MIDDËLB
CHE COURANT
160* Jaargang.
1917
Woensdag
24 Januari,
Kamsmenieht.
8IKNEHLAKD.
Uil Stad ns PruiïtJf.
f& 20.
dei-
ijs.
jD«zé courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal te Middelburg en voor hen, die de courarft
bezorgd krijgen door de Agenten te Vlissingen en te Goes f 1.30. Per post f 1,50.
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
rijcielykfl verheuging der abonnementen met 25 ct. ft. few. wegens oorlogstoeslag.
Advertentiën h 20 cent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- eic
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels f 1.50
elke regel meer 20 cent Reclames 40 cent per regel Groote letters en randes
naar de plaats die zij innèmen.
WW Advertenties vóór één uur te bezorgen.
Bij dit nummer behoort een Bijvoegsel
Tweede Katne r.
Zitting van Din's dag.
l)e belangrijke scheepvorderiugswet
waarover de Kamer gister de bespreking
begon, is eigenlijk slechts een uitbreiding
ran wal ei- af wa*
Immers de Schcpemiilvoerwcl van
Maart van hel vorig jaar gaf aan den
Minister reeds de gelegenheid om aan de
uitvoervergunningen voorwaarden te ver
binden voor hel vervoer van goederen
naar Nederland.
Maar dal is geheel onvoldoende ge
bleken voor dc steeds" toenemende be
hoefte aan vrachtruimte. Want als onze
handelsschepen niet uitvaren, of tusschen
andere, landen heen en weer varen, zon-
tier hier terug le keepen, dan doet de
Minister niet zijn Schepenuitvoerwet niets.
Ufi vendien kreeg dc Minister nioeilijk-
hecteu niet de reederijen die 'veel te
hoogt eischen stelden voor de vracht
contracten. De door hem voorgestelde
som van f 5) per quarter was den reeders
te laag. Later bleek den Minister dal die
som nog te hoog was. Hij was dan ook
achteraf blij, dat de zaak zoo lang trai
neerde, want liet beeft nu een voordee-
h]2 verschil voor den Staat opgeleverd
van 71/2 millioen.
En bijgevolg, is ei: nu een schecpvprde-
ciogswcl aanhangig waarvan cle hoofd
strekking is-
dal de minister van landbouw van den
eigenaar van een Nederlandsch zeeschip
verderen kan dal le zijner beschikking
worde gestold hetzij dc geheéle laadruim
te van dat schip voor eeu bij de vorde
ring te bepalen reis, hetzij zoodanig deel
der laadruimte als benoodigd is voor het
vervoer van een aan te wijzen hoeveel
heid goederen voor de reis waartoe het
jïcfcip bestemd is.
De inbreuk op het eigendomsrecht die
reeds in de Scliepenuitvoerwel lag, is nog
maar een peulschilletje bij hetgeen deze
nieuwe wet bepaalt.
Maar oaarover werd slechts in 't voor-
hijgaan gesproken. Immers iedereen er
kent het enorme landsbelang dat eraan
verbonden is. De vordering toch is be
perkt tol het vervoer van die goederen,,
welke zullen worden aangevoerd ter dis
tributie.
En dan komt er nog bij de later inge
voegde bepaling over hel gedwongen aan
monsteren, wanneer een vrijwillige aan
monstering niet plaats heeft.
Blijkens de medcdeeling onder kaat
ste Berichten in dit nummer heeff de
Minister heden dat voorstel -i n g e t ro li
fe en
Maar nu allereerst de hoofdkwestie:
de gedwongen bevrachting.
De heer Van R a a l t e wees er op, dat
door den aanvoer van producten uil
Noord- en Zuid-Amerika, de aanvoer uit
-Ved.-Indië' wordt belemmerd of stop
gezet Wanneer dif zoo blijft zal dit een
gevoelige slag worden voor onze kolo
niën, ook al omdat daarginds de noo-
dioe opslagplaatsen ontbreken. Die be
langen moeten in liet oog worden gevat
en daarvoor dient gewaakt te worden.
