden voorzeker
door dc betrokken personen goede win
sten gemaakt, want de liefhebberij om
uit tc voeren, wordt hoe langer hoe
grooter. Men krijgt een denkbeeld van
de groote hoeveelheden, als men bijv
hoort, dat één persoon 900 K.G. enkel
sigaretten papier uitvoert. Hoeveel boek
jes zou dat wel: wezen? Ook drukt men
de massa's sigaretten niet altijd meer uit
'th getallen van zooveel stuks" of zooveel
pakken, men spreekt al van zóóveel
duizend K.G sigaretten
Pootaardappelen.
Nu de pooltijd voor aardappelen aan
breekt, worden zij, die voornemens zijn
pootaardappelen uit andere gemeente te
betrekken, er aan herinnerd, dat liet
verbod van vervoer van aardappelen ook
geldl voor poters.
Vervoer van aardappelen, dus ook van
pootaardappelen, is alleen toegestaan, in
dien daarvoor een vergunning is afgege
ven door de Rijles-commissie van T-oe-
zient op de Aardappc-lvcreeniging, Amaüa-
slraat 2. te 's-Gravenhage.
Aanvragen voor zoodanige vergunning
moeien tot die commissie worden gericht
op formulieren, welke zij kosteloos ver
krijgbaar stelt.
De Jachtwet en de voedsel-
n o o d.
Hel Kamerlid Helsdingen heeft aan den
Minister van Landbouw de volgende
schriftelijke vragen gesteld
Is het den minister bekend dal dioor
hel wild en schadelijk gedierte in ver
schillende deelen van het land groote
schade wordt aangericht onder te velde
slaande gewassen, ten nadeel'e van de
landbouwers en de bevolking?
?Zoo ja, is dc minister bereid daar
tegen maatregelen te nemen door o a.
op ruime schaal vergunning te verleenen
lot het jacht maken op schadelijk ge
dierte, waarmee zoowel de voorziening
in dc behoefte aan levensmiddelen als
de belangen van do landbouwers ten
zeerste zouden worden gebaat?
De Twentse he katoen
industrie.
Men schrijft uit Enschedé aan de N
Courant
,De Twentsche katoenindustrie befeoft
moeilijke tijden. Tot heden heeft zij zich,
trot- de vele beslommeringen, verbon
den aan den aanvoer van de noodige
grondstoffen, tamelijk wèl staande kun
nen houden.
Was de geringe aanvoer van steenkolen
tot nog toe oorzaak, dat minder gewerkt
moest worden, thans staat evenwel alge-
meene stopzetting' van de textielindustrie
voor de deur, daar dje aanvoer van ruwe
katoen en garens bijna tot null is ge
reduceerd.
Tengevolge van de verscherpte duik
bootactie zijn heel1 wat minder Neder-
landsche schepen in de vaart op En
geland en werd in den aanvoer bijna uit
sluitend door Engel sche schepen voor
zien. Thans ïs de toestand verergerd
en worden er bijna geen garens meer
aangevoerd. Vermoedelijk is het geval
met de Melita hieraan niet vreemd,doch
hoe dan ook, er is telegrafisch bericht
gekomen van Engelsche spinnerijen, dat
het War Trade Department wel nieuwe
vergunningen voor uitvoer heeft ver
strekt, doch onder voorwaarde, dpt de
arens met Neder lands che
schepen worden vervoerd.
Gebeurt zulks niet, dan moeten de stpin-
nerijen den aanmaak voor Nederland
stopzetten, omdat de ruimte in de op
slagplaatsen te klein wordt. Er liggen
thans reeds miïlioenen KG. garens in
Engeland voor Twente gereed, slechts
wachtend op verscheping. En hier? De
nood staat voor de dein-!
Van de Nederlandsche reederijen
schijnt geen hulp te wachten, niette
genstaande de vrachtprijzen herhaalde
lijk omhoog zijn gegaan, waarlegen de
fabrikanten zich niet verzetten, omdat
hoofdzaak is, dat ze grondstoffen krijgen,
ten einde de arbeiders aan het werk te
kunnen houden.
Verwacht wordt echter, dat de regee
ring in dezen zal' kunnen ingrijpen.
Komt er niet goedig, héél spoedig
hulp, dan zullen een 30.000 arbeiders tot'
werkloosheid gedoemd zijn."
Uit 2uid-BevelamL
Bij de Woensdag te "2 re da door de
Staatsspoor gehouden aanbesteding van
het bouwen van een goederenloods bij
het station te K a p e 11 e was minste in
schrijver de heer D van Maris te Ka-
pelle voor 6380.
-- De commies te water B. Dronkers
te Hans weert is met ingang van 1
Mei a s verplaatst naar Amsterdam.
Uit Tholen.
Jhr. J. van Vredenburch deelde on
langs in den gemeenteraad van Tho
len mede,4 dat hij de functie ais lid
van de veercoinmissic niet hernieuwd
wenschte te zien, omdat de toestand van
den veerdam zoodanig was, djat er gevaar
voor ongelukken bestond voor passee-
renden met rij- en voertuigen, terwijl,
hoewel door de gemeentelijke autoritei
ten hierop is gewezen, de pachter steeds
in gebreke (blijft de noodige verbeteringen
aan te brengen.
