MiDDELBiIRGSCHE COURANT.
139* Jaargang
Vrijdag
1 December.
Kameroverzicht.
BINNENLAND.
Ingezonden Mededeelingen.
Uit Stad en Provincie.
284.
1916
Deze c»urant versehijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen»
Prijs per kwartaal te Middelburg «n voor h«n, die de counwrt
bezorgd krijgen door de Agenten te Vlissingen en te Goes f 1.30. Per post f 1.50.
Afzonderlijke nummers kosten 5 sent.
Tijdeljjke verhooging der abonnementen met 25 ct. p. kw. wegens oorlogstoeslag.
Advertentign S 20 cent per rsgel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en
alle andefe familieberichten en Dankbetuigingen van 1—7 regels f 1.50
elke regel meer 20 «ent. Reclames 40 cent per regel. Groote letters en randen
naar de plaats die zij innemen.
Advertenties vóór één uur te bezorgen.
DE MINISTER-CRISIS
We spreken hieronder, in 't Kamer
overzicht over de spijtbetuiging van de
rechtsclie meerderheid der Eerste Ka
mer.
Maar met dat al is de oplossing dei-
crisis niet gevonden. Gisteren hebben
de tegenstemmers geen bemiddelings
voorstel geformuleerd, den vorigen dag
hebben ze heelemaal niéts gtezegd, en
in weerwil van de bewering van den>
heer Reekers dat reeds een aanwijzing
werd gegeven in het „hoogst belang
rijke" voorl. verslag, zal men daarin ver
geefs zoeken naar iets anders dan be
zwaren tegen alle drie de hoofdpunten,
zonder nadere preciseering.
In reclitsche bladen kan men nu
lezen, dat de Minister dan maar in
de Tweede Kamer het amendemmt-
Monté-.Verloren over verlaging van hel
voorgestelde successie-recht in de rechte
lijn had moeten aanvaarden.
We komen daarmee op de niet voor
de eerste maal gehoorde vraag wie
moet er over de bepalingen van een
wet beslissen de Tweede Kamer die al
leen het recht van amendement heeft
of de Eerste Kamer, die door algcheele
verwerping van wat haar niet aan staal,
tracht een amendeering' op een onder
deel af te dwingien?
Opmerkelijk is het dat de „Neder-
lander' het beleid der reclitsche meer
derheid niet kan bewonderen, en de
„Standaard" met voldoening erop wijst
dat de anti-rev. partij geen verantwoor
delijkheid draagt, hoewel beide bladen
ernstige bezwaren tegen bet. ontwerp
hadden i
Een feit is het ook dat de voornaam-t
ste stoot is toegebracht door üe katho
lieken.
Van de 9 anti-rev. leden stemden 3
tegen, liepen er 2 weg, en waren dc
andere '4 (o. w. dr. Kuyper) afwezig.
Van de 4 chr.-historisclien stemden er
2 tegen en liepen er 2 weg.
Maar de 17 katholieken waren er alle
17 en stemden ook allen tegen. Ze
schijnen er daar bijzonder veel waarde
aan gehecht te hebben op hun post te
zijn! 4 1
Wat voor waarde moet men tegenover
dit feit hechten aan de spijtbetuigingen
van de katholieke leden en van katho
lieke bladen over het heengaan van MiJ
nister Van Gijtt, van wien ze zeggen dat
zo hem juist zoo graag mochten lijden
Dat laatste is best mogelijk, maar wat
heb je daar aan, als ze doen zoo-
als ze gister deden?
Van een poging hunnerzijds om de
kar weer iil 't spoor te brengen, hoort
men niets. Wel van links.
Gisteren is er een samenspreking ge-
Jioilden tusschen verschillende leden dei-
vier groepen van de linkerzijde uit. de
Tweede Kamer, ter bespreking van de
vraag, welke weg aanbeveling zou ver
dienen ter oplossing van de moeilijkhe
den, ontstaan door de ministerieelc cri
sis aan het (departement van 'financiën
Eerste Kamer.
Zitting van Donderdag.
Als een van de Eerste Kamerleden
eens in een Kamerzitting dc termen
herhaalde waarmee gisteravond, een, la
ken wc zeggen, een groot aantal cou
rantenlezers hun verbazing uitten over
hok terugkrabbelen van de rechtschfe
meerderheid, dan zou hij wellicht nog
erger zijn uitgemaakt dan de heei-Nier-
slrasz in de Tweede
Zoo iets als hier gebeurde zal wel
zelden voorgekomen zijn. De Minister
verklaarde Woensdag aan het slot van
zijn rede uitdrukkelijk dat hij bij ver
werping van het wetsontwerp over de
wijziging der successiebelasting geen kans
zag den financieelen wagen nog langer
in het juiste spoor te leiden, en dat hij
die taak „dan aan anderen zou moeien
overlaten."
