MIDDELBüRGSÜHE COURANT.
i«öe jaargang
W oensdag
17 Januari,
SamaraïmiGlit
BINNENLAND.
Uit Stad en Provincie.
M 14
1917
.iDeze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal te Middelburg en voor hen, die de courant
sezorgd krijgen door de Agenteh te Vlissingen en te Goes f 1.30. Per post f 1.50.-
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
Tijd- lijk' verhoogmg der sboMiotmrten met 25 ct. p. kw. wegens oorlagtftöeriag.
Advertentiën i 20 cent per regel. Bij abonnement vee! lager. Geboorte-, dood- ec
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels f 1.50
elke regel meer 20 cent Reclames 40 cent per regel, Groote letters an randeö
naar de plaats die zij innemen.
MP* Advertenties vóór één uur te bezorgen.
Bij dit nummer behoort een Bijvoegsel.
Tweede Kamer
Zitting van Dinsdag
lies sociaal-democratische "redenee-
i'ing- en een socialistisch minister, zoo
qnalificeerde gister de heer Loliman
betoog en persoon van den minister van
Justitie naar aanleiding van de straf
bepalingen van de huurcommissie-wet.
Hij vond het onredelijk, een der con
tractanten de onnatuurlijke verplich
ting op te leggen, de belangen vau zijn
mede contractant te behartigen. Ieder dei-
contractanten moet voor zijn eigen bei-
langen opkomen. De redeneermg van
den minister, dat een verhuurder, die
dit niet doel, onzedelijk handelt, is zui
ver sociaal-democratisch en gericht te
gen het kapitalisme en de grondslagen
dezer maatschappij Zoo bereid! dit li
beraal kabinet - en spr meent ook
de liberale partijen in deze Kamer,
want hij hoort heel weinig oppositie
van die zijde - de heerschappij voor
van de socialistische idee. Misschien
is deze regeling op haar plaats in het
dan te verwachten „paradijs op aarde
maar zoolang de tegenwoordige maat
schappij blijft bestaan met de bevredi
ging van ieders behoeften volgens de
wet van vraag en aanbod, is, zei de
heer Lobman, deze wet in strijd mejt
de belangen juist van degenen, die
men daardoor wenscht te beschermen.
Dat de heer Men de I s dit heftoog
.onder handen nam, de maatregelen als
burgerlijke lapmiddelen betileldc. en spot
tend ontkende dat de Minister een ge
heim lid der S. D A. P. is, zal den
heer Lobman niet verwonderd hebben.
Maar' hij zal toch wel even vreemd
hebben opgekeken, toen niel uit den
liberalen hoek, maar uit den katholie,-
ken. n.l van den heer Loef 'f de
ïneedeeling kwam dat hij het, wat de
kern der zaak betrof, veel meer eens
was met den heer Mendels dan mot
den heer Lobman-
En de Minister kwam ten slojtte
nog even met de opmerking dat hef,
geen sociaal-democratisch monopolie is
om te strijden tegen woeker ten aan-<
zien van woningjen.
Dat was wel het meest interessante
uit de vergadering overdag, die nog
niet de artikelen der wet ten einde
braeht.
Wal we gisteren reeds meedeelden
over de stemmingen moeten we nog
aanvullen met de verwerping' van een
amende me n t-<M en del s met 47 tegen 19
stemmen, om te bepalen dat geduren-<
do twaalf maanden nadat een veriioo.-
gmg van huurprijs bij einduitspraak
is geweigerd, of een huurprijs is ver
laagd, dè verhuurder slechts bevoegd
is de huur door* opzegging te doen ein
digen, indien de redenen tot die opzegt
ging door de hunrcommissie zijn gebil
lijkt
Dat werd door den heer Snoeck
Henlicmans en door den Minister
als een ernstige inbreuk ,op hel beschik
kingsrecht van den eigenaar, krachtig
tig bestreden
Avoudv ergadering
Algemeene juslitie-beschouwingen, maai*
het belangrijkste, nl het antwoord van
den Minister, ontbreekt nog. We zullen
dus nu slechts enkele der gemaakte op
merkingen aanstippen.
