MIDDELBURQSOHE COURANT.
159" Jaargang.
Vrijdag
22 December.
Kameraverziciit.
BINNERLANfl.
Uit Stad en ProYiseie.
-të 302.
1916
Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdag#*.
Prq6 per kwartaal te Middelburg en voor hen, die de eour*rtt
bezorgd krijgen door de Agenten te VHssingen en te Goes f 1.30. Per post f 1.50.
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent
Tijdelijke verhooging der abonnementen met 25 ct. p. kw. wegens oorlogstoeBlag.
Advertentie* A 20 cent per rogel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 1—7 regels f 1.50
elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent per regel. Groote letters en randen
naar de plaats die zij innemen.
■9" Advertenties vóór één uur te bezorgen.
Zij, die zich au op ons Mod
abonnoeren, ontvanpon da in deze
maand ?emb{]neada nommers
gratis.
WEGENS DE KERSTDAGEN VER
SCHIJNT DIT BLAD MAANDAG EN
DINSDAG AS NIET
Tweede Kamer
Zitting van Donderdag.
De grondwetsherziening zonder hoof
delijke stemming aangenomen, en nog
gaat er geen rilling door het land.
Het was of het een wetje van den
zoqveelstcn rang gold. Niemand ver
baast er zich over; niemand verheugt
er zich bijzonder over. Alleen rijst
de vraag of hij die eensgezindheid,
zooveel weken aan 'nel debat behoefde
te worden besteed
Maar toch één ding mag niet, ver
geten worden. Het zou waarschijnlijk
niet zoo glad bij de stemming zijn ge-
ghan als niet Minister Cort van der
Linden met zooveel inzicht en bes
zadigjieid de leiding had gehouden. De
geluk wens chen hem na de aanneming
van alle, kanten aangeboden, waren wel
verdiend.
De eenige weerbarstige bleek de h<vr
Lie ft ink Althans bij art 192. Maar
stemming vroeg hij niet. Als een an
der die vroeg, zou hij tegen stemmen.
Maar er was geen ander die het vroeg
Voor de rest van den dag en avond
«Igfetaeene begrootingsbescliouwingen
Maar de groole politieke vraagstuk
ken waren er niet. Er werd niet ge-»
sproken over de regeeringspolïliek, niet
over g'roote wetten, niet over de ver
houding van Kabinet en Kamer.
En zoo was het mogelijk dat een
groot deel van de redevoeringen gewijd
was aan de verhouding tusschen Kamer
«o Volk
De heer Nierslrasz die door onge
steldheid thuis zit, zal met voldoening
de Kamerverslagen lezen. Zijn gerucht
makende rede heeft het onderwerp ge
vormd van beschouwingen van verschei
dene leden
De heer Troelstr a, die hem
toen zoo fel te lijf ging, erkende dat,
als men den beleedigenden vorm van
de critiek, en den persoon van den cri
ticus uitschakelt, toch geconstateerd moet
worden dat de opmerkingen van den
heer Nierslrasz zijn ingeslagen, en dat
hij een echo gevonden heeft, niet in
één kring maar in verschillende kringen
van het Nederlandsche volk
Als redenen van algeme.enen aard
noemde de heer Troelstra de politieke
malaise ontstaan uit de ingetogenheid
bwaarloe de partijen door den oor
logstoestand worden genoodzaakten
voorts de ontevredenheid op allerlei
economisch gebied. Dat maakt dat de
verschillende groepen van onze bevol
king' die zich nooit met politiek be
moeiden, thans anli-politjek zijn.
Zoover was het een interessante ont
leding.
