MIDDELEiSRGSCHE COURANT,
te 304.
189* Jaargang.
1916
Woensdag
27 December»
BINNENLAND.
Uit Stad en ProTinGie.
Deze courant versehijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal te Middelburg en voor hen, die de courant
bezorgd krijgen door de Agenten te Vïissingen en te Goes f 1.30. Per post f 1.50.
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent
Tijdelijke verhooging der abonnementen met 25 ct. p. kw. wegens oorlogstoeslag.
Advertentiën a 20 cent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- es
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 1—7 regels f 1.50
elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent per regel» Qroote letters en randen
naar de plaats die zij innemen.
Advertenties vóór één uur te bezorgen.
Bij dit nummer behoort een Bijvoegsel.
Hij, die zich na op ons blad
abonnsaren, ontvangen de in deze
maand zerschijnBode nommers
VERBETERING I>ER ONDERWIJZERS
SALARISSEN
Aan de voorzitters der zeven slaatkun-
digje groepen in de Tweede Kamer is op
hun verzoek door de Ministers van Bin-
nenlandsclie zaken en Financiën een on
derhoud toegestaan voor liet nemen van
maatregelen om reeds dadelijk verbete
ring te brengen in de regeling der jaar
wedden van de onderwijzers bij' het lager
onderwijs. Dit onderhoud zal terstond na
het Kerstreces plaats hebben.
NEDERLAND EN DE OORLOG.
DejSerteurs.
Zaterdag jJ. is te Philippine een
Duitsch militair in burgierkleeding aan
gekomen. Blijkens verschillende liritees-
kenen had hij al licel wat meegemaakt.
Hij had gestreden in Rusland en in
Servië. Nu zou hij naar het Westelijk
front gemoeten zijn, doch daar hij' ge
noeg van het vechten had, wasi bij naar
Nederland uitgeweken.
Te Aardenburg kwamen Maan
dag drie Duitsche soldalen aan
Bij Middelburg (TB.), verliet de schild
wacht zijn post. liet het aPsluifthek
openstaan en trok de grens over. Hij
bracht nog een Belgisch meisje mede.
Hadden de Belgen kunnen weten dat
ruim 3 uur het hek heeft opengestaan
hoeveel Middelburgers hadden van de
(gelegenheid gebruik gemaakt om de
grens over te bomen, want het gebrek
•ok in de grensgemeenten is zeer ern-
isfüg.
Ook m Sluis en in de buurt van
SA Laureijns schijnen militairen over
de grens gekomen te zijn. Gewoonlijk
•s de oorzaak, oproeping naar 't front
of angst voor straf.
Smokkelen.
'Men schrijft ons uit A ar den burg:
Het is de overheid eindelijk gelukt
een paar der voornaamste smokkelaars
■.I. V. en C. te pakken te' krijgen en
uit te zetten. Waar men de hoofdman
nen in handen heeft, is het te ver
wachten dat het smokkelen nu wel
wat zal minderen.
lijke kerken hebben aan te nemen in
verband met den nieuwen toestand door
het 'DuitseSc vredesvoorstel in het leven
geroepen.
Gesproken werd door prof. dr. J. Wi.
Pout, prof. dr. Ph. A. Kohnslamm, dr. J.
Th. de Visser, en dr. J. A. Cramer.
Ten slotte werd een „oproep" voorge
lezen waarin de onderteekenaars als ver
tegenwoordigers van de rJederlandsche
kerken een beroep doen op hel geweten
van de christenen in de oorlogvoerende
landen.
Slechte Lucifers.
We lezen dal de Daily Chronicle klaagt
over de uil Nederland ingevoerde luci
fers. De helft geen kop of een voldoenden
kop.
De fabrikanten zijn dan wel heel on
partijdig voor binnen en buitenland, want
wij deden precies dezelfde ervaring op
met verschillende merken. "En anderen
ook.
Luxebrood en gebak.
Op fe«n vraag van het Kamerlid Schaper
«aar de mogelijkheid van een verbod van
het bakken van luxe-brood en gebat:,
in verband met de zuinigheid op broodko
ren, heeft de Minister van Landbouw
geantwoord dat hij slappen in de richting
van. zulk een verbod vooralsnog onge-
wenschtacht, omdat het voordeel, dat uit
besparing op broodkoren langs dezen weg
zou voortvloeien, bij den tegenwoordigen
stand van htit vraagstuk der broodvoor
ziening niet zou opwegen tegen de na-
öeelen, welke de betrokken bedrijven
en de daarin werkzame arbeiders van een
dergelijken maatregel zouden ondervin
den
W eekbepalingen.