De opmerkingen van den heer van
Vredenburch hebben niet mogen baten,
dc dain wordt met den dag slechter, cn
thans heeft genoemde heer een klacht
omtrent den meer dan slechten toestand
van den veerdam ingediend/ bij Ged Sta
ten van Zeeland. Het is te wenschen
dal dit College maatregelen zal nemen
die lot verbetering van den toestand
leiden.
De Gezondheidscommissie te Tho
len' heeft er bij B. en W. op aangedron
gen do mosselschelpen aan de Voorstad
te doen verwijderen of zoodanige maat
regelen .te treffen, dat de stank wordt
weggenomen; een en ander met het oog
op de komende warme dagen en de ge
zondheid.
Te Ond-Vossemeer arriveerde
een schip met steenkolenhoewel er
nog wel geen nijpende uood was komt
deze aanvoer goed van pas; de scholen,
hebben nog steeds het werk op den ge
wonen voel kunnen voortzetten.
Uit Zeeuws ch-V la and er en O. D
- Bij het zesjarig jongetje, dat, zooals
wij reeds meldden, Zaterdag te Zaam-
s 1 a g met een voet onder de tram kwam,
openbaarden zich zulke ernstige ver-
scnijnselen, dat Woensdag de dokter over
brenging naar het ziekenhuis te Vüssin
gen nooaig achtte, waar de jongen nog
dienzelfden dag overleed.
Door den Commissaris der Konin
gin is benoemd tot zetter voor 's Rijks
directe belastingen in de gemeente Hoek
de heer A. Jurry, ter vervanging van den
heer W. Geelhoedt, die overleden is.
In de Donderdag te Hoek gehou
den raadsvergadering werd. tot tijdelijk
wethouder benoemd de heer A. Jurry.
Als vertegenwoordiger in de commissie
voor de waterleiding werd benoemd de
heer F. Kaan, wethouder
Tevens werd vastgesteld een verorde
ning op het herbergbezoek van jeug
dige personen.
Uit Zeeawsch-VIaftndere* W. D
- Woensdag had do werkman J. B. te
IJ z e n d ij k e (Oranjepolder) het ongeluk
zien Dij het opmaken van hout de twee
voorste vingers der linkerhand zoo goed
als af te haltken. Slechts met een velletje
hingen de vingers nog aan de hand. Na
een eerste verband is de man Donderdag
naar Vüssingen gebracht ter mogelijke
aanhechting
Besmettelijke ziekten.
Van 1-1—20 Maart zijn de navolgende
besmettelijke ziekten uit Zeeland ter
kennis van den Cenlralen Gezondheids
raad gekomen:
Roodvonk een geval te Hoek, Neuzen
en Icrseke; twee gevallen te Middelburg.
Diphteritis: een geval te Groede en
Kruimngcn.
Gedurende dezelfde periode werden 26
gevallen van nekkramp i n ons land ge
constateerd.
KERKNIEUWS.
Ned Herr. Kerk.
Beroepen te Vriezeveen- G. Venema
te Koudum.
KUNST EN WETENSCHAPPEN.
- Gisterenavond hield voor het cerv
truhi Middelburg der Theosophisclic
Vereeniging in de ^Vergenoeging" al
hier de heer H J van G:nkel een
voordracht over liet onderwerp- „Leven
wij meer dan éénmaal op aarde?" (de
leer der reïncarnatie)
Spreker, die werd ingeleiil door den
voorzitter van het voornoemd oent'um
mr. J. F. van Deinse, begon met een
uiteenzetting te geven van het begrip
Theosophte. Waar wij onlangs een. lange
beschouwing hierover gaven (lezing mej
A. G- Dyserinck) gaan wij hier niet verf
der op in.
Uit de zeer uitvoerige rr.-rle van den
heer Van Ginkel kunnen wv* trouwens
in verband met onze geringe plaatsf-
ruimle, slechts een enkelen greep doen.
Na breed te hebben ui'geweid over
het wezen der stof, het „Ik'; de heilige
drievuldigheid (hel geloof, de wijsheid
en de geest") de ontwikkeling der menh
schenrassen enz. kwam do spreker aan
zijn (f.igenlijk onderwerp- dc reïncari
natieleer, die eigenlijk niets nieuws is,
evenals trouwens de geheole theosof-
phie. Zij toch doet grootendccls niet
anders dan vroegere, m de grijze oud{-
heid reeds verbreide kennis weder naaï
voren brengen De reïncarnaticlheorie
maakte pok ree<ls een deel uit van de
oude cbristeüjko leer Zij is echter,
daaruit geschrapt, omdat de kerk hoopt*?,
dat de geloovigeu dan hun krachten!
meer zouden concenlreeren en zouden
trachten in dit leven nog lot een gsed
geestelijk resultaat le komen.
