n« Hf pol
PANDBRIEVEN
5 pCt. Pandbrieven,
Bijkantoor Middelburg.
BUITENLAND.
Advertentiën.
BIJ BE uKEKEN VAN MARKEN S MIDDENDORP,
TE ROTTERDAM BIJ DBK heek C. DE RUYTER.
GOEDKOOPE LESSEN.
2
in stokken van f 1000.-, f 500.- en f 100.-.
STOOMTRAM-MAATSCHAPPIJ BRESKENS-MALQE&HEM.
7-
gemcentebegrooUiig voor 1917 op ecu
chiücijtcr van S '27.1 I 9.2">y»
Vertier werd mei algemeene stemmen
afwijzend beschikt op liet adres der da
mes 1'. Durieux en tl G. Bakker, on
derwijzeressen, met verzoek om verhoo-
n ju jaarwedde of duur te toeslag*
t'veneens werd op hel bekende snlaris-
jdros van de afdceling „Önsthurg" van
jiee Bond van Ned. Onderw. afwijzend,
beschikt.
KERKNIEUWS.
Ned. Herv Kerk.
Beroepen le l.ienden 2de pred. pl
N. Warmolls Nzii. le Ne,erlangbroek; le
Boskoop K. Nieuwburg te Zuid-Zijpe
le l eiden: J. NV I'. le Boy, te Slolerdijk
Ayiipcnomen naar limst; II. K. Queré
le Mastenbroek.
Bedankt voor WoudsendA. van K
ters te StceuwijK.
KUNST EN WETENSCHAPPEN.
fn de vergadering van de leden .Ie
Vereeuiging Algemeene NVelensehappelij-
kc Belangen le Goes trad Vrijdagavond
als spreker ,op de l.t. ter zee ie, fel:
Van Nijmegen Schoonege vel, comman
dant van hel Duikboot sta lion te Vlissin-
ge.ii ter behandeling van het onderwerp
Oidkboolen". In populaire» vorm gaf
hij een kleine wordingsgeschiedenis daar
van en verhaalde, dat zij reeds in liet be
gin der I7e eeuw bekend waren, in zeer
primitieven vorm waren vervaardigd,
niet als oorlogswapen konden gebruikt
worden en dus ook geen praelisch doel
hadden. Langzamerhand werden verbete
ringen aangebracht tot in 1901 de. eerste
bruikbare duikhooleii als verdediging;
middel ontstonden.
Vervolgens gaf hij een uitvoerige be
schrijving van hun uiterlijke» vorm, de
inrichting, de machinerieën, de we r kin.
daarvan, hoe /.ij duiken, onder zee op
gelijke dieple blijven of weer boven ko
men, de lucht vei' v-ersch rog, de perisc op,
.ie wijze van besturen, het benoadigda
aantal manschappen tl of I2\ de grootte
120 A löo ton de verschillende duik
booten van andere natiën, hel gebruik
van duikboolo» Ier eigen verdedig"i}.;
vooral in onze Indische bezittingen en
tiller wetenswaardige bijzonderheden,
waardoor hij de talrijk aanwezige
bu^gstellenden een duidelijk denkbeeld
Wist te geven van rlil modern vrrdedi
gingswapen ter zee, waarvan alle oorlog-
voerenden tegenwoordig zijn voorzien
ris verschillende grootten en vorm.
Ter verduidelijking van dit alles wei-
rlm een aanhil lichtbeelden vertoond
die de voordracht niet weinig annt«v
hjuer maakten. Vooral daardoor k
men ee.n heldere voorstelling van den
uiterlijken vorm, de inwendige inrioh
tipg en de werking -der verschillend'
bnderdeelen.
Na afloop der voordracht riciUt" <1
voorzitter der Veréenijging, vlo lieer L.
\an Bruggen, hot woord tol den spreker
om hei» dank te zeggen voor zijn iel--res-
sante voordracht over een onderwerp
dal voor velen onbekend zal zijn geweest,
n dal zij thans door een deskundige
iieblien leeren kennen. Te meer wa
voorzitter den spreker erkentelijk, daar
Lt Van Nijmegen Sehponegcvel geboet
belangeloos heeft willen voldoen aan liet
verzeek dit onderwerp le komen behan
delen Veel applaus was dan uook
Jo-m.
„Met scliaar en lijmpot'
is de titel van een map niet zes platen,
die elk een tafereel maken, welke zjes
i.'ifereelen, uitgeknipt en opgeplakt de
vollonige geschiedenis vormen .van een
der beleende aardige kinderverhalen
Assehepoesicr, Roodkapje en Rohinso-n
Crusoe Voor rle kleinen schijnt dit
knip- en plakwerk je ons een allerprettigst
tijdverdrijf.
