MIDDELBÜR6SCHE COURANT.
Dinsdag
5 December.
FEUILLETON.
M 287.
139' Jaargang.
iiHÖ
Deze c«urant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Peestdagen,
Prijs per kwartaal te Middelburg en voor hen, die de courarft
bezorgd krijgen door de Agenten te Vlissingen en te Goes f 1.30. Per post f 1.50.
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent
TijdeUjkr verhuoging der abonnementen niet 25 ct. p. kw. wegönö oorloffstooslag.
Advertentiën a 20 cent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 1—7 regels f 1.50
elke regel meer 20 cent Reclames 40 een* per regel. Groote letters 2n randen
naar de plaats die zij innemen.
Advertenties vóór één uur te bezorgen.
TER VOORKOMING VAN MISVER
STAND, VESTIGEN WIJ ER DE AAN»
BACm OPDAT DE KANTOREN DER
MTODELBVRGSCIIE COURANT VOOR-
LÜOPIG NOG GEVESTIGD OLIJVEN IN
DE ST. PIETERSTRAAT.
BINNENLAND.
DE WEGVOERING DER BELGEN.
fa antwoord op de vragen van den
lieer Duys betreffende het wegvoeren
der Belgen en de indertijd aan de Ne-
iderlandscUe .regeering gegeven belofte
over hel biel wegvoeren der naar België
terug gekeerde vluchtelingen, heeft de
Minister van Binnenlandsche Zaken het
yoigende geantwoord
De juiste toedracht der zaak is als
volgt
Toen de Duitsche overheid nu het
bezette deel van België in October 1914
tot de overtuiging was gekomen, dat
het tot herstel van het geregelde dagje-
lijksch leven in het bezette gebied
wensehelijk was, dat de bij vele hon
derdduizenden naar het buitenland ge
vluchte bevolking weder naar haar
haardsteden terugkeerde, werd door het
college van burgemeester en schepenen
der stad .Antwerpen 13 October 1914
een proclamatie verspreid, waarin was
opgenomen een verklaring van den Duit-
sclien gouverneur van Antwerpen, gene
raal baron von Huene. en. den voorzit:
ter «Ier Intercommunale Commissie van
Antwerpen, den heer Louis Franck,
houdende dat er geen sprake van was,
dat Belgische jonge mannen naar Duitsch-
land zouden worden vervoerd of tot
legerdienst zouden worden gedwongen.
Tevens, werd door de overheid de
medewerking van den eonsifl-generaal
der Nederlanden te Antwerpen inge
roepen oin van de goede bedoelingen
van het Duitsche bestuur aan de in
Nederland vertoevende Belgische vluch
telingen. te doen blijken ten einde hen
tot terugkeer naar hun vaderland te be
wegen
Tn overleg mej genoemden gouverneur,
baron von Huene cn den heer Franck
word daarop door den consul-generaal
een bericht opgesteld, gedateerd 17 Oc
tober 1914, waarvan de tekst gelijk
luidend was met den door den heer
Duys a au ge haalden (en waarin o. a ver
zekerd wordt- ..Aan niemand wordt eeni-
ge overlast aangedaan."')
Den 20 October 1914 deelde de con
sul-generaal aan baron von Huene of
ficieel mede, dal dit bericht met toe
stemming der Neiderlandsche regeering
ai Nederland verspreid werd Door tus-
schenkom.^t van het ministerie van bin
nenlandsche zaken, hetwelk op zijn
beurt de bemiddeling inriep van de comt
missSarissen der Koningin en de burge
meesters der verschillende gemeenten,
werd daarop het bericht van den con
sul-generaal ter kennis van de Belgische
vluchtelingen gebracht
In anïwortrd op de vierde vraag, (wel
ke stappen do regeering heeft gedaan)
Zeevalk,
it-map uit het laatst der 16e eeuw,
*l Engelsch van RAFAÊL SABATINI.
-o
36.)
