MIDDELBURGSCHE COllRAM
jê so.
Woensdag 28 Februari 1917.
160' Jaargang.
Bi? Öit oummer behoort een Bijvoegsel.
▼OOR IUNNENLANDSCH
GERRIJIK.
In de gisteravond verschenen Staal 5-
courant slaat een uitvoerig stuk, dat we
n* zijn geheel onder de rubriek Land'
bouw in dit nummer overnemen, en
waarboven we een aansporing tot de
landbouwers schreven om die meedee-
ingen met aandacht te lezen. Want
daarin vinden zij uitvoerig toegelicht
wat er voorgeschreven is voor de be
perking van den houw van sommige
gewassen.
Maar het Stuk is ook vooranderen
dan landbouwers van belang.
Want in het tweede gedeelte ervan
wordt de veel besproken" vraag behan
delt» hoe het dit jaar zal gaan mei
dien iuitvoer. Weliswaar worden nog
niet de definitieve bepalingen afgekon
digd de zich steeds wijzigende omf-
standiglieden maken dal niet mogelijk
-- maar er wordt reeds in aangegeven
▼an welke beginselen daarbij zal wor
den uitgegaan.
Een uitvoerverbod wordt niet in uit
zicht gesteld. Maar -wel wordt aange
kondigd dal de boeren er geenszins
op mogen rekenen om uitvoervergunnin
gen te krijgen voor hetgeen in veel
grootere male wordt voortgebracht dan
Bi "t land zelf wordt verbruikt., Im'-
mers door de drogerijen is hel moge
lijk een groot percentage der groente te
reserveeren voor binnenlandsch gebruik.
De levering van exportartikelen legen
redelijken prijs aan drogerijen en in-
maakfabrieken zal zelfs voorgeschreven
kunnen worden.
En in de tweede plaats zat ook nu
weer ten opzichte van hetgeen er :yaii
groenten en Fruit nog zal worden uit
gevoerd, eenxregeling getroffen worden
waarbijvoor iedere hoeveelheid die
voor uitvoer geveild wordt, een nader
te bepalen hoeveelheid van datzelfde of
▼as een ander artikel voor het binnen
land geveild moet worden.
0E GETORPEDEERDE SCHEPEN.
In een hoofdartikel over ..betrekkelijke
veiligheid en betrekkelijk vertrouwen"
versterkt de N. Crt.. wat we gisteren
reeds aanhaalden uit de opmerkingen van
een deskundige in het Hand over de on
derhandelingen van het Duitsche aanbod.
Naar het blad verneemt, is de voorstel
ling niet juist, alsof aan de schepen om
•op te zeggen de keus gelaten is tussclien
twee data. waarop ze veilig zouden kun
nen varen 22 Februari betrekkelijk en 17
Maart, volstrekt, en dat ze het dus aan
bon ongeduld te wijlen hebben indien ze
niet den veiligsten dag hebben gekozen.
Is het blad wel ingelicht, dan is in de
voorbereidende onderhandelingen de 17e
Maart slechts ,,beilaufig" genoemd, als
«en datum vroeger dan welken men geen
absolute veiligheid zou kunnen waarbor
gen, maar komt die datum in
geen enkele der gewisselde
tukken voor. Dit moest den indruk
versterken dat 22 Februari „de dag"
was waarop men, onder het min of meer
Ibrmeele voorbehoud dan, veilig varen
kon.
Het bl«.d meent, dat als dc Duitsche
regeering wist, dat zulke onverbiddelijke
orders aan de duikbootkonimaudanten
waren gegeven, zij haar verklaring van
betrekkelijke veiligheid niet had mogen
afleggen.
„"Wij zullen ons niet laten wijsmaken
dat het nu ook zoo buitengewoon onge
lukkig getroffen heeft, dat juist die ééne
duikboot die het draadlooze bevel om
de Nederlandsche schepen op 22 Fe
bruari door' te laten, toevalligerwijs niet
opving, ze op dien datum moest tegen
komen met het bekende gevolgVan
de welwillende beleefdheid aan den dag
gelegd tegenover de „Tubantia"-sprook-
jes die ens werden opgedischt men
herinnert zich de wonderreis van de
zwervende torpedo die tién dagen de
Noordzee rondtoerde tot hij toevallig te
lgen ons prachtschip aanbonsde heb
ben wij meer dan genoeg.