En nu kwam gister de heer Ree
kers (r.-k, beweren, dat hij hel be
sluit van den minister om niet verder
mei de Kamer samen te werken met
verwondering gehoord had, daar hij in
de (discussie geen reden kon zien Voor
's ministers houding. Neen, in d© dis
cussie niet, want die was er niet Maar
in de stemming ook njet?
Er was, zei dc heer Reekers verder,
geen enkel woord gezegd dat in de ver
sie Verte kon doen blijken dat in het
v'otum een wdn trouwen moet worden ge
zien. De verwerping ging niet princi
pieel tegen de successie-wet, maar tegen
deze sucoessiei-wet. De Kamer bedoel
de niet het geld te weigeren.
En ook de lieer van den Berg a
r.) beweerd© 'dat er een misverstand
was. De minister zag een gebrek aan
verrtouwen, terwijl ©r alleen een ver
schil van inzicht was_over een econoi-
mische kwestie. Alsof het een debating
club was
Is dat nu werkelijk senatoren-wijsheid'
Als het niet zoo onparlementair was
zou men als aan tic Icaart-tafel kunnen
vragen Wc spelen toch niet met naai
meisjes?
Zouden de politieke heeren der Eerst©
Kamer werkelijk uicl begrepen hebben
dat een Minister die dringend zegt geld
noo-:lie te hebben, millioenen, en zonjder
die millioenen niet te kunne», regeeren,
Jat zoo'n Minister niet aanblijft als
hem die millioenen niet gegeven wor
den? Het ging niet om deze successie
wet. Ja, maar om welke dan? Er was
geen andere aan de orde.
.Ta, zeide de heer Reekers, ware in
het ontwerp niet betrokken de recht©
lijn en waren er meer waarborgen, dat
de schenkingen niet zullen onderworpen
zijn aan het wisselend inzicht van opvol
gende ministers, dan zou hij verder geen
jozwaar hebben.
F.n de heer Van den Berg lichtte
zijn meening nog 'toe met de meedeeling
dal zijn „onoverkomelijke" bezwaren be
troffen de belasting van schenkingen en
die van levensverzekeringen.
We zouden willen vragen wat er dan
nog van het heelc ontwerp overblijft:
dc rechte lijn, de schenkingen, cn de le
vensverzekeringen, dat zijn juist de-drie
pmilen waarover het voorstel liep.
De heer Van Nierop VJ.T sprak er
naar aanleiding der aangeboden excuses,
dan ook zijn verbazing over uit dat men
den vorigen dag de bezwaren niet krach
tig geuit had. Dien dag zweeg men, en
nu gaat men spreken. Thans zegt men
dat men vertrouwen stelt in den Minis
ter, maar die zal toch zijn millioenen
uoodis hebben, en er is niet duidelijk
gemaakt hoe men anders do acht mil-
liocn zal krijgen.
Op dat laatste punt ging de heer
S1 o r k (1.) verder. Hij 'die zelf vóór
stemde) probeerde voor de Kamer een
houding te vinden die het den Minister
mogelijk maakt aan te blijven; en be
toogde. dat de Kamer gisteren is over
vallen Wenschl men echter dat de Mi
nister blijft, dan dient er meer gezegd te
worden dan de beide sprekers van rechts'
hadden gedaan. Aan hun verklaringen
heeft de Minister niet veel.
Maar dc rechterzijde ging daar niet
op in. De heer Reekei's en v. <1. Berg
zeiden beiden verontwaardigd dal er van
excuses geen sprake was. En tegen den
heer Van Kol die beweerd had dat
men in deze Kamer steeds tegenstand zal
Mn den als men de rijken gaat treffen
ontkenden ze beiden dat er oolc maar
ecni:-e bedoeling was de rijken te be-
voordeelen.
Zou ooit iemand in de Kamer den
moed hebben te verklaren dat hij wel
die bedoeling heeft?
Ten opzichte van de bemiddelings
poging van den heer Stork zei de heer
Reekers dat hij niei in eens kon
preciseeren. Werd de rechte lijn onge
moeid gelaten en kwam er meer zeker
heid omtrent de beslissingen i.z. vrij
stelling van schenkingen, dan zou spreker
geen bezwaar hebben en vele van zijn
vrienden misschien ook niet.
En toen.?
