MIDDELBIJRGSCHE COURANT. FEUILLETON. 38. Vrijdag 9 Maart 1917. i60e Jaaryano KAMEROVERZICHT. Tweede Kamer. Zifting \an Donderdag ■Minister Poslhuma liecft igister verschillende afzonderlijke kwesties toe gelicht, die zich moeilijk in een over- nicht laten samenvatten, maar waarover tl? interessante meedeelingen deed. Zoo zei lliij dal de suikerbietenteelt be perkt is, omdat wij meer telen dan wij gebruiken, en omdat de suikerbieten veel kunstmest en arl>eid vorderen. Zoo vertelde hij dat de stikstofpro- 'dnclic uil de lucht nog niet zoodanig is gevorderd, dat men er practisch veel aan beeft, om in de behoefte te voorzien. In D.aitschland bereikt inen er nog niet veel mede; laat staan hier. Bovendien is er een reusachtige hoeveelheid steen kolen vo.r noodig Zoo dr ug hij aan op concentratie van de export van landbouwproducten, daar de bankiers nu weigeren het papier, waar mee het buitenland betaalt, aan te nemen. Door concentratie kan men het buiten land dwingen meer te betalen, zoodat de producten-prijzen loonend blijven. Zoo wees hij op de moeilijkheid van het maken van reserves, zoodat wij bijv. onze reserve aan rijst eerst moeten op eten, vóór nieuwe aanvoer door Enge land wordt toegestaan. Aan vet is een reserve gemaakt in den vorm van verharde lijnolie, dit geldt voor tijd vah nood. Hoeveel lijnolie hij heeft, wil le de Minister niet zeggen, want die reserve is hier te groot, en van aekere ziide wordt er op aangedrongen, dat onze reserve 'zal worden afgevoerd naar een ander neutraal land. Uitvoerig zelle de Minister uiteen welke bezwaren er zijn tegen snelle vermeerde ring van het turf-afgraven, nl. het vooraf igraven van wijkeu, en het vinden van geschikte arbeiders terwijl bovendien de Uitbreiding van geringen invloed zal zijn op mis steenkool vraagstuk. De turfpro- duetie van een geheel jaar is gelijk aan de maandproductie van de Limburgsche mijnen./Een arbeider in de mijnen produ ceert het vijfvoudige van een arbeider in de venen. Ten opzichte van de door den heer Cruytier Ier sprake gebracht dislributie- hdeveelheid van vet voor Zeeuwsch- .Vlaanderen zei de Minister dat die vol doende is geweest. Vloeit ondanks de ranlsoeneering nog veel af door de smok kelarij, dan zal een registreering noodig zijn. •Van meeralgemeenen aard was zijn antwoord aan den heer Duys ter zake van diens vragen over het Rijksgraan- bntreatf De gevraagde inlichtingen gaf dc Minis ter niei. Hij wenscht het rapport der commissie af te wachten. Voor zoover Nederland betreft is dat rapport gereed, echter wacht men op gegevens uit Ame rika. Onderzoek in Amerika was wel de- j^lijk noodig. Haar waarom maken Gerard Polak en rijn vrienden nu zoo'n herrie, terwijl liet onderzoek nog niet is afgeloopen? vroeg de Minister die toezei het rapport le «Sjncr tijd aan de Kamer te zullen over leggen- Ten opzichte van de groote winsten van de meelfabrikanten, waarover door flen heer Duys is geklaagd, zei de Minis ter, dal de prijs bevatte als vast element bet maalloon en als veranderlijk element den prijs van den afval. Door de schom melende afvalprijzen kon spr. den prijs van brood en bloem laag houden. Twee maal werd, door prijsstijging van den af val, een verlaging van het maalloon ver kregen. Tenslotte is het wisselende ele- Wient verdwenen, toen de prijs der af valproducten steeds steeg. Men Iran dus nie! zeggen dal de minister niets gedaan heeft lot beperking der maalloouen. Ook dc Minister heeft nog eens sterk aangedrongen op vernietiging van de ongebruikte bons van de broodkaarten. BlijkL na eenigen tijd, dat