Zoo kritiseerde de heer" Fleskoas
hel Teit, dat in officiêele stukken, na
men voorkomen, waarop de dragers geen
recht hebben. Telkens kan men. in dte
bladen heerlijkheden le lcoop gevraagd
zien, opdat men zich met don naam
daarvan kon.looien. (GeroepO. W.'ers')
De heer Men dels De Jong van Buk
en Klappa!
De lieer J u left: Dat is net zoo'n
liefhebberij als hel vragen van lage
aulonummers,
Dc kwestie van dc vervolging der
dienstweigeraars werd besproken door de
liecren Mend els, Van I-Ianiel en
B o ti in e r van wie de heide laatste»
ook dc methode van naturalisatie af
keurden. En voorts kwamen de resul
taten van de voorwaardelijke veroordee
ling Ier sprake. De heel* Beumei*vond
die niet zoo oppenbest; de "heer Van
H a m c 1 daarentegen bracht hulde aan
den Minister, en dc heer Hugcnholtz
vond het goed maar nog niet voldoende.
Een onderwerp van groot belang roer
de dc lieer Van Hamel aan, nl de
wenschelijkheid der invoering van een
Handelsregister. De minister -stelle die in
voering niet uit. Spr. herinnert aan de
rede van den heer Treub voor de Maat
schappij van Nijverheid, waarin hij napr
aanleiding van den komenden economi-
schen strijd na den oorlog, op die invoe
ring aandrong De minister beseffe het
groote gewicht, dat in een goed ingericht
handelsregister uit een nationaal oogpunt
is gelegen.
nederland en de oorlog.
Me ae rl and en de B e 1 g i s.c h e
u e p o r t a t ie.
Te Antwerpen heeft, naar meu van
de grens aan de Tel. meldt, „de Duitsche
overheid bekend gemaakt, dat de ouders
of vrouwen van wie zonen of de man
gedeporteerd werden en die kunnen be-
wijzer dal de weggevoerden tijdens tie
vlucht uit Antwerpen in Holland verble
ven Jie bewijzen moeten inleveren,1
waai door de belanghebbende van
Dutlschland naar Nederland kan gaan.
De bekende nota aan Nederland heeft
veci vreugde en hoop gewekt. Ook bui
ten uen rayon Antwerpen, in het étap-
pengebied, is er een gerucht van dopr-
gedrongen en hoopt men dat Holland's
protest verlichting in den toestand zal
brengen."
De Ncderlandsche bladen, die niet
liet étappengebied mogen komen,
werden cr binnengesmokkeld, om er'
het nieuws le brengen. „De daad der
Ncderlandsche regeering heeft alom be-;
wondering en dankbaarheid geweld.
Ojk de Nieuwe Courant veraam dat
de stemming in België ten aanzien van
Nederland door dezen slap d'er Neder-
landsche regeering en het daardoor uil-
gelokte antwoord zeer is verbeterd.
Naar de N R. C. verneemt, hebben een
twintigtal, in wetenschappelijke kringen
alom geroemde, hoogleeraren van onze
vier universiteiten en de Iloogeschool te
Delft, dezer dagen een dringend beroep
op de Duitsohe regeering gedaan, om
de naar Duitscliland weggevoerde Belgen
weder naar hun land te laten terug-
ke-eren
D e IJ m u i d e r
s c h e
We lezen ui het Hand. dal van de
opgelegde schepen er nog geen naar
zee is vertrokken, maar dat de kans
bestaat dal dezer dagen verschillende
schepen zullen uitvaren.
