MiDDELBüRGSCHE COURANT. 139* jaargang 1016 Woensdag 22 November.. 1INNEKLAMB, Kameroverzicht. Bit Stad en Proflneie. - M 276 Deze ceurant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prijs per kwartaal te Middelburg en voor hen, die de coutkrft bezorgd krijgen door de Agenten te Vlissingen en te Goes f 1.30. Per post f 1.50. Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. Tijdelijke verhoogjag der abonnementen mot 25 ct. p. kw. wegens eorlogstoeslag. Advertenttën i 26 «ent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en alk andere familieberichten en Dankbetuigingen van l*-f regels f 1.50 elke regel meer 20 cent. Reclames 40 «ent per regel. Groote letters en randen naar de plaats die zij innemen. WW Advertenties vóór één uur te bezorgen. Bij dit nummer behoort een Bijvoegsel. Om tot vooruitbetaling der abonnementsgelden te komen, wordt deze week een aanvang gemaakt met het innen der abon nementsgelden over het 4de kwar taal 1916. Wij verzoeken onze abonné's de kwitanties bij aan bieding te voldoen. De Administratie. Dï „KONINGIN REGENTES Men kan, in verband met het nog te Zeebrugge vasthouden van drie leden der bemanning van de „Koningin Regentes", nog al eens de redeneering hooren dat' die. drie dan toch wel iets gedaan zuilen hebben, 't zij" gesmokkeld, hetzij hulp verleend aan de koeriers om hun brie venzakken te verdonkeremanen. En dan vvordt geconcludeerd dat daarin een vol doende reden zou te vinden zijn voor» het vasthouden van het schip. Die redeneering is er naast. De „Ko ningin Regentes" was een Nederlaridsch schip, en de Duitschers hebben geen enkele rechtsmacht over de particuliere daden van Nederlanders aan boord van zoo'n schip. De eetnige die daarover iets te zeggen zou kunnen hebben, is de Neoerlandsche rechter, gesteld dat die in hun daden een gevaar voor onze neu traliteit zag, of iets van dien aard. Van smokkelen kan trouwens heelemaal geen sprake zijn. En als een der leden van de bemanning iets onder zich had, dat de Duitschers als contrabande beschouwen, don gaat dat buiten de reederij om die geen lading vervoerde. Nooit kan dat' rechtens een motief voor Duitschland zijn om aan de reederij het schip te ont nemen. Neen, daarin zit het blijkbaar niet. En we betwijfelen sterk of de Duitschers met de aanhouding van die drie leden iels anders Dedoelen dan een verhoor •rn nog iels te weten te komen over een der, naar men zegt weggeraakte zakken van een der koeriers. Het blijft een raadsel, maar van zeer onaangenaam soort. Gisterenavond schreef het Handelsblad in een scherp gestelde beschouwing, dat het „aanleiding heeft te gelooven", dat Duitschland met de aanhouding van dit schip een „bewust onvriendschappelijke handeling legen Nederland" wenschle te doen. En hét vroeg of onze regiering dat over haar kant mag laten gaan. Wanneer het blad geen andere gege vens bezit dan ieder uit de couranten berichten heeft kunnen lezen, het geeft geen andere motieven aan dan is die conclusie minst genomen overijld, Maar bovendien hebben we genoeg vertrouwen in onzen Minister van buiten- landsehe zaken, om er zeker van te zijn dat deze niet stil gezeten heeft. Alleen zouden we met aandrang wil len vragen, is er geen mogelijkheid om ons spoedig in te lichten? Er is een nieuw Oranjeboek aangekondigd. Maar het blijft nog steeds uit. En toch zijn er onbeantwoorde vragen dit. onder het publiek zorg wekken: Hoe is hel gesteld met de Blomrnersdijkkwes- lie? De hier gerezen verontwaardiging] over de vernieling van dat tusschen neu trale havens varende neutrale schip met graan voor onze regeering, is slechts be dwongen door de bekende toezegging van volledige schadevergoeding als 't bleek dat de duikbootkapiteiii onrechtmatig heeft gehandeld. Nu is die kapitein terug, en er komt niets. Is er dan nag wat an ders gaande? Fn hoe is het met het aanhouden der ..Koningin Regentes", die tol het stil leggen van de Zeeland-lijn leidde, en gevolg waarvan het nadeel niet al leen door reederij en bemanning, maar ook door ons land gevoeld zal worden. te worden. Den 10en November werd 't schip aangehouden. We schrijven nu den 22sten Maar het telegram spreekt van „de di rect belanghebbenden". Hoe is het met onze regeering? Heeft die ook niets ver nomen Wat noopt Duitschland tol zoon hou ding? Zou het Hand. werkelijk gelijk heb ben dat het een „bewust" onvriendelijke daad is? Met wal voor doel dan? "Om ons tol oorlog te dwingen? 