MIDDELBÜRBSCHE COURANT.
Zaterdag
2
December.
BINNEN l IN B.
JY° 285.
159' Jaargang.
1916
Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal te Middelburg en voor hen, die de cour&rft
bezorgd krijgen door de Agenten te Vlissingen en te Goes f 1.30. Per post f 1.50,
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent
Tijdelijki verboogitog der abonnementen met, 25 ct. p. kw. wegens oorlogstoeslag
Advertentiën a 20 cent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 1—7 regels f 1.50
elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent per regel, Groote letters 2n randen
naar de plaats die zij innemen.
Advertenties vóór één uur te bezorgen.
Dit nummer bestaat uit TWEE bladen.
EERSTE BLAD.
TER VOORKOMING VAN MISVER
STAND, VESTIGEN WIJ ER DE AAN
DACHT OP. DAT DE KANTOREN I)ER
MIDDELKURGSUIIE COURANT VOOR-
LOOPIG NOG GEVESTIGD BLIJVEN IN
DE ST. PIETERSTRAAT.
DF. HANDSCHOEN OPGENOMEN
Als wij hel besluit van de bijeenkomst
Ier vier linlcergroepeii uil de Tweéde
Kamer goed lezen, dan beleekenl hel eten
oorlogsverklaring aan de rechlsche meer
derheid der Eerste Kamer.
Behalve aan de wenschelijkhèid am
den heer Van Gijn als Minister van Finan
ciën te handhaven, spraken deze leden
eenstemmig als hun oordcel uit
„dal hel wetsontwerp ,op de Suc
cessiebelasting wat den wezenlijken
inhoud betreft ongewijzigd zal moe-
Ion worden gehandhaafd."
Geen schipperen, geen vermomde ameu-
demenlrechl der Eerste Kamer, geen te
rugnemen van 't geen de Tweede Kamer
nis directe vertegenwoordiging van het
volk, heeft aangenomen, neen, hai\d h n-
•v i n g van den wezenlijken inhoud.
Dal wil dus zeggen dal aan de Eerste
Kamer nog eens moet worden voorgehou
den wal ze nu op zoo'n ongemanierde wijze
zonder eenige verklaring afstemde. Dan
zal moeten worden afgewacht of de Eer
ste Kamer werkelijk deu moed heefl op
nieuw hel voorstel af te wijzen.
Wc betwijfelen dal zeer 1
Zelf* is hel mogelijk dat alleen het
nv'i stemmen van de Woensdag afwezigen
den uitslag 22-18 zou vevandcren in een
aanneming, ook al bleven alle tegenstem
mers bij hun afwijzing.
Immers Woensdag zijn twee anti-revo-
JuRcnairc leden en twee chr. hislorischon
overhaast vóór de stemming weggevlucht,
•Omdol zij niet de verantwoordelijkheid
op zh-h durfden nomen van de gevolgen
van de afspraak. Wanneer zij den moed
hadden gehad tegen die afspraak in Ie
.gaan. en vóór te stemmen, zouden de
slemmen reeds geslaakt hebben. En he
le eken t het afkeurend oordeel in de
„Standaard" niets voor de slem van den
Woensdag afwezigen dr. Kuyper'?
Maar we gelooven dat ook onder die
22 vóórslemmers verscheidene zouden te
rugkomen op hun slem. Ze zijn geschrok
ken van de gevolgen
De vraag is nu maar of de regeering
in den geest van die linksche partijen
zal handelen.
Mr. Gort van der Linden is lol nu toe
niet do man geweest van strijd legen de
rechlsche meerderheid der Eerste Kamer.
Hij was veeleer de verzoenende gejest.
Zal hij dal „nu blijven Ook nu die
meerderheid aan zijn ministerie op zoo'n
onhebbelijke manier een Irap heeft ge
geven, en bovendien hem in do grootste
moeilijkheid heeft gebracht?