het rantsoen van 400 gram niet door ieder gebruikt wordt en dit kan alleen, als de niet' gebruikt wordende bons vernietigd wor den en niet aan anderen gegeven -- dan zal de Minister wat royaler kunnen zijn met het geven van aanvullingsbons. Wal hel verbod van uitvoer van fruit betreft, de veranderde omstandigheden waren, daarvan oorzaak s De heer Schaper Dan moot u niet hel achterste van uw tong laten zien •De M i n i s t e r Toen' ik aan dc fruitconservenfabrikanten zei, dat er geen uitvoerverbod zou komen had ik het oog op de belangen van den tuinbouw, maar dat het ev toch Kwam, lag aan builenlandsche omstandigheden, die ook ik niet met het achterste van mijn long veranderen kan (Gelach). Wat hel verbod van uitvoer van ge droogde boerenkool betreft, er werd to veel boerenkool verbouwd en daar door te veel kunstmest gebruikt, waar door de graanbouw in het gedrang komt. Tegenover hen, die met slimmig heidjes de maatregelen ontduiken zal worden opgetreden, desnoods met wat hier genoemd is liet peslsysteem. Hel zijn gewoonlijk niet de boeren, die zul ke slimmigheidjes bedenken, maar d«j exporteurs, de oorlogswinstmakers Deze zullen spreker als een versperring vin den op hun weg naar hel buitenland. Ten slotte nog cenige algetneeno kwesties De Minister bleek niet te vinden voor afwijking van het aangenomen stelsel, cn evenmin voor uitschakeling der ge meenten. Hij denkt er «ook niet aan, de [kósten van dc Dislrihuliewel geheel voor den staal te laten komen, of de prijzen liooger te stellen en hun, die er behoefte aan hebben, financieel te- ■emoet te komen. De ia\ lgcmeene klacht is, dat als zeL kerc artikelen beschikbaar worden ge steld, ze toch niet verkrijgbaar zijn. De oorzaak daarvan kan liggen ïo in vcr- voersmoei lijk heden 2o in de gebrekkige distributie door de gemeente; 3o. door dat de gemeente het artikel niet ver koopt: 4o. doordat de ingezetenen maar koopen, waar te koopen is, en er dan een tekort ontstaat. De schuld wordt dan op spreker geschoven, waardoor een paniekstemming ontslaat Spreker hoopt, dat de ranlsoeneering aan deze moeilijkheden een einde zal maken, en anders izal hij een. registratie verplicht stellen, zooals die door Delf, Dordrecht, Nijmegen en Haarlem is in gevoerd. De bijslag alleen Voor de aardap pelen bedroeg in 1916 f 1.485 000, voor het varkensvleesch f 3 777.000, mot an dere levensmiddelen en brood komt spr. lol een bedrag van f 14i/s rail- h'oen gedurende de werking van de Distributiewet. Inb'chlingen over de voorraden gaf dc Minister niet. Hel gevaar daarvan is gebjeken bij de kolenreserve en het veevoeder, toen het buitenland ons niet wilde helpen voor een reserve. Met me- dodeelingen omtrent voorraaden zou spr. hel land en daarmeoe het Nederland- sclie volle een slechten dienst bewijzen. Hij kan dus geen meer mededeelingen doen. De Minister vroeg ten slotte wat meer vertrouwen, wat meer vriendelijkheid, niet voor zijn persoon, maar omdat zijn werkkracht niet tegen alle critiele opge wassen is Hij herinnerde aan de zeer kwetsende woorden tegen hem gespro ken bij dc invoering der bruinbrootb regeling, waarvoor hij nu lof iuoogst. Hij vroeg dus vertrouwen van de Ka mer, steun ook buiten de Kamer en niet hel toelaten van spot en laster De Kamer kan daartoe medewerken. Dal is goed voor spreker, maar ook voor hel Nederlandsche volk. Applaus en bravo's, klonken toen de Minister met deze woorden zijn rede be ëindigde, die vier en een half 'uur had geduurd^ en waarin lilj met groote ken nis van zaken zijn beleid verdedigd heeft Na hem kwam minister