Ja, toen is dc beraadslaging gesloten
en is de Kamer tot nadere bijeenroel-
ping uiteengegaan
Wat kon ze anders doen in deze zaak?
Ze had immers geen belastingvoorstel
te behandelen, want een debat over een
wetsontwerp zonder minister, is een
Voorstelling van de Hamlet" zonder den
Prins van Deneraarken Ett die Minister
was van zijn plaats gestooten.
Het is een erbarmelijk figuur dat de
Eerste Kamer geslagen heeft.
Aproposmen spreekt wel eens van
de Eerste Kamer als een bolwerk tegen
overijlde besluiten Zou de Tweede Ka
mer ooit zoo overijld een Minister heli-
ben omvergekegeld als hier dë Eerste1"
krijgsvolk dwaler. Dat spreekt wel van
sameuroUing aan boord or in een maririe-
inrichting, maar niet over andere vormen
van samenrotting. En de gebeurtenisseri
te Soerabaja hebben geleerd dat die óók
mogelijk zijn. Vandaar een aanvullings-
voorslel.
Het lag echter voor de hand dat we-
Igens de aanleiding tot dit voorstel de soc.
democraten de actie van den Matrozen-
hond in 't geding zouden brengen. Maar
al werd geenszins erkend dat alle zaken
te Soerabaja in orde waren, de meerder
heid der Kamer vond in deze tijden
die relletjes alles behalve verdedigbaar.
Na verwerping van een amendement
werd liet ontwerp aangenomen met 10
stemmen tegeu 11 (aie der soalisten).
Vandaag de additioneele artikelen der
Grondwet.
DE ONDERWIJSWET
De regeering heeft de additioneele ar
tikelen nog1 aangevuld met de bepaling
dat binnen drie jaar na afkondiging der
Grondwetswijziging voorstellen moeten
worden gedaan tot uitvoering der on-<
derwijsbepalingen van art. 192.
DE ZAAK-WOLZAK.
De Raad van State, afdeeling voor de
geschillen vau bestuur, heeft beslissing
genomen in de zaak-Wolzak, en heeft
erklaard, dat G. Wolzak Gz. niet heeft
opgehouaen lid te zijn van den Raad
der gemeente Renkum, door het feil,
dat hij deel uitmaak,' .van den vrijwilligen
landstorm.
Overwogen werd, dat Art. 23 der ge
meentewet uitsluitend geldt ten aanzien
van hem, die, nadat hij hei lidmaatschap
"in den Raad heeft aanvaard, komt te
'erkceren in een der toestanden in, dat
wetsartikel bedoeld, wat ten aanzien van
den appellant niet het geval is, nu hij de
verbintenis heeft aangegaan vóór dat hij
opnieuw als raadslid was toegelaten en
opgetreden.
Tweede Kamer
Zitting van Donderdag.
Geen hoogc politiek, maar eenige op rif-
doening wachtende klejne ontwerpen'.
Een daarvan leidde tot een tamelijk
uitvoerig debat, nl. dat tot aanvulling
▼on het Crimineel wetboek voor het
erleend dan lot en met iiet exploitatie
jaar, waarin sedert het sluiten van den
vrede tusschen Duitschland, Engeland en
Frankrijk één jaar zal zijn verstreken.
UIT OOST-INDIE
D j am b i.
Bij het departement van koloniën is
ontvangen hel volgende bericht van deii
gouverneur-generaal van Nederl.-Indië:
In de Batang Asaislreek is de politieke
toestand gunstig; te Sarolangoen hebben
zich gemeld Rio Depati van Lidoeng
met zijn zoon en het hoofd van den
kampong Ladang Pandjang. Raden Ach-
mau gaf zich met vijf volgelingen van
Raden Praboe over. De bevolking leverde
Pangglima Tengah en drie volgelingen
van Reteh uil. Te Ban'gbo werd de ver-
zelleider Djibali alias Raden Achmad,
gevanjen genomen. (St.ct.).
KIJK MOEDER ALS DE TONG BESLA
GEN IS, LAAT HET DAN „CALIFIG"
CALIFORNISCHE VIJGENSTR00P
GEBRUIKEN OM DE INGEWAN
DEN TE REINIGEN.
Moeder, Uw kind is niet uit den aard
knorrig en kiegel. Kijk eens ot de tong
beslagen is, want dit is een onmiskenbaar
teeken dat de kleine, teergevoelige maag,
le»er en ingewanden van Uw kind onmid
dellijk Uwe aandacht vereischen.
Wanneer kinderen knorrig,lusteloos, bleek,
koortsig of verkouden zijn, wanneer zij last
hebben van keelpijn, wanneer de adem der
kinderen kwalijk riekt, of wanneer zij niet
NEDERLAND EN DE OORLOG.