De theosoof neemt aan een 'ontinuif
teit van leven naast een continuïteit
van bewustzijn. De menscl» blijft be
staan; ook na den dood büifl hij on
veranderd in zijn gevoels- en vern
standslichaara. Alles wal wij in ons le
ven doormaken, wordt nauwkeurig ge
registreerd er gaal niets verforen Als
toewijs daarvan haalde spreker aao,
dal genomen proeven hebben bew. zen,
dal wanneer men een persoon en Iranoe
suggereert, dat hij, om maar eens een
voorbeeld te noemen, 7 jaar oud is e«
men hem vraagt wat cioet gij op den
zooveelsten dag 11a uw zevenden jaar
dag op d&t cn dftt uur, de bcd>;lde
persoon nauwkeurig antwoordt, wat hij
inderdaad jaren geleden op genoemd
tijdstip verrichtte Elke daad wordt m
ons innerlijk vastgelegd en de mensch
is zelf maker zijner levensomslandighe»-
den. Gedachten zijn niet tolvrij. Ieder©
gedachte of begeerte legt een band, b
een wandaad doet de wraakgedacht©
geboren worden; een liefdedaad knoopt
gehechtheid enz Iedere aldus gevormd©
oorzaak heeft haar logisch gevolg.
De reïncarnatie is het middel om
den mensch beter te makti en dich
ter naar God te voeren Spr toonde
dit aan met het voorbeeld van den wilde,
die, wanneer hij zijn medemensch doodt,
na zijn eigen overlijden den geest va©
den verslagene ontmoet, cn met het voor?,
beeld van den verdierlijkten mensch, die
slechts denkt aan drank en sexucele uit
spattingen, en na zijn dood verteert va»
onverzadigbare begeerte, omdat hij niet
meer het stoffelijke voertuig bezit on*
zijn neigingen hot fe vieren Voor beiden
is dan het leven hiernamaals een hel en
beiden zullen zij, door de ervaring gef
leerd, in een andere incarnatie met de op
gedane ervaring rekening houden
De reïncarnatie-theorie leert aldus de«
mensch a. li. w. automatisch zich te bettt-
ren, tot hij is gekomen tot de bevrijding
van de noodzakelijkheid van reincariuv
lie voor eigen verdere ontwikkeling en hij
erkent zijn waren oorsprong uit het Godf-
delijke Opperwezen. Zonder rcïncarnaiie
is het moeilijk te geloovon aan een lief
hebbend rechtvaardig God.
De reïncarnalie-theorie leert aldus, dal
wij niet door een toeval in ons miüeu zijn
gekomen, maar integendeel door oorzaken
te hebben geschapen in vroegere levens,
datgene hebben verkregen, 't welk rrij
verdienen. Men heeft zelf de middelen in
handen om zich bij zijn leven een beter©
incarnatie te verzekeren door in gedacht©
en daad te streven naar hef goede
Men moet de theosophCseho reïncarn*.
tieleer niet op gezag aannemenzulks zon
doelloos zijn Een ieder moet zich mot
zijn gevoel, door logisch (tinken ran do
juistheid der leer overtuigen.
Een hartelijk applaus der talrijke nam.
wezigen volgde op deze rede. Mr. Van
Deinse betuigde spr ten slotte zijn daak
voor het dezen avond geboden©
ONDERWIJS.
- Bij kon. besluit is met 1 Sept. aa»
den heer L A E van der Ley, op zijn ver-
:oek eervol ontslag verleend als onder
wijzer aan de Rijkskweekschool te if i d-
d e 1 b u r g.
Gisteravond werd in de Sociëteit
„V. O. V." te Goes de onlangs uitge
stelde algemeene vergadering gehouden
van de Vereeniging „De Ambachtsschool".
De voorzitter, de heer J. J. Ochlinan,
deelde mede, voorloopig belast te zijn
met de werkzaamheden van den diep be
treurden overleden voorzitter den heer
C. C. Coomans. Alvorens de werkzaam
heden aan te vangen wilde spr. een kort
woord van eerbiedige hulde en dank
brengen aan hem, die aan het hoofd
hoeft gestaan van de Goesche Ambachts
school.
Wij allen, zeide spreker, zijn getuige
geweest van zijn voorbeeideloozen ijver
en \olle toewijding. Steeds heeft hij ge
tracht den bloei der Ambachtsschool t©
bevoraeren en vooral de laatste weken
Fieeft hij getoond een zeer werkzaam'
aandeel in de toekomstige plannen te
nemen.
De rekening over 1916 die goedge
keurd werd, wijst in ontvangst f 13.334,81*
aan, in uitgaaf f 13.338,46.
De begrooting voor 1917 wijst eetl
bedrag in ontvangst en uitgaaf aan van
f 12.225,50, met een post voor onvoorzien
van f 102.45.
Vervolgens bracht de secretaris, da
heer G. A Hajenius, het jaarverslag uit
Op 1 Januari 1916 waren 77 leerlin
gen aanwezig. De geslaagden voor het
eindexamen konden dadelijk werk vinden.
