d MIDDELB HE COURANT. 1S9* isarpsg 1816 ik Woensdag 15 ^November. Jé 270 Bring fid en «8 prstel Haat- flüat- pet 1 Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen, Prijs per kwartaal te Middelburg en voor hen, die de coontrrt bezorgd krijgen door de Agenten te Vlissingen en te Goe6 f 1.30. Per post f 1.50. Afzonderlijke nummers kosten 5 cent Tjjilpljjke verhoOfifiug der abonnementen JiK-t 2& cl. p. few. wegens oorlogptoealsg. Advertentiën a 20 cent per regel. Bq abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en aUe andere familieberichten en Dankbetuigingen van 1—7 regeis f 1.50 elke regel meer 20 cent. Reclames 40 een* per regel, Groote letters an randen naar de plaats die zij innemen. Advertenties vóór één uur te bezorgen. Bij dit nummer beboert een Bijvoegsel Tweede Kamer. Zitting van Dinsdag. De leden der oppositie tegen hel on derwijsartikel hebben gisteren van ver schillende zijden een reprimande gekre gen over de middelen waarmee zij hun strijd meenën te moeten voeren Het was bij de regeling van werkzaam heden, De voorzitter deed het voor stel om art. 192 te behandelen vóór de addïlioneele artikelen. Die laatste be- li oor en wel meerendeels bij de nu behan delde kiesrechte rtikefen. Maar de rege ling lieert dit voor, dat dan eerst liet es sentieel© recht wordt vastgesteld, en daar na de uitwerking in de additioneele arli- keten. Veel belang aclilte hij trouwens niet aan deze lieslissing verbonden. Maai* toch kwam er dadelijk een sterke achterdochtige tegenstand. De, heer van Doorn (u. 1) sprak van een „er-door jagen dal hel gevoelen van hen zal ver sterken die meenen dat de Kamer bezig is hol staatsonderwijs te verkoopen- voor hel algemeen stemrecht, iets wat Iako- niek dx>r den heer Nolens werd ont zenuwd door de opmerking dal hij met verbazing van doorjagen hoorde spreken, want daar lijkt deze behandeling heele- maal niet op. De heer De Meest er zei dat de jnetisciien die in den lande denken, dat üe Kpjner de openbare school voor het algemeen kiesrecht verkoopt, van die ge nachten niet zullen bekeerd worden door cenig uitstel van de behandeling van art. 1-92. Spr. trekt zich overigens van die menschen niets aan. En de heer Loil man stelde in "f licht, dat een agitatie in don lande Legen art. 192 niet kan ont staan zonder dat men in 't land weet waarover het gaat; en dat kan men pas •weten als art 192 is aangenomen Tol zoover bleef het debat op peil. Maar toen kwamen de heeren Eerd- mans en Oflo betoogen dat hel niet Biochl omdat kiesrecht en additioneele artikelen één wetsontwerp zijn, en dal wat nu in de Kamer gebeurt, het ver trouwen van het volk ondermijnt. De voorzitter werd boos over de opmerking. Hij meende, dat de felste te genstanders van Art. 192 de wijze van bestrijding van de heeren Otto en Eerd- mans niet zullen kunnen1 goedkeuren; en dal deze heeren zelf bezig zijii hel ver trouwen van 'l volk te ondermijnen., Want wij weten, dat alle partijen hier bezig zijn juist te trachten aan de be zwaren zooveel mogelijk tegemoet te ko men, 'Geroep „Juistl") Het kwam niet tot een stemming. De heer Van Doorn wilde die aan de Kamer besparen, 'zei hij. En het voorstel van den voorzitter werd z. h.s. aangeno- Toen ging inen weer voort met de Ip-ondwe tslierziening. Hel was een ietwat versnipperde be handeling. 's Ochtends heeft men liet over art. 81 (evenredige vertegenwoordi ging;, gehad, cn 's middags weer over art 80 met de overgeschoten amende menten daarop. Het belangrijkste daaruit was de kwes tie van meervoudig kiesrecht. De heer Troel s tra heeft, nadat hij van den heer Lohman en van den Minis ter had te hooren gekregen, dal meervou dig kiesrecht bij de voorgestelde redac tie -liet was uitgesloten, een amendement voorgesteld, om "au ie deren kiezer slechts één slem toe te kennen. Fn tegenover dot amendement was er nu een voorgesteld door de heeren De Geer en Lobman, waarin werd uil gesproken, dal meervoudig stemrecht niet op maatsciiappetijken welstand mocht zijn gegrond. Van links werd hiertegen aangevoerd dal men dan het meervoudig kiesrecht zou toelaten. 