Dooi' den Minister van L N. en 11.
is voor de week van 25—30 December
de hoeveelheid ter beschikking te stel
le» volversche kipeieren voor iedere
tOO uitgevoerde vastgesteld op 150ler-
wjjl van deze 150, zoo noodig, ter be
oordeeling van de rijkscommissie, ten
hoogste 75 moeten worden geleverd te
gen een prijs van f 11. SO per 100 stuks
voor levering aan de gemeentebesturen
Voorts is de prijs van maïs ui'.si ui
tend bestemd om aan gemeentebesturen
te worden verstrekt voor ruiling tegen
rogfee van den oogst 1916, bepaald op
I 235 per last van 2000 K.G of f 8.22)5
per 70 KG., zoowel te RoLterdam ais
te Amsterdam te ontvangen.
—o -
Het vereldvcrbond der kerken
on het vredesvoorstel.
In ae St. Jacobskerk te 's Gravenhage
was gisteravond door de Nederlandsche
uitleef ine van den wereldbond der kerken
een openbare samenkomst belegd ter be
spreking van de houding, die de chriete-
Uit Middelburg.
Bij kon. besluit is met ingang van
1 Januari benoema tot commies bij het
rijksarchief in Zeeland de heer C. de
Waard alhier, thans adjunct-commies
bij dat archief
Te Leeuwarden is op 37-jarigen
leeftijd overleden de lieer K. P. W. Be-
suijen, lid van Ged. Staten van Fries
land De heer Besuijen was Middel
burger van geboorte en ontving zijn
opleiding aan de R H. B school alhier
op welke school hij altijd tot de beste
leerlingen behoorde. Na het behalen
van liet einddiploma, kwam de heer Baf
suijen in dienst l>ij de Twentsche Bank-
vereeniging om latei" als administrateur
te komen bij de arbeiderscoöperatic „Ex
celsior" te Leeuwarden. De overledene
was een overtuigd voorstander der so
ciaal democratische beginselen en werd
als candidaat der sociaal democraten ge
kozen tot lid der Prov. Stallen van
Friesland, welk college hem in 1913
tot lid van Ged Stalten koos*.
Het resultaat van deu Klompjesdag
hier ter stede is geweest dal 816
paar klfltrnpen konden worden uitge
reikt aan daaraan behoefte hebbende
kinderen van drie openbare en twee
bijzondere scholen. Door vertraging in
de levering der laatste bezending klom
pen kon deze uitslag eerst nu gemeld
worden.
Op initiatief van haren voorzitter,
den heer H. de Blouw, had de zang-
vereeniging van vrijzinnig-godsdienstigen
alhier het verzoek gedaan om ter ge
legenheid van het Kerslfees'l eenigc lie
deren te mogen zingen voor de ver
pleegden in hel gasthuis en het ver
pleeghuis en de bewoners van het oude
mannen- en vrouwenhuis aan de Hce"
rengraclit. Nadat dit aanbod door de
bestuurders der betrokken inrichtingen
dankbaar was aanvaard, heeft deze zang
op den Tweeden Kerstmorgen plaats go
had. Te ongeveer 9 uur stelde liet koor
zich op in den tuin van het gasthuis
en zong de drie Kerstliederen, welke
het op den Eersten Kerstdag in de
godsdienstoefening in de Oostkerk had
doen hooren. De ramen der aan de
luinzijde gelegen zalen, waar juist de
meeste patiënten zich bevonden, waren
een weinig geopend, zoodat allen het
goed konden lioorcn. Dr D. Schoute
heelkundige van hel gasthuis en de heer
H. Snijders, voorzitter dor godshuizen,
iwaren mede ''aanwezig. Hierna wferd
de zang herhaald op hot voorplein van
het oude mannen- en vrouwenhuis, waar
zich ook de dames-regentcssen bevon
den en de heer Snijders een woord
van dank sprak. Ten slotte werden ook
dc verpleegden in het verpleeghuis va a
uit den tuin toegezongen.
Toen gisterenmiddag de tram. die
te tien voor twee hier vertrekt de
Lan'gevielc Iwnnenbrug gepasseerd was,
brak plotseling de verbindingsslang on
der den (eersten aanhangwagen ier wa
ren er drie af en reed de motor
wagen alleen verder. Spoedig werd ge
stopt, ja haaSl wat te spoedig, wanl
tie drie aanhangwagens hadden nog
vaart genoeg om alleen door te rijden
en de eerste botste tegen den slil-
staanden motorwagen aan. Hierdoor
werden de beide stootplankeoi en ook
hel balcon van den bijwagen ©enigs
zins beschadigd. ïn plaats van den kop
peltuig werden nu de kettingen ge
bruikt om de bijwagens voort te trek
ken. Zonder ongelukken werd Vlissin-
bereikt, waar de wagen door een
anderen werd vervangen.