En eindelijk: wij zijn niet overtuigd
dat deze ramp onder gelijke omstandig
heden {zelfs niet onder ongunstiger om
standigheden dan die waarin de Neder-
Jandschc schepen door hun „betrekke
lijk" vrijgèleide schenen te verlceeren)
aan een Amerikaansche handelsflottielje
'Joo zijn toegebracht".
KAMEROVERZICHT.
Tweede Kamer.
Zitting van Dinsdag.
Het lukte ditmaal zelfs bij de eerste
gpcrang ióm te vergaderen, en met
▼•lie kracht ging de Kamer voort met
de afwerking van de 8B-millioenl-aan'-
vraag voor de Ddstribulie-wet.
Daarbij zijn gisteren speciaal twee
kwesties naar voren gebracht»
Ten eerste de algemeene kwestie van
hel stelsel. Geprezen zonder reserve
werd het eigenlijk door niemand, maar
alle critici erkenden ook dal ze geen
beier stelsel wisten aan te geven
De lieer P a l ij n zei niet ten on-
•echte dal de wel werd gemaakt toen
we voor het vraagstuk stonden van de
duurte, en dat ze eigelijk averechts
werkt nu we voor het vraagstuk statui
van dc schadrschte. Maar hij wist zelf
geen beter middel, en zou vóór stem
men, al erkende hij ook dat thans
honderdduizenden een toeslag uit dc
schatkist ontvangen die daaraan geen
behoefte hebben. Daarentegen wees de
heer De Jong er op, dat de midden
stand die van den oorlogstoestand niets
dan ellende heeft ondervonden, nu ten
minste nog eepige vergoeding daarvoor
heeft en de beschikbaarstelling van goed-
lcoopcr levensmiddelen.
En door verschillende sprekers werd
aangedrongen op inventarisatie van de
voorraden levensmiddelen, opdat men
eenig inzicht zou hebben in. den toestand.
Maar liet hoofdelement van het debat
was een speciale kwestie n.l het ge
schil van Amsterdam met den Minister
over liet door dal gemeentebestuur ver
lagen van den aardappelprijs.
Volgens de distributie-wet hoeft in»-
derdaad de gemeente hel recht den
prijs plaatselijk Ie bepalen. Wat de
Minister vroeg over bet volgen van zijn
Itoiding kan dus biet meer zijn dan'
een wensch.
Maar aan den anderen kant komen
de meerdere onkostendie door een
plaatselijke verlaging voor den rijkskas
voortvloeien, ten laste van het alge
meen, d. w z dat Amsterdam gocd-
koopere aardappels eet ten koste van
de andere belastingplichtigen.
Heel begrijpelijk is hel dan ook dat
er op wetswijziging werd aangedrongen,
o. a door den, heer P a L ij n die in
weerwil van zijn wensch naar gemeen
telijk zelfbestuur het niet toelaatbaar
achtte dal een gemeente dwars tegen
de leiding van den Minister ingaat, op
wien dan toch de verantwoordelijkheid
dc- kosten drukt. In denzelfden
'geest sprak de lieer V i.sfs'ïe r van
IJ z e n d o o r ndie' echter van mee-
ning was dal de bedreiging met inhou
ding van een deel der oorlogswinstb'c-
lasling niet opging, omdat de wet nog
niet gewijzigd is.
Eu de heer Rutgers, die zelf bur
gemeester is, bepleitte een prijszetting
alleen door het rijk o. a. op dezen
grond, dal plaatselijke prijsbepaling en
trouwens de heele 10 pct.-regeling. be
lemmerend werkt op liet verkeer tus
sclien de gemeenten.
Aangestipt zij dat de lieer Eer d-
mans zich door den voorzitter belet
de vraag Ier sprake te brengen1
wie de verantwoordelijkheid draagt voor
het uilvaren der getorpedeerde schepen
En dat de heer D uys eenigc grieven
opnoemde, die wel eens tot een
nieuwe schippersstaking kunnen leiden.