Maar we ge too ven dat hij de bewe-,
ging glad verkeerd beoordeelde toen
hij hen die onder den invloed daai"-
Van staan, waarschuwde zich niet op
sleeptouw te laten nemen tegën de de
mocratie. We gielooven veeleer, dat. er
in het verschijnsel een streven zit naar
een ontwikkelingsvorm van de demo
cratie die v o o r b ij het parlementaire
stelsel, reikt, n l naar een zelfbestuur
voor de zaken, die de Kamer zooals ze
nu is, met geen mogelijkheid af kan,
en die van haar een veelzijdigheid
van detail kennis vorderen, welke ze niet
ïtftn bezitten, m. a.w naar een rege
lende macht der belangengroepen We
hebben dat vroeger al eens bespro
ken, en zullen er nog' wel eens op
terugkomen. Alleen zij nu nog opge
merkt. dat de[ geringschatting van hel par
lement niet ontstond in den oorlogs
tijd Ze bestond al daar vóór. Ze werd
alleen nog1 duidelijker.
We meenen dan ook dat de lieer
Troelstra heeleinaal van zijn góede pad
gleed, toen hij vervolgens zich weer
liet leiden aoor zijn eenzijdige, socialisti
sche zienswijze, en weer aankwam met
het betoog dat de hoek waaruit de
.stem tegen het Parlement weerklank
vond, was de groot-kapitalistische hoek,
dat het verschijnsel was van economi
sche». niet van politieleen aard.
Heel terecht werd later dooi- d'
heer Visser van IJ zen doorn hier
op geantwoord dat het aantal aangesla-
genen boven f 500.000 in ons land veel
te gering is, om in dit geval te spreken
van een een groot-kapitalistische kliek.
Zakelijk heeft de heer Troelstra
ten slotte nog eenige wenken gegeven
voor een sneller werkwijze van het par
lement, al stelde hij voorop dat m de
zen crisistijd het Nederlandsche par-t
lement vlug en goed werk heeft gele-'
verd.
Dat laatste geven we grif toe. Br
is hard door ons parlement gewerkt.
Het is dan ook een verkeerd begrip
als men in de Kamer denkt, dat de.
nu wel algemeen ook daab erkende ont
stemming onder de bevolking, haar ont
staan zou hebben m een ontevreden
heid over een vermeend gebrek aan werk
zaamheid. Hel zit niet in de personen
van de Kamerleden, maar in hel stelsel.
Het was daarom een goedkoope
triumf die de heer Mar chant zich
gunde, door verschillende opmerkingen,
die er over hel Kamerlidmaatschap ge
maakt zijn, te rediculiseeren en tegenover
elkaar te zetten Hij vergal het voor
naamste, zooals duidelijk bleek uit zijn
gezegde „Meent men dat de zaken niet
goed worden behartigd, dan moeten
kiezers, in plaats van de zitting hebbende
leden maar anderen sturen."
Wie ttneent dat het daarin zit, heeft al
een heel verkeerden kijk op wat er
buiten de Kamer gedacht wordt over
dit onderwerp.
De heer Visser van IJzendoorn
wees er op, dal men de natie niet iets
diets moet maken, waarvan niets te ver
wachten is Men moet den menschen
niet wijs maken dat wetten en wettelijke,
maatregelen alle verbetering zullen bren
gen Spr. verwachtte veel meer van de
vrije ontwikkeling van alle krachten De
natie altijd opgevoed in de leer dat
met wetten alles te bereiken is, wordt
lialstarrig, nu in dezen tijd het tegendeel
blijkt. Er zijn verwachtingen verwekt,
welke niet voor verwezenlijking vatbaar
zijn.
Een ander persoon, die gister zijn
ooren zal hebben hooren tuiten, maar
door minder aangename woorden, was
de heer Colijn.
Naar aanleiding van opmerkingen van
anti-rev. zijde over de verdediging, zei
de heer Troels tra dat men blijkbaar
den indruk wil vestigen, dat de toestand
veel beter zou zijn als hij hier maar zat.