'I Is onaanne melijk. Om ons economisch tot opheffing van uitvoerverboden te dwingen? I Is mogelijk, maar we weten het niet. Na liet bovenstaande telegram kunnen we slechts nog dringender aan de regeer ring vragen om mee te deelen wal zij weet. EEN NIEÜlVE LEENING. Naar wij vernemen zal een wetsont werp to, het aangaan eener geldleening van 125 mülioen ten laste van den Slaat lieden naar de Tweede Kamer worden gezonden. We hadden den laatslen zin van 't bo- premstaande nog niet geheel afgeschre ven, toen we van liet Nedu-Corrospou- dentïe-Bureau in Den Haag, het volgende telegram ontvingen „Wij vernemen dat tot heden aan de direct-belanghebbenden in Neder land geenerlei meedeeling is gedaan ran Duitsche zijde ten aanzien van de reden tot aanhouding van het Nedt stoomschip „Koningin Regentes»" Dus ook dèt zelfs niet! Wat toch anders wél ui de eerste plaats gedaan behoorde Tweede Kamer. Zitting van Dinsdag. Minister Bosboom heeft een gevoeligen tik rp zijn vingers gekregen. Hij zal er niet om aftreden, maar hel is hekend dat de Kamer nu niet zoo bijsier ingenomen is met dezen bewindsman, en de bijna unanieme afkeuring van zijn beleid zal zijn positie niet versterken. Het ging over de aflossing van de in dienst zijnde troepen door nieuwe lich tingen Bekend is het dat eerst de land weer is vervangen door jonge landstorm lichtingen, d. w. z door hel oproepen van lion die bij de mililie-lichtingen vrijge steld waren. Later is dat uitgebreid, zoo dal ook de militie door landsiormers, werd afgelost. Nu is men daarmee zoover gekomen, dat thans de landslormklasse 1909, d. z. mannen van 26 jaar, aan de beurt zijrt om mililie-lichtingen le vervangen. Van verschillende zijden is er reeds <p gewezen dat dil onpractisch is, daar aie mannen van 26 jaar minder gemak kelijk kunnen gemist worden dan de nog niel opgeroepen mililielichting 1917, welke jongens van 19 jaar belreft. En nu vroeg de heer Mar chant, on dersteund door denheer Duvmaer, Ter Laan en Arts, om die militielich- ïg" 1917 vóór te laten gaau. De Minister weigerde. Die land- slormlicliting 1909 is nu eenmaal opge roepen, en uitstel zou verwarring geven. Fn bovendien vreesde hij voor tekort aan manschappen in de kazernes als de militie 1917 te vroeg op kwam, en de vrede kwam plotseling tot stand, een veronderstelling die niel veel indruk op de Kamerleden maakte. Het was dus hoofdzakelijk een admi nistratief bezwaar, en de Kamer heeft zich daardoor niet laten dwingen. De heer Ma reliant stelde een motie voer hel ooi-deel uitsprekend: „dat tol oproeping van de iandslormpfichligen van de jaarklasse 1909 eerst behoort te wor den overgegaan na de oproeping van de militie- en landstormplichtigen Van de lichting en de jaarklasse 1917." Sprekers van verschillende partijen kwamen den heer Marchnnt steunen. Ze waren door den Minister niel overtuigd. Toch gaf de Minister niet toe. Al thans niet voor de nu reeds getroffen re geling. Zijn concLusie was dal hij de aan neming der motie ontraadde, en hij den lieer Marcliaul in overweging gaf zich er bij neer te leggen, dat met de lichting 1909 gehandeld wordt als hij Jiacl uileen- gezet, en zich er mede levreden le stel len. dat de landstormlichting 1908 eerst onder de wapenen zal komen na de mili lielichting 1917. Het heele verschil oetrof dus slechts één lichting, en slecht een uitstel van een maand. En of verschillende leden ook al •zpiden - dat liet automatisch