Gisterenmorgen had liier een!
bijzondere begrafenis plaats, 111 van
een HeilsoldaatDo kist was gedekt meit
de vlag van het Leger des Heils, terwijl
de officieren en soldaten langs en ach
ter den lijkwagen gingen. Op de be
graafplaats werden ernstige woorden
gesproken en enkele liederen gezongen
Zaterdagnacht we ra tot tweemaal
toe dc hulp der politie ingeroepen voor
ordeverstoringen in het zoogenaamde „Gat
van Pomze", aan den Noordweg alhier,
waar burgers en militairen trachtten een
woning binnen te dringen.
Door een patrouille werd een militair
en door de politie een burger, een oude
bekende, die zich in de woning van zijne
ouders aanstelde als een woesteling, in
verzekerde bewaring gebracht.
Zondagavond was de hulp der politie
ingeroepen door dë eigenares van een ca
fé op de Markt, waar drie veldartille
risten zich misdroegen, door vertering
te eischen zonder te betalen, enz. Zij
werden spoedig door de politic ingere
kend en later door een patrouille afge
haald.
Maandagavond wjas hel weder een veld
artillerist, die de rust verstoorde, dit
maal in een café in de Si. Janstraat. Hij
werd idaarbij zelf eenigszios aan het
hoofd verwond. De man werd door dp
aolitie gearresteerd en later aan dc mi-
ilairen ovcrgelcvAd.
Uit Vïissingen.
Zaterdagnacht is te Vïissingen
ingebroken in een schuurtje aan dë
Kerkhoflaan. Een rijwiel werd aldaar
ontvreemd.
Aldaar was iut hel bijzonder mter-
neeringskamp een Belgisch militair ont
vlucht, In den nacht van den eersten
op den tweeden Kerstdag werd hij op
straat aangetroffen en door de poli,lie
en een militaire patrouille gearresteerd.
De politie aldaar hield drie jongens
van 11 jaar aan, die zink verkochten,
hetwelk van diefstal afkomstig' bleek te
;zijn.
Naar wij vernemen zal het Bel
gisch consulaat te Vïissingen tegen
Februari tijdelijk naar Breda worden
overgeplaatst
Uit "Walcheren
De Nieuwjaarscollecte heeft le St.
Laurens f 134.25 opgebracht
Op de Noordkust van Walcheren
van af tien wachtpost de Trommel (ten
W. van Domburg) tot Vrouwenpolder
zijn 5 mijnen aangespoeld, Engelsche en
Duitsche.
Uit Zuid-Beveland.
Te Wo 1 p h a a r t s d ij k heeft de
•aad oer gemeente Vrijdag tot afgevaar
digde naar de in 1917 le houden aan
deelhoudersvergadering der N. V. Wa
terleiding Mij. benoemd den voorzitter,
den heer C. Koert en tot zijn plaatsver
vanger den eersten wethouder den heer
P. Koeman. Met algemeene stemmen
werci vastgesteld een verordening op het
lcvcnsmiddelenbedrijf.
In de Zaterdag gehouden roads-
vergaaering te 's-Heer Arendskerke
werd meegedeeld dat de nieuw benoem
de onderwijzer de heer J. de Jonge met
1 Januari a.s. in functie zal treden en
dal in verband daarmede aan mej. Bis-
sec uw door B. en W. eervol ontslag is
veneend als tijdelijk onderwijzeres. De
begrooting van de Burgerlijke Armbestu
ren te 's-H. Arendskerke en le 's-H.
Hendrikskinderen werden vastgesteld
Verder werd vastgesteld een verordening
noodig door de distributicwel.
Op voorstel van "B. en W. werd over
dc laatste zes maanden van 1916 een
duurteioeslag toegekend aan de ge
meenteambtenaren en wel aan de ge
huwden met minder dan f 1200 inkomen
f 25 en aan de ongehuwden met minder
dan f 800 inkomen f125 per 6 maanden.
Tot afgevaardigden naar de vergade
ringen van aandeelhouders der
Waterleiding-Mij. „Zuid-Beveland" wer
den benoemd de heeren J. Smit en B.
de Jager.
Op voorstel van B. en W. werd een
nieuwe ligger der wegen vastgesteld. De
oude ligger dateert van 1885.