Zoo werd hij opgenomen t in de ge
lederen der geloovigcn, wier tenten hen
rn het Paradijs wachten te midden van
steeds vruchtdragende hoornen tusschen
stroomen van' 'Tnelk, wijn en zuiveren
honing. Hij werd dc Kayia of luitenant
van Yoesoef op dc galei, waar deze het
bevel voerde, en hielp hem in een tien
tal gevechten met ccn bekwaamheid en
onverschrokkenheid, die hem spoedig
beroemd maakten onder de zeeroovers
der Middellandsche Zee Ongeveer zes
maanden later in een gevecht bij de
kust van Sialic met een der galeien van
dc Religie zooals de schepen der
Malthezer ridders genoemd werden,
werd Yoesoef doodelijk gewond, jtust
in het oogenblik der overwinning Hij,
stierf een uur later in de armen van
Sir Olivier, na hem tot zijn opvolger
benoemd te hebben in hef bevel over
dc (galei, en hij easchtc van allen ou>
bepaalde gehoorzaamheid aan zijn op
volger, totdat zij in Algiers zouden zijn
kan de Minister mededeelen, dat hij
naar aanleiding van de bovenstaande fei
ten een schriftelijk vertoog tot
de Duitsche regeering heeft ge
richt, houdende, dat de Nederlandl-
sche regeering de wegvoering van de
bevolking van een bezet gebied naar
liet land van de bezeilende macht in
strijd acht mei de bepalingen en den
geest van het volkenrecht, zooals dit
laatstelijk uitdrukking heeft gevonden in
de vierde xlaagsche Conventie 'van
1907, dat zij evenwel, getrouw aan
de sedert het begin van dfen oortog door
liaar gevolgde gedragslijn," zich van bij
zondere stappen te dezer zake ont
houden zou hebben, ware hel niet,
dat de boven omschreven feilen een
besliste verantwoordelijkheid op de Ne-
derlandschc regeering gelegd hadden te
genover diegenen onder de thans weg
gevoerde Belgen, die, aanvankelijk naar
Nederlandsch gebied uitgeweken, later
naar België teruggekeerd wanen, ver-
Irouwende op de waarborgen, o a van
niet-weg voering naai- Duilschland, welke
hun door de hoogste Duitsche overheid
te Antwerpen, met medewerking der
Nederlandsche regeering', uitdrukkelijk
aren gegeven
Op dezen grond heeft de Nederland
sche regeering ten slotte de verwachting
uitgesproken, dal diegenen onderdenaar
Duitschland weggevoerde Belgen, welke
in het voormeld geval mochten verkee-
ren. zouden worden teruggezonden naar
hun haardsteden.
Hel zal velen een voldoening zijn dat
onze regeering zich op die wijze tot
Dunschland heeft uitgelaten, ook al is er
iwijfei aan of hel iels zal helpen.
Maar de zaak zelf krijgt voortdurend
meer beteekenis.
Henen seint Wolff uit Berlijn een be
schouwing van de officieuse Nordd. Allg.
Ztg., waarin gezegd wordt dat de toen
malige belofte slechts de bezorgheid gold,
dat uit Nederland lerugkeerende Belgen,
indien lichamelijk geschikt, in het Duit-
•he leger konden worden ingelijfd of bij
lichamelijke ongeschiktheid naar Duilsch
land zouden worden gebracht.
Deze belofte, zejgl het blad, is volkomen
geho'uoen: thans worden slechts mannen,,
dio sinds twee jaar werkloos zijn en
openbare ondersteuning genieten, oin so
ciale redenen naar Duitschland gebracht.
Ten gevolge van de Engelsche blokkade
krijgt de Belgische "industrie haar - on
ontbeerlijke grondstoffen niet, met het
gc\ ;lg, dat honderdduizenden werkloos
werden, ondersteuning noodig hadden,
leegloopers werden, dëgenereerdfen e.n
gedeeltelijk hun arbeidsgeschiktheid ver
loren.