Gort van der Linden nog even de vraag van den lieer Van Vuurcn over de crisis van „Financiën" beantwoorden. ITel bleek dat hij, en ook de Minis terraad de 80 millioen voor de de dis tributie niet als een simpele' stelpost ïjcschouwl zooals de heer Van Gijn (leed. De 80-milhoen zijn aangevraagd voor de levensmiddelenvoorziening van een geheel jaar, voor iedere 3 maanden diij 20 millioen. Blijkt, dat het krediet over een bepaald tijdvak wordt over schreden, dan zal in hel "volgende lijd- 'ak bezuinigd moeien worden, opdat dc 80 millioen niet worde overschreden. De besteding van de 80-millioen be hoort tot de bevoegdheid van den mi nister van landbouw Zou dc volksvoe ding dreigen gevaar le loopen ,dan zon een suppl. krediet bij de Kamer worden iigediend, na machtiging van den minis1- lerraad en zoo de minister van financiën dit met zijn verantwoordelijkheid over een zie te brengen. De minister van financiën is het met deze zienswijze «der regeering" geheel eens. De Zeevalk, uit hei taaist der löe eeuw. Eögelsch van RAFAEL SABATINi a De woorden waren gesproken en de daad was volbracht, voordat Asad de be doeling berrepen had. Een kreet van teleurstelling ontsnapte hem; toen werd arijn gelaat donkerrood, zijn oogen fon kelden. Maar Sakr-el-Bahr, koel en on verschrokken voor den vorstelijken toorn, «ara den shawl, die om Rosamunde'sj «chouders lag, en sloeg hem over haar Hoofd, zoodal haar gelaat bedekt was, „Moge AUah de hand doen afrotten, van hem, die met minachting voor de fceïlige wel van den Heere Mohamed «ou wagen dit gelaat te ontsluieren, en moge Allah xdit verbond -zegenen en ieder Is de n°l van Gehenna werpen, die trachten mocht, een verhond te breken, dat voor zijn alziende oogen gesloten is.' Het was verschrikkelijk. Të verschrik kelijk voer Asad-edDin. Acht-er hem ston den zijn soldatep als jachthonden gretig eijn bevel af te wachten. Maar er kwam er geen Hij stond zwaar ademhalend, ONDERWIJZERSSALARISSEN. Thans is in druk verschenen het gis teren bij de Kamer ingekomen voorstel an wel van de voorzitters der linker Kamerfracties tot vevhooging der minima van do onderwijzerssalarissen met f 100. In haar memorie van toelichting zeg gen de voorstellers, dat li. i. de onder wijzers niet voldoende worden gehalpen, wanneer men hen laai deelen in de aan de ambtenaren toe. te kennen duuc- leloeslagen. Ook wanneer dit geschiedt, is liet voor vele onderwijzers niet mo gelijk rond te komen. Al worden de ge wone uitgaven nog niet gedekt door de opbrengt der gewone middelen, zoo is de staat van 's Rijks financiën toch niet van dien aard. dal de middelen niet ge vonden zouden kunnen worden om al thans eenige verbetering te -brengen in de jaarwedden der onderwijzers. Bovendien mag met voorbijgezien worden, dat de regeering niet streng heeft vastgehouden aan liet beginsel, om tijdens den oorlog geen Iraklementeu le verhoogen. Immers zijn bij de begrooting voor 1916 en 1917 verschillende traktementen^ verhoogd en mochten sedert September 1913 de on derwijzers verwachten, dat hun trakte menten althans na 1915 zouden worden herzien. De voorstellers vertrouwen, dat de re geering de motieven, welke lot hun slap hebben geleid, zal weten te waardeeren en zal willen overwegen, of zij lot de totstandkoming van de voorgestelde wet haar wedewerkiug kan verleenen. De met de voorzitters van de groepen der rechterzijde gevoerde onderhande lingen, welke niet tot de dezerzijds zeer gewenschte overeenstemming mochten lei den, hebben, zeggen de voorstellers, de indiening van dit voorstel verlraagd. een