Hij moei cr op voorbereid zijn dal na
het oovenbedoekle besluit dc vier linkcr-
parl ijon der Tweede Kamer niet tc
vinden zullen zijn voor een Andere rege
ling. Hel besluit beteekent ook dwang
in uien zin. en hel is piel zonder reden
f1?I hel hem gislcrcii door de vier
partij-leiders is meegedeeld.
TJel aangegeven middel lijkt ons trou
wens veel doelmatiger dan de hier en
«aar in de pers aanbevolen ontbindinlg
der Ferslc Kamer. Wc verwachten er
niets van dat in de vergaderingen der
Prov. Stalen de nieuwe verkiezingen zou-
oen worden beheerscht door dit ge-
schil.' Men zou er eenvoudig de nftre-
denden herkiezen.
ïameroverzicM.
Tweede Kamer
Zitting van Vrijdag
Hoe zou hel dit jaar gaan met de
hegfootingen?
In gewone omstandigheden, wordt in
November dc Indische begrooting afge
handeld, en is dc heele maand Decem
ber bestemd voor de staatsbegrooting
Dit jaar is er nog niets gedaan aan
de Indische begrooting, die door de
sleclile verbinding mei Indië niet op
tijd gereed kon worden gemaakt. En
we zijn nu December ingegaan nog dik
in dc additioneele artikelen van de
Grondwetsherziening
Die additioneele artikelen zijn in dit
géval een dik boekdeel want zij be
vatten o. a de zeer omvangrijke rege-'
bag ter invoering van evenredige vcr-
a genwoordiging voor Slaten-Generaal,
Prov Staten en Gemeenteraad
De lieer Drion heeft gister nog
eens ernstig gewaarschuwd dat men van
liet. stelsel van evenredigte verlegen"?
woordigïng niet moei verwachten, dat
liet zoo voordeelig is voor de klein'e
partijen De ervaring in het. buitenland
heeft bewezen dat dé' invloed der per
soonlijkheid verloren gaat; dal de groote
partijen overheerschen en alle onaf
hankelijke candidaturen öiiverbiddcllijk
van de stembus werenen dat locale
invloeden zich niet kunnen doen geiden-
Bij het door de regeering aangeno
men stelsel waarbij het heele land óén
kiesdistrict zal zijn, zullen na tien jaar
alle partijen absoluut dood zijn, zoo
V', spelde de heer Drion. Hij had amen
dementen overwogen om aan deze zeer
ernstige bezwaren tegemoet Ie Komen,
maar kwam tot de conclusie, dat er
maar vijf leden voor te vinden waren.
Ilij heeft ze dus niet ingediend
Maar wel stelde hij wijziging voor
an de bepalingen over de mogelijkheid
an voorkeur der candidaten.
De kiezers stemmen in het regee-
jing'sstelsel volgens partijlijsten Alleen
kunnen ze door het blokje vóór een
van dc namen van zoon lijst a angle ven,
dat zij dezen naam als no. 1 op de lijst
wenschen
Maar dit acht dc heer Drion onvol
doende Slechts weinig kiezers zullen
bijv. mplaats van 4Jr Kuyper die vooraan
op de lijst slaat, een speciale aan
duiding geven voor prol Fabius die
onder op staat.
Op de samenstelling der lijst heeft
de kiezer geen invloed, en spr. had
nu amendementen ingediend om daarin
correctie te brengen door afwijking dei-
nummering toe te staan Hel zou ons
te ver voeren om in de techniek van
dit voorstel te treden
Of het voorgestelde practisch uitvoer
baar is
De heeren Al bar da en Rink op
perden het bezwaar dal de zaak er veel
ingewikkelder door zou worden, en dat
er veel stemmen van onwaarde te ver
achten zijn
Minister C o r t van der Linden
was aan 't eind der zitting aan 't woord
om van zijn kant de zaak »e bespreken.