Hoewel de meeste lezers het phari-
zeêr-achtige in een, dergelijk betoog wel
zelf zullen voelen, willen we er toch op
wijzen
le. dat zelfs al zou er toen in Octo
ber 1914 in de proclamatie alleen sprake
zijn geweest van jonge mannen, men
daaruit toch zeker niet de vrijheid krijgt
om nu de andere terug gelokte Belgen
wèl naar Duitschland te voeren; trou-
teruggekeerd en de Dey zijn wij ver
der zon hekend maken
De Dey besloot, den laalsteu wil
van zijn neef in de 'benoeming van
zïjn opvolger te bevestigen, en Sir
Olivier zag zich opperbevelhebber van
een een gelei Van dal oogenblik werd
hij Olivier-Reis, maar zeer spoedig won
liij door zijn omstuimigen moed den
bijnaam van Sakr-el-Bahr. Valk van de
Zee. Zijn naam verspreidde zich snel
van de kalme zee tot de kusten van
de Christenwereld Spoedig werd hij
Asad's luitenant, dc onderbevelhebber
:m alle Algerijnschc galeien, wat feite
lijk beteekende, dat hij opperbevelheb
ber was, want Asad werd oud, cn
ging steeds piinder naar zee Sakr-elr
Bahr zeilde uit in zijn naam en in zijn
plaats, en zijn moed, behendigheid en
geluk waren zoo groot.' dat hij nooit
uitging, om met leege handen terug le
Reeren
Het was allen duidelijk, dat de gunst
van Allah met hem was, dat liij door
Aljah was uitverkoren tot roem van
den Islam, Asad, die hem altijd ge-"1
acht had, begon hem lief te krijgen
Kon hij anders doen, als innig vroom
man, die hij was, tegenover een. voor
wien de Barmhartige zulk een zichtbare
voorkeur toonde 1 Algemeen werd aan
genomen, dat, mocht Asad-el'-Din ko-
wens we gelooven er niets van dal men
nu zorgvuldig de in 1914 teruggekeerde
jonge mannen heeft gespaard,
2e. d£l wal Duitschland oolc bewere
pver de gevolgen der Engelsche blokkade,
dit nooit kan wegredeneeren hel feit, dat
de grondoorzaak van alle ellende in Bel
gië i-*- ae inval van Duilschland en de
bezetting van het land waardoor hel in
de afgesloten positie van nu móest ko
men.
Er staal ook nojg iets anders tegen
over
Toevallig denzelfden dag werd bekend
gemaakt een 'uitvoerige verklaring over
dit >nderwerp van de Geallieerden.
Daarin wordt er op gewezen dat de
geallieerden de sommen betaalden, noo
dig voor hel werk der Ondersteunings
commissie die België van levensmiddelen
voorziet, dat zij herhaaldelijk aan Duitsch
land aanbiedingen hebben gedaan, welke
dc Belgische nijverheid geholpen zouden
hebben en waardoor de invoer van grond
stoffen onder hoede der neutrale com
missie mogelijk zou zijn gemaakt, maar
dat op die voorstellen geen antwoord is
ingekomen!
Vt orts wordt in deze verklaring gezegd
da! de Duilschers herhaaldelijk de voor
waarden hebben geschonden, waaronder
steunverleening geschiedde, nl. die welke
bedoelden dat de Duilschers geen voor
deden- zouden hebben van dc handelin
gen der commissie. Het Belgisch vee
werd uil België gehaald om als voedsel
"o dienen aan hel front, en de Duitschers
legaor. beslag op grondstoffen en eigen
dommen der Belgische fabrieken.
De Duitschers hebben nu, zoo zegt
de verklaring der Geallieerden verder,
willekeurig last gegeven tot schorsing
van de openbare hulpverleening;, die door
de neutrale commissie gesteund werd,
en zij hebben openlijk, al beweren zij
het tegendeel, erop aaugesluurd, werk
loosheid in het leven te roepen, die
hen een voorwendsel aan de hand
zal doen voor de deportaties.