weinig duizelend, en van rood, oleek wordend in den.strijd, die in zijn bin nenste gestreden werd tusschen woede en teleurstelling aan den eenen en zijn diepe godsvrucht aan den anderen kant. En daar hij nog aarzelde, hielp Sakr-el- Bahr misschien om zijn godsvrucht de overwinning te doen behajen. „Nu zult ge begrijpen, waarom ik haar niet wilde afstaan, machtige Asad," hij. „Gij zelf hebt mij dikwijls en terecht mijn ongehuwden staat verweten, cn mij herinnen! dal het niet welgevallig is in de oogen van Allah, en dat het een goed Muzelman onwaardig is. Eindelijk heeft het den Profeet behaagd, mij een meisje te zenden, dat ik tot vrouw kon nemen." Asad boog het hoofd. „Wat geschreven is, is geschreven," zei hij op den toon van iemand die zichzelf vermaant. Toen hief hij de armen op. „Allah is alwe tend", sprak hij. „Zijn wil geschiede!" „Amen zei Sakr-el-Bahr zeer plech tig en met een innig dankgevoel aan zijn eigen, lang vergeten God. De Dey bleef nog een oogenblik, ais- of hij wilde spreken. Toen keerde hij zich plotseling om en wenkte zijn sol daten. „Weg!" was alles, wat hy hun zei, en ging achter hen heen. Bij de regeling ran do jaarwedden van hen, die hij het openbaar en hel bijzon der lager onderwijs werkzaam zijn, doen zich verschillende, moeilijkheden voor, waarvan de oplossing eerst kan worden beproefd, nadat de voorgestelde wijzi ging van art 192 der Grondwet in tweede lezing zai zijn aangenomen. Om die reden wordt in hetgeen bij dc wet tol regeling van het lager onderwijs omtrent de jaarwedden van de hoofden van scliolen en van de onderwijzers van hijstand is bepaald, slechts deze wijzi ging voorgesteld, dal alle minima der jaarwedden mei eenhonderd gulden wor den verhoogd. Voorts is de bepaling opgenomen, dat de jaarwedden der hoofden van idioten en onderwijzers aan de openbare lagere scholen alle vóór 1 Januari 1918 door dc gemeenteraden opnieuw worden ge regeld Eindelijk achten dfe voorstellers de moeilijkheden, waarin vele onderwijzers verkeeren, van zoo dringenden aard, dal hel noodig is te bepalen, dat deze wet wordt geacht met 1 Januari 1917 in w king le zijn gelreden ZOMERTIJD Bij de Tweede Kamer is ingediend een wetsontwerp lot lijdelijke afwijking van de wet >an 23 Juli 1908 lot Invoe ring van een woltelijken tijd. Art. 1 bepaalt Van 16 April 1917 af Lot 17 September 1917 wordt de in art. 1 der wet van 23 Juli 1908 bedoelde wettelijke lijd met een uur vervroegd. Art. 2 luidt- De overgang geschiedt in dier voege, dat, wanneer de middelbare zonnetijd van Amsterdam op 16 April 1917 twee uur aanwijst in den voormid dag, het wordt geacht te zijn drie uur op dien voormiddag, en dal, wanneer het volgens deze wet zou zijn drie uur voor middag op 17 September 1917. de tijd- regcling naar den middelbaren zonnetijd van Amsterdam wederom wordt inge steld. In de Memorie van Toelichting wordt medegedeeld, dat uit het onderzoek, in gesteld naar de werking van de wet van 27 Aoril 1916 is gebleken, dal de voordeden, voortvloeiende uit den bij die wet getroffen maatregel, zoowel uit economisch als uit sociaal oogpunt, de nadeelen ver overtreffen. De tijdstippen van overgang zijn geko zen in overeenstemming met de desbe treffende adviezen van de Nederland sche spocrweg-maalschappijen, die zich daarbij hebben laten leiden door de be langen, welke, voor het spoorwegverkeer zijn gelegen in aansluiting bij hetgeen in de aangrenzende landen geschiedt De overaangstijdstippcu sluiten zich bij die van bedoelde landen aan; (le nacht van Zondag op Maandag is de meest ge- chikle, omdat