Over het zeer eigtenaardige karakter
van deze staking staat een lezenswaar
dig artikel van Simon B Stokvis inliet
jongste nummer van het Leven
Volgens hem. is liet meer ecu zelf
genomen vacantie dan iels anders. De
i'issclieVs en schippers' hebben een har
den, doch zeer winstgevenden tijd aéh-
tei zich. Dc schippers beurden gemid
deld vijftien duizend gulden per jaar
en ,o,ok de matrozen, die slechts
pel mee genoten, hebben meer geld
erdiend dan ooit le voren. De gevol
gen zijn merkbaar aan villa's, auto's
eigen huisjes, en ook aan het eei'ste-
ildasse reizen van visschers die dat
vroeger nooit deden, en aande
prostitutie.
Toen kwamen de vacantie-dagen van
Kerstmis en Nieuwjaar; Geld was er,
maar de gelegenheid was er niet om
er van te genieten en in hel winter-
stormweer is hel visschen nu juist geen
erg aanlokkelijke arbeid
Hel verzei tegen de oorlogswinst-
belasting zou eigenlijk maar een leus
zijn Geen der schippers, machinisten en
matrozen maakt zich illusies van een
vrijstelling van die belasting. En de
reeders vinden blijkbaar dit gedwongen
stilliggen voor een tijdje ook niet
aangenaam.
De schrijver van dit artikel voor-
seplde dal de staking niet lauger dan
eeniglo weken zal duren En dat wordt
bevestigd door het bericht in het Han
delsblad
Ter loops bespreekt de lieer Stok-'
vis echter ook de handelingen van de
regeeringscommissie Men is in IJmiuden
daarover niet goed te spreken. Een der
grieven is dat zij niet genoeg lel op
de belangen van de biimenlandscha
markt.
0
Tejfeu smokkelen
Men schrijft van de Geldersche grens
aan het „Hand."-
De jongste verordening van den terri-
torialcn bevelhebber, geen enkrfen
vreemdeling op Iiollandsch gebied toe
te laten, als hij niet van een deugde-
lijken pas Voorzien is ep de reden an
zijn ver 1)1 ij f kan opgeven, blijkt een zeer
krachtige en doeltreffende maatregel lc
zijn Werden lol dusverre smokkelemle
Duitschors aangehouden eu terstond naai
de grens teruggebracht, de maatregel
gaal nu vrij wat vérder, vooral nu ook
de grenswacht belast is met het jacht
maken op dergelijke personen Vele
Duitschers schijnen de nieuwe bepaling
nog niet te kennen en trachten nog op
de oude wijze de smokkelwaren le ha
len Zoo werden Zondag le Winterswijk
twintig Duitschers - aangehouden, onder
wie een paar spoorbeambten, en onder
militaire bewaking -gesteld Dc lieden
worden eenige dagen in arrest gehou
den en krijgen dan een uitwijzingsbevel
van den territorialen bevelhebber Ze
mogen dan tijdens den oorlog niel meer
in ons land komen
o
O n d 'e r s c li e i d i n ge n
Aan leiders en personeel van <le Ned
ambulance te Parijs zijn door den Fr.an-
schcn ondcr-staatssecrelaris eerbewijzen
uitgereikt. Zoo kreeg b.v dr. Bierens ae
Haan hel officierskruis van het Legioen
van Eer; clr. Keukenschrijver en dr van
Leeuwen ontvingen het ridderkruis van
deze orde enz.
Het War Committee van het Britsche
Roode Kruis en de Orde van St Jan heefti
jhr E-, van Loon in Den. Haag. lid van.het
hoofdcomité van het Ned Boode Kruis,
liet eerc-lidniaatschap van hel Britsche
Roode Kruis toegekend als erkenning van
zijn vele verdiensten tegenover Oewonde
Brilsche militaire krijgsgevangenen bi;
hun doortocht door ons land uil Duitscli
land naar Engeland
Registratie r ij p a a r d e n.
Teneinde betrouwbare gegevens te ver
zamelen omtrent de in Nederland aan
wezige paarden, geschikt tot onmiddellijk
gebruik -onder den zadel, is, naar de
Av.p. meldt, door den Opperbevelhebber
een commissie Lot registratie van rij
paarden benoemd.