Ilij zal dat echter doen in de zitting
van Woensdag
De twee andere gister besproken
kwesties (militairen en regeling van den
stemplicht zijn reeds in ons vorig num
mer onder Laatste Berichten vermeld
KAMERVERKIEZING HAARLEMMER
MEER
Bij de stemming voor de vacalure-Van
Wichen (R.-K.) kregen de heeren mr .T.
Bomans (R.-K.") 6500 en A. W de Clercq
flib.) 4019 stemmen. Zoodal mr. J. Bo
mans gekozen is.
NEDERLAND EN DE OORLOG.
Opvordering s c li e e p s-
ruimte
De regeering heeft thans 75 pet. van
alle ruimte der vrachtschepen van
de Stoomvaartmaatschappijen Nederland,
den Rotterdamschen Lloyd en de Ned
Stoomvaartmaatschappij Oceaan geroqui-
vcerd lol hel aanvoeren, van de In
dische producten, die kunnen dienen
tot voeding van mensch en dier Voor
hetzelfde doel is 25 pet, van de ruimte
der mailschepen opgevorderd
De vrij blijvende scheepsruimte zal
bestemd worden tot hel vervoeren van
thee, koffie, tabak, kina en kiemend
producten van de Indische marlcl.
Naar vernomen wordt, staan deze
maatregelen in verband met de moei
lijkheden, die zich voordoen bij liet
betrekken van de noodige voeclcrstoffen
uil Noord- en Zuid-Amerilca. Tldbl
De „Kediri in den grond ge
schoten
Reuter seint van Las Palmas, d d 30
November
De alhier aangekomen Nedcrlandsche
mailboot „Rindjani" rapporteert, dal ze
vanmiddag 2 uur de Nederlandsche
Vrachtboot Kediri" had gezien, die
door de bemanning was verlaten, met
een groote Duilsche duikboot langszij.
Een andere kleinere duikboot kwam
liangszij van de „Rindjani. aan welk
schip, na onderzoek van de papieren
werd toegestaan Tiaar x-eis voort |e zei
ten. Bericht werd, dat de ge heele be
manning van de „Kediri" was geland
Toen de „Kediri'' het laatst werd ge
zien werd ze door de duikljoot met
granaten beschoten en was ze zinkende.
(De „Kediri" een vrachtschip van den
Rotterd. Lloyd was groot 3781 Ion bru
to en 2388 ton netto Het schip, in 1901
gebouwd, was op weg van Oost-Indië
naar Rotterdam).
o-
Distributie regeling r ij s t
De Minister van L., N en II heefl
krachlens art. 8 der Dislribuliewel 1916
een distributieve geling voor rijst vast
gesteld, waarbij to. a is bepaald, dat het
bestuur der Vereenigiug van Nederland
sche rijstpellers de rijst, door die Ver
een'ging aan het Rijk verkocht, Ier be
schikking van het Ryks Centraal Admini
stratiekantoor voor de distributie van
levensmiddelen houdt. Den leden der
Vereenigiug is het verboden de bedoelde
rijs' te koopen anders dan voor eigen
normaal gebruik.
De regeling is in haar geheel opgeno
men "frf de St.ct. no 283.
Hulpverleen! u g b e L o o n d.
Ter zake van de hulp, verleend aan
de opvarenden van het op 21 Novcm-;
ber 1915 in de Middellandsche zee ge
zonken Britsche transportschip „Umela"
heeft de Brische rogcermg aan den
kapitein van het Nederlandsche stoom-1
schip „Boelon.' den heer Van Benl-f
hem Jutting een gouden horloge met
inscriptie toegekend on ter verdeeling
onder de bemanning' van /lat vaartuig
een som van 40 pond sterling gel-
schonken
o
Betaling m a x i m u m p r ij s l ij s I c n,
b on boekjes e. d.