0? Minist er was er ook legen, om dat men dan langs een achterdeur tocli weer een soort kenleekenkiesreclu zou binnen halen. Hij ontraadde de aanne ming van dat amendement dan oolc ern'- lig. Het amendemcnl-Troclstra achtte hij overbodig. Maar bezwaar had hij er niet UIT DE PERS De aanhouding der „Koningin Regentes" 0e ..Nieuwe Crt." schrijft, na het WMff-berichl te hebben Aangehaald dat aan boord van de „Batavier VI" contra bande zou zijn geweest, waardoor een rechtsgrond voor de opbrenging aan wezig is: ..Met de mailboot van de Zeelandstaal hel anders. De maatschappij vervoert geen goederen; dit is algemeen bekend cn het schip kan dus niet naar Zeebrugge opgebracht zijn op vermoeden van con trabande. Hel vervoerde o. ra. personen (Belgen en Engelschen) behoorende tol tegen Duitschland oorlogvoerende na tiën. maar het is op dien grond niet voor opbrenging resp. inbeslagneming vatbaar, tenzij deze personen, met medeweten van directie of gezagvoerder, „gedurende de reis. rechtstreeks medewerken aan de operatiên van den vijand". (Art. 15 der Londexxsche Zeerechtdeclaratie}. Dat dit aan boord vande „Koningin Regentes" zijn geschied, moet uitgesloten wor den geacht. Hetzelfde verdrag (grondslag der Duil- sche Prisenordnmig) bepaalt in art. 47, aal elk persoon, deel uitmakende van de krijgsmacht van den vijand, die gevon den wordt aan boord van een neutraal handelsvaartuig, krijgsgevangen gemaakt (kan) worden, zelfs al ware er geen re den om het schip op te brengen. Wij we len niet, of de Zeeland zulke personen vervoert; in elk geval is hel begrip „deel uitmakend van de krijgsmacht van den vijand" ruim genoeg om, vooral in de tegenwoordige oorlogsomstandigheden, Lot '•"rschil van opvatting aanleiding te ge ven Tot het opbrengen van een neu raal schip levert echter de aanwezigheid aan boord van zulke personen geen grond, enkel tot het krijgsgevangen ma ken Dit is in den tegenwoordigen oorlog van Engelsche en Fransche zijde herhaal delijk voorgekomen, ook met personen van wie hel allerminst zeker was, dat zij lol de vijandelijke lcrijgsmacht behoorden; voorzoover wij weten, is daartegen onzer zijds nimmer geprotesteerd. Wal in hel geval van de „Koningin Regentes" bijzonder de aandacht trest, aal de Duitschers ditmaal niet, zooals met de aanhouding van de „Prins Hen drik in .September, het schip slechts enkele uren lol onderzoek en arrestatie van sommige passagiers hebben vastge houden, maar dal het nog steeds belet worol zijn reis te vervolgen, zonder dal bij üo Mij. Zeeland eenig bericht of ver- Klaring ontvangen is. En dan is er nog iets ander» Zooals ons bij informatie bevestigd werd, waren bij de aanhouding van de „Koningin Re jenles" door de Duitsche duikboot'en) Nederlandsche marinevaartuigen aanwe zig die over de aanhouding langdurig! met den duikbootcommandant van ge 'dachten hebben gewisseld. Er schijnt dus van de zijde onzer autoriteiten te- jen het opbrengen ernstigbezwaar te zijn gemaakt, hetgeen ook af te leiden valt uil het bericht (welks juistheid wij niet kunnen bevestigen oT ontkennen), dal men ten slotte de duikboot met de mailboot naar Zeebrugge liet gaan on- a e r p r ot e s l. De vraag doet zich aan ons voor of, s er bij onze marine voldoende reden bestond om zicli tegen de opbrenging eerst te verzetten, vervolgens te protes teoren, onze aanwezige oorlogsvaartuigen zich niet ter plaatse, waar de aanhouding geschiedde, hadden kunnen stellen als konvooi van hel Nederlandsche mail schip. In dit geval zou het onderzoek van de „Koningin Regentes" onderwor pen zijn geweest aan de zeer beperkende bepalingen, welke volgens het geldende zeerecht bij geconvoyeerde schepen moe ten worden in acht genomen en- zou de oluin kool-commandant na een persoonlijke enquête aan den commandant vanj onze schepen hebben moeten b e w ij z e n, dal net opbrengen van de mailboot gerecht