De geallieerden waarschuwen thande
wereld, dat het hulpwerk dat de neutra
len in twee jaar opgebouwd hebben,
op het punt staat ineen te stprlen, daar
de Duitschers de Belgische levensmid
delen en Belgische arl>eiders gebruiken
om er hun eigen verslappende krachten
mee aan te vullen.
„De geallieerden, zoo eindigt de ver
klaring, zijn niet van plan hunne gedrags
lijn te wijzigen of de onderdrukte be
volking van België op dit meest kritieke
oogenblik van den oorlog aan haar lot
over te laten. Maar daar het de sleun-
commissie onmogelijk zal zijn haren ar
beid voort te zetten, als de waarborgen
■waarop die berust vernietigd worden,
doen zij een beroep op de beschaafde
wereld, niet in hun eigen belang, maar
m dat van de onschuldige burgers, die
zich niet verdedigen kunnen, 'te zorgen dat
dit werk van internationale weldadigheid
en samenwerking, dat zich te midden van
den oorlog ontwikkeld lieefl, niet door
'verraad m gevaar gebracht of door
geweld vernield worde Zij wijzen er al
leen op dal Duitschland's gedragslijn, die
men to overlijden, Sakr-ei-BalU' hem
zou opvolgen in de regeering van Al
giers en dat aldus Olivier-tReis in de
voetstappen zou treden van Barbaras-
Orchiali en andere Christen rene
gaten, die zeeroover-vorsten van den
Islam geworden waren Ondanks en
kele vijandelijkheden, een gevolg van
zijn snelle bevordering en waarvan wij
later nicer zullen hooren, werd zijn
maclit slechts eenmaal bedreigd Toen
hij op zekeren morgen in het bedompte
bagno van Algiers kwam, ongeveer zes
maanden na zijn benoeming tot be
velhebber. vond hij daar een twintig
tal van zijn lanogenootcn, en hij gaf
bevel dat hun boeien onmiddellijk
moesten -worden afgenomen en zij in
vrijheid moesten gbsleld worden.
Voor deze handelswijze door den Dey
lol verantwoording geroepen, sloeg hij
ccn hoogen toon aan, omdat dit dc «enige
uitweg was Hij zwoer bij den baard
van den Profeet, dat als hij het zwaard
van Mohamea trekken en den Islam ter
zee dienen moest, hij dit op zijn ma
nier wilde dj Jon, en een van die ma
nieren was, dat zijn eigen landgenooten
niet door dat zwaard getroffen /.ouden
worden Hij zwoor, dat dc Isiam er niet
door lijden zou. want voor iedcren En-
gelschman wien hij de vrijheid teruggaf,
zou hij twee Spanjaarden, Franschen,
tlians blootgelegd is, niet alleen in Bel
gië. maar ook in Noord-Frankrijk en in
alle bezette gebieden gevolgd wordt.
De geallieerden hunnerzijds verbinden
zich plechtig om evenmin in de toekomst
eenig voordeel te zullen trekken uit den
arbeid der zuiver neutrale commissie, als
zij dit ooit in het verleden hebben ge
daan."
DE VLOOTBOUW
De marinebegrooling voor 1917 wijsl
en totaal bedrag aan, dal hel eindcijfer
dei* ioopende begrooting mei ruim 3 2'/»
millioen overtreft, welke aanzienlijke slij-
jgisig e?n gevolg is van de aanvraag van
een krediet van ongeveer 17Vs millioen
voor nieuwen aanbouw, waarvan intus-
schen ruim 71/2 millioen voor rekening
van Nedarlandsch-Indië zuilen komen. 1
Blijkens het voorloopig verslag der
Tweede Kamer waren sommige leden.
door deze toeneming der uitgaven onaan
genaam verrast, en zij spraken er hun
bevreemding ,-over uit, dal deze begroe
iing wegens de moeilijke omstandighe
den waarin 's lands schatkist verkeert,
niet op zoo ernstige bezwaren bij s mi
nisters ambtgenoot voor Financiën was
gestuit, dat de ontwerper zich genoopt
had gevoeld zijn voorstellen belangrijk
le beperken.