volgen van em eenmaal aangenomen regel niet nood zakelijk was, de Minister bleet de aanneming der motie ontraden. Vérdere gevolgen zou liij aan de aanneming der motie niet verbinden, en aan liem zal het blijven, of hij do gedachten, in de motie neergelegd, wil uitvoeren. Maar de Kamer moet wel weten, dat aanneming dezer ffiolié beteekent een opvatting der wet en der uilvoering daarvan, die niet Juist is. Hel gevolg zal ook zijn, dat met groote waarschijnlijkheid de diensttijd der mi litie, lichting 1917, zal moeten worden verlengd. De Kamer dacht er anders over en nam met 59 legen i stemmen do motie aan. Of de Minister die ni» werkelijk naast tich near zal leggen? NEDERLAND EN DE OORLOG. Naden oorlog. De oud-Minister Treub heeft in Leiden voor de studentenvereeniging voor so ciale lezingien twee voordrachten ge houden over den vermoedelijken invloed van de in Nederland tijdens den oorlog genomen economische noodmaatregelen op de toekomst In de eerste lezing heelt hij de tijdens den. oorlog in Nederland genomen eco nomische noodmaatregelen besproken in de tweede sprak hij over hun ver moedelijken invloed op de toekomst van ons land. Mr. Treub wees op de talrijke maat regelen die niet aangewezen zijn om na den oorlog te worden bestendigd Hij dacht daarbij - in de eerste plaats aan de uitvoerverboden. Men moet echter met denken dal de opheffing zal kun nen geschieden onmiddellijk na den oor log'. Na den oorlog zal de drang met name aan de zijde der geallieerde lan den, om de overzeesche artikelen te gen te houden blijven beslaan. Ook de uitvoer uit ons land zelf van alhier geproduceerde producten. Maar we moe ten niet vergeten, dat wij drievierde van de hier benoodigde tarwe van buitjen moeten hebben Met rogge is dc toe stand met zoo ongunstig, doch wij kun nen ons zelf toch niet langer dan zeven maanden per jaar voeden. Vermoedelijk zullen d.e oogsten bij gebrek aan Voldoen de bemesting in den eersten tijd niet zoo groot zijn. W ijzullen dan ongetwij feld meer behoefte aan broodkoren van het buitenland hebben dan in normale tijden Bovendien zal er een groote vraag naar broodkoren bestaan in de Centrale landen. En in Rusland zal men nieli onmiddellijk op een normalen uitvoer berekend zijn. Voeg daarbij, zegt spr dat er ook na den oorlog nog gebrek aan scheepsruimte zal bestaan, dan be grijpt men, dat wij niet dadelijk onze grenzen zullen kunnen openstellen. Even eens zal men met dadelijk de maximum prijzen kunnen opheffen, hoe weinig deze in -normale tijden ook passen. Men moet dan ook zoo spoedig mogelijk weer komen tot het vrije ruilverkeer^' Maar onmiddellijk zal dit zeker mei, kunnen geschieden, dan alleen ten koste ■an de magen der verbruikers en ten voordeele van speculantent. Er zullen echter ook maatregelen een blijvend karakter behouden. Spr. noemt als zoodanig de verzekering legen werk loosheid "met steun en medewerking van den Staat en de arbeidsbemiddeling door dc overheid. Ook andere maatregelen zullen niett geheel worden losgelaten, naar spr meent. En dan noemt hij allereerst de beurswet Dieze zal wel met geheel ongewijzigd worden gehandhaafd doen*- hij vermoedt, dat er in ieder geval een algemeen toe zicht op de beurs met name op de effecf- lenbeurs zal blijven bestaan. In groote lijnen gezien, kan wel wor- den geconstateerd, dat na den oorlog de maatschappij er meer georganiseerd en gesocialiseerd uit zal zien dan vóór den oolrlogsloestland, waardoor hel indivS* dueele meer en meer op den achter grond zal komen, hoewel het indivi dualisme gélukkig niet geheel zal ver dwijnen, Komende tot de financieclc liquidatie na den oorlog merkt spr op dal geen enkele econoom zich daarover reeds een zuivere voorstelling' zal'kunnen ma ken. Hoe zal men in oorlogvoerende landen niet tot muntverzwakking zalover- weldige leeningen die men reeds heeft moeten sluiten en misschien nog zat moeten sluiten? Hoe zullen de inter nationale