Onderlinge samenwerking zal dus drin
gend noodzakelijk zijn en deze moet lei
den tol een algemeene regeling, waarbij
deze belangen, die veelal tegenstrijdig
zijn, alle behartigd worden. En dit nu is
de bedoeling van deze wet.
Die goede verwachting werd niet ge
deeld door den heer De Meeste r. die
met het Oi->g op de Indische belangen zelfs
van tegenstemmen sprak, en door den
heer Boissevain, die zich ongerust
looaoc over de dictatorale macht van de
ui le stellen commissie, die de vracht
prijzen zal le bepalen hebben.
Deze laatste spreker bepleitte een"'ver-
oeti'ging van de belanghebbenden onder
rijkstoezieht.
Daarentegen achtte de heer Klccre-
koper het grootstevoordeel van .dc1
wet, dat de regeering de bevoegdheid
krij 'l de vrachten te regelen. Thansi
moeten de consumenten de hooge vracht
prijzen betalen en zien zij aldus een
ex tra-belasting ongelimiteerd gaan in de
zakken van aandeelhouders. Ons volk
«uiig niet dc dupe worden van winst-
makerij.
De Minister verklaarde ten opzichte
van deze kwestie dat hij in de allereerste
plaats zal trachten le komen lot een
mannelijke overeenkomst tusscheai de re
geering en de reeders, niet met elke®!
--ceder afzonderlijk.
Hetgeen de heer Boissevain wil. een
vcreeniging van belanghebbenden onder
Rijkstoezieht, ligt naar de meening van
ucn Minister in art. 1 der wet. En daar
door zullen ook alle technische quaesties
worden opgelost. 1
Wat de in Indiê gewekte 'onrust be
treft, wees de Minister er op, dat 36
afvaarten van fndje zijn teruggebracht op
17. maar men vergete niet, dal 9 afvaar
ten van de Deutsch-Australische ver
vielen.
Spr. becijferde verder, dol niet de
vordering van schepen de moeilijkheden
veroorzaakte, maar dat deze oorzaken
ergens anders zullen moeten worden ge
zocht. Bij het overlegplegen tusschen spr.
en oe reeders zullen juist de moeilijk
heden voor Indië verminderd worden,
omval de vaart vim Indië op Amerika
thans vrij is van alle lasten. Men zal de
schepen voor die vaart op hun plaats
kunnen laten, maar de reeders in dc or
ganisatie kunnen betrekken.
Of aan de bezwaren van de hoeren
De Meester en Boissevain door deze toe
zegging voldoende werd tegemoet geko
men, welen we niet. want er werd door
hen niet gei-epliceerd.
Reeds dadelijk kon lol dc artikelen
woraen overgegaan.
Daarbij kwamen o. a. aan de orde de
grondslagen waarop de oommissie de ver
goeding moet vaststellen Volgens hel
wetsontwerp moet bij het opmaken der
exp.oitalie-rekcning de waarde van het
schip in geen geval liooger gesteld wor
den dan 21/2 maal het bedrag dat bij
gelijke berekening zou zijn gevonden, zoo
de reis in Juli '14 was aangevangen
Door dc heeren Bieb on, Nj er-
ra sz en Kooien was nu een amen
dement voorgesteld om die maximum
waarde te laten vervallen, omdail die
bepaling door te lage schatting tot on
billijkheden zou kunnen leiden
Maar dc Minister meende d(al hel
111 de wel genoemde maximunv-cij?fcr
van 2i/a vi'èl juist zal zijn., waar de ree
ders 3 vroegen. Ook de scheepsbouwers
verecnigden zich met hét cijfer 2',^
Om echter den NedcrJnndschcn
scheepsbouw niet in liet gedrang le la
ten komen, voegt spreker aan liet derde
lid toe „tenzij hel schip 11a 1 Januari
1917 onder Neder landache vlag' in de
vaart is gebracht
Het amendcment-Bichon kelderde toen
met 55 legen 13 stómmen.