Verscheidene andere leden hadden met
voldoening gezien, dat de minister, waar
hel een zoo groot belang als de defensie
van Nederland en zijn koloniën geldt,
niet aarzelt voorstellen te doen, al lok
ken zij wegens hun hooge financiëele
eischen scherpe criliek uit. Zij zagen
echier in deze verhooging van uitgaven
meer dan te voren aanleiding voor een
bespreking van 's ministers beleid en toe
komstplannen in zake de uitbreiding der
vloot
Naar vroegere mededeelingen van den
minister hadden de buitengewone om
standigheden de indiening van' een ont
werp-Vlootwet en de instelling van een
vlovtfonds tegengehouden. Hieruit be
hoefde echter geenszins te volgen, dat
de Kamer ook onbekend kon of mocht
blijven met dc plannen, welke de minis
ter ten aanzien van de diensten| en de
uitbreiding der vloot voor een verdere
toekomst koesterde.
In verband met hel voorstel van den
minister tot de vorming van drie tacti
sche eenheden, beslaande uil eeu kruiser,
orie onderzeebooten, twee. jagers en twee
torpedobooten, als belangrijke aanwinst
\ocr de vloot in Indiëj werd de opmer
king gemaakt, dat een dergelijke indeeling
van een 3-tal onderzeebooten bij eiken
kruiser geheel in strijd is met -de prak
tijk van den legenwoordigen oorlog.
welke juist heeft aangetoond dat de actie
van onderzeeboolen, wil zij resultaat heb
ben, geheel zelfstandig behoort le zijn.
Men drong er op nieuw op aan,
in deze omstandigheden zich ie be
perken tot -de uitbreiding' van het tör-
pedomaterieel, met name van de on
derzeeboolen, die an elk stelsel zul
len passen en waarvan er tientallen
noodig zijn, willen zij een. krachtig
verdedigingsmiddel vormen Deze aan-
Grielcen of Italianen in slavernij overle
veren Hij overwon, maar op voorwaarde,
dat hij ze cerSt voor zichzelf kochi
als hij ze in vrijheid wilde stellen, om
dat gevangen slaven staatseigendom wa-
Dan waren ze zijn eigendom, en
hij kon met hen doen, wal hij goedvond.
Zoo loste de wijze en rechtvaardige
Asad de moeilijkheid op, en Olivier-
Reis boog wijselijk voor deze beslissing.
Sinds dien kocht hij alle Engelsche
slavendie naar Algiers gebracht
werden, stelde ze in vrijheid en vond
een middel, om ze weer naar huis te
zenden Het is waar, liet kostte hem
jaarlijks een groote som, maar hij ver
gaderde spoedig zulke schatten, dat hij
zich die weelde veroorloven kon
Oppervlakkig zon men moenen, dat
Sir Olivier i n het gewoel van zijn nieuw
leven vergeten was wal er in Con<-
wallis gebeurd was, en ook de vrouw,
die hij 'had lief gehad, en die zoo ge-
reodelijk geloofd had. dat hij schul
dig was aan moord op haar broeder
Maar liet tegendeel bleek, toen op ze
keren dag Biskaine-eJ-Borak, die zijn on
derbevelhebber geworden was. eenige
Engelsche zeelieden gevankelijk naar Al
giers bracht, en onder hen een jongen
uil ITelston in Comwallis, Pitt gehreten,
wiens vader hij gekend had
fróorlH rervoImL
beveling, om het torpedomalerie-el le.
versterken, werd gesteund door» ver
scheidene leden
Sommigen hunner achtten voor de
vaststelling van een algemeen vloolplau
thans het oogenblik niet gekomenzij
zouoen den eenmaal aangevangen lwuw
van de kruisers willen zien ivol'ooid
docli overigens, wat den bouw van dit
en dergelijk materieel aangaatden loop
van den oorlog willen afwachten.