Maar spr wenscht juist tegen den heer
Colijn te waarschuwen Deze trad hier
eerst op als de brave boerenzoon, maar
heeft zich thans ontwikkeld tot een groot
vocaal in de pelroleuin-industrie
Begrijpelijk is het dat de voorzit
ter een eind maakte aan deze vrij on
hebbelijke persoonlijkheid. Maar de op
merking is juist wat dat schermen met
Colijn betreft
Later kwam de heer Rutgers nog
even verzekeren dal de anti-rev partij
een democratische is, en dat de heer
Colijn als groot-kapitalist in zijn partij
tot de uitzonderingen behoort.
En een tweede maal werd de heer
Colijn genoemd toen in de avondvergade-
ing de Minister van Oo r 1 o g pro
test n.inleekende tegen de wijze waarop
die voorganger zich had uitgelaten in liet
oelc door ons aangehaald tijdschriftarti
kel wat betreft de geestesgesteldheid aan
het departement van. oorlog.
Minister Bosboom verzekerde, dat
sedert Aug. 1914 het personeel van zijn
Departement doordrongen is van het be
sef, dat het eiken dag lean gebeuren. De
hoop, door den heer Colijn geuit, dat
wij tegenover de moderne oorlogsmidde
len van den vijand de onze zullen kun
nen stellen, zal niet beschaamd worden.
In menig opzicht heeft men veel resultaat
bereikt.
Spr.'s verwachtingen over onze weer
baarheid zijn hooggestemd,maar ware
l niet hel geval, nimmer zou spr zich
uiten als de heer Colijn deed; zelfver
trouwen, besef van eigen kracht zijn een
eerste vereischle. De Minister betreurde
het dal een man als Colijn zich tot zulke
neerdrukkende uitingen heeft laten ver
leiden.
De algemeene begrootingsbeschouwin-
igen zijn gisterenavond afgeloopon. Zelfs
zijn reeds enkele hoofdstukken aange
nomen.
Vanoaag nog wat kleine weijes, en dan
Kerslvacantie. De Kamer heeft die wer
kelijk verdiend.
AAN DE HI JSVROUWEN.
Onaer de advertenties in dit nummer
zullen de Huisvrouwen een speciaal tol
haar gerichte raadgeving yanwege het
Ministerie van L., N. en H. vinden, ten
opzichte van de dingen waarop zij bij
het doen van inkoopen hebben te letten.
Dat ook de nog toegevoegde raad
geving. weest zuinig met levensmiddelen!!
aandacht verdient, behoeft geen betoog.
Daar de meeste huisvrouwen de cou
rant vin achter begiïinen te lezen, zullen
ze wellicht die advertentie reeds eerder
gezieu hebben dan deze verwijzing. Maar
laten zij haai' dan nog eens lezen.
NEDEKI.AND EN DE OORLOG.
De Zeeuwsche spionuage-
z a a k.
De „Nieuwe Courant' schrijft:
Met ons bericht over de Zeeuwsche
spiomnage-zaak, dat ons van zeer be
trouwbare zijde ter oore kwam, zijn wij
er naar ons blijkt leelijk ingevlogen Een
leiegram van onzen Middelburgschen oor
respondent, dat ons bericht onjuist
noemde, gaf ons aanleiding de zaak na
der te onderzoeken on nu bleek ons,
dal van eenige spionnage tegen Neder
land alleen bij één der gearresteerde
Belgen inderdaad sprake moet zijn, hij is
gevangen gehouden en zal worden ver
volgd. Alle anderen, ook de 11001' P. F.,
waren toen ons bericht gepubliceerd
werd, zonder uilzondering reeds weer op
vrije voeten, zoodat hun blijkbaar niets
ten laste kon worden gelegd
Men verzekert ons echter uit Vlissingfen
dat ter plaatse, waar zulks in de eerste
plaats hekend moest zijn, beslist wordt
tegengesproken dat het feit zich voor
heeft gedaan, als door genoemd blad
wordt gemeld.
Van de grens.