Vandaag voortzetting.
A V,o,n dzi t li. 11 g
De Minister van Justitie heeft
zijn rede ter - beantwoording van die
algemeene beschouwingen voortgezet.
We stippen uil hel lange lijstje van on
derwerpen slechts hel volgende aan
Omtrent hel dicnstwcigeriiigsmanifosl
is in hoogste instantie de vraag der
strafbaarheid bevestigend beantwoord De
Minister wees op hel gevaarlijke karak
ter der beweging, waarvan men de ge
volgen nu nog nie,t kan overzien Het
was de hoogste plicht der regeering
hier in te grijpen.
Wal het verschil 111 sU'afmaal betreft,
verschillende, colleges hebben de .zaken
behandeld en de omstandigheden waren
vaak verschillend. Dergelijke afwijkingen
zijn normaal De vraag, of deze perso
nen voor andere diensten zijn le ge
bruiken, gelijk de heer Mendels vvenschl.
moei worden overwogen door de departe
menten mot de defensie belast.
De heer Mendels heeft ook gesproken,
in dit verband, over het feit. djat de
veroordeelden als misdadigers zijn be
handeld. Het is de groote vraag, ql'
deze personen indeivlpad politieke ge-
angenen zijn, maar spr erkent, dat
thans een wellicht le uniforme regeling
voor alle gevangenen geldt. Een verdeè-
ling in klassen zou overwogen kunnen
orden. Spr. zul de zaak in sludje hou
den.
Over het inslituul der voorwaarde
lijke veroordeeling is thans nog moeilijk
te oordcelen, maar over 'l algemeen
heeft spr. slechts tóvredenlieidshetuigin-
gon ontvangen De heer Beumer haalde
cenigle gevallen aan, waarin het. onjuist
zou zijn toegepast; men dient echter alle
omstandigheden tó kennen alvorens een
oordeel uit tó spreken Kent men aile
omstandigheden, dlan kond men. vaak lol
een geheel andere conclusie, -dan djie
aanvankelijk gelrokken werd
De toezegging dat door den Minister
zal overwogen worden in hoever aan- den
wensch naar een handelsregister kan
worden tegemoet gekomen, kiYü. van be-
teckenis zijn Maar gewoonlijk is 7.00'n
overwegingsbelofte een afdoende#-
NEDERLAND EN DE OORLOG.
V a 11 de grens.
Wo vernemen, dat langs de grenzen
Zeeuwsch-Vlaanderen op alle com'-
miezenpostón vrouwelijke visiteurs zul-
len,. -aangesteld worden
In den Aardeiiburgscben Polder le
Aardenbutg werden twee vrouwen
aangehouden uit Jicde, djip een belang
rijke hoeveelheid zoop onder d,e kloeren
verborgen hadden.
-Twee gi-enscommiezen van Philip
pine hebben in den nacht van Maandag
op Dinsdag nabij Bouchautsche haven
een smokkelaarsbende verrast, die bezig
was een groote hoeveelheid goederen,
waarbij niet minder dan 600 K G zeep,
over do grens te uren gen Door de
commiezen werd op lien geschoten, waar-
|üjojor een der smokkelaars gteltrotPfcn
werd. In bedenkëlijken toestand, werd
hij in de woning van A. Bonllie ge
bracht Dc andere smokkelaars wisten
te ontvluchten, doch de goedjeren wer
den in beslag genomen De getroffene
is een Belg, Th E genaamd, die zich
tijdelijk to Philippine had gevestigd en
an wien algemeen vermoed werd, dal
hij veel smokkelde.