finaucieele verhoudingen wor den geregeld? Ziedaar moeilijke vragen, die moeten worden opgelost of misschien ook wel niet opgelost kunnen worden zonder maatregelen die aan vroegere ffijden doen denken. Spr. is er nog niet zeker van, dal men in sommige landen niett ot muntverzwakking zal ovêr gaan, wat weer een sterken invloed zou uitoefenen op de credietwaardigheid van zulke staten. Er wordt ook wel eens gesproken van halveering of tlerceering d#r s «hulde» ran den Staat, doch dit is .ook niet zonder groote bedenking Als een voorbeeld van de pernicieuse gevol gen van zoodanige maatregelen wijstt spr er op, hoe de levensverzekeringen daardoor zouden te lijden hebben Hoe het zij, gemakkelijk zal het niet zijn voor de oorlogvoerende landen in de allereerste plaats en ook niet voor de neutrale staten om uit deze impasse te komen, waar er ontzettend veel van de draagkracht der burgerij zal worden ge vraagd. En daarvoor zal men m ieder geval niet uit directe belastingen alles kunnen vinden Men zal indirecte belas tingen moe-ten heffen, die op het ruil verkeer hun mvloed zullen doen gelden! Een gevolg daarvan zal ook zijn een verhooging van loon, ook reeds daarom omdat de levensmiddelen in prijs zullen stijgen In'verband met de geheele finan- c.eele Iiquiuatie en andere gevolgen van dezen oorlogstoestand zal men hoogst waarschijnlijk krijgen een verscherpten strijd tusschen arbeiders en wcricgieverst De eersten zullen om hun levensUvntlaard op peil te houden meer loon moeten ver dienen; de werkgevers zullen de uitgaven vvilten drukken Geldt dit voor de oorlog voerende landen, ook, zij hel dan in min dere mate, zal dit plaats hebben in neu trale landen en ook-in Nederland Want Nederland heeft meer kosten glemaakt dan cenig ander land, wat ook weer niet toevallig is omdat wij midden in de oorlogvoerende landenzitten en groote koloniën hebben Ten opzichte van de internationale ver houdingen wees rnr Treub op den voor sprong die Amerika en Japan zullen krij gen Zal hun expansiezuéhU .of expansie- noodzakelijkheid ook g!aan in de lichting van onze koloniën? Spr. gelooft niet, dat men daar dadelijk op onze overzeesche bezittingen - zal aanvliegen, maar zonder zorg daarvtoor is spr niet Te verwachten is, dat na den oorlog met wapenen er een tarievenoorlog zal volgen En als wij niet voorzichtig zijn is de kans groot, dat wij daartusschen doodgedrukt worden. Gedurende een vrijen langen tijd zal zoowel het dogma tisch protectiestelsel als het dogmatisch vrijhandelstelsel volgens spreker voor ons land moeten worden opgerold, al moet volgens hem zooveel mogelijk onze vrije handel blijven gehandhaafd. Verder moet men letten op het feit, dat de gees tesstemming der oorlogvoerende landen doordat wij neutraal zijn gebleven, er niet beter op is geworden Ons land zal ech ter waarschijnlijk na den oorlog door zijn ligging en invloed de rol krijgen van eer. lijken makelaar tusschen de oorlogvoeren de mogendheden, die elkaar niet dadelijk zelf tegemoet komen poch in dat opzicht liggen er ook oetangels en klemmen. Vermoedelijk zal men hier krijgen handelshuizen in naam I^derlandsch doch m wezen uitgaande van het buitenland. Dit zou wel ten ge volge kunnen hebben dat dezelfde animo siteit, die nu tusschen de oorlogvoerende rijken beslaag ook voor Nederland zon gelden Men zórge er dus voor dat de Nederlandsche handelsinrichling1 vooral niet onder buitenlandsche invloeden komtt Spionnage te Vlissingen. Dc politie te Vlissingen is op het spoor gekomcu van een uitgebreiden spi- orniagediensl. In verband daannede zijn eds meerdere Belgen, waaronder 2da mes, gearresteerd. Bij huiszoeking bij een der aangehoudenen moeten compro- mitteerende stukken gevonden en in be slag genomen zijn. -o— Fransc 1;c burgers. Gisteravond zijn te Vlissingen met den trein van half zes 110 Fransche burgers aangekomen, voor liet over- groote deel vrouwen en kinderen en enkele manuen, die