dan geen of bijna geen goederentreinen loopen. Mede in overeenstemming met bedoel de adviezen is niet overgegaan tot het voorstellen van invoering van „Zomer tijd" ais blijvende maatregel, omdat dit punt le zeer samenhangt met hetgeen in hel buitenland ten deze wellicht le zijner tijd zal worden beslist, en mitsdien dezerzijds eerst nader een onderwerp van overweging zal vermogen uil te maken. NEDERLAND EN DE OORLOG. De Fransche kinderen. Men schrijfL ons uil Vlissingen: Mei den trein van half vier kwamen hier gistermiddag, zooals reeds in het kort in ons blad werd gemeld, 18 der ait hel Noorden van Frankrijk naar ons land gekomen kinderen aan Zij waren uit HOOFDSTUK XIV. Het Teclcen. Van achter het traliewerk, nog buiten adem door de haast, die zij gemaakt had, en niet Marzak naast haar, was Fenzileh getuige, geweest van den eersten loornigen terugkeer van den Dey uit het huis van Sakr-ei-Bnlir. Zij had liem hooren roe- pen om Aodul Mokhtar, den aanvoerder der soldaten, en zij had de haastige mon stering van een twintigtal dezer soldaten gezien op het voorplein, waar het rosse licht der loorlsen zich vermengde met hel witte licht van dc volle maan. Zij had hen haastig heen zien gaan met Asad zelf aan hun hoofd, en zij had niet geweten of zij lachen of huilen moest, vreezen of zich verheugen. „Hel is gebeurd", had Marzak opge wonden geroepen. „De hond heeft hem weerstaan en zoo zichzelf in 't ongeluk gestort. Vannacht komt het einde van Sakr-el-Bahr." En hij had er bijgevoegd „Allah zij geloofd I" Maar Fenzileh antwoordde niet op di'. dankgebed. Zeker, Sakr-el-Bahr moest ten gronde gaan en wel door een zwaard, dal zij zelf gesmeed had. En toch, was het niet mogelijk, dat de slag, die hem ne- dervehle, haar in den terugslag treffen zou? Dal was de vraag waarop zij nu een antwoord zocht. Bij ial haar Roozcndaal afgehaald door enkele dame» en Jieeren van het comité tot huisvesting van Fransche kinderen in onze provincie. De kleinen waren reeds drie weken uit hun woonplaatsen weg en liadden daar van Iwee weken opgesloten gezeten in een school in Donaiu, waar zij op stroo sliepen. Van daaruit waren zij reed® Maandag vertrokken en hadden reed» drie nachten in den trein doorgebracht, gedurende welken tijd zij weinig voedsel kregen. De kinderen werden bij aankomst hier door een dokter .gekeurd en 27 van hen werden ondergebracht in hotel „De Hoop" in de NieuwsTraat, lerwijl de ande ren per tram naar Zputelandc gingen, waar het pension Bergsma een welkom rustoord voor hen zal zijn. De bedoeling is, dat de kinderen hier minstens 5 of 8 maanden blijven en wellicht nog langer. Wij schreven hierboven over een wel kom rustoord; ja, dal hebben de mees ten dezer kiemen hard noodig, want velen hunner komen uit de streken, waar do oorlog van nabij woedt, namelijk aau d» Ancre V r ouwen en kindercn v a u geïnterneerden Te Vlissingen arriveerden gister avond over Terneuzcn een 140-lal vrou wen en kinderen die uil Gent en om geving kwamen en met liet doeJ naar Nederland kwamen om limine man- men en vaders, die hier als geïnter neerden vertoeven op le zoeken en hiefc* verder te blijven. Alvorens naar Ne derland te mogen vertrekken zijn 'deze vrouweu door de Duitschers vier we ken gevangen gehouden in een school ui Gent, waar zij op krullen moesten slapen en weinig krachtig voedsel ont vingen, behalve de gelukkigen wier Ta- milieden of kennissen kans zagen hen wat le doen toekomen Onder de vrouwen waren er ook uil Roesselaere en andere plaatsen vlak achter het front. Enkele gingen reeds gisterenavond