De mappen worden uitgegeven 1>ij
t.ohen Zonen, Amsterdam.
OM) FR WIJS.
Bij liet op 20 November te Bolle
dam gehouden examen door den Ned.
Bond u or Ziekenverpleging slaagde mej.
M van Houle, omgeleid in hel
lil is alhier, voor verpleegster
Mej. P Remmerswaal, onderwij
zeres aan de II. K parochiale school l
K w a <1 e li d a m m e, is in gelijke be
trekking benoemd le Wassen» ir.
Door B. en W. van Amslerdan
wordt voorgedragen ter benoeming van
een onderwijzer aan school No. 38, -I. .1
Bliek, onderwijzer te Z uidz a n d e
De „Tel." heeft vernomen, dal he
"eindexamen der II. B S., dat Lol dus
verre 11 dagen duurde, zal worden in
gekrompen tot 6 a 7 dagen.
HANDEL, NIJVERHEID EN
VISSCHERIJ.
De Minister van waterstaat brengt,
in verband met het bepaalde in art. 11
van bet bijzonder reglement van poliüe
van het Nedertandsch gedeelte van hei
kanaal van Gent naar Neuzen, vast
gesteld bij besluit van 27 Januari 1912
fSt.bl. no. 1G i, ter kennis <van bclang'heh
be/idendat, met ingang van 1 Jan,
1917, als proer een scinstelsel Wordt
ingevoerd voor tijdelijke afwijkingen van.
de regfelen op het schutten van sRiepen
door de schutsluizen van hel bovetigej-
uc-md kanaal te Nmizen waartoe seinen
worden getoond voor de van huilen ko-
mende schepen op den westelijken dijk i
•ar. de Oosibuiteiihaven en voor de naar
builen gaande schepen op den westelij-
:en dijk van den middenkanaalarm nabij
iet verdeelpunt met den westkanaalarni
e Neuzen. 1 i
Viwir nadere bijzonderheden zie men
de SI- t'.rl. no. 277.
De Minister van "Builcnlaiulscho.
Zaken brengt ter algemeene kennis, dal
tie consul-generaal der Nederlanden te
Lenden, de heer tl. S. ,1. Maas, vpor be
langhebbenden te spreken zal zijn op
Donderdag 30 November 1910, des voor-
middags van 10 uur tol half 1 uur en
t-s namiddags van 2 lol l uur, in een
locatiteil van het Ministerie van Btiilen-
Innuselie Zaken te s-Gravenluige. Plein 23.
,0 óp Bee l w o r t e I s u i k e r I' a, b r ie k
e cland."
Omtrent de reeds in een advertentie in
dit blad vermelde uitgifte van een 5
p('.t eerste Ilyp. Obligalie-leening, goot
f 1 150 000 voor de bovengenoemde te
Bergen op Zoom gevestigde suikerfa
briek. (Ontleen.cn we aan bel prospectus
n,og de willende bijzonderheden
De Coöperatieve Verceniging Coöpera
tieve Beetvv n-lelsuikerl'abrick „Zeeland'
thans gevestigd te Bergen-op-Zoom, werd
opgericht den 3den September 1913 te
Middelburg, met het doel een nieuwe
suikerfabriek m de provincie Zeeland
zelve te stichten en daardoor de tvoogst
mogelijke geldelijke opbrengst van ide
door iiare leden geleverde beetwortelen
te verkrijgen.
De vereeniging lelt op liet oogenbhk
925 leden, die gezamenlijk voor ruim
1000 aandeelen van f 500 hebben depl-
;eivimen In verband met de ervaring
bij andere Coöperatieve Beelw.orfcelsoi-
kcr fabriek >n opgedaan mag de verwer
king in de eerste jaren op ongeveer
.000.000 KG beetwortelen worden ge
schal Onder alle zelfs zeer ongunstige
omstandigheden kan op liet oogenbjik
met zekerheid op een verwerking van 10
millioen K G minimum worden slaat ge
maakt.