0
1>c b r ood vo.oir z ie nin g' v 0 o r m 11-
1.11 a 1 r e. n buiten menage
De Minister van landbouw, nijverheid
en handel, overwegende, djat een rege
ling vereaschl is voor de brood voor
ziening van het leger en de geïnterneer
den, voor ZOOV& deze niet gfcschiedl
hetzij door dc militaire en étappo-bak-
kcrijeu, hetzij door burgcr-balcfcoi ijen,
welke van mditaire zijde" de henoqdigde
(grondstof ontvangen, heeft 0 a liet
volgende bepaald
Aan militairen, welker broodvoorzie
ning niet van rijkswege geschiedt, zoo
wel als aan militairen, die -in het ge-
nol zijn gesteld van een verlof voor
meer dan vier weken worden op hun
verzoek broodkaarten uitgereikt over
eenkomstig de clistl'ihulieregeling van 27
December 1916
Op verzoek van commissarissen van
leger- en gein terneer de ngroepenin wel
ker brood voorziening van rijkswege
wordt voorzien, doch met d.oor mili
taire, ótappe- of door "burgterbakkerijen,
welke van militaire zijde meel ontvan
gen, zullen gemeentebesturen aan daar
voor aan te wijzen bakkers vergunning
'erleenen voor die groepen brood af te
leveren niet op broodkaart
Deze aflevering geschiedt uitsluitend
op schriftelijke bestelling van den com
mandant
Voor militairen, ingekwartierd met
Voeding, wordt een bruinbroodkaart bij
liet gemeentebestuur aangevraagd door
den kwartiergever
Voor zoover- voor den betrokken mi
litair Ion eigen behoeve een aanvullings
kaart wordt noodig geacht dtoor zijn
commandant, wordt <!|eze op overeen
komstige wijze aangevraagd en afgeget
en.
Aan militairen; wien verlof voor min
der dan viel' welten is verleend., 'wor
den, ten einde in hun behoefte aan
bróód le voorzien, door hel gemeen teL
bestuur der plaats waar zij hun verlolf
doorbrengen, broodkaarten uil,gereild
o—
Jute.
Dc jujte-grondstoF ,dic sedier'l Sep
tember voor dc firma Ter Horst en Co
te Rijssen in Amsterdam lag, is vrijge
laten en men hoopt dat binnenkort ver
dere partjjen uit Engeland zullen vol
gen liet plan is, dezer dagen d(e beide
julle-fahriekcn der firma weer aan le
zetten.
Verder meldt men ons nog, dat in de'
toekomst dc aanvoer van ruwe jute' en
ju legoederen voor verpakking weldra zal
kunnen worden hervat.
Petroleum
Aan liet Ildbl wordt gemeld dal ten
gevolge van de geprovoceerde bespa1
ring in het gasverbruik dc vraag naar
petroleum zoo is gestegen, dal. mede
in verband met dc slechte aanvoeren en
de stagnatie in het scheepvaartbedrijf
der laatste weken, de beslaande distri
butie-organisatie heeft moeten besluiten
Lol beperking in dc leveranties. Deze
zullen over het geheclc land tol 75 pel
worden teruggebracht I® de helft djer
volgende maand verwacht de American
Petroleum Co weer een drietal schepen
Commiezen, dood g'e s c Ji 01 e n.
Het Nieuwsbl. v Einmcn verneemt uit
Bargèr-O.ostervee 17dal ecrgislernachl na
bij de grens twee soldaat-commiezen
door Duitsche smolckelnijfs zijn doodr
gestoken.
Terugkeer geweigerd.
Prof II, Logeman, die thans te Nij
megen vertoeft en vóór den oorlog
sedert tientallen jaren professor was
aan de Gcnlscltó universiteit, deelt aan
de Nieuwe Crt mee, 'dat <ie Duïlschers,
zonder liem gehoord te hebben of hein
an dc gelegenheid t,e stellen 'zich le vere
dedigeh, hem op grond, van losse ge
ruchten deii terugkeer 111 Gent weige-
M elk prij zen
Door den Minister van L N en II.