In Vlaanderen is bekend gemaakt,
da', in het vervolg minstens 50 pCt. van
het licht (olie, gas en electriciteit) moet
bespaard worden. Op overtreding slaan
boeten tot 5000 mark.
o
V e r b 1 ij f ontzegd.
De Commandant van Zeeland heeft
hel verblijf in Zeeland ontzegd aan
Camiel Veere, geboren Juni 1890 te
Watervliet (B.), van beroep werkman,
en Edmundus van Hamnie, geboren 17
Juni 4873 te Bunevelde (B.) van beroep
bierhuishouaer, beiden Belg, wonende te
IJzenuijke. zulks wegens smokkelhandel.
M e 1 kprij z e n.
Door den Minister van L., N. en H
zijn de navolgende maximum-melkprijzen
vastgesteld voor de hieronder volgende
(gemeenten in Zeeland. Hel eerste
cijfer wijst aan den productie-, 'het
tweede den consumptieprijs, beide per
Litei
Goes 8 en 10 ets.; Middelburg 8 en 10
s.Ter Neuzen S en 11 ets.; Wol-
phaartsdijk 81/2 en 10 ets. De consumptie
prijs voor Drcischor is bepaald op 9 ets.
Steenkolen.
De directie van dé Maatschappij tol
Exploitatie van Limburgische Steenko
lenmijnen meldt, dat door hel toe
voeren van een voldoend aantal wa
gens de verzending sedert dien per
dag gemiddeld 800 ton meer "bedra
gen heeft
dal per kaart betaald moet worden twee
cent in gepast geld.
De vorige week word alhier be
ëindigd de cursus in de beginselen der
ziekenverpleging, die vanwege den Urgen-
ticraqd mei medewerking van het be
stuur van het Roiode Kruis aan een 28-tal
dames werd gegeven, onder leiding van
mevr R. Weijl-Snuijf -arts en zuster J.
D. Willink, directrice van het gasthuis
Alle dames hadden voldoende be
kwaamheid verkregen om >in lijden van
nood als hulp bij de ziekenverpleging
van hel Roede Kruis werkzaam le zijn.
hel nuttige is niet altijd fraai
Henen was men van gemeentewege be
zig om borden met het opschrift „Ver
boden voor rijwielen en mölorrijlui-
jgen" of wel „Verboden voor motorrijtui
gen" le plaatsen aan de Bellingstraat
,'aan de K. Delft), de Wal (aan de L.
Burgt), de Heerenstraat aan de L Delft)
en de Segeerslraat (aan de kade).
We kunnen niet zeggen dat die hel
kleurige borden met dito palen het stads
schoen verhoogen. We vinden ze foei
leelijk. Maar de wet wil hel zoo. Ze
schrijft precies voor hoe die borden er
moeten uilzien. En legen „de wet" is ook
hel meest kunstzinnige gemeentebestuur
onmachtig, terwijl zonder die borden de
proces-verbalen legen overtreding hun
kracht verliezen.
Maai' we brengen tevens onder de aan
dacht, dat door deze borden niet ver-
allen zijn de bepalingen der plaatselijke
politie-v erordening over het „niet inrij
den' \oor gewone wagens en rijtuigen.
Uit Middelburg.
Naai' onze winkeliers zeker met
groot genoegen zullen vernemen, hebben
B en W. toegestaan, dat zij op de Zar
lerdageu 23 en 30 December voor 'de
verlichting hunner winkels (tot 10. uur
van gas of eleclrisch licht gebruik
maken
Voor hel overige blijven de eens
genomen maatregelen ten besparing van
gas en electriciteit ongewijzigd van
kracht, zoodat in Januari de lichten des
Zaterdags weer om 9 uur gedoofd
moeten worden
We vestigen vocür hen die Zaterdag
30 Dec. broodkaarten komen verwisselen
ten stadhuize alhier, de aandacht op
de bekendmaking in dit nummer, en in
'l bijzonder op den slotregel, bepalend
Uit Yilissingen.