Bij de (Hond vraag wees de heer B. de
Jager op de onvoldoende afsluiting van
den spoorweg dicht bij het station Noord-
kraaijert. Er zullen stappen gedaan wor
den om dezen overweg, die nu gedu
rende 2 maanden per jaar bewaakt wordt,
jgedurenae hel gchecle jaar te doen be
waken
Op Tweeden Kerstdag' overleed
te Nisse de heer Adriaan Nieuwem
huijse sedert twintig jaren gemeente
raadslid. De overledene behoorde tot
een patricische boerenfamilie: twee zij
ner broeders waren in vroegere jaren
ook raadsleden; zijn vader was van 1818
tot 1854 burgemeester, zijn grootvader
van moederszijde van 1814—-1825 schout
en van 1825 1848 burgemeester van
Nisse. De hoeve waarop de heer Nisn-
wenhuijze geboren en gestorven fs, be
hoorde sedert anderhalve eeuw achter
eenvolgens aan drie families steeds door
nauwe bloedverwantschap innig1 aan el
kaar verbonden.
In de Vrijdag gehouden raadsver
gadering te Hoedekens kerke, die
door 4 van de 7 leden werd bijgewoond
weraen de gemeente-kantonnier en de
schatter der dranklocaliteiten Voor 1917
herbenoemd. De begroeting van het bur
gerlijk armbestuur dienst 1917 werd vast
gesteld Aan den gemeente-veldwachter
en den gemeenle-kantonnier werd over
1916 een duurtetoeslag verleend van f 25
ieder.
Te K r a b b e n d ij k e had Zaterdag
middag onder leiding van dr. Geill een
groote oefening plaats met de transport
colonne. De leerlingen gaven blijk van
groote ambitie en groote vaardigheid.
In een minimum van tijd werden boeren
wagens en fietsen herschapen in doel
matige ziekentransportwagens.
Dit resultaat zal een voldoeuing zijn
geweest voor de jongens en voor dr.
Geill vo-"»r hun offervaardigheidDe bur
gemeester en een groot aantal belang
stellenden woonden de oefening bij.
(Door de storing van het telegraaf-
verkeor tengevolge van den storm, be-
ciKte ons dit telegram eerst Zaterdag
avond).
Uit Noor d-B e v e 1 a d.
De raad der gemeente Wissen-
kerke hield Vrijdag een zaakrijke ver
gadering. Aanwezig waren alle leden be
halve de heer Rottier.
Een vei zoek om steun voor de exploi
tatie der distriets-arbeidsbeurs le Mid
delburg werd voor kennisgeving aange
nomen, wijl men van oordeel was, dat
deze plattelandsgemeente daar geen be
lang bij had
Een schrijven van Ged. Staten hield
hel bericht in, dat een verhooging der
begrooting met 2000 gulden in verband
met de kosten van hel distributiebedrijf
niet voldoende was. Naar aanleiding van
dil schrijven en met het oog op hel reeds
vroejger gepleegde overleg deelde dë voor
zitter namens B. en W. mede, dat de dis
tri butiekosl en voor 1916 geschat waren
op f500 en voor 1917 op f2600. De ver
gadering kon zich daarmee vereenigen.
In verband met een vroeger voorstel
van den heer De Regt stelden B. en W.
oor, aan een paar gemeenteambtenaren
een Iraklementsverhooging en aan ver
schillende andere een duurtetoeslag te
geven, waarvan de kosten op f 375 waren
begroot. De verhoogingen werden aan
genomen; in een volgende vergadering
zal men verder zien.
De oelooning voor hel maken van een
plan en een begroeting voor den vroeger
voorgenomen bouw eener onderwijzers,
woning te Camperiand werd op f 100 ge
steld.
B. en Wi. stelden voor een belooning
van respectievelijk f 100 en f 25 Le ver-
leenen aan de heeren Van Hee en Rottier
voor hun toezicht op het onderhoud der
gemeentewegen. De heer Van Hee wenseh-
te, onner herinnering aan zijn vroeger
uilgesproken voornemen, geen belooning
le aanvaarden. De 'heer Rottier was niet
aanwezig.
Op een verzoek van de afdeeling
„Noo.rd-Beveland" van het N. O. G.,
lel saiarisverbelering voor de onderwij
zers, werd afwijzend beschikt, daar do
onaerwijzerssalarissen verleden jaar op
flOO boven hel wettelijk minimum ge
bracht zijn. De heer De Regt wenschte
in de volgende vergadering op deze zaak
terug te komen.
Eveneens werd goedgevonden na ©eni
ge discussie, een voorstel lot het vast
stellen eener verordening op het geldelijk
beheer in verband met de Distributiewet
en de belooning van den door B. en W.
aan le wijzen admüuslratieven ambtonaar
van f 50 per maand.