Schapenvlees ch.
De Minister van LN en II. brengt
in de St Crt van gisterenavond ter
kennis, dat zijn beschikking van 12 Juli
1916 betreffende den uitvoer van scha-
penvleesch is gewijzigd Thans is o a.
bepaald, dat gedurende de période van
beden lot en met 31 Januari 1917 con
senten zullen kunnen worden afgege-
geven lot oene hoeveelheid van' 1.500.000
K G. schapenvleesch.
Een practiseh boekje
Door de gemeen le Amsterdam wordt
ÏÏUins, naar het „Il'bld." meldl, een
boekje verkrijgbaar gesteld, dal ie m.ui-
mum-prijzen der verschillende artikelen
beval, die verbruikers daarvoor te beta
len hebben Bepalingen, die wijzigingen,
van de gegevens in dil boekje vermeld,
met zich brengen, zullen in de dagbladen
bekend gemaakt worden; deze Wijzigin
gen kunnen in een daaarvoor bestemoe
kolom worden aangeieekend.
De boekjes zijn verkrijgbaar tegen den
prijs van 1 cent aan het Distributiebu
reau, Keizersgracht 699, A'dam
hit de pers.
Duitsche d u i kbo o Len in
N e d e r I a n d s c h e wateren.
In antwoord aan lien die vragen waar
om de Zaterdag voor Vlissingen aange
houden Duitsche duikboot zoo geheel
anders is behandeld dan die 4 Nov.
1915 Dij Terschelling werd geïnterneerd,
zet Het Vaderland uiteen het verschil in
omsl mdighedeh.
De bij Terschelling gestrande Duitsche
onderzceël* luid een defect aan liet elcc-
triscli compas.
Op de noodseinen van de duikboot
was de raotorrcddiiigbool ..Brandaris" te
hulp 'esneld, maar deze vond het vaar
lui1 reeds vlol. De gezagvoerder zag
echter geen kans om zonder hulp bui
tengaats te komen, iets waartoe de kapi
tein acr „Brandaris" hem echter zijn
hulp weigerde. Daarentegen bood hij
aan. het vaartuig den weg te wijzen naar
Terschelling, welk aanbod werd aange
nomen In de nabijheid van dat eiland
werd liet aanjelroffen door Iwee Ne-
derlandsche torpedobooten, die het ver
volgens naar dc haven van Terschelling
brachten, waar het op last van de Neder-
landsche Regeering geïnterneerd werd,
omdol het in strijd met de bepalingen van
onze Neutralileitsproclamatie in onze ter
ritoriale wateren was aangetroffen.
De duikboot bevond zich daar in een
gebied, dat onmiddellijk grenst aan een
onzer verdedigingsstellingen. Toen de
„Brandaris" haar een eindweegs was
voorgegaan op den weg naar Terschel
ling, moest deze zijn verdere hulp at
spoedig staken, omdat men nu die wa
teren 'bereikte welke met het oog op
de belangen vau onze defensie niel zon
der militaire assistentie mochten worden
bev.iren. Di'uir stopten beide vaartuigen
en wachtten er de komst van de in
middels ter hulp geroepen Ncderlandsche
marinevaartuimm af.
De aanwezigheid van een vreemd oor
logsvaartuig zóó dicht bij een onzer be
langrijkste verdedigingsstellingeu, moet
natuurlijk met andere oogen bezien wor
den d m de doorvaart van een visscheis-
scliuit of een praam met zeegras. En
hiervoor was nog een reden te meer.
Want zijn aanwezigheid daar ter plaatse
heeft de gezagvoerder niet voldoende
kunnen ophelderen. Hij beriep zich op
het reeds vermelde defect aan zijn elec-
trisch kompas. Maar waarom had hij
dan, indien dit hulpmiddel hem in den
s'eek liep, en het er hem niet ora te
doen was, binnen onze territoriale wa
teren ie komen, zijn koers niet be-
paala door peiling9 Dit zou zooals
onze Rcreering in een barer nota's aan
die van Duitscliland opmerkt, hem
in staat gesteld hebben, zich le orien-
tecren en buiten onze territoriale wateren
te luijven
- De toedracht der feiten maande dus
tol groote omzichtigheid en maakte het
gewenscht, vaartuig en bemanning te in-
terneerm.