vaardigd was. Met ongeduld wachten wij omtrent een en ander de inlichtingen, die van regee nn'jswegc wel niet achterwege zullen blijven". NEDERLAND EN DE OORLOC. De vaart op Engeland. De mailboot „Prins Hendrik" wordt hedenmiddag 1 uur verwacht. Naar de directie der „Zeeland" ons meldt, wordt echter de dienst tij de 1 ij k (ge slaakt. Terugkeer toegestaan Door den commandant in Zeejand i; aan F. den Aantrekker te Bergen op Zoom, wicn destijds het verblijf in zijn ambtsgebied werd ontzegd, voorwaarj- delijlc vergunning verleend, daarin terug to keer©» Broodprijzen De minister van L N en II heeft aan dc burgemeesters medegedeeld, dat, in afwijking van de circulaires van 20 Juni en 25 October j.I de vastgestelde brood prijzen zoodanig moeten worden opgeval, dat ra deze prijzen het bezorgloon is begrepen zoodat overeenkomstig de cir culaire van 28 September j.I het dén bakkers verboden is daarboven iets te berekenen voor thuisbezorgen. <j„. Steenkolen Naar men -aan de N .R Crt meldt,, zullen daartoe geschikte militairen vriji- jesteld worden van den dienst om in de Nederlandsche steenkolenmijnen te gaan werken, ten einde zoodoende de steenf- kolenproductie te verïioogen peulvruchten. De minister van LH en N heeft het volgende bepaald Art 1 De afle\errag en het vervoer an allo soorten groene erwten on bruine stambooneti is verboden Art II Het bepaalde in het voorgaan de artikel is niet van toepassing a indien de aflevering en liet ver voer plaats vinden binnen de gemeerde van inwoning van den eigenaar der in art I genoemde peulvruchten; b op de aflevering en het vervoer van partijen gedekt door een vervoer^ bewijs afgegeven door de rijkscommisj- sie van toezichl op de peulvruchtenver- eeniging c. op de aflevering en het vervoer van partijen die op den dag' van afkon diging dezer besclukkmg in de St. Crt. 11 Nov.i ra spoorwagens of schepen waren geladen. d. op monsters van gewone grootLc R e g e e r i n g s v u r k e n s Naar wordt medegedeeld, zullen te beginnen met de volgende week, nieuwe regelen gelden voor de distributie van regoe rings varkens Tot nu toe was het minimum slachlgewicht der te leveren varkens gesteld op 95 KG per stuk; voortaan zal dit zijn 130 K G Het aantal te leveren varkens zal daardoor met 20 pet worden ingek-orl. Als regel waren de varkens toch wel gemiddeld veel zwaar der dan 95 KG per stuk en lijkt de maatregel niet voordeelig voor de sla;- gers, maar de ernorme toeneming van liet gébruik van schapenvlcesch heeft' m belangrijke male het gebruik van varkensvleescli verminderd De maildienst op Indië De directeur-generaal der posterijen en telegrafie maakt bekend, dat de stoomschepen van de maatschappij „Ner (Ierland" en „RotLerdamsche Llovd waarmede de post voor Ned Oosü- Indiê des Vrijdags om de 14 dagen beurtelings wordt verzonden, Ie begin-" nen met hel 17 Nov. dc. vertrekkende stoomschip „Kawi" van laatstgenoemde maatschappij wederom door hot Sues}-) kanaal in plaats van om de Kaap de Goede Hoop, hun weg zullen volgen. -J De ijzerbehoeften. De rijkscommissie voor de distributie van ijzer en staal deelt mede dat han-< dclaars, Fabrikanten en groote verbrui-; kers van ijzer en staal, die dez" malgt- rialen rechtstreeks hij niet minder dan volle wag'gonlacliugen of scheepsladingen uit Duitschland en het door Duitschland bezette gebied betrekken, in hel belang eener goede distributie worden uilge,- noodigd aan de commissie Zeestraat 102 Den Haag zoo spoedig mogelijk de voU- gende opgaven ra to zenden A. Handelaars le hun totalen omzet, in tonnen van duizend K G uitgedrukt in elk der jaren 1913 en 1915, 2e. hun ge *:uimdc totale behoefte in tonnen uitgc drukt lot 1 Juli 1917: 3e de hoeveel heid in tonnen uitgedrukt aan hun voor 1 Nov j.I in Duitschland ^'eplaaüste- ord-rrs voor zoover die nog niet uitge voerd zijn Daarbij op te géven hoeveel daarvan met vaste bestemming voor fa brikanten -en verbruikers gekocht is en liocvccl voor magazijnvoorraad. B Fabrikanten cn