zijn voor de hieronder volgendfe ge
meenten de daarbij verineldp maximum
melkprijzen 'consumptieprijs per L vast
gesteld
Krabbendijl«' 1(1 ets.; Noordglouwe en
Moprdwelie 9 cjt Rilland Balli 9 cl'
Sas van Gen'l 10 cl Scliorc 8 cl
Aangehouden mail
Do NederJandscltó mail voor en over
Engeland, welke 10 November j 1 door
het stoomschip „Koningin Regentes" op
last van dc Duitsche militaire autoritei
ten (e Zeebrug'ge is ontscheept, wordt
thans na door den censor te zijn on
derzocht .geleidelijk aan Nederland uit
geleverd. Van do ongeveer 500 zakken,
waaruit deze mail bestond, heeft 'tó
Nederlandscltó djieust thans meer dan
350 zakkeii terugontvangen en naar be
stemming doorgezonden
zocdat' dan allicht die genomen maatre
gel Weer kan Worden opgeheven
Uit Middelburg.
Hel was gisterenai ond weer een ge-
su.ikel van-belang met de tram verbinding
tusschen Vlissingen en Middelburg Van
een der trammen geraakte de motore
wagen og den Singel uit de rails en ta
ter op den avond zijn twee beugels sluk
gereden, doordat een defect was ontstaan
aan den draad juist op de scheiding
van den Tramsingel en den "Nieuwen
Vhssingscheu weg.
Een en ander bracht veel stagnatie
in den dienst, Jietgeen tengevolge had.
lal de reizigers in de felle koude zeer
hng moesten wachten. Zoo bijv vertrok
ken zij, die om half negen uit Vlissingen
vertrekken wilden, 0111 kwart over negen.
Bij de gevaarlijke plek moest langzaam
;crcden worden, om verder breken van
beugels le voorkomen.
Dc vraag koml op of hel niet zeer ge-
.venscht is, dal de maatschappij over
gaat lot het aanleggen van een leleplioon--
lijn Jjmgs den weg, opdal snel kennis kan
orden gegeven als er iets met de tram
jeheurl.
Zooals wij heden door aanplakking'
aan ons bureau reeds hekend maakten,
heeft vandaag de keuring van 'nel ijs in
dc vesten alhier plaats gehad- en is
daarbij gebleken, dal liet ijs op som
mige plaatsen nog niet de vereischle
riiklc heeft, zoodal d^e autoriteien, pi
overleg mei het bestuur der IJsve.r-
eeniging beslojtón hebben, heden de vest
ten nog niet open tó slellen voor len1-
teniers en baanvegers, doch bij door
gaand vriezend weder zulks morgen te
doen.
De leden der ijsvereenigdng hebben
zich dus oolc heden moeten tcvref'.ien
stellen met de baan in den Nadiorsl,
Waar het evenals gisteren onder 'de
tonen van een orgel gezellig loegiui
Slcchls was de wind, gelijk trouwens
ook dc vorige dagen het geval was,
nogal hinderlijk
Heden was hel aantal schaatsenrij
ders op de vesten reedt,s aanmerkelijk
grootev dan de vorige dragen, en hel
ijs is er ook beslist sterk genoeg voor
het dragen van enkele personen. IJot is
ecliler nog le zwak voor een' volks!-
m enig tc. Daarom is het een verstan
dige maatregel, dat het ijs liedlen nog
niet officieel werd goedgekeurd
Wij hebben heden ook de vest tus
schen de Noordpoort en de Koepoort
bereden, dus het gedjeelte, dat dc ÏJs-
vereciiiging gereserveerd heeft, en wij
kwamen tot de conclusie dal voor deze
vest, althans voor groote stukken ervan
maar al le zeer bewaarheid is, wat
wij in ons nummer van Zaterdag schre
venn.l dat wij vreesden, dat de ijs-
oppervlakte tengevolge van <le gevallen
sneeuw nogal hobbehg en korrelig zou
zijn.