In verband met de tïjdsomslandighedjen
is het wensclyelijk gebleken om niet zelf
e bouwen maar om de zgn. fabriek
,Willouek" le. Bergen-op-Zoom le kooi-
jen van de Algemeene SuikermaaG
schappij. welke voor hel bedrijf geheel
'oreed en in uitstekenden slaat zalw
lei. afgeleverd Dit besluit werd door <le
algemeene vergadering van aandeelhou
ders aangenomen
In verband met den koop der fa
briek te Bergeniop-Zoom zijn contrad-
ten ges! >ten voor den verkoop van stiiJ
kor, waardoor gedurende 5 jaren een
voordeelige prijs voor het product ver
zekerd is
Elk lid is verplicht op ieder aandeel
vóór .of o]i 1 December a s f 100 in
de kas der vereeniging te storten en is
verder voor de rcsleereado f 400 aan
sprakelijk. Het lidmaatschap is verbin
dend voor den duur der vereeniging, «li
30 jaar Wensclit een lid uil te nje-
den, dan m-get voor elk aandeel het
niet gestorte deel in handen van dpn
Trustee dezer getdleening gesteld w>r
den, tenzij mat goedvinden van den
Trustee een nieuw lid zijne verbintenis
tegenover lobligaliehoudcrs lieeft overge
nomen.
()p de geheel gereed zijnde fabriek
cn verdere onroerende goederen, wordt
ten behoeve van de houders van obli
gation in deze geldlcening een eerste
hypotheek gevestigd (en name van het
Algemeen Administratie- cn Trustkani w
te Rotterdam, als Trustee dezer getdtae-
»i»>g Bovendien is ten hare name pand
recht gevestigd op het door aandeelhou
ders niet gestorte gedeelte ad f 100 pc
aandeel.
De obligation luiden aan toonder. De
leenijig zal a pari worden n [getost
door middel van jaarlijkscUe u'Ulotaf,-
gcn. De eerste uilloting zal plaaishebf
ben op I Maart 1919
De gewone jaarlijlcsche aflossing zal
minstens f 50 000 bedragen, o! zooveel
meer als do verecniging wonschi
laatste echter in geen geval lol
tiooger bedrag dan mogelijk i-. iut tic
baten van liet eigen bedrijf. De veil-
eeniging heeft hel recht om len allen
tijde na 1922 het restant der leenüig in
haar geheel legen 101 pGt aflosbaar te
stellen.
i>e afschrijving op liétgeen de fabfiek
en andere jjiriclilingen en gebouwen me'
toebehooren en luilpmidde'.en aan aan
koop. bouw, uitbreiding en vernieuwing
lieblien gekost, mag in eenig jaar n
minder bedragen dan de verplichte af
lossingen op aangegane leeningen
Volgens de geldende bepalingen wordt
hei reslanl der winsl- en verlicsrekeninj
iui aftrek van de aan den Truslee ver'
schiildigde gelden voor aflossing en ren
te en de noodige afschrijvingen als bic
lenprijs onder de leden verdeeld, 'zoodaj
in eenig jaar aan de genoemde, eerl-
plicbtiiigcu moei zijn voidaan vóór dal
eenige betaling aan de loden voor
leverde bieten geschiedt
DEOORLUB.
i
LEGER EN VLOOT.
Vliegen in I n d i
Hilgers heelt te Prjok zijn eerslle
vlucht gedaan na zes weken. Hij vloog
op een hoogte van 1300 meter, maar zpn-
der begeleider, omdat dpor de slechte
cylinders de machine niet in staat was;
twee man op te nemen. Tel.
Uil Begië-
„De Toorts schrijft, dal de meeste
professoren aan de vervtaamschte uni\ci-
siteil Ie Gent nu begonnen zijn met liet
geven hunner colleges Bij de Noord-N"-
derhmdsche hoogïeeraren, zoo meldt het
bind. gaf de eerste les telkens aanleiding
ne liarielijke betoogitig van syni-
jvaUjie en dankbaarheid vanwege 'de
laamsclie studenten Bijzonder prof dr,1
Go dee AfolsbergVu heelt zich reeds thans
eenc ruime plaats veroverd in hel hart
der Gentselie sludeniensehüp Bi) zijne -
inleiduigsrede verklaarde hij. na een te-
ugbbk o -'p«zijn werk m Holland en m
Zuid- tl'rika, voortaan zijn leven te \vd-1
len wijden aan Vlaanderen, ten eind'
alz.oo de Gioot.-Ncderlandsche zaak te
dienen. i
Hel grootste a an tal studenten werd in
geschreven voor de cotlege-s van prof. dr
Godee Molshei'gen cn van prof. dr. A
Jolles, zijnde een veertigtal
Volgens hot zei foe blad hebben le Gent
Fransehgezinde professoren .geheime
Feansehe colleges ingericht.