Een dergelijk talmen werd door vei
scheidcne andere leden met nadruk ont
raden, Zij wezen er op, dat de ver
wachting ljetreffendc verminderde be
wapening al zeer weinig kans had om
le worden verwezenlijkt
Dat dc uitbreiding van onze vloot,
wegens het plaatsgebrek op de wer
ven en de moeilijkheden, aan invoer
het benoodigde materiaal verbon
den, slechts zeer langzaam kan ge
schieden, werd door verscheidene leden
betreurd. Zij vroegen of aan deze be
zwaren niet ware tegemoel le komen
Sommige leden kwamen daarbij terug
op de wederoprichting van een Rijks
werf voor aanbouw
Verscheidene leden bleven bij den
Minister aandringen op de instelling
van een vlootcommissie De minister
bleek van meening, dat deze conimisAe
bezwaarlijk aan haar doel zal kunnen
'beantwoorden, aangezien zij in ver
band mei dc beslemming der vloot, een
op eigen aanschouwen berustend oor
deel niet zal kunnen vormen Men
stelde liier tegenover, dat. afgezien van
dc moeilijkheden, welke ingetwijfeld
een in allen deele volledige uitvoe
ring van haar taak zouden belemmeren,
deze commissie tocli zeer nuttigen ar*
beid zou kunnen levéren
STAATSCOMMISSIE.
Bij Kon. besluit is ingesteld een Staats-
ommissie met opdracht om den Minister
an Waterstaat van advies te dienen over
de voorwaarden, waaronder het perso
neel der posterijen, telegraphic en tele
phonic in dienst wordt genomen en/ in
dienst werkzaam is (daaronder niet be
grepen ae loonregeling voor de id?ider-
selieiaene categorieën van personeel),
zoomede de voorwaarden, volgens welke
hun dienstbetrekking eeu einde neemt.
NEDERLAND FN DE OORLOG.
De Koningin Regentes.
Van mariuc-zijae wordt ons gemeld,
dat de mededeeling aan het slot van
ons vorig bencht betreffende de .Ko
ningin Regentes", namelijk dat door
dc marine gebruik gemaald werd van
het toestel voor draadlooze telegraphic
van de mailboot, onjuist is.
pi verband met verschillende hierloo-
pende geruchten over het zich gereed
houaen der bemanning van de „Zeeland"
r het hervatten van den dienst er
wordt zelfs een vaste datum genoemd
linnen we mcedeelcn dat de directie nog
altijd geen officieel bericht van de vrij
lating van de Koningin Regentes" ont
vangen heeft, en dat zoolang die zaak
niet ïot klaarheid is gekomen, alle be
richten over hervalling van den dienst
vocrbarïg zijn.
Van d c grens.
Nabij Bouchaute ziju Zondag j.f.
3 Rclven, van wie 1 uit Gent en 2 uit
Bouchaute afko'mstig waren, óver de
grens gekomen. Uil vrees, dat zij naar
Duilschland zouden gevoerd worden, wa
ren zij uitgeweken.
Verkeer met Enge i and-
hel stoomschip ..Staveley" is Zondag
an Fn.ge.lano. te Hoek van Holland aan-
gckoir- n met 6400 zakken mail en post
aan boord.
De ,.Kediri.
Naar aan de ..Tel.' wordt meege
deeld, had liet s.s „Kedin" van (len.
Rotlcrdamscheo Lloyd, dat nabij Las
Palmas tot zinken is gebracht, v,-el
lading in, bestemd voor Frankrijk. Ver
moed wordt, dat dit vrachtschip daar
om door de Duitschers tot zinken werd
gebracht.
Nader is gebleken, dat de „Kediri",
alvorens Rotterdam aan te doente
Marseille moest landen om het voor
Frankrijk bestemde deel der lading I»
lossen.
De bemanning is aan boord van het
stoomschip „Rindjani," dat 2 dezer ran