Bij het laden van de mailboot „Prins
Hendrik" is hedennacht le Vli s s i n g e n
de boolwerkersbaas S. met de hand onder
een vaüënd luik gekomen, waardoor hem
twee vingers werden afgeklemd. Na voor-
loopig te zijn verbonden, is de man
naar het St Joseph ziekenhuis overge
bracht.
o
UitWalchere*
-Gisteravond werden de bewoners
van Zoulelande opgeschrikt door
een angstig geschreeuw van een vrouw.
Toen men kwam toeloopen bleek hel
1 eigende
Twee vrouwen, wonende in Vlissiu-
gen, waren op familiebezoek geweest le
Zoulelande. Zij zouden des avonds met
de Walchersche tram, die te 7.26 van
hier vertrekt, naar Vlissingen terugkee-
ren Op weg naar het station, vergezeld
van een familielid dat hun naar de tram
zou brengen, geraakten zij, door de duis
ternis misleid, alle drie te water. De toe
gesnelde personen konden de drenkelin
gen, welke nog in de slool waren, hulp
verleenen en hen op het droge brengen.
Als niet gauw hulp was tegenwoordig
geweest, had hoogstwaarschijnlijk een
59-jarige vrouw' moeten verdrinken, doch
nu zijn zij allen met den schrik vrij
gekomen.
Uit Zuid-Bevela«d.
In verband met het gister uit Hein-
kenszand gemelde ongeluk met doo-
delijken afloop wordt ons nog meege
deeld dat twee meisjes uit Ovezand op
visite kwamen bij de wed. V. Bij de
hofstede was de houthakker Vermeute
bezig een boom le vellen. Toen hij de
meisjes op hun fiets zag naderen, riep
hij hun toe dat zij moesten afstappen,
omdat de boom op het punt stond le
-allen. Een der meisjes gaf hieraan ge-
ho r terwijl de andere, mej. Oostdijk,
doorreed. De boom viel en trof haar
zoodanig, dat zij dood naar de ouder
lijke woning werd vervoerd.
In dë Woensdag te fleinkens-
ana gehouden raadsvergadering her-
inneroe de burgemeester \an het over
lijden van hel jongile raadslid wijlen,
den heer L. Kloosterman. Het verzoek
van de afd. „Goes" van het Nederig
Onderw. Gen. om de traelementen der
onderwijzers meer in overeenstemming le
brengen met de tijdsomstandigheden,
werd voor kennisgeving aangenomen.
De voorzitter zeide dat hij ten behoeve
der Invaliditeitswet opgave moet doen
?an de namen der personen die in 1917
den zeventigjarigen leeftijd zullen berei
ken. Dit gelal bedraagt 11, wat voor een
gemeente als deze zeer veel is.
Ontvangen was een schrijven van de
Gezondheidscommissie, zetel Goes, met
verzoek de gemeenteverordening zoodanig
te wijzigen, als door den Raad van be
heer der N. T Waterleiding-Mij. Zuid-
Beveland" wordt verzocht en de inhouds
maat vóór regenbakken le brengen van
2 kub. M. op 3 kub M De heer Domini-
cus 7.cine, na de vorige vergadering nog
slenter legen wijziging te zijn, aangezien
deze dwangmaatregel de Mij. toch niet
uil eventuëele moeilijkheden zal kunnen
rc-dden. Ook de heer v. Iwaarden was
legen wijziging; hij meende dat deze wij
ziging iets zou weg hebben van den
Russi.schen knoet. Na bespreking stelde
de voorzitter voor een sclirijven te rich
ten aan genoemde Mij., houdende mede-
dcelitig dat B. en W-. bij iedere nieuw te
bouwen woning zullen aandringen op
aansluiting, doch hel reglement niet zul
len wijzigen. Dit voorstel werd met 4 le
gen 2 stemmen aangenomen. Tegenstem
den de beide wethouders.