De heer F vu y tie r klaagde over
het gebrek aan vel voor verschillende
arbeiders in Zceuwscli-Vlaanderen als ge
volg van het door het Distributiebureau
gevolgde „bevriezingssysteem'waarbij al
leen vel wordt geleverd aan grossiers en
winkeliers die reeds in 1914 in dit ar
tikel handelden, Gaal het aan, om de
smokkelarij legende gaan, de ingezetenen
te veroordeelen droog brood te eten Spr,
Jf^eft rich te dezer zake zonder succes
tol de Commissie van Advies gewend.
SINNENLANO.
EEN DEPARTEMENT VAN NIJVER
HEID EN HANDEL.
De Kamer van Koophandel in Den
"Boseli heeft voor een 6 Maart
te Utrecht te houden gecombineerde
vergadering van Kamers van Koophan
del aan de orde gesteld hel denkbeeld
om zoo spoedig mogelijk over te gaan
tot de instelling van een afzonderlijk
ministerie van nijverheid en handel.
Genoemde Kamer had daarover het
advies gevraagd van prof. mr M \Y,
F. Treub, en dit advies dat waarschijn
lijk reeds gegeven werd vóór diens
optreden als Minister wordt nu gepu-
bliceeerd.
De heer Treub ondersclirijft ten volle
dat het ministerie van Landbouw, Nij
verheid en Handel thans te zeer over
laden is. Eén departementshoofd zal
niet. genoegzaam zijn aandacht kunnen
wijden aan al de onderdeelen daarvan
landbouw, arbeid, nijverheid, binnenland-
sche scheepvaart, vissclierij' en handel.
Maar hij acht het wenschel ijker
mits na den oorlog om een andere
verdeeling te maken. Hij zou een af
zonderlijk ministerie van arbeid wen-
schen, t$i voorts liet mijnwezen en de
visschcrij willen overbrengen naar het
Departement van Waterstaat dat op
zijn beurt ontlast zou worden van de
arbeidsverzelceri n g.
Bij een dergelijke regeling zouden land
bouw, met nijverheid en handel onder
één departement blijven. Dit is practisch
'wenschelijk, omdat daarbij het opkomen
van een bepaald agrarische politiek
eenigszins wordt tegengegaan en tevens
omdat onze landbouw voor een belang
rijk deel voor export werkt en dien
tengevolge de belangen van verscliil-
lendcn onderdeden van den landbouw
en verschillende takken van den export-
handel zóó nauw verwant zijn, dal
hel onderbrengen van die belangen bij
verschillende departementen van alge
meen bestuur aan de bevordering daar1-
van, naar te verwachten is, niet zou
ten goede komen.
NEDERLAND EN DE OORLOG.
Ro'l e n a a >ji voe'r.
Met dten extra kolentrein uit DuiUcli-
land zijn hedenmorgen voor Middel-
J/urg aangekomen 2 waggons koten
voor Bergen !op Zoom stonden 12 waggons
in den trein, voor Vlissingen ook 12 wag
gons waaronder 2 voor Iden burgemeester
van Vlissingende 10 andere zijn voor de
Staatsspoor te Vlissingen.
Ook gister zijn hier eemge waggons
aangekomen.
Ingaande heden, 28 Febr., is de in
voer van garnalen in België verboden.
0
De geïnterneerde Duitsche
dMffi kb o o l
Gisteren zijn te Wienckerschans ge
ïnterneerd de oberleutnanl S. C von
Montigny en de ingenieur (met vaan
drigsrang! M. Kohlberg, belioorende tol
de bemanning van de onderzeeboot, die
bij Domburg is gestrand. Eerstgenoemde
is de commandant van de duikboot. De
2de officier is met 5 man le Veere
achtergebleven. De andere zeelieden zijn
te Bergen geïnterneerd.
V o o r w a kr de lij k toegelaten.
Aan E. J. He'ijt, indertijd door het
militair gezag uitgewezen uit het in
slaat van beleg verklaarde gebied, is
voorwaardelijk vergunning verleend daar
in terug te lceeren.
