5 Pandbrieven
Orediet-toinpif
Zseuft'sche Bank.
Voof 15 et.
MTÜURWOLLENj
ONDERGOEDEREN!
I
IJ
komen! Maar n:»eh van het besef del'
komende heerlijkheid, .noch van de on
vermijdelijkheid van het tegenwoordige
.of het een. of het ander, huisvrouw zon
der meer, vrije vrouw zonder meer, weet
zij ons te overtuigen Haar hoofdper
soon, Dora l'orstor, die volgens de
schrijfster wij zien er niets van) steeds
wroeging blijft voelen, omdal zij gelooN
door haa vurig verlangen haar moeder
dood verhaast le hebben, wordt na den
dood barer moeder door een jeugd
vriend, I-rans Dalcnkamp, ton huwelijk
gevraagd. Zij wil echter niet uit de
eene kooi in de andere slappen, wil haar
plaats in het leven veroveren en kan in
Frans slechts een goeden vriend zien
l)e haar, hij den ki-nchiigston arbeid
soms overvallenoc moedeloosheid, kan zij
niet begrijpen als de waarschuwing v
liaar vouw zijn, van hel vrouwelijke dat
naar het huwelijksleven verlangt Knook
het aanzien van het huwelijksgeluk van
haar vriendin Lucie, die om haar intin,
een blinden pianostemmer, alles wal
haar aan haar weger leven band weg
wierp en zieli bereid loont een soortge
lijk offer nogmaals te brengen, geeft
haai- niet het inzicht in wat lvvar ont
breekt. En als dan eindelijk de vrouw
in haar ontwaakt en zij zich Frans in
<le armen werpt, is Frans verloofd met
een ander meisje Wel blijven zij één
vollen dag bij elkaar, maar <tan gaat
ieder zijns weegs. Frans naast de vrouw,
die hij niet liefheeft, Dora het drukke
advokatenleven in.
Hel is de grorate fout van de schrijf
ster, dal zij noch de tendcnz van haar
boek, dat wij slaan op de kentering van
den lijd waarin de vrouw én maat
schappelijk arbeidster én huisvrouw zal
kunnen zijn, noch liet karakter barer
figuren, voor ons leven heeft kunne
inblazen De roman is ondergegaan i
de lendenz, zonder dat deze bet lvoe
heelt kunnen opheffen
Zoonls zij verzuimt ons tie mogelijk
beid te doen gevoelen dat oen zo
resoluut kind als Dora haar verlangens
uaar verruimiug voor haar moeder ver
bergen blijft, zoomin als -/ij ons iet-
mee doel gevoelen van Dora's wroe
ging, 7,00 onthoudt zij ons ook ten
eenenmala Dora's inwendigen strijd, die
het verslandsmeisje plotseling v-oor do
naar liefde hunkerende vrouw doet wij
ken
Fn koo (goed als de vrouwelijke ho >fd-
perso.m ons vreemd blijft, blijft het ons
ook haar mannelijke par bier. Wie vraagt
nu toch een meisje lot vrouw, enkel
en alleen 0111 haar niet teleur te stel
len in een niet door hemzelf gov
verlangen! Fn als Dora zich dan
Frans aan komt bieden, is de sukkel lil'
genoeg om haar wel één dag voor zich
te willen, zond or zijn verloving mei hel
andere meisje te durven verbreken. Fn
Dora laat zich (kil welgevallen!
Dat zijn mensehen, vi als levens
leus in den mond gelegd v >rdt, dal
eerst hel vervullen van het verlangen
in de daad bevrediging scheukt!
Als werkelijk Dora en Frans ons
door de sehrijfs'er waren voorgesteld als
levends naar dien regel, ja, dan zou
zij ons een immoreel of juister a-mo
reel boek hebben geschonken, inaa-
dan /„ouden luiar figuren wellicht heb
ben geleefd en haar boek een kunstwerk
ge.worden zijn
Nu is hel een moeilijk verteerbaar
romannetje
Wij hebben van mevrouw van Gogh -
Kaulbach beter werk in onze herinnering:
bewaard.
o
Jnli. W Broedclel
Zomergasten.