De Minister van L., N. en II heeft
onderstaande circulaire tot de gemeente
besturen gericht
De vraag heeft zich voorgedaan, in
hoeverre door de gemeentebesturen he
lming kail worden gevorderd voor maxi-
mumprijslijslen, bonboekjes e. d. welke
ter uilvoering van de Dislribuliewel uit
gereikt moeten worden, alsmede voor
hel afstempelen van "bestelbiljetben, be-
ooeld in art. 13 der Suikerdistribulie-
regeling en andere soortgelijke papieren.
Te dezer zake heb ik de eer u mede
te deelen, en zulks onder intrekking van
wal u terzake vroeger moclil zijn be
richt, aal naar mijn meeding voor «lie
papieren en die afstempelingen geen be-
talinï mag worden gevorderd, waarvan
deze betaling door handelaren zou moe
ten geschieden, althans wat betreft het
eerste exemplaar, voor de vervanging
van in hel ongereede geraakte of onbruik
baar geworden exemplaren-zou eeu zeker
beu rag in rekening kunnen worden ge
bracht. De winstmarge toch. welke voor
handelaren wordt opengelatenis zoo
danig gesteld, dal daarop kwalijk kosten,
als de bovenbedoelde, kunnen worden
cihaald.
Voer die papieren echter, waarvan;
hetzij de verstrekking «rechtstreeks aan
hei publiek geschiedt, (broodkaarten, do-
miciliekaarten, bonboekjes, e. d.) hetzij
- indien zoodanige papieren bestaan
tie kosten door handelaren op liet publiek
kumen worden, verhaald, zal van ge
meentewege, voor zooveel dit door uj
uocdig wordt geacht, betaling doch lot
geen honger bedrag dan den kostenden
prijs, kunnen worden geëischl.
Uit Sfafl bis Proïiacie.
Uit Middelburg.
De collecte ten behoeve voor het
tehuis van alleenstaande blinden te Wolf-
hezé heeft opgebracht f 80,271/2
- Het gouden eerekruis voor 30-jari
gen politiedienst is door den Algomee-
n:n Ncderlandscbcn Politiehond uitge-
,reik! aan den beer C. Klaasscn, inspec
teur van polilie Ie Terne u zen. 011 hot
zilveren voor 20-javigcn diensl aan den
beer M. van dc Klooster, onbezoldigd
rijksveldwachter te Middelburg.
De 13-jarige J. M. W. dc V., die
rr-cos iu den loop van dit jaar veroor
deeld werd lol een geldboete wegens
ladelichling en die Vrijdag a.s. terecht
mooi staan wegens diefstal van zilver
bons ten nadeele van zijn patrooi^', met
welk geld hij o. a de boele betaalde,
<fs thans weder aangehouden wegens
diefstal van geld en wïnkelgoederen ten
nadeele van den winkelier, bij wien hij
thans in betrekking is.
Uit Walckerea.
- Benoemd tot lid van den gemeente
raad van Biggc kerke bij enkele can-
didmlslelling de heer L. Wijkhuijs Az.
o-
Uit Z uid - Be veland.
- Donderdagavond hield de aftiteling
IvruiningenSchore van het Groene Kruis
te Sch-ore een vergadering. Dc voor
zitter dr. Kolff van Ooslcrwijk, bracht
hulae aan den overleden voorzitter, den
heer Dominicus.
Bij ae begroeting kwam hel salaris van
de wijkverpleegster Ier spnake. Dit be
draagt f 350, wat gezien de salarissen,
die elders betaald worden, schandelijk
laag genoemd mag worden. Hel bestuur
heefl liet nu verhoogd tol f 400 en zou
gaarne wat meer doen indien de financiën
het loelieten. Daarom zal subsidie aan
gevraagd worden aan de gemeenten Scho
rt* en Kruiningen
In de vacature van den heer Pekelder,
die als bestuurslid bedankt lxeeft we
gens vertrek, werd gekozen de heer Lut-
gerl van Ilansweert. Besloten werd, in
dien de noodige deelneemsters zich aan
melden, cursussen le geven in kraara-
vrouvenvcrpleging en zuigelingen verzor
ging. Nu de Zuid-Bevelandsche veree-
niging opgeheven is. werd. besloten even
tueel zelfstandig ijs Ie betrekken van een
firma uil Bergen on Zoom
De Groene-Kruisver. „Ziekenzorg"
te Icrseke, die met de werknxansver.