Dal met het koude weer de zee
meeuwen landwaarts komen, is niets bui
tengewoons. Maar Zoveel als er dezer
dagen in de stad zwermen is wel zeld
zaam. Blijven de mooie witte diertjes an-
dei-s dicht bij hel water, gister streken
zij bij honderden neer op Varkensmarkt
en omgeving; het was daar wit van de
egels. Ook langs de kade is het een
lust de meeuwen te zien, vooral als er
eten gestrooid wordt en ze in sierlijke
ducht, schuw en snel neerdalen om
de lekkernijen op te {fikken Want de
honger is het bovenal die hen zoo dicht
naar dc menschen drijft
Bij de politie is aangifte gedaan, dat
gisterenavond -de lade uit het buffet In
het lokaal der Wcrkmansvereeniging ge-
lichi is en ongeveer f 10 werd ontvreemd.
Uit Vlissingen.
De raaülooot „Prins Hendrik" is
gisteren 7 uur binnengekomen met 114
passagiers, onder wie 90 Duitsche manL
nen en Duitsche vrouwen. Eón der man
nen weigerde naai' Dmtschland 1e gaau
Hij gaat zicli nu metterwoon (c Den Haag
vestigen Zijn zoon is Engclschmau en
drijft dc zaken in Engeland.
De boot bracht 1450 zakken pakkets-
post mee en slechts 43 zakken mail
Heden vertrok de „Koningin Regentes
met 1000 zakken pakkelposl en 200 zak
ken mail
Uit Zuid-Bevetand.
- Op de Weslcr-Schelde nabij Ba tb
vertoont' zich drijfijs. Het kanaal door
Zmd-Beveland is nog open.
Uil Noord-Be vel and.
I11 de gister gehouden algemeene
vergadering der werklieden vereeniging
Uii het volk, voor het volk" le Co-
ij n s p I a a t bleek uit Jiet jaarverslag»
cat de vereeniging thans 110 leden lelt.
De uitgaven bedroegen f 369,50 waar
onder f*3J 2,30 wegens uitkeering voor
ziekte, en de ontvangsten f 587.061/3 Op
dc spaarbank staat thans een bedrag van
f 1613,76. I)e aftredende bestuursleden
werden allen herkozen, terwijl in de
ptaals van den heer C. Fortuin, die be
dankt had, tol commissaris benoemd werd
de heer D. Fortuin
.^ingenomen werd een voorstel van het
bestuur om bij langoren duur dan 12
weken der ziekte, don zieke daarna een
halve uitkeering le verstrekken tot ten
hoogste 12 weken* zoolang de kas f 1200
of meer bevat. Op voorstel van een dol
leden werd besloten, zoo'n ziek lid gedu
rende dien langoren zieklelijd verster
kende middelen le verstrekken, buiten
bezwaar der kas, maar die uitgaven te
be>lrijdcn uit vrijwillige bijdragen der le
den. Hel bestuur werd opgedragen bij
voorkomende geyallen die zaak te re
gelen.
Uit Tholen.
Te Ou <T-V o s s e ra ee r deed Dins
dag de ijsgang in de Eendracht reeds
iden invloed gevoelen aan het overzel-
vee*-; het pontverkeer ondervond reeds
Belemmering.
- Op 20 Januari jl. herdacht de heer
A J. Bicrens den dag waarop hij vóór
25 jaar het burgemeesterschap van 'S t
A11 n a 1 a n d aanvaardde.
Ilct was zijn wensch geweest dezen dag
zender feestbetoon te laten voorbij gaan.
Des avonds werd hij ten zijnen huize
door den gemccr.teraaci en door dien
secretaris toegesproken.
HANDEL, NIJVERHEID EN
VISSCHERIJ.
Men schrijft ons uit Oud-Vos se-
ineer
Naar wordt medegedeeld had men deze
week weer hel voornemen met de tijdelijk
geslaakte ino'ssclkokerij aan te vangen.
Dinsdag werd een schip met mosselen
daarvoor geladen, verwacht, maar ver
scheen niet. De ijsgang zal nu trouwen»
wel roel in bet eten gooien.
Ten gevolge van den lagen prijs
dien de Einkauf Zcntrale op dit oogen-
bïik geeft voor in Duitschland in te
voeren mosselen zijn ook de mosselen
pellerijen tó Bergfen-op-Zoom voor enke
len dagen stopgezet