nog trachten hun man verder op in hel ïanü te Dereiken, de meeslen echter bleven le Vlissingen en kregen een siaappfaats in de vluchtelingenloods aan de binnenhaven om hedenmorgen ver- 'der te gaan. Steen kolen. Met ingang van Maandag 12 dezer zul len van Nuth, Kerkrade-Rolduc, Heer len en Simpclveld naar Rotterdam (sta tions Feyenoord en Maas) dagelijks extra tremen loopen voor vervoer van steen kolen uit de mijnen Fmma, Laura, Ver- ceniging, Wilhehmna, Oranje-Nassau en Dominiale steenkolenmijnen. Gestrande schepen. Volgens bij de reederij ontvangen be richt uil Gibraltar, is de „Sindoro" door een lievigen storm van hel anker gesla gen en gestrand bij Punta Mara in de golf van Gibraltar. Behalve de „Sindoro" van den Rott. Llovd, die op de rotsen bij Gibral tar is ge'oopen, is nog gestrand, en wel in de baai van Halifax, de „Beukelsdijk" van dc IIolland-Amerika Lijn. Volgens de „Av.p." is de Beukelsdijk1" geladen met 10 000 ton regceringsgraau. Ons brood. Omtrent de aanstaande wijziging in de samenstelling van het brood, door toevoeging van aardappelmeel enz. wordt vernomen, dat dit nieuwe brood zoo spoedig mogelijk ingevoerd zal worden. ^Wanneer het meel van de nieuwe samenstelling aan de bakker» gedistribueerd is, zal dadelijk met het vervaardigen ervan een aanvang ge*- om het nocdbl van Sakr-el-Bahr ie ver haasten, had zij de gevolgen voor zich zelf-overwogen; zij had de omstandigheid niel over liet hoofd gezien, dat het onvermijdelijk gevolg zijn zou, dat Asad bezit nam van de Frankische slavin. Maar hel scticen haar, dat zelfs deze prijs niel te hoog was, om Sakr-el-Bahr voor ;oed le verwijderen van het pad van iiaar zoon hetgeen dus bewijst, dal Fenzileh, als moeder, in staat was tot zelfopoffe- rin.,. Zij troostte zich nu met te beden ken. dat de invloed, welks vermindering zij vreesde door de komst van een mede dingster in den harem van Asad, niet langer zoo noodzakelijk voor haar zelf en Marzak zou zijn, als Sakr-el-Bahr maar eenmaal verwijderd was. De rest kon haar niel zooveel schelen. Toch beteekende hot ic-ts en de tegenwoordige staat van zaken maakte haar onrustig, en haar ge moed oen doolhof van aandoeningen. Haar greep kon niet op eens al haarwen- schen omvatten, naar het scheen; enter- wijl zij genoot van de vervulling van den eenen, moest zij het mislukken van den anderen betreuren. Toch, over het gi- h<.c! voelde zij, dal zij de winnende par tij was. In dezen gemoedstoestand had zij ge wacht en nauwelijks gelet op liet blijde en geheel zelfzuchtige gebabbel ran baar zoon, die er weinig om gaf, wat zijn moe der te wachten stond, als de prijs voor het wegruimen van dien gehaten mede dinger uit zijn weg. Voor hem tenminste was er slechts voordeeF bij dc zaak, alleen reden lot tevredenheiden die tevredenheid uitte hij met volkomen min achting voor de gevoelens van zijn moeder. Nu werden zij getuige van Asad's te rugkeer. Zij zagen vie soldaten het voor plein opkomen en zich in het gelid stel len, lerwijl de Dey verscheen, langzaam loopend, met eonigszins slependen tred, zijn hoofd op de borst gezonken, do handen op den rug. Zij wachtten, onx slaven te zien volgen, die het meisje, dat zij gehaald hadden, geleidden of droegen. Maar zij wachtten vergeefs, nieuwsgierig en ongerust. Zij hoorden de barsclie stem, waarmede Asad zijn volgelingen ontsloeg, en dea dreun van de poort, die dichtsloeg; en zij zagen hem alleen, in neerslachtige houding op cn neer loopen in den ma neschijn. (Wordt vervolgd,*

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1917 | | pagina 1