Onlangs, sclirijl'l „de Toorts" iv de
vierde officieele lijst van Belgische ge
sneuvelden verschenen Hel percentage
daarop is voor de Vlamingen 70 9 pet
oor de Walen 29.1 pet. Voor de gesnoü-
velden van de klas van 1911 is de ver
houding 88 5 pet. VLamingen, voor 115
pet Walen
Naar een berichtgever van de „Tel
meldt, zal wederom een nieuwe oor
logsschatting van België geheven wor
den
In een eigen telegram „van de grens"
wordt daaromtrent gemeld;
Na de invoering van' den werkdwang,
en terwijl ze nog stteeds bezig zijn
burgers op te lichten, treffen de Duit;
schers de Belgen niet een nieuwe oor
logsschatting van 50 milliocu francs per
maand. Zoo luidt een besluit van 20
November van den verantwoordelijken
chef in liet generaal-gouvcrnement en
etappengebied. Op 2 December zullen
de provincieraden vergaderen, in ver
band met deze zaak. Met spanning
wacht incn de beslissing der povinciab
overheden al'.
O
f l'il d cn Bijksdag
Het wetsontwerp op den vaderland-
schen hulpdienst lieei't voor zijn behan
deling reeds onrust verwekt in den Duit1-
schen Rijksdag Deze kwam Zaterdag
bijeen en nadat de voorzitter Ti'ans.fo^
set herdacht had, welke toespraak
de werd aangehoord, stelde hij voor
Woensdag het ontwerp op den Vader
landschen hulpdienst in eerste lezin;
te nemen.
Gröber ("centrum, stelde voor, ook de
tweede lezing op de agenda le brengen
Loaebour (soe -dem i verzette zicli legen
het. voorslel, waarin hij een poging m;
om een uitspraak te beletten over di
beginselen van liet ontwerp, dat den
[Werkenden stand van zijn reebt op
vrije beschikking over zijn arbeidskracht
berooft en hem overlevert aan knechtj-
schap en knevelarij. (Stormachtig pro
test
Bassermnnn nat,-lib.) kwam in verzet
legen Ledebour s beweringen. Plicht je-
,gens het vaderland eiseiit zoo snel mo,-
gelijke afdoening van het ontwerp, waar
van het grootc tie lang is bewezen in de
voorafgaande besprekingen m de com'-
missie.
Gröber (centrum): Het valt mij niet
de eerste lezing te willen beperken.
Paver (vrijzinnig): Het voor,stel wd al
leen de mogelijkheid openen om Woens
dag lot de tweede lezing over te gaan.
Scheidemann (soc>-dem.): Wanneer
beide lezingen op de agenda worden
'geplaatst, maakt dit den indruk, Jat
men de beraadslaging overhaasten wil
Westarp i,cons.) Ledebour moet liet
verantwoorden, Wanneer bij de. afdoening'
zoekt legen le houden van een wet, die
te beschouwen is als een vastberaden,
moedige daad om de ein'delijke zege (e
bevechten (toejuichingen)^
Gamp Duitschc groep) Met de sociaal
democraten kan men (onmogelijk lot over
eenstemming komen t,
Het voorslel van den president mei
het amendeinend-Gröber .werd aangeno
men. Beide sociaal-dcmocratisclic groe
pen stemden legen
Uil L i 11) a u c n.
Naar liet Petrograder t elegraafagenh-
seiinp uit Wilna verneem!, hebben de
Duitschc aidoriloilen te Wilna aan de
Lithauers le kennen gegeven, dat Duitseh-
land liet voorncMien IïCeft een Lilliau-
sclién slaat te vlrmen, die van Duitseh-
lana afhankelijk amt zijn en nauw niet
dit rijk verbonden Tegelijkerldijd zou
de bevolking van Lilhaucii worden gere-
criltecrd om hel Duilsche leger aan te
vullen. Koerland nvoot deel uilmaken
van dezen nieuwen staat. Dit wekt, vol
gons liet P T A., ontevredenheid ondei
do Lithauers, aangezien zij er hel oog*
merk in zien, hol bestuur van Lithauen
aan Koeriandcps over le Laten
Hetzelfde agentschap verneemt uit Lau
sanne, dal de vaste delegatie van Li-
tliauen inlichtingen heeft ontvangen, vol
gens welke de Djópjche overheid in lye*
bezette gedeelte van lithauen alle ge*
zonde mannen.'.van 17 tot 63 jareudjwingt
in de ai'laeidcrsbataljotis dienst te Meaneic
De nationale raad der Lithauers ver
klaart, dat die maatregel ®en.inbreuk op
hei internationale recht vormt.
gevestigd te AMSTERDAM.