De sleep booten Gouw zee' en
Z ud e r z e e
Naai aan het Hdbl. wordt gemeld,
heeft het prijsgereclit te Hamburg in
zijn laatste zitting verklaard, dat de
opbrenging van de slcepboolen „Gouw
zee" en Zuiderzee' die onlangs met
vier lichters naar Zeebrugge werden op
gebracht, rechtmatig geschiedde en dien
tengevolge de vordering .tot teruggave
van deze schepen afgewezen.
Verkeer met Engeland.
Reuter seint uit Londen, dat, de
Duitsche regeering in onderhandeling is
met de maatschappij „Zeeland" om de
geregelde verbinding met Engeland voor
passagiers en de mail te herstellen.
Men zegt, dat Duitschland er op staat,
dal deze verbinding alleen zal plaats
hebben lusschen Vlissingen en South-
wolfl en dreigt, dat, als de stoomsche
pen naar eenig ander punt van de
Britsclie kust gaan, wanneer ze in de
Brilsche territoriale wateren zijn, maat
regelen genomen zullen worden om ze
in den grond te boren.
Reuter teekenl bij dit bericht aan,
dat Southwold geen haven is en abso
luut niet deugt voor passagiers verkeër.
De scheepvaart.
Naar men aan de N. R. Ct meldt, is
er sprake van, dal op 5 of 6 Maart
een aantal schepen uit Rotterdam en
Amsterdam naar Amerika zal vertrek
ken, in verband met de verzekering van
dc Duitsche regeering, dat dan de Noor
delijke route veilig zal zijn.
Be den ke I ij k initiatief.
Op 6 Febr. stond in de Parijsche bla
den een communiqué van het Nederland
sche consulaat, waarin Nederlanders, die
'erpliclit zijn tot dienst bij militie, land
weer ol landstorm, werden opgeroepen
zich terstond aan te melden aan het
consulaal Dit communiqué wekte groote
ongerustheid. Onze regeering heeft toen
laten publiceeren, dat geen instructie om
aldus op te treden aan eenigen vertegen
woordiger in het buitenland was gezon
den. >-
De correspondent van de „N. Crt." te
Parijs geeft de verklaring van die publi
catie. Het Nederlandsche consulaat had
die oproeping alleen gedaan bij wijze
van voorzorg om de adressen van li.il-
landsche onderdanen, die voor mobili
satie in aanmerking komen, te weten te
komen. De correspondent noemt het te
recht onthutsend, dat een consul, omdat
zijn administratie niet in orde is, op zulk
een ocsenblik zulk een truc' gebruikt.
UIT OOST-INDIË
Japanscli journalist gear
resteerd.
Men seint uit Batavia aan de N. R. C.
Het Bat. Nbl. meldt, dat de Japan-
sche journalist Mas Marc© in voorloo-
pige hechtenis is opgesloten wegens een
artikel, dat haat zaait tegen de regee
ring.
Dit Stad en Provincie.
Uit Middelburg.
Zooals wij gisteren voorspelden
moet door dc wijziging in de wijze
van uitgifte der bonboekjes, thans zoo
goed als niet meer worden gewacht op
het stadhuis. Gisteren waren uit de
wijken F. G., en H het overgroot©
doel der inwoners geweest en des mid
dags en s avonds ging hel werk zeer
geregeld door.
Wij nieenen goed te doen ieder drin
gend aan te raden, ook nu niet direct
boekjes kunnen worden uitgegeven, (och
deze week op den voor zijn wijk be
stemden dag opgave op het stadhuis
te gaan doen. Vooral nu hel wachten
zooveel is verminderd kan dit geen be-
aar zijn.
We ontvingen weer eens een klacht
over de langzame bediening aan liet
loket aan het station alhier. Zondag
avond, voor oen trein van 7.18 's av
had de opeenliooping van wachtende rei
zigers voor het loket der K.M.-boekjes
ten gevolge, dat eeh viertal militairen,
die tijdig aan hel slation kwamen, eerst
geholpen waren toen de trein vertrok.
Toen ze liet perron opholden was de
trein reeds in 'beweging. Het resultaat
was dal zij achterbleven en bij de komst
in hun kanlonnement alle vier straf op
liepen.
Dal de trein precies op lijd vertrok is
natuurlijk geheel Sn den haak. Miaar "rede
lijk js 't ook, dat men dan er voor
zorgt, dht personen die tijdig aah 't sta
tion komen, ook allen bijtijds geholpen
zijn.