grootverbruikers le hun lotjaal verbruik, in tonnen luigej- drulct m elk der jaren 1913 en 191" 2e hun geraamde totale behoeften, >n tonnen uitgedrukt tol 1 Juli 1917; 3c. de hoeveelheid, in tonnen uitgedrukt van hun voor 1 Nov j.I. rechtsreeks in 'Duitschland geplaatste orders. De verlangde opgaven betreffen uH'- sluitend de navolgende materialen «n handelsvorm le ruw ijzer, 2e ongewslst <_egoten stnal en vloeiijzcr, in blok ken en halffabrikaat, 3e walsproducten, wel gesplitst In a. Siemens- ai,: tüïmaleriaal, b. Thomasmateriaal, le ge goten ijzeren huizen en hulpstukken Onder ijzer ook te verslaan staal Voor elk van deze rubrieken moeten de opgaven afzonderlijk worden gedaan Specificatie wordt niet verlangd Handelareu, fabrikanten en verbrui kers, die niet rechtstreeks in het -groot, d i. minstens bij volle waggon of scheepsladingen uit Duitschland aan voet- ren. worden geacht zich bij den groolL handel te voorzien en behoeven geen opgaven in te dienen UIT OOST-IN DIE Pale rabang Officieel Bij hel departement van koU lomën is hel volgende bericht van den gouverneur-generaal van Necterlandsch- Indic ontvangen Dc resident van Palcmbang keerde leru? van een inspectietocht in een groot deel van zijn gewest De houding van de hoofden en de bevolking, in het bijl- zonder ra Rawas was onberispelijk De politieke toestand is, dank zij doel matige patrouillccringen zeer bevredi gend Het afslaan van den aanval op SoerocJangoen heeft aller wege een dum pen indruk gemaakt Het verzet is geëindigd mei de uit-» levering door de bevolking van den ref bel Saloedjola met zijn volgelingen Het verzet te Fanahreah is eveneens feitelijk gebroken Timor. (Officieel) Blijkens telegrafisch bef- richt van den gouverneutj-generaal van Nederlandsch-Indiê heeft den lsten de zer tussclien de Nederlandsche en Pou- tugeesche overlieden op liet eiland 'Pi- mor de wederzijdsche overdracht plaats gehad van de landschappen bedoeld ra de artikelen 1 en 2 van hel met. Por.-i tugal gesloten grensverdrag van 1904. Het landschap Maucatar is derhalve overge gaan in Portugeeschc handen, terwijl de Nederlandsch-Indische regeering de land- chappen Noimocti, Tahakav en Tamiru AiJala heeft overgenomen Stan, ei ProTO&ie. Uit Middelburg. - Wees zuinig mot uw gas! Het dreigend sleenkolengebrek dwingt lol ernstige voorzorgsmaatregelen ten einde zoo lang mogelijk te doen melden kolonvoorraad die onze gasfabriek nog bezit En daarvoor is maar één deugdelijk middel zuinigheid De aan den Minister van L., N. en H. toegeschreven meening, dat desnoods door pvijsverhooging lot zuinigheid moet wor den gedwongen, ondervindt van verschil lende zijde tegenwerping. Zoo'n maatregel gou ook in de eerste plaats de menschen met Kleine beurzen hard treffen. Hel daqelijksch bestuur onzer gemeente is dari rok niet voornemens daartoe over te gaan. En voorloopig ook niet men lette wel: voorloopig! lot een gedwongen vroegere sluiting van de winkels zooals eed in sommige andere gemeenten is ingevoerd, o. a. in Enschede. In dezen St. Nierlaastijd zou dat voor de winkeliers zeker nadcelig zijn. Maar zij hebben hel zelf in de hand om zoo'n maatregel in 'l vex*ro verschiet ie Iwengen, door, waar en wanneer ze kunnen hun gasverbruik te beperken. Uel gemeentebestuur heelt echter wel eds besloten lot verlaging van den gas druk gedurende den nacht. Tc begin nen hedenavond zal de gasdruk te half twaalf 'savonds langzaam verlaagd worden, en dan laag blijven tol 's ochtends 7 uur. In dien tijd zal men waarschijnlijk moeite hebben om dc lamp behoorlijk te laten brando. Voor nachtwerk bij gaslicht is dus geen gelegenheid meer. Maar het móet. Men verge te niet dat van het doorwerken van de gasfabriek lal van induslriëele ondernemingen en daaronder zeer voornameafhankelijk zijn Het is een groot gemeentebelang om het leveren van gas zoolang mogelijk vol le houden. En wellicht dat eerlang nieuwe aanvoer van steenkool den toe stand verbetert. Maar in deu lusschentijd is iedere