De ,,Zeeland"-dienst.
Gemeld wordt, dat de vrijlating van de
Koningin Regentes" een spoedige her
vattin? van den dienst doet verwachten.
De natum 15 December wordt genoemd,
doch wij kunnen na informatie meedee-
len, dat nog niets definitief is vastgesteld.
Bij de „Zeeland" is ook nog geen of
ficieel bericht omtrent dc vrijlating der
mailboot ingekomen.
Verbod van uitvoer van ge
zouten'en gedroogde groenten.
Het St.bl. no. 520 bevat een Kon.
Besluit, houdende wijziging van het ver
bod van uitvoer van zuurkool en van
alle groenten, in gezouten of gedroogden
toestand of op andere wijze verduur
zaamd, welke in verschen toestand niet
mogen worden uitgevoerd
Thans is de uitvoer van alle groen
ten in gezouten of gedroogden toestand
of op andere wijze verduurzaamd, ver
boden.
Eieren
De Minister van L., N. en H. heeft
bepaald, 'dat, met ingang van t Decem
ber, de maximum-kicinhandelprijs van
vcrsche kipeieren, ingevolge art 2 dev
Dislribuliewet 1916, zal bedragen f0.ll
per stuk, en dat de maximumgrossiers1
prijs van kalkeieren, ingevolge art. f
der gemelde wet, zal bedragen f 0 06
per stuk fcn dc maximumkleinliandelprijs
F 0 07 per stuk.
Buitengewone rijksbijdrage
voor woningbouw.
Dc minister van binnenlandsche zaken
heeft, door tusschenkomst van de Ged.
Staten, den gemeentebesturen doen rriedle-
deelen dal de regeering bereid is tot toe
kenning van een tijdelijke buitengewone
bijdrage, voor zooveel die noodig blijkt
ten bcloope van ten hoogste de helft van
hel verschil tusschen de annuïteit, welke
de gemeente over het voor den bouw van
w-ningen verleende voorschot moet beta
len en de annuïteit, welke de gemeentie
zou hebben te betalen, indien het voor
schot tegen gelijken rentevoet ware ver
leend voor den bouw met materialen, ver
kregen legen de vóór den oorlogstoestand
geldende prijzen. Die buitengewone bij
drage zal voor geen langeren lijd worden
IS UW KIND KNORRIG OF
KOORTSIG ONTWAAKT
slapen, eten ot
zich op natuur
lijke wijze gedra
gen, of lijden aan
maagpijn ofdiar-
rhee, vergeet er
dan niet aan, dat
etne zachtaardi
ge reiniging der
ngewanden al
tijd de allereer
ste behandeling
dient te zijn wel
ke in toepassing
moet worden gebracht.
Er bestaat niets dat vergeleken kan wor
den met «Califig," Californische Vijgen-
stroop, voor de ongesteldheden van kinde
ren laat ze een theelepeltje 6rvan innemen
en binnen een paar uren zullen al de ver
bruikte stoffen, verzuurde gal en gistend
voedsel, welke zich in óe ingewanden
verzameld hebben, uit het lichaam verwjjderd
zijn, en zult gij weder eon gezond, dartel
kind hebben. Alle kinderen honden veel
van dit onechadelijk, welsmakend «vruch
ten laxeer-middel" en het blijft nimmer in
gebreke om eene volmaakte reiniging der
ngewanden tot stand te brengen.
Vraag Uw Apotheker om een origineels
fiesch «Califig" Californische Vijgen stroop,
waarop de volledige gebruiksaanwijzing voor
zuigelingen, kindoren Vc-n eiken leeftijd en
volwassenen, duidelijk is afgedrukt. Ver
krijgbaar in Apotheken en Drogisterijen.
Piijs f 1.25 per fiesch.
Uit Middelburg.
Gisterenmiddag reed een met strew
beladen militaire proviandwagen van de
Heerenstraat de Lange Delft in en reed
de lantaarn af, -die bij liet magazijn „De
Ooievaar" buiten hangt. Dc vraag is ze
ker gewettigd, waarom die vol geladen
wagens steeds dc nauwe Heerenslvaat
cn niet -de veel ruimere St. Janstraat
nemen.
Uit Z uid-B e veiand.
De commissie die op uitnoodiging
van de Vereeniging van. Burgemeesters
en Secretarissen in Zuid- en Noord-
Bevel and zich belastte met het ont
werpen eener regeling voor de uitvoe
ring der Distributiewet 1916 door de
gezamenlijke gemeenten van Zuid- en
Noord-Beveland, heeft als het resultaat
van haar ar beid een Ontwerpveror
dening met Toelichtingfen aan de ge
meente-besturen gezonden.