Brs'olen werd het kohier H. O. met
f 1000 te verhoogen en nader te brengen
op f 8000, in verband met de uitgaven
voor listribulie van levensmiddelen.
Tegen deze verhooging slemden de hee-
i'cn Dominicus en Rijk; de overigen stem
den voor. Op een request van ingezete
nen, houdende verzoek om verbetering in
een gedeelte der dorpsstraat, werd gun
stig beschikt.
Bij de voorkomende zaken werd ge
wezen op een tweetal voetpaden en op
•en 'osloopenden hond, die' gevaarlijk
wordt
Woensdag vergaderde de Raad van
sGravenpolder. Afwezig was de
heer S. Paul met kennisgeving. Besloten
werd de gemeenteopcenten op de perso-
neele oelasting te brengen van 50 op 75.
Als kantonnier op de wegen werd de
heer L. Hoekman herbenoemd op een
jaarwedde van 1200.
In de raadsvergadering van Donder
dag le K a p e 11 e werd medegedeeld dut
de Minister van Waterstaat toezegging
heeft gedaan voor den telefoon te Bieze-
linge maar dal dit jaar niet meer kan!
geschieden. Voorgelezen werd een schrij
ven van Ged. Staten over het besluit van
10 Nov. '16 waarbij het tractement van
den heer Fopma te Biezelinge met f 125
wordt verhoogd; Ged. Staten hebben geen
bezwaar legen dit besluit, indien het
hoofd vatt Kapello dezelfde jaarwedde
wordt toegekend. Door den voorzitten
wordt een adres met toelichting, door
heer van der Brugge aan Ged. Staten
gezonden, voorgelezenB. en W vinde*
echter hierin geen termen om aan dat
verzoek te voldoen en de raad vereenigt
zich met 1 sleni legen, de heer Ganse
man, met dit gevoelen.
De heer J. de Jager vraagt wegens
hOiOgeu ouderdom ontslag als lid van het
Burgerlijk Armbestuur, dit wordt hem
eervol verleend, herbenoemd worden tot
Icoon van liet Burgerlijk Armbestuur de
hoeren J. A. Nijssen en G. Zuijdweg
De afdeeling Goes van liet onderwijzers
genootschap verzocht herziening der jaar
wedden. In 1915 heeft herziening plaats
gehad, dus wordt verhooging niet nood
zakelijk geacht.
Nog wordt aangenomen dat alle nieuwe
gebouwen moeten worden voorzien van
waterleiding.
In de Donderdag gehouden ruads-
ergadering van Baarland was de neer
H. Schout met kennisgeving afwezig. Her
benoemd werd tot lid van het Burgerlijk
Armbestuur de heer J. de Jager
Tct leden van de oommissie tot we
ring van schoolverzuim werden herbe
noemd de heeren B. Traas en S. de Leeuw
en oe.noemd in plaats van den heer P.
Brugceman, die eveneens periodiek
moest aftreden, de heer D. de Regt.
De politie ontving de gebruikelijke
gratificaties. Aan den grafdelver werd
i 10 verhooging van jaarweade toegekend.
Heden Vrijdag) is het 25 jaar ge
leden, dal de heer M. Willemstein, brug
wachter aan de spoorbrug te Vlake,
bij de SS. maatschappij in 'dienst trail.
De directie verleent hem voor een trouwe
plichtsvervulling een maand extra trak
tement.
Benoemd tot directeur van het dis-
trioutiebureau te Kruiningen de heer
Jacs. var> Dijke notarisklerk
Uit Noor d-B e v e 1 a n d.
Een onaangename ervaring gister
le Cortgene opgedaan door de van
Rotterdam komende stoomboot „Middel
burg I" heeft weer eens de aandacht ge
vestigd op twee gebrekkige boestanden,
die beide reeds meermalen ter sprake
zijn gebracht, o}. de onvoldoende diepte