Hel programma in de bioscope op
dc Markt alhier, dal ook heden en
morgen nog gegeven wordt, bevat dit
maal een film „Odetta" geheeten, welke
uitblinkt hoven andere drama s, die wij
zagen, om het mooie spel, de fraaie
toiletten, mooie natuurtafereelen, een
blik op hel bloemencorso en het car
naval le Nizza enz. Vooral het spel
van de vertolkster der titelrol, Fran-
cesca Bertini. is uitstekend. Liefheb
bers van de bioscope, voor wie de uren,
waarop gespeeld mag worden geen belet
sel zijn, wekken wij gaarne lot een be
zoek op.
"j
Ui t Vlissingen.
G'stermiddag heet een groote hond
een pukje, dat rustig in de Badhuisstraat
le Vlissingen liep, zoo hevig, dat
'l bloed aan alle kanten uit 't lichaam
vloeide. De hond liet zijn .prooi niet los
en de vrees bestond, dat hij zich tegen
de omstanders zou lceeren. Toen pogin
gen om den aanvaller zijn prooi te doen
loslaten faalden nam een militair een
kloek besluit en sloeg met een ijzeren
stang van een kelderluik den reus de
hersrns in.
Uit Walcheren.
In verband met zijne benoeming
tot gemeenlersecretaris te St. Laurens
is aan den heer P. Vader Hz aldaar
op zijn verzoek eervol ontslag verleend
als kassier der coöperatieve Landbouw-
vereeniging ..Eiland Walcherente Mid«-
delburg.
Uit Zuid-Beveland.
Dinsdagavond gaf het Dep. tol Nut
van t Algemeen te Wol F a a r t s dij k,
hiertoe in staat gesteld door een be
langhebbende, een ontspanningsavond in
het gebouw Tavenu voor leden en ge-
introduceerden. l'itgenoodigd was mej.
Truus Post uit Amsterdam, die de op-
gekomonen met een serie voordrachten
een genoëgelijken avond heeft bereid. Het
gebodene werd besloten door een gfezel-
lig bal.
Maandag werd de vergadering van
den gemeenteraad van Schor e gehou
den. Daar deze de eerste in het nieu
we gemeentehuis was, sprak de burge
meester den wensch uit, dat in deze
nieuwe raadszaal vele en goede besluiten
zullen worden genomen In 't belang van
de gemeente en dat een goede verstand
houding mag 'heerschen tusschen de le
den onderling.
Een verzoek van de afd. Goes van
het N. O. G. om herziening der jaarwed
den van het onderwijzend personeel werd
afgewezen. Aan de afd. Kruiningen
Schore van Het Groene Kruis werd f 25
subsidie verleend. De woningverordening
werd gewijzigd in dien zin, dat gebouwen
binnen 100 M. van de waterleiding ver
wijderd, moeten aansluiten. De politie
verordening werd in dien zin gewijzigd,
dat soldeering van goten etc., ter voor
koming van brandgevaar, slechts mag
geschieden onder vakkundig toezicht. De
burgemeester werd benoemd tot afge
vaardigde naar de vergadering der wa
terleidingmaatschappij. Het maximum
hoofd, omslag werd gebracht op f 6500
en de aftrek voor noodzakelijk levens
onderhoud van f 250 op f 300.
Na 8 uur en 's Zaterdags na 10 uur,
mag in winkels, herbergen, enz. geen
gaslicht meer 'gebrand worden.
Tol directeur van het distributiebu
reau werd benoemd de gemeentesecreta
ris op een salaris van f 200. Met het oog
op de duurte van den macadam stelle»
B. en W. voor de wegen te leren. Dit
werd aangehouden.
Dc heer Karclse vestigt er de aan
dacht op, flat men in het dorp wel laar
zen zou moeten aantrekken, terwijl men
buiten de kom wel op kousen kan loo-
pen. Hij verzoekt verbetering
De heer .1. N. Elenbaas le Krab*
bo nd ij ke heeft met ingang van 1 April
a.s ontslag genomen als lid van het Ad
viesbureau van den Ned. Bond van Gef*
meen le-amb ten aren
Te Ilansweert passeerden giste
ren twee sleepsckepen, geladen met ruim
3500 ton steenkolen en bestemd naar
Rotterdam.