gasverbruiker zedelijk, en ook in zijn eigen belang verplicht zoo zuinig mogelijk •le zijn Laat niet onuoodig twee pitten branden, als' ge het met één af kunt. Dal geldt voor winkeliers maar ook voor gewone verbruikers Aan industrieel©* behoeft die raad wel niet gegeven le wor den. Ze zullen er van zelf wel voor zor gen. Gisterenavond had in hel 'icbouw der vereeniging de jaarvergadering plaats van de Verecuiging tot werkverschaffing aar. Zeeuwsche blinden alhier. !n het jaarverslag werd verklaard dal in h-" t algemeen met voldoening kan wor- aen teruggezien op den arbeid door de blinden in en buiten de inlichting ver richt. Weliswaar ontstond langzamerhand een tekort aan grondstoffen, die tegen hcogere prijzen moesten worden aange schaft, doch gezien de gunstige constat lutie der vereeniging leverde dit geen onoverkomelijke bezwaren op, zoodal bc- drijfssloornissen uitbleven. Wat de toe komst zal baren valt niet in de sfeer van hel waarnemingsvermogen van het be stuur De geldmiddelen der vereeniging on- dergingen een vermeerdering door een jifl van f 165 en een legaal van f 250; de rekening sluit in ontvang en uilgaaf met een bedrag van f 12.941,291/2' Het loon der gehuwde blinden weri met f 1 per week verhoogd in den vorm van auurtetoeslag; de gratificatiën wer den als naar gewoonte toegekend. Een aanvang werd gemaakt met het vervaardigen van closetmatlen. Het win- keldebiet bleef stationair. De loterij ver liep naar wensch, evenals vorige jaren viel wederom vooruitgang le constaleeren. Dank zij de verspreiding van circulai res nam het aantal der contribution zoo wel als dat der bijdragen ineens gesta dig toe. Het verslag werd evenals de rekening over hetzelfde vereenigingsjaar goedge keurd. Heden had in Den Haag de plech tige teraardebestelling plaats van bet stoffelijk overschot van den lieer G. Moorrees, gewezen voorzitter en stichter liet het Belgische Komiteit en dc Belgi sche Eendracht alhier. Talrijk zijn de diensten die bij al die» tijd, dat hij het voorzitterschap in han den bad, heeft bewezen aan zijn land- eenoolen, waarvoor zij hem allen dank haar zijn. Hedenmiddag had op den hoek vaa de Balans en Wagenaar straat een aanrijf- ding plaats lu&schen een automobiel en een wielrijder. Laalslgenoemde, die vótf- gens ooggetuigen met een vrij snelle vaart de Balans afreed, kwam te vallen eil kreeg een bloedende wonde aan het hoofd, terwijl hel rijwiel beschadigd word De automobilist had voldoende signaal gegeven Aan den heer J P M. Camman,, vroeger Rijksluinbouwleeraar alhier, is een pensioen toegekend van f 881. Uit -Vtlissia geu. Heden werd ten kantore van de N. V v/h- Gobrs Polak te Vlissingen dc d>ig herdacht, waarop de heer A. J. Horlogh 20 jaar geleden in haai* dienst is getreden. De jubilaris, die ook lieden zijn 70slen verjaardag viert, zal binnen enkele weken zijn werkzaamheden neer- le^g.-n. Door den difectour A Polak werd den jubilaris heden in tegenwoor digheid vau het personeel en cenige ge- n:< d'gden een gouden remontoir hor- log met toepasselijke inscriptie als mede een eervol getuigschrift overhan digd Uit Walcheren Wij vernemen, dat van Rijkswege de N' leuwlandschc straatweg aanmerr; kelijk verbi'eed zal worden Hiei*mede in verband slaat dc in een advertentie in dit nummer aangekondigde verkooping van boomen vanwege dc ge meente Middelburg. - Met ingang van 1 December wordt de Rijksveldwachter A. de Moor van Arnemuklen naar Vee re vci*plaatst, waardoor het aantal Rijksveldwachters te Vecre weder op drie wordt gebracht. Dc Rijksveldwachter-jachtopziener Vaa Schrik Le Schuddebeurs wordt met ge noemden datum naar Arnemuiden overgeplaatst. Uit Zuid-Bevetaa<L - Gisteravond hield de afdeeling Goes van liet „Groene Kruis" een vergadering, waarin de begrooting voor 1917 ux onf- van en uitgaaf were vastgesteld op f 400. 1 Van ©enige leden wis bij hot bestuur een I verzoek ingekomen tot het houden ran

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1916 | | pagina 1