Ter uitvoering van de voorafgaande
besluiten werd f 4000 noodig geacht. B.
en W. stelden voor. die te vinden iu den
hoofdelijken omslag, wat goedgekeurd
werd.
Vervolgens kwam in behandeling een
vt >rslel van B. en W de rouwkoets te
blijven bergen bij den heer J Lamain te
Camperiand a f 60 's jaars, de koels be
schikbaar te stellen a f4, voor onver-
ftiogenaen gratis, in beide gevallen met
dc kosten der bespanning voor rekening
van den gebruiker. De heer Van Hee
sprak zijn verwondering over dit voorstel
uit. Overeenkomstig de grondslagen be
sproken bij een vroeger raadsbesluit, had
hij op verzoek van B. en Wi. een plan van
exploitatie ontworpen, volgens 'l welk de
koets in de kom geplaatst zou worden en
bcschisbaar zou zijn tegen een tarief,
dat progressief zou zijn in verband met
den H. O en voor on vermogenden Kos
teloos. Hij begreep niet, waarom nu B.
en W. met een plan voor den dag kwa
men, zonder hem daarin le hebben ge
kend en vroeg op welke grondslagen dat
nieuwe plan rustte. De voorzitter ant
woordde, dal de raad hel plan, afgezien
in de grondslagen, kon beoordeclen.
Na een levendige discussie werd het plan-
Van Hee met 6 legen 4 stemmen aange
nomen.
Alsnu deelde de voorzitter mede, dat,
ook na herhaalde oproeping, zich geen
sollicitanten hadden aangemeld voor de
betrekking van hoofd der school in de
kom Op grond daarvan had de districts
schoolopziener geadviseerd, den eisch
Frausch en wiskunde te schrappen en
daarna opnieuw een oproeping (e doen.
B. en W. konden zich niet geheel met
dit advies vereenigen en stelden voor, de
wiskunde le laten vallen en opnieuw op
te roepen tegen een jaarwedde van f 100
boven nel wettelijk minimum, plus f 150
voor bet Fransch en f 150 voor even
tueel gemis van vrije woning.
De heer De Regt vond het jammer,
dien weg in le slaan ter voorziening in
de onderwijsbelangen eener gemeente als
deze- en stelde daarom voor, nog i'200
uil te loven voor de akte wiskunde, Goed
gevonden werd nu, het plan-De ltegl te
beproeven.
Daarna deelde de voorzitter mede, dat
in overleg met het schooltoezicht aani
liet vroegere hoofd der school was aan
geboden, tijdens de vacature ais plaats
vervanger op te treden, welk aanbod was
aanvaard. Hij stelde voor, de belooning
te bepalen op f 125 per maand, wat goed-
gevouden werd.
Bij ue rondvraag wees de heer De Regt
op den slechten toestand van den toe
gangsweg tol de begraafplaats. Gaarne zag
hij den weg verhard en de hinderlijke
knotwilgen opgeruimd. De 'heer Van He©
achtte hel gevvenscht vóór den ingang tot
hel kerkhof een plateau aan te leggen,
waarop de rouwkoets zou kunnen draaien,
wat lol nu toe op de begraafplaats zelf,
soms over de graven heen geschieden
moest, terwijl bovendien bij slecht weel
de laan op 't kerkhof werd geruïneerd,
Gelracht zal worden, de boomen opge
ruimd te krijgen en de andere verbete
ringen te bewerken. De heer Dc Jonge
wees er op, dat dan ook belet moest
worden, bij ongunstig weer het hooi per
boerenwagen van 'l kerkhof le halen, wat
evenzeer met beschadiging der laau ge-
paara ging.
De ontwerper dezer regeling heeft
er voor gewaakt, dal zij geen aanleiding
geeft lot on-democratische verschillen tus-
schcn een „arme" en een „rijke" begra
fenis, zooals die bij particuliere onder
nemingen in de montecring der koets
kunnen voorkomen.
o
Uit Schouwen-D utvelaad.
Dinsdag dreef te Zierikzce een
mijn in de haven, waarschijnlijk dezelfde
welke men te voren daarbuiten had ge
zien. De nog buitengaats zijnde bóóten
van Middelburg en die van Rotterdam
mochten de haven niet binnen varen, daar,
zulks van militaire zijde werd verboden.
Respectievelijk keerden de boeten terug
naar Catsche Veer en Zijpe, na eerst hun
passagiers te hebben kunnen Lossen aan
hol Plankier. Voor de veiligheid dien
passagiers werd huu geboden een omweg
te maken over deu Zeedijk om dan later,
weer op den Ilavendijk terecht te komen
en aan de binnenzijde daarvan hun we®
te vervolgen.