Dil kon geschieden op grond van Ue
bepaling der Neutratiteitsverklaring, door
onze Reeeering bij het begin van den
oorlog afgekandingd. Daarin loeh v»erd
„hel doortrekken van hel binnen de ter
ritoriale wateren gelegen Nederlandsche
water.ebied door oorlogschepen of daar
mede gelijkgestelde vaartuigen den oor
logo erende» verboden, cn verder be
paald dal oorlogsschepen of daarmede
gelijkgestelde vaarluigen van de oorlog
voerenden niet binnen het rechtsgebied
van den Slaat (zullen) worden toegela
ten". terwijl bij overtreding van deze
voorschriften interneering zou worden
toegepast
Vergelijkt uien nu de omstandigheden
waar anger de jl. Zondag in onze terri
toriale wateren aangetroffen Duitsche on
derzeeboot daar gevonden werd met die,
waarin de U. C. 8 verkeerde, dan vindt
•men ue volgende verschillen. Vooreerst
werd het vaartuig niet aangetroffen in .de
onmiddellijke nabijheid van een onzer
vcrilédigingsstellingen. Het bevond zich
vrij ver van laud, nl. 1 zeemijl binnen
enz' territoriale wateren, en <ius 2 zee
mijlen van de kust- Dc mist maakte het
onmogelijk zich te orienteeren (kom
pas noch peiling konden in dit geval
haten', en de vloed had meegewerkt ora
hél vaartuig uit zijn koers te uoeu ge
halten.
Al tieze omstandigheden hebben blijk
baar en de marine-autoriteiten en onze
Regeering overtuigd, dat men hier met
een onschuldig geval te doen had, een
overtuiging die nog nader lievesligd werd
toen de commandant der duikboot ten
overvloede de schriftelijke verklaring af
legde, dal hij den ganschen dag niet iq
aanraking niel vijandelijke strijdkrachten
was ?oweest en dal derhalve zijn aanwe
zigheid binuen de territoriale wateren
niel net gevolg was van een achtervol
ging uoor vijandelijke strijdkrachten.
Dit alles stempelde het geval lot een
geheei ander dan hel Terscjiellingsche.
Formeel zou onze regeering ook nu
bevoegd zijn geweest, de interneering te
gebiste». Maar gelet op dc omstandighe
den zou dil den schijn hebben kunnen
geven van plagerij. Zij koos het ruime
slanupunt en liet liet schip vrij, na zich
overlui 'd te hebben, dat men liier met
een onbewust en onvrijwillig naderen
van onze kust le doen had, een geval
dat geen reden kon geven lot gevolg
trekkingen als waartoe (te aanwezigheid
van de U. C. 8 bij Terschelling aanlei
ding hid gegevéb-
Vandaal* het verschil in behandeling
dat naar liet on; voorkomt, volkomen lo
gisch en juist is.
die ieder der jongens als beLooL'
hing..... 15 cent gaf
Door de politie le Rotterdam is
aangehouden en naar liier overgebracht
een minderjarige jongen, die de ouder
lijke woning alhier was ontvlucht Hij
;s onder de ouderlijke macht terug-1
gebracht.
0
Uit Walcheren,
Een flink stuk van den Schelpweg
lusschen Domburg en WestkapeK-
le is dezer dagen beklinkere! Dooi
de aangelegen sportterreinen, voetbal!-
vcld en golff-links, heeft deze weg meer
dan plaatselijke heieekems gekregen Jam
mer, dat de bestrating niet een hal ven
Jcflometer verder doorgegaan is, dan
waren wandelaar en rijder des winters
an het slijk en !des zomers van liet kalk,-
stof verlost Injusschen ïS er groote
verbetering gekomen
Uit Schouwe n-D u t v e l a.pjCl
Ir. de Maandag jl. gehouden verga-
derinvan de vcreeniging van Burge-
meeMers en Secretarissen op Sch u-
w en en D u i v e 1 an d is in plaats van
wijlen rar. D. van der Vliet tot voorzitter
dier vereeniging benoemd de heer XV.