.E. nx M eon actie voor wijkverple
ging m deze gemeente begonnen is, hield
Donderdagavond een algemeene vergade
ring Genoemde werkmansvereeniging
deed toezegging lol een jaarlijksche bij
drage van f250. Meegedeeld werd, dal
B ej? W. den raad zullen voorstellen op
de begrooting een bedrag te brengen
liet Burg. Armbestuur meldde, dat op hol
'erzoek afwijzend was beschikt (zonder
opgaaf van redenen). Bij drie diaconieën
is de behandeling van liet verzoek nog
niet afgcloopen.
Hoewel de vaste fondsen dus nog
vori'e beneden^ liet benoodigde voor de
aand Hing eeuer wijkverpleegster blijven,
besloot dc vergadering dc actie toch
voort te zetten en bij particulieren aan
le kloppen, waarvoor een dainescomité
gevormd. Om verschillende redenen
'érd aan een diaconesse de voorkeur
gegeven boven een neuli-ale verpleegster.
Tol ontvanger der dir. belastingen
'U accijnzen le Ravenslein is benoemd
de heer A. C. Luber, onLv le 's-Gra-
e tl p o 1 d e r.
Uit Z.-Vlaanderen O. D.
- Tot ontvanger der dir. belastingen,
invoerrechten en accijnzen le Axel is
benóenxd de heer P Ivvema ontv te
Dinxpcrlo.
KERKNIEUWS.
Te Brouwershaven wordt met
ingang van 1 Januari a.s een Zondags
school in vrijzinnigen geest opgericht.
jv o
Ned Herv Kerk.
Beroepen te Hasselt (O J Bus. te
Enter
Aangenomen naar Ecmnes-Buiten W.
Zijlslrn, te Groot-Ammers:
Geref Kerken.
Bei-oepen te Purmerend dr. C N
Impeta, le Avereest
KUNST EN WETENSCHAPPEN.
liet N e d e r 1 an d s c lx S t r ij k-
kwartet
Men schrijft ons uit VI Is sing'
Het Nederlandsche Strijkkwartet, lie-
staande uit dc heeren H. Tibbe, le viool,
J Bouberg Wilson, 2c viool, L Lui mors,
alt, en L. Arntzenius, violoncel, allen xiii
Amsterdam, lxeeft gisterenavond den "leden
van liet departement Vlissingen van de
maatschappij tot Nut van t Algemeen
in de zaal „Dc Oude Vriendschap" ce
avond bereid, waaraan niet genoegen zal
worden teruggedacht, Er was een pro
gramma samengesteld, hoofdzakelijk aan
oude meesters gewijd en belangwekkend
gtenoeg om een talrijk publiek naar de
concertzaal tc lokken En dat heeft zich
laten lokken, loden, zoowel als niet-Ieden
die hun bezoek aan de Oude Vriendschap
ondanks idc koude buiten en de „minder
lekkere' temperatuur in de zaal wel
niet zullen beklaagd hebben. Want liet
Nederlandsclx strijkkwartet, bestaande uil
zeer jeugdige krachten, heeft in een
mooie uitvoering blijken gegeven va» de
aanwezigheid van zeer te prijzen eigen
schappen Het concert werd ingezet met
„Quartet", op 18 no. 4 van L van Beet
hoven, waarbij de jeugdige gr listen volop
gelegenheid kregen te toonen hoe ge
makkelijk zij technische moeilijkheden
overwinnen en hoe volkomen zij hun in-
fcf(rument meester zijn Vooral in liet
Menuelto brachten z ij het tot een mooi
samenspel, terwijl in liet Allegro hun
virtuositeit bijzonder uitkwam.