Den llden Maart a.s. zal 1e Nis se
een candidaatstelling voor een nieuw
•aadslid plaats hebben in de vacature,
ontstaan door hel overlijden van den
heer A. Nieuwenhuijse
Uit Schiouwen-Duivelaad
Door den berichtgever is een ver
gissing begaan in de mededeeling der
benoeming Lot lid der gezondheidscom
missie te Ziorikzee, Dit moét niet
zyn benoeming, maar eervol ontslag.
- Door den Commissaris der Konin
gin is benoemd lot zetter voor s rijks
directe belastingen in de gemeente B r u i-
isse de heer J. Bolier, ter vervan
ging van den heer J. Goudzwaard, die
overleden is.
In de Zaterdag gehouden vergade-
j van den gemeenteraad van B r u i-
n i s s e werd een kennisgeving voorgele
zen van mej. de wed. J. Goudzwaard,
meldende het overlijden van den heer
Goudzwaard, in leven wethouder.
De voorzitter wijdde eenigc treflmde
voorden aan de nagedachtenis van de»
overledene.
Daarna werd de verordening op het fi
nancieel beheer van hel levensmiddelen-
bedrijf gewijzigd en besloot de raad,
thans mg niet over le gaan tot het ver
bieden van de mosselkokérij in huis,
aangezien het seizoen weldra ten einde is.
Een adres van dc vereeniging „de Am
bachtsschool" te Zierikzee om in be
ginsel le besluiten tot subsidiëering dier
school na reorganisatie volgens overge
legde plannen, werd aangehouden.
Daarna werd de heer J. C. Bolier be
noemd lot 2en ambtenaar van den bur
gerlijken stand.
Rij de rondvraag vroeg de heer Iioo-
gerücide, wanneer de hoop grond op de
..Dec" wordt opgeruimd De voorzitter
zeide, dat die dienen moet om de gaten
vullen die ontstaan zullen, wanneer
and uit de „Dee" wordt genomen voor
het ophoogen van het terrein voor de
mestvaalt.
De beer Van Meurs vindt het zeer ge
vaarlijk voor het publiek, dat door enkele
bewoners van de Deestraat op hun schei
ding palen zijn geslngen en gaf in over
weging, die te doen opruimen. De voor
zitter zeide zulks toe.
Uit Zeeuwseh-Vlannderen W„ D
- Tol beheerder der distributie te
Hoofdplaat is benoemd de secreta
ris R. Pateer aldaar
- In de tram van Schoondijke naar
Oostburg werd Maandagavond ee»
militair aangehouden, die ©en hoeveel
heid zeep frauduleus vervoerde.
KERKNIEUWS.
Ds. R. Meeuwenherg predikant bifr
de Ned. Herv. Gem te Breskens en
mevr. H. Meeuwenberg—Knottnerus heb
ben eene benoeming ontvangen tot direc
tor en directrice \an het Zendingshui#
der Ned. Zendingsvereeniging te Rot
terdam. (Br. Crt)
- Tot pastoor te Zuiddorpe is bef
noemd de weleerw. heer A. van Hoek.
Tot kapelaan te Aarden burg is
benoemd de priester van het Seminarie
A. Fassaert.
Ned Herv. Kerk.
Beroepen te Budel (N.-B.) (toez.) Wl
de Jager Meezenbroek te Wijdenes e.a.
te Vrijhoeve Capelle: P. Kuylman, te
Limteren.
Geref. Kerken.
Beroepen te Langeslagj H. Fokkens
te Dronrijp.
Bedankt voor Midwolda J, H. Broek
Roelofs te Schildwoldevoor t). en N.
Bildtzijl en voor Ridderkerk: J. G.
Feenstra te Dirk shorn.
POST- EN TELEGRAFIE.
Tarief postpaketten.
Mei ingang van 1 Maart a.s. wordt
het tarief voor verzending der postpar
ketten verhoogd, nL tot een gewicht
van 1 K.G. 20 centvan 1 tot 3 K.G.
25 cent, van 3 tot 5 R.G 30 cent.