door de Duitschers in de gelegenheid gesteld zijn naar hnn vaderland terug te keereij Zij waren s ochtends le negen uur uit Brussel vertrokken. Door tusschenkomst van den Fran- schen consul gingen allen per extrar tram naar de stad ,waar zij in hotels bij particulieren werden onder go bracht Het was een gVoote teleurstelling voor hen te vernemen, dal de bootdienst- op Engeland thans gestaakt en de duur van hun verblijf nu geheel onzeker isi" Er waren veel kleine kinderen bij,- oa. bevonden zich onder hen een aantal wee zen onder leiding van enkele katholieke zusters. Verkeer me» Engeland Te Hoelt vatt Holland is gister flan- gokoraoa bet stoomschip ,.Stavg)er". {ongeveer 9000 zakken post en mail aan boord. Nederlandsch schip getor pedeerd. De te Groningen fhuis beboerend]© schoener „Dolfijn", die op reis was va» Christiania naar West-Harllepool, bela den met mijhslutten, is in de Noordzee getorjtedeerd. De bemanning is gered. Mijnstutlen zijn, gelijk bekend, con trabande. Steenkolen Het Haagsche Correspondentie bureau verneemt „van bevoegde zijde", dat i» den geregelden aanvoer van Engcische kolen lol dusver geen stoornis plaats vindt In verband met den zeer on bevredi genden aanvoer van kolen uit Duitsch land wordt reeds gferuimen tijd liet mogelijke gedaan om den aanvoer uit En geland te versterken. Indien het inderdaad mogelijk z.al blij ken uit Engeland meer kolen aan te voe ren, zal 'wel voldoende scheepsruimte kunnen worden verkregen om die-n aan voer te doen plaats hebben 't Spreekt van zelf dat de regeering bij voortzetting diligent blijft. Gebrek aan grondstoffen De aardewerkfabriek „De Sphinx te Maastricht is gedurende deze week stop gezet, wegens gebrek aan grondstoffen. Ruim 2500 arbeiders zijn daardoor werkloos. Aanvoer van levensmiddelen Ingevolge een desbetreffenden wenk an de regeering en het daarop gevolgde overleg, zullen, naar de N. R Crt meldt, de oj> Ned -Indiê varende maatschapf- pjjen 50 pet van haar Scheepsruimte aan de regeering afstaan ten behoeve van den aanvoer van levensmiddelen De schepen, die opgelegd zijn, blij ven opgelegd Handelsmaterialen in ijzer e* staal De Miuister van L., N. en II. heeft ingevolge artikel 8 der Distributiewet 1916 vastgesteld maximumprijzen .voor handeismateriaten in ijzer en staal. O Loopgraven aan de grens. Verschillende gren scorrespondftnten van bladen deelen nog mede j dat de Duitschers voortgaan met het aanleggen ■an loopgraven. De grenswachten ver klaarden, dat het aanleggen van die loop graven als oefening voor de troepen be doeld was. Langdurige overtocht Het „N. v. o D. meldt dat onze con sul-generaal te Londen de heer H S. .T Maas gisteren te Amsterdam uit Engeland aangekomen is na een reis vr 3 etma len, op een der vrachfbooten van de Ne<i_ Stoomvaartmaatschappij De reis was niet alleen abnormaal lang, maar door het ruwe weer ook buitengewoon onaange- naanr en gevaarlijk Uit Middelburg. Ten opzichte van de in dit nummer voorkomende bekendmaking over de inle vering en Verkrijgbaarstelling van brood kaarten verzoekt men ons er op te wal len wijzen dat men zich daarvoor Don derdag 30 Nov. beeft te vervoegen in de trouwkamer, ingang Helm. We herinneren er aan dat morgen hier de zg. Klompjesdag zal worde» gi houden. Met ingang van 17 dezer is de heer A Avink definitief benoemd tot in specteur van politie 2de klasse alhier. ot dien datum was hij tijdelijk als zoodanig werkzaam-. Uit Walcheren. - Gisterenavond reed een fourage- wrtgen van de 'infanterie uil het dorp Sorooskerke naar Middelburg, Door de duisternis misleid kwamen paardett manschappen en wagen even vooroij het1 café Westdorp op den hoek van den Ga- pingschen weg, waar deze een korte wen ding neemt, in een vrij diepe sloot te recht. Manschappen en paarden werden spoedig op het droge gebracht Het on geval liep inet wat materieele schud» af

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1916 | | pagina 1