DE BANK
GEEFT UIT
AFLOSBAAR A PARI BIJ UITLOTING, TE BEGINNEN IN 1917,
IN STUKKEN VAN f ÏOOO.— EN r 500.—,
TOT DEN KOEHS VAN 98 pCt., PLUS L00PENDE RENTE.
-DE PANDBRIEVEN ZIJN VERKRIJGBAAR:
TE AMSTERDAMTE HAREN KANTORE, SPUI 15—19 us
Vraagt gratis prosp. schrifte/m opl. ia Boekhouden, Wiskunde, Mod.
Talen, Stenographie, Schoonschrijven, etc. aan
Instituut BrederodeAmsterdam
LEEUWARDEN.
HOUTKADE H 11-S.
tot den koers van ÏOI °/0
«BIVIJZIGDB DIENSTREGELING
nauvangende 19 November 1916 dot nadere oankoiidlgliif.
(Anuterdsnuclie tfjii.)
Num. d. Treinen.
1
2
4
7
8 11 12 19.
Schoondijke
Oostburg
Aardenburg
Btroobrugge (DS)
V
A
V
A
V
vm.
6.28
6.43
vm.
6.35
6.45
6.56
7.24
7.42
7.47
8.02
8.14
vm.
8.34
8.44
8.55
9.14
9.32
9.37
9.52
10.04
vm.
10.55
11.05
11.16
11.40
11.58
12.05
12.20
12.82
nm.
1.15
1.25
1,36
1.55
2.13
2.20
2.85
2.47
nm.
4.25
4.S5
4.46
5.10
5.28
5.33
5.48
6.—
nm.
6.25
6.35
6.46
7.05
7.23
7.30
7.45
nm.
7.57
8.15
Num. d. Treinen
la
3
5
6
9 10 IS
14
Btroobrugge
Eede (D. S.)
Schoondijke
V
A
V
A
vm.
6.15
6.33
vm.
6.45
7.—
7.05
7.23
7.42
7.53
8.03
vm.
6.58
9.10
9.25
9.32
9.50
10.09
10.20
10.30
vm.
10.48
11.—
11.15
11.20
11.38
11.57
12.08
12.18
nm.
1.43
1.55
2.10
2.15
2.33
2.52
3.03
3.13
nm.
4.16
4.28
4.43
4.50
5.10
5.29
5.40
5.50
nm.
7.—
7.12
7.27
7.35
7.56
8.15
8.26
8.36
nm.
7.50
8.05
Numm.enLett.d.Tr.
A
c
E G I
K
M
Draaibrug
V
A
vm.
6.28
6.43
vm.
7.45
8.—
vm.
9A0
9.55
nm.
12.05
12.20
nm.
12.17
'2.32
nm.
5.30
5.45
nm.
7.28
7.43
a
Num m .en Lett. d.Tr.
1 B
D F
H
J L
N
Draaibrug
V
A
vm.
6.45
vm. vm. nm.
9.10 11,— 1.55
9.25 11.15 2.10
nm.
4.30
4.45
nm.
7.05
7.20
nm. i
7.451
8-i
Num. d. Treinen
la
3a
5a 7a 9a
11a
13.
V
A
vm.
6.34
6.45
6.57
vm.
7.35
7.46
7.58
vm.
9.55
10.06
10.18
vm.
11.50
12.01
12.13
nm.
2.35
2.46
2.58
nm.
5.15
5.26
5.38
nm.
7.06
7.17
7.29
Num. d. Treinen f 2a 4a
6a 8a
10«
12a
14a
Cadzand
Oosthurg
A
rm.
6.59
7.11
7.22
vm.
8.37
8.49
9.-
vm.
11.05
11.17
11.28
nm.
1.27
1.39
1.50
nm.
4.37
4.49
5.
am.
6.30
6.42
6.53
?™i
7.43
7.54
De arem rus vertrek op de tasaciienstations zgx b$ benadering aaxgegeren.
Da trainen zullen te Schoondijke, zoo noodig, 5 minuten wachten op ée
aansluitingen der ZeeuwBch-Vlauuscha Tramweg-Maatschappij.
De dienst ep het baanvak Nederlandsch-Belgische-grens (Stroohruffe) MM-
deghem v. hligft tot nadere aankondiging gestaakt.
DE DIRECTEUR.
Stoomdrukker^} Firma D. G. Krëber Jr. Middelburg.