..Zomergasten" is het moppige verhaal
van een armen mijnheer, die 's zomer*
huilen wordt aangezien voor zijn rijken
broer en van de verwikkelingen, die
daaruit voortvloeien. Al slaat dit |v>ek
van Joh. W. Broedelet niet op hel p'-il
van de „Vagebond"-serie, liet laai zich
gul en prettig lezen en is lieel wat .ian
genamer ontspanningslectuur dan menige
aaunialisemlc, maar vaal-van-inhoud zijn
de „roman", zooals -ons in den kaatsten
lijd er maar al le veel geboden worden
De uitgever I. .1. Veen te AunsLcrdaar
bracht dit hoek Ier perse.
iËROZORta SMkg®,
Ingezonden Stukken worden in geen
gevel teruggezonden.
NAAR AANLEIDING VAX IliiXDELS
JEPI1TA.
Geachte Redactie,
Zou ik het lid uwer redaclie, dat
zich de uiteenzetting van Handels Jephta
in de Midd Courant van Zaterdag jl zag
toevertrouwd, mogen aanraden, in liet
vervolg met wat meer objectiviteit en
kennis van zaken te schrijven, da
waarvan hij blijk gaf in voormeld si ui-
De wijze, waarop daarin het Oude
Testament wordt aangevallen, wekte
mijn wrevel en, zooals ik bemerkte, dien
van geloovige Christenen
Ik kan tenminste niet begrijpen, Van
waar iemand den treurigen moed haalt,
te durven beweren, dat volgens het
Oude Testament God werkelijk .,bloedig«
menschenoffers verlangt". Met iemand,
bevooroordeeld als uw redactie-lid, die,
ponder den Bijbel zelfs in 't Hollandsch
behoorlijk te kunnen lezen, daarover uit
spraken doet, als ware hij een ervaren
theoloog, is het natuurlijk onmogelijk en
nutteloos, le redetwisten over den (m i
in het stuk geheel te onpas geplaatsten
en in zijn samenhang duisteren) zin:
„Dftt is een heel wat mildere leer, die
eer in het Nieuwe Testament z.ou pas
^J[aj
fBa|i
sen dan in het OudeElicvc, vanwaar
haalt gij die wijsheid? Kunt gij liet
Oude Testament lezen? Niet in zijne
orspronkelijke taal? Dan ino-l gij dus
fgaan op wat anderen daarvan maken
en past u dus alvast niet de IK-sliste
toon van afkeuring, dien gij la-at hoo-
ï'on. Fn dan toch zeker niet aan ie
mand, die zoj oppervlakkig leest en
denkt als ii.
Gij citeert: ..Fn hij voltrok aan haai
de belofte, die hij had afgelegd maai
bij vergeet Ie vervolgen: ,,en zij heeft
geen man gekend d. w. als gevolg
der afgelegde belofte voelde zij zich
gedoemd, kinderloos te blijven en kon
ij d u s ii i e t in een nageslacht v o or i-
1 cven. Volgens de mcening van J.oxl-
sche geleerden? Nu, in elk geval men-
sclicn, die d taal van het Oude Testa
ment mar li lig waren, ".venals de gr note
Christen-geleerde, hoogleeraar van der
Palm, die gelijk.- verklaring geefi
Maar zelfs al had Jejih a werkelijk
zijne dochter als offerande gebracht, d m
mist ge toch het recht, als uw oerdeel
uii le spreken, dat dit Gode welgevallig
was.
Vergeef me, geachte redactie, dal ik
misschien me scherper uidaal, dan mij
ne bedoeling is, doch liet kan me
krenken, in een blad als liet uwe, Hal
meermalen blijk gaf van groo.e ver
draagzaamheid en eerbiediging van de
gevoelens van anderen, zoon houw le
zien geven naar wat mij on ook vele
Christenen als de bron van hun ge
loof heilig is liet is mogelijk, dat liet
niet zoo erg bedoeld was In dat geval
vergeef ik liet gaarne, mits uw redactie
lid zich niet weer een oordeel aan-
maiige, waar hij als leek niet tot oor
deel en in slaat is
Met "beleefden dank vxir de plaatsing,
Hoogachtend,
l'w chv.
S MEN DELS.
Middelburg, II Nov. 1010.
De geachte inzender heeft zich in
zijn wanne verontwaardiging over een
erin een den aanval zoo zeer laten mee
slepen, dat hij dingen las, die nergens
le vinden zijn in de bedoelde boscli-
wing Met gen enkel woord, door geen
aanduiding of toespeling zelfs, hebben
we in dat .overzicht als ons oordeel
uitgesproken, dal de offerande
Jephta's dochter Gode welgevallig zou
zijn Hel slaat nergens! Fn evenmin hein-
hen wij „den treurigen moed gehad te
(lurven beweren, dal v alge as liet Oude
Testament God werkelijk „bloedige men
schenoffers verlangt". Dat hebben we
niet gezegd, (lal is ook nergens bedoelt
en als de inzender da' er uil heeft ge
lezen, dan fantaseert hij1 spoken.
Wal wij in dat overzicht hebben ge
daan is slecliis tegenover elkaar zel en
het Bijbelverhaal ou den tekst van Han
dels ora /i iuivt. Fn Uet waren, «iet imzc
wooi 'en waar wij spraken van „bloedi;
nienscheiiolTers' het waren blijkens de
uitdrukkelijke bijvoeging, w-oorcle« uil
dien tekst zelf.
Nu komt de inzender ons voorhouden
dal volgens (Ie uitlegging van de Jood-
sche geleerden, en ook volgens van dei
Palm, hel Bijbelverhaal niet beteekent
dat werkelijk Jephta's dochter gedood*
werd. maar dal zij slechts gedoemd
werd kinderloos te blijven
Ja, van dien strijd wisten we he
bestaan A We w isten ook dal anderen
den leksl anders lezen. Wc willen ei
even op wijzen, dal volgens de. Stalen
vertaling van den Bijbei Jephta de ge
lofte aflegt dat hij liet eerste wat lipin
li i de overwinning uil zijn deur lege
moet k mil, „zal offeren len brandoffer"
Ms dan later de Bijbel vertelt dat hij
„aan Imar v dbi-ogl zijn gelofte (lair
is liet niet alleen voor bevooroordeel
de lezers, maar ook voor anderen moei
lijk om in die gelofte ineens weer iets
anders le lezen dan wal even le voren
is meegedeeld
Neen, wordt gezegd lel op do vol
gende w i irden „en zij heeft geen man
bekend Ja. vragen de twijfelaars dan
weer, maar zijn (lie woorden dan niet
eenvoudig een terugslag op de vooraf
gaande iiieedeeling dat Jephta's dochter
twee maanden in de bergen liaar on
geil u welen staat beweent?
De inzender zegt dal we daarvoor de
oorspronkelijke laai moeien kennen .Maan
precies dezelfde bewoordingen staan in
alle Bijbelvertalingen; van de Slalenver-
taling aT l >1 aan de moderne verialinjj
van dr. var. Oort toe.
En wat doen nu Morell-IJnndclfTcn
eerste spreken zij .overal wel degelijk
van hot lichamelijk dooden van Ipliïs.
Maar voorts laten zij de treffende epi
sode van de beweening in de bergen
geheel en al w eg, - wat op zich zelf
een bevreemdend feit is voor een kun
stenaar. En bovendien is van de ver
zachte uitlegging over liet volbren
gen der gelofte bij hen niels te vinden!
De Engel die Gods boodschap komt
brengen, spreekt niet meer van Jeph
ta's dochter; het gehecle volk moet
voor Jephta's gelofte instaan, zegt hij.
Curieus is hel, dal on langs in de
N. Zondagsbode door N. beweerd werd,
dat volgens Handels oratorium de Engel
,hct dankoffer niet aanvaardt, maar be
veelt dat Jephta's dochter lphis, onge
huwd blijvende, zich geheel zal wijden
aan den dienst van God, waardoor e,e«
uitgedrukte?) Roomsche gedachte opOud-
Testamentischen bodem is overgeplant."
Da ai) is niels van waar! Dat slaat ner-
g"ns in <l£n leksl Er wordt wel iets
dergelijks beweerd in de voorrede van
Xlophani, maar noch in den oorspron-
lijken Engelscheu tekst noch in de
Duilsclie vertaling wordt daarop ook
maar ergens (gezinspeeld. Woordelijk ver
taald ml hel Engel sell luidt foei slot van
de boodschap van den Engel aldus:
.Luister, o Israel, open wijd uw ziel
In pracht breekt door h<-t morgen
rood van een nieuwen t ij id: God
is dé liefde. Wat liij innig lief heeft is
niet uw leven, (uw harlcblpcd zegt de
Duilsehe vertaling'. Hij vraagt alleen uw
i. Wijdt dal aan Item ten offer,
trouw in geloof, waarheid cai liefde, gij
en uw kinds-kinderen, eouwiglijk."
Dat is niet meer liet Bijbelverhaal,
hoe men dat ook opvatte Dat is eei\
verchristclijktg lezing van eigen vinding,
die we zeker niel beter vinden dan de
Bijbelseho.
Misschien dat de inzender, speciaal
lettend op de door ons gespatieerde
woord mi, nu ook, zonder verderen arg
waan, begrijpt waarom wij constateer
den, dat Handel s verhaal een mildere
leer beval die heler /.au passen in liet
Nieuwe dan in het Oude Testament
Om die constateering van eau verschil
Ie begrijpen, belooft bij werkelijk niet
zieli te verdiepen in de bete eken is van
het Bijbelsche Jephtoverhaal Wij zon
den daarteg,-irivt-r slechts de vraagstel
len "t die Jephta-episode in de ge
schiedenis-kroniek uit den oertijd der
Ridderen ook soms een insluiping is int
hel heidendom, wal le waarschijnlijker
wordt omdat er overeenkomstige ver
halen zijn le vinden in de Grioksche
mythologie.
Maar dan kamen we op het gebied
van de Bijbelopvatting, waarin we we|
niet s]ioc(iig tot elkaar zullen komen.
We verwach'.en echter dal hij onze an
dere opvatting dan de zijne zal billij
ken zonder dadelijk ons le verdenken
daarmee een beleedigende bedoeling fe
hebben. Red.k
Adyeitenti&n.
te Amsterdam.
OPGFJHCHT 1853.
Kapitaal4.000.000
Reserves1.025.000
VERLEENT CREDIETEN tegen een
rente in verhouding lot het disconto der
Nederlandsche Bank.
NEEMT GELDEN A DEPOSITO, rente
Uifliis met'één dag opzegging lVi f/S.-
Agent te Middelburg:
Mr. J. A. FOKKER.
Apeldoorn.
voorlöopig tegen den koers van
m 7o.
Verkrijgbaar te Middelburg
bij de
LEEDWARBEM.
Bijkantoer Middelbnrg.
HOÜTKADE H i 14.
'V PANDBRIEVEN
lot de» koers va» lOl °/0
iE slakken van f 1000.-, f 580.- sn f 100.-.
per week schriftelijke lesson in
Fransch, Duitsch oi Engelsch.
Vraagt Prospectus en gratis Proefles bij
h. VAN BEBKFX J. DE V5SIES, Marnlxkade 53 en 18,
Amsterdam.
Steunt
de Nederlarcdsche Nijverheid j
dfeajt der/iJ/ve
van
Het beste Voorbehoedmiddel
RheurratieHenVerkoudheid I
Fï»
P. J. AHSELItERGS Cc. Bergen ep Zoom.
Opgericht 1882.
Bedient de eerate Families in Zeeland. Oor
deelkundige behandeling der goederen. Voor-
trefl'oljjk ingericht volgons veeljarige ur&ctiaohe
ervaring.
Prgacourant sn inlichtingen gratis.
,,1F e©3i©is.ö©rs".
Puike Veekoek
on GEMENGD VOER voor varkens.
Billijke prijzen.
Sagaztjn „Sroenendraak."
Hoek Langeviele.
EseiÉietasssbe Sta-
taisolis wsssokerg
es fffrat
jütoÉj', ïüsÉpi,
Ondode on beste adrao in Zeehvnd.
Wie:.-wade innohting voor ultMiDoiacis ®a
versea vau allerlei goederen. Eigen labara
toiinm vra-rborgt gebruik van onschadelgke
middelen. Bleeken tonder Chloor. V'uggeafla-
serir.g. Billgke prfixs».
Inr. „DE NOORDERPOST",
Mevr. ADVOCAAT,
gevestigd BOTTEBDA» Ao. 1899
HTGIÊKISGHE ARTIKELEN
SüfiO DE SR00T8TRAAT 10a.
Prgac. gratis. Gesloten huis. Nergens filialen
ïs weer alom verkrijgbaar.
Men wacht© ïich voor d© tallooze verpakte en los verkochte bleekmiddel n
en eische
Te Miïdelbnrg voor den handel verkrijgbaar by de volgende grossiers:
N.V. v/h. J. J. J. G. v. HARST, Gioeuuiarkt.
MAAS DE GROOT, Korendijk.
F. MALJERS, Vlissingschestraat.
H. A. BRAKMAN Co., Lange Dellt.
ik
v-. !v
'ii-
Stoomdrukkory.
Firma D. G. Kröbor Jr.
Middelburg,