Het onvermijdelijke overleg met den
Minister van L.. N. en H. heeft veel op
onthoud veroorzaakt, tot leedwezen dei-
commissie.
Diens opmerkingen hebben zich be
perkt tot enkele verduidelijkingen in de
artt. 7 en 8 en tot den meer ingrijpen
den eiscli om bepalingen op te nemen,
welke een controle op de grootte der
door consumenten ingeslagen hoeveelhe
den mogelijk maken.
Als gevolg daarvan is nu ingevoegd
een 2de alinea in art. 9, luidende
„De wjnkeliers zijn bovendien ver
plicht om nauwkeurig aanleekening te
houden van de namen der gezinnen aan
wie winkelwaren, vallende onder de Dis
tributiewet 1916, worden verkocht, met
vermelding van de woonplaatsen, hoe
veelheden en dagteekening, een en an
der volgens regelen door de gemeente
besturen te stellen."
De commissie had de winkeliers gaar
ne gespaard gezien voor dezen admi
nistratieven arbeid en 'deze kon voor
de kostenverdeeling ontgaan zijn gewor
den bij aanneming van het door haar aan
bevolen stelsel van verdéeling naar het
zielental der samenwerkende gemeenten
Maar het gewicht van dc controle
op den inslag van goederen kan bjj een
mogelijke schaarschte inderdaad niet
worden ontkend en trouwens is het
voorschrift van den Minister gebiedend.
Als een voordeel van de voorgeschre
ven controle mag worden aangemerkt 'de
gelegenheid die men krijgt om voor
het geval niet alle Gemeentebesturen
van Zuid- en Noord-Beveland zich aanf-
sluitcn door dc bedoelde aantee1-
kening te kunnen eonstaleeren, welke
bewoners van riïet-aangesloten gemeen
ten distributie-artikelen in de wel-aangef-
sloten gemeenten hebben gekocht om uit
dien hoofde dc daarop vallende kosten
op de buitenstaande gemeenten te kun
nen verhalen.
Volgens den Minister behoort de vast
stelling der verordening bij de Colleges
van B en W.
Verzocht werd om vóór 6 December
de beslissing, hetzij tot deelneming aan
de combinatie, hetzij tot met-deelneming,
te willen beleend maken aan het College
van Burgemeester en Wethouders van
Goes.
Uit Noord-BevelanJ.
Gisteren had een ruim 70-jarig
ingezetene van Colijnsplaat het on
geluk bij het verlaten van een visch-
schuit te water te geraken Gelukkig
was spoedig hulp aanwezig, zoodat hij
betrekkelijk gauw ophet droge was
gfeholpen. Geen wonder evenwel dat dit
koude bad om dezen tijd van hel
jaar geneeskundige hulp noodig maakte,
o
Uit Schouwen-Duiveland
De vliegmachine, welke te Zie-
rikzee Dinsdagvoormiddag een noodlan
ding deed, steeg Doiulerdagnamiddjag
weer op, nagestaard door velen
o
Uit Tholen'.
Te O ud-Vossemeer werd bij
een rijwielhersteller een fiets ontvreemd,
natuurlijk een in uitstekende conditie;
een oud rijwiel werd eenige dagen la
ter onbeheerd aan den Hikschen dijk
gevonden Kenleekencn daaraan brachten
de politie op het spoor en in een na
burige gemeente werd het gestolen rij
wiel teruggevonden. Van een en ander is
proces-verbaal opgemaakt.
Aangesteld tot wachtmeester der kof-
ninklijke marechaussé bij de le divisie,
de marechaussé© c. Deurloo, geboren te
Poortvliet
In de gisteravond gehouden raads
vergadering te Th o 1 en werd aan mej.
Poulusse, gemeente vroed vrouw, eervol
ontslag verleend, wegens benoeming aan
het gemeenteziekenhuis te 's Gravenluig©
Met hel oog op de aanschrijving van
den Minister van Binnenl Zaken betref
fende beperking van gasverbruik werd
besloten een verordening in het leven te
roepen, verbiedende het branden van
gaslicht in winkels na 8 uur 's avonds,
terwijl ook het verbruik in hotels enz.
beperkt zal worden. Tevens is de prijs
van het gas gebracht op 12 cent per
kub. M. Ook de straatverlichting wordt
tot op de helft beperkt.
Besmettelijke ziekten.
Van 22—28 Nov. zijn de navolgende
besmettelijke ziekten uit Zeeland ter