J. Kapteyn, burgemeester van Brouwers
haven.
- Naar aanleiding van hel artikel van
den heer rar, A J F. Fokker, voorko
mende in de Zierikzcesche Nieuwsbode
var j.l Zaterdag, betreffende de wen
schelijkheid der totstandkoming van een
locoafspoor op Schouwen en Duiveland,
irculeert ook te Brouwershaven
een lijst om vxoor liet plaatsen van hand-
teekeoiiigen daarop, te toonen, dat men
zuiks gaarne zag verwezenlijkt.
o
Uit Z.-V 1 e an dö r en O. D
Den heer J Wulms, rijksklerk 3e
kl ter inspectie Neuzen, is eervol
ontslag verleend
Uit Middelburg.
Gisteren vond een Belgische jongen
op straat een courant, waarin een be
last ingpapier en oen som van f 52 was
gewikkeld Met een vriendje bracht hij
bet gevondene aan den eigenaar terug,
Hit Zeenw&ch-Vüaaaderen W. Q.
Onze correspondent te Bres kens
schrijft in verband met het ons van and* *e
zijde gemelde, nl dat bij den brand van
den heer Tol de in de nabijheid staandie
vier Jiuisjes zijn afgebrand, dat dit on
waar is. Wel zijn zij tijdelijk door de
bewoners ontruimd maar des avonds
heeft een elk zijn woning weer betrokk
ken
Ook is de schade van het niet ver
zekerde verbrande f 200 000 in plaats
zooals beweerd is f 100 000 Ook zijn
er niet zooveel werkloozen zooals ge
meld is, op zijn hoogst 10. meest jon
gens. Doch de lieer Tol heeft liet plan
opgevat om in zoo kort mogelijken tijd
de fabriek weer op te bouwen Het «u
aanbouw zijnde nieuwe gedeelte heeft wei
nig of geen schade geleden. AI de fa
brieksarbeiders zijn bezig met liet ver
brande op te ruimen.
De wachtmeester dev marechausr
,sée F- Fcniju te S1 u i s is benoemd t<(t
bi' igade - com ma n d a n t te Plülippine.
Ingaande 16 Jan. 1917 is B. Ulj-
driks, kommies 3e kl. van Rijsbergen
^verplaatst naar Hon! en is se en A.
Raadsen, kommies 3e kl. van Ilontcf
nisse naar Rijsbergen. Ingaande 1 Fobr
1917 is F A Doppegietcr, kommies te
water 2e kl te IIanswccrl benoemd
te Hellevoetsluis en B van 'den Broek
te jHansweert.
LOOP der bevolking.
- De bevolking van 'Serooskerkc
AV.) vermeerderde in 1916 door geboor
te met 27 ni. en 20 vr., totaal 17,
door vestiging met 13 m. en 16 yi*.,
totaal 89. De algelieele vermeerdering
1 edroer" dus 136 personen.
De bevolking verminderde door over
lijden met 9 m. en 13 vr. totaal 22, en
door vertrek met 47 ni. en 49 vr., tor
laai 96 personen. Dc algeheete vermin
dering bedroeg al zoo 118 personen.
Het zielenaantal der gemeente ver
meerderde in 1916 dus niet 18; het be
droeg jp 31 Dcc 1916 1621
«urst en wetensliiappkn.
Men schrijft ons uit Vlissingen
Gisterenavond heeft professor hugb
van Dalen in het concertgebouw eeu
klavieravond gegeven, welk concert door
een klein, maar enthousiast publiek is