Dc Tweede Sonate van "Mozart werd
ten gehoore gebracht door den heer Tibbe
en hel vijfde lid van het gezelschap, deu
alleszins bekwamen pianist, S. Schellink
uit Utrecht, in jaren aanmerkelijk van
zijn kunstbroeders verschillend, doch als
musicus in frischheid niet voor lien on
derdoend. Beiden vroegen in deze so
nate om beurten de aandacht, jn, trokken
die als van zelf tol zich. Een warm ap
plaus viel lien ten deel
Na de pauze trad de heer Arntzenius,
violoxicbllist als solist naar voren Hoewel
hij aan zijn instrument een frame 11
klank wist te ontlokken, ^ïeefl hij ons
toch niet zoo kunnen boeien als zijn voor
ganger, wellicht ook door de keuze van
zijn nummers. „Les Cloches" van Debussv
beviel nog hel best „Air" van Hurë kon
ons niet bekoren
In het vierde nummer van het pro
gramma kwam het voortreffelijk samen
spel weer ten volle uit. Door de mede
werking san den pianist werd de uitvoe
ring van Schumann's Piano kwintet, op.
44" mogelijk op een wijze, die allen lof
yerdient. Vooral hel Allegro bril!ante,
alsmede het Scherzoso, waren gedeelten,
die 0111 him fraaie verzorging een hij
zonder applaus aan bet vijftal bezorgden.
RECHTZAKEN
Door J v. d. M., 32 jaar, conduc-
:ur -der brievenmalen te V1 i s s i n-
en, thans gedetineerd te Middelburg,
liooger beroep aangeteekend tegen het
vonnis der Avrond Rechtbank le Mid
delburg van den 24 November 1916,
waTTrbij hij ter zake Van postdicfstal is
veroordeeld tol twee jaar gevangenis
straf.
HANDEL, NIJVERHEID EN
WSSGHERIJ.
C o p. B e c l w o r l c 1 s u 1 k e r-
f a 0 r i e k „Zeeland'.
Naar aan verschillende bladen gemeld
wordt, zal de toewijzing op de ter in
schrijving aangeboden f 800 000 5 pCt.
'orsle hypothecaire obligation der Coöp.
Beelwortelsuikerfabriek „Zeeland" ca.
'10 pCt. bedragen.
LANDBOUW.
Meh schrijft ons
Dank zij de ijverige propaganda, wel
ke de vereenigiug ter verbetering van
liet Geitenras in Zeeland maakt, mag
voortdurende stijging geconstateerd wor
den in het aantal aangesloten vereeni-
gingen niet alleen, maar is cr ook merk
bare verbetering gekomen in de qua-
liteil der gehouden dieren. Thans is
f 150 beschikbaar gesteld en wel f 50
door genoemde vcrceniging en f 100
door een belanghebbende in lxet wérk
vcrceniging voor verbeteringen in
de stalling der dekbokken. Iloe ver men,
het. met dc koe der armen kan sturen,
bleek dezer dagen te Lepelslraa', waar
voor een geit werd geboden niet minder
dan f 150, zonder dat de eigenaar daar
van afstand wilde doen aan de bieders,
die uit Holland wai'cix overgekomen, om
een geit van liet beste soort te koopen
LEGER EN VLOOT
De officier van gezondheid le kl.
B Eisendratlx te Assen wordt 4 Dec.
overgeplaatst naar 's-Gravcnhage
S P O R T.
Majoor Woodward.
In de London Gazette wordt mede
gedeeld. dat Captain Vivian Wioordward,
dc welbekende amateur voetballer, die
thans op een 11a de oudste kapitein van
het